Zend_View Object
(
[_useViewStream:Zend_View:private] => 1
[_useStreamWrapper:Zend_View:private] =>
[_path:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[script] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[1] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/scripts/
[3] => ./views/scripts/
)
[helper] => Array
(
)
[filter] => Array
(
)
)
[_file:Zend_View_Abstract:private] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/home/bodyReports.phtml
[_helper:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta Object
(
[_typeKeys:protected] => Array
(
[0] => name
[1] => http-equiv
[2] => charset
[3] => property
)
[_requiredKeys:protected] => Array
(
[0] => content
)
[_modifierKeys:protected] => Array
(
[0] => lang
[1] => scheme
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype Object
(
[_defaultDoctype:protected] => HTML4_LOOSE
[_registry:protected] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[doctypes] => Array
(
[XHTML11] =>
[XHTML1_STRICT] =>
[XHTML1_TRANSITIONAL] =>
[XHTML1_FRAMESET] =>
[XHTML1_RDFA] =>
[XHTML_BASIC1] =>
[XHTML5] =>
[HTML4_STRICT] =>
[HTML4_LOOSE] =>
[HTML4_FRAMESET] =>
[HTML5] =>
)
[doctype] => HTML4_LOOSE
)
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_Doctype
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink Object
(
[_itemKeys:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => href
[2] => hreflang
[3] => id
[4] => media
[5] => rel
[6] => rev
[7] => type
[8] => title
[9] => extras
[10] => sizes
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadLink
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_InlineScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[_translate:protected] =>
[_translator:protected] =>
[_defaultAttachOrder:protected] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Gambia
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop Object
(
[partialCounter:protected] => 15
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial Object
(
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Url] => Zend_View_Helper_Url Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
)
[_helperLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_helperLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filter:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterClass:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_escape:Zend_View_Abstract:private] => htmlspecialchars
[_encoding:Zend_View_Abstract:private] => UTF-8
[_lfiProtectionOn:Zend_View_Abstract:private] => 1
[_loaders:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[filter] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Filter_] => Array
(
[0] => Zend/View/Filter/
[1] => ./views/filters/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/filters/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
[helper] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop
[Slugify] => TravelLog\View\Helper\Slugify
[DateTime] => TravelLog\View\Helper\DateTime
[Url] => Zend_View_Helper_Url
[ClickTracking] => TravelLog\View\Helper\ClickTracking
[TruncateWords] => TravelLog\View\Helper\TruncateWords
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Helper_] => Array
(
[0] => Zend/View/Helper/
[1] => ./views/helpers/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/helpers/
)
[TravelLog\View\Helper\] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/library/TravelLog/View/Helper/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
)
[_loaderTypes:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[0] => filter
[1] => helper
)
[_strictVars:Zend_View_Abstract:private] =>
[module] => home
[controller] => gambia
[action] => reisverslagen
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
(
[_previous:Zend_Exception:private] =>
[message:protected] => Invalid controller specified (gambia)
[string:Exception:private] =>
[code:protected] => 0
[file:protected] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Dispatcher/Standard.php
[line:protected] => 248
[trace:Exception:private] => Array
(
[0] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Front.php
[line] => 954
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Dispatcher_Standard
[type] => ->
[args] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /gambia/reisverslagen/p/1
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => gambia/reisverslagen/p/1
[_params:protected] => Array
(
[controller] => gambia
[action] => reisverslagen
[p] => 1
[module] => home
[error_handler] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
[type] => EXCEPTION_NO_CONTROLLER
[request] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /gambia/reisverslagen/p/1
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => gambia/reisverslagen/p/1
[_params:protected] => Array
(
[controller] => gambia
[action] => reisverslagen
[p] => 1
[module] => home
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => gambia
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => reisverslagen
[_actionKey:protected] => action
)
)
)
[continentId] => 1
[countryId] => 68
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => reports
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => index
[_actionKey:protected] => action
)
[1] => Zend_Controller_Response_Http Object
(
[_body:protected] => Array
(
[default] =>
Recente reisverslagen uit Gambia
)
[_exceptions:protected] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
)
[_headers:protected] => Array
(
)
[_headersRaw:protected] => Array
(
)
[_httpResponseCode:protected] => 200
[_isRedirect:protected] =>
[_renderExceptions:protected] =>
[headersSentThrowsException] => 1
)
)
)
[1] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application/Bootstrap/Bootstrap.php
[line] => 97
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Front
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[2] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application.php
[line] => 366
[function] => run
[class] => Zend_Application_Bootstrap_Bootstrap
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[3] => Array
(
[file] => /srv/www/tl-www/website/public/index.php
[line] => 202
[function] => run
[class] => Zend_Application
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
)
[previous:Exception:private] =>
)
[currentUserId] => 0
[currentUserName] =>
[domainName] => waarbenjij.nu
[protocol] => https://
[cdnRoot] => https://cdn.easyapps.nl/
[cdn] => https://cdn.easyapps.nl/578/
[notificationWindow] =>
[customBannerParameters] => Array
(
)
[analyticsDomain] => .waarbenjij.nu
[analyticsCode] => UA-109425-7
[analyticsClickTracking] =>
[allContinents] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 1
[name] => Afrika
[nameSlugified] => afrika
[nameSlugifiedCrc32] => 1586791595
[info] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 2
[name] => Azië
[nameSlugified] => azie
[nameSlugifiedCrc32] => 1918887877
[info] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 3
[name] => Centraal-Amerika
[nameSlugified] => centraal-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 4250903019
[info] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 4
[name] => Europa
[nameSlugified] => europa
[nameSlugifiedCrc32] => 1342086343
[info] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 5
[name] => Midden Oosten
[nameSlugified] => midden-oosten
[nameSlugifiedCrc32] => 3432809701
[info] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 6
[name] => Noord-Amerika
[nameSlugified] => noord-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 20851603
[info] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 7
[name] => Oceanië
[nameSlugified] => oceanie
[nameSlugifiedCrc32] => 1997821390
[info] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 8
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[nameSlugifiedCrc32] => 2319586005
[info] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 9
[name] => Zuid-Amerika
[nameSlugified] => zuid-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 2250637612
[info] =>
)
)
[allCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 209
[isoCode] => af
[name] => Afghanistan
[nameSlugified] => afghanistan
[continentId] => 2
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 254
[isoCode] => ax
[name] => Åland
[nameSlugified] => aland
[continentId] => 4
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 242
[isoCode] => us
[name] => Alaska
[nameSlugified] => alaska
[continentId] => 6
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 1
[isoCode] => al
[name] => Albanië
[nameSlugified] => albanie
[continentId] => 4
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 2
[isoCode] => dz
[name] => Algerije
[nameSlugified] => algerije
[continentId] => 1
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 3
[isoCode] => as
[name] => Amerikaans Samoa
[nameSlugified] => amerikaans-samoa
[continentId] => 7
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 190
[isoCode] => vi
[name] => Amerikaanse maagdeneilanden
[nameSlugified] => amerikaanse-maagdeneilanden
[continentId] => 3
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 4
[isoCode] => ad
[name] => Andorra
[nameSlugified] => andorra
[continentId] => 4
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 5
[isoCode] => ao
[name] => Angola
[nameSlugified] => angola
[continentId] => 1
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 6
[isoCode] => ai
[name] => Anguilla
[nameSlugified] => anguilla
[continentId] => 3
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 212
[isoCode] => aq
[name] => Antarctica
[nameSlugified] => antarctica
[continentId] => 9
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 7
[isoCode] => ag
[name] => Antigua
[nameSlugified] => antigua
[continentId] => 3
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 8
[isoCode] => ar
[name] => Argentinië
[nameSlugified] => argentinie
[continentId] => 9
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 9
[isoCode] => am
[name] => Armenië
[nameSlugified] => armenie
[continentId] => 2
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 10
[isoCode] => aw
[name] => Aruba
[nameSlugified] => aruba
[continentId] => 3
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 11
[isoCode] => au
[name] => Australië
[nameSlugified] => australie
[continentId] => 7
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 13
[isoCode] => az
[name] => Azerbeidjan
[nameSlugified] => azerbeidjan
[continentId] => 2
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 14
[isoCode] => bs
[name] => Bahama's
[nameSlugified] => bahama-s
[continentId] => 3
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 15
[isoCode] => bh
[name] => Bahrain
[nameSlugified] => bahrain
[continentId] => 5
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 16
[isoCode] => bd
[name] => Bangladesh
[nameSlugified] => bangladesh
[continentId] => 2
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 17
[isoCode] => bb
[name] => Barbados
[nameSlugified] => barbados
[continentId] => 3
)
[21] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[isoCode] => be
[name] => België
[nameSlugified] => belgie
[continentId] => 4
)
[22] => stdClass Object
(
[countryId] => 20
[isoCode] => bz
[name] => Belize
[nameSlugified] => belize
[continentId] => 1
)
[23] => stdClass Object
(
[countryId] => 21
[isoCode] => bj
[name] => Benin
[nameSlugified] => benin
[continentId] => 1
)
[24] => stdClass Object
(
[countryId] => 22
[isoCode] => bm
[name] => Bermuda
[nameSlugified] => bermuda
[continentId] => 6
)
[25] => stdClass Object
(
[countryId] => 23
[isoCode] => bt
[name] => Bhutan
[nameSlugified] => bhutan
[continentId] => 2
)
[26] => stdClass Object
(
[countryId] => 24
[isoCode] => bo
[name] => Bolivia
[nameSlugified] => bolivia
[continentId] => 9
)
[27] => stdClass Object
(
[countryId] => 252
[isoCode] => bq
[name] => Bonaire
[nameSlugified] => bonaire
[continentId] => 9
)
[28] => stdClass Object
(
[countryId] => 217
[isoCode] => ba
[name] => Bosnië en Herzegovina
[nameSlugified] => bosnie-en-herzegovina
[continentId] => 4
)
[29] => stdClass Object
(
[countryId] => 25
[isoCode] => bw
[name] => Botswana
[nameSlugified] => botswana
[continentId] => 1
)
[30] => stdClass Object
(
[countryId] => 226
[isoCode] => bv
[name] => Bouve Eilanden
[nameSlugified] => bouve-eilanden
[continentId] => 7
)
[31] => stdClass Object
(
[countryId] => 26
[isoCode] => br
[name] => Brazilië
[nameSlugified] => brazilie
[continentId] => 9
)
[32] => stdClass Object
(
[countryId] => 229
[isoCode] => io
[name] => Brits Territorium
[nameSlugified] => brits-territorium
[continentId] => 2
)
[33] => stdClass Object
(
[countryId] => 27
[isoCode] => vg
[name] => Britse maagdeneilanden
[nameSlugified] => britse-maagdeneilanden
[continentId] => 7
)
[34] => stdClass Object
(
[countryId] => 28
[isoCode] => bn
[name] => Brunei
[nameSlugified] => brunei
[continentId] => 2
)
[35] => stdClass Object
(
[countryId] => 29
[isoCode] => bg
[name] => Bulgarije
[nameSlugified] => bulgarije
[continentId] => 4
)
[36] => stdClass Object
(
[countryId] => 30
[isoCode] => bf
[name] => Burkina Faso
[nameSlugified] => burkina-faso
[continentId] => 1
)
[37] => stdClass Object
(
[countryId] => 31
[isoCode] => bi
[name] => Burundi
[nameSlugified] => burundi
[continentId] => 1
)
[38] => stdClass Object
(
[countryId] => 32
[isoCode] => kh
[name] => Cambodja
[nameSlugified] => cambodja
[continentId] => 2
)
[39] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[isoCode] => ca
[name] => Canada
[nameSlugified] => canada
[continentId] => 6
)
[40] => stdClass Object
(
[countryId] => 36
[isoCode] => ky
[name] => Cayman Eilanden
[nameSlugified] => cayman-eilanden
[continentId] => 3
)
[41] => stdClass Object
(
[countryId] => 37
[isoCode] => cf
[name] => Centraal Afrikaanse Republiek
[nameSlugified] => centraal-afrikaanse-republiek
[continentId] => 1
)
[42] => stdClass Object
(
[countryId] => 40
[isoCode] => cl
[name] => Chili
[nameSlugified] => chili
[continentId] => 9
)
[43] => stdClass Object
(
[countryId] => 41
[isoCode] => cn
[name] => China
[nameSlugified] => china
[continentId] => 2
)
[44] => stdClass Object
(
[countryId] => 42
[isoCode] => co
[name] => Colombia
[nameSlugified] => colombia
[continentId] => 9
)
[45] => stdClass Object
(
[countryId] => 231
[isoCode] => km
[name] => Comoros
[nameSlugified] => comoros
[continentId] => 7
)
[46] => stdClass Object
(
[countryId] => 43
[isoCode] => cg
[name] => Congo - Brazzaville
[nameSlugified] => congo-brazzaville
[continentId] => 1
)
[47] => stdClass Object
(
[countryId] => 44
[isoCode] => cd
[name] => Congo, Democratische Republiek v
[nameSlugified] => congo-democratische-republiek-v
[continentId] => 1
)
[48] => stdClass Object
(
[countryId] => 45
[isoCode] => ck
[name] => Cook Eilanden
[nameSlugified] => cook-eilanden
[continentId] => 7
)
[49] => stdClass Object
(
[countryId] => 46
[isoCode] => cr
[name] => Costa Rica
[nameSlugified] => costa-rica
[continentId] => 3
)
[50] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[isoCode] => cu
[name] => Cuba
[nameSlugified] => cuba
[continentId] => 3
)
[51] => stdClass Object
(
[countryId] => 251
[isoCode] => cw
[name] => Curaçao
[nameSlugified] => curacao
[continentId] => 9
)
[52] => stdClass Object
(
[countryId] => 48
[isoCode] => cy
[name] => Cyprus
[nameSlugified] => cyprus
[continentId] => 5
)
[53] => stdClass Object
(
[countryId] => 249
[isoCode] => gx
[name] => De ruimte
[nameSlugified] => de-ruimte
[continentId] => 0
)
[54] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[isoCode] => dk
[name] => Denemarken
[nameSlugified] => denemarken
[continentId] => 4
)
[55] => stdClass Object
(
[countryId] => 51
[isoCode] => dj
[name] => Djibouti
[nameSlugified] => djibouti
[continentId] => 1
)
[56] => stdClass Object
(
[countryId] => 52
[isoCode] => dm
[name] => Dominica
[nameSlugified] => dominica
[continentId] => 3
)
[57] => stdClass Object
(
[countryId] => 53
[isoCode] => do
[name] => Dominicaanse Republiek
[nameSlugified] => dominicaanse-republiek
[continentId] => 3
)
[58] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[isoCode] => de
[name] => Duitsland
[nameSlugified] => duitsland
[continentId] => 4
)
[59] => stdClass Object
(
[countryId] => 54
[isoCode] => ec
[name] => Ecuador
[nameSlugified] => ecuador
[continentId] => 9
)
[60] => stdClass Object
(
[countryId] => 55
[isoCode] => eg
[name] => Egypte
[nameSlugified] => egypte
[continentId] => 1
)
[61] => stdClass Object
(
[countryId] => 56
[isoCode] => sv
[name] => El Salvador
[nameSlugified] => el-salvador
[continentId] => 3
)
[62] => stdClass Object
(
[countryId] => 57
[isoCode] => gq
[name] => Equatoriaal Guinea
[nameSlugified] => equatoriaal-guinea
[continentId] => 1
)
[63] => stdClass Object
(
[countryId] => 58
[isoCode] => er
[name] => Eritrea
[nameSlugified] => eritrea
[continentId] => 1
)
[64] => stdClass Object
(
[countryId] => 59
[isoCode] => ee
[name] => Estland
[nameSlugified] => estland
[continentId] => 4
)
[65] => stdClass Object
(
[countryId] => 60
[isoCode] => et
[name] => Ethiopië
[nameSlugified] => ethiopie
[continentId] => 1
)
[66] => stdClass Object
(
[countryId] => 219
[isoCode] => fk
[name] => Falkland Eilanden
[nameSlugified] => falkland-eilanden
[continentId] => 9
)
[67] => stdClass Object
(
[countryId] => 61
[isoCode] => fo
[name] => Faroe eilanden
[nameSlugified] => faroe-eilanden
[continentId] => 4
)
[68] => stdClass Object
(
[countryId] => 62
[isoCode] => fj
[name] => Fiji
[nameSlugified] => fiji
[continentId] => 7
)
[69] => stdClass Object
(
[countryId] => 148
[isoCode] => ph
[name] => Filipijnen
[nameSlugified] => filipijnen
[continentId] => 2
)
[70] => stdClass Object
(
[countryId] => 63
[isoCode] => fi
[name] => Finland
[nameSlugified] => finland
[continentId] => 4
)
[71] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[isoCode] => fr
[name] => Frankrijk
[nameSlugified] => frankrijk
[continentId] => 4
)
[72] => stdClass Object
(
[countryId] => 65
[isoCode] => gf
[name] => Frans Guiana
[nameSlugified] => frans-guiana
[continentId] => 9
)
[73] => stdClass Object
(
[countryId] => 66
[isoCode] => pf
[name] => Frans Polynesië
[nameSlugified] => frans-polynesie
[continentId] => 7
)
[74] => stdClass Object
(
[countryId] => 67
[isoCode] => ga
[name] => Gabon
[nameSlugified] => gabon
[continentId] => 1
)
[75] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[isoCode] => gm
[name] => Gambia
[nameSlugified] => gambia
[continentId] => 1
)
[76] => stdClass Object
(
[countryId] => 69
[isoCode] => ge
[name] => Georgië
[nameSlugified] => georgie
[continentId] => 2
)
[77] => stdClass Object
(
[countryId] => 71
[isoCode] => gh
[name] => Ghana
[nameSlugified] => ghana
[continentId] => 1
)
[78] => stdClass Object
(
[countryId] => 72
[isoCode] => gi
[name] => Gibraltar
[nameSlugified] => gibraltar
[continentId] => 4
)
[79] => stdClass Object
(
[countryId] => 73
[isoCode] => gd
[name] => Granada
[nameSlugified] => granada
[continentId] => 4
)
[80] => stdClass Object
(
[countryId] => 74
[isoCode] => gr
[name] => Griekenland
[nameSlugified] => griekenland
[continentId] => 4
)
[81] => stdClass Object
(
[countryId] => 75
[isoCode] => gl
[name] => Groenland
[nameSlugified] => groenland
[continentId] => 4
)
[82] => stdClass Object
(
[countryId] => 76
[isoCode] => gp
[name] => Guadeloupe
[nameSlugified] => guadeloupe
[continentId] => 3
)
[83] => stdClass Object
(
[countryId] => 77
[isoCode] => gu
[name] => Guam
[nameSlugified] => guam
[continentId] => 7
)
[84] => stdClass Object
(
[countryId] => 78
[isoCode] => gt
[name] => Guatemala
[nameSlugified] => guatemala
[continentId] => 3
)
[85] => stdClass Object
(
[countryId] => 80
[isoCode] => gn
[name] => Guinea
[nameSlugified] => guinea
[continentId] => 1
)
[86] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[isoCode] => gw
[name] => Guinea-Bissau
[nameSlugified] => guinea-bissau
[continentId] => 1
)
[87] => stdClass Object
(
[countryId] => 81
[isoCode] => gy
[name] => Guyana
[nameSlugified] => guyana
[continentId] => 9
)
[88] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[isoCode] => ht
[name] => Haïti
[nameSlugified] => haiti
[continentId] => 3
)
[89] => stdClass Object
(
[countryId] => 248
[isoCode] => hi
[name] => Hawaï
[nameSlugified] => hawai
[continentId] => 6
)
[90] => stdClass Object
(
[countryId] => 228
[isoCode] => hm
[name] => Heard en Mc Donald Eilanden
[nameSlugified] => heard-en-mc-donald-eilanden
[continentId] => 7
)
[91] => stdClass Object
(
[countryId] => 83
[isoCode] => hn
[name] => Honduras
[nameSlugified] => honduras
[continentId] => 3
)
[92] => stdClass Object
(
[countryId] => 84
[isoCode] => hk
[name] => Hong Kong
[nameSlugified] => hong-kong
[continentId] => 2
)
[93] => stdClass Object
(
[countryId] => 85
[isoCode] => hu
[name] => Hongarije
[nameSlugified] => hongarije
[continentId] => 4
)
[94] => stdClass Object
(
[countryId] => 91
[isoCode] => ie
[name] => Ierland
[nameSlugified] => ierland
[continentId] => 4
)
[95] => stdClass Object
(
[countryId] => 86
[isoCode] => is
[name] => IJsland
[nameSlugified] => ijsland
[continentId] => 4
)
[96] => stdClass Object
(
[countryId] => 87
[isoCode] => in
[name] => India
[nameSlugified] => india
[continentId] => 2
)
[97] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[isoCode] => id
[name] => Indonesië
[nameSlugified] => indonesie
[continentId] => 2
)
[98] => stdClass Object
(
[countryId] => 90
[isoCode] => iq
[name] => Irak
[nameSlugified] => irak
[continentId] => 5
)
[99] => stdClass Object
(
[countryId] => 89
[isoCode] => ir
[name] => Iran
[nameSlugified] => iran
[continentId] => 5
)
[100] => stdClass Object
(
[countryId] => 92
[isoCode] => il
[name] => Israel
[nameSlugified] => israel
[continentId] => 5
)
[101] => stdClass Object
(
[countryId] => 93
[isoCode] => it
[name] => Italië
[nameSlugified] => italie
[continentId] => 4
)
[102] => stdClass Object
(
[countryId] => 94
[isoCode] => ci
[name] => Ivoorkust
[nameSlugified] => ivoorkust
[continentId] => 1
)
[103] => stdClass Object
(
[countryId] => 95
[isoCode] => jm
[name] => Jamaica
[nameSlugified] => jamaica
[continentId] => 3
)
[104] => stdClass Object
(
[countryId] => 96
[isoCode] => jp
[name] => Japan
[nameSlugified] => japan
[continentId] => 2
)
[105] => stdClass Object
(
[countryId] => 203
[isoCode] => ye
[name] => Jemen
[nameSlugified] => jemen
[continentId] => 5
)
[106] => stdClass Object
(
[countryId] => 97
[isoCode] => jo
[name] => Jordanië
[nameSlugified] => jordanie
[continentId] => 5
)
[107] => stdClass Object
(
[countryId] => 35
[isoCode] => cv
[name] => Kaap Verdië
[nameSlugified] => kaap-verdie
[continentId] => 3
)
[108] => stdClass Object
(
[countryId] => 33
[isoCode] => cm
[name] => Kameroen
[nameSlugified] => kameroen
[continentId] => 1
)
[109] => stdClass Object
(
[countryId] => 39
[isoCode] => cs
[name] => Kanaaleilanden
[nameSlugified] => kanaaleilanden
[continentId] => 4
)
[110] => stdClass Object
(
[countryId] => 98
[isoCode] => kz
[name] => Kazachstan
[nameSlugified] => kazachstan
[continentId] => 2
)
[111] => stdClass Object
(
[countryId] => 99
[isoCode] => ke
[name] => Kenia
[nameSlugified] => kenia
[continentId] => 1
)
[112] => stdClass Object
(
[countryId] => 227
[isoCode] => cx
[name] => Kerst Eiland
[nameSlugified] => kerst-eiland
[continentId] => 7
)
[113] => stdClass Object
(
[countryId] => 230
[isoCode] => ki
[name] => Kiribati
[nameSlugified] => kiribati
[continentId] => 7
)
[114] => stdClass Object
(
[countryId] => 100
[isoCode] => kw
[name] => Koeweit
[nameSlugified] => koeweit
[continentId] => 5
)
[115] => stdClass Object
(
[countryId] => 243
[isoCode] => kx
[name] => Kosovo
[nameSlugified] => kosovo
[continentId] => 4
)
[116] => stdClass Object
(
[countryId] => 47
[isoCode] => hr
[name] => Kroatië
[nameSlugified] => kroatie
[continentId] => 4
)
[117] => stdClass Object
(
[countryId] => 101
[isoCode] => kg
[name] => Kyrgizië
[nameSlugified] => kyrgizie
[continentId] => 2
)
[118] => stdClass Object
(
[countryId] => 102
[isoCode] => la
[name] => Laos
[nameSlugified] => laos
[continentId] => 2
)
[119] => stdClass Object
(
[countryId] => 105
[isoCode] => ls
[name] => Lesotho
[nameSlugified] => lesotho
[continentId] => 1
)
[120] => stdClass Object
(
[countryId] => 103
[isoCode] => lv
[name] => Letland
[nameSlugified] => letland
[continentId] => 4
)
[121] => stdClass Object
(
[countryId] => 104
[isoCode] => lb
[name] => Libanon
[nameSlugified] => libanon
[continentId] => 5
)
[122] => stdClass Object
(
[countryId] => 106
[isoCode] => lr
[name] => Liberië
[nameSlugified] => liberie
[continentId] => 1
)
[123] => stdClass Object
(
[countryId] => 107
[isoCode] => ly
[name] => Libië
[nameSlugified] => libie
[continentId] => 1
)
[124] => stdClass Object
(
[countryId] => 108
[isoCode] => li
[name] => Liechtenstein
[nameSlugified] => liechtenstein
[continentId] => 4
)
[125] => stdClass Object
(
[countryId] => 109
[isoCode] => lt
[name] => Litouwen
[nameSlugified] => litouwen
[continentId] => 4
)
[126] => stdClass Object
(
[countryId] => 110
[isoCode] => lu
[name] => Luxemburg
[nameSlugified] => luxemburg
[continentId] => 4
)
[127] => stdClass Object
(
[countryId] => 111
[isoCode] => mo
[name] => Macau
[nameSlugified] => macau
[continentId] => 2
)
[128] => stdClass Object
(
[countryId] => 112
[isoCode] => mk
[name] => Macedonië
[nameSlugified] => macedonie
[continentId] => 4
)
[129] => stdClass Object
(
[countryId] => 113
[isoCode] => mg
[name] => Madagascar
[nameSlugified] => madagascar
[continentId] => 1
)
[130] => stdClass Object
(
[countryId] => 114
[isoCode] => mw
[name] => Malawi
[nameSlugified] => malawi
[continentId] => 1
)
[131] => stdClass Object
(
[countryId] => 221
[isoCode] => mv
[name] => Malediven
[nameSlugified] => malediven
[continentId] => 2
)
[132] => stdClass Object
(
[countryId] => 115
[isoCode] => my
[name] => Maleisië
[nameSlugified] => maleisie
[continentId] => 2
)
[133] => stdClass Object
(
[countryId] => 116
[isoCode] => ml
[name] => Mali
[nameSlugified] => mali
[continentId] => 1
)
[134] => stdClass Object
(
[countryId] => 117
[isoCode] => mt
[name] => Malta
[nameSlugified] => malta
[continentId] => 4
)
[135] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[isoCode] => ma
[name] => Marokko
[nameSlugified] => marokko
[continentId] => 1
)
[136] => stdClass Object
(
[countryId] => 118
[isoCode] => mh
[name] => Marshall eilanden
[nameSlugified] => marshall-eilanden
[continentId] => 7
)
[137] => stdClass Object
(
[countryId] => 119
[isoCode] => mq
[name] => Martinique
[nameSlugified] => martinique
[continentId] => 3
)
[138] => stdClass Object
(
[countryId] => 120
[isoCode] => mr
[name] => Mauritanië
[nameSlugified] => mauritanie
[continentId] => 1
)
[139] => stdClass Object
(
[countryId] => 121
[isoCode] => mu
[name] => Mauritius
[nameSlugified] => mauritius
[continentId] => 3
)
[140] => stdClass Object
(
[countryId] => 241
[isoCode] => yt
[name] => Mayotte
[nameSlugified] => mayotte
[continentId] => 7
)
[141] => stdClass Object
(
[countryId] => 122
[isoCode] => mx
[name] => Mexico
[nameSlugified] => mexico
[continentId] => 6
)
[142] => stdClass Object
(
[countryId] => 123
[isoCode] => fm
[name] => Micronesië
[nameSlugified] => micronesie
[continentId] => 7
)
[143] => stdClass Object
(
[countryId] => 124
[isoCode] => md
[name] => Moldavië
[nameSlugified] => moldavie
[continentId] => 4
)
[144] => stdClass Object
(
[countryId] => 125
[isoCode] => mc
[name] => Monaco
[nameSlugified] => monaco
[continentId] => 4
)
[145] => stdClass Object
(
[countryId] => 126
[isoCode] => mn
[name] => Mongolië
[nameSlugified] => mongolie
[continentId] => 2
)
[146] => stdClass Object
(
[countryId] => 244
[isoCode] => me
[name] => Montenegro
[nameSlugified] => montenegro
[continentId] => 4
)
[147] => stdClass Object
(
[countryId] => 127
[isoCode] => ms
[name] => Montserat
[nameSlugified] => montserat
[continentId] => 9
)
[148] => stdClass Object
(
[countryId] => 129
[isoCode] => mz
[name] => Mozambique
[nameSlugified] => mozambique
[continentId] => 1
)
[149] => stdClass Object
(
[countryId] => 130
[isoCode] => mm
[name] => Myanmar
[nameSlugified] => myanmar
[continentId] => 2
)
[150] => stdClass Object
(
[countryId] => 131
[isoCode] => na
[name] => Namibië
[nameSlugified] => namibie
[continentId] => 1
)
[151] => stdClass Object
(
[countryId] => 233
[isoCode] => nr
[name] => Nauru
[nameSlugified] => nauru
[continentId] => 7
)
[152] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[isoCode] => nl
[name] => Nederland
[nameSlugified] => nederland
[continentId] => 4
)
[153] => stdClass Object
(
[countryId] => 133
[isoCode] => cw
[name] => Nederlandse Antillen
[nameSlugified] => nederlandse-antillen
[continentId] => 3
)
[154] => stdClass Object
(
[countryId] => 132
[isoCode] => np
[name] => Nepal
[nameSlugified] => nepal
[continentId] => 2
)
[155] => stdClass Object
(
[countryId] => 137
[isoCode] => ni
[name] => Nicaragua
[nameSlugified] => nicaragua
[continentId] => 3
)
[156] => stdClass Object
(
[countryId] => 135
[isoCode] => nc
[name] => Nieuw Caledonië
[nameSlugified] => nieuw-caledonie
[continentId] => 7
)
[157] => stdClass Object
(
[countryId] => 136
[isoCode] => nz
[name] => Nieuw Zeeland
[nameSlugified] => nieuw-zeeland
[continentId] => 7
)
[158] => stdClass Object
(
[countryId] => 138
[isoCode] => ne
[name] => Niger
[nameSlugified] => niger
[continentId] => 1
)
[159] => stdClass Object
(
[countryId] => 139
[isoCode] => ng
[name] => Nigeria
[nameSlugified] => nigeria
[continentId] => 1
)
[160] => stdClass Object
(
[countryId] => 234
[isoCode] => nu
[name] => Niue
[nameSlugified] => niue
[continentId] => 7
)
[161] => stdClass Object
(
[countryId] => 210
[isoCode] => kp
[name] => Noord-Korea
[nameSlugified] => noord-korea
[continentId] => 2
)
[162] => stdClass Object
(
[countryId] => 216
[isoCode] => nt
[name] => Noordpool
[nameSlugified] => noordpool
[continentId] => 4
)
[163] => stdClass Object
(
[countryId] => 140
[isoCode] => no
[name] => Noorwegen
[nameSlugified] => noorwegen
[continentId] => 4
)
[164] => stdClass Object
(
[countryId] => 232
[isoCode] => nf
[name] => Norfolk Eilanden
[nameSlugified] => norfolk-eilanden
[continentId] => 7
)
[165] => stdClass Object
(
[countryId] => 191
[isoCode] => ug
[name] => Oeganda
[nameSlugified] => oeganda
[continentId] => 1
)
[166] => stdClass Object
(
[countryId] => 192
[isoCode] => ua
[name] => Oekraïne
[nameSlugified] => oekraine
[continentId] => 4
)
[167] => stdClass Object
(
[countryId] => 197
[isoCode] => uz
[name] => Oezbekistan
[nameSlugified] => oezbekistan
[continentId] => 2
)
[168] => stdClass Object
(
[countryId] => 141
[isoCode] => om
[name] => Oman
[nameSlugified] => oman
[continentId] => 5
)
[169] => stdClass Object
(
[countryId] => 218
[isoCode] => tl
[name] => Oost Timor
[nameSlugified] => oost-timor
[continentId] => 2
)
[170] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[isoCode] => at
[name] => Oostenrijk
[nameSlugified] => oostenrijk
[continentId] => 4
)
[171] => stdClass Object
(
[countryId] => 246
[isoCode] => rn
[name] => Paaseiland
[nameSlugified] => paaseiland
[continentId] => 7
)
[172] => stdClass Object
(
[countryId] => 142
[isoCode] => pk
[name] => Pakistan
[nameSlugified] => pakistan
[continentId] => 2
)
[173] => stdClass Object
(
[countryId] => 143
[isoCode] => pw
[name] => Palau
[nameSlugified] => palau
[continentId] => 7
)
[174] => stdClass Object
(
[countryId] => 214
[isoCode] => ps
[name] => Palestina
[nameSlugified] => palestina
[continentId] => 5
)
[175] => stdClass Object
(
[countryId] => 144
[isoCode] => pa
[name] => Panama
[nameSlugified] => panama
[continentId] => 3
)
[176] => stdClass Object
(
[countryId] => 145
[isoCode] => pg
[name] => Papua Nieuw Guinea
[nameSlugified] => papua-nieuw-guinea
[continentId] => 7
)
[177] => stdClass Object
(
[countryId] => 146
[isoCode] => py
[name] => Paraguay
[nameSlugified] => paraguay
[continentId] => 9
)
[178] => stdClass Object
(
[countryId] => 147
[isoCode] => pe
[name] => Peru
[nameSlugified] => peru
[continentId] => 9
)
[179] => stdClass Object
(
[countryId] => 236
[isoCode] => pn
[name] => Pitcairn
[nameSlugified] => pitcairn
[continentId] => 7
)
[180] => stdClass Object
(
[countryId] => 149
[isoCode] => pl
[name] => Polen
[nameSlugified] => polen
[continentId] => 4
)
[181] => stdClass Object
(
[countryId] => 150
[isoCode] => pt
[name] => Portugal
[nameSlugified] => portugal
[continentId] => 4
)
[182] => stdClass Object
(
[countryId] => 151
[isoCode] => pr
[name] => Puerto Rico
[nameSlugified] => puerto-rico
[continentId] => 3
)
[183] => stdClass Object
(
[countryId] => 152
[isoCode] => qa
[name] => Qatar
[nameSlugified] => qatar
[continentId] => 5
)
[184] => stdClass Object
(
[countryId] => 999
[isoCode] => rr
[name] => reisinspiratie
[nameSlugified] => reisinspiratie
[continentId] => 4
)
[185] => stdClass Object
(
[countryId] => 153
[isoCode] => re
[name] => Réunion
[nameSlugified] => reunion
[continentId] => 1
)
[186] => stdClass Object
(
[countryId] => 154
[isoCode] => ro
[name] => Roemenië
[nameSlugified] => roemenie
[continentId] => 4
)
[187] => stdClass Object
(
[countryId] => 155
[isoCode] => ru
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[continentId] => 4
)
[188] => stdClass Object
(
[countryId] => 156
[isoCode] => rw
[name] => Rwanda
[nameSlugified] => rwanda
[continentId] => 1
)
[189] => stdClass Object
(
[countryId] => 157
[isoCode] => mp
[name] => Saipan
[nameSlugified] => saipan
[continentId] => 7
)
[190] => stdClass Object
(
[countryId] => 222
[isoCode] => ws
[name] => Samoa
[nameSlugified] => samoa
[continentId] => 7
)
[191] => stdClass Object
(
[countryId] => 158
[isoCode] => sm
[name] => San Marino
[nameSlugified] => san-marino
[continentId] => 4
)
[192] => stdClass Object
(
[countryId] => 239
[isoCode] => st
[name] => Sao Tome en Principe
[nameSlugified] => sao-tome-en-principe
[continentId] => 1
)
[193] => stdClass Object
(
[countryId] => 159
[isoCode] => sa
[name] => Saudi Arabië
[nameSlugified] => saudi-arabie
[continentId] => 5
)
[194] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[isoCode] => sn
[name] => Senegal
[nameSlugified] => senegal
[continentId] => 1
)
[195] => stdClass Object
(
[countryId] => 247
[isoCode] => rs
[name] => Servië
[nameSlugified] => servie
[continentId] => 4
)
[196] => stdClass Object
(
[countryId] => 207
[isoCode] => yu
[name] => Servie en Montenegro
[nameSlugified] => servie-en-montenegro
[continentId] => 4
)
[197] => stdClass Object
(
[countryId] => 161
[isoCode] => sc
[name] => Seychellen
[nameSlugified] => seychellen
[continentId] => 1
)
[198] => stdClass Object
(
[countryId] => 162
[isoCode] => sl
[name] => Sierra Leone
[nameSlugified] => sierra-leone
[continentId] => 1
)
[199] => stdClass Object
(
[countryId] => 163
[isoCode] => sg
[name] => Singapore
[nameSlugified] => singapore
[continentId] => 2
)
[200] => stdClass Object
(
[countryId] => 238
[isoCode] => sh
[name] => Sint Helena
[nameSlugified] => sint-helena
[continentId] => 7
)
[201] => stdClass Object
(
[countryId] => 253
[isoCode] => cx
[name] => Sint Maarten
[nameSlugified] => sint-maarten
[continentId] => 3
)
[202] => stdClass Object
(
[countryId] => 235
[isoCode] => pm
[name] => Sint Pierre en Miquelon
[nameSlugified] => sint-pierre-en-miquelon
[continentId] => 7
)
[203] => stdClass Object
(
[countryId] => 165
[isoCode] => si
[name] => Slovenië
[nameSlugified] => slovenie
[continentId] => 4
)
[204] => stdClass Object
(
[countryId] => 164
[isoCode] => sk
[name] => Slowaakse Republiek
[nameSlugified] => slowaakse-republiek
[continentId] => 4
)
[205] => stdClass Object
(
[countryId] => 175
[isoCode] => sd
[name] => Soedan
[nameSlugified] => soedan
[continentId] => 1
)
[206] => stdClass Object
(
[countryId] => 237
[isoCode] => sb
[name] => Solomon Eilanden
[nameSlugified] => solomon-eilanden
[continentId] => 7
)
[207] => stdClass Object
(
[countryId] => 166
[isoCode] => so
[name] => Somalië
[nameSlugified] => somalie
[continentId] => 1
)
[208] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => South Sudan
[nameSlugified] => south-sudan
[continentId] => 1
)
[209] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[isoCode] => es
[name] => Spanje
[nameSlugified] => spanje
[continentId] => 4
)
[210] => stdClass Object
(
[countryId] => 211
[isoCode] => sj
[name] => Spitsbergen
[nameSlugified] => spitsbergen
[continentId] => 4
)
[211] => stdClass Object
(
[countryId] => 170
[isoCode] => lk
[name] => Sri Lanka
[nameSlugified] => sri-lanka
[continentId] => 2
)
[212] => stdClass Object
(
[countryId] => 172
[isoCode] => kn
[name] => St. Kitts and Nevis
[nameSlugified] => st-kitts-and-nevis
[continentId] => 3
)
[213] => stdClass Object
(
[countryId] => 173
[isoCode] => lc
[name] => St. Lucia
[nameSlugified] => st-lucia
[continentId] => 3
)
[214] => stdClass Object
(
[countryId] => 174
[isoCode] => vc
[name] => St. Vincent
[nameSlugified] => st-vincent
[continentId] => 3
)
[215] => stdClass Object
(
[countryId] => 176
[isoCode] => sr
[name] => Suriname
[nameSlugified] => suriname
[continentId] => 9
)
[216] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[isoCode] => sz
[name] => Swaziland
[nameSlugified] => swaziland
[continentId] => 1
)
[217] => stdClass Object
(
[countryId] => 180
[isoCode] => sy
[name] => Syrië
[nameSlugified] => syrie
[continentId] => 5
)
[218] => stdClass Object
(
[countryId] => 181
[isoCode] => tw
[name] => Taiwan
[nameSlugified] => taiwan
[continentId] => 2
)
[219] => stdClass Object
(
[countryId] => 213
[isoCode] => tj
[name] => Tajikistan
[nameSlugified] => tajikistan
[continentId] => 2
)
[220] => stdClass Object
(
[countryId] => 182
[isoCode] => tz
[name] => Tanzania
[nameSlugified] => tanzania
[continentId] => 1
)
[221] => stdClass Object
(
[countryId] => 183
[isoCode] => th
[name] => Thailand
[nameSlugified] => thailand
[continentId] => 2
)
[222] => stdClass Object
(
[countryId] => 220
[isoCode] => tb
[name] => Tibet
[nameSlugified] => tibet
[continentId] => 2
)
[223] => stdClass Object
(
[countryId] => 184
[isoCode] => tg
[name] => Togo
[nameSlugified] => togo
[continentId] => 1
)
[224] => stdClass Object
(
[countryId] => 240
[isoCode] => tk
[name] => Tokelau
[nameSlugified] => tokelau
[continentId] => 7
)
[225] => stdClass Object
(
[countryId] => 223
[isoCode] => to
[name] => Tonga
[nameSlugified] => tonga
[continentId] => 7
)
[226] => stdClass Object
(
[countryId] => 185
[isoCode] => tt
[name] => Trinidad en Tobago
[nameSlugified] => trinidad-en-tobago
[continentId] => 3
)
[227] => stdClass Object
(
[countryId] => 38
[isoCode] => td
[name] => Tsjaad
[nameSlugified] => tsjaad
[continentId] => 1
)
[228] => stdClass Object
(
[countryId] => 49
[isoCode] => cz
[name] => Tsjechische Republiek
[nameSlugified] => tsjechische-republiek
[continentId] => 4
)
[229] => stdClass Object
(
[countryId] => 186
[isoCode] => tn
[name] => Tunesië
[nameSlugified] => tunesie
[continentId] => 1
)
[230] => stdClass Object
(
[countryId] => 187
[isoCode] => tr
[name] => Turkije
[nameSlugified] => turkije
[continentId] => 5
)
[231] => stdClass Object
(
[countryId] => 188
[isoCode] => tm
[name] => Turkmenistan
[nameSlugified] => turkmenistan
[continentId] => 2
)
[232] => stdClass Object
(
[countryId] => 189
[isoCode] => tc
[name] => Turkse en Caicos Eilanden
[nameSlugified] => turkse-en-caicos-eilanden
[continentId] => 3
)
[233] => stdClass Object
(
[countryId] => 245
[isoCode] => tv
[name] => Tuvalu
[nameSlugified] => tuvalu
[continentId] => 7
)
[234] => stdClass Object
(
[countryId] => 195
[isoCode] => uy
[name] => Uruguay
[nameSlugified] => uruguay
[continentId] => 9
)
[235] => stdClass Object
(
[countryId] => 198
[isoCode] => vu
[name] => Vanuatu
[nameSlugified] => vanuatu
[continentId] => 7
)
[236] => stdClass Object
(
[countryId] => 199
[isoCode] => va
[name] => Vaticaanstad
[nameSlugified] => vaticaanstad
[continentId] => 4
)
[237] => stdClass Object
(
[countryId] => 200
[isoCode] => ve
[name] => Venezuela
[nameSlugified] => venezuela
[continentId] => 9
)
[238] => stdClass Object
(
[countryId] => 194
[isoCode] => gb
[name] => Verenigd Koninkrijk
[nameSlugified] => verenigd-koninkrijk
[continentId] => 4
)
[239] => stdClass Object
(
[countryId] => 193
[isoCode] => ae
[name] => Verenigde Arabische Emiraten
[nameSlugified] => verenigde-arabische-emiraten
[continentId] => 5
)
[240] => stdClass Object
(
[countryId] => 196
[isoCode] => us
[name] => Verenigde Staten
[nameSlugified] => verenigde-staten
[continentId] => 6
)
[241] => stdClass Object
(
[countryId] => 201
[isoCode] => vn
[name] => Vietnam
[nameSlugified] => vietnam
[continentId] => 2
)
[242] => stdClass Object
(
[countryId] => 202
[isoCode] => wf
[name] => Wallis & Futuna
[nameSlugified] => wallis-futuna
[continentId] => 7
)
[243] => stdClass Object
(
[countryId] => 215
[isoCode] => eh
[name] => Westelijke Sahara
[nameSlugified] => westelijke-sahara
[continentId] => 1
)
[244] => stdClass Object
(
[countryId] => 18
[isoCode] => by
[name] => Wit-Rusland
[nameSlugified] => wit-rusland
[continentId] => 4
)
[245] => stdClass Object
(
[countryId] => 204
[isoCode] => zm
[name] => Zambia
[nameSlugified] => zambia
[continentId] => 1
)
[246] => stdClass Object
(
[countryId] => 205
[isoCode] => zw
[name] => Zimbabwe
[nameSlugified] => zimbabwe
[continentId] => 1
)
[247] => stdClass Object
(
[countryId] => 171
[isoCode] => gs
[name] => Zuid Georgia
[nameSlugified] => zuid-georgia
[continentId] => 3
)
[248] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => Zuid Sudan
[nameSlugified] => zuid-sudan
[continentId] => 1
)
[249] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[isoCode] => za
[name] => Zuid-Afrika
[nameSlugified] => zuid-afrika
[continentId] => 1
)
[250] => stdClass Object
(
[countryId] => 168
[isoCode] => kr
[name] => Zuid-Korea
[nameSlugified] => zuid-korea
[continentId] => 2
)
[251] => stdClass Object
(
[countryId] => 178
[isoCode] => se
[name] => Zweden
[nameSlugified] => zweden
[continentId] => 4
)
[252] => stdClass Object
(
[countryId] => 179
[isoCode] => ch
[name] => Zwitserland
[nameSlugified] => zwitserland
[continentId] => 4
)
)
[portalTicker] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[userId] => 408323
[username] => Toubabo
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => gambia
[currentCountryName] => Gambia
[currentCountryIsoCode] => gm
[currentCountryId] => 68
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Alied en Freek-Jan Steege
[firstName] => Alied en Freek-Jan
[reportsCount] => 112
[travelsCount] => 6
)
[1] => stdClass Object
(
[userId] => 463868
[username] => letstraveloften
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/463/868_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/463/868_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => gambia
[currentCountryName] => Gambia
[currentCountryIsoCode] => gm
[currentCountryId] => 68
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => ma
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 215
[countryName] => Westelijke Sahara
[countryIsoCode] => eh
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[countryName] => Senegal
[countryIsoCode] => sn
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Erwin & Shirley Travel Often
[firstName] => Erwin & Shirley
[reportsCount] => 8
[travelsCount] => 1
)
[2] => stdClass Object
(
[userId] => 200727
[username] => mjverheijen
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/default/profile_50x50.jpg
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/default/profile_105x105.jpg
[currentContinentId] => 4
[currentContinentName] => Europa
[currentContinentNameSlugified] => europa
[currentCountryNameSlugified] => nederland
[currentCountryName] => Nederland
[currentCountryIsoCode] => nl
[currentCountryId] => 134
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[countryName] => Indonesië
[countryIsoCode] => id
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Marie-José Verheijen-Blomme
[firstName] => Marie-José
[reportsCount] => 111
[travelsCount] => 21
)
)
[latestNews] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[newsId] => 125
[date] => 2025-05-19
[title] => Zo gebruik je je sim only-abonnement zonder zorgen in het buitenland
[text] =>
Op reis wil je maar één ding: vrijheid. Vrijheid om te verdwalen in een onbekende stad, om last minute een andere route te nemen, om die zonsondergang meteen te delen met vrienden thuis. Maar ja, zonder mobiel bereik of een stevige databundel is die vrijheid soms ver te zoeken. Gelukkig is er een oplossing die verrassend simpel én voordelig is: sim only
In dit artikel nemen we je mee in de wereld van sim only-abonnementen voor reizigers. Niet te technisch, gewoon handige tips waar je écht iets aan hebt als je binnenkort op pad gaat.
Wat is sim only ook alweer?
Een sim only-abonnement betekent dat je alleen betaalt voor je mobiele bundel: belminuten, sms en data. Je krijgt dus geen toestel, wat het abonnement meestal een stuk goedkoper maakt. Ideaal als je al een goede telefoon hebt en liever je geld uitgeeft aan leuke dingen – zoals een extra nachtje in dat charmante B&B in Toscane.
Waarom is sim only zo handig voor op reis?
Een sim only is voor buitenlandgebruik vooral aantrekkelijk vanwege de flexibiliteit en controle. Alle Nederlandse providers bieden sinds 2017 EU-roaming aan, wat betekent dat je in veel Europese landen gewoon je bundel kunt gebruiken zonder extra kosten.
Dat betekent: geen gedoe met lokale simkaarten, geen onverwachte roamingfacturen, en gewoon bereikbaar blijven met je eigen nummer. Even de weg zoeken op Google Maps, je hotel reserveren via Booking.com of een foto sturen via WhatsApp – allemaal zonder zorgen.
Waar moet je op letten voor vertrek?
- 1. Is je bundel geldig in het buitenland?
Binnen de EU is dat meestal geen probleem. Je gebruikt daar gewoon je Nederlandse bundel. Buiten de EU is een ander verhaal. Dan betaal je vaak per MB en dat kan hard oplopen. Ga je bijvoorbeeld naar Turkije, Thailand of de VS? Check dan of je provider wereldbundels aanbiedt of koop ter plekke een lokale simkaart.
- 2. Staat roaming aan op je telefoon?
Een kleine instelling, groot verschil. Ga naar je netwerkinstellingen en zorg dat ‘roaming’ is ingeschakeld. Geen zorgen: zolang je binnen de EU blijft en je bundel geldig is, brengt dit geen extra kosten met zich mee. Buiten de EU kun je roaming juist beter uitzetten, tenzij je bewust een buitenbundeloptie hebt gekozen.
- 3. Pas je bundel aan voor vertrek
Weet je dat je op vakantie meer data verbruikt dan thuis (hallo, Instagramstories en Google Maps)? Kies dan tijdelijk voor een grotere databundel. Bij veel sim only-aanbieders kun je je bundel maandelijks aanpassen. Zo blijf je flexibel én binnen budget.
Slimme bespaartips voor onderweg
Zelfs met een goede bundel is het slim om spaarzaam met je data om te gaan. Je wilt tenslotte je MB’s gebruiken om je weg te vinden, niet om automatische updates te installeren.
Hier een paar praktische hacks:
- Download kaarten van tevoren. In Google Maps kun je gebieden offline opslaan. Handig én zuinig.
- Gebruik een databesparende browser. Denk aan Google Chrome met databesparing aan.
- Schakel automatische updates uit. Zowel voor apps als je besturingssysteem.
- Gebruik WiFi verstandig. In cafés of hotels is vaak gratis WiFi, maar pas op met openbare netwerken: gebruik een VPN als je gevoelige info invoert.
Hoe zit het met bellen en voicemail?
Binnen de EU bel je ook gewoon uit je bundel. Maar let op: voicemail beluisteren in het buitenland kan extra kosten met zich meebrengen, vooral buiten Europa. Zet je voicemail dus uit als je die niet nodig hebt, of laat mensen via WhatsApp contact opnemen. Wel zo 2025.
En buiten Europa dan?
Ga je naar een land buiten de EU, dan is een sim only-abonnement minder vanzelfsprekend. Dan kun je kiezen uit:
- Een wereldbundel bij je provider. Handig voor korte reizen of als je op meerdere plekken bent.
- Een lokale simkaart. Vaak goedkoper, maar je hebt wel een simlockvrije telefoon nodig en soms wat geduld bij het activeren.
- Een eSIM. Steeds meer telefoons ondersteunen dit digitale alternatief. Zo kun je twee abonnementen tegelijk gebruiken, bijvoorbeeld je Nederlandse nummer én een lokale data-optie.
Samenvattend
Met een beetje voorbereiding is voor buitenlandgebruik een sim only een uitstekende manier om tijdens je reis bereikbaar te blijven, zonder torenhoge kosten of eindeloos zoeken naar WiFi. Je behoudt controle over je verbruik, je eigen nummer én je vakantiebudget.
Kortom: ideaal voor iedereen die met een gerust hart wil reizen – van de spontane citytripper tot de digital nomad die morgen gewoon weer inlogt op een strand in Portugal.
Wil je flexibel je bundel aanpassen, profiteren van duidelijke tarieven en gebruikmaken van een betrouwbaar netwerk? Kijk dan eens naar Simyo’s sim only – of check eerst de roaminginformatie van KPN voor een compleet overzicht van je opties.
Laat je telefoon je reismaatje zijn – niet je grootste kostenpost.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => zo-gebruik-je-je-sim-only-abonnement-zonder-zorgen-in-het-buitenland
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/125/125_1.jpg
)
[1] => stdClass Object
(
[newsId] => 124
[date] => 2025-05-14
[title] => Droomreis financieren? Zo beslis je of een lening de juiste oplossing is
[text] =>
Die langgekoesterde droomreis naar de andere kant van de wereld, die perfect uitgeruste camper voor een onvergetelijke roadtrip, of die essentiële professionele duikuitrusting waarmee je nieuwe onderwaterwerelden kunt verkennen. Soms lijken onze grootste reisavonturen financieel (net) buiten bereik. Sparen is een optie, maar wat als je niet langer wilt wachten om je passie te volgen? Een persoonlijke lening kan dan een interessante mogelijkheid zijn om die dromen sneller te realiseren. Maar wat houdt zo'n lening precies in en is het wel een verstandige keuze voor jouw reisplannen?
Reizen kost (vaak veel) geld
Als reiziger komen er diverse kostenposten kijken bij het plannen en uitvoeren van je avontuur. Denk hierbij aan de transportkosten, zoals vliegtickets, treinkaartjes, busreizen of de aanschaf van een eigen vervoermiddel zoals een camper of motor. Daarnaast zijn er de kosten voor accommodatie, variërend van hotels en hostels tot vakantiehuizen of de inrichting van je camper. Ook de dagelijkse uitgaven zoals eten, drinken, lokale transportkosten en toegangsprijzen voor bezienswaardigheden zijn aanzienlijk. Verder moet je rekening houden met reisverzekeringen, vaccinaties en visa. En eventuele kosten voor reisbenodigdheden zoals outdoorkleding, rugzakken of specifieke apparatuur.
Je droomreis mogelijk maken
Wanneer je niet voldoende hebt kunnen sparen voor je vertrek en ook geen opties hebt om bijvoorbeeld bij familie extra geld te lenen, kan je reis potentieel gefinancierd worden met een persoonlijke lening. Dit is een geldbedrag dat je leent van een financiële instelling en dat je in een vooraf afgesproken periode terugbetaalt, inclusief rente. Het belangrijke kenmerk is dat je het geleende bedrag in één keer ontvangt en dat de rente en de maandelijkse aflossing gedurende de looptijd van de lening vaststaan. Dit zorgt voor financiële duidelijkheid: je weet precies waar je aan toe bent en wat je maandelijks kwijt bent. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een doorlopend krediet of een creditcard, waarbij het leenbedrag flexibel is, is een persoonlijke lening specifiek bedoeld voor een bepaald doel, zoals het financieren van een reis of de aanschaf van reisbenodigdheden.
De voordelen voor reizigers en avonturiers
Voor wie de wereld wil ontdekken, biedt een persoonlijke lening een aantal aantrekkelijke voordelen. Ten eerste stelt het je in staat om een grotere uitgave in één keer te doen. Denk aan de aankoop van een betrouwbare camper die je vrijheid op de weg vergroot, of het boeken van een langdurige wereldreis waar je anders jaren voor zou moeten sparen. Ten tweede zorgt de vaste maandelijkse last ervoor dat je de kosten van je droomreis over een langere periode kunt spreiden, waardoor het beter past binnen je budget. Je hebt vooraf inzicht in je financiële verplichtingen, wat helpt bij het plannen van je reis en je financiën daarna.
Aandachtspunten bij het afsluiten van een lening
Voordat je een persoonlijke lening afsluit voor je reisavontuur, zijn er een aantal belangrijke zaken om te overwegen. Ten eerste natuurlijk de kosten. De rente is een cruciale factor; dit zijn de kosten die je betaalt voor het lenen van het geld. Vergelijk verschillende aanbieders om de meest gunstige rente te vinden. Ook de looptijd van de lening is belangrijk. Een langere looptijd betekent lagere maandelijkse lasten, maar je betaalt over de gehele periode meer rente. Kies een looptijd die past bij je financiële situatie, zowel nu als in de toekomst. Let ook goed op de voorwaarden van de lening, zoals de mogelijkheden tot vervroegde aflossing.
Verstandig lenen voor je reisdroom
Een persoonlijke lening kan een waardevol instrument zijn om je reisdromen te realiseren, mits je er verstandig mee omgaat. Bepaal vooraf nauwkeurig hoeveel geld je nodig hebt en leen niet meer dan noodzakelijk. Maak een realistisch terugbetaalplan en zorg ervoor dat de maandelijkse lasten comfortabel binnen je budget passen, ook tijdens en na je reis. Overweeg of er wellicht andere spaarmogelijkheden zijn of dat je bepaalde uitgaven kunt uitstellen. Een weloverwogen beslissing zorgt ervoor dat je met een gerust hart op avontuur kunt gaan, zonder onnodige financiële zorgen achteraf.
Geld lenen bij familie of vrienden kan flexibeler zijn en minder kosten met zich meebrengen, maar het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de terugbetaling om relaties niet onder druk te zetten. Een goed gesprek en heldere afspraken kunnen veel financiële stress achteraf voorkomen.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => droomreis-financieren-zo-beslis-je-of-een-lening-de-juiste-oplossing-is
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/124/124_1.jpg
)
[2] => stdClass Object
(
[newsId] => 123
[date] => 2025-04-07
[title] => Op pad met je mountainbike: de mooiste routes om te ontdekken
[text] =>
Mountainbiken is de perfecte manier om de natuur te verkennen, je hoofd leeg te maken en jezelf fysiek uit te dagen. Of je nu houdt van technische trails vol boomwortels en rotsen of liever lange, glooiende bospaden rijdt, er is altijd wel een route die bij jouw niveau past. In Nederland en daarbuiten zijn er talloze geweldige mountainbikeroutes te vinden. Pak je fiets, trek je helm strak en ontdek deze toffe plekken om te rijden!
Mountainbikeroutes in Nederland
Je hoeft echt niet naar het buitenland om mooie trails te rijden. Nederland heeft verrassend veel gave MTB-routes, van snelle singletracks tot uitdagende klimmetjes. De Utrechtse Heuvelrug is bijvoorbeeld een hotspot voor mountainbikers. Denk aan routes zoals die van Amerongen en Leersum, die bekendstaan om hun technische secties en snelle afdalingen. Ook in het zuiden van het land vind je fantastische trails. Denk aan in Zuid-Limburg, waar je bijna een buitenlands gevoel krijgt door de steile hellingen en smalle paadjes. Liever iets minder uitdagend? Dan zijn de routes op de Veluwe perfect, met lange, goed onderhouden tracks door de bossen.
Mountainbiken in het buitenland
Heb je zin in een echt avontuur? In landen zoals Duitsland, België en Frankrijk vind je geweldige mountainbike gebieden. De Ardennen zijn bijvoorbeeld ideaal voor een weekendje weg, met routes die je langs ruige rotsen en diepe dalen voeren. Duitsland heeft de Eifel en het Zwarte Woud, waar je eindeloos kunt klimmen en afdalen. Voor wie echt een uitdaging zoekt, is de Alpenregio dé plek. In gebieden zoals de Franse Alpen of het Oostenrijkse Tirol vind je spectaculaire downhill-trails en bikeparks waar je je grenzen kunt verleggen.
De juiste uitrusting voor elke rit
Een goede mountainbike is natuurlijk essentieel, maar er is meer waar je aan moet denken. Draag altijd een stevige helm en, als je technische trails rijdt, kniebeschermers en handschoenen. Een comfortabele, ademende outfit maakt het fietsen een stuk fijner, vooral als je langere tochten maakt. Vergeet ook niet een basis reparatieset mee te nemen: een multitool, een reserve binnenband en een fietspomp kunnen je dag redden als je een lekke band krijgt. En water! Niets is zo vervelend als dorst krijgen midden op een lange route.
Mountainbike verzekeren: nodig of niet?
Een mountainbike kan een flinke investering zijn, zeker als je een high-end model rijdt. En helaas zijn mountainbikes ook populair bij dieven. Daarom kan het verzekeren van je mountainbike best slim zijn. De meeste verzekeringen dekken diefstal, maar je kunt vaak ook kiezen voor een uitgebreidere dekking die schade door vallen of transport meeneemt. Let goed op de voorwaarden: sommige verzekeraars eisen bijvoorbeeld dat je fiets in een afgesloten ruimte staat als je hem thuis bewaart. Als je regelmatig in het buitenland fietst, is een verzekering met internationale dekking een aanrader.
Techniek en vaardigheden verbeteren
Mountainbiken is meer dan gewoon fietsen over een bospad. Hoe beter je techniek, hoe soepeler je rijdt en hoe leuker de trails worden. Wil je sneller en veiliger afdalen? Oefen dan je lichaamspositie en leer hoe je remmen optimaal gebruikt zonder grip te verliezen. Bochtenwerk is ook belangrijk: kijk altijd vooruit, houd je gewicht laag en leer je fiets te "leunen" in plaats van te sturen. En niet vergeten: hoe beter je conditie, hoe makkelijker de beklimmingen worden!
Respect voor de natuur en medefietsers
Mountainbiken is fantastisch. Maar het is belangrijk om rekening te houden met andere gebruikers van de paden. Blijf op de aangegeven routes, voorkom onnodige erosie en geef wandelaars en andere fietsers de ruimte. Veel MTB-trails worden onderhouden door vrijwilligers. Dus respecteer het werk dat zij doen door netjes te rijden en geen rommel achter te laten. Hoe beter we met de natuur omgaan, hoe langer we kunnen genieten van mooie routes!
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => op-pad-met-je-mountainbike-de-mooiste-routes-om-te-ontdekken
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/123/123_1.jpg
)
)
[topCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 55
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 10307
[position] => 1
[countryName] => Egypte
[countryIsoCode] => EG
[continentName] => Afrika
)
[1] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 128
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 21847
[position] => 2
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => MA
[continentName] => Afrika
)
[2] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 191
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 47254
[position] => 3
[countryName] => Oeganda
[countryIsoCode] => UG
[continentName] => Afrika
)
[3] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 71
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 4
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => GH
[continentName] => Afrika
)
[4] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 167
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 5
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => ZA
[continentName] => Afrika
)
)
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
[countryPopulation] => 0
[countrySurface] => 0
[capitalCityLongitude] => 0.000000
[capitalCitylatitude] => 0.000000
[portalReports] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106657
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-23
[photoRevision] => 0
[title] => Alweer
[message] =>
Alweer
de laatste editie van dit winterseizoen. Wanneer ik de laatste verhalen van afgelopen seizoenen doorlees om te voorkomen dat ik elk jaar mijn laatste blog doorspek met dezelfde weemoedige opmerkingen, valt het me op dat ik eigenlijk geen herinnering heb aan de inhoud van die blogs. Ik loop dus weinig kans dat jullie zullen merken dat ik in herhaling val.
Even naar de winkel
Rondom ons huis zijn binnen schootsafstand ongeveer evenveel buurtsupers als moskeeën Het verschil is dat de gebedshuizen hun aanwezigheid ruim rond bidtijd kenbaar maken door een kakofonie aan oproepen tot gebed en de winkeltjes nauwelijks opvallen in het straatbeeld. Binnen 200 meter hebben we de keuze tussen de shopjes van de Uncles en van Nene.
De Uncles, uitgespreken als onkels, zijn twee broers, naar schatting 60’ers, met een sterk identieke uitstraling: baardje, meestal gekleed in een groen getinte kaftan en beiden uitdrukkingsloos en traag opererend achter hun getraliede toonbank. Ze zijn afkomstig uit Guinee en spreken alleen de taal van de Fula’s. Het overkwam me dat ik op een ochtend brood ging kopen en three tapalappa’s bestelde. Ik probeer dan three uit te spreken met het puntje van de tong tussen mijn voortanden en lippen, zoals onze vriendin Christine, van geboorte Engelse, ook zo goed kan. Onkel 1 keek me niet begrijpend aan:???. Ik herhaal de bestelling nogmaals en steek 3 vingers in de lucht. Ohhhh….tree, dus …zeg dat dan direct correct. Daar ging de Engelse les van Christine. Vervolgens wil ik een bus antimuggenspray kopen, die hier naar het merk “Bopspray” wordt genoemd. Helaas kende Onkel 2 deze merknaam niet en kon ik geen bus op de plank achter hem zien om het aan te wijzen. De dag erna had ik van Ali geleerd dat de Fula’s zo’n gifspuiter “pompo bodi noemen”. Simpel natuurlijk want pompo = pomp en bodi is Fula voor muggen. Dat snapte Onkel en ik begreep vervolgens waarom ik geen bus kon vinden. De laatste bus stond uiterst links op de allerbovenste plank. Onkel klauterde in zijn kaftan op blote voeten via een wankel krukje, de toonbank en de onderste plank met gevaar voor lijf en leden omhoog, veegde wat doosjes aan de kant en daalde met de spuitbus in zijn hand weer zonder kleerscheuren af. Gelukt.
Nene is een vrouw van midden dertig, die een kleiner winkeltje bestiert. Ze komt geregeld op mijn spreekuur en is er een ster in om telkens nog iets te vragen, precies als in Nederland waar ik soms mensen “niet de deur uit “kon krijgen. Ze combineert haar werk met wonen. Dat wil zeggen dat de ruimte voor de klant, 1 x 2 meter, door een gordijn wordt afgescheiden van haar kamer van 2 x 3 meter. Ze woont daar met 2 kinderen van 1 en 6 jaar. Ze was de derde vrouw van een man zonder vast werk. De vrouw “boven haar ”is vorig jaar overleden, zodat Nene dus promotie heeft gemaakt. Op het moment dat ik binnenkom om brood te halen, rond 17.00, ( de onkels zijn ivm bidtijd dan gesloten) is er niemand in de winkel. Op mijn groet “Salaam maleikum” wordt het gordijn iets geopend en zie ik Nene bidden. Ik wacht tot ze klaar is en plaatsneemt achter de tralies. Op dat moment loopt een meisje van 5 jaar langs me, legt een vodje van 10 dalasi op de toonbank, zegt iets onverstaanbaars, krijgt 1 celstofluier en loopt weer weg. Het ging zo snel dat ik geen tijd had om “kiling kiling” dwz om de beurt te zeggen. Voordat ik mijn bestelling kan doen, tovert Nene een doosje onder de toonbank vandaan en vraagt wat dit is. Het is een doosje (zie foto) van het eigen merk Kruidvat en halfvol met tampons inclusief inbrenghuls. Het is een gift van een gulle Toubab mevrouw, die dat kennelijk niet meer in haar koffer terug wilde nemen. Nene vraagt waar deze cilinders voor bedoeld zijn. Haar kennis van het Engel is dermate minimaal dat ik me genoodzaakt zie dit met handen en voeten uit te leggen. Ik pak een tampon, zak iets door mijn knieën en spreid mijn benen. Mijn wijsvinger gaat richting mijn kruis en ik gebaar dat dit verbandje die kant op moet. Daarbij gebruik ik het woord Kuro dat in het Mandinka menstruatie betekent. Ze lijkt het te begrijpen….en vraagt of het voorwerp na inbrengen daar kan blijven. Die details van het gebruik kan ik niet uitleggen.En nu maar hopen dat ze geen melding maakt van grensoverschrijdend gedrag bij de recent daartoe ingestelde klokkenluiderscommissie.
Medische update.
Afgelopen maandag bleek op de X foto dat er een goed herstel is van de armbreuken van Ali. De orthopeed trok op het moment dat hij Ali vroeg of hij even naar het uitsteeksel van de ellepijp pin mocht kijken zonder aankondiging 35 cm pin uit zijn arm. Dat deed even flink pijn. Nu is de beweeglijkheid van de elle boog flink verbeterd en het kleine wondje zonder infectie gesloten. Het plaatje met schroef op het spaakbeen moet later onder narcose worden verwijderd, maar dat is van later zorg.
Weerzien
Afgelopen week kwam een meisje van rond de 15 jaar met een peutertje op de rug op het spreekuur. Ali vertelde dat dit de baby was, die vorig jaar door oma werd gebracht in verband met onvoldoende gewichtstoename. Ze is geboren in september '23 en woog in maart '24 maar 1 pond meer dan haar geboortegewicht. Haar moeder bleek haar geen borstvoeding te willen en geven en had “aanvallen”, die later op een video op hyperventilatie leken te berusten. Met Kruidvat babyvoeding heeft ze het overleefd. Ik vind haar nog wel wat klein voor haar 18 maanden, maar ze leeft nog. Bij navraag is haar moeder weer naar haar familie in het binnenland met achterlaten van haar dochtertje en ze heeft geen aanvallen meer. Soms bekruipt me hier het gevoel dat ik tegen de stroom in roei, maar deze ervaring geeft weer energie.
Echte zorgen?
Ali vertelt dat een vriendin van hen zich zorgen maakt om haar driejarig zoontje dat steeds meer krom gaat lopen. Ik stel voor dat moeder Adama met haar zoontje op het spreekuur komt, maar Adama komt niet. Na een paar weken komt afgelopen vrijdag een meisje van 10 jaar met een baby op de rug en een driejarig jongetje aan de hand op het spreekuur. Ali legt uit dat dit het betreffende jongetje is, maar dat moeder geen tijd heeft om mee te komen omdat ze het iftar-maal aan het bereiden is. Het meisje van 10 jaar is gratis van familie gekregen en wordt nu ingezet als ziekenbegeleidster. Het jongetje loopt inderdaad met een wat gebogen rug en blijkt een, kennelijk pijnlijke, zwelling te hebben in/achter een paar borstwervels. Ali weet dat ze al naar een groot ziekenhuis zijn geweest en dat er toen röntgenfoto’s gemaakt zijn. Bij navraag speelt hij niet door de pijn en kan niet op zijn rug slapen. Vader heeft een lucratieve baan als tomatenplukker in het zuiden van Italië, maar is door zijn vrouw nog niet op de hoogte gebracht. Je wilt zo’n man ook niet onnodig bezorgd maken, toch?
Ik ken de Engelse vertaling van “mijn broek zakt af” niet, dus ik leg Ali uit dat deze gang van zaken zelfs míjn verstand te boven gaat (en dat wil wat zeggen inmiddels). Moeder Adama maakt zich zorgen, gaat naar een groot ziekenhuis zonder een vervolgbehandeling, wacht dan een paar weken en stuurt dan een meisje van 10 jaar. Ik vind dit een moeder die niet goed voor haar zoontje zorgt. Hoewel ik besloten heb om de laatste 2 dagen vrijaf te nemen van het spreekuur (ik moet voor vertrek wel mijn vrije dagen opmaken), mag ze zelf komen met de uitslag van de röntgenfoto’s. Op zondagmiddag is ze nog niet geweest. Ik heb een niet-pluis gevoel.
Spiksplinternieuw
Is het marktgebouw van Madiana, waarvan bovenstaand de foto’s. Drie jaar geleden werd onze hulp ingeroepen om dit gebouw af te maken. Omdat we gehoord hadden, dat er veel geld verdwenen was van het budget, hebben we toen besloten niet te helpen. En zie hier….het is toch door de dorpsbewoners gereedgemaakt. Te snel helpen, maakt mensen afhankelijk, dus ook wel eens de handen op de rug houden.
Verantwoording
Als besluit van dit winter-weblogseizoen wil ik nogmaals benadrukken, dat alles wat ik beschreven heb vanzelfsprekend door mijn wit-zwarte bril gefilterd in mijn verhalen is gekomen. Ik realiseer me, en hopelijk doen jullie dat ook, dat het maar een stukje is van ervaringen die in dit kleine landje opgedaan kunnen worden. Alle mensen die hier op tijd medische hulp zoeken en goede zorg krijgen, komen natuurlijk niet bij mij en niet in mijn blog.. Er zijn dus ook zeker betrokken hulpverleners. Hetzelfde geldt natuurlijk ook met betrekking tot de highlights die de studente verloskunde me vorige week vertelde. Ze was van slag door de vertelde ervaringen en heeft mij in dat kwartiertje niet verteld wat er allemaal goed ging in haar stage-ziekenhuis. In de twee weken, die we in januari in Hoogeveen waren vielen me door mijn zwart-witte bril ook zaken op die best stof kunnen zijn voor een weblog overzomering Hoogeveen. Dat weblog wil ik jullie graag besparen. Hierbij wil ik alle lezers – in dit winterseizoen 4000 niet-unieke bezoekers- bedanken voor hun geduld om in alle hectiek van het dagelijks leven elke week weer mijn soms wel erg uitgesponnen verhalen te lezen.
De lente breekt weer aan in Nederland. Iedereen komt weer uit het holletje (om bij een temperatuurdip snel weer weg te kruipen). Wij vliegen 24 maart tijdens een dipje weer naar huis en hopen bij leven en welzijn in november gezond weer in Madiana te gaan overwinteren.
Zoals bij elk jaarlijks besluit: die lezers die niet publiekelijk willen reageren, maar toch hun paasei kwijt willen: steege@home.nl of fjtersteege@ziggo.nl is ons mailadres.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 685
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/219/461_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => alweer
)
[1] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106551
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-16
[photoRevision] => 0
[title] => Procreatie
[message] =>
Procreatie
Is een woord waarvan de betekenis niet bij elke lezer direct zal opborrelen. Het betekent voortplanting en hoewel het veel lijkt op recreatie is het toch echt iets anders. Bij recreatie creëer je je zelf opnieuw – iets leuks doen en daar energie van opdoen- en bij procreatie creëer je een volgende generatie. Overigens hoop ik altijd maar dat aan procreatie een ontspannende activiteit voorafgaat, maar mogelijk is dat persoonlijk, dus kan ik deze opmerking maar beter achterwege laten.
Afgelopen week viel me weer op hoe veel aspecten van de menselijke voortplanting in Gambia verschillen van Nederland. Omdat jullie een droge opsomming waarschijnlijk slecht zullen verteren, zal ik een paar voorbeelden van afgelopen week vertellen om het wat smeuïger te maken. Mocht je een slechte eetlust hebben of moeilijk in slaap kunnen komen, dan is het raadzaam dit hoofdstuk niet vóór het eten of slapengaan te lezen.
Een echtpaar van midden dertig komt samen op mijn spreekuur (op zich is dat al bijzonder) en de vrouw vertelt dat ze al 7 dagen menstrueert. Ook bijzonder dat een vrouw daarmee naar míj komt. Wat blijkt: het echtpaar heeft 2 kinderen en de vrouw heeft als anticonceptie 3 jaar de prikpil gebruikt, vooruitstrevend. In september kreeg ze de laatste injectie en nu is ze ongesteld. Ik vraag of ze een zwangerschapswens heeft en daarop begint ze hard te lachen. Ali legt uit dat die vraag hier nooit gesteld wordt: rare toubab. De echtgenoot zit er wat schaapachtig bij en blijkt niet op de hoogte van de move van zijn echtgenote om te stoppen met de prikpil. Na mijn uitleg dat na 3 jaar prikpil de eierwekker van een vrouw weer op gang moet komen, maar dat ze nu best wel binnenkort vruchtbaar kan zijn en dat zo’n eerste menstruatie na de prikpil langduriger kan zijn, vertrekken ze weer. Ik vraag me af of ze hierover nu samen in gesprek gaan.
In blijde verwachting zijn komt hier niet voor. Over een zwangerschap wordt niet gepraat en pas als de omvang van de zwangere buik zodanig is dat dit zichtbaar wordt onder de wijde jurken zal de omgeving dit wel moeten opmerken. Niemand zal dus een babyshower organiseren of hoeven te bezoeken. Veel mensen hebben geen idee over de duur van een zwangerschap, weten niets over een eventuele bevallingsdatum en hoe een bevalling gaat. Afgelopen weken kwam een zwangere met onderbuik klachten. Ze had de kaart met de zwangerschapscontroles meegenomen. Ze bleek 2 x een ECHO gehad te hebben met heel verschillende uitkomsten. De laatste menstruatie stond niet genoteerd en ze vroeg mij wanneer de baby kon komen. Ik veronderstelde dat het haar eerste zwangerschap was, maar het bleek de zesde.
Ik sprak dinsdag met een Nederlandse studente verloskunde die hier gedurende 10 weken haar stage doet. Ze is ruim halverwege en heeft al veel huiveringwekkende ervaringen. Na een kwartiertje praten had ik al de volgende highlights gehoord.
Bij een zwanger meisje van 15 lentes met bloedverlies bij wie zonder deugdelijk onderzoek wordt vastgesteld dat ze een miskraam heeft, wordt zonder verdoving een curette in de baarmoeder gestoken en flink geschraapt en ze schreeuwde het uit van pijn.“Had ze maar niet zwanger moeten worden”. “Als je plezier hebt gehad bij de niet toegestane seks, dan moet je nu ook flink zijn”, zegt de, vrouwelijke, verloskundige.
Bij een door haar begeleide bevalling waarbij alles goed gaat, maar een slappe baby wordt geboren, wordt zonder onderzoek gezegd: doodgeboren kindje en het kindje wordt voor dood weggelegd. Omdat de harttonen tot de uitdrijving normaal waren, vertrouwt ze deze diagnose niet en gaat ze toch nog even naar het hartje luisteren. Bij luisteren met een versterkte stethoscoop hoort ze nog een weliswaar trage hartslag en gaat ze het kindje uitzuigen en prikkelen: springlevend kind.
Pasgeborenen wordt na de geboorte niet op de buik van de moeder gelegd, maar blijven gewoon onder een draaiende ventilator onbedekt liggen. Hét recept voor onderkoeling. Aan de borst leggen, gebeurt pas twee uren later.
Na een zwangerschap van 20 weken wordt een mini-tweeling geboren, die na enkele minuten overlijden. De stagiaire toont zich onder de indruk van dit verdriet. Commentaar: Cést la vie (een Senegalese verloskundige dus).
Vrouwen die een scheur in hun perineum oplopen worden vaak hatsflats zonder kennis van de anatomie van dit gebied gehecht. Veroordeling tot levenslang.
De gebruikte scharen om de navelstreng door te knippen zijn zo bot, dat ze haar eigen schaar altijd bij zich heeft.
We spreken hier geregeld studenten, die redelijk ondersteboven zijn van al hun ervaringen, met name in de gezondheidszorg. Jonge mensen komen vaak met idealistische bedoelingen hier stagelopen en denken hier met hun kennis mogelijk te kunnen bijdragen aan een verbetering van de behandeling. Echter….de hulpverleners hier hebben geen hulpvraag en iemand zonder hulpvraag kun je niet redden. Naar mijn idee moet je stagelopen in Gambia voor jezelf doen: zien hoe goed we het in NL hebben en proberen jezelf staande te houden in een omgeving waar mensen lijden, vaak onnodig. Verder is het goed jezelf te troosten met het idee dat je in ieder geval die patiënten, die je geholpen hebt een goede ervaring hebt bezorgd.
Een vrouw die naar een kliniek komt om te bevallen heeft nooit babykleertjes bij zich. Het kind wordt in doeken gewonden weer meegenomen. Verklaring: eerst zien of het kindje blijft leven (???) of gewoon geldgebrek?? Kleertjes van een ouder broertje/zusje worden ook niet bewaard voor een eventuele opvolger, maar weggegeven alsof er niet mogelijk nog -tig baby’tjes uit deze buik zullen komen.
In de tijd dat ik nog thuisbevallingen deed, was vaak één van mijn eerste vragen als alles wél bleek te zijn: hoe gaat hij/zij heten? Hier krijgen kinderen in moslimgezinnen hun naam op de 7e dag en is dat niet altijd de naam die de ouders bedenken, maar wordt die ingefluisterd door de dienstdoende imam die wel namen uit de Koran kan adviseren.
Generaliserend: in Gambia krijgen vrouwen een aantal kinderen onbedoeld in de schoot geworpen en in Nederland gaat er vaak een proces van wikken en wegen aan vooraf. Willen we wel kinderen en zo, ja hoeveel? Nemen we er nog één bij of laten we het zo.
De opvatting dat sexperimenterende jongens stoer zijn en meisjes sletjes komt in Nederland helaas nog in de “beste kringen ”voor. De vrouwonvriendelijk uitspraken van de Trumpen en Tate’s van deze wereld spreken voor zich, evenals het feit dat het baas-in-eigen-buik principe in veel landen op de tocht staat.
Ik heb mijn buik even vol van procreatie en ga over tot de orde van de dag.
Huisbezoeken
Afgelopen week ging ik met Petra mee op twee huisbezoeken in het vissersdorpje Tanjeh. Eerst bezochten we een gezin met onder andere een jongenstweeling van 3 jaar. Terwijl het ene jongetje vol energie rondhuppelt, kan zijn broertje nog niet eens zelfstandig zitten. Het kind kijkt wel belangstellend in het rond, lacht vriendelijk en heeft belangstelling voor een speelgoedautootje. Bij navraag zijn ze te vroeg geboren en ging een geplande keizersnede niet door, waarna ze na een 4 dagen durende bevalling geboren zijn. We werden ontvangen in de huiskamer: een vertrek zonder plafond, geen ramen, onbeschilderde cementen wanden, een oneffen vloer van cement en gemeubileerd met 1 oude driezitsbank met bijbehorend fauteuil. Je moet er geweest zijn, voordat je het kunt bevatten.
Daarna was de beurt aan een onduidelijk samengesteld gezin op een rommelig erf waar Maryama, een sterk geretardeerd meisje, vriendelijk lachend buiten op een plastic stoel zat. Ze was onlangs een paar dagen in een huis voor gehandicapte kinderen opgenomen, maar werd weer weggestuurd omdat haar astma-aanvallen niet te hanteren waren. Gelukkig kon ze deze week in een net geopende soortgelijke instelling terecht. Haar moeder woont elders en de voor de zorg verantwoordelijke grootmoeder is ziekelijk. De zorg voor dit geheel afhankelijke meisje wordt dan aan twee tienermeisjes toevertrouwd. Petra trof Maryama in zo’n periode al eens aan op de grond, bedekt met vliegen en met een vieze korst brood in de hand bij wijze van eten. Prachtig dat ze nu hopelijk blijvend goed verzorgd wordt.
Volgende week zondag is alweer de laatste voorstelling in dit theater. Maandag 24 maart vliegen we weer naar huis.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 253
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/216/978_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => procreatie
)
[2] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106460
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-09
[photoRevision] => 0
[title] => Leescijfers
[message] =>
Leescijfers.
Zo langzamerhand lijk ik wel op een programmamaker van tv, die de dag na uitzending de kijkcijfers en de waardering opvraagt. Op dit weblog kan ik het aantal lezers zien en dat varieert meestal ergens tussen de 150 en 200 per week. Op de mailinglijst staan de adressen van 125 mensen. Afgelopen week is het aantal lezers opgelopen naar meer dan 300. En nu intrigeert het me dat ik dit niet kan verklaren. Was het de Cobra cliffhanger? Zijn er mensen die halverwege het verhaal te lang vinden en later nog eens de rest lezen en zo voor 2 lezers tellen? Kost het lezers veel moeite om mijn onzin te doorgronden en herlezen ze daarom? Tja…als je alles weet is er ook niets meer aan.
Overigens nog een toevoeging wat betreft Cob(r)aatje. Zoals te lezen in de reactie van Annet vorige week, hebben ze nog 2 slangetjes van dergelijke afmetingen op hun erf gevonden. Het ene slangetje lijkt wel het tweelingzusje van Cobra en het andere slangetje is zwart. Moeder cobra heeft dus meer eieren verstopt. Mogelijk heeft een zwarte spitting cobra de bevruchting voor zijn rekening genomen en verklaart dat het zwarte broertje(?) . Naar verluidt overwegen Huub en Annet een concurrerende reptilefarm te gaan beginnen als deze slangetjes tot gevaarlijke slangen zijn uitgegroeid. Gelukkig zit er 200 meter tussen hun onderkomen en het onze.
Erfenis
Terwijl Ali onze veranda aan het vegen is, gaat zijn telefoon. Na een kort gesprek stopt hij zijn mobiele weer in zijn zak:” Nyasi komt zo om te vragen of jullie willen helpen met het schoolgeld van kinderen van zijn overleden broer”. Ik heb Nyasi al vaker genoemd in mijn verhaaltjes, maar ik kan van jullie niet verlangen dat je alle namen en omstandigheden uit je hoofd kent. Nyasi is onze bijna buurman met het voor ons belangrijke beroep van loodgieter en heeft al heel wat lekkages op ons erf verholpen. Hij heeft 2 vrouwen, Binta en Fanta, en van Binta een aantal kinderen. Hij heeft al jaren AOW, maar moet daarnaast ook nog geld verdienen.Zijn verdienvermogen is maar gering en ik durf een flinke weddenschap af te sluiten dat hij in box 3 niets aan te geven heeft. Vorige jaar is een jongere broer, die hier in de buurt woonde overleden en dat heeft Nyasi een flinke nalatenschap opgeleverd. Helaas bestond de erfenis vooral uit levende have in de vorm van 6 vrij jonge kinderen. Een aantal kinderen is onder andere familieleden verdeeld, maar Nyasi is/voelt zich verantwoordelijk voor de 2 jongste kinderen. Meestal valt bij het overlijden van een manspersoon ook de weduwe onder de levende have, maar mij is niet bekend of Nyasi ook belast is met de lasten (en lusten?) van de weduwe. Naar verluidt bestaat hier geen erfbelasting, dus achtergelaten vermogens houden de vermogensongelijkheid nog meer in stand als in ons landje. Voor alle duidelijkheid heb ik het hier over negatieve vermogens, maar dat spreekt voor zich.
Nyasi is een man, die altijd uiterst bescheiden binnenkomt en daarop maakte hij nu geen uitzondering. In de 17 jaren dat wij hem kennen heeft hij éénmaal om hulp gevraagd omdat de rijst op was en er geen geld was om een zak rijst te kopen. Hij vertelt nu, via Ali, dat de 2 kinderen van zijn overleden broer naar de kleuterschool schuin tegenover gaan. Zijn broer is 1 jaar geleden overleden en sindsdien is er geen schoolgeld meer betaald. De kinderen dreigen naar huis gestuurd te worden. Een korte rekensom bij een schoolgeld van 300 dalasi ( 4,-€) per trimester betekent dat de nota tot en met dit schooljaar voor beide kinderen 2400 dalasi ( 32,-€) bedraagt. Voor een extra bedrag van 1200 dalasi (reken maar uit) hebben ze ieder ook nog 2 nieuwe uniformen. Toen ik gewapend met een pakje dalasi’s naar de school was gelopen, bleek dat er over het hele vorige schooljaar voor het jongetje nog niets was betaald en voor het meisje was 500 van de 900 betaald. Kennelijk zat de overledene ook zo krap bij kas dat er niet per trimester, maar per maand was betaald, en dan nog maar een deel. Na mijn verhaal over de schooladministratrice die me in december vroeg om het schoolgeld voor tweeling nichtjes te betalen maakte lezeres L. een donatie over die zodanig overbemeten was, dat ik blij ben dat we voor deze kinderen het geld dat al op de plank lag kunnen gebruiken. Altijd dankbaar werk om mensen hier te helpen met, in dit geval, andervrouws geld. Overigens maak ik altijd duidelijk dat dit niet ons eigen geld is, maar dat we afhankelijk zijn van donateurs. Dat maakt dat ik bij vragen, kan zeggen dat we zullen proberen “geld te vinden”, maar niets kunnen beloven.
Ramadan
De Ramadan is weer in moslimland uitgebroken. Dat betekent zoals bekend niet eten of drinken tussen zonsopgang en zonsondergang. Sommige mensen nemen “niets doorslikken ”zo absoluut, dat ze hun speeksel nog uitspugen. Als ik op straat een spuger tegenkom, vraag ik me af of ze dat ook binnenshuis doen. Of zouden ze zoals vroeger de mannen met een “chronische bronchitis” in Nederland naast hun stoel een leeg conservenblikje met een bodempje water hebben staan om hun fluimen en rochels in te deponeren? Onze Gambiaanse “familie ”maakt op dit vasten geen uitzondering. De kinderen vanaf een jaar of 8 vasten, uit eigen beweging, vaak mee, maar soms krijgen ze in de loop van de middag zo’n buik-hongerpijn, dat ze toch “zondigen”. Huja, 12 jaar oud, vast wel helemaal mee en vertelt dat haar buik erg gaat rommelen als op school niet-moslim klasgenoten hun meegebrachte lunch verorberen. En dan te bedenken dat de niet moslims ook nog in de klas trakteren als ze jarig zijn. De avondmaaltijd rond 8 uur is natuurlijk het hoogtepunt van de dag en daarna mogen de kinderen nog een poosje opblijven. De volgende ochtend vóór het ochtendgebed, rond 6 uur, worden ze dan al gewekt om nog wat te drinken en te eten. Volgens ons is het dus ook voor kinderen deze 4 weken een uitputtingsslag.
Uitzoomend…..de extreme zondagsrust bij orthodoxe christenen, de zelfkastijding tot bloedens toe van monniken, het celibaat van nonnen en priesters, de miljoenen hindoes die elkaar vertrappen om allemaal bij zonsopgang kopje-onder te gaan in een vervuilde rivier….en zo zijn meer voorbeelden van religieuze overtuigingen die het leven van gelovigen het er niet makkelijker op maken. De Feijenoord supporter die zijn hachje niet zeker is als hij met een sjaal van zijn favoriete club door Amsterdam loopt valt dan weer in een ander hoofdstuk, niet religieus
Big business.
Omdat wij ons als sterfelijke mensen met een leeftijd van meer dan 7 kruisjes soms afvragen hoe onze “Gambiaanse familie” zich financieel moet redden als wij niet meer naar Gambia kunnen komen, heb ik afgelopen week daarover eens een balletje opgegooid bij Ali. Ik heb hem aangemoedigd het hierover met vrouwlief Penda te hebben en dan bij me terug te komen met hun overdenkingen. Overigens is het bij hen een non-item om over “later” na te denken.
Penda wil graag business gaan doen door bijvoorbeeld kunstmest en zaad voor Sorrel te gaan verlopen. Ze wil dan op de groothandelsmarkt in Serrekunda 2 zakken met ieder 50 kg kunstmest kopen. Er wordt hier gemengd witte en bruine kunstmest gebruikt, dus moet je als goede handelsvrouw ook beide soorten kunnen aanbieden. Het zaad wordt verkocht in zakken van 78 kg. Op mijn vraag wat de inkoopsprijs is van deze handel en in welke hoeveelheden je het voor welke prijs kunt verkopen: geen idee. Uiteindelijk zijn we erop uitgekomen, dat Ali de helft van zijn jaarlijkse november bonus nu al van ons krijgt en dat bedrag is voldoende voor een start van de big business. Penda is met een ervaren buurvrouw naar Serrekunda geweest: een zak kunstmest kost 1800 dalasi,een zak zaad 5450 dal.De hele reis met het afhuren van een kruiwagenman om het bij de bushalte te krijgen en het transport bovenop het taxibusje naar huis heeft 1000 dal gekost. Deze waren worden in plastic zakjes verkocht met een inhoud van 1 conservenblik.
Voordat we hadden berekend wat de inkoopsprijs per blikje was, welke marge ze dachten te behalen en wat dus de verkoopprijs moest worden, kwam Ali al triomfantelijk vertellen dat het eerste zakje zaad al voor 40 dal. onderweg was naar vruchtbare aarde. Duidelijk dat ik met enige spoed met hen aan de slag moest om de business door te rekenen. Gewapend met een personenweegschaal en keukenweegschaal gingen we aan de gang. Het gewicht van de 50 kg zakken klopte en omdat de zak zaad niet te tillen was is die maar niet gewogen. Na wegen van de lege en volle blikjes bleek de inkoopsprijs per blikje 36 dal. te zijn en het transport per blikje 4 dal. Kortom: inkoop 40 dal. Na voorrekenen van het resultaat bij een prijs van 50,60 en 70dal. verkoop, zijn we uitgekomen op 60 dal. Mijn suggestie om alvast plastic zakjes te vullen met de inhoud van een zeker niet helemaal vol blikje onder het motto “wat je niet ziet, weet je niet ” bleek niet erg tegen de Koranregels van eerlijke handel te zijn. Misschien worden deze Gambianen wel Hollandse kooplui!!
Toen ik een dag later even bij Ali en Penda moest zijn en langs mijn neus weg vroeg naar de business, bleek dat Penda toch al aan tevreden klanten een overvol blik had verkocht voor 40 dalasi!! Toch nog maar een keer voorgerekend hoe er aan handel te verdienen valt, tenzij het de bedoeling is om er “geld achteraan te gooien “.
En nu maar hopen dat de binnenstromende dalasi’s gespaard worden voor de volgende inkoop en niet opgegeten worden in de dure Ramadantijd.
Laatste hoofdstuk
We vliegen op 24 maart, dus over 3 weken, weer naar huis en mede door de zonnige foto’s die we vandaag uit Nederland krijgen, vinden we het ook weer fijn om naar huis te gaan. We zijn dus bezig aan het laatste stukje van ons verblijf hier en zijn zo langzamerhand al weer bezig om de laatste klusjes te bedenken. In tegenstelling tot de temperatuur in Nederland, zijn de vooruitzichten hier dat in ieder geval de eerste twee weken ons zonnig weer ,een maximumtemperatuur tussen 25 en 30 graden, een zeewindje en nachttemperaturen van 19 graden om lekker onder een fleecedekentje te duiken te wachten staan.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 257
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/215/983_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leescijfers
)
[3] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106350
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-02
[photoRevision] => 0
[title] => Cob(r)aatje
[message] =>
Cob(r)aatje.
Naar aanleiding van de cliffhanger vorige week over het vangen en wegbrengen van de gevangen cobra kreeg ik zelfs persoonlijke berichten. Zo werd betwijfeld of een inzittendenverzekering wel de gevolgen van een slangenbeet dekt. Omdat ik in de polisvoorwaarden hierover geen informatie kon vinden, heb ik afgelopen week bij het verlengen van de autoverzekering op het kantoor even navraag gedaan. Een slangenbeet bij bewust vervoer van een slang is uitgesloten, maar mocht je gebeten worden door een slang of schorpioen, die zich in je auto verstopt heeft (gewoon pech dus), dan wordt alles vergoed. Nu moest ik voor de extra prijzige verzekering (grote 4WD auto) ook wel 1200 dalasi neerleggen voor de jaarpremie. Voor zo’n bedrag, omgerekend 14 Euro, mag je wel een uitgebreide dekking verwachten.
Maar nu wil ik jullie niet langer in onzekerheid laten. Cobaatje, het cobraatje, dat Huub en Annet gevangen hebben was waarschijnlijk nog maar net uit het ei gekropen en nauwelijks droog achter de oren, want ze mat nog maar ruim 15 cm. Omdat ik geen uitsteeksels zag, waaruit af te leiden viel dat het niet Cobaatje, maar Kobusje betrof, ben ik uitgegaan van een zij. Na het decreet van Trump over gender hebben we ook maar keuze uit 2 geslachten. Overigens kan een vrouwtjes Koningscobra in een gebied zonder mannetjes haar eigen eieren succesvol bevruchten. (Daarover gaat het decreet van Trump niet).
De eigenaar van de Reptilefarm in Kartung, een bevlogen Fransman, gebruikt slangen om Gambianen uitleg te geven over deze angst inboezemende reptielen. Hij probeert te bereiken dat slangen niet direct gedood worden. Slangen worden hier als dusdanig gevaarlijk gezien, dat ze zonder uitzondering gedood worden. Overigens waren wij 2 jaar geleden geen haar beter, toen we een zwarte spitting Cobra van 1,5 meter op ons erf hebben gedood., overigens “we”=Ali. De eigenaar wilde dit jonge slangetje graag hebben voor educatief gebruik, toen Annet hem een foto appte. Daarom hebben we het veilig in een emmer met een bodem zand en afgedekt met plasticfolie naar Kartung gebracht. De Fransman heeft uitleg gegeven over de verschillende soorten gif bij giftige slangen. Cytotoxisch gif maakt cellen dood en neurotoxisch gif geeft verlamde zenuwen en is potentieel dodelijk. Ik realiseer me nu dat de jongen, die in november kwam met een grote wond bij zijn enkel kennelijk gebeten is door een slang met een cytotoxisch gif. Dat verklaart ook dat er in eerste instantie dood weefsel rond het bijtpunt was. Ten onrechte heb ik toen de conclusie getrokken dat de wond was ontstaan door het besmeren met een bijtend plantenextract. Wat betreft slangen ben ik weer iets minder onwetend geworden. Voor de echte liefhebber: Cobaatje is een burrowing Cobra, wel giftig, maar niet bijtgraag. Ik heb het even opgezocht: burrowing betekent dat ze een hol maken. Overigens kan ik me niet anders voorstellen dan dat haar moeder toch op enig moment op de compound van Huub en Annet verbleven heeft (of nog ergens huist?).
We hebben Cobaatje dus in Kartung achtergelaten, samen met de emmer die de Fransman graag wilde houden. De sfeer in de auto op de terugweg was bedrukt: je gaat je toch snel aan zo’n beestje hechten.
Zoals dat gaat met cliffhangers: een beetje overdrijving is toegestaan.
Spreekuurtje
De afgelopen weken was het al met al rustig op mijn dagelijkse spreekuur. Nog vergeten ben ik te vertellen over een 35-jarige vrouw, die op de motor door haar 16-jarige zoon werd voorgereden. Ze kwam uiterst wankel met zwabberende benen de poort door en mijn “spreekkamer ”in. Samengevat heeft ze sinds een aantal jaren loopstoornissen, gehoorstoornissen, een afwijkende spraak en slikstoornissen. Ze is voor zover financieel mogelijk “overal ”geweest.In de meegebrachte paperassen zie ik behalve veel rekeningen alleen de normale uitslag van een X foto van de borstkas. Tja…dit kan “van alles” zijn, maar gezien de rode tong en de slikstoornissen doet het me denken aan een drietal mensen met soortgelijke klachten die na vit B 12 injecties wonderbaarlijk opknapten. Nu komen wonderen natuurlijk maar sporadisch voor- anders waren het ook geen wonderen meer-, maar mijn enige optie behalve niets doen is vit B12 injecteren. De 5e apotheek bleek dit middel te hebben. Ali belde de zoon op om te vertellen dat moeder kan komen voor de prik. Dan duurt het nog 3 weken voordat ze na nog 2 telefoontjes komt….afgelopen week de 1 e injectie. In beide consulten heb ik uitgelegd dat ik geen garantie geef op herstel.
Afgelopen donderdag een spreekuurtje:
Ali vertelt om 17.00 dat er al een patiënt is die bijna een uur heeft gelopen en wat vroeg is. Ik begin eigenlijk om 18.00 uur. Om 17.30 laat Ali de patiënt binnen, dat wil zeggen 2 dames met 6 kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar, allemaal met grote ogen deze Toubab aankijkend. Ze hebben dus bij een temperatuur van 34 graden een paar kilometer door het hete zand gelopen. Eén vrouw en alle kinderen hebben verspreid over hun lichaam ontstoken plekjes met pus. Bij navraag zijn de plekjes jeukend.Mijn eerste idee is dat er in hun bedden een insect is dat iedereen bijt, waarna door krabben een infectie optreedt. Het lijkt geen schurft te zijn, maar er zijn meer opties (ik krijg jeuk nu ik dit typ…ik hoop de lezer niet en zo, ja niet krabben) want er komen hier ook bed wantsen voor. In de grote bedden, die je hier soms in de huisjes ziet staan met afmetingen van 2 x 2 meter kun je makkelijk een stuk of 10 peuters/kleuters kwijt en wat wil je als rechtgeaarde bed wants nog meer?Ik leg via Ali uit dat ze het beddengoed moeten wassen, de matras een dag in de zon moeten leggen en alle kinderen tegelijk moeten verschonen. Ik hoop dat ze een hele grote wasmachine en veel drooglijnen hebben. Ik schrijf ze allemaal toch maar een antibioticum voor vanwege de geinfecteerde plekjes.
De slaapomstandigheden hier zijn natuurlijk niet veel anders dan van de grote gezinnen in Nederland vroeger die allemaal in een bedstee met deuren dicht sliepen met het jongste kind op een plankje tegen de wand.
Daarna komt een huilende jonge vrouw aanstrompelen, ondersteund door haar moeder. Het is een dochter van een buurfamilie. Ze heeft 2 weken geleden aan beide onderbenen brandwonden opgelopen omdat haar rok vlamvatte. Koken gaat hier op hout en dat geeft meer kans op brandwonden dan jullie inductiekookplaat. Ze woont eigenlijk bij haar schoonfamilie en die was van mening dat lokale middelen, als plantenpoeder, deze akelige brandwond wel kon genezen. Inmiddels zijn de brandwonden flink ontstoken en loopt de pus er af. De dag voordat ze bij mij kwam was ze al via het buurtziekenhuis naar een groot ziekenhuis geweest. Daar waren de wonden met een borstel en water lekker schoongeschrobt. Ze zijn hier niet kleinzerig als het gaat om een ander pijn te doen. Na verbinden met vette gazen, forse pijnstilling en antibiotica werd ze zittend op het zitje van een rollator, die we hier nog hebben staan weer naar huis gereden. Het mulle zand onderweg was daarbij lastig, maar dan maar een stukje op de rug van een sterke buurvrouw. Drie dagen later ben ik maar even naar haar toegelopen om het verband te wisselen. Ze kan weer wat lopen en de wonden zijn onherkenbaar verbeterd.
Vervolgens komt een 10-jarig meisje met haar moeder. Ze is 2 weken geleden ook geweest in verband met een bobbel rechts in de hals. De bobbel lijkt een gezwollen lymfeklier, die langzaam is ontstaan, zonder infectie in de buurt en ook niet pijnlijk. De bobbel is niet spijkerhard, maar wel vast aanvoelend. Op andere plekken zijn geen vergrote lymfklieren te voelen. Ik heb op goed geluk een antibioticum gegeven met een advies toch echt na 2 weken terug te komen. Vandaag: geen verbetering. Ik heb gezegd naar een groot ziekenhuis te gaan. Hopelijk gaan ze ook, als ze geld hebben, want het zit me niet lekker.
En verder mensen met hoofdpijn sinds vandaag, kiespijn door carieuze elementen en snotneuzen met hoesten. Natuurlijk ontbreken de hardwerkende vrouwen niet die twee keer per dag hun groentes water geven met water uit de put en daardoor overal pijn in ‘t lijf hebben. Ze vertrekken weer met 10 tabletjes van een pijnstiller.
Veel tijd kost het consult van een aardige oude vrouw, die begint met het uitgebreide begroetingsritueel met veel herhalingen, klaagt over een doof rechteroor waarin een droge bruine prop blijkt te zitten, het advies krijgt na een paar avonden olie druppelen terug te komen en dan enkele minuten gebeden prevelt waarin ze Allah aanroept en vraagt om mij een long life en prosperity te geven. De “Amens”van Ali en mij buitelen over elkaar heen en mevrouw weet maar van geen ophouden. Als ze onder dankzegging de poort uit is, merkt Ali op dat het wel bijzonder is dat een Moslim en een Christen allebei hetzelfde woord Amen hebben. Zo kan het spreekuur flink uitlopen.
Herstel Ali’s arm.
Afgelopen maandag zijn er weer röntgenfoto’s van Ali’s arm gemaakt. Helaas zitten de botten nog niet zo stevig vast dat de pin uit de ellepijp getrokken kan worden. Over 3 weken weer terug.
Ondertussen kan Ali bijna alles weer doen en geniet hij er ook van om weer klusjes op te pakken. We zijn samen bezig de te hoog opgroeiende bougainville te snoeien en in eerste instantie zou ik de schaar hanteren en Ali opruimen. Afgelopen week pakte hij uit eigen beweging de schaar-op-steel om te ervaren of hij dit al kan. Glunderen!
Zeewindje.
Na een ruime week stof gehapt te hebben door een flink stoffige zandwind uit het Noordoosten bij een temperatuur van 35 graden, draait de wind nu weer naar het Westen. Het heeft nu weer meer zin om de vloeren te vegen en het meubilair zandvrij te maken. De temperatuur zal de komende 2 weken tussen de 25 en 28 graden zijn, dus voor alle mensen die van zonsopgang tot zonsondergang vasten wat draaglijker.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 665
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/214/906_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cob-r-aatje
)
[4] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106268
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-23
[photoRevision] => 0
[title] => Overtreffende trap
[message] =>
Carnaval.
Komende week barst overal in de, van oorsprong katholieke, wereld het carnaval los. Voordat de 6 weken lijdenstijd vóór Pasen begint – een periode waar niet gefeest mag worden en soberheid geboden is- moeten de bloemetjes nog even flink buiten gezet worden. Op vrijdag 28 februari begint, afhankelijk van de stand van de maan, voor de Islam de Ramadan, een maand niet eten of drinken tussen zonsopgang en ondergang. Ook voor hen gelden in die tijd veel verboden en daarom wordt er in de weken voorafgaand aan de vastenmaand nog even flink getrouwd en andere feesten georganiseerd. Hoewel we gelukkig niet het nachtelijke feestgedruis hebben van een grote stad, merken we hier vooral in de weekenden dat er geen Hinderwetvergunning nodig is om 48 uur non-stop een flink aantal decibellen te produceren. Eerder was er nog een generator nodig om de “muziek” te versterken, maar sinds er elektriciteit is dat hier niet meer nodig. Vanaf komend weekend tot ons vertrek geen nachtelijk kabaal, behalve de oproep tot gebed.
Overtreffende trap
Vorige week schreef ik over de moeder van buurvrouw Fatou, die in een stikdonker vertrek van een onvoorstelbaar armoedig huisje na een tweede CVA op haar einde ligt te wachten. Een week geleden was haar pols al nauwelijks voelbaar, waaruit ik de conclusie meende te kunnen trekken dat ze spoedig zou overlijden. Gelukkig is spoedig = njato hier een zeer relatief begrip, dus zal de familie me hopelijk niet kwalijk nemen dat ze woensdag, de dag dat de pleister gewisseld moest worden, nog steeds leefde. Bij onze komst woensdag bleek dat de Fentanyl pleister, een uiterst dun doorzichtig velletje, waarschijnlijk bij het oliën van haar huid eraf gewreven was. Bij navraag was ze de laatste dag ook weer onrustiger, vooral bij het wassen en omdraaien. Hoe de gedachtegang van deze mensen is om dan niet even te komen met de vraag om een nieuwe pleister te plakken is me een raadsel. Schuchterheid, totaal onbegrip, enzovoort…… of is het een Westerse gedachte dat ieder mens een gedachtegang heeft?...
Na het plakken van een nieuwe pleister nog even de vraag of ik naar een vingertop en voet wilde kijken. En ja hoor, het kan altijd nog erger…er is nog een overtreffende trap. Er was nachtelijk bezoek geweest van ratten en een rat had een vingertopje aangeknaagd. Een andere rat was begonnen aan een voetrand en die was voortvarender te werk gegaan, want daar ontbrak een stuk weefsel van 3 cm. Gelukkig waren de wonden adequaat verzorgd met een zwart poeder van houtskool.
Natuurlijk had de familie de ongenode nachtelijke gasten al eerder getracht te bestrijden met rattengif. Dat had slechts tijdelijk effect gehad, want toen het gif op was en geen geld om nieuw te kopen kwamen ze weer.
Toen we vrijdagochtend bij het aanbreken van de dag wegreden voor een strandloop sessie kwam Fatou vertellen dat haar moeder was overleden om 01.00 uur. Haar lichaam was al overgebracht naar een mortuarium om de vereiste papieren voor vervoer te regelen en dezelfde dag is haar lichaam in het uiterste oostelijke puntje van Gambia, 400 km landinwaarts, ter aarde besteld. Zoals hier de uitdrukking is: May her soul rest in eternal peace.
De overgebleven smelttabletten fentanyl, bedoeld om kort voor het wassen nog te doseren, heb ik dezelfde dag nog opgehaald. Het onderkomen heeft geen afsluitbare opbergmogelijkheden en deze zuigtabletjes zijn niet gemaakt voor kindermondjes.
Groenvoer
De keuze aan groentes op de marktjes hier is sterk beperkt. Kooltjes worden in partjes verkocht, en wortelen gaan per stuk. Uien worden veel gegeten, maar op de kleine markten per stuk verkocht. Een zak met 10 kg geïmporteerde uien uit de Flevopolder is voor veel mensen onbetaalbaar. Aubergines en tomaten kunnen hier kennelijk wel goed groeien. Omdat in de regentijd, tussen juni en oktober, alle groente-aanplant verloren gaat door de stortbuien en de levensgrote slakken beginnen de dames pas in de loop van november met het onkruidvrij maken en inzaaien van hun perceeltje.
Wanneer we in november ons menu van pasta, rijst, zoete aardappelen en cassave willen aanvullen met wat meer vitaminerijke ingrediënten komen we uit bij diepvriesgroente uit de supermarkt. Onze favoriete groente, sla, is pas eind december met moeite te vinden. Omdat voor de Gambianen sla veel gegeten wordt bij de maaltijd om in de Ramadan het vasten te breken- de Ramadan begint eind deze maand- is er nu zo veel sla op de markt dat er al kinderen aan de poort komen om sla aan te bieden. Op bovenstaande foto’s zien jullie hoe de groenteboer met paard en wagen bij een gelukkige huisvrouw sla komt aanbieden.
De moeder van de moeder van Ali S.
Afgelopen week ging ik nog even naar Ali S. om te zien of zijn mobiliteit weer is toegenomen. Hij zat nu buiten en dat maakt dan optisch toch een flink verschil met iemand te bed in een donkere kamer. Zijn spierkracht in zijn aangedane been was zeker nog niet op niveau, maar al met al gaat het goed vooruit. Niets meer aan doen, dus.
Maar…”dokter, nu U hier toch bent”. Deze zin is kennelijk multicultureel, want als variant op de spreekuur patiënt, die inmiddels de geplande spreekuurtijd geconsumeerd heeft en dan “Nu ik hier toch ben” zegt heb ik dit in mijn werkzame leven vaak gehoord. Afhankelijk van het humeur/werkdruk/agenda/sympathie voor de vrager (meestal vraagster) zijn dan antwoorden in de zin van “Daarvoor moet u bij de assistente toch echt even een nieuwe afspraak maken” tot “brand maar los” en alle tussenliggende varianten mogelijk.
Maar hier ben ik op vakantie, dus wachtte ik de vraag rustig af. Ali vertaalde of ik nog even bij de oma van Ali S. wilde kijken. Oma lag te bed in een mooi betegelde en helder verlichte kamer op een groot tweepersoonsbed. Er was een kleurige lap stof om haar lijf gewikkeld en op het randje van de stof was “Real Wax” gedrukt, dus misschien wel van de fabriek uit Helmond. Hiermee heb ik dan ook wel alle positieve informatie over oma verteld. Oma bleek een dag eerder uit een privé ziekenhuis ontslagen te zijn. Ze verbleef normaal bij een andere dochter, maar omdat in dat gezin een baby op komst was (dat gebeurt hier soms) was oma verhuisd.
Op bed lag een zo te zien stokoud vermagerd vrouwtje met een fors verkromde wervelkolom en spitsvoeten. Uit het verhaal maak ik op dat ze al jaren dementerend is en nu kennelijk in het eindstadium is beland. Ze geeft geen teken van herkenning van haar kinderen, praat niet meer en vraagt niet meer om eten en drinken. In verband met overgeven was ze opgenomen geweest, waarbij ze vocht per infuus had gekregen. Natuurlijk wordt zo’n ernstige patiënte niet zonder medicatie ontslagen: een mij onbekende pijnstiller met diverse componenten, een antibraakmiddel, ijzertabletten, foliumzuur ,vitamine B12 en natuurlijk antibiotica. Op mijn vraag of er ook een uitslag was van het verrichte bloedonderzoek, kwam de verzorgende dochter aan met de rekening van de opname: 1650 dalasi = € 22,-. Gelukkig sprak haar dochter, dus de moeder van Ali S., redelijk Engels, maar ze kon kennelijk niet lezen, want ze was toch echt in de veronderstelling dat de lab uitslagen op dit papier stonden. Na haar gecomplimenteerd te hebben met haar inzet heb ik uitleg gegeven over dementie en dat we in onze cultuur mensen als oma niet meer naar het ziekenhuis vervoeren, maar haar goed verzorgen, met mate eten/drinken aanbieden en verder afwachten wat onze Schepper van plan is.
Al met al is deze mevrouw dus in het eindstadium van dementie. Almost never a dull moment ofwel er is hier altijd wat te doen.
Nog steeds oranje
zijn de shirts, die we afgelopen week op de basisschool in Madiana hebben uitgedeeld om op de sportdag partijen te maken.
Tenslotte
is dit weblog later geplaatst dan jullie van me gewend zijn. Onze Drents-Groninger buren hadden een heuse cobra gevangen. De eigenaar van de reptielendierentuin wilde hem graag hebben, dus zijn we naar Kartung gereden. Huub en Annet hielden de slang in bedwang en ik was de chauffeur. Gelukkig is een inzittendenverzekering hier altijd bij de autoverzekering inbegrepen. Volgende week volgen de foto’s en onze ervaringen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 245
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/213/242_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => overtreffende-trap
)
[5] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106194
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-16
[photoRevision] => 0
[title] => Mixed
[message] =>
Mixed.
Het was weer een week met wisselende ervaringen. De contrasten binnen onze week zijn bijna vergelijkbaar met het verschil in de weersomstandigheden bij jullie en bij ons. In Noord-Nederland zagen we sneeuw liggen met de bijbehorende verkeersproblemen, maar ook foto’s van reuze-sneeuwpoppen van onze kleinkinderen en wij klagen niet ( overigens schijnt het op dit moment ook de niet-klagen-challenge te zijn ) over zon en zeewind, ondanks de frisse avonden. De max. temperatuur blijft onder de 30 graden en dat nu al dagenlang en een duik in het zwembad ervaren we bijna als masochisme.
Ali S.
Nadat ik zondag het te forse gips van zijn been had verwijderd en hem bedolven had onder oefenadviezen, ben ik dinsdag nog even bij Ali S. gaan kijken. Tot mijn verbazing en blijdschap kan hij zijn been weer optillen en is hij flink aan het oefenen. Hij loopt nu bijna als een Gambiaanse kievit met 2 krukken en durft zijn aangedane voet ook al op de grond te zetten. Zijn vriend, die bij hetzelfde voorval is aangereden, ligt nog thuis te bed met een groot gips. Nu komt natuurlijk de vraag of ik hem ook van het gips wil verlossen. Komende dagen ga ik bij hem kijken, maar dan eerst ook de röntgenfoto’s beoordelen of het verstandig is om hem van het gips te bevrijden.
Namo
Vorige week verhaalde ik over de betaling van de namo=OZB. Ali (B) is maandagmorgen weer naar het huis van de burgemeester gegaan, maar de jongedame van het kadaster was er niet: op weg naar het hoofdkantoor om kwitantie-papier te halen. Na 14.00 uur zou ze zeker aanwezig zijn. Ali heeft die middag 2 uur zitten wachten en kwam om 16.30 onverrichterzake terug.
Maarrrr……dinsdagmorgen was het in een kwartiertje gepiept. Nadat Ali naar waarheid de bebouwing van onze compounds had beschreven volgde de rekening: in totaal 375 dalasi.
Vrijdagmorgen belde de ambtenaar die vorige week vertelde dat de belasting 2000 dalasi per compound zou zijn.: we hadden op hem moeten wachten.We wachten af.
Buurvrouw Fatou
Eerder vertelde ik over de moeder van onze buurvrouw Fatou, die na een beroerte halfzijdig verlamd in dit armoedige huisje verbleef en via Brit van www.caring4mobility.com een looprek en postoel kreeg.
Vier weken geleden kreeg de oude dame een nieuwe beroerte en werd ze bewusteloos door sterke mannen in een Mercedestaxi op de achterbank gelegd en naar een ziekenhuis gebracht. Twee dagen geleden is ze via hetzelfde vervoer teruggekomen om te overlijden…maar wel met een maagsonde. Op weg naar ons dagelijks brood gistermorgen kwam Fatou op me af en zei “Mamma”, waarna ze een onderooglid naar beneden trok en op haar huisje wees. Ik hoef hier niet uit te leggen dat dit in Gambiaanse gebarentaal betekent dat haar moeder weer thuis is en ze mij vraagt om te komen kijken.
Gistermiddag, met tolk Ali: moeder lag in een pikdonker vertrek – geen ramen- rochelend en niet aanspreekbaar op haar einde te wachten. De vraag aan mij was of het opgeloste melkpoeder dat men via de sonde probeerde toe te dienen wel voldoende krachtig spul was. Met enige omwegen, met inachtneming van alle mij bekende overtuigingen hier, heb ik uitgelegd dat ik niet verwachtte dat moeder nog weer zou opknappen. Dat sloot aan bij hun beleving, gelukkig. Vervolgens heb ik uitgelegd dat het geven van voeding haar lijden mogelijk zou verlengen. Hoewel ze niet aanspreekbaar was, maakte ze tijdens de verzorging wel de indruk dat dat erg pijnlijk was en de familie vertelde dat haar verblijf in het ziekenhuis ook een lijdensweg was zonder goede pijnstilling. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op hulp om haar lijden te verlichten en ik heb een Fentanylpleister uit voorraad geplakt. De volgende dag bij huisbezoek: tevreden en dankbare mantelzorgers en een rustige patiënte met een pols, die duidelijk zwakker is. Ze kan nu gedraaid en gewassen worden zonder kreunen.
Vanmorgen moest de 3 dagen werkzame pleister vervangen worden door een verse. De patiënte lag rustig ademend met een zwakke pols nog in het pikdonkere vertrek. Met een slag om de arm heb ik uitgelegd dat haar einde nabij is.
Toch kwam een half uur later een dochter bij ons aan de poort om te vragen of ik vervoer naar het ziekenhuis kon regelen. Ali is nog even naar hen gegaan om te vragen of nogmaals uitleg nodig was, maar dat was niet het geval.
Dus: hier geen huisarts of 112 bij een ernstige situatie; geen ambulance of liggend vervoer; geen uitleg in een ziekenhuis over de zinloosheid van opname, alleen verzorging door de familie in het ziekenhuis en vooruitbetaling van alle “zorg”; geen transferverpleegkundige bij ontslag; geen plekje in het niet-bestaande verpleegtehuis; geen uitleg dat het geforceerd geven van alle medicatie, als bloedverdunner, bloeddrukverlager en cholesterolverlager wel gestopt kan worden; wel mensonterend vervoer “als een zak aardappelen” in een personenauto; geen onderleggers of incontinentiemateriaal. Thuiszorg??? Wat is dat??
Slechts een buurman-Toubab met toevallig nog een paar Fentanylpleisters in voorraad, maar zonder de vooruitziende blik om nog incontinentiemateriaal op voorraad te houden in plaats van alles weg te geven.
Nog steeds Oranje Boven.
Afgelopen dagen zijn we begonnen met het uitdelen van de prachtige oranje gymshirts uit Hollandscheveld. We begonnen maar op “onze eigen” Baobab Nursery school ( www.gambiahulp.com) alle kleuters en leraressen in het oranje te steken. Het hemd is tenslotte nader dan de rok en hoe dan ook moet je te allen tijde voorkomen dat “eigen volk” te kort komt. Nationalisme is kennelijk besmettelijk. De foto’s en videootje spreken voor zich.
Overigens nog de antwoorden op De Slimste Mens vragen over Hollandscheveld.
1: Boerenopstand in 2: 1963 met 3 de slag om Hollandscheveld 4 Piet Kleine 5 schaatser en 6 postbode.
Zoals verwacht waren er geen goede inzendingen, dus de hoofdprijs wordt deze week niet uitgereikt.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 222
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/210/244_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mixed
)
[6] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106049
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-09
[photoRevision] => 0
[title] => Niet raar
[message] =>
Niet raar, maar
Ongemakkelijk
voelde ik me afgelopen week weer eens. Ik kan het gevoel dat me op zo’n moment bekruipt niet anders omschrijven.
Het gebeurde toen ik bij het verlaten van de supermarkt die van ons de meeste klandizie krijgt – ik bedoel niet één van de buurtsupers, maar een echte supermarkt in de bewoonde wereld- mijn boodschappenkarretje voorzichtig van de helling aan de voorzijde van de winkel naar beneden liet rollen naar de auto. De tegels van deze helling zijn vaak flink zanderig en daardoor glad en dat maakt dat het soms lastig is om je karretje niet met een te grote snelheid naar beneden te sturen, dus met mate schrap zetten. Terwijl ik bezig was de boodschappen in de bagageruimte van de auto te zetten, werd het karretje vastgepakt door een hulpvaardige hand. De hand bleek toe te behoren aan een oude dame, die me kennelijk wilde helpen het karretje te stabiliseren, terwijl ik mijn handen gebruikte voor het overzetten van een zware zak hondenvoer. Na het sluiten van de achterklep wil ik het karretje terugzetten en op dat moment tovert de dame vanuit haar kleding een leeg yoghurtbakje tevoorschijn en houdt dit onder mijn neus: graag een salibo = aalmoes, dus. De parkeerplaats vóór de super is natuurlijk een prima bedelplek: veel winkelende witte rijkaards.
Maar hoe herop te reageren? Een vodje bankbiljet uit mijn broekzak trekken en na inspectie (is het niet te veel of te weinig?) in het bakje stoppen? Net doen of ik het niet zie en gewoon met het karretje weer de hellingbaan op? Een uitdrukking op mijn gezicht laten verschijnen, waaruit op te maken valt dat ik dit niet aangenaam vind?
Na het terugzetten van het karretje, heen en weer 10 meter, wil ik in de auto stappen. Op dat moment stappen 2 vrouwen van achter de auto tevoorschijn, mogelijk een moeder met 10- jarige dochter, met ieder een bundeltje baby in hun armen en wijzen ieder naar hun Awa/Adama en vervolgens naar hun mond: graag een bijdrage voor babymelkpoeder.
Analyse: waarin zit nu het ongemak? Gewoon in beide gevallen 10/25/50 dalasi doneren? Zijn deze mensen wel zo arm als ze zich voordoen en is het een makkelijke manier om inkomen te verwerven? Zijn dit mensen die het water tot boven de lippen staat en zien ze geen andere mogelijkheid dan bedelen? Stimuleer ik bedelen door elke keer een donatie te doen of helpt het om veel weg te geven en op deze manier zodanig te verarmen dat ik meer kans heb om het hemelrijk te beërven?( vrije vertaling van Mattheus 5 )
Ik zie op de teller van deze site dat het aantal lezers rond de 150 per week schommelt. Er moet dus iemand zijn, die me een goede tip kan geven en zijn/haar wijze raad met ons wil delen(?)
Met de Noorderzon
Is ze naar Spanje vertrokken (en aangekomen) via de gevaarlijke zeevaart naar de Canarische eilanden. Ik heb het over de moeder van 3 kleine kinderen van wie het jongste kind op de rug van zijn grootmoeder op mijn spreekuur komt.
Via Ali hoor ik het verhaal: de vader van de kinderen heeft na aankomst in Spanje geld gespaard en naar zijn vrouw gestuurd. Zijn vrouw woonde op de compound van haar mans familie met hun drie kinderen. Omdat het stel inschatte dat familieberaad niet zou resulteren in toestemming om te vertrekken, is moeder zonder overleg vertrokken. Oma zorgt wel voor de kinderen. Al rondvragend lijkt deze geschiedenis een nieuwe fase in de trek naar Europa te markeren. Na de jongemannen en sinds vorig jaar de jonge vrouwen die als single de gevaarlijke reis maken, worden nu kleine kinderen achtergelaten. Op mijn vraag of de Spaanse Gambianen oma ondersteunen bij de zorg voor hun kinderen, krijg ik als antwoord. Nee, ze zijn nog Spaans aan het leren.
Om te bevredigen!!
De oudste zoon van Alhagy en Yassin, Muhammed, gaat sinds afgelopen september naar de middelbare school. Dat betekent voor hem, net als voor brugklaspiepers in Nederland, een grote verandering. Zijn veilige en kleinschalige basisschool met het Montessorisysteem heeft hij verruild voor een grote school met veel leerlingen en een grote klas. Op de basisschool ging hij met Yassin, die hier lesgeeft, in de auto naar school en ’s middags weer naar huis. Nu moet hij ’s middags in de wirwar van overvolle taxibusjes een plaats bemachtigen in een busje dat naar Madiana gaat. Er zijn hier geen lijnbussen met de bestemming in grote letters boven de voorruit. Hij heeft een groot aantal vakken en dus ook veel boeken in een te grote en te zware rugtas. Onze vriendin Christine, die traditioneel elke winter een paar weken bij ons bivakkeert, - ze is lerares Engels met pensioen- vroeg afgelopen week of ze de boeken van Mohammed mocht bekijken. (er zijn mensen die in de loop van hun leven hun beroep niet hebben beoefend, maar die hun beroep zijn geworden). In het lesboek “kennis van de Islam ”viel haar oog toevallig op een hoofdstuk, waarin uit de doeken werd gedaan, waarom een man meer vrouwen mag huwen. Nu zou ik deze zinsnede natuurlijk als vraag-cliffhanger aan het einde van mijn blog kunnen presenteren in de hoop dat een lezer hier een plausibel antwoord op kan formuleren. Hoewel ik van jullie lezers een hoge dunk heb, vrees ik dat niemand het juiste antwoord in een reactie kan geven.
“Als de eerste vrouw menstrueert, kan de tweede vrouw de echtgenoot bevredigen”
Ik pas nu even zelfcensuur toe om hierop geen commentaar te geven dat jullie meer zou opwinden dan bovenstaande verklaring.
Ali S.
Mocht iemand denken dat ik een S. zet in plaats van een B, dan is dat verkeerd gedacht.
Ali S. is een vriend van “onze Ali “ ( Ali Baldeh,dus wel Ali B...) en we duiden hem aan met de naam van het dorpje waarhij woont: Salending. Salending betekent “kleine brug” en ligt 5 kilometer van Madiana. Ali S.is drie weken geleden met 2 vrienden door een uit koers geraakte auto aangereden, terwijl ze aan de kant van de weg stonden te praten. Ze zijn opgenomen in dezelfde traumakliniek als Ali B. In eerste instantie was er sprake van veel botbreuken, maar uiteindelijk bleek Ali S. een flinke fractuur van een middenvoetsbeentje en een scheurtje in zijn bekken te hebben. Hij kreeg een loodzwaar onderbeengips aangemeten en werd na drie weken bedrust ontslagen met een controleafspraak over 6 weken. Inmiddels is hij een week thuis en wordt hij te bed verzorgd door zijn echtgenote en zijn moeder. Gisteren heb ik hem met Ali B. bezocht om te kijken of ik zijn situatie kan verbeteren.
Ali S. lag te bed en vertelde dat hij bij alles geholpen moest worden. Het gips is zo zwaar dat hij niet kan lopen met stokken omdat zijn inmiddels krachteloze aangedane been zijn voet niet van de grond kan tillen. Omdat het gips ook het buigen van de knie belemmert, is er inmiddels dus ook een bewegingsbeperking van de knie, en natuurlijk de enkel.
Op zijn verzoek heb ik vandaag met hulp van zaag en blikschaar het gips verwijderd en er kwam een dun kuitje en stijve enkel tevoorschijn. Na wassen en oliën heb ik een stevig windsel om zijn voet gedaan en met nadruk oefeningen voor heup-, bovenbeen- en kuitspieren voorgedaan. Vandaag lukte zelfs aanspannen van de spieren niet. Over twee dagen toch maar even kijken hoe het gaat. Nu kan hij in ieder geval zelfstandig met krukken naar de wc.
Op de terugweg vroeg ik Ali B. of de vader van Ali S. is overleden. Maar nee, die woont 150 km landinwaarts en heeft daar nog een vrouw. Bovenstaande verklaring van polygamie als plausibel in mijn hoofd, schoot het me te binnen dat 150 km reizen om bij je niet menstruerende vrouw aan je gerief te komen, wel een flinke investering is. Overigens lijkt me er bij de moeder van Ali S. gezien haar leeftijd geen sprake meer te zijn van menstruaties…..,maar die andere vrouw kan natuurlijk 30 jaar jonger zijn.
Namo
Binnenkort valt in Nederland de aanslag OZB weer op de figuurlijke mat. Dat betekent op dit moment dat er een bericht komt in de Berichten box, dat er een bericht van de overheid is. De OZB stijgt de laatste jaren flink en dat is plezierig voor huizenbezitters. Dat betekent namelijk dat de overheid de waarde van je woning elk jaar hoger inschat en dus dat je steeds vermogender wordt. Hier gaat dat een beetje anders. Als eigenaar van een lapje grond betaal je aan de overheid elk jaar de Namo. Daarvoor krijg je geen aanslag, maar moet je zelf er aan denken. Ali gaat voor ons altijd de Namo betalen bij een beambte, die vanuit het districtshoofdkantoor van het kadaster op vrijdagochtend zitting houdt bij de alkalo=burgemeester. Zoals al eerder gemeld, tikt Ali dan even het bedrag van 375 dalasi voor onze twee lapjes grond in onze naam af en krijgt een kwitantie.
Dit jaar gaat het gerucht dat de Namo flink verhoogd is. Ali heeft een overheidsdienaar gebeld en die verklaarde dat de Namo voor een huis met 3 slaapkamers en douche nu 2000 dal.bedraagt. Vrijdagochtend rond 12 uur zou deze functionaris aanwezig zijn in Madiana. Toen Ali om 12.30 aankwam zat er een jongedame namens het kadaster, die vertelde dat de Namo 300 dalasi per compound bedraagt en dat ze elke ochtend aanwezig is om dit te innen. Helaas waren de kwitanties op, dus volgende week graag terugkomen. Op de terugweg belde de 2000 dalasi-vrager Ali twee keer om te vertellen dat hij er aan kwam. Het lijkt me niet geheel onmogelijk dat het hier een geval van pogingtotzelfverrijking betreft. Volgende week het vervolg.
Mozaïek-shirts.
Gisteren arriveerden de dozen waarin we 150 oranje gym-shirts hebben opgestuurd. De shirts zijn afgedankt door basisschool het Mozaïek uit Hollandscheveld (“wat weet u van Holl.veld?). Alied en Christine hebben ze keurig op leeftijd gesorteerd, geteld en op stapeltjes gelegd. Zonder dat er een EK of WK is, kleurt de omgeving binnenkort Oranje.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 340
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/209/314_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => niet-raar
)
[7] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105934
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-02
[photoRevision] => 0
[title] => Zelfcensuur
[message] =>
Zelfcensuur
Na het publiceren van mijn verhaal van vorige week, viel me nog eens op dat de verhalen vooral verdrietig zijn. Deze week pas ik zelfcensuur toe en wordt het een goed-nieuws-show. De verhalen over de jonge vrouw met afbraakziekte, de jongen van 18 jaar die overleed en de moeder die door het bloedverlies tijdens haar eerste bevalling bijna leegbloedde omdat er geen donorbloed voorradig was zul je dus niet lezen, vandaag.
Privékliniek
Gezien de stagnerende behandeling van het armletsel van Ali ben ik afgelopen maandag met hem naar de dichtstbijzijnde privékliniek gegaan: weer een nieuwe ervaring. Bij binnenkomst in de hal werden we opgewacht door een functionaris die vroeg naar de reden van komst. Na mijn uitleg dat we graag een controle foto van Ali’s arm wilden, bleek dat we daarvoor eerst naar de arts ter beoordeling moesten. Dat betekende dat Ali kon aanschuiven in de rij voor het betaalloket en ik op stoeltjes voor begeleiders kon plaatsnemen. Er waren 10 wachtenden vóór ons en mede door de door mij niet helemaal te doorgronden werkwijze duurde het 1 uur voor we onze portemonnee konden trekken (we=ik, dus). Na betaling van 900 dalasi voor het consult was de rij voor de spreekkamer verrassend kort en binnen 30 minuten werden we door een vriendelijke jonge Gambiaanse arts te woord gestaan. Mogelijk geholpen door de gloednieuwe bloeddrukmeter, Infraroodthermometer en O2 saturatiemeter die van plaats wisselden( uit mijn rugzak naar zijn bureau) maakte hij een opdracht voor het maken van de foto’s. Maar eerst betalen dus……gelukkig in een kortere rij naar de kassier: 2 opnames voor 1500 dal. Ondanks de korte rij voor de röntgenkamer even een uurtje wachten voor de foto’s die in 5 minuten gepiept waren en snel per whatsapp op de telefoon van Ali verschenen. Daarna weer naar dezelfde arts, die ons verwees naar zijn vriend orthopeed, die vanaf 17.00 in dezelfde kliniek zijn inkomen kwam aanvullen. Binnen 3.5 uur weer buiten, met goed resultaat voor de somma van 35,- € .
Om 17.00 togen we weer naar Medicare, waar de orthopeed op tijd arriveerde, ons prima hielp en na bekijken van de foto’s adviseerde de gipsspalk te verwijderen. Over 4 weken weer retour en we hebben al een opdracht voor de foto’s gekregen. Wel eerst betalen natuurlijk.
Het was een belevenis om in deze kliniek een aantal uren mijn ogen te mogen uitkijken. Er lopen een groot aantal mensen rond in herkenbare kledij die de patiënten wegwijs maken in het systeem. Regelmatig wordt de wachtenden gevraagd even te benen op te tillen (indien mogelijk) om een schoonmaakster de gelegenheid te geven met een dweil te passeren. Veel heen en weer lopende mensen geven zichzelf een belangrijke uitstraling met een stethoscoop om hun nek. Met terugwerkende kracht heb ik veel spijt dat ik mezelf ook niet meer als zo’n redder-in-nood aan het publiek heb getoond.
De vrouwelijke bezoekers zijn zonder uitzondering gekleed in fraaie jurken en kleurige hoofdbedekkingen. Hun kinderen zijn uitgedost alsof ze naar hun eerste Heilige Communie gaan. Hun mannelijke helften zijn gekleed in keurige kostuum of traditionele kaftans. Er was een familie met een lichtere huidskleur, waarschijnlijk van Arabische afkomst, waarvan de heren net als wijlen Kadhaffi lappen over hun dagelijkse kloffie droegen. Ze hadden een kralensnoer in hun handen, waarbij de kralen ondanks het gesprek met hun buren snel door de vingers gleden. Dit zijn kennelijk mannen die kunnen multitasken: gelijktijdig een gesprek voeren en de gebeden horend bij de kralen opzeggen.
Ik heb het even opgezocht: de tasbih = gebedskrans is een hulpmiddel bij het verrichten van dzikr: het gedenken van de 99 schone namen van God en het bidden van 33 x Soebhan Allah (verheven is God), 33 x Al-hamdoeillilah (dank aan God) en 33 x Allahoe Akbar (God is groot). Deze mannen hebben de wachttijd in deze kliniek dus nuttiger besteed dan deze ongelovige Toubab. Gelukkig heb ik nu jullie lezers wel een stukje verder gebracht in jullie algemene ontwikkeling.
Overigens heeft Ali weer meer zelfvertrouwen en is optimistischer over het herstel van zijn arm. Elke ochtend en namiddag ben ik als fysiotherapeut-beunhaas bezig om zijn schouder, pols en vingergewrichten weer te mobiliseren. Zijn schouder is inmiddels weer ”los” en ik kan mijn vingers niet meer uit zijn vuist trekken, dus de knijpkracht is weer intact.
Overigens voelde ik me in deze omgeving van mensen met geld wel lichtelijk underdressed in mijn korte spijkerbroek.
Avontuur
Vorige week zondag zou een collega van Alhagy een Engels echtpaar naar Bissau brengen, een afstand van 289 km volgens Google Maps. De collega had gehoord dat er op die reis voetangels en klemmen konden liggen en hij wist dat Alhagy er vaker geweest was. Na het oppikken van het avontuurlijke stel bij hun hotel vroeg Alhagy hen of ze wel een visum hadden voor Guinee Bissau. Bij de ambassade is het makkelijker en goedkoper om een visum te krijgen. De vrouwelijke helft, die kennelijk “de broek aan heeft”, beweerde hardnekkig dat een visum niet nodig was. Bovendien hadden ze geld genoeg bij zich. Als nederige chauffeur kun je boven je gestelden dan niet tegenspreken, dus Alhagy zweeg. Het passeren van de grens met Senegal ging vlot, maar bij het rijden door de grote stad Ziguinchor vroeg hij nog even hoeveel veel geld was. Ze bleken het astronomische bedrag van 3000 dalasi = 40,-€ bij zich te hebben: daarmee reis je heel Afrika door ( in je droom)
De grens met Bissau bleek dus de barrière, waarvoor Alhagy vreesde. De Engelse paspoorten werden ingenomen, er moest 120,-€ betaald worden inclusief boete door het ontbreken van visa. Gelukkig zaten er nog Mastercards en Visacards in de bagage. Helaas kon daarmee niet betaald worden. Er werd een motortaxi beregeld en the English Lady vertrok op de buddyseat naar het dichtstbijzijnde gehucht om geld uit de muur te trekken. Mogelijk wilde the Lord op deze manier zijn lieftallige echtgenote lozen??? Je hebt het al bedacht: nul punten. Nu hadden Alhagy en collega al hun spaargeld meegenomen voor het geval van pech-onderweg en na het achterlaten van alle bijeengeschraapte CFA’s, dalasi’s en ponden werd de weg vervolgd en bereikten de toeristen hun hotel in Bissau, de hoofdstad.( De CFA is het betaalmiddel van een negental West-Afrikaanse landen)
Door het langdurige oponthoud op de heenweg arriveerden Alhagy en collega na 18.00 hr bij de grens Bissau-Senegal: grens dicht. Ze hebben geprobeerd een oogje dicht te doen op de autostoelen. De volgende dag weer terug naar huis.
Dinsdagmorgen belden de avonturiers met de vraag of ze weer opgehaald konden worden. Ze hadden hun plastic geld nergens kunnen inwisselen voor CFA’s en tot maandagavond laat zonder eten/drinken doorgebracht. Door een vriend in Engeland te bellen met de vraag om geld via Western Union op te sturen, hadden ze hun eten en hotel kunnen betalen. Bij vertrek had de auto van Alhagy’s collega een klein probleempje: de dynamo hield er mee op. Hun heenreis werd dus vertraagd en dat betekende jakkeren om op de terugweg vóór 18.00 terug te zijn in Senegal. Met z’n vieren in de auto slapen leek niet aanlokkelijk, kennelijk. Door de geforceerd hoge snelheid op de slechte weg in Bissau brak een schokdemper van Alhagy’s auto: toch maar doorrijden. Na het oppikken van de toubab’s ging het weer snel naar het Noorden en om 20.00 weer terug bij hun hotel.
De woensdag werd besteed aan het vervangen van de schokdemper na het steunpunt gelast te hebben: een klein klusje, als de elektriciteit werkt. Maar ja….een mens kan niet alleen maar voorspoed hebben.: kosten 8000 dalasi.
Mocht u tijdens uw verblijf in dit suffe landje een leuk, avontuurlijk tripje willen maken…….
\
Voor de Slimste Mens: wat weet je van Guinee-Bissau.?
Als ik op Wikepedia de informatie over dit landje, dat nog armer en minder ontwikkeld is dan Gambia, lees, lijkt het me toch geen aantrekkelijke bestemming. En dan te bedenken dat het plan was om op de bonnefooi door te reizen naar Sierra Leone en vandaar terug naar Engeland te vliegen.
Zondagmorgen
Vanochtend hebben we de gebruikelijke spelletjes ochtend rond de grote tafel op de veranda weer gehouden. We doen het allemaal voor ons plezier…als we maar winnen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 262
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => zelfcensuur
)
[8] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105842
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-26
[photoRevision] => 0
[title] => Draad
[message] =>
De draad.
Afgelopen donderdag zijn we weer naar Gambia teruggevlogen. Op het moment dat ik dit typ bedenk ik dat ik in november het als heengevlogen zou hebben betiteld. Nu, na twee weken Nederland, voelt het in zuidelijke richting vliegen dus kennelijk als “terug”. Weer een bewijs dat het steeds maar weer een kwestie is van “hoe je het bekijkt”. Goed om dit in veel situaties waarin de kijk van mensen op bepaalde zaken verschilt in het achterhoofd te houden.
Na 2 weken in het warme bad van onze (klein) kinderen te zijn geweest, en in ons koude, grijze kikkerlandje, pakken we hier de draad van ons subtropische leven weer op. En hoewel er geen lijn in mijn wekelijkse weblogs zit, pak ik ook op dit medium de draad weer op. Ik hoop dat jullie lezers mijn gedeelde informatie kritisch zullen lezen, maar niet zodanig dat ik als desinformatieverspreider te boek kom te staan.
Ali’s arm.
Inmiddels is het ruim 5 weken na de operatie, waarbij zijn gebroken onderarm met een geschroefd plaatje en een pen door een bot is gerepareerd. Tijdens ons verblijf in Nederland is hij eerst naar Banjul gegaan om een afspraak te maken met Mr.Bah. Deze afspraak kon niet telefonisch gemaakt worden. Gelukkig was Mr.Bah aanwezig en kreeg hij een afspraak.De afspraak hield in dat Mr.Bah, wiens kamer bezaaid was met mappen met inhoud, zijn ziektegeval noteerde en vervolgens kon hij weer gaan. In Banjul zou ook het verband rond zijn gipsspalk gewisseld worden, maar het was ter plekke zo’n chaotische toestand dat hij maar weer naar de traumakliniek in Bakou is gegaan. Daar is het windsel zo strak aangebracht, dat bij onze aankomst gisteren zijn hand flink gezwollen was met een paar worstvingertjes. Mijn eerste goede daad was dus het wisselen en losser aanbrengen van het verband. Het is nu nog helemaal onduidelijk wie wanneer gaat beoordelen of de breuken genezen zijn en wanneer de pen, waarvan het uiteinde door de huid naar buiten komt, verwijderd kan worden. Wordt vervolgd.
Slechts schuldloos naar het hiernamaals.
In de dozen met kleding en medisch materiaal versturen we ook flessen met bodylotion, shampoo en douchegel (van de Lidl) naar Gambia. Yassin heeft een clientèle die deze kwaliteit waardeert en die graag koopt. Ze verkoopt dit met een flinke marge. Op deze manier steunen we Yassin zonder “zomaar” geld te geven. In een business-schriftje noteren we het aantal flessen cosmetica en de inkoopsprijs en dat bedrag betaalt Yassin weer terug. Gisteren was er zo’n afrekendag, maar Yassin vroeg besmuikt of we nog even op ons geld konden wachten want ze had het uitgegeven rond het overlijden van haar vader.
Yassin leerde ons dat een overledene pas toegang tot het hiernamaals krijgt als de aardse schulden vereffend zijn. Na het overlijden van haar vader is Yassin, bijgestaan door haar zussen, alle buurtsupers, buren, kennissen, familie en leveranciers van elektrisch materiaal (haar vader was elektricien) afgegaan om te zien of er nog openstaande rekeningen waren. En dat kan natuurlijk alleen als je geld uit te geven hebt…… . Na een kort beraad hebben we haar dit bedrag van 5000 dalasi = 70,- € kwijtgescholden. Haar maandsalaris bedraagt 5500 dal, dus is het voor haar maanden schrapen, met een schuldgevoel, om ons terug te betalen. Onze tweede goede daad dus binnen een paar uren na aankomst (borstklopperij!)
In Nederland kun je een mogelijk negatieve erfenis nog voorkomen door deze beneficiair te aanvaarden, zodat je de schuld niet hoeft te vereffenen. Niemand weet natuurlijk of dat betekent dat dit de erflater belemmert om door Petrus bij de hemelpoort binnengelaten te worden. Ik hoop maar dat de privacy waakhond ervoor zorgt dat deze uiterst vertrouwelijke rode cijfers niet ter inzage zijn voor Petrus.
Vrijdagmorgen is Yassin met het OV naar familie in Senegal gereisd. Deze reis van 300 kilometer naar een achterafdorp diep in Senegal neemt de hele vrijdag in beslag. De echtgenoot van een nichtje is afgelopen week overleden en de plicht van het Gambia gedeelte van de familie is om iemand af te vaardigen om rouwbeklag ter plekke te plegen. Even naar een goed gesorteerde supermarkt gaan en de stemmige rouwkaart met een innig gemeende handgeschreven tekst en voldoende gefrankeerd met Kinderpostzegels van vorig jaar ….nee, daar komt men hier niet mee weg. Gezien de penibele financiële situatie van onze buren informeerde ik na de kwijtschelding van bovenstaande 5000 dalasi nog even naar de geldbron om deze reis te betalen. De hele uitgebreide Gambiafamilie heeft de laatste dalasi’s bij elkaar geschraapt om de tocht van Yassin te betalen. Het plan is dat ze zondagmorgen vóór het krieken van de dag het eerste taxibusje neemt – even wachten tot er 25 mensen in dit 12 persoons busje een plekje hebben gevonden- en dan laat op de dag weer in Madiana arriveert. Maandagmorgen weer lekker uitgerust naar school om les te geven.
Meneer Ceesay
Vorig weekend werd op zondagmorgen meneer Ceesay dood gevonden. Meneer Ceesay was een collega-leraar van Yassin op school en was afkomstig uit Sierra Leone. In de tijd van de burgeroorlog in dat land zijn er veel mensen naar Gambia gevlucht en gebleven. Meneer Ceesay gaf les aan de oudste kinderen, dus ook aan Omar van Ali en Sohna Huja van Alhagy en Yassin. Op vrijdag voelde hij zich “niet lekker”. Zijn collega’s raadden hem aan naar een ziekenhuis te gaan, maar hij had zelf al medicijnen gekocht in een apotheek. Zondagmorgen realiseerden de mensen in de compound waar hij een kamer huurde, dat ze hem al een dag niet hadden gezien. Na het forceren van de deur vonden ze hem dood, in de bloei van zijn leven, 35 jaar oud.
Bij de geldinzameling van zijn collega-leraren moest Yassin bekennen, dat ze geen geld had om bij te dragen. Pijnlijk.
De oude gifspuiter.
Op 100 meter van ons erf woont (nu woonde) een bejaarde man, die ik al jaren ontmoette wanneer ik op weg was voor een broodje en hij lopend naast zijn tweewieler (de benaming fiets kan ik er niet op plakken) op weg was naar schadelijke insecten met een gifspuit op zijn rug. Vooral in grote groentetuinen werd hij uitgenodigd om vretende insecten te verdelgen.( en wij maar veronderstellen dat de tomaten op de plaatselijke markt zuiver biologisch van oorsprong zijn.Misschien toch maar extra wassen vóór consumptie) Afgelopen weken zag ik hem warempel op een motor langskomen. Hij reed uiterst behoedzaam en het mulle zand voor ons huis passeerde hij in looptempo, terwijl hij met de uit zijn haftan stekende spillebenen “meeliep”: een gemotoriseerde loopfiets. Omdat een zoon uit zijn gezin Europa heeft bereikt, wordt er met de ontvangen euro’s een flink huis naast het bouwvallige huisje neergezet. Een tweede zoon, die zijn broer wilde imiteren bleek in december tussen Libië en Italië verdronken te zijn. Dat wil zeggen: wel uit Libië vertrokken, maar niet in Italië aangekomen
Enkele uren na onze aankomst donderdagmiddag is de gifspuiter overleden. Ali vertelde dat hij een paar dagen voor zijn heengaan een feestmaal heeft georganiseerd en daarbij vertelde dat hij voorvoelde niet lang meer te zullen leven Vrijdagmorgen zag ik een grote menigte mannen vóór de overvolle moskee op het zandplein op matjes knielend meebidden met de voorganger. Daarna werd hij begraven
We weten het allemaal: we zijn passanten.
Overigens zou ik een “gifspuiter” in Nederland alleen met “gewasbeschermer” aanduiden.
Wacht U......
Nu ook een goed bericht: de door Musoo veroorzaakte bijtwond aan het onderbeen van de oude dame, die nietsvermoedend op zoek naar de blanke medicijnman onze veranda op liep, is weer keurig genezen. Tijdens ons verblijf in Nederland hebben we een hopelijk afschrikwekkend genoeg waarschuwingsbord gekocht om niet meer kalveren te laten verdrinken en met een rode verfrand(gevaar!!) op de loopdeur van de poort geschroefd. We zijn nu voor ons geweten en de WA-verzekering gedekt.
En verder merken we na 2 zonloze weken in Nederland weer extra op dat we maar boffen dat we hier bij lekkere temperaturen, de hele dag een blauwe lucht en een zeewindje mogen verblijven.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/111_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => draad
)
[9] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105680
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-12
[photoRevision] => 0
[title] => Decorwisseling
[message] =>
Decor
Hoewel ons leven zich op dit moment in het decor Hoogeveen afspeelt en er dus in strikte zin geen sprake is van een verslag uit Madiana, probeer ik op deze kille en grijze zondagmorgen toch maar in de zondagse typeflow te blijven.
Afternoon after.
Maandag hebben we onze (klein)kinderen naar het vliegveld gebracht en na een gezellige week afscheid genomen. Inmiddels is hun herinnering aan een week Gambia waarschijnlijk alweer naar de achtergrond gedrongen door de postvakantiedrukte, die wij in mijn huisartsenpraktijktijd altijd verwoordden met “De Filistijnen over U” naar, als ik me goed herinner, het Bijbelse verhaal over het krachtmens Simson. Wij ervaren na hun vertrek dat zo’n week door alle prikkels op ons verouderende gestel een vermoeid gevoel achterlaat, ondanks de fijne ervaring, maar door onze spaarzame conversatie daarna (we kunnen heel goed weinig zeggen) herstellen we weer snel.
Graf.
Naar aanleiding van het sterven van opa Sillah (zie blog vorige week) hebben we nog eens geïnformeerd naar de gang van zaken na overlijden in Gambia.
Direct na het overlijden wordt er naar familie, vrienden en bekenden een telefoontje gepleegd ter informatie. Voordat, ongeveer 15 jaar geleden, er een dekkend telefoonnetwerk was, werd er gebeld naar een telecenter in een dorp en ging vandaar iemand lopend of per fiets als aanzegger het dorp door. Naast het organiseren van zitplaatsen op het erf door de huur van stapelbare plastic stoelen, het samen bidden voor de overledene door de imam en oudsten van de moskee moet er op korte termijn een graf gedolven worden. Op een islamitische begraafplaats wordt er op een graf hooguit een klein ijzeren paaltje met nummer geplaatst, maar ook soms een houten paaltje dat snel door de termieten verorberd wordt. De gravers, mannelijke familieleden en buren, beginnen dus “op de gok ”ergens te graven. In januari, het heeft 3 maand niet geregend, betekent dat dat er met pikhouwelen begonnen wordt de harde grond open te hakken. Alhagy vertelt dat men dan vaak op botten stuit. Als blijkt dat dit graf van te recente datum is, wordt het weer toegedekt en op een andere plaats opnieuw begonnen. Bij het graven van de laatste rustplaats van opa Sillah kwamen er hele kleine botjes van waarschijnlijk een baby tevoorschijn. Deze botjes werden voorzichtig terzijde geschoven en het graf kon op de juiste diepte uitgegraven worden.
Klopper
Dinsdagavond, Het is rond 8 uur en al donker. De loopdeur in de poort zit al op de grendel. Er wordt op de poort geklopt, zacht geklopt en aanhoudend hard geklopt. ’t Zal een vreemdeling wezen, die verdwaald is zeker, dus ik loop toch maar even naar de poort. In het schijnsel van de lamp aan de buitenmuur zie ik een oude man in een zwarte kaftan met een rudimentair gebit. Ik begreep dat hij voor een consult kwam. Op die tijd iemand helpen, die geen Engels spreekt begin ik niet aan, dus legde ik in mijn beste Mandinka uit dat ik gesloten was en dat hij de volgende dag om 18.00 welkom was.
De volgende dag kwam hij terug en met vertaalhulp van Ali lukte het om zijn medische vraag te beantwoorden. Als er iemand verschijnt, die Ali niet kent treedt er een kennismakingsprocol in werking, waarbij op beleefde wijze gevraagd wordt naar iemands verblijfplaats, afkomst enz. Bij ons in Drenthe ging dat vroeger in de trant van “Waor kom ie weg?” en “Woarvan ben ie er iene “.
In dit geval bleek hij afkomstig en woonachtig in de Casamance = Zuid-Senegal. Zijn broer in Madiana was vorig jaar overleden en volgens de traditie was hij met de weduwe van zijn broer getrouwd. Nu reist hij geregeld heen en weer om beide vrouwen bij te staan. Het is mij nog niet duidelijk of zo’n huwelijk een formele zaak is met als reden dat “een vrouw alleen” een hulpeloos wezen is, of het een zaak is van financiële steun of dat dit gedwongen huwelijk ook in bed “geconsumeerd “wordt. De term “consumeren” heb ik wel eens zien gebruiken als een oudere man met een onrijp meisje trouwt en dan een aantal jaren wacht met het “consumeren ”van het huwelijk. Verschrikkelijke term, en dat niet alleen.
Ziekenhuis Bakou.
Toen Ali en ik naar het traumacentrum gingen, omdat Ali ter controle moest komen, heb ik medische spullen meegenomen, die ik in Nederland had gekregen. Ik bracht gloednieuwe automatische en handmatige bloeddrukmeters, oorthermometers en infrarood thermometers. Via de poortwachter kwam ik bij de “Officer in charge”,ofwel het medische opperhoofd. Na het zien van de spullen werden er notabelen van de kliniek opgetrommeld en gingen we op de foto. Achter het gebouw was de polikliniek en hing er op de struiken wasgoed te drogen. De familieleden die hun kampement voor het ziekenhuis hebben opgeslagen, moeten natuurlijk ook de was doen. Als snel leek me dat er weinig schot in de rij wachtenden was en ben ik rond 10.30 naar huis gegaan. Om 15.30 belde Ali dat hij klaar was en heb ik hem weer opgehaald.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/203/431_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => decorwisseling
)
[10] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105605
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-05
[photoRevision] => 0
[title] => Ongebruikelijke week
[message] =>
Ongebruikelijke week
Integratie.
Zoals ik vorige week meldde, hebben we deze week bezoek van (klein)kinderen. Afgelopen maandag kwamen Eelke, Janneke met Sven, Mette en Tom ( resp.13,12 en 9 jaar oud ) aan op het vliegveld. Hun Corendon-vlucht landde 45 minuten na het TUI-vliegtuig en dat vergt nogal wat van de organisatie op dit vliegveld. Gezinnen met kinderen krijgen voorrang in de eerste rij voor de betaling van de “security-fee”, maar dat helpt natuurlijk niet bij de bagage-band. Voor arriverende Nederlanders is het, zeker bij aankomst rond het middaguur, even een temperatuurschok. Het was maandag heel ruim boven de 30 graden. Bij aankomst thuis gingen de kinderen rechtstreeks in het zwembad.
Vorig jaar klikte het goed met de kinderen van Alhagy en Yassin en dat maakte dat iedereen zich erg verheugde op een week samen spelen. Het was weer leuk om te zien hoe ze, ondanks de taalbarrière, de hele week weer voetbalden, in het zwembad dolden en spelletjes speelden. De enige keer dat we moesten helpen te vertalen was om duidelijk te maken dat het spel dat in het Engels Ludo heet door ons Mens-erger-je-niet genoemd wordt.
Op de foto’s zien jullie de Ïce Party, ofwel onbeperkt ijs eten, en samen spelletjes doen aan de grote tafel op de veranda.
Tijdens deze week wordt weer gedemonstreerd hoe makkelijk mensen met een verschillende achtergrond en uit een heel andere cultuur met elkaar om kunnen gaan. Het leren kennen van “anderen”, zal vast helpen om de integratie van bevolkingsgroepen uit verschillende culturen te bevorderen. Dat is weer wat anders als integratie zien als “zij” moeten zich aan “ons” aanpassen.
Overigens: hebben mensen die op een bepaalde plek op deze aardkloot geboren zijn daarmee meer recht op dit plekje/ deze vrijheid/ deze welvaart dan mensen die toevallig geplant zijn op een plaats met armoede, onderdrukking en oorlogsgeweld? Het woord “gelukzoekers” wordt in dit verband gebruikt voor mensen die “bij ons” niets te zoeken hebben. Immers hebben “wij” dit geluk door geboorte/ hard te werken zelf verdiend en dat laten we ons door “hullie” niet afpakken, nietwaar?
Hopeloos.
Hoewel ik deze week geen spreekuur heb gedaan, omdat op dat tijdstip de temperatuur gaat zakken en het dan “de leukste tijd van de dag is”, stonden er afgelopen week toch mensen voor de poort, met wie ik had afgesproken dat ze “een keer” zouden komen. Ze kwamen met onder anderen een jongetje van 6 jaar, klein voor zijn leeftijd, met een enorme bolle buik. Ze waren al met hem in Dakar geweest. Dakar, de hoofdstad van Senegal, heeft een ziekenhuis met een hoge standaard en dito prijzen. Gelukkig hadden ze de verslagen meegenomen. Het schrift was lastig te lezen en in het Frans, maar ik er uit op dat hij een stofwisselingsziekte heeft. Er was verteld dat hij verdeelt over de dag veel suiker moet hebben. Waarschijnlijk lijdt hij aan een aangeboren stapelingsziekte, waarbij er wel suikervoorraad in de lever wordt opgeslagen, maar de suiker daaruit niet meer vrijgemaakt kan worden. Daardoor wordt de lever steeds groter en dat verklaart de opgezwollen buik. Er zijn verschillende vormen van deze ziekte met een verschillende prognose wat betreft levensduur. Er is geen behandeling voor tot dusver.
Ik vraag me in een dergelijke situatie altijd af, wat de mensen van mij verwachten…
Ali
Afgelopen vrijdag zijn de hechtingen van de operatie uit de arm van Ali verwijderd. Gelukkig zijn de wonden goed aan het genezen en is er geen botontsteking ontstaan. Over een aantal weken zal wel een röntgenfoto gemaakt worden om te zien of de breuken genezen zijn.
Opa Sillah
De vader van Yassin, een man van rond de 70 jaar, is afgelopen vrijdagnacht overleden. Hij is vrijdagmorgen naar een ziekenhuis gegaan, naar verluidt met buikklachten en koorts, en daar binnen 24 uur overleden. Afgelopen zomer had hij prostaatklachten, waarvoor hij tijdelijk een katheter had. Reconstruerend is hij overleden aan een urineweginfectie met sepsis= bloedvergiftiging.
Opa Sillah was voor zijn kleinkinderen een geweldige opa, bij wie ze vorige week nog hebben gelogeerd. Voor ons was hij een bescheiden, goedlachse man, die voor ons als elektricien klusjes heeft gedaan en in het huis van Ali de bedrading heeft aangelegd.
Opa Sillah overleed in de nacht rond 4 uur. Daarna moet binnen een aantal uren het overlijden aan familie, buren en vrienden worden gemeld, die ook binnen enkele uren op het erf arriveren. Er worden dan plastic stoelen gehuurd, eten gemaakt en de begrafenis die plaatsvindt na het 14.00 middaggebed georganiseerd. Onder luid weeklagen van de vrouwen wordt het lichaam door alleen mannen naar de begraafplaats begeleid. Daar wordt het lichaam in een lijkzak aan de aarde toevertrouwd. Veel familieleden blijven dan “logeren” tot de 7e dag. Er moet dan elke dag gekookt worden. Na de 7e dag gebeden gaat iedereen naar huis en op de 40e dag is er weer een plechtigheid, vaak met een geldinzameling voor de achterblijvers.
All-inclusive
Ook naar Gambia boeken steeds meer mensen een all-inclusive vakantie. "U kunt uw portemonnee/bankpasje wel thuislaten". Het valt goed te begrijpen dat mensen die voor het eerst donker Afrika bezoeken voor zekerheid gaan. Bovendien "komen we voor onze rust" en dan is het lekker om rond het zwembad te blijven met gratis drankjes en je tegoed te doen aan de buffetten in het hotel. De touroperators bieden nu ook uitstapjes aan, die al voor vertrek online te boeken zijn of ter plekke op een "Welkomstbijeenkomst". Zeker met een gezin zijn deze tripjes veel duurder dan wanneer je met een groep met een lokale taxichauffeur op pad gaat. Bij een uitstapje in een airco bus of achterop een vrachtwagen voorzien van afdak en stoelen wordt een vast programma op een vaste dag in de week georganiseerd,waardoor je bij het uitstappen zeker weet belaagd te worden door kinderen die precies weten dat de bus op woensdagmorgen rond 11.00 uur voor hun school stopt.
Mocht je in je familie of vrienden/kennissenkring mensen kennen die voor het eerst naar Gambia gaan en een beetje avontuurlijk zijn ingesteld, dan zou je hen met ons in contact kunnen brengen via ons mailadres "steege@home.nl", zodat we hen na aankomst in Gambia wegwijs kunnen maken in de mogelijkheden het land en de bevolking te ontdekken.
Intermezzo.
Wij vliegen donderdag 9 januari naar Nederland om 2 weken later weer naar de zon terug te keren. We willen als onderbreking van onze overwintering onze andere (klein) kinderen in levende lijve ontmoeten.
We rekenen erop dat jullie de komende zondagen ook zonder ons weblog op een plezierige manier kunnen doorbrengen en hopen onze wekelijkse verslagen op zondag 26 januari te hervatten.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 316
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/202/559_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ongebruikelijke-week
)
[11] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105526
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-29
[photoRevision] => 0
[title] => Marathon
[message] =>
Marathon
Als het bijna achter ons liggende jaar een marathon was van 42.195 meter dan zitten we vandaag op 41.965 meter. We hebben de finish bijna gehaald, maar anders dan bij het lopen van de marathon, kunnen we dat toch niet als een verdienste beschouwen. Veel van jullie zullen mensen kennen die afgelopen jaar zijn overleden en op de marathon 2024 zijn uitgevallen. Elke dag ervaren we weer dat “deelnemers”, van wie we het niet hadden verwacht, toch uitvallen. Hoewel ik het Carpe Diem principe liever omarm dan het Memento Mori, vind ik het belangrijk om in deze periode stil te staan bij onze vergankelijkheid.
Ik hoop dat ik jullie niet alle levenslust heb ontnomen en daarom wens ik jullie alvast
Een voorspoedig en vooral gezond 2025.
Handje contantje
Ali is dinsdag 23 december weer uit het ziekenhuis ontslagen. Na een aantal dagen wachten is er zondag een controlefoto gemaakt in het grote ziekenhuis in Banjul. Gelukkig was er geen reden om hem langer opgenomen te houden. Hij verwachtte maandag naar huis te kunnen, maar dat ging niet door. Dinsdag om 10.00 uur belde hij dat hij naar huis kon zodra hij een controleafspraak had. Uiteindelijk kon hij om 16.00 gehaald worden, natuurlijk samen met zijn vrouw Penda, die ook sinds 13 december op het ziekenhuisterrein bivakkeerde.
Zoals ik eerder schreef moet hier elke behandeling eerst betaald worden. In zijn geval dus de eerste röntgenfoto’s, het verbandmateriaal en de medicatie. Het antibioticum dat hij twee keer per dag per infuus kreeg toegediend: eerst naar een apotheek om de ampullen te kopen. De rit op zondag per ambulance naar Banjul: eerst de prijs van de diesel aftikken. Ook bij elke verbandwissel werd Penda naar een apotheek gestuurd. Bij het ontslag: eerst de 11 ligdagen afrekenen, dwz 2100 dalasi ( 30,- €). Al met al waren de kosten voor onze begrippen ongelooflijk laag, alles samen 125,- €., maar voor een gezin dat van een paar euro per dag moet rondkomen…....
Wij kunnen ons niet voorstellen dat we niet behandeld kunnen worden zonder voldoende pecunia. “U komt voor uw injectie immuuntherapie?”. “Dan graag even langs de kassa om 10.000,- € per pin te betalen”. Een behandeling met immuuntherapie kost namelijk gemiddeld minstens 100.000,- € per jaar.
Afgelopen dagen merken we dat Ali steeds meer zijn hoofd breekt over de vraag hoe hij toch zo heeft kunnen vallen. Alle mensen, die hem komen opzoeken na thuiskomst, vertellen dat ze altijd zien dat hij heel voorzichtig rijdt. Opvallend is dat bij binnenkomst elke bezoeker kennelijk begint met gebeden voor een snel herstel. Alle aanwezigen mompelen een repeterend “Amen.”
Ali ontvangt zijn bezoek zittend op een matje op hun veranda. De twee aanwezige stoelen worden bezet door de twee belangrijkste mensen en de rest van het bezoek zit op de grond. De vrouw deze huizes is niet druk met het aanbieden van koffie met een koek, want er is niets in de aanbieding. Wél is er een aanwezige die bezig is Attaya te maken, de enorm sterke en mierzoete thee. Je zou het geheel met enige verbeelding – en die heb ik dus- een theekransje kunnen noemen.
Het feit dat de röntgenapparatuur in deze kliniek een aantal dagen niet werkte had te maken met een niet werkende afstandsbediening van het apparaat, omdat de batterijtjes leeg waren. De kosten om het apparaat weer in werking te stellen bedroegen 3,50 €. En daarvoor moest eerst ziekenhuisbudget gevonden worden.
De toiletten in het ziekenhuis waren ondanks de schoonmakers verschrikkelijk vies. Veel opgenomen patiënten zijn afkomstig uit het binnenland en daar hebben ze achter een palissade van palmbladeren een gat in de grond als toilet. En als je nog nooit van je leven een toiletpot hebt gezien?? Buurvrouw Yassin vertelt dat ze tijdens logeerpartijen van Alhagy’s moeder ( die ver weg op de noordoever van de Gambiarivier woont ) dagwerk heeft aan het schoonmaken van de wc.
En in Europa zijn alle openbare toiletvoorzieningen, vooral de toiletten langs de snelwegen, altijd heel proper omdat “wij " nette mensen zijn. Geen Europeaan die naast de pot piest immers ?? En dan “zij”!! Viezeriken, toch?
Bewaking.
De bewakers van ons erf hebben afgelopen week hun taak te serieus opgevat, helaas...... Terwijl ik van huis was om Ali op te halen, is er net voor onze thuiskomst een oude dame ons erf opgelopen en naar onze veranda gekomen. Ze is daarbij door onze honden aangevallen en heeft daar een flinke wond in het onderbeen bij opgelopen.
Onze honden, die op bovenstaande foto poseren, hebben we dan ook als waakhonden. Om ons erf staat een muur, die begroeid is met bougainville, bekend om zijn akelig scherpe doorns. In ons dorp is een flinke sociale controle, maar zoals vorige week beschreven rukt de stad op. Het karakter van de omgeving zal komende jaren verder veranderen en daarbij de kans op inbraken. Met op het erf loslopende honden is de kans dat iemand bij nacht over de muur springt naar onze mening een stuk kleiner dan zonder honden.
De loopdeur in de poort is meestal van buitenaf niet te openen, maar wanneer de kinderen naar buiten gaan laten ze de deur soms zo achter dat ze zonder kloppen en wachten weer binnen kunnen komen. En dan is er dus kans dat er iemand “zomaar” binnen komt lopen. Yassin vertelt dat de honden tijdens ons verblijf hier veel mensen, die normaal zo binnen kunnen komen, toch tegenhouden. Hun instinct vertelt hun mogelijk dat deze bejaarde Toubabs zichzelf slecht kunnen verdedigen.
Naast de poort hebben we een bordje “Beware of the dog” met daarop een hondenkop. Helaas is deze hond kennelijk onvoldoende afschrikwekkend, want er waren al eens kinderen aan de poort die dachten dat we puppy’s in de aanbieding hadden. Bovendien kan slechts een minderheid hier lezen.
We gaan nu op zoek naar een bordje met een afschrikwekkende hondenkop, dat we op de loopdeur gaan schroeven: het welbekende kalf.
De wond op het onderbeen hebben we zo goed mogelijk schoongemaakt en verbonden en een kuur antibioticum meegegeven. Bij wondcontrole donderdag zaten de wondranden nog goed tegen elkaar en er leek geen geinfecteerde wond te zijn. Roodheid rond de wond is bij mensen met een vrijwel zwarte huid helaas niet te zien. In de medische studie leerden we dat één van de kenmerken van ontsteking roodheid is, maar die vlieger gaat hier niet op.
Tuinwerk
Hoewel Ali in onze ogen niet overwerkt raakt door zijn taken, merken we wel dat er voor ons nu meer te doen is. De bewatering van de struiken en het gras, het opscheppen en over de muur gooien van de hondenpoep, het afspuiten van de zonnepanelen en het vegen en dweilen van de veranda hoort nu tot ons takenpakket. Nu Ali weer thuis is, kan hij wel watergeven, maar met 1 hand vegen en dweilen zal niet lukken. Hij vindt het overigens erg vervelend dat hij deze taken niet kan doen.
De haagjes van Caserino’s langs onze tuinpaadjes waren afgelopen week weer aan een knipbeurt toe. Nu wil het geval dat ik snoeien met de heggenschaar leuk werk vind, maar het opruimen, zeker van de naaldjes van deze naaldbomen is niet mijn hobby. Maar gelukkig is het hier ook Kerstvakantie en wilden Mohammed en Omar graag 100 dalasi verdienen. Natuurlijk was dit wel een rib uit ons lijf. In dit geval laat ik de omrekening naar euro’s graag aan jullie lezers over.
En inmiddels heb ik ook het afzagen van palmtakken van de palmbomen in wording onder de knie. Dat wil zeggen zo lang dat niet betekent dat ik de palmboom in moet klimmen. Ik behoor tenslotte ook niet tot de stam van de Mandjago’s, de boomklimmers. En als ik wel tot die stam zou behoren, dan was ik met mijn lenige aanleg al lang uit de boom getuimeld.
Blijde afwachting.
Maandag 30 december vliegen onze jongste zoon en vrouw met hun 3 kinderen naar Gambia. Vorig jaar hebben ze hier ook gelogeerd en het klikte zo goed met de kinderen hier, dat ze graag weer willen komen. De kinderen hier werden te logeren gevraagd door hun grootouders, maar ze stelden als voorwaarde dat ze maandag weer thuis wilden zijn.
We zijn benieuwd of voor alle kinderen hun hooggespannen verwachtingen uitkomen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 287
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/897_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => marathon
)
[12] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105458
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-22
[photoRevision] => 0
[title] => Schrijfader
[message] =>
Schrijfader.
Het overkomt me zo nu en dan dat ik gedurende de week me realiseer dat ik weinig stof heb voor mijn blog. Ik ben dan altijd blij, dat ik niet gebonden ben aan een dagelijkse column. Ik prent mezelf in, dat een zondags geplaatst bericht met slechts de mededeling dat door een schrijversblock dan wel tijdelijk verstopte schrijfader er geen stukje geplaatst wordt natuurlijk niet betekent dat ik direct afgeserveerd wordt. Naast vaste lezers, die zich dan bezorgd afvragen of hier “alles goed gaat ”zijn er mogelijk ook mensen die zich verplicht voelen om mijn soms meer met transpiratie dan met inspiratie geproduceerde stukjes ( “ik sta kennelijk op de maillijst “ of “het is zo sneu als er niemand deze onzin leest”) te lezen en daarom een zondag vrijaf wel waarderen.
Afgelopen week gebeurde er weinig en dreigde dus het dichtslibben van bovengenoemde ader. Met kunst en vliegwerk heb ik deze vernauwing kunnen dotteren, overigens zonder achterlaten van een stent, dus een recidief ligt op de loer. En alleen door deze ingreep onderstaande regels.
Fauna
Onder de reacties op mijn laatste editie stond de kanttekening van René, dat in deze omgeving van oprukkende urbanisatie de achteruitgang van de natuur de andere kant van de medaille is. Nu we sinds februari 2008 ons huis hier hebben, ervaren we elk jaar dat de omgeving verandert en het steeds drukker wordt. De enorme toename van de bevolking door het hoge gemiddelde kinderaantal per vrouw, ver boven de “vervangingswaarde” van 2,1, zorgt er natuurlijk voor dat er gebouwd moet worden. Het vertrek van duizenden jongemannen naar Europa betekent weliswaar een sterke afname van het procreatief potentieel van Gambia, maar kennelijk wordt dit ruim gecompenseerd door de achterblijvers, die niet te beroerd zijn om desnoods meer dan 1 dame te huwen ofwel slechts te bevruchten, dan wel vertrekkers,die na een kort verblijf op vakantie in Gambia hun met-de-handschoen getrouwde echtgenote met pril leven in haar buik achterlaten. Twintig jaar geleden werd gezegd dat dit kleinste landje van Afrika 1,5 miljoen inwoners had en nu is de schatting 2,5 miljoen. Ik schrijf bewust schatting want er is hier geen basisadministratie.
Maar ik dwaal af: we zien inderdaad dat bomen gekapt worden en plaatsmaken voor huizen in aanbouw. De eekhoorntjes die al knagend onder onze dakplaten hun nest maakten en daarbij schade = lekkage veroorzaakten zijn (gelukkig) verdwenen, maar sommige volgelsoorten zien we ook niet of minder. Andere species duiken nu op: in de tuin zien we dagelijks een hornbill=neushoornvogel en afgelopen week hoorden we een “parkietgeluid” en dat kwam van 2 Bonte Boertjes, een klein soort papegaai. Gezien de slangenbeet van de jongen zijn er ook nog altijd slangen die hier hun habitat hebben.
Nu de weg tussen ons huis en de kustweg deels geasfalteerd is, merken we hoe lekker het is om niet in 6 kilometer wagenziek te worden door het gehobbel. Mochten we de heroïek van het rijden over relatief ongebaande wegen missen, dan zijn er nog voldoende wegen met diepe kuilen en mul zand om ons hart op te halen.
Ook zijn de zandkasteelvliegen nog steeds vaste bezoekers in ons huis. We hebben geen idee hoe deze insecten, kruising tussen vlieg en libelle, heten, maar wel weten we dat ze binnen korte tijd een kasteel van zandkorreltjes kunnen bouwen waarin ze eitjes leggen en hun larven zich ontwikkelen. Meestal volgen we de koers van dit insect met argusogen om te zien op welk verborgen plekje deze rakker aan het bouwen is. Deze week zag Alied dat het gezicht van een masker op de veranda een merkwaardige uitbouw had gekregen. Op de foto’s zie je de larven die na openen van de behuizing het zonlicht zien. Ik hoop dat er geen lezers zijn die menen dat je dit bouwsel pas mag afbreken nadat de kindertjes uitgevlogen zijn en het andere kijkers er niet van weerhoudt om de andere foto’s wel te bekijken omdat ze even onpasselijk worden van deze foto’s als van de laatste slangenbeetwondfoto.. Zo, ja dat zal ik de volgende keer een waarschuwing “Pas op, bevat schokkende beelden” toevoegen.
Vooruitgang
Toen ik vorige week na het ongeval van Ali in de traumakliniek aankwam waren de plaatjes van de röntgenfoto’s al te zien op de telefoon van een buurman. Het zal ongeveer 10 jaar geleden zijn, dat ik op een zondag met een Nederlandse mevrouw in een privé-kliniek was en de zojuist gemaakte röntgenfoto van slechte kwaliteit aan een waslijntje vastgeknijperd in de zon hing te drogen.
Wat betreft Ali is er ook vooruitgang. Hij is uiteindelijk woensdagmiddag geopereerd. Helaas was er geen functionerend röntgenapparaat in deze belangrijke traumakliniek, zodat er nog geen X-foto ter controle gemaakt kon worden. Naar ik begrijp krijgt Ali ook nog antibiotica per infuus om te voorkomen dat er een botinfectie optreedt. Zo heeft hij nu na de operatie 4 dagen in het ziekenhuis gelegen, wachtend tot er een X-foto gemaakt kom worden of er vervoer naar het grote ziekenhuis in Banjul geregeld is.
Verdriet
Woensdag 11 december verschenen 3 vrouwen op mijn spreekuur. Twee dames droegen 2 bundeltjes doeken voor hun borst, waaruit na uitpellen 2 baby’s van 10 dagen oud tevoorschijn kwamen. De oplettende lezer raadt het al: Awa en Adama. De vraag aan mij was of ik babyvoeding voor de kindjes had, omdat een tweeling voeden met borstvoeding wel lastig was. Ik verstrek babyvoeding als ik vaststel dat een kind achterblijft in gewichtstoename, maar dat kon ik niet vaststellen tijdens het eerste bezoek. Het geboortegewicht stond niet vermeld op de “clinic cards”, maar bij wegen bleken beiden 3850 gr te wegen. Omdat baby’s van 10 dagen vaak nog wat onder hun geboortegewicht zitten, was hier dus sprake van een voldragen tweeling met een indrukwekkend gewicht. Na uitleg heb ik gezegd dat ze na 1 week terug moesten komen om te wegen en dat ik bij onvoldoende gewichtstoename als aanvulling kunstvoeding zou geven.
Afgelopen week kon ik bij gebrek aan vertaler Ali geen spreekuur doen, maar woensdagavond, 18 december, stond een moeder, met een verdrietig gezicht, met 1 kindje op de rug op de poort te kloppen. Ik verwachtte echter een tweeling……. , maar Adama is overleden. Na het roepen van buurvrouw Yassin voor de vertaling: vrijdag 13 dec. had de moeder Adama de borst gegeven en ze voelde dat hij koorts had. Ze wreef hem in met een traditionele olie. De volgende ochtend was hij overleden, met bloed uit zijn neus…….
Altijd lastig hoe je in deze situatie je meeleven kunt uitdrukken – alle woorden schieten te kort - ,maar via vertaling is dat nog lastiger.
Awa woog 4145 gram en was dus in 1 week 300 gram aangekomen, ruim voldoende. Geen Kruidvatvoeding nodig.
Kerst
Volgens verschillende weerprofeten zal het 1e Kerstdag hier een gure dag worden : maximaal 26 graden. Je zou haast gaan dromen van een White Christmas. Ik heb geen idee of hier ook een periode is met meer kans op frisse dagen, maar het lijkt me onwaarschijnlijk dat we de IJsheiligen of de Schaapscheerderskou dan kunnen transplanteren. We halen ons fleecedekentje voor de kille nachten maar vast tevoorschijn.
We wensen alle lezers fijne Kerstdagen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 303
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/548_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => schrijfader
)
[13] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105394
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-15
[photoRevision] => 0
[title] => Donkere dagen
[message] =>
Donkere dagen
voor Kerst maken we hier niet mee want na twee weken gematigde temperaturen doet de koperen ploert hier weer zijn werk. Het is dit weekend 35 graden….,maar de komende dagen weer dalend naar 30 graden.
Niet als gek,
maar wel als bijzonder ervaren wij de gebeurtenissen hier en dat komt door de anders gekleurde bril waarmee wij hier naar “alles ”om ons heen kijken. Vooral oppassen dus, dat we niet de overtuiging krijgen dat wat wij normaal vinden ook normaal is. Als ik stukjes teruglees, twijfel ik of de toon in mijn schrijfsels niet als te ironisch/sarcastisch opgevat kan worden. Ik kan jullie verzekeren dat het zeker niet mijn bedoeling is om deze cultuur als minderwaardig te beschrijven. Mijn opzet is een licht humoristische waas over de zinnen te leggen, zodat ze niet alleen ter lering zijn, maar ook een beetje ter vermaak. Lezers trek je immers niet met azijn ,maar vooral met stroop.
Opgestuwd in de vaart der volkeren.
Dat is de beste omschrijving die ik kan geven van de ontwikkeling van ons dorp Madiana. Nadat we 4 jaar geleden al verrast werden door het neerzetten van elektriciteitspalen, met draad, werd 2 jaar geleden ook spanning op deze draden gezet. Her en der zie je afgetakte draden naar erven, die het bedrag om aangesloten te worden bij elkaar hebben gespaard. ’s Nachts branden er al diverse lampjes in de omgeving en vrouwen kunnen nu geld verdienen door flessen water in te vriezen en te verkopen aan minder fortuinlijke buren. De winkel in het centrum die elke ochtend bevroren kippenpoten liet halen in de bewoonde wereld en ’s avonds de onverkochte exemplaren ging roosteren om te voorkomen dat de poten de volgende ochtend de benen zouden nemen, kan nu echt bevroren kippenpoten aan de klanten bieden. Het voltage van het net wisselt sterk zodat apparaten die niet beveiligd worden door een stabilisator snel het loodje leggen. Bij de kantoortjes van NAWEC, de elektriciteitsmij, kun je prepaid kilowatturen inkopen. Veel mensen ontdekken dat hier serieuze verbruikskosten mee gemoeid zijn. Voor winkeliers is dan de oplossing om hun koel-vriesapparaten ’s nachts uit te zetten zonder zich te realiseren dat de koeling dan ’s ochtends extra moet werken.
En dan is er recent nog een belangrijke ontwikkeling voor de dorpelingen: de goede weg die al -tig jaren door de autoriteiten beloofd werd is bijna klaar. Nog 2 kilometer gravelweg asfalteren en Madiana is verbonden met het asfaltnetwerk. Nu al zie je in het dorpscentrum nieuwe winkels zich vestigen. Naast 3 laswerkplaatsen onder een mangoboom is er nu ook een winkeltje in bouwmaterialen. Voor ons betekent dat binnenkort (?)nog 800 meter hobbelweg naar de Madiana Hoofdstraat en dan over asfalt de 6 kilometer naar de “highway”. Was tot dit jaar Madiana in de regentijd vaak dagenlang onbereikbaar, nu kan iedereen ook na stortbuien naar werk en winkel en kunnen vrouwen hun producten in Serrekunda verkopen.
Met de handschoen
trouwen is bekend geworden in onze koloniale tijd. De bruid trouwde in Nederland met haar bruidegom die in Nederlands-Indié zat. Vanmorgen kreeg ik een verhaal te horen, dat daarop lijkt.
In de wachtrij voor de buurtsuper babbelde ik even met Ramatullay. Zij doet op maandagen bij ons de (hand)was en draagt zo bij aan het gezinsinkomen. Tot vorig jaar deed ze dat in het weekend omdat ze nog op school zat. Ze is nu gestopt op school. Via haar moeder hoorden we dat haar echtgenoot dit gezegd had. Vanmorgen vertelde Ramatullay , binnenkort 22 jaar, dat ze in 2021 getrouwd is met een man uit het dorp. Hij is in 2012 ( toen zij dus 10 jaar was ) vertrokken en woont nu in Duitsland. Op mijn vraag hoe hij dat gedaan heeft kan ze geen antwoord geven. In 2022 heeft ze hem gezien toen hij op vakantie kwam. Hij is bezig om op het familie-erf een huis te bouwen. Een vraag over “toekomstplannen” van deze nieuwsgierige Toubab strandde op een verlegen glimlach. Ik had natuurlijk ook al veel te veel gevraagd. “Het is niet onze cultuur” om over deze zaken te communiceren.
De uitzichtloze armoede in Gambia, die jongeren ertoe brengt om de gevaarlijke tocht naar het Europa van melk en honing te maken, heeft dus ook sociale gevolgen als hier beschreven tot gevolg.
Wat betreft communicatie kunnen de Gambianen van “ONS” leren..toch? Ik las net dat Fleur Agema op sociale media had vernomen dat de compensatie voor het terugdraaien van een deel van de bezuinigingen op Onderwijs was weggehaald uit de begroting van haar ministerie Volksgezondheid. Dat is nog eens goede communicatie.
Vervolg slangenbeet
Yessss…. de dode huid in de wond is er af gevallen en de wond wordt nu in alle glorie zichtbaar. Gelukkig is hij redelijk schoon en is op de wondbodem te zien dat er herstelwerkzaamheden gaande zijn. Mijn sombere prognose dat dit maanden zal duren, stel ik bij : 6 weken?? We gaan het beleven. Dat wil zeggen ….. de patiënt is donderdag niet op de afspraak verschenen.
Tina Taylor
is de tweede dochter van Ida, het hoofd van “onze” Baobab Nursery School. We hebben de afgelopen jaren haar collegegeld betaald. Ze wilde na het afronden van de middelbare school graag geneeskunde studeren, maar dat was zodanig dringen op de universiteit dat ze niet werd toegelaten. Ze heeft nu binnenkort de studie verpleegkunde afgerond, maar haar droom blijft: dokter worden. Ze is dermate gefrustreerd over de desorganisatie en het lage niveau van opleidingen in Gambia dat ze graag in Europa wil studeren. Wat betreft de taal ligt het het meest voor de hand dat ze dat in het UK gaat proberen. Ik lees dat er in Maastricht een Engelstalige opleiding Geneeskunde is. Is er onder de lezers iemand die hier wat over kan vertellen en ook of er mogelijkheden zijn voor een beurs?
Schoolgeld
Op de Roots kleuterschool ging ik maandag het schoolgeld voor Isatou ( zie vorige week ) betalen. Er is nu een heus kantoortje waarin een jongedame de administratie doet. In het vertrek van 3 x 3 meter staat in een hoek een hammondorgel geparkeerd. Dit instrument heeft ook jaren in een slaapkamer van Ali in bewaring gestaan en staat nu hier te verstoffen. Gaan we het nog meemaken dat de kinderen elke ochtend het Gambiaanse volkslied zingen, begeleid door de welluidende klanken van dit orgel? (als er stroom is ) . Na betaling fluistert de secretaresse me de vraag toe of ik ook andere kinderen sponsor. De tweeling van een zus (je raadt het al: Awa en Adama) gaan hier naar school en zij betaalt het schoolgeld uit eigen zak, omdat haar zus dit niet kan opbrengen. Een botweg gegeven antwoord als “Daar kan ik niet aan beginnen “krijg ik niet over mijn lippen, dus mompel ik dat ik naar een sponsor zal uitkijken.
Het schoolgeld op deze school bedraagt 900 dalasi per jaar, momenteel ongeveer 12 euro. Daarbij komen de kosten voor 2 uniformen en schoenen. Er zijn ongeveer 100 kinderen op school, dus zijn de inkomsten per jaar 1200,-€. Van dit geld gaan nog kosten af van schoolmateriaal, dus blijft er geen 100,-€ per maand over om 5 salarissen van te betalen. Dus is de school afhankelijk van sponsoren.
Vrijdag
was het de 13e dec.,….en werden we rond de schemering verrast door veel lawaai en gebons op de poort. Onze tuinman Ali bleek een ongeluk met zijn motor gehad te hebben en was naar de kliniek in Brufut, 5 km verderop gebracht. Ik moest dus in actie komen, want in Gambia hangt je medische behandeling af van contante betaling. Wijs geworden door eerdere ervaringen stapte ik met een flink pak Dalsi’s in de auto. Ali’s vrouw Penda stapte in, evenals mannelijke buren ter ondersteuning. In Brufut lag Ali op een brancard in de hoek van de “emergency”,een vertrek van 4x4 meter met in het midden een groot bureau. In het vertrek waren 2 verpleegkundigen en andere patiënten. Ali zag er flink gehavend uit met een fors gezwollen rechter wang, een wondje op zijn voorhoofd en een gescheurde lip. Zijn rechteronderarm was provisorisch gespalkt naar het leek met 2 triplexlatjes en een windsel. De dienstdoende verpleegkundige had gezien dat de onderarm gebroken was en had een ambulance besteld om hem naar een traumacentrum te brengen. De ambulance kwam snel en Ali kroop wat wezenloos achter in de ambulance. Hij was nog niet helemaal helder na de klap – gelukkig droeg hij zijn helm- en kon zich het ongeluk niet herinneren: een hersenschudding dus. Penda stapte erbij in.
De ambulance had een politie-escorte besteld en ik werd uitgenodigd om met alarmlichten aan hen te volgen. Dat leek me geen goed plan: “ik kom wel”.
In het traumaziekenhuis aangekomen waren inmiddels al X foto’s gemaakt van arm,hoofd,borstkas en bekken, omdat een gealarmeerd familielid 1600 dalasi had voorgeschoten ( plm 20,-€). Resultaat: een lelijke onderarmfractuur. De dienstdoende arts wilde een CT scan van het hoofd laten maken, maar de CT laborant in een groter ziekenhuis wilde nu echt naar huis, dus zou het onderzoek in Banjul plaatsvinden: kosten 30,-€.De onderarm moet geopereerd worden en dat kost ook 30,- €.Mijn aanwezigheid was op dat moment alleen nodig als betaalmiddel. Ik heb Penda ruim voldoende dalasi’s achtergelaten en vertrok weer naar huis. Gelukkig was er op deze CT geen letsel te zien.
Zaterdagmiddag reed ik met Penda’s zus, een buurvrouw en Ali’s moeder naar Bakou op ziekenbezoek. Penda’s zus had gekookt en de auto rook helemaal naar het Gambiaanse eten. De bezoektijden zijn van 16.00 tot 17.30 uur, maar pas om 16.30 ging de poort open en kon het bezoek, bepakt met schalen eten, naar binnen. Ali ligt op een haveloos bed met een kale plastic matras. Op de kamer van 5 x 5 meter staan nog 3 bedden bezet door dames. De familie moet voor eten en drinken zorgen en als een wondverband gewisseld moet worden, gaat het familielid naar een apotheek om verbandmateriaal te kopen. Buiten het gebouw onder de bomen liggen familieleden, allemaal vrouwen, op matjes in de schaduw bij 35 graden. Met toestemming van Ali plaats ik hierbij een foto. Zijn onderarm heeft inmiddels een gipsspalk gekregen, maar een repositie van de breuk moet nog. Maandag ga ik informeren wat het behandelplan is en bekijken of geld daar verandering in kan brengen.
Opvallend is dat bij zo’n “life event” veel familieleden, buren en bekenden te hulp snellen. Er is hier naast veel sociale druk ook veel sociale samenhang. Ook opvallend is natuurlijk dat je zonder kontante betaling vooraf geen behandeling krijgt. Naar onze begrippen zijn deze bedragen peanuts, maar de bovengenoemde 5600 dal is voor veel mensen al een maandinkomen. Er zullen ook zeker nog meer kosten komen.
En zo kun je ons verblijf hier momenteel niet saai noemen en dat is conform onze ervaring.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 322
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/023_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => donkere-dagen
)
[14] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105324
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-08
[photoRevision] => 0
[title] => Stil verstand
[message] =>
Stil verstand
Voor de meesten van ons is het een hele klus om gedachten stil te zetten. Zaken die ons bezighouden blijven soms maar rondtollen omdat de “uitknop” niet is meegeleverd of lam geworden is. Mocht iemand dit mechanisme niet herkennen of de uitknop gevonden hebben, dan nodig ik diegene uit deze uitvinding onder dit stukje in de reacties te delen met andere lezers. Dan heeft dit schrijfsel nut gehad.
Getuige de uitdrukking “je verstand staat stil” voor “ik begrijp er geen snars van” lukt het kennelijk wél ons verstand stil te zetten…en dat overkwam ons afgelopen week.
Thuisgehouden
Onze buurvrouw Fatou ( korte samenvatting : uitgehuwelijkt op jonge leeftijd aan een 40 jaar oudere bedgenoot; met hulp van deze actieveling minstens 8 kinderen gebaard en als toegift een tweeling geboren nadat deze bejaarde baas rond zijn 90e levensjaar overleden was en alle kinderen – op één na- bij familie ondergebracht in verband met onvoldoende zorg) kwam op het spreekuur met de meisjeshelft van deze tweeling, Awa genaamd. Awa ging de laatste 2 jaren op kosten van een sponsor naar de kleuterschool op de hoek. Toen ik aan het eind van het consult vroeg of Awa nog naar school gaat, zodat ik het schoolgeld kan gaan betalen beantwoordde ze deze vraag ontkennend. Awa is als 6 jarige door deze moeder thuisgehouden omdat ze ontevreden is over de kwaliteit van het onderwijs. Dat betekent dat Awa nu op straat rondhangt en misschien haar moeder helpt met huishoudelijke klusjes. Via Ali heb ik naar moeder mijn zorgen hierover uitgesproken, maar ik denk dat mijn woorden op minder vruchtbare aarde zijn gevallen dan het zaad van wijlen haar echtgenoot. Ondanks de lenigheid van onze geest, staat ons verstand dan stil.
Toen we naar Ali onze scepsis uitspraken over de toekomst van Awa antwoordde hij : ze moet wachten tot ze gaat trouwen. Tja…zo hadden we het niet bekeken.
Aan het eind van de week was ik op deze school om schoolgeld te betalen voor andere kinderen. Solomon, de eigenaar, vertelde dat Awa vorig schooljaar weinig op school kwam omdat moeder niet in staat is om haar ’s ochtends te wassen, een schoon schooluniform aan te trekken en met een broodje naar school te sturen. Bij gebrek aan leerplicht in dit land zijn er ook geen leerplichtambtenaren,dus.
Oprijlaan
Bij onze aankomst uit Nederland stonden 24 bananendozen te wachten, waarvan een groot deel met medisch materiaal: urinekatheters, verbandmateriaal en veel incontinentiemateriaal. Ik vroeg Gibril, een verpleegkundige uit het dorp, te komen om te beoordelen of dit in de kliniek waar hij werkt gebruikt kan worden. Dat bleek het geval, want in het Serrekundahospital is gebrek aan alles, want het is een regeringsziekenhuis. Omdat dit ziekenhuis in het centrum van deze grootste stad van Gambia gesitueerd is, vlakbij een drukke markt, vroeg ik Alhagy als chauffeur op te treden en terecht: het weggetje naar het povere gebouwtje, éénrichtingverkeer, werd bezet door kooplieden die hun waar op straat hadden uitgestald. Door langzaam maar gestaag door te drukken, uiteindelijk geholpen door politie-escorte te voet, bereikten we het toegangshek. Na enige plichtplegingen hebben we de dozen overhandigd ( zie foto ). Bedolven onder dankzeggingen bleek dat de toegangsweg ook de uitweg was ( misschien de richting veranderd?). Alhagy bedacht dat een uitrukkende ambulance ook aangewezen is op deze weg. Toen ik antwoordde dat er dan eerst brandstof voor de ambulance gekocht moest worden, was hij dat met mij eens. Mijn verstand was nog maar net weer op gang gekomen en dan dit…
Vervolg slangenbeet
De jongen met de akelige wond op zijn enkel na een slangenbeet kwam weer terug. Inmiddels is door de OMO een deel van de wond zichtbaar en daar word ik niet blij van. Een oudere broer vertelde dat ze na de beet naar een herbalist zijn geweest die de enkel met een goedje heeft “behandeld”. Mijn idee is dat de akelige wond is ontstaan door de etsende werking van een plantenpapje. Nu maar 2 x per week verbinden en hopen dat de huid eind maart bij ons vertrek gesloten is. Kijk…dit houdt me van de straat.
De lasser
Omdat nu al het derde vat van onze zonneboiler is doorgeroest, moet deze van zijn stellage gehaald worden. We vervangen dit systeem door een zwarte kunststof tank, die weliswaar wel geen water van 55 graden zal produceren, maar in ieder geval niet gaat lekken door roest. Daarom moeten er een paar stangen gelast worden om de tank te steunen.
Ik zal jullie schetsen hoe dit in zijn werk gaat. Ali gaat op zijn motor een lasser uit het dorp halen. Ik bespreek met lasser Ebrima wat de bedoeling is en we meten de lengte van de metalen stangen af. Ali vertrekt met de lasser achterop om bij het volgende dorp dit materiaal te kopen. Vervolgens rijden ze naar de werkplaats om de stangen op maat te zagen. Gelukkig was er op dat moment elektriciteit. Ik rijd met de auto naar de werkplaats om de lasser, zijn hulp, zijn zoontje, het materiaal en een loeizwaar lasapparaat te halen. Thuis aangekomen wordt het lasapparaat op een kruiwagen naar de werkplek gebracht. Ik sluit een verlengsnoer aan in ons huis, zet de omvormer uit en de generator aan, want onze omvormer zal waarschijnlijk de piekspanning van een lasapparaat niet overleven. Het overigens zeer solide lasapparaat heeft een snoer zonder stekker. Het eindigt in 2 “blote “draden. Terwijl ik even niet oplet, probeert lasser Ebrima de losse einden in de contrastekker van het verlengsnoer te wurmen ( ik had de vooruitziende blik daar nog geen spanning op te zetten) en omdat zoiets niet wil gaat hij de ingangen van de contrastekker “oprekken” met zijn lasstift. Dit is een probate manier om de contrastekker te mollen. Ik zeg hem te stoppen en haal een stekker met een los snoer en “blote” einden. Deze einden worden in elkaar gedraaid met het lasapparaatsnoer : het werkt. Na afloop reken ik met hem de overeengekomen prijs af, lasapparaat in de kruiwagen, terug naar de werkplaats. Om de nieuwe delen, die al beginnen te roesten, te beschermen koop ik een pot rode menie.
En dit is een voorbeeld van “hoe het hier gaat “.
Isatou
Is 7 jaren geleden geboren na een dagenlang durende bevalling, die waarschijnlijk werd veroorzaakt door een afgeweken hoofdligging. Na de geboorte is een deel van de hoofdhuid zwart geworden en afgestorven. Na maandenlang verbinden ( met verbandmateriaal uit onze dozen ) is de wond genezen, maar wel met een bedekking van uiterst dunne, kwetsbare huid zonder haargroei. Op de foto is ook nu weer een infect te zien. Isatou heeft de kleuterschool overgeslagen ( kost geld) en zit nu met 50 kinderen in de eerste klas van de basisschool. Moeder vertelt dat Isatou niet te handhaven is door haar gedrag en geslagen wordt door de leraar. Uit het verhaal lijkt er ofwel sprake van een meisje met ADHD-achtig gedrag of ze is minder intelligent. Je kunt na zo’n bevalling natuurlijk ook schade in de hersenpan verwachten.
Afgelopen week is ze geaccepteerd door de kleuterschool op de hoek en de sponsor van Awa ( zie boven) is bereid het schoolgeld, 2 uniformen en schoenen te betalen.
Tenslotte
Terwijl jullie afgelopen week te maken hadden met stormen en veel regen, hebben wij ons door een paar dagen zonder zon en 1 avond/nacht stofwind geworsteld. Dit alles met een gematigde maximumtemperatuur van 28 graden.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 291
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/200/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stil-verstand
)
)
)
[reportsPaginator] => Zend_Paginator Object
(
[_cacheEnabled:protected] => 1
[_adapter:protected] => TravelLog\PaginatorAdapter Object
(
[_count:protected] => 60
[_array:protected] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106657
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-23
[photoRevision] => 0
[title] => Alweer
[message] =>
Alweer
de laatste editie van dit winterseizoen. Wanneer ik de laatste verhalen van afgelopen seizoenen doorlees om te voorkomen dat ik elk jaar mijn laatste blog doorspek met dezelfde weemoedige opmerkingen, valt het me op dat ik eigenlijk geen herinnering heb aan de inhoud van die blogs. Ik loop dus weinig kans dat jullie zullen merken dat ik in herhaling val.
Even naar de winkel
Rondom ons huis zijn binnen schootsafstand ongeveer evenveel buurtsupers als moskeeën Het verschil is dat de gebedshuizen hun aanwezigheid ruim rond bidtijd kenbaar maken door een kakofonie aan oproepen tot gebed en de winkeltjes nauwelijks opvallen in het straatbeeld. Binnen 200 meter hebben we de keuze tussen de shopjes van de Uncles en van Nene.
De Uncles, uitgespreken als onkels, zijn twee broers, naar schatting 60’ers, met een sterk identieke uitstraling: baardje, meestal gekleed in een groen getinte kaftan en beiden uitdrukkingsloos en traag opererend achter hun getraliede toonbank. Ze zijn afkomstig uit Guinee en spreken alleen de taal van de Fula’s. Het overkwam me dat ik op een ochtend brood ging kopen en three tapalappa’s bestelde. Ik probeer dan three uit te spreken met het puntje van de tong tussen mijn voortanden en lippen, zoals onze vriendin Christine, van geboorte Engelse, ook zo goed kan. Onkel 1 keek me niet begrijpend aan:???. Ik herhaal de bestelling nogmaals en steek 3 vingers in de lucht. Ohhhh….tree, dus …zeg dat dan direct correct. Daar ging de Engelse les van Christine. Vervolgens wil ik een bus antimuggenspray kopen, die hier naar het merk “Bopspray” wordt genoemd. Helaas kende Onkel 2 deze merknaam niet en kon ik geen bus op de plank achter hem zien om het aan te wijzen. De dag erna had ik van Ali geleerd dat de Fula’s zo’n gifspuiter “pompo bodi noemen”. Simpel natuurlijk want pompo = pomp en bodi is Fula voor muggen. Dat snapte Onkel en ik begreep vervolgens waarom ik geen bus kon vinden. De laatste bus stond uiterst links op de allerbovenste plank. Onkel klauterde in zijn kaftan op blote voeten via een wankel krukje, de toonbank en de onderste plank met gevaar voor lijf en leden omhoog, veegde wat doosjes aan de kant en daalde met de spuitbus in zijn hand weer zonder kleerscheuren af. Gelukt.
Nene is een vrouw van midden dertig, die een kleiner winkeltje bestiert. Ze komt geregeld op mijn spreekuur en is er een ster in om telkens nog iets te vragen, precies als in Nederland waar ik soms mensen “niet de deur uit “kon krijgen. Ze combineert haar werk met wonen. Dat wil zeggen dat de ruimte voor de klant, 1 x 2 meter, door een gordijn wordt afgescheiden van haar kamer van 2 x 3 meter. Ze woont daar met 2 kinderen van 1 en 6 jaar. Ze was de derde vrouw van een man zonder vast werk. De vrouw “boven haar ”is vorig jaar overleden, zodat Nene dus promotie heeft gemaakt. Op het moment dat ik binnenkom om brood te halen, rond 17.00, ( de onkels zijn ivm bidtijd dan gesloten) is er niemand in de winkel. Op mijn groet “Salaam maleikum” wordt het gordijn iets geopend en zie ik Nene bidden. Ik wacht tot ze klaar is en plaatsneemt achter de tralies. Op dat moment loopt een meisje van 5 jaar langs me, legt een vodje van 10 dalasi op de toonbank, zegt iets onverstaanbaars, krijgt 1 celstofluier en loopt weer weg. Het ging zo snel dat ik geen tijd had om “kiling kiling” dwz om de beurt te zeggen. Voordat ik mijn bestelling kan doen, tovert Nene een doosje onder de toonbank vandaan en vraagt wat dit is. Het is een doosje (zie foto) van het eigen merk Kruidvat en halfvol met tampons inclusief inbrenghuls. Het is een gift van een gulle Toubab mevrouw, die dat kennelijk niet meer in haar koffer terug wilde nemen. Nene vraagt waar deze cilinders voor bedoeld zijn. Haar kennis van het Engel is dermate minimaal dat ik me genoodzaakt zie dit met handen en voeten uit te leggen. Ik pak een tampon, zak iets door mijn knieën en spreid mijn benen. Mijn wijsvinger gaat richting mijn kruis en ik gebaar dat dit verbandje die kant op moet. Daarbij gebruik ik het woord Kuro dat in het Mandinka menstruatie betekent. Ze lijkt het te begrijpen….en vraagt of het voorwerp na inbrengen daar kan blijven. Die details van het gebruik kan ik niet uitleggen.En nu maar hopen dat ze geen melding maakt van grensoverschrijdend gedrag bij de recent daartoe ingestelde klokkenluiderscommissie.
Medische update.
Afgelopen maandag bleek op de X foto dat er een goed herstel is van de armbreuken van Ali. De orthopeed trok op het moment dat hij Ali vroeg of hij even naar het uitsteeksel van de ellepijp pin mocht kijken zonder aankondiging 35 cm pin uit zijn arm. Dat deed even flink pijn. Nu is de beweeglijkheid van de elle boog flink verbeterd en het kleine wondje zonder infectie gesloten. Het plaatje met schroef op het spaakbeen moet later onder narcose worden verwijderd, maar dat is van later zorg.
Weerzien
Afgelopen week kwam een meisje van rond de 15 jaar met een peutertje op de rug op het spreekuur. Ali vertelde dat dit de baby was, die vorig jaar door oma werd gebracht in verband met onvoldoende gewichtstoename. Ze is geboren in september '23 en woog in maart '24 maar 1 pond meer dan haar geboortegewicht. Haar moeder bleek haar geen borstvoeding te willen en geven en had “aanvallen”, die later op een video op hyperventilatie leken te berusten. Met Kruidvat babyvoeding heeft ze het overleefd. Ik vind haar nog wel wat klein voor haar 18 maanden, maar ze leeft nog. Bij navraag is haar moeder weer naar haar familie in het binnenland met achterlaten van haar dochtertje en ze heeft geen aanvallen meer. Soms bekruipt me hier het gevoel dat ik tegen de stroom in roei, maar deze ervaring geeft weer energie.
Echte zorgen?
Ali vertelt dat een vriendin van hen zich zorgen maakt om haar driejarig zoontje dat steeds meer krom gaat lopen. Ik stel voor dat moeder Adama met haar zoontje op het spreekuur komt, maar Adama komt niet. Na een paar weken komt afgelopen vrijdag een meisje van 10 jaar met een baby op de rug en een driejarig jongetje aan de hand op het spreekuur. Ali legt uit dat dit het betreffende jongetje is, maar dat moeder geen tijd heeft om mee te komen omdat ze het iftar-maal aan het bereiden is. Het meisje van 10 jaar is gratis van familie gekregen en wordt nu ingezet als ziekenbegeleidster. Het jongetje loopt inderdaad met een wat gebogen rug en blijkt een, kennelijk pijnlijke, zwelling te hebben in/achter een paar borstwervels. Ali weet dat ze al naar een groot ziekenhuis zijn geweest en dat er toen röntgenfoto’s gemaakt zijn. Bij navraag speelt hij niet door de pijn en kan niet op zijn rug slapen. Vader heeft een lucratieve baan als tomatenplukker in het zuiden van Italië, maar is door zijn vrouw nog niet op de hoogte gebracht. Je wilt zo’n man ook niet onnodig bezorgd maken, toch?
Ik ken de Engelse vertaling van “mijn broek zakt af” niet, dus ik leg Ali uit dat deze gang van zaken zelfs míjn verstand te boven gaat (en dat wil wat zeggen inmiddels). Moeder Adama maakt zich zorgen, gaat naar een groot ziekenhuis zonder een vervolgbehandeling, wacht dan een paar weken en stuurt dan een meisje van 10 jaar. Ik vind dit een moeder die niet goed voor haar zoontje zorgt. Hoewel ik besloten heb om de laatste 2 dagen vrijaf te nemen van het spreekuur (ik moet voor vertrek wel mijn vrije dagen opmaken), mag ze zelf komen met de uitslag van de röntgenfoto’s. Op zondagmiddag is ze nog niet geweest. Ik heb een niet-pluis gevoel.
Spiksplinternieuw
Is het marktgebouw van Madiana, waarvan bovenstaand de foto’s. Drie jaar geleden werd onze hulp ingeroepen om dit gebouw af te maken. Omdat we gehoord hadden, dat er veel geld verdwenen was van het budget, hebben we toen besloten niet te helpen. En zie hier….het is toch door de dorpsbewoners gereedgemaakt. Te snel helpen, maakt mensen afhankelijk, dus ook wel eens de handen op de rug houden.
Verantwoording
Als besluit van dit winter-weblogseizoen wil ik nogmaals benadrukken, dat alles wat ik beschreven heb vanzelfsprekend door mijn wit-zwarte bril gefilterd in mijn verhalen is gekomen. Ik realiseer me, en hopelijk doen jullie dat ook, dat het maar een stukje is van ervaringen die in dit kleine landje opgedaan kunnen worden. Alle mensen die hier op tijd medische hulp zoeken en goede zorg krijgen, komen natuurlijk niet bij mij en niet in mijn blog.. Er zijn dus ook zeker betrokken hulpverleners. Hetzelfde geldt natuurlijk ook met betrekking tot de highlights die de studente verloskunde me vorige week vertelde. Ze was van slag door de vertelde ervaringen en heeft mij in dat kwartiertje niet verteld wat er allemaal goed ging in haar stage-ziekenhuis. In de twee weken, die we in januari in Hoogeveen waren vielen me door mijn zwart-witte bril ook zaken op die best stof kunnen zijn voor een weblog overzomering Hoogeveen. Dat weblog wil ik jullie graag besparen. Hierbij wil ik alle lezers – in dit winterseizoen 4000 niet-unieke bezoekers- bedanken voor hun geduld om in alle hectiek van het dagelijks leven elke week weer mijn soms wel erg uitgesponnen verhalen te lezen.
De lente breekt weer aan in Nederland. Iedereen komt weer uit het holletje (om bij een temperatuurdip snel weer weg te kruipen). Wij vliegen 24 maart tijdens een dipje weer naar huis en hopen bij leven en welzijn in november gezond weer in Madiana te gaan overwinteren.
Zoals bij elk jaarlijks besluit: die lezers die niet publiekelijk willen reageren, maar toch hun paasei kwijt willen: steege@home.nl of fjtersteege@ziggo.nl is ons mailadres.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 685
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/219/461_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => alweer
)
[1] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106551
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-16
[photoRevision] => 0
[title] => Procreatie
[message] =>
Procreatie
Is een woord waarvan de betekenis niet bij elke lezer direct zal opborrelen. Het betekent voortplanting en hoewel het veel lijkt op recreatie is het toch echt iets anders. Bij recreatie creëer je je zelf opnieuw – iets leuks doen en daar energie van opdoen- en bij procreatie creëer je een volgende generatie. Overigens hoop ik altijd maar dat aan procreatie een ontspannende activiteit voorafgaat, maar mogelijk is dat persoonlijk, dus kan ik deze opmerking maar beter achterwege laten.
Afgelopen week viel me weer op hoe veel aspecten van de menselijke voortplanting in Gambia verschillen van Nederland. Omdat jullie een droge opsomming waarschijnlijk slecht zullen verteren, zal ik een paar voorbeelden van afgelopen week vertellen om het wat smeuïger te maken. Mocht je een slechte eetlust hebben of moeilijk in slaap kunnen komen, dan is het raadzaam dit hoofdstuk niet vóór het eten of slapengaan te lezen.
Een echtpaar van midden dertig komt samen op mijn spreekuur (op zich is dat al bijzonder) en de vrouw vertelt dat ze al 7 dagen menstrueert. Ook bijzonder dat een vrouw daarmee naar míj komt. Wat blijkt: het echtpaar heeft 2 kinderen en de vrouw heeft als anticonceptie 3 jaar de prikpil gebruikt, vooruitstrevend. In september kreeg ze de laatste injectie en nu is ze ongesteld. Ik vraag of ze een zwangerschapswens heeft en daarop begint ze hard te lachen. Ali legt uit dat die vraag hier nooit gesteld wordt: rare toubab. De echtgenoot zit er wat schaapachtig bij en blijkt niet op de hoogte van de move van zijn echtgenote om te stoppen met de prikpil. Na mijn uitleg dat na 3 jaar prikpil de eierwekker van een vrouw weer op gang moet komen, maar dat ze nu best wel binnenkort vruchtbaar kan zijn en dat zo’n eerste menstruatie na de prikpil langduriger kan zijn, vertrekken ze weer. Ik vraag me af of ze hierover nu samen in gesprek gaan.
In blijde verwachting zijn komt hier niet voor. Over een zwangerschap wordt niet gepraat en pas als de omvang van de zwangere buik zodanig is dat dit zichtbaar wordt onder de wijde jurken zal de omgeving dit wel moeten opmerken. Niemand zal dus een babyshower organiseren of hoeven te bezoeken. Veel mensen hebben geen idee over de duur van een zwangerschap, weten niets over een eventuele bevallingsdatum en hoe een bevalling gaat. Afgelopen weken kwam een zwangere met onderbuik klachten. Ze had de kaart met de zwangerschapscontroles meegenomen. Ze bleek 2 x een ECHO gehad te hebben met heel verschillende uitkomsten. De laatste menstruatie stond niet genoteerd en ze vroeg mij wanneer de baby kon komen. Ik veronderstelde dat het haar eerste zwangerschap was, maar het bleek de zesde.
Ik sprak dinsdag met een Nederlandse studente verloskunde die hier gedurende 10 weken haar stage doet. Ze is ruim halverwege en heeft al veel huiveringwekkende ervaringen. Na een kwartiertje praten had ik al de volgende highlights gehoord.
Bij een zwanger meisje van 15 lentes met bloedverlies bij wie zonder deugdelijk onderzoek wordt vastgesteld dat ze een miskraam heeft, wordt zonder verdoving een curette in de baarmoeder gestoken en flink geschraapt en ze schreeuwde het uit van pijn.“Had ze maar niet zwanger moeten worden”. “Als je plezier hebt gehad bij de niet toegestane seks, dan moet je nu ook flink zijn”, zegt de, vrouwelijke, verloskundige.
Bij een door haar begeleide bevalling waarbij alles goed gaat, maar een slappe baby wordt geboren, wordt zonder onderzoek gezegd: doodgeboren kindje en het kindje wordt voor dood weggelegd. Omdat de harttonen tot de uitdrijving normaal waren, vertrouwt ze deze diagnose niet en gaat ze toch nog even naar het hartje luisteren. Bij luisteren met een versterkte stethoscoop hoort ze nog een weliswaar trage hartslag en gaat ze het kindje uitzuigen en prikkelen: springlevend kind.
Pasgeborenen wordt na de geboorte niet op de buik van de moeder gelegd, maar blijven gewoon onder een draaiende ventilator onbedekt liggen. Hét recept voor onderkoeling. Aan de borst leggen, gebeurt pas twee uren later.
Na een zwangerschap van 20 weken wordt een mini-tweeling geboren, die na enkele minuten overlijden. De stagiaire toont zich onder de indruk van dit verdriet. Commentaar: Cést la vie (een Senegalese verloskundige dus).
Vrouwen die een scheur in hun perineum oplopen worden vaak hatsflats zonder kennis van de anatomie van dit gebied gehecht. Veroordeling tot levenslang.
De gebruikte scharen om de navelstreng door te knippen zijn zo bot, dat ze haar eigen schaar altijd bij zich heeft.
We spreken hier geregeld studenten, die redelijk ondersteboven zijn van al hun ervaringen, met name in de gezondheidszorg. Jonge mensen komen vaak met idealistische bedoelingen hier stagelopen en denken hier met hun kennis mogelijk te kunnen bijdragen aan een verbetering van de behandeling. Echter….de hulpverleners hier hebben geen hulpvraag en iemand zonder hulpvraag kun je niet redden. Naar mijn idee moet je stagelopen in Gambia voor jezelf doen: zien hoe goed we het in NL hebben en proberen jezelf staande te houden in een omgeving waar mensen lijden, vaak onnodig. Verder is het goed jezelf te troosten met het idee dat je in ieder geval die patiënten, die je geholpen hebt een goede ervaring hebt bezorgd.
Een vrouw die naar een kliniek komt om te bevallen heeft nooit babykleertjes bij zich. Het kind wordt in doeken gewonden weer meegenomen. Verklaring: eerst zien of het kindje blijft leven (???) of gewoon geldgebrek?? Kleertjes van een ouder broertje/zusje worden ook niet bewaard voor een eventuele opvolger, maar weggegeven alsof er niet mogelijk nog -tig baby’tjes uit deze buik zullen komen.
In de tijd dat ik nog thuisbevallingen deed, was vaak één van mijn eerste vragen als alles wél bleek te zijn: hoe gaat hij/zij heten? Hier krijgen kinderen in moslimgezinnen hun naam op de 7e dag en is dat niet altijd de naam die de ouders bedenken, maar wordt die ingefluisterd door de dienstdoende imam die wel namen uit de Koran kan adviseren.
Generaliserend: in Gambia krijgen vrouwen een aantal kinderen onbedoeld in de schoot geworpen en in Nederland gaat er vaak een proces van wikken en wegen aan vooraf. Willen we wel kinderen en zo, ja hoeveel? Nemen we er nog één bij of laten we het zo.
De opvatting dat sexperimenterende jongens stoer zijn en meisjes sletjes komt in Nederland helaas nog in de “beste kringen ”voor. De vrouwonvriendelijk uitspraken van de Trumpen en Tate’s van deze wereld spreken voor zich, evenals het feit dat het baas-in-eigen-buik principe in veel landen op de tocht staat.
Ik heb mijn buik even vol van procreatie en ga over tot de orde van de dag.
Huisbezoeken
Afgelopen week ging ik met Petra mee op twee huisbezoeken in het vissersdorpje Tanjeh. Eerst bezochten we een gezin met onder andere een jongenstweeling van 3 jaar. Terwijl het ene jongetje vol energie rondhuppelt, kan zijn broertje nog niet eens zelfstandig zitten. Het kind kijkt wel belangstellend in het rond, lacht vriendelijk en heeft belangstelling voor een speelgoedautootje. Bij navraag zijn ze te vroeg geboren en ging een geplande keizersnede niet door, waarna ze na een 4 dagen durende bevalling geboren zijn. We werden ontvangen in de huiskamer: een vertrek zonder plafond, geen ramen, onbeschilderde cementen wanden, een oneffen vloer van cement en gemeubileerd met 1 oude driezitsbank met bijbehorend fauteuil. Je moet er geweest zijn, voordat je het kunt bevatten.
Daarna was de beurt aan een onduidelijk samengesteld gezin op een rommelig erf waar Maryama, een sterk geretardeerd meisje, vriendelijk lachend buiten op een plastic stoel zat. Ze was onlangs een paar dagen in een huis voor gehandicapte kinderen opgenomen, maar werd weer weggestuurd omdat haar astma-aanvallen niet te hanteren waren. Gelukkig kon ze deze week in een net geopende soortgelijke instelling terecht. Haar moeder woont elders en de voor de zorg verantwoordelijke grootmoeder is ziekelijk. De zorg voor dit geheel afhankelijke meisje wordt dan aan twee tienermeisjes toevertrouwd. Petra trof Maryama in zo’n periode al eens aan op de grond, bedekt met vliegen en met een vieze korst brood in de hand bij wijze van eten. Prachtig dat ze nu hopelijk blijvend goed verzorgd wordt.
Volgende week zondag is alweer de laatste voorstelling in dit theater. Maandag 24 maart vliegen we weer naar huis.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 253
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/216/978_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => procreatie
)
[2] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106460
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-09
[photoRevision] => 0
[title] => Leescijfers
[message] =>
Leescijfers.
Zo langzamerhand lijk ik wel op een programmamaker van tv, die de dag na uitzending de kijkcijfers en de waardering opvraagt. Op dit weblog kan ik het aantal lezers zien en dat varieert meestal ergens tussen de 150 en 200 per week. Op de mailinglijst staan de adressen van 125 mensen. Afgelopen week is het aantal lezers opgelopen naar meer dan 300. En nu intrigeert het me dat ik dit niet kan verklaren. Was het de Cobra cliffhanger? Zijn er mensen die halverwege het verhaal te lang vinden en later nog eens de rest lezen en zo voor 2 lezers tellen? Kost het lezers veel moeite om mijn onzin te doorgronden en herlezen ze daarom? Tja…als je alles weet is er ook niets meer aan.
Overigens nog een toevoeging wat betreft Cob(r)aatje. Zoals te lezen in de reactie van Annet vorige week, hebben ze nog 2 slangetjes van dergelijke afmetingen op hun erf gevonden. Het ene slangetje lijkt wel het tweelingzusje van Cobra en het andere slangetje is zwart. Moeder cobra heeft dus meer eieren verstopt. Mogelijk heeft een zwarte spitting cobra de bevruchting voor zijn rekening genomen en verklaart dat het zwarte broertje(?) . Naar verluidt overwegen Huub en Annet een concurrerende reptilefarm te gaan beginnen als deze slangetjes tot gevaarlijke slangen zijn uitgegroeid. Gelukkig zit er 200 meter tussen hun onderkomen en het onze.
Erfenis
Terwijl Ali onze veranda aan het vegen is, gaat zijn telefoon. Na een kort gesprek stopt hij zijn mobiele weer in zijn zak:” Nyasi komt zo om te vragen of jullie willen helpen met het schoolgeld van kinderen van zijn overleden broer”. Ik heb Nyasi al vaker genoemd in mijn verhaaltjes, maar ik kan van jullie niet verlangen dat je alle namen en omstandigheden uit je hoofd kent. Nyasi is onze bijna buurman met het voor ons belangrijke beroep van loodgieter en heeft al heel wat lekkages op ons erf verholpen. Hij heeft 2 vrouwen, Binta en Fanta, en van Binta een aantal kinderen. Hij heeft al jaren AOW, maar moet daarnaast ook nog geld verdienen.Zijn verdienvermogen is maar gering en ik durf een flinke weddenschap af te sluiten dat hij in box 3 niets aan te geven heeft. Vorige jaar is een jongere broer, die hier in de buurt woonde overleden en dat heeft Nyasi een flinke nalatenschap opgeleverd. Helaas bestond de erfenis vooral uit levende have in de vorm van 6 vrij jonge kinderen. Een aantal kinderen is onder andere familieleden verdeeld, maar Nyasi is/voelt zich verantwoordelijk voor de 2 jongste kinderen. Meestal valt bij het overlijden van een manspersoon ook de weduwe onder de levende have, maar mij is niet bekend of Nyasi ook belast is met de lasten (en lusten?) van de weduwe. Naar verluidt bestaat hier geen erfbelasting, dus achtergelaten vermogens houden de vermogensongelijkheid nog meer in stand als in ons landje. Voor alle duidelijkheid heb ik het hier over negatieve vermogens, maar dat spreekt voor zich.
Nyasi is een man, die altijd uiterst bescheiden binnenkomt en daarop maakte hij nu geen uitzondering. In de 17 jaren dat wij hem kennen heeft hij éénmaal om hulp gevraagd omdat de rijst op was en er geen geld was om een zak rijst te kopen. Hij vertelt nu, via Ali, dat de 2 kinderen van zijn overleden broer naar de kleuterschool schuin tegenover gaan. Zijn broer is 1 jaar geleden overleden en sindsdien is er geen schoolgeld meer betaald. De kinderen dreigen naar huis gestuurd te worden. Een korte rekensom bij een schoolgeld van 300 dalasi ( 4,-€) per trimester betekent dat de nota tot en met dit schooljaar voor beide kinderen 2400 dalasi ( 32,-€) bedraagt. Voor een extra bedrag van 1200 dalasi (reken maar uit) hebben ze ieder ook nog 2 nieuwe uniformen. Toen ik gewapend met een pakje dalasi’s naar de school was gelopen, bleek dat er over het hele vorige schooljaar voor het jongetje nog niets was betaald en voor het meisje was 500 van de 900 betaald. Kennelijk zat de overledene ook zo krap bij kas dat er niet per trimester, maar per maand was betaald, en dan nog maar een deel. Na mijn verhaal over de schooladministratrice die me in december vroeg om het schoolgeld voor tweeling nichtjes te betalen maakte lezeres L. een donatie over die zodanig overbemeten was, dat ik blij ben dat we voor deze kinderen het geld dat al op de plank lag kunnen gebruiken. Altijd dankbaar werk om mensen hier te helpen met, in dit geval, andervrouws geld. Overigens maak ik altijd duidelijk dat dit niet ons eigen geld is, maar dat we afhankelijk zijn van donateurs. Dat maakt dat ik bij vragen, kan zeggen dat we zullen proberen “geld te vinden”, maar niets kunnen beloven.
Ramadan
De Ramadan is weer in moslimland uitgebroken. Dat betekent zoals bekend niet eten of drinken tussen zonsopgang en zonsondergang. Sommige mensen nemen “niets doorslikken ”zo absoluut, dat ze hun speeksel nog uitspugen. Als ik op straat een spuger tegenkom, vraag ik me af of ze dat ook binnenshuis doen. Of zouden ze zoals vroeger de mannen met een “chronische bronchitis” in Nederland naast hun stoel een leeg conservenblikje met een bodempje water hebben staan om hun fluimen en rochels in te deponeren? Onze Gambiaanse “familie ”maakt op dit vasten geen uitzondering. De kinderen vanaf een jaar of 8 vasten, uit eigen beweging, vaak mee, maar soms krijgen ze in de loop van de middag zo’n buik-hongerpijn, dat ze toch “zondigen”. Huja, 12 jaar oud, vast wel helemaal mee en vertelt dat haar buik erg gaat rommelen als op school niet-moslim klasgenoten hun meegebrachte lunch verorberen. En dan te bedenken dat de niet moslims ook nog in de klas trakteren als ze jarig zijn. De avondmaaltijd rond 8 uur is natuurlijk het hoogtepunt van de dag en daarna mogen de kinderen nog een poosje opblijven. De volgende ochtend vóór het ochtendgebed, rond 6 uur, worden ze dan al gewekt om nog wat te drinken en te eten. Volgens ons is het dus ook voor kinderen deze 4 weken een uitputtingsslag.
Uitzoomend…..de extreme zondagsrust bij orthodoxe christenen, de zelfkastijding tot bloedens toe van monniken, het celibaat van nonnen en priesters, de miljoenen hindoes die elkaar vertrappen om allemaal bij zonsopgang kopje-onder te gaan in een vervuilde rivier….en zo zijn meer voorbeelden van religieuze overtuigingen die het leven van gelovigen het er niet makkelijker op maken. De Feijenoord supporter die zijn hachje niet zeker is als hij met een sjaal van zijn favoriete club door Amsterdam loopt valt dan weer in een ander hoofdstuk, niet religieus
Big business.
Omdat wij ons als sterfelijke mensen met een leeftijd van meer dan 7 kruisjes soms afvragen hoe onze “Gambiaanse familie” zich financieel moet redden als wij niet meer naar Gambia kunnen komen, heb ik afgelopen week daarover eens een balletje opgegooid bij Ali. Ik heb hem aangemoedigd het hierover met vrouwlief Penda te hebben en dan bij me terug te komen met hun overdenkingen. Overigens is het bij hen een non-item om over “later” na te denken.
Penda wil graag business gaan doen door bijvoorbeeld kunstmest en zaad voor Sorrel te gaan verlopen. Ze wil dan op de groothandelsmarkt in Serrekunda 2 zakken met ieder 50 kg kunstmest kopen. Er wordt hier gemengd witte en bruine kunstmest gebruikt, dus moet je als goede handelsvrouw ook beide soorten kunnen aanbieden. Het zaad wordt verkocht in zakken van 78 kg. Op mijn vraag wat de inkoopsprijs is van deze handel en in welke hoeveelheden je het voor welke prijs kunt verkopen: geen idee. Uiteindelijk zijn we erop uitgekomen, dat Ali de helft van zijn jaarlijkse november bonus nu al van ons krijgt en dat bedrag is voldoende voor een start van de big business. Penda is met een ervaren buurvrouw naar Serrekunda geweest: een zak kunstmest kost 1800 dalasi,een zak zaad 5450 dal.De hele reis met het afhuren van een kruiwagenman om het bij de bushalte te krijgen en het transport bovenop het taxibusje naar huis heeft 1000 dal gekost. Deze waren worden in plastic zakjes verkocht met een inhoud van 1 conservenblik.
Voordat we hadden berekend wat de inkoopsprijs per blikje was, welke marge ze dachten te behalen en wat dus de verkoopprijs moest worden, kwam Ali al triomfantelijk vertellen dat het eerste zakje zaad al voor 40 dal. onderweg was naar vruchtbare aarde. Duidelijk dat ik met enige spoed met hen aan de slag moest om de business door te rekenen. Gewapend met een personenweegschaal en keukenweegschaal gingen we aan de gang. Het gewicht van de 50 kg zakken klopte en omdat de zak zaad niet te tillen was is die maar niet gewogen. Na wegen van de lege en volle blikjes bleek de inkoopsprijs per blikje 36 dal. te zijn en het transport per blikje 4 dal. Kortom: inkoop 40 dal. Na voorrekenen van het resultaat bij een prijs van 50,60 en 70dal. verkoop, zijn we uitgekomen op 60 dal. Mijn suggestie om alvast plastic zakjes te vullen met de inhoud van een zeker niet helemaal vol blikje onder het motto “wat je niet ziet, weet je niet ” bleek niet erg tegen de Koranregels van eerlijke handel te zijn. Misschien worden deze Gambianen wel Hollandse kooplui!!
Toen ik een dag later even bij Ali en Penda moest zijn en langs mijn neus weg vroeg naar de business, bleek dat Penda toch al aan tevreden klanten een overvol blik had verkocht voor 40 dalasi!! Toch nog maar een keer voorgerekend hoe er aan handel te verdienen valt, tenzij het de bedoeling is om er “geld achteraan te gooien “.
En nu maar hopen dat de binnenstromende dalasi’s gespaard worden voor de volgende inkoop en niet opgegeten worden in de dure Ramadantijd.
Laatste hoofdstuk
We vliegen op 24 maart, dus over 3 weken, weer naar huis en mede door de zonnige foto’s die we vandaag uit Nederland krijgen, vinden we het ook weer fijn om naar huis te gaan. We zijn dus bezig aan het laatste stukje van ons verblijf hier en zijn zo langzamerhand al weer bezig om de laatste klusjes te bedenken. In tegenstelling tot de temperatuur in Nederland, zijn de vooruitzichten hier dat in ieder geval de eerste twee weken ons zonnig weer ,een maximumtemperatuur tussen 25 en 30 graden, een zeewindje en nachttemperaturen van 19 graden om lekker onder een fleecedekentje te duiken te wachten staan.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 257
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/215/983_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leescijfers
)
[3] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106350
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-02
[photoRevision] => 0
[title] => Cob(r)aatje
[message] =>
Cob(r)aatje.
Naar aanleiding van de cliffhanger vorige week over het vangen en wegbrengen van de gevangen cobra kreeg ik zelfs persoonlijke berichten. Zo werd betwijfeld of een inzittendenverzekering wel de gevolgen van een slangenbeet dekt. Omdat ik in de polisvoorwaarden hierover geen informatie kon vinden, heb ik afgelopen week bij het verlengen van de autoverzekering op het kantoor even navraag gedaan. Een slangenbeet bij bewust vervoer van een slang is uitgesloten, maar mocht je gebeten worden door een slang of schorpioen, die zich in je auto verstopt heeft (gewoon pech dus), dan wordt alles vergoed. Nu moest ik voor de extra prijzige verzekering (grote 4WD auto) ook wel 1200 dalasi neerleggen voor de jaarpremie. Voor zo’n bedrag, omgerekend 14 Euro, mag je wel een uitgebreide dekking verwachten.
Maar nu wil ik jullie niet langer in onzekerheid laten. Cobaatje, het cobraatje, dat Huub en Annet gevangen hebben was waarschijnlijk nog maar net uit het ei gekropen en nauwelijks droog achter de oren, want ze mat nog maar ruim 15 cm. Omdat ik geen uitsteeksels zag, waaruit af te leiden viel dat het niet Cobaatje, maar Kobusje betrof, ben ik uitgegaan van een zij. Na het decreet van Trump over gender hebben we ook maar keuze uit 2 geslachten. Overigens kan een vrouwtjes Koningscobra in een gebied zonder mannetjes haar eigen eieren succesvol bevruchten. (Daarover gaat het decreet van Trump niet).
De eigenaar van de Reptilefarm in Kartung, een bevlogen Fransman, gebruikt slangen om Gambianen uitleg te geven over deze angst inboezemende reptielen. Hij probeert te bereiken dat slangen niet direct gedood worden. Slangen worden hier als dusdanig gevaarlijk gezien, dat ze zonder uitzondering gedood worden. Overigens waren wij 2 jaar geleden geen haar beter, toen we een zwarte spitting Cobra van 1,5 meter op ons erf hebben gedood., overigens “we”=Ali. De eigenaar wilde dit jonge slangetje graag hebben voor educatief gebruik, toen Annet hem een foto appte. Daarom hebben we het veilig in een emmer met een bodem zand en afgedekt met plasticfolie naar Kartung gebracht. De Fransman heeft uitleg gegeven over de verschillende soorten gif bij giftige slangen. Cytotoxisch gif maakt cellen dood en neurotoxisch gif geeft verlamde zenuwen en is potentieel dodelijk. Ik realiseer me nu dat de jongen, die in november kwam met een grote wond bij zijn enkel kennelijk gebeten is door een slang met een cytotoxisch gif. Dat verklaart ook dat er in eerste instantie dood weefsel rond het bijtpunt was. Ten onrechte heb ik toen de conclusie getrokken dat de wond was ontstaan door het besmeren met een bijtend plantenextract. Wat betreft slangen ben ik weer iets minder onwetend geworden. Voor de echte liefhebber: Cobaatje is een burrowing Cobra, wel giftig, maar niet bijtgraag. Ik heb het even opgezocht: burrowing betekent dat ze een hol maken. Overigens kan ik me niet anders voorstellen dan dat haar moeder toch op enig moment op de compound van Huub en Annet verbleven heeft (of nog ergens huist?).
We hebben Cobaatje dus in Kartung achtergelaten, samen met de emmer die de Fransman graag wilde houden. De sfeer in de auto op de terugweg was bedrukt: je gaat je toch snel aan zo’n beestje hechten.
Zoals dat gaat met cliffhangers: een beetje overdrijving is toegestaan.
Spreekuurtje
De afgelopen weken was het al met al rustig op mijn dagelijkse spreekuur. Nog vergeten ben ik te vertellen over een 35-jarige vrouw, die op de motor door haar 16-jarige zoon werd voorgereden. Ze kwam uiterst wankel met zwabberende benen de poort door en mijn “spreekkamer ”in. Samengevat heeft ze sinds een aantal jaren loopstoornissen, gehoorstoornissen, een afwijkende spraak en slikstoornissen. Ze is voor zover financieel mogelijk “overal ”geweest.In de meegebrachte paperassen zie ik behalve veel rekeningen alleen de normale uitslag van een X foto van de borstkas. Tja…dit kan “van alles” zijn, maar gezien de rode tong en de slikstoornissen doet het me denken aan een drietal mensen met soortgelijke klachten die na vit B 12 injecties wonderbaarlijk opknapten. Nu komen wonderen natuurlijk maar sporadisch voor- anders waren het ook geen wonderen meer-, maar mijn enige optie behalve niets doen is vit B12 injecteren. De 5e apotheek bleek dit middel te hebben. Ali belde de zoon op om te vertellen dat moeder kan komen voor de prik. Dan duurt het nog 3 weken voordat ze na nog 2 telefoontjes komt….afgelopen week de 1 e injectie. In beide consulten heb ik uitgelegd dat ik geen garantie geef op herstel.
Afgelopen donderdag een spreekuurtje:
Ali vertelt om 17.00 dat er al een patiënt is die bijna een uur heeft gelopen en wat vroeg is. Ik begin eigenlijk om 18.00 uur. Om 17.30 laat Ali de patiënt binnen, dat wil zeggen 2 dames met 6 kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar, allemaal met grote ogen deze Toubab aankijkend. Ze hebben dus bij een temperatuur van 34 graden een paar kilometer door het hete zand gelopen. Eén vrouw en alle kinderen hebben verspreid over hun lichaam ontstoken plekjes met pus. Bij navraag zijn de plekjes jeukend.Mijn eerste idee is dat er in hun bedden een insect is dat iedereen bijt, waarna door krabben een infectie optreedt. Het lijkt geen schurft te zijn, maar er zijn meer opties (ik krijg jeuk nu ik dit typ…ik hoop de lezer niet en zo, ja niet krabben) want er komen hier ook bed wantsen voor. In de grote bedden, die je hier soms in de huisjes ziet staan met afmetingen van 2 x 2 meter kun je makkelijk een stuk of 10 peuters/kleuters kwijt en wat wil je als rechtgeaarde bed wants nog meer?Ik leg via Ali uit dat ze het beddengoed moeten wassen, de matras een dag in de zon moeten leggen en alle kinderen tegelijk moeten verschonen. Ik hoop dat ze een hele grote wasmachine en veel drooglijnen hebben. Ik schrijf ze allemaal toch maar een antibioticum voor vanwege de geinfecteerde plekjes.
De slaapomstandigheden hier zijn natuurlijk niet veel anders dan van de grote gezinnen in Nederland vroeger die allemaal in een bedstee met deuren dicht sliepen met het jongste kind op een plankje tegen de wand.
Daarna komt een huilende jonge vrouw aanstrompelen, ondersteund door haar moeder. Het is een dochter van een buurfamilie. Ze heeft 2 weken geleden aan beide onderbenen brandwonden opgelopen omdat haar rok vlamvatte. Koken gaat hier op hout en dat geeft meer kans op brandwonden dan jullie inductiekookplaat. Ze woont eigenlijk bij haar schoonfamilie en die was van mening dat lokale middelen, als plantenpoeder, deze akelige brandwond wel kon genezen. Inmiddels zijn de brandwonden flink ontstoken en loopt de pus er af. De dag voordat ze bij mij kwam was ze al via het buurtziekenhuis naar een groot ziekenhuis geweest. Daar waren de wonden met een borstel en water lekker schoongeschrobt. Ze zijn hier niet kleinzerig als het gaat om een ander pijn te doen. Na verbinden met vette gazen, forse pijnstilling en antibiotica werd ze zittend op het zitje van een rollator, die we hier nog hebben staan weer naar huis gereden. Het mulle zand onderweg was daarbij lastig, maar dan maar een stukje op de rug van een sterke buurvrouw. Drie dagen later ben ik maar even naar haar toegelopen om het verband te wisselen. Ze kan weer wat lopen en de wonden zijn onherkenbaar verbeterd.
Vervolgens komt een 10-jarig meisje met haar moeder. Ze is 2 weken geleden ook geweest in verband met een bobbel rechts in de hals. De bobbel lijkt een gezwollen lymfeklier, die langzaam is ontstaan, zonder infectie in de buurt en ook niet pijnlijk. De bobbel is niet spijkerhard, maar wel vast aanvoelend. Op andere plekken zijn geen vergrote lymfklieren te voelen. Ik heb op goed geluk een antibioticum gegeven met een advies toch echt na 2 weken terug te komen. Vandaag: geen verbetering. Ik heb gezegd naar een groot ziekenhuis te gaan. Hopelijk gaan ze ook, als ze geld hebben, want het zit me niet lekker.
En verder mensen met hoofdpijn sinds vandaag, kiespijn door carieuze elementen en snotneuzen met hoesten. Natuurlijk ontbreken de hardwerkende vrouwen niet die twee keer per dag hun groentes water geven met water uit de put en daardoor overal pijn in ‘t lijf hebben. Ze vertrekken weer met 10 tabletjes van een pijnstiller.
Veel tijd kost het consult van een aardige oude vrouw, die begint met het uitgebreide begroetingsritueel met veel herhalingen, klaagt over een doof rechteroor waarin een droge bruine prop blijkt te zitten, het advies krijgt na een paar avonden olie druppelen terug te komen en dan enkele minuten gebeden prevelt waarin ze Allah aanroept en vraagt om mij een long life en prosperity te geven. De “Amens”van Ali en mij buitelen over elkaar heen en mevrouw weet maar van geen ophouden. Als ze onder dankzegging de poort uit is, merkt Ali op dat het wel bijzonder is dat een Moslim en een Christen allebei hetzelfde woord Amen hebben. Zo kan het spreekuur flink uitlopen.
Herstel Ali’s arm.
Afgelopen maandag zijn er weer röntgenfoto’s van Ali’s arm gemaakt. Helaas zitten de botten nog niet zo stevig vast dat de pin uit de ellepijp getrokken kan worden. Over 3 weken weer terug.
Ondertussen kan Ali bijna alles weer doen en geniet hij er ook van om weer klusjes op te pakken. We zijn samen bezig de te hoog opgroeiende bougainville te snoeien en in eerste instantie zou ik de schaar hanteren en Ali opruimen. Afgelopen week pakte hij uit eigen beweging de schaar-op-steel om te ervaren of hij dit al kan. Glunderen!
Zeewindje.
Na een ruime week stof gehapt te hebben door een flink stoffige zandwind uit het Noordoosten bij een temperatuur van 35 graden, draait de wind nu weer naar het Westen. Het heeft nu weer meer zin om de vloeren te vegen en het meubilair zandvrij te maken. De temperatuur zal de komende 2 weken tussen de 25 en 28 graden zijn, dus voor alle mensen die van zonsopgang tot zonsondergang vasten wat draaglijker.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 665
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/214/906_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cob-r-aatje
)
[4] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106268
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-23
[photoRevision] => 0
[title] => Overtreffende trap
[message] =>
Carnaval.
Komende week barst overal in de, van oorsprong katholieke, wereld het carnaval los. Voordat de 6 weken lijdenstijd vóór Pasen begint – een periode waar niet gefeest mag worden en soberheid geboden is- moeten de bloemetjes nog even flink buiten gezet worden. Op vrijdag 28 februari begint, afhankelijk van de stand van de maan, voor de Islam de Ramadan, een maand niet eten of drinken tussen zonsopgang en ondergang. Ook voor hen gelden in die tijd veel verboden en daarom wordt er in de weken voorafgaand aan de vastenmaand nog even flink getrouwd en andere feesten georganiseerd. Hoewel we gelukkig niet het nachtelijke feestgedruis hebben van een grote stad, merken we hier vooral in de weekenden dat er geen Hinderwetvergunning nodig is om 48 uur non-stop een flink aantal decibellen te produceren. Eerder was er nog een generator nodig om de “muziek” te versterken, maar sinds er elektriciteit is dat hier niet meer nodig. Vanaf komend weekend tot ons vertrek geen nachtelijk kabaal, behalve de oproep tot gebed.
Overtreffende trap
Vorige week schreef ik over de moeder van buurvrouw Fatou, die in een stikdonker vertrek van een onvoorstelbaar armoedig huisje na een tweede CVA op haar einde ligt te wachten. Een week geleden was haar pols al nauwelijks voelbaar, waaruit ik de conclusie meende te kunnen trekken dat ze spoedig zou overlijden. Gelukkig is spoedig = njato hier een zeer relatief begrip, dus zal de familie me hopelijk niet kwalijk nemen dat ze woensdag, de dag dat de pleister gewisseld moest worden, nog steeds leefde. Bij onze komst woensdag bleek dat de Fentanyl pleister, een uiterst dun doorzichtig velletje, waarschijnlijk bij het oliën van haar huid eraf gewreven was. Bij navraag was ze de laatste dag ook weer onrustiger, vooral bij het wassen en omdraaien. Hoe de gedachtegang van deze mensen is om dan niet even te komen met de vraag om een nieuwe pleister te plakken is me een raadsel. Schuchterheid, totaal onbegrip, enzovoort…… of is het een Westerse gedachte dat ieder mens een gedachtegang heeft?...
Na het plakken van een nieuwe pleister nog even de vraag of ik naar een vingertop en voet wilde kijken. En ja hoor, het kan altijd nog erger…er is nog een overtreffende trap. Er was nachtelijk bezoek geweest van ratten en een rat had een vingertopje aangeknaagd. Een andere rat was begonnen aan een voetrand en die was voortvarender te werk gegaan, want daar ontbrak een stuk weefsel van 3 cm. Gelukkig waren de wonden adequaat verzorgd met een zwart poeder van houtskool.
Natuurlijk had de familie de ongenode nachtelijke gasten al eerder getracht te bestrijden met rattengif. Dat had slechts tijdelijk effect gehad, want toen het gif op was en geen geld om nieuw te kopen kwamen ze weer.
Toen we vrijdagochtend bij het aanbreken van de dag wegreden voor een strandloop sessie kwam Fatou vertellen dat haar moeder was overleden om 01.00 uur. Haar lichaam was al overgebracht naar een mortuarium om de vereiste papieren voor vervoer te regelen en dezelfde dag is haar lichaam in het uiterste oostelijke puntje van Gambia, 400 km landinwaarts, ter aarde besteld. Zoals hier de uitdrukking is: May her soul rest in eternal peace.
De overgebleven smelttabletten fentanyl, bedoeld om kort voor het wassen nog te doseren, heb ik dezelfde dag nog opgehaald. Het onderkomen heeft geen afsluitbare opbergmogelijkheden en deze zuigtabletjes zijn niet gemaakt voor kindermondjes.
Groenvoer
De keuze aan groentes op de marktjes hier is sterk beperkt. Kooltjes worden in partjes verkocht, en wortelen gaan per stuk. Uien worden veel gegeten, maar op de kleine markten per stuk verkocht. Een zak met 10 kg geïmporteerde uien uit de Flevopolder is voor veel mensen onbetaalbaar. Aubergines en tomaten kunnen hier kennelijk wel goed groeien. Omdat in de regentijd, tussen juni en oktober, alle groente-aanplant verloren gaat door de stortbuien en de levensgrote slakken beginnen de dames pas in de loop van november met het onkruidvrij maken en inzaaien van hun perceeltje.
Wanneer we in november ons menu van pasta, rijst, zoete aardappelen en cassave willen aanvullen met wat meer vitaminerijke ingrediënten komen we uit bij diepvriesgroente uit de supermarkt. Onze favoriete groente, sla, is pas eind december met moeite te vinden. Omdat voor de Gambianen sla veel gegeten wordt bij de maaltijd om in de Ramadan het vasten te breken- de Ramadan begint eind deze maand- is er nu zo veel sla op de markt dat er al kinderen aan de poort komen om sla aan te bieden. Op bovenstaande foto’s zien jullie hoe de groenteboer met paard en wagen bij een gelukkige huisvrouw sla komt aanbieden.
De moeder van de moeder van Ali S.
Afgelopen week ging ik nog even naar Ali S. om te zien of zijn mobiliteit weer is toegenomen. Hij zat nu buiten en dat maakt dan optisch toch een flink verschil met iemand te bed in een donkere kamer. Zijn spierkracht in zijn aangedane been was zeker nog niet op niveau, maar al met al gaat het goed vooruit. Niets meer aan doen, dus.
Maar…”dokter, nu U hier toch bent”. Deze zin is kennelijk multicultureel, want als variant op de spreekuur patiënt, die inmiddels de geplande spreekuurtijd geconsumeerd heeft en dan “Nu ik hier toch ben” zegt heb ik dit in mijn werkzame leven vaak gehoord. Afhankelijk van het humeur/werkdruk/agenda/sympathie voor de vrager (meestal vraagster) zijn dan antwoorden in de zin van “Daarvoor moet u bij de assistente toch echt even een nieuwe afspraak maken” tot “brand maar los” en alle tussenliggende varianten mogelijk.
Maar hier ben ik op vakantie, dus wachtte ik de vraag rustig af. Ali vertaalde of ik nog even bij de oma van Ali S. wilde kijken. Oma lag te bed in een mooi betegelde en helder verlichte kamer op een groot tweepersoonsbed. Er was een kleurige lap stof om haar lijf gewikkeld en op het randje van de stof was “Real Wax” gedrukt, dus misschien wel van de fabriek uit Helmond. Hiermee heb ik dan ook wel alle positieve informatie over oma verteld. Oma bleek een dag eerder uit een privé ziekenhuis ontslagen te zijn. Ze verbleef normaal bij een andere dochter, maar omdat in dat gezin een baby op komst was (dat gebeurt hier soms) was oma verhuisd.
Op bed lag een zo te zien stokoud vermagerd vrouwtje met een fors verkromde wervelkolom en spitsvoeten. Uit het verhaal maak ik op dat ze al jaren dementerend is en nu kennelijk in het eindstadium is beland. Ze geeft geen teken van herkenning van haar kinderen, praat niet meer en vraagt niet meer om eten en drinken. In verband met overgeven was ze opgenomen geweest, waarbij ze vocht per infuus had gekregen. Natuurlijk wordt zo’n ernstige patiënte niet zonder medicatie ontslagen: een mij onbekende pijnstiller met diverse componenten, een antibraakmiddel, ijzertabletten, foliumzuur ,vitamine B12 en natuurlijk antibiotica. Op mijn vraag of er ook een uitslag was van het verrichte bloedonderzoek, kwam de verzorgende dochter aan met de rekening van de opname: 1650 dalasi = € 22,-. Gelukkig sprak haar dochter, dus de moeder van Ali S., redelijk Engels, maar ze kon kennelijk niet lezen, want ze was toch echt in de veronderstelling dat de lab uitslagen op dit papier stonden. Na haar gecomplimenteerd te hebben met haar inzet heb ik uitleg gegeven over dementie en dat we in onze cultuur mensen als oma niet meer naar het ziekenhuis vervoeren, maar haar goed verzorgen, met mate eten/drinken aanbieden en verder afwachten wat onze Schepper van plan is.
Al met al is deze mevrouw dus in het eindstadium van dementie. Almost never a dull moment ofwel er is hier altijd wat te doen.
Nog steeds oranje
zijn de shirts, die we afgelopen week op de basisschool in Madiana hebben uitgedeeld om op de sportdag partijen te maken.
Tenslotte
is dit weblog later geplaatst dan jullie van me gewend zijn. Onze Drents-Groninger buren hadden een heuse cobra gevangen. De eigenaar van de reptielendierentuin wilde hem graag hebben, dus zijn we naar Kartung gereden. Huub en Annet hielden de slang in bedwang en ik was de chauffeur. Gelukkig is een inzittendenverzekering hier altijd bij de autoverzekering inbegrepen. Volgende week volgen de foto’s en onze ervaringen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 245
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/213/242_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => overtreffende-trap
)
[5] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106194
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-16
[photoRevision] => 0
[title] => Mixed
[message] =>
Mixed.
Het was weer een week met wisselende ervaringen. De contrasten binnen onze week zijn bijna vergelijkbaar met het verschil in de weersomstandigheden bij jullie en bij ons. In Noord-Nederland zagen we sneeuw liggen met de bijbehorende verkeersproblemen, maar ook foto’s van reuze-sneeuwpoppen van onze kleinkinderen en wij klagen niet ( overigens schijnt het op dit moment ook de niet-klagen-challenge te zijn ) over zon en zeewind, ondanks de frisse avonden. De max. temperatuur blijft onder de 30 graden en dat nu al dagenlang en een duik in het zwembad ervaren we bijna als masochisme.
Ali S.
Nadat ik zondag het te forse gips van zijn been had verwijderd en hem bedolven had onder oefenadviezen, ben ik dinsdag nog even bij Ali S. gaan kijken. Tot mijn verbazing en blijdschap kan hij zijn been weer optillen en is hij flink aan het oefenen. Hij loopt nu bijna als een Gambiaanse kievit met 2 krukken en durft zijn aangedane voet ook al op de grond te zetten. Zijn vriend, die bij hetzelfde voorval is aangereden, ligt nog thuis te bed met een groot gips. Nu komt natuurlijk de vraag of ik hem ook van het gips wil verlossen. Komende dagen ga ik bij hem kijken, maar dan eerst ook de röntgenfoto’s beoordelen of het verstandig is om hem van het gips te bevrijden.
Namo
Vorige week verhaalde ik over de betaling van de namo=OZB. Ali (B) is maandagmorgen weer naar het huis van de burgemeester gegaan, maar de jongedame van het kadaster was er niet: op weg naar het hoofdkantoor om kwitantie-papier te halen. Na 14.00 uur zou ze zeker aanwezig zijn. Ali heeft die middag 2 uur zitten wachten en kwam om 16.30 onverrichterzake terug.
Maarrrr……dinsdagmorgen was het in een kwartiertje gepiept. Nadat Ali naar waarheid de bebouwing van onze compounds had beschreven volgde de rekening: in totaal 375 dalasi.
Vrijdagmorgen belde de ambtenaar die vorige week vertelde dat de belasting 2000 dalasi per compound zou zijn.: we hadden op hem moeten wachten.We wachten af.
Buurvrouw Fatou
Eerder vertelde ik over de moeder van onze buurvrouw Fatou, die na een beroerte halfzijdig verlamd in dit armoedige huisje verbleef en via Brit van www.caring4mobility.com een looprek en postoel kreeg.
Vier weken geleden kreeg de oude dame een nieuwe beroerte en werd ze bewusteloos door sterke mannen in een Mercedestaxi op de achterbank gelegd en naar een ziekenhuis gebracht. Twee dagen geleden is ze via hetzelfde vervoer teruggekomen om te overlijden…maar wel met een maagsonde. Op weg naar ons dagelijks brood gistermorgen kwam Fatou op me af en zei “Mamma”, waarna ze een onderooglid naar beneden trok en op haar huisje wees. Ik hoef hier niet uit te leggen dat dit in Gambiaanse gebarentaal betekent dat haar moeder weer thuis is en ze mij vraagt om te komen kijken.
Gistermiddag, met tolk Ali: moeder lag in een pikdonker vertrek – geen ramen- rochelend en niet aanspreekbaar op haar einde te wachten. De vraag aan mij was of het opgeloste melkpoeder dat men via de sonde probeerde toe te dienen wel voldoende krachtig spul was. Met enige omwegen, met inachtneming van alle mij bekende overtuigingen hier, heb ik uitgelegd dat ik niet verwachtte dat moeder nog weer zou opknappen. Dat sloot aan bij hun beleving, gelukkig. Vervolgens heb ik uitgelegd dat het geven van voeding haar lijden mogelijk zou verlengen. Hoewel ze niet aanspreekbaar was, maakte ze tijdens de verzorging wel de indruk dat dat erg pijnlijk was en de familie vertelde dat haar verblijf in het ziekenhuis ook een lijdensweg was zonder goede pijnstilling. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op hulp om haar lijden te verlichten en ik heb een Fentanylpleister uit voorraad geplakt. De volgende dag bij huisbezoek: tevreden en dankbare mantelzorgers en een rustige patiënte met een pols, die duidelijk zwakker is. Ze kan nu gedraaid en gewassen worden zonder kreunen.
Vanmorgen moest de 3 dagen werkzame pleister vervangen worden door een verse. De patiënte lag rustig ademend met een zwakke pols nog in het pikdonkere vertrek. Met een slag om de arm heb ik uitgelegd dat haar einde nabij is.
Toch kwam een half uur later een dochter bij ons aan de poort om te vragen of ik vervoer naar het ziekenhuis kon regelen. Ali is nog even naar hen gegaan om te vragen of nogmaals uitleg nodig was, maar dat was niet het geval.
Dus: hier geen huisarts of 112 bij een ernstige situatie; geen ambulance of liggend vervoer; geen uitleg in een ziekenhuis over de zinloosheid van opname, alleen verzorging door de familie in het ziekenhuis en vooruitbetaling van alle “zorg”; geen transferverpleegkundige bij ontslag; geen plekje in het niet-bestaande verpleegtehuis; geen uitleg dat het geforceerd geven van alle medicatie, als bloedverdunner, bloeddrukverlager en cholesterolverlager wel gestopt kan worden; wel mensonterend vervoer “als een zak aardappelen” in een personenauto; geen onderleggers of incontinentiemateriaal. Thuiszorg??? Wat is dat??
Slechts een buurman-Toubab met toevallig nog een paar Fentanylpleisters in voorraad, maar zonder de vooruitziende blik om nog incontinentiemateriaal op voorraad te houden in plaats van alles weg te geven.
Nog steeds Oranje Boven.
Afgelopen dagen zijn we begonnen met het uitdelen van de prachtige oranje gymshirts uit Hollandscheveld. We begonnen maar op “onze eigen” Baobab Nursery school ( www.gambiahulp.com) alle kleuters en leraressen in het oranje te steken. Het hemd is tenslotte nader dan de rok en hoe dan ook moet je te allen tijde voorkomen dat “eigen volk” te kort komt. Nationalisme is kennelijk besmettelijk. De foto’s en videootje spreken voor zich.
Overigens nog de antwoorden op De Slimste Mens vragen over Hollandscheveld.
1: Boerenopstand in 2: 1963 met 3 de slag om Hollandscheveld 4 Piet Kleine 5 schaatser en 6 postbode.
Zoals verwacht waren er geen goede inzendingen, dus de hoofdprijs wordt deze week niet uitgereikt.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 222
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/210/244_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mixed
)
[6] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106049
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-09
[photoRevision] => 0
[title] => Niet raar
[message] =>
Niet raar, maar
Ongemakkelijk
voelde ik me afgelopen week weer eens. Ik kan het gevoel dat me op zo’n moment bekruipt niet anders omschrijven.
Het gebeurde toen ik bij het verlaten van de supermarkt die van ons de meeste klandizie krijgt – ik bedoel niet één van de buurtsupers, maar een echte supermarkt in de bewoonde wereld- mijn boodschappenkarretje voorzichtig van de helling aan de voorzijde van de winkel naar beneden liet rollen naar de auto. De tegels van deze helling zijn vaak flink zanderig en daardoor glad en dat maakt dat het soms lastig is om je karretje niet met een te grote snelheid naar beneden te sturen, dus met mate schrap zetten. Terwijl ik bezig was de boodschappen in de bagageruimte van de auto te zetten, werd het karretje vastgepakt door een hulpvaardige hand. De hand bleek toe te behoren aan een oude dame, die me kennelijk wilde helpen het karretje te stabiliseren, terwijl ik mijn handen gebruikte voor het overzetten van een zware zak hondenvoer. Na het sluiten van de achterklep wil ik het karretje terugzetten en op dat moment tovert de dame vanuit haar kleding een leeg yoghurtbakje tevoorschijn en houdt dit onder mijn neus: graag een salibo = aalmoes, dus. De parkeerplaats vóór de super is natuurlijk een prima bedelplek: veel winkelende witte rijkaards.
Maar hoe herop te reageren? Een vodje bankbiljet uit mijn broekzak trekken en na inspectie (is het niet te veel of te weinig?) in het bakje stoppen? Net doen of ik het niet zie en gewoon met het karretje weer de hellingbaan op? Een uitdrukking op mijn gezicht laten verschijnen, waaruit op te maken valt dat ik dit niet aangenaam vind?
Na het terugzetten van het karretje, heen en weer 10 meter, wil ik in de auto stappen. Op dat moment stappen 2 vrouwen van achter de auto tevoorschijn, mogelijk een moeder met 10- jarige dochter, met ieder een bundeltje baby in hun armen en wijzen ieder naar hun Awa/Adama en vervolgens naar hun mond: graag een bijdrage voor babymelkpoeder.
Analyse: waarin zit nu het ongemak? Gewoon in beide gevallen 10/25/50 dalasi doneren? Zijn deze mensen wel zo arm als ze zich voordoen en is het een makkelijke manier om inkomen te verwerven? Zijn dit mensen die het water tot boven de lippen staat en zien ze geen andere mogelijkheid dan bedelen? Stimuleer ik bedelen door elke keer een donatie te doen of helpt het om veel weg te geven en op deze manier zodanig te verarmen dat ik meer kans heb om het hemelrijk te beërven?( vrije vertaling van Mattheus 5 )
Ik zie op de teller van deze site dat het aantal lezers rond de 150 per week schommelt. Er moet dus iemand zijn, die me een goede tip kan geven en zijn/haar wijze raad met ons wil delen(?)
Met de Noorderzon
Is ze naar Spanje vertrokken (en aangekomen) via de gevaarlijke zeevaart naar de Canarische eilanden. Ik heb het over de moeder van 3 kleine kinderen van wie het jongste kind op de rug van zijn grootmoeder op mijn spreekuur komt.
Via Ali hoor ik het verhaal: de vader van de kinderen heeft na aankomst in Spanje geld gespaard en naar zijn vrouw gestuurd. Zijn vrouw woonde op de compound van haar mans familie met hun drie kinderen. Omdat het stel inschatte dat familieberaad niet zou resulteren in toestemming om te vertrekken, is moeder zonder overleg vertrokken. Oma zorgt wel voor de kinderen. Al rondvragend lijkt deze geschiedenis een nieuwe fase in de trek naar Europa te markeren. Na de jongemannen en sinds vorig jaar de jonge vrouwen die als single de gevaarlijke reis maken, worden nu kleine kinderen achtergelaten. Op mijn vraag of de Spaanse Gambianen oma ondersteunen bij de zorg voor hun kinderen, krijg ik als antwoord. Nee, ze zijn nog Spaans aan het leren.
Om te bevredigen!!
De oudste zoon van Alhagy en Yassin, Muhammed, gaat sinds afgelopen september naar de middelbare school. Dat betekent voor hem, net als voor brugklaspiepers in Nederland, een grote verandering. Zijn veilige en kleinschalige basisschool met het Montessorisysteem heeft hij verruild voor een grote school met veel leerlingen en een grote klas. Op de basisschool ging hij met Yassin, die hier lesgeeft, in de auto naar school en ’s middags weer naar huis. Nu moet hij ’s middags in de wirwar van overvolle taxibusjes een plaats bemachtigen in een busje dat naar Madiana gaat. Er zijn hier geen lijnbussen met de bestemming in grote letters boven de voorruit. Hij heeft een groot aantal vakken en dus ook veel boeken in een te grote en te zware rugtas. Onze vriendin Christine, die traditioneel elke winter een paar weken bij ons bivakkeert, - ze is lerares Engels met pensioen- vroeg afgelopen week of ze de boeken van Mohammed mocht bekijken. (er zijn mensen die in de loop van hun leven hun beroep niet hebben beoefend, maar die hun beroep zijn geworden). In het lesboek “kennis van de Islam ”viel haar oog toevallig op een hoofdstuk, waarin uit de doeken werd gedaan, waarom een man meer vrouwen mag huwen. Nu zou ik deze zinsnede natuurlijk als vraag-cliffhanger aan het einde van mijn blog kunnen presenteren in de hoop dat een lezer hier een plausibel antwoord op kan formuleren. Hoewel ik van jullie lezers een hoge dunk heb, vrees ik dat niemand het juiste antwoord in een reactie kan geven.
“Als de eerste vrouw menstrueert, kan de tweede vrouw de echtgenoot bevredigen”
Ik pas nu even zelfcensuur toe om hierop geen commentaar te geven dat jullie meer zou opwinden dan bovenstaande verklaring.
Ali S.
Mocht iemand denken dat ik een S. zet in plaats van een B, dan is dat verkeerd gedacht.
Ali S. is een vriend van “onze Ali “ ( Ali Baldeh,dus wel Ali B...) en we duiden hem aan met de naam van het dorpje waarhij woont: Salending. Salending betekent “kleine brug” en ligt 5 kilometer van Madiana. Ali S.is drie weken geleden met 2 vrienden door een uit koers geraakte auto aangereden, terwijl ze aan de kant van de weg stonden te praten. Ze zijn opgenomen in dezelfde traumakliniek als Ali B. In eerste instantie was er sprake van veel botbreuken, maar uiteindelijk bleek Ali S. een flinke fractuur van een middenvoetsbeentje en een scheurtje in zijn bekken te hebben. Hij kreeg een loodzwaar onderbeengips aangemeten en werd na drie weken bedrust ontslagen met een controleafspraak over 6 weken. Inmiddels is hij een week thuis en wordt hij te bed verzorgd door zijn echtgenote en zijn moeder. Gisteren heb ik hem met Ali B. bezocht om te kijken of ik zijn situatie kan verbeteren.
Ali S. lag te bed en vertelde dat hij bij alles geholpen moest worden. Het gips is zo zwaar dat hij niet kan lopen met stokken omdat zijn inmiddels krachteloze aangedane been zijn voet niet van de grond kan tillen. Omdat het gips ook het buigen van de knie belemmert, is er inmiddels dus ook een bewegingsbeperking van de knie, en natuurlijk de enkel.
Op zijn verzoek heb ik vandaag met hulp van zaag en blikschaar het gips verwijderd en er kwam een dun kuitje en stijve enkel tevoorschijn. Na wassen en oliën heb ik een stevig windsel om zijn voet gedaan en met nadruk oefeningen voor heup-, bovenbeen- en kuitspieren voorgedaan. Vandaag lukte zelfs aanspannen van de spieren niet. Over twee dagen toch maar even kijken hoe het gaat. Nu kan hij in ieder geval zelfstandig met krukken naar de wc.
Op de terugweg vroeg ik Ali B. of de vader van Ali S. is overleden. Maar nee, die woont 150 km landinwaarts en heeft daar nog een vrouw. Bovenstaande verklaring van polygamie als plausibel in mijn hoofd, schoot het me te binnen dat 150 km reizen om bij je niet menstruerende vrouw aan je gerief te komen, wel een flinke investering is. Overigens lijkt me er bij de moeder van Ali S. gezien haar leeftijd geen sprake meer te zijn van menstruaties…..,maar die andere vrouw kan natuurlijk 30 jaar jonger zijn.
Namo
Binnenkort valt in Nederland de aanslag OZB weer op de figuurlijke mat. Dat betekent op dit moment dat er een bericht komt in de Berichten box, dat er een bericht van de overheid is. De OZB stijgt de laatste jaren flink en dat is plezierig voor huizenbezitters. Dat betekent namelijk dat de overheid de waarde van je woning elk jaar hoger inschat en dus dat je steeds vermogender wordt. Hier gaat dat een beetje anders. Als eigenaar van een lapje grond betaal je aan de overheid elk jaar de Namo. Daarvoor krijg je geen aanslag, maar moet je zelf er aan denken. Ali gaat voor ons altijd de Namo betalen bij een beambte, die vanuit het districtshoofdkantoor van het kadaster op vrijdagochtend zitting houdt bij de alkalo=burgemeester. Zoals al eerder gemeld, tikt Ali dan even het bedrag van 375 dalasi voor onze twee lapjes grond in onze naam af en krijgt een kwitantie.
Dit jaar gaat het gerucht dat de Namo flink verhoogd is. Ali heeft een overheidsdienaar gebeld en die verklaarde dat de Namo voor een huis met 3 slaapkamers en douche nu 2000 dal.bedraagt. Vrijdagochtend rond 12 uur zou deze functionaris aanwezig zijn in Madiana. Toen Ali om 12.30 aankwam zat er een jongedame namens het kadaster, die vertelde dat de Namo 300 dalasi per compound bedraagt en dat ze elke ochtend aanwezig is om dit te innen. Helaas waren de kwitanties op, dus volgende week graag terugkomen. Op de terugweg belde de 2000 dalasi-vrager Ali twee keer om te vertellen dat hij er aan kwam. Het lijkt me niet geheel onmogelijk dat het hier een geval van pogingtotzelfverrijking betreft. Volgende week het vervolg.
Mozaïek-shirts.
Gisteren arriveerden de dozen waarin we 150 oranje gym-shirts hebben opgestuurd. De shirts zijn afgedankt door basisschool het Mozaïek uit Hollandscheveld (“wat weet u van Holl.veld?). Alied en Christine hebben ze keurig op leeftijd gesorteerd, geteld en op stapeltjes gelegd. Zonder dat er een EK of WK is, kleurt de omgeving binnenkort Oranje.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 340
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/209/314_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => niet-raar
)
[7] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105934
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-02
[photoRevision] => 0
[title] => Zelfcensuur
[message] =>
Zelfcensuur
Na het publiceren van mijn verhaal van vorige week, viel me nog eens op dat de verhalen vooral verdrietig zijn. Deze week pas ik zelfcensuur toe en wordt het een goed-nieuws-show. De verhalen over de jonge vrouw met afbraakziekte, de jongen van 18 jaar die overleed en de moeder die door het bloedverlies tijdens haar eerste bevalling bijna leegbloedde omdat er geen donorbloed voorradig was zul je dus niet lezen, vandaag.
Privékliniek
Gezien de stagnerende behandeling van het armletsel van Ali ben ik afgelopen maandag met hem naar de dichtstbijzijnde privékliniek gegaan: weer een nieuwe ervaring. Bij binnenkomst in de hal werden we opgewacht door een functionaris die vroeg naar de reden van komst. Na mijn uitleg dat we graag een controle foto van Ali’s arm wilden, bleek dat we daarvoor eerst naar de arts ter beoordeling moesten. Dat betekende dat Ali kon aanschuiven in de rij voor het betaalloket en ik op stoeltjes voor begeleiders kon plaatsnemen. Er waren 10 wachtenden vóór ons en mede door de door mij niet helemaal te doorgronden werkwijze duurde het 1 uur voor we onze portemonnee konden trekken (we=ik, dus). Na betaling van 900 dalasi voor het consult was de rij voor de spreekkamer verrassend kort en binnen 30 minuten werden we door een vriendelijke jonge Gambiaanse arts te woord gestaan. Mogelijk geholpen door de gloednieuwe bloeddrukmeter, Infraroodthermometer en O2 saturatiemeter die van plaats wisselden( uit mijn rugzak naar zijn bureau) maakte hij een opdracht voor het maken van de foto’s. Maar eerst betalen dus……gelukkig in een kortere rij naar de kassier: 2 opnames voor 1500 dal. Ondanks de korte rij voor de röntgenkamer even een uurtje wachten voor de foto’s die in 5 minuten gepiept waren en snel per whatsapp op de telefoon van Ali verschenen. Daarna weer naar dezelfde arts, die ons verwees naar zijn vriend orthopeed, die vanaf 17.00 in dezelfde kliniek zijn inkomen kwam aanvullen. Binnen 3.5 uur weer buiten, met goed resultaat voor de somma van 35,- € .
Om 17.00 togen we weer naar Medicare, waar de orthopeed op tijd arriveerde, ons prima hielp en na bekijken van de foto’s adviseerde de gipsspalk te verwijderen. Over 4 weken weer retour en we hebben al een opdracht voor de foto’s gekregen. Wel eerst betalen natuurlijk.
Het was een belevenis om in deze kliniek een aantal uren mijn ogen te mogen uitkijken. Er lopen een groot aantal mensen rond in herkenbare kledij die de patiënten wegwijs maken in het systeem. Regelmatig wordt de wachtenden gevraagd even te benen op te tillen (indien mogelijk) om een schoonmaakster de gelegenheid te geven met een dweil te passeren. Veel heen en weer lopende mensen geven zichzelf een belangrijke uitstraling met een stethoscoop om hun nek. Met terugwerkende kracht heb ik veel spijt dat ik mezelf ook niet meer als zo’n redder-in-nood aan het publiek heb getoond.
De vrouwelijke bezoekers zijn zonder uitzondering gekleed in fraaie jurken en kleurige hoofdbedekkingen. Hun kinderen zijn uitgedost alsof ze naar hun eerste Heilige Communie gaan. Hun mannelijke helften zijn gekleed in keurige kostuum of traditionele kaftans. Er was een familie met een lichtere huidskleur, waarschijnlijk van Arabische afkomst, waarvan de heren net als wijlen Kadhaffi lappen over hun dagelijkse kloffie droegen. Ze hadden een kralensnoer in hun handen, waarbij de kralen ondanks het gesprek met hun buren snel door de vingers gleden. Dit zijn kennelijk mannen die kunnen multitasken: gelijktijdig een gesprek voeren en de gebeden horend bij de kralen opzeggen.
Ik heb het even opgezocht: de tasbih = gebedskrans is een hulpmiddel bij het verrichten van dzikr: het gedenken van de 99 schone namen van God en het bidden van 33 x Soebhan Allah (verheven is God), 33 x Al-hamdoeillilah (dank aan God) en 33 x Allahoe Akbar (God is groot). Deze mannen hebben de wachttijd in deze kliniek dus nuttiger besteed dan deze ongelovige Toubab. Gelukkig heb ik nu jullie lezers wel een stukje verder gebracht in jullie algemene ontwikkeling.
Overigens heeft Ali weer meer zelfvertrouwen en is optimistischer over het herstel van zijn arm. Elke ochtend en namiddag ben ik als fysiotherapeut-beunhaas bezig om zijn schouder, pols en vingergewrichten weer te mobiliseren. Zijn schouder is inmiddels weer ”los” en ik kan mijn vingers niet meer uit zijn vuist trekken, dus de knijpkracht is weer intact.
Overigens voelde ik me in deze omgeving van mensen met geld wel lichtelijk underdressed in mijn korte spijkerbroek.
Avontuur
Vorige week zondag zou een collega van Alhagy een Engels echtpaar naar Bissau brengen, een afstand van 289 km volgens Google Maps. De collega had gehoord dat er op die reis voetangels en klemmen konden liggen en hij wist dat Alhagy er vaker geweest was. Na het oppikken van het avontuurlijke stel bij hun hotel vroeg Alhagy hen of ze wel een visum hadden voor Guinee Bissau. Bij de ambassade is het makkelijker en goedkoper om een visum te krijgen. De vrouwelijke helft, die kennelijk “de broek aan heeft”, beweerde hardnekkig dat een visum niet nodig was. Bovendien hadden ze geld genoeg bij zich. Als nederige chauffeur kun je boven je gestelden dan niet tegenspreken, dus Alhagy zweeg. Het passeren van de grens met Senegal ging vlot, maar bij het rijden door de grote stad Ziguinchor vroeg hij nog even hoeveel veel geld was. Ze bleken het astronomische bedrag van 3000 dalasi = 40,-€ bij zich te hebben: daarmee reis je heel Afrika door ( in je droom)
De grens met Bissau bleek dus de barrière, waarvoor Alhagy vreesde. De Engelse paspoorten werden ingenomen, er moest 120,-€ betaald worden inclusief boete door het ontbreken van visa. Gelukkig zaten er nog Mastercards en Visacards in de bagage. Helaas kon daarmee niet betaald worden. Er werd een motortaxi beregeld en the English Lady vertrok op de buddyseat naar het dichtstbijzijnde gehucht om geld uit de muur te trekken. Mogelijk wilde the Lord op deze manier zijn lieftallige echtgenote lozen??? Je hebt het al bedacht: nul punten. Nu hadden Alhagy en collega al hun spaargeld meegenomen voor het geval van pech-onderweg en na het achterlaten van alle bijeengeschraapte CFA’s, dalasi’s en ponden werd de weg vervolgd en bereikten de toeristen hun hotel in Bissau, de hoofdstad.( De CFA is het betaalmiddel van een negental West-Afrikaanse landen)
Door het langdurige oponthoud op de heenweg arriveerden Alhagy en collega na 18.00 hr bij de grens Bissau-Senegal: grens dicht. Ze hebben geprobeerd een oogje dicht te doen op de autostoelen. De volgende dag weer terug naar huis.
Dinsdagmorgen belden de avonturiers met de vraag of ze weer opgehaald konden worden. Ze hadden hun plastic geld nergens kunnen inwisselen voor CFA’s en tot maandagavond laat zonder eten/drinken doorgebracht. Door een vriend in Engeland te bellen met de vraag om geld via Western Union op te sturen, hadden ze hun eten en hotel kunnen betalen. Bij vertrek had de auto van Alhagy’s collega een klein probleempje: de dynamo hield er mee op. Hun heenreis werd dus vertraagd en dat betekende jakkeren om op de terugweg vóór 18.00 terug te zijn in Senegal. Met z’n vieren in de auto slapen leek niet aanlokkelijk, kennelijk. Door de geforceerd hoge snelheid op de slechte weg in Bissau brak een schokdemper van Alhagy’s auto: toch maar doorrijden. Na het oppikken van de toubab’s ging het weer snel naar het Noorden en om 20.00 weer terug bij hun hotel.
De woensdag werd besteed aan het vervangen van de schokdemper na het steunpunt gelast te hebben: een klein klusje, als de elektriciteit werkt. Maar ja….een mens kan niet alleen maar voorspoed hebben.: kosten 8000 dalasi.
Mocht u tijdens uw verblijf in dit suffe landje een leuk, avontuurlijk tripje willen maken…….
\
Voor de Slimste Mens: wat weet je van Guinee-Bissau.?
Als ik op Wikepedia de informatie over dit landje, dat nog armer en minder ontwikkeld is dan Gambia, lees, lijkt het me toch geen aantrekkelijke bestemming. En dan te bedenken dat het plan was om op de bonnefooi door te reizen naar Sierra Leone en vandaar terug naar Engeland te vliegen.
Zondagmorgen
Vanochtend hebben we de gebruikelijke spelletjes ochtend rond de grote tafel op de veranda weer gehouden. We doen het allemaal voor ons plezier…als we maar winnen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 262
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => zelfcensuur
)
[8] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105842
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-26
[photoRevision] => 0
[title] => Draad
[message] =>
De draad.
Afgelopen donderdag zijn we weer naar Gambia teruggevlogen. Op het moment dat ik dit typ bedenk ik dat ik in november het als heengevlogen zou hebben betiteld. Nu, na twee weken Nederland, voelt het in zuidelijke richting vliegen dus kennelijk als “terug”. Weer een bewijs dat het steeds maar weer een kwestie is van “hoe je het bekijkt”. Goed om dit in veel situaties waarin de kijk van mensen op bepaalde zaken verschilt in het achterhoofd te houden.
Na 2 weken in het warme bad van onze (klein) kinderen te zijn geweest, en in ons koude, grijze kikkerlandje, pakken we hier de draad van ons subtropische leven weer op. En hoewel er geen lijn in mijn wekelijkse weblogs zit, pak ik ook op dit medium de draad weer op. Ik hoop dat jullie lezers mijn gedeelde informatie kritisch zullen lezen, maar niet zodanig dat ik als desinformatieverspreider te boek kom te staan.
Ali’s arm.
Inmiddels is het ruim 5 weken na de operatie, waarbij zijn gebroken onderarm met een geschroefd plaatje en een pen door een bot is gerepareerd. Tijdens ons verblijf in Nederland is hij eerst naar Banjul gegaan om een afspraak te maken met Mr.Bah. Deze afspraak kon niet telefonisch gemaakt worden. Gelukkig was Mr.Bah aanwezig en kreeg hij een afspraak.De afspraak hield in dat Mr.Bah, wiens kamer bezaaid was met mappen met inhoud, zijn ziektegeval noteerde en vervolgens kon hij weer gaan. In Banjul zou ook het verband rond zijn gipsspalk gewisseld worden, maar het was ter plekke zo’n chaotische toestand dat hij maar weer naar de traumakliniek in Bakou is gegaan. Daar is het windsel zo strak aangebracht, dat bij onze aankomst gisteren zijn hand flink gezwollen was met een paar worstvingertjes. Mijn eerste goede daad was dus het wisselen en losser aanbrengen van het verband. Het is nu nog helemaal onduidelijk wie wanneer gaat beoordelen of de breuken genezen zijn en wanneer de pen, waarvan het uiteinde door de huid naar buiten komt, verwijderd kan worden. Wordt vervolgd.
Slechts schuldloos naar het hiernamaals.
In de dozen met kleding en medisch materiaal versturen we ook flessen met bodylotion, shampoo en douchegel (van de Lidl) naar Gambia. Yassin heeft een clientèle die deze kwaliteit waardeert en die graag koopt. Ze verkoopt dit met een flinke marge. Op deze manier steunen we Yassin zonder “zomaar” geld te geven. In een business-schriftje noteren we het aantal flessen cosmetica en de inkoopsprijs en dat bedrag betaalt Yassin weer terug. Gisteren was er zo’n afrekendag, maar Yassin vroeg besmuikt of we nog even op ons geld konden wachten want ze had het uitgegeven rond het overlijden van haar vader.
Yassin leerde ons dat een overledene pas toegang tot het hiernamaals krijgt als de aardse schulden vereffend zijn. Na het overlijden van haar vader is Yassin, bijgestaan door haar zussen, alle buurtsupers, buren, kennissen, familie en leveranciers van elektrisch materiaal (haar vader was elektricien) afgegaan om te zien of er nog openstaande rekeningen waren. En dat kan natuurlijk alleen als je geld uit te geven hebt…… . Na een kort beraad hebben we haar dit bedrag van 5000 dalasi = 70,- € kwijtgescholden. Haar maandsalaris bedraagt 5500 dal, dus is het voor haar maanden schrapen, met een schuldgevoel, om ons terug te betalen. Onze tweede goede daad dus binnen een paar uren na aankomst (borstklopperij!)
In Nederland kun je een mogelijk negatieve erfenis nog voorkomen door deze beneficiair te aanvaarden, zodat je de schuld niet hoeft te vereffenen. Niemand weet natuurlijk of dat betekent dat dit de erflater belemmert om door Petrus bij de hemelpoort binnengelaten te worden. Ik hoop maar dat de privacy waakhond ervoor zorgt dat deze uiterst vertrouwelijke rode cijfers niet ter inzage zijn voor Petrus.
Vrijdagmorgen is Yassin met het OV naar familie in Senegal gereisd. Deze reis van 300 kilometer naar een achterafdorp diep in Senegal neemt de hele vrijdag in beslag. De echtgenoot van een nichtje is afgelopen week overleden en de plicht van het Gambia gedeelte van de familie is om iemand af te vaardigen om rouwbeklag ter plekke te plegen. Even naar een goed gesorteerde supermarkt gaan en de stemmige rouwkaart met een innig gemeende handgeschreven tekst en voldoende gefrankeerd met Kinderpostzegels van vorig jaar ….nee, daar komt men hier niet mee weg. Gezien de penibele financiële situatie van onze buren informeerde ik na de kwijtschelding van bovenstaande 5000 dalasi nog even naar de geldbron om deze reis te betalen. De hele uitgebreide Gambiafamilie heeft de laatste dalasi’s bij elkaar geschraapt om de tocht van Yassin te betalen. Het plan is dat ze zondagmorgen vóór het krieken van de dag het eerste taxibusje neemt – even wachten tot er 25 mensen in dit 12 persoons busje een plekje hebben gevonden- en dan laat op de dag weer in Madiana arriveert. Maandagmorgen weer lekker uitgerust naar school om les te geven.
Meneer Ceesay
Vorig weekend werd op zondagmorgen meneer Ceesay dood gevonden. Meneer Ceesay was een collega-leraar van Yassin op school en was afkomstig uit Sierra Leone. In de tijd van de burgeroorlog in dat land zijn er veel mensen naar Gambia gevlucht en gebleven. Meneer Ceesay gaf les aan de oudste kinderen, dus ook aan Omar van Ali en Sohna Huja van Alhagy en Yassin. Op vrijdag voelde hij zich “niet lekker”. Zijn collega’s raadden hem aan naar een ziekenhuis te gaan, maar hij had zelf al medicijnen gekocht in een apotheek. Zondagmorgen realiseerden de mensen in de compound waar hij een kamer huurde, dat ze hem al een dag niet hadden gezien. Na het forceren van de deur vonden ze hem dood, in de bloei van zijn leven, 35 jaar oud.
Bij de geldinzameling van zijn collega-leraren moest Yassin bekennen, dat ze geen geld had om bij te dragen. Pijnlijk.
De oude gifspuiter.
Op 100 meter van ons erf woont (nu woonde) een bejaarde man, die ik al jaren ontmoette wanneer ik op weg was voor een broodje en hij lopend naast zijn tweewieler (de benaming fiets kan ik er niet op plakken) op weg was naar schadelijke insecten met een gifspuit op zijn rug. Vooral in grote groentetuinen werd hij uitgenodigd om vretende insecten te verdelgen.( en wij maar veronderstellen dat de tomaten op de plaatselijke markt zuiver biologisch van oorsprong zijn.Misschien toch maar extra wassen vóór consumptie) Afgelopen weken zag ik hem warempel op een motor langskomen. Hij reed uiterst behoedzaam en het mulle zand voor ons huis passeerde hij in looptempo, terwijl hij met de uit zijn haftan stekende spillebenen “meeliep”: een gemotoriseerde loopfiets. Omdat een zoon uit zijn gezin Europa heeft bereikt, wordt er met de ontvangen euro’s een flink huis naast het bouwvallige huisje neergezet. Een tweede zoon, die zijn broer wilde imiteren bleek in december tussen Libië en Italië verdronken te zijn. Dat wil zeggen: wel uit Libië vertrokken, maar niet in Italië aangekomen
Enkele uren na onze aankomst donderdagmiddag is de gifspuiter overleden. Ali vertelde dat hij een paar dagen voor zijn heengaan een feestmaal heeft georganiseerd en daarbij vertelde dat hij voorvoelde niet lang meer te zullen leven Vrijdagmorgen zag ik een grote menigte mannen vóór de overvolle moskee op het zandplein op matjes knielend meebidden met de voorganger. Daarna werd hij begraven
We weten het allemaal: we zijn passanten.
Overigens zou ik een “gifspuiter” in Nederland alleen met “gewasbeschermer” aanduiden.
Wacht U......
Nu ook een goed bericht: de door Musoo veroorzaakte bijtwond aan het onderbeen van de oude dame, die nietsvermoedend op zoek naar de blanke medicijnman onze veranda op liep, is weer keurig genezen. Tijdens ons verblijf in Nederland hebben we een hopelijk afschrikwekkend genoeg waarschuwingsbord gekocht om niet meer kalveren te laten verdrinken en met een rode verfrand(gevaar!!) op de loopdeur van de poort geschroefd. We zijn nu voor ons geweten en de WA-verzekering gedekt.
En verder merken we na 2 zonloze weken in Nederland weer extra op dat we maar boffen dat we hier bij lekkere temperaturen, de hele dag een blauwe lucht en een zeewindje mogen verblijven.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/111_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => draad
)
[9] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105680
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-12
[photoRevision] => 0
[title] => Decorwisseling
[message] =>
Decor
Hoewel ons leven zich op dit moment in het decor Hoogeveen afspeelt en er dus in strikte zin geen sprake is van een verslag uit Madiana, probeer ik op deze kille en grijze zondagmorgen toch maar in de zondagse typeflow te blijven.
Afternoon after.
Maandag hebben we onze (klein)kinderen naar het vliegveld gebracht en na een gezellige week afscheid genomen. Inmiddels is hun herinnering aan een week Gambia waarschijnlijk alweer naar de achtergrond gedrongen door de postvakantiedrukte, die wij in mijn huisartsenpraktijktijd altijd verwoordden met “De Filistijnen over U” naar, als ik me goed herinner, het Bijbelse verhaal over het krachtmens Simson. Wij ervaren na hun vertrek dat zo’n week door alle prikkels op ons verouderende gestel een vermoeid gevoel achterlaat, ondanks de fijne ervaring, maar door onze spaarzame conversatie daarna (we kunnen heel goed weinig zeggen) herstellen we weer snel.
Graf.
Naar aanleiding van het sterven van opa Sillah (zie blog vorige week) hebben we nog eens geïnformeerd naar de gang van zaken na overlijden in Gambia.
Direct na het overlijden wordt er naar familie, vrienden en bekenden een telefoontje gepleegd ter informatie. Voordat, ongeveer 15 jaar geleden, er een dekkend telefoonnetwerk was, werd er gebeld naar een telecenter in een dorp en ging vandaar iemand lopend of per fiets als aanzegger het dorp door. Naast het organiseren van zitplaatsen op het erf door de huur van stapelbare plastic stoelen, het samen bidden voor de overledene door de imam en oudsten van de moskee moet er op korte termijn een graf gedolven worden. Op een islamitische begraafplaats wordt er op een graf hooguit een klein ijzeren paaltje met nummer geplaatst, maar ook soms een houten paaltje dat snel door de termieten verorberd wordt. De gravers, mannelijke familieleden en buren, beginnen dus “op de gok ”ergens te graven. In januari, het heeft 3 maand niet geregend, betekent dat dat er met pikhouwelen begonnen wordt de harde grond open te hakken. Alhagy vertelt dat men dan vaak op botten stuit. Als blijkt dat dit graf van te recente datum is, wordt het weer toegedekt en op een andere plaats opnieuw begonnen. Bij het graven van de laatste rustplaats van opa Sillah kwamen er hele kleine botjes van waarschijnlijk een baby tevoorschijn. Deze botjes werden voorzichtig terzijde geschoven en het graf kon op de juiste diepte uitgegraven worden.
Klopper
Dinsdagavond, Het is rond 8 uur en al donker. De loopdeur in de poort zit al op de grendel. Er wordt op de poort geklopt, zacht geklopt en aanhoudend hard geklopt. ’t Zal een vreemdeling wezen, die verdwaald is zeker, dus ik loop toch maar even naar de poort. In het schijnsel van de lamp aan de buitenmuur zie ik een oude man in een zwarte kaftan met een rudimentair gebit. Ik begreep dat hij voor een consult kwam. Op die tijd iemand helpen, die geen Engels spreekt begin ik niet aan, dus legde ik in mijn beste Mandinka uit dat ik gesloten was en dat hij de volgende dag om 18.00 welkom was.
De volgende dag kwam hij terug en met vertaalhulp van Ali lukte het om zijn medische vraag te beantwoorden. Als er iemand verschijnt, die Ali niet kent treedt er een kennismakingsprocol in werking, waarbij op beleefde wijze gevraagd wordt naar iemands verblijfplaats, afkomst enz. Bij ons in Drenthe ging dat vroeger in de trant van “Waor kom ie weg?” en “Woarvan ben ie er iene “.
In dit geval bleek hij afkomstig en woonachtig in de Casamance = Zuid-Senegal. Zijn broer in Madiana was vorig jaar overleden en volgens de traditie was hij met de weduwe van zijn broer getrouwd. Nu reist hij geregeld heen en weer om beide vrouwen bij te staan. Het is mij nog niet duidelijk of zo’n huwelijk een formele zaak is met als reden dat “een vrouw alleen” een hulpeloos wezen is, of het een zaak is van financiële steun of dat dit gedwongen huwelijk ook in bed “geconsumeerd “wordt. De term “consumeren” heb ik wel eens zien gebruiken als een oudere man met een onrijp meisje trouwt en dan een aantal jaren wacht met het “consumeren ”van het huwelijk. Verschrikkelijke term, en dat niet alleen.
Ziekenhuis Bakou.
Toen Ali en ik naar het traumacentrum gingen, omdat Ali ter controle moest komen, heb ik medische spullen meegenomen, die ik in Nederland had gekregen. Ik bracht gloednieuwe automatische en handmatige bloeddrukmeters, oorthermometers en infrarood thermometers. Via de poortwachter kwam ik bij de “Officer in charge”,ofwel het medische opperhoofd. Na het zien van de spullen werden er notabelen van de kliniek opgetrommeld en gingen we op de foto. Achter het gebouw was de polikliniek en hing er op de struiken wasgoed te drogen. De familieleden die hun kampement voor het ziekenhuis hebben opgeslagen, moeten natuurlijk ook de was doen. Als snel leek me dat er weinig schot in de rij wachtenden was en ben ik rond 10.30 naar huis gegaan. Om 15.30 belde Ali dat hij klaar was en heb ik hem weer opgehaald.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/203/431_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => decorwisseling
)
[10] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105605
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-05
[photoRevision] => 0
[title] => Ongebruikelijke week
[message] =>
Ongebruikelijke week
Integratie.
Zoals ik vorige week meldde, hebben we deze week bezoek van (klein)kinderen. Afgelopen maandag kwamen Eelke, Janneke met Sven, Mette en Tom ( resp.13,12 en 9 jaar oud ) aan op het vliegveld. Hun Corendon-vlucht landde 45 minuten na het TUI-vliegtuig en dat vergt nogal wat van de organisatie op dit vliegveld. Gezinnen met kinderen krijgen voorrang in de eerste rij voor de betaling van de “security-fee”, maar dat helpt natuurlijk niet bij de bagage-band. Voor arriverende Nederlanders is het, zeker bij aankomst rond het middaguur, even een temperatuurschok. Het was maandag heel ruim boven de 30 graden. Bij aankomst thuis gingen de kinderen rechtstreeks in het zwembad.
Vorig jaar klikte het goed met de kinderen van Alhagy en Yassin en dat maakte dat iedereen zich erg verheugde op een week samen spelen. Het was weer leuk om te zien hoe ze, ondanks de taalbarrière, de hele week weer voetbalden, in het zwembad dolden en spelletjes speelden. De enige keer dat we moesten helpen te vertalen was om duidelijk te maken dat het spel dat in het Engels Ludo heet door ons Mens-erger-je-niet genoemd wordt.
Op de foto’s zien jullie de Ïce Party, ofwel onbeperkt ijs eten, en samen spelletjes doen aan de grote tafel op de veranda.
Tijdens deze week wordt weer gedemonstreerd hoe makkelijk mensen met een verschillende achtergrond en uit een heel andere cultuur met elkaar om kunnen gaan. Het leren kennen van “anderen”, zal vast helpen om de integratie van bevolkingsgroepen uit verschillende culturen te bevorderen. Dat is weer wat anders als integratie zien als “zij” moeten zich aan “ons” aanpassen.
Overigens: hebben mensen die op een bepaalde plek op deze aardkloot geboren zijn daarmee meer recht op dit plekje/ deze vrijheid/ deze welvaart dan mensen die toevallig geplant zijn op een plaats met armoede, onderdrukking en oorlogsgeweld? Het woord “gelukzoekers” wordt in dit verband gebruikt voor mensen die “bij ons” niets te zoeken hebben. Immers hebben “wij” dit geluk door geboorte/ hard te werken zelf verdiend en dat laten we ons door “hullie” niet afpakken, nietwaar?
Hopeloos.
Hoewel ik deze week geen spreekuur heb gedaan, omdat op dat tijdstip de temperatuur gaat zakken en het dan “de leukste tijd van de dag is”, stonden er afgelopen week toch mensen voor de poort, met wie ik had afgesproken dat ze “een keer” zouden komen. Ze kwamen met onder anderen een jongetje van 6 jaar, klein voor zijn leeftijd, met een enorme bolle buik. Ze waren al met hem in Dakar geweest. Dakar, de hoofdstad van Senegal, heeft een ziekenhuis met een hoge standaard en dito prijzen. Gelukkig hadden ze de verslagen meegenomen. Het schrift was lastig te lezen en in het Frans, maar ik er uit op dat hij een stofwisselingsziekte heeft. Er was verteld dat hij verdeelt over de dag veel suiker moet hebben. Waarschijnlijk lijdt hij aan een aangeboren stapelingsziekte, waarbij er wel suikervoorraad in de lever wordt opgeslagen, maar de suiker daaruit niet meer vrijgemaakt kan worden. Daardoor wordt de lever steeds groter en dat verklaart de opgezwollen buik. Er zijn verschillende vormen van deze ziekte met een verschillende prognose wat betreft levensduur. Er is geen behandeling voor tot dusver.
Ik vraag me in een dergelijke situatie altijd af, wat de mensen van mij verwachten…
Ali
Afgelopen vrijdag zijn de hechtingen van de operatie uit de arm van Ali verwijderd. Gelukkig zijn de wonden goed aan het genezen en is er geen botontsteking ontstaan. Over een aantal weken zal wel een röntgenfoto gemaakt worden om te zien of de breuken genezen zijn.
Opa Sillah
De vader van Yassin, een man van rond de 70 jaar, is afgelopen vrijdagnacht overleden. Hij is vrijdagmorgen naar een ziekenhuis gegaan, naar verluidt met buikklachten en koorts, en daar binnen 24 uur overleden. Afgelopen zomer had hij prostaatklachten, waarvoor hij tijdelijk een katheter had. Reconstruerend is hij overleden aan een urineweginfectie met sepsis= bloedvergiftiging.
Opa Sillah was voor zijn kleinkinderen een geweldige opa, bij wie ze vorige week nog hebben gelogeerd. Voor ons was hij een bescheiden, goedlachse man, die voor ons als elektricien klusjes heeft gedaan en in het huis van Ali de bedrading heeft aangelegd.
Opa Sillah overleed in de nacht rond 4 uur. Daarna moet binnen een aantal uren het overlijden aan familie, buren en vrienden worden gemeld, die ook binnen enkele uren op het erf arriveren. Er worden dan plastic stoelen gehuurd, eten gemaakt en de begrafenis die plaatsvindt na het 14.00 middaggebed georganiseerd. Onder luid weeklagen van de vrouwen wordt het lichaam door alleen mannen naar de begraafplaats begeleid. Daar wordt het lichaam in een lijkzak aan de aarde toevertrouwd. Veel familieleden blijven dan “logeren” tot de 7e dag. Er moet dan elke dag gekookt worden. Na de 7e dag gebeden gaat iedereen naar huis en op de 40e dag is er weer een plechtigheid, vaak met een geldinzameling voor de achterblijvers.
All-inclusive
Ook naar Gambia boeken steeds meer mensen een all-inclusive vakantie. "U kunt uw portemonnee/bankpasje wel thuislaten". Het valt goed te begrijpen dat mensen die voor het eerst donker Afrika bezoeken voor zekerheid gaan. Bovendien "komen we voor onze rust" en dan is het lekker om rond het zwembad te blijven met gratis drankjes en je tegoed te doen aan de buffetten in het hotel. De touroperators bieden nu ook uitstapjes aan, die al voor vertrek online te boeken zijn of ter plekke op een "Welkomstbijeenkomst". Zeker met een gezin zijn deze tripjes veel duurder dan wanneer je met een groep met een lokale taxichauffeur op pad gaat. Bij een uitstapje in een airco bus of achterop een vrachtwagen voorzien van afdak en stoelen wordt een vast programma op een vaste dag in de week georganiseerd,waardoor je bij het uitstappen zeker weet belaagd te worden door kinderen die precies weten dat de bus op woensdagmorgen rond 11.00 uur voor hun school stopt.
Mocht je in je familie of vrienden/kennissenkring mensen kennen die voor het eerst naar Gambia gaan en een beetje avontuurlijk zijn ingesteld, dan zou je hen met ons in contact kunnen brengen via ons mailadres "steege@home.nl", zodat we hen na aankomst in Gambia wegwijs kunnen maken in de mogelijkheden het land en de bevolking te ontdekken.
Intermezzo.
Wij vliegen donderdag 9 januari naar Nederland om 2 weken later weer naar de zon terug te keren. We willen als onderbreking van onze overwintering onze andere (klein) kinderen in levende lijve ontmoeten.
We rekenen erop dat jullie de komende zondagen ook zonder ons weblog op een plezierige manier kunnen doorbrengen en hopen onze wekelijkse verslagen op zondag 26 januari te hervatten.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 316
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/202/559_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ongebruikelijke-week
)
[11] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105526
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-29
[photoRevision] => 0
[title] => Marathon
[message] =>
Marathon
Als het bijna achter ons liggende jaar een marathon was van 42.195 meter dan zitten we vandaag op 41.965 meter. We hebben de finish bijna gehaald, maar anders dan bij het lopen van de marathon, kunnen we dat toch niet als een verdienste beschouwen. Veel van jullie zullen mensen kennen die afgelopen jaar zijn overleden en op de marathon 2024 zijn uitgevallen. Elke dag ervaren we weer dat “deelnemers”, van wie we het niet hadden verwacht, toch uitvallen. Hoewel ik het Carpe Diem principe liever omarm dan het Memento Mori, vind ik het belangrijk om in deze periode stil te staan bij onze vergankelijkheid.
Ik hoop dat ik jullie niet alle levenslust heb ontnomen en daarom wens ik jullie alvast
Een voorspoedig en vooral gezond 2025.
Handje contantje
Ali is dinsdag 23 december weer uit het ziekenhuis ontslagen. Na een aantal dagen wachten is er zondag een controlefoto gemaakt in het grote ziekenhuis in Banjul. Gelukkig was er geen reden om hem langer opgenomen te houden. Hij verwachtte maandag naar huis te kunnen, maar dat ging niet door. Dinsdag om 10.00 uur belde hij dat hij naar huis kon zodra hij een controleafspraak had. Uiteindelijk kon hij om 16.00 gehaald worden, natuurlijk samen met zijn vrouw Penda, die ook sinds 13 december op het ziekenhuisterrein bivakkeerde.
Zoals ik eerder schreef moet hier elke behandeling eerst betaald worden. In zijn geval dus de eerste röntgenfoto’s, het verbandmateriaal en de medicatie. Het antibioticum dat hij twee keer per dag per infuus kreeg toegediend: eerst naar een apotheek om de ampullen te kopen. De rit op zondag per ambulance naar Banjul: eerst de prijs van de diesel aftikken. Ook bij elke verbandwissel werd Penda naar een apotheek gestuurd. Bij het ontslag: eerst de 11 ligdagen afrekenen, dwz 2100 dalasi ( 30,- €). Al met al waren de kosten voor onze begrippen ongelooflijk laag, alles samen 125,- €., maar voor een gezin dat van een paar euro per dag moet rondkomen…....
Wij kunnen ons niet voorstellen dat we niet behandeld kunnen worden zonder voldoende pecunia. “U komt voor uw injectie immuuntherapie?”. “Dan graag even langs de kassa om 10.000,- € per pin te betalen”. Een behandeling met immuuntherapie kost namelijk gemiddeld minstens 100.000,- € per jaar.
Afgelopen dagen merken we dat Ali steeds meer zijn hoofd breekt over de vraag hoe hij toch zo heeft kunnen vallen. Alle mensen, die hem komen opzoeken na thuiskomst, vertellen dat ze altijd zien dat hij heel voorzichtig rijdt. Opvallend is dat bij binnenkomst elke bezoeker kennelijk begint met gebeden voor een snel herstel. Alle aanwezigen mompelen een repeterend “Amen.”
Ali ontvangt zijn bezoek zittend op een matje op hun veranda. De twee aanwezige stoelen worden bezet door de twee belangrijkste mensen en de rest van het bezoek zit op de grond. De vrouw deze huizes is niet druk met het aanbieden van koffie met een koek, want er is niets in de aanbieding. Wél is er een aanwezige die bezig is Attaya te maken, de enorm sterke en mierzoete thee. Je zou het geheel met enige verbeelding – en die heb ik dus- een theekransje kunnen noemen.
Het feit dat de röntgenapparatuur in deze kliniek een aantal dagen niet werkte had te maken met een niet werkende afstandsbediening van het apparaat, omdat de batterijtjes leeg waren. De kosten om het apparaat weer in werking te stellen bedroegen 3,50 €. En daarvoor moest eerst ziekenhuisbudget gevonden worden.
De toiletten in het ziekenhuis waren ondanks de schoonmakers verschrikkelijk vies. Veel opgenomen patiënten zijn afkomstig uit het binnenland en daar hebben ze achter een palissade van palmbladeren een gat in de grond als toilet. En als je nog nooit van je leven een toiletpot hebt gezien?? Buurvrouw Yassin vertelt dat ze tijdens logeerpartijen van Alhagy’s moeder ( die ver weg op de noordoever van de Gambiarivier woont ) dagwerk heeft aan het schoonmaken van de wc.
En in Europa zijn alle openbare toiletvoorzieningen, vooral de toiletten langs de snelwegen, altijd heel proper omdat “wij " nette mensen zijn. Geen Europeaan die naast de pot piest immers ?? En dan “zij”!! Viezeriken, toch?
Bewaking.
De bewakers van ons erf hebben afgelopen week hun taak te serieus opgevat, helaas...... Terwijl ik van huis was om Ali op te halen, is er net voor onze thuiskomst een oude dame ons erf opgelopen en naar onze veranda gekomen. Ze is daarbij door onze honden aangevallen en heeft daar een flinke wond in het onderbeen bij opgelopen.
Onze honden, die op bovenstaande foto poseren, hebben we dan ook als waakhonden. Om ons erf staat een muur, die begroeid is met bougainville, bekend om zijn akelig scherpe doorns. In ons dorp is een flinke sociale controle, maar zoals vorige week beschreven rukt de stad op. Het karakter van de omgeving zal komende jaren verder veranderen en daarbij de kans op inbraken. Met op het erf loslopende honden is de kans dat iemand bij nacht over de muur springt naar onze mening een stuk kleiner dan zonder honden.
De loopdeur in de poort is meestal van buitenaf niet te openen, maar wanneer de kinderen naar buiten gaan laten ze de deur soms zo achter dat ze zonder kloppen en wachten weer binnen kunnen komen. En dan is er dus kans dat er iemand “zomaar” binnen komt lopen. Yassin vertelt dat de honden tijdens ons verblijf hier veel mensen, die normaal zo binnen kunnen komen, toch tegenhouden. Hun instinct vertelt hun mogelijk dat deze bejaarde Toubabs zichzelf slecht kunnen verdedigen.
Naast de poort hebben we een bordje “Beware of the dog” met daarop een hondenkop. Helaas is deze hond kennelijk onvoldoende afschrikwekkend, want er waren al eens kinderen aan de poort die dachten dat we puppy’s in de aanbieding hadden. Bovendien kan slechts een minderheid hier lezen.
We gaan nu op zoek naar een bordje met een afschrikwekkende hondenkop, dat we op de loopdeur gaan schroeven: het welbekende kalf.
De wond op het onderbeen hebben we zo goed mogelijk schoongemaakt en verbonden en een kuur antibioticum meegegeven. Bij wondcontrole donderdag zaten de wondranden nog goed tegen elkaar en er leek geen geinfecteerde wond te zijn. Roodheid rond de wond is bij mensen met een vrijwel zwarte huid helaas niet te zien. In de medische studie leerden we dat één van de kenmerken van ontsteking roodheid is, maar die vlieger gaat hier niet op.
Tuinwerk
Hoewel Ali in onze ogen niet overwerkt raakt door zijn taken, merken we wel dat er voor ons nu meer te doen is. De bewatering van de struiken en het gras, het opscheppen en over de muur gooien van de hondenpoep, het afspuiten van de zonnepanelen en het vegen en dweilen van de veranda hoort nu tot ons takenpakket. Nu Ali weer thuis is, kan hij wel watergeven, maar met 1 hand vegen en dweilen zal niet lukken. Hij vindt het overigens erg vervelend dat hij deze taken niet kan doen.
De haagjes van Caserino’s langs onze tuinpaadjes waren afgelopen week weer aan een knipbeurt toe. Nu wil het geval dat ik snoeien met de heggenschaar leuk werk vind, maar het opruimen, zeker van de naaldjes van deze naaldbomen is niet mijn hobby. Maar gelukkig is het hier ook Kerstvakantie en wilden Mohammed en Omar graag 100 dalasi verdienen. Natuurlijk was dit wel een rib uit ons lijf. In dit geval laat ik de omrekening naar euro’s graag aan jullie lezers over.
En inmiddels heb ik ook het afzagen van palmtakken van de palmbomen in wording onder de knie. Dat wil zeggen zo lang dat niet betekent dat ik de palmboom in moet klimmen. Ik behoor tenslotte ook niet tot de stam van de Mandjago’s, de boomklimmers. En als ik wel tot die stam zou behoren, dan was ik met mijn lenige aanleg al lang uit de boom getuimeld.
Blijde afwachting.
Maandag 30 december vliegen onze jongste zoon en vrouw met hun 3 kinderen naar Gambia. Vorig jaar hebben ze hier ook gelogeerd en het klikte zo goed met de kinderen hier, dat ze graag weer willen komen. De kinderen hier werden te logeren gevraagd door hun grootouders, maar ze stelden als voorwaarde dat ze maandag weer thuis wilden zijn.
We zijn benieuwd of voor alle kinderen hun hooggespannen verwachtingen uitkomen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 287
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/897_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => marathon
)
[12] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105458
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-22
[photoRevision] => 0
[title] => Schrijfader
[message] =>
Schrijfader.
Het overkomt me zo nu en dan dat ik gedurende de week me realiseer dat ik weinig stof heb voor mijn blog. Ik ben dan altijd blij, dat ik niet gebonden ben aan een dagelijkse column. Ik prent mezelf in, dat een zondags geplaatst bericht met slechts de mededeling dat door een schrijversblock dan wel tijdelijk verstopte schrijfader er geen stukje geplaatst wordt natuurlijk niet betekent dat ik direct afgeserveerd wordt. Naast vaste lezers, die zich dan bezorgd afvragen of hier “alles goed gaat ”zijn er mogelijk ook mensen die zich verplicht voelen om mijn soms meer met transpiratie dan met inspiratie geproduceerde stukjes ( “ik sta kennelijk op de maillijst “ of “het is zo sneu als er niemand deze onzin leest”) te lezen en daarom een zondag vrijaf wel waarderen.
Afgelopen week gebeurde er weinig en dreigde dus het dichtslibben van bovengenoemde ader. Met kunst en vliegwerk heb ik deze vernauwing kunnen dotteren, overigens zonder achterlaten van een stent, dus een recidief ligt op de loer. En alleen door deze ingreep onderstaande regels.
Fauna
Onder de reacties op mijn laatste editie stond de kanttekening van René, dat in deze omgeving van oprukkende urbanisatie de achteruitgang van de natuur de andere kant van de medaille is. Nu we sinds februari 2008 ons huis hier hebben, ervaren we elk jaar dat de omgeving verandert en het steeds drukker wordt. De enorme toename van de bevolking door het hoge gemiddelde kinderaantal per vrouw, ver boven de “vervangingswaarde” van 2,1, zorgt er natuurlijk voor dat er gebouwd moet worden. Het vertrek van duizenden jongemannen naar Europa betekent weliswaar een sterke afname van het procreatief potentieel van Gambia, maar kennelijk wordt dit ruim gecompenseerd door de achterblijvers, die niet te beroerd zijn om desnoods meer dan 1 dame te huwen ofwel slechts te bevruchten, dan wel vertrekkers,die na een kort verblijf op vakantie in Gambia hun met-de-handschoen getrouwde echtgenote met pril leven in haar buik achterlaten. Twintig jaar geleden werd gezegd dat dit kleinste landje van Afrika 1,5 miljoen inwoners had en nu is de schatting 2,5 miljoen. Ik schrijf bewust schatting want er is hier geen basisadministratie.
Maar ik dwaal af: we zien inderdaad dat bomen gekapt worden en plaatsmaken voor huizen in aanbouw. De eekhoorntjes die al knagend onder onze dakplaten hun nest maakten en daarbij schade = lekkage veroorzaakten zijn (gelukkig) verdwenen, maar sommige volgelsoorten zien we ook niet of minder. Andere species duiken nu op: in de tuin zien we dagelijks een hornbill=neushoornvogel en afgelopen week hoorden we een “parkietgeluid” en dat kwam van 2 Bonte Boertjes, een klein soort papegaai. Gezien de slangenbeet van de jongen zijn er ook nog altijd slangen die hier hun habitat hebben.
Nu de weg tussen ons huis en de kustweg deels geasfalteerd is, merken we hoe lekker het is om niet in 6 kilometer wagenziek te worden door het gehobbel. Mochten we de heroïek van het rijden over relatief ongebaande wegen missen, dan zijn er nog voldoende wegen met diepe kuilen en mul zand om ons hart op te halen.
Ook zijn de zandkasteelvliegen nog steeds vaste bezoekers in ons huis. We hebben geen idee hoe deze insecten, kruising tussen vlieg en libelle, heten, maar wel weten we dat ze binnen korte tijd een kasteel van zandkorreltjes kunnen bouwen waarin ze eitjes leggen en hun larven zich ontwikkelen. Meestal volgen we de koers van dit insect met argusogen om te zien op welk verborgen plekje deze rakker aan het bouwen is. Deze week zag Alied dat het gezicht van een masker op de veranda een merkwaardige uitbouw had gekregen. Op de foto’s zie je de larven die na openen van de behuizing het zonlicht zien. Ik hoop dat er geen lezers zijn die menen dat je dit bouwsel pas mag afbreken nadat de kindertjes uitgevlogen zijn en het andere kijkers er niet van weerhoudt om de andere foto’s wel te bekijken omdat ze even onpasselijk worden van deze foto’s als van de laatste slangenbeetwondfoto.. Zo, ja dat zal ik de volgende keer een waarschuwing “Pas op, bevat schokkende beelden” toevoegen.
Vooruitgang
Toen ik vorige week na het ongeval van Ali in de traumakliniek aankwam waren de plaatjes van de röntgenfoto’s al te zien op de telefoon van een buurman. Het zal ongeveer 10 jaar geleden zijn, dat ik op een zondag met een Nederlandse mevrouw in een privé-kliniek was en de zojuist gemaakte röntgenfoto van slechte kwaliteit aan een waslijntje vastgeknijperd in de zon hing te drogen.
Wat betreft Ali is er ook vooruitgang. Hij is uiteindelijk woensdagmiddag geopereerd. Helaas was er geen functionerend röntgenapparaat in deze belangrijke traumakliniek, zodat er nog geen X-foto ter controle gemaakt kon worden. Naar ik begrijp krijgt Ali ook nog antibiotica per infuus om te voorkomen dat er een botinfectie optreedt. Zo heeft hij nu na de operatie 4 dagen in het ziekenhuis gelegen, wachtend tot er een X-foto gemaakt kom worden of er vervoer naar het grote ziekenhuis in Banjul geregeld is.
Verdriet
Woensdag 11 december verschenen 3 vrouwen op mijn spreekuur. Twee dames droegen 2 bundeltjes doeken voor hun borst, waaruit na uitpellen 2 baby’s van 10 dagen oud tevoorschijn kwamen. De oplettende lezer raadt het al: Awa en Adama. De vraag aan mij was of ik babyvoeding voor de kindjes had, omdat een tweeling voeden met borstvoeding wel lastig was. Ik verstrek babyvoeding als ik vaststel dat een kind achterblijft in gewichtstoename, maar dat kon ik niet vaststellen tijdens het eerste bezoek. Het geboortegewicht stond niet vermeld op de “clinic cards”, maar bij wegen bleken beiden 3850 gr te wegen. Omdat baby’s van 10 dagen vaak nog wat onder hun geboortegewicht zitten, was hier dus sprake van een voldragen tweeling met een indrukwekkend gewicht. Na uitleg heb ik gezegd dat ze na 1 week terug moesten komen om te wegen en dat ik bij onvoldoende gewichtstoename als aanvulling kunstvoeding zou geven.
Afgelopen week kon ik bij gebrek aan vertaler Ali geen spreekuur doen, maar woensdagavond, 18 december, stond een moeder, met een verdrietig gezicht, met 1 kindje op de rug op de poort te kloppen. Ik verwachtte echter een tweeling……. , maar Adama is overleden. Na het roepen van buurvrouw Yassin voor de vertaling: vrijdag 13 dec. had de moeder Adama de borst gegeven en ze voelde dat hij koorts had. Ze wreef hem in met een traditionele olie. De volgende ochtend was hij overleden, met bloed uit zijn neus…….
Altijd lastig hoe je in deze situatie je meeleven kunt uitdrukken – alle woorden schieten te kort - ,maar via vertaling is dat nog lastiger.
Awa woog 4145 gram en was dus in 1 week 300 gram aangekomen, ruim voldoende. Geen Kruidvatvoeding nodig.
Kerst
Volgens verschillende weerprofeten zal het 1e Kerstdag hier een gure dag worden : maximaal 26 graden. Je zou haast gaan dromen van een White Christmas. Ik heb geen idee of hier ook een periode is met meer kans op frisse dagen, maar het lijkt me onwaarschijnlijk dat we de IJsheiligen of de Schaapscheerderskou dan kunnen transplanteren. We halen ons fleecedekentje voor de kille nachten maar vast tevoorschijn.
We wensen alle lezers fijne Kerstdagen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 303
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/548_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => schrijfader
)
[13] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105394
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-15
[photoRevision] => 0
[title] => Donkere dagen
[message] =>
Donkere dagen
voor Kerst maken we hier niet mee want na twee weken gematigde temperaturen doet de koperen ploert hier weer zijn werk. Het is dit weekend 35 graden….,maar de komende dagen weer dalend naar 30 graden.
Niet als gek,
maar wel als bijzonder ervaren wij de gebeurtenissen hier en dat komt door de anders gekleurde bril waarmee wij hier naar “alles ”om ons heen kijken. Vooral oppassen dus, dat we niet de overtuiging krijgen dat wat wij normaal vinden ook normaal is. Als ik stukjes teruglees, twijfel ik of de toon in mijn schrijfsels niet als te ironisch/sarcastisch opgevat kan worden. Ik kan jullie verzekeren dat het zeker niet mijn bedoeling is om deze cultuur als minderwaardig te beschrijven. Mijn opzet is een licht humoristische waas over de zinnen te leggen, zodat ze niet alleen ter lering zijn, maar ook een beetje ter vermaak. Lezers trek je immers niet met azijn ,maar vooral met stroop.
Opgestuwd in de vaart der volkeren.
Dat is de beste omschrijving die ik kan geven van de ontwikkeling van ons dorp Madiana. Nadat we 4 jaar geleden al verrast werden door het neerzetten van elektriciteitspalen, met draad, werd 2 jaar geleden ook spanning op deze draden gezet. Her en der zie je afgetakte draden naar erven, die het bedrag om aangesloten te worden bij elkaar hebben gespaard. ’s Nachts branden er al diverse lampjes in de omgeving en vrouwen kunnen nu geld verdienen door flessen water in te vriezen en te verkopen aan minder fortuinlijke buren. De winkel in het centrum die elke ochtend bevroren kippenpoten liet halen in de bewoonde wereld en ’s avonds de onverkochte exemplaren ging roosteren om te voorkomen dat de poten de volgende ochtend de benen zouden nemen, kan nu echt bevroren kippenpoten aan de klanten bieden. Het voltage van het net wisselt sterk zodat apparaten die niet beveiligd worden door een stabilisator snel het loodje leggen. Bij de kantoortjes van NAWEC, de elektriciteitsmij, kun je prepaid kilowatturen inkopen. Veel mensen ontdekken dat hier serieuze verbruikskosten mee gemoeid zijn. Voor winkeliers is dan de oplossing om hun koel-vriesapparaten ’s nachts uit te zetten zonder zich te realiseren dat de koeling dan ’s ochtends extra moet werken.
En dan is er recent nog een belangrijke ontwikkeling voor de dorpelingen: de goede weg die al -tig jaren door de autoriteiten beloofd werd is bijna klaar. Nog 2 kilometer gravelweg asfalteren en Madiana is verbonden met het asfaltnetwerk. Nu al zie je in het dorpscentrum nieuwe winkels zich vestigen. Naast 3 laswerkplaatsen onder een mangoboom is er nu ook een winkeltje in bouwmaterialen. Voor ons betekent dat binnenkort (?)nog 800 meter hobbelweg naar de Madiana Hoofdstraat en dan over asfalt de 6 kilometer naar de “highway”. Was tot dit jaar Madiana in de regentijd vaak dagenlang onbereikbaar, nu kan iedereen ook na stortbuien naar werk en winkel en kunnen vrouwen hun producten in Serrekunda verkopen.
Met de handschoen
trouwen is bekend geworden in onze koloniale tijd. De bruid trouwde in Nederland met haar bruidegom die in Nederlands-Indié zat. Vanmorgen kreeg ik een verhaal te horen, dat daarop lijkt.
In de wachtrij voor de buurtsuper babbelde ik even met Ramatullay. Zij doet op maandagen bij ons de (hand)was en draagt zo bij aan het gezinsinkomen. Tot vorig jaar deed ze dat in het weekend omdat ze nog op school zat. Ze is nu gestopt op school. Via haar moeder hoorden we dat haar echtgenoot dit gezegd had. Vanmorgen vertelde Ramatullay , binnenkort 22 jaar, dat ze in 2021 getrouwd is met een man uit het dorp. Hij is in 2012 ( toen zij dus 10 jaar was ) vertrokken en woont nu in Duitsland. Op mijn vraag hoe hij dat gedaan heeft kan ze geen antwoord geven. In 2022 heeft ze hem gezien toen hij op vakantie kwam. Hij is bezig om op het familie-erf een huis te bouwen. Een vraag over “toekomstplannen” van deze nieuwsgierige Toubab strandde op een verlegen glimlach. Ik had natuurlijk ook al veel te veel gevraagd. “Het is niet onze cultuur” om over deze zaken te communiceren.
De uitzichtloze armoede in Gambia, die jongeren ertoe brengt om de gevaarlijke tocht naar het Europa van melk en honing te maken, heeft dus ook sociale gevolgen als hier beschreven tot gevolg.
Wat betreft communicatie kunnen de Gambianen van “ONS” leren..toch? Ik las net dat Fleur Agema op sociale media had vernomen dat de compensatie voor het terugdraaien van een deel van de bezuinigingen op Onderwijs was weggehaald uit de begroting van haar ministerie Volksgezondheid. Dat is nog eens goede communicatie.
Vervolg slangenbeet
Yessss…. de dode huid in de wond is er af gevallen en de wond wordt nu in alle glorie zichtbaar. Gelukkig is hij redelijk schoon en is op de wondbodem te zien dat er herstelwerkzaamheden gaande zijn. Mijn sombere prognose dat dit maanden zal duren, stel ik bij : 6 weken?? We gaan het beleven. Dat wil zeggen ….. de patiënt is donderdag niet op de afspraak verschenen.
Tina Taylor
is de tweede dochter van Ida, het hoofd van “onze” Baobab Nursery School. We hebben de afgelopen jaren haar collegegeld betaald. Ze wilde na het afronden van de middelbare school graag geneeskunde studeren, maar dat was zodanig dringen op de universiteit dat ze niet werd toegelaten. Ze heeft nu binnenkort de studie verpleegkunde afgerond, maar haar droom blijft: dokter worden. Ze is dermate gefrustreerd over de desorganisatie en het lage niveau van opleidingen in Gambia dat ze graag in Europa wil studeren. Wat betreft de taal ligt het het meest voor de hand dat ze dat in het UK gaat proberen. Ik lees dat er in Maastricht een Engelstalige opleiding Geneeskunde is. Is er onder de lezers iemand die hier wat over kan vertellen en ook of er mogelijkheden zijn voor een beurs?
Schoolgeld
Op de Roots kleuterschool ging ik maandag het schoolgeld voor Isatou ( zie vorige week ) betalen. Er is nu een heus kantoortje waarin een jongedame de administratie doet. In het vertrek van 3 x 3 meter staat in een hoek een hammondorgel geparkeerd. Dit instrument heeft ook jaren in een slaapkamer van Ali in bewaring gestaan en staat nu hier te verstoffen. Gaan we het nog meemaken dat de kinderen elke ochtend het Gambiaanse volkslied zingen, begeleid door de welluidende klanken van dit orgel? (als er stroom is ) . Na betaling fluistert de secretaresse me de vraag toe of ik ook andere kinderen sponsor. De tweeling van een zus (je raadt het al: Awa en Adama) gaan hier naar school en zij betaalt het schoolgeld uit eigen zak, omdat haar zus dit niet kan opbrengen. Een botweg gegeven antwoord als “Daar kan ik niet aan beginnen “krijg ik niet over mijn lippen, dus mompel ik dat ik naar een sponsor zal uitkijken.
Het schoolgeld op deze school bedraagt 900 dalasi per jaar, momenteel ongeveer 12 euro. Daarbij komen de kosten voor 2 uniformen en schoenen. Er zijn ongeveer 100 kinderen op school, dus zijn de inkomsten per jaar 1200,-€. Van dit geld gaan nog kosten af van schoolmateriaal, dus blijft er geen 100,-€ per maand over om 5 salarissen van te betalen. Dus is de school afhankelijk van sponsoren.
Vrijdag
was het de 13e dec.,….en werden we rond de schemering verrast door veel lawaai en gebons op de poort. Onze tuinman Ali bleek een ongeluk met zijn motor gehad te hebben en was naar de kliniek in Brufut, 5 km verderop gebracht. Ik moest dus in actie komen, want in Gambia hangt je medische behandeling af van contante betaling. Wijs geworden door eerdere ervaringen stapte ik met een flink pak Dalsi’s in de auto. Ali’s vrouw Penda stapte in, evenals mannelijke buren ter ondersteuning. In Brufut lag Ali op een brancard in de hoek van de “emergency”,een vertrek van 4x4 meter met in het midden een groot bureau. In het vertrek waren 2 verpleegkundigen en andere patiënten. Ali zag er flink gehavend uit met een fors gezwollen rechter wang, een wondje op zijn voorhoofd en een gescheurde lip. Zijn rechteronderarm was provisorisch gespalkt naar het leek met 2 triplexlatjes en een windsel. De dienstdoende verpleegkundige had gezien dat de onderarm gebroken was en had een ambulance besteld om hem naar een traumacentrum te brengen. De ambulance kwam snel en Ali kroop wat wezenloos achter in de ambulance. Hij was nog niet helemaal helder na de klap – gelukkig droeg hij zijn helm- en kon zich het ongeluk niet herinneren: een hersenschudding dus. Penda stapte erbij in.
De ambulance had een politie-escorte besteld en ik werd uitgenodigd om met alarmlichten aan hen te volgen. Dat leek me geen goed plan: “ik kom wel”.
In het traumaziekenhuis aangekomen waren inmiddels al X foto’s gemaakt van arm,hoofd,borstkas en bekken, omdat een gealarmeerd familielid 1600 dalasi had voorgeschoten ( plm 20,-€). Resultaat: een lelijke onderarmfractuur. De dienstdoende arts wilde een CT scan van het hoofd laten maken, maar de CT laborant in een groter ziekenhuis wilde nu echt naar huis, dus zou het onderzoek in Banjul plaatsvinden: kosten 30,-€.De onderarm moet geopereerd worden en dat kost ook 30,- €.Mijn aanwezigheid was op dat moment alleen nodig als betaalmiddel. Ik heb Penda ruim voldoende dalasi’s achtergelaten en vertrok weer naar huis. Gelukkig was er op deze CT geen letsel te zien.
Zaterdagmiddag reed ik met Penda’s zus, een buurvrouw en Ali’s moeder naar Bakou op ziekenbezoek. Penda’s zus had gekookt en de auto rook helemaal naar het Gambiaanse eten. De bezoektijden zijn van 16.00 tot 17.30 uur, maar pas om 16.30 ging de poort open en kon het bezoek, bepakt met schalen eten, naar binnen. Ali ligt op een haveloos bed met een kale plastic matras. Op de kamer van 5 x 5 meter staan nog 3 bedden bezet door dames. De familie moet voor eten en drinken zorgen en als een wondverband gewisseld moet worden, gaat het familielid naar een apotheek om verbandmateriaal te kopen. Buiten het gebouw onder de bomen liggen familieleden, allemaal vrouwen, op matjes in de schaduw bij 35 graden. Met toestemming van Ali plaats ik hierbij een foto. Zijn onderarm heeft inmiddels een gipsspalk gekregen, maar een repositie van de breuk moet nog. Maandag ga ik informeren wat het behandelplan is en bekijken of geld daar verandering in kan brengen.
Opvallend is dat bij zo’n “life event” veel familieleden, buren en bekenden te hulp snellen. Er is hier naast veel sociale druk ook veel sociale samenhang. Ook opvallend is natuurlijk dat je zonder kontante betaling vooraf geen behandeling krijgt. Naar onze begrippen zijn deze bedragen peanuts, maar de bovengenoemde 5600 dal is voor veel mensen al een maandinkomen. Er zullen ook zeker nog meer kosten komen.
En zo kun je ons verblijf hier momenteel niet saai noemen en dat is conform onze ervaring.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 322
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/023_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => donkere-dagen
)
[14] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105324
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-08
[photoRevision] => 0
[title] => Stil verstand
[message] =>
Stil verstand
Voor de meesten van ons is het een hele klus om gedachten stil te zetten. Zaken die ons bezighouden blijven soms maar rondtollen omdat de “uitknop” niet is meegeleverd of lam geworden is. Mocht iemand dit mechanisme niet herkennen of de uitknop gevonden hebben, dan nodig ik diegene uit deze uitvinding onder dit stukje in de reacties te delen met andere lezers. Dan heeft dit schrijfsel nut gehad.
Getuige de uitdrukking “je verstand staat stil” voor “ik begrijp er geen snars van” lukt het kennelijk wél ons verstand stil te zetten…en dat overkwam ons afgelopen week.
Thuisgehouden
Onze buurvrouw Fatou ( korte samenvatting : uitgehuwelijkt op jonge leeftijd aan een 40 jaar oudere bedgenoot; met hulp van deze actieveling minstens 8 kinderen gebaard en als toegift een tweeling geboren nadat deze bejaarde baas rond zijn 90e levensjaar overleden was en alle kinderen – op één na- bij familie ondergebracht in verband met onvoldoende zorg) kwam op het spreekuur met de meisjeshelft van deze tweeling, Awa genaamd. Awa ging de laatste 2 jaren op kosten van een sponsor naar de kleuterschool op de hoek. Toen ik aan het eind van het consult vroeg of Awa nog naar school gaat, zodat ik het schoolgeld kan gaan betalen beantwoordde ze deze vraag ontkennend. Awa is als 6 jarige door deze moeder thuisgehouden omdat ze ontevreden is over de kwaliteit van het onderwijs. Dat betekent dat Awa nu op straat rondhangt en misschien haar moeder helpt met huishoudelijke klusjes. Via Ali heb ik naar moeder mijn zorgen hierover uitgesproken, maar ik denk dat mijn woorden op minder vruchtbare aarde zijn gevallen dan het zaad van wijlen haar echtgenoot. Ondanks de lenigheid van onze geest, staat ons verstand dan stil.
Toen we naar Ali onze scepsis uitspraken over de toekomst van Awa antwoordde hij : ze moet wachten tot ze gaat trouwen. Tja…zo hadden we het niet bekeken.
Aan het eind van de week was ik op deze school om schoolgeld te betalen voor andere kinderen. Solomon, de eigenaar, vertelde dat Awa vorig schooljaar weinig op school kwam omdat moeder niet in staat is om haar ’s ochtends te wassen, een schoon schooluniform aan te trekken en met een broodje naar school te sturen. Bij gebrek aan leerplicht in dit land zijn er ook geen leerplichtambtenaren,dus.
Oprijlaan
Bij onze aankomst uit Nederland stonden 24 bananendozen te wachten, waarvan een groot deel met medisch materiaal: urinekatheters, verbandmateriaal en veel incontinentiemateriaal. Ik vroeg Gibril, een verpleegkundige uit het dorp, te komen om te beoordelen of dit in de kliniek waar hij werkt gebruikt kan worden. Dat bleek het geval, want in het Serrekundahospital is gebrek aan alles, want het is een regeringsziekenhuis. Omdat dit ziekenhuis in het centrum van deze grootste stad van Gambia gesitueerd is, vlakbij een drukke markt, vroeg ik Alhagy als chauffeur op te treden en terecht: het weggetje naar het povere gebouwtje, éénrichtingverkeer, werd bezet door kooplieden die hun waar op straat hadden uitgestald. Door langzaam maar gestaag door te drukken, uiteindelijk geholpen door politie-escorte te voet, bereikten we het toegangshek. Na enige plichtplegingen hebben we de dozen overhandigd ( zie foto ). Bedolven onder dankzeggingen bleek dat de toegangsweg ook de uitweg was ( misschien de richting veranderd?). Alhagy bedacht dat een uitrukkende ambulance ook aangewezen is op deze weg. Toen ik antwoordde dat er dan eerst brandstof voor de ambulance gekocht moest worden, was hij dat met mij eens. Mijn verstand was nog maar net weer op gang gekomen en dan dit…
Vervolg slangenbeet
De jongen met de akelige wond op zijn enkel na een slangenbeet kwam weer terug. Inmiddels is door de OMO een deel van de wond zichtbaar en daar word ik niet blij van. Een oudere broer vertelde dat ze na de beet naar een herbalist zijn geweest die de enkel met een goedje heeft “behandeld”. Mijn idee is dat de akelige wond is ontstaan door de etsende werking van een plantenpapje. Nu maar 2 x per week verbinden en hopen dat de huid eind maart bij ons vertrek gesloten is. Kijk…dit houdt me van de straat.
De lasser
Omdat nu al het derde vat van onze zonneboiler is doorgeroest, moet deze van zijn stellage gehaald worden. We vervangen dit systeem door een zwarte kunststof tank, die weliswaar wel geen water van 55 graden zal produceren, maar in ieder geval niet gaat lekken door roest. Daarom moeten er een paar stangen gelast worden om de tank te steunen.
Ik zal jullie schetsen hoe dit in zijn werk gaat. Ali gaat op zijn motor een lasser uit het dorp halen. Ik bespreek met lasser Ebrima wat de bedoeling is en we meten de lengte van de metalen stangen af. Ali vertrekt met de lasser achterop om bij het volgende dorp dit materiaal te kopen. Vervolgens rijden ze naar de werkplaats om de stangen op maat te zagen. Gelukkig was er op dat moment elektriciteit. Ik rijd met de auto naar de werkplaats om de lasser, zijn hulp, zijn zoontje, het materiaal en een loeizwaar lasapparaat te halen. Thuis aangekomen wordt het lasapparaat op een kruiwagen naar de werkplek gebracht. Ik sluit een verlengsnoer aan in ons huis, zet de omvormer uit en de generator aan, want onze omvormer zal waarschijnlijk de piekspanning van een lasapparaat niet overleven. Het overigens zeer solide lasapparaat heeft een snoer zonder stekker. Het eindigt in 2 “blote “draden. Terwijl ik even niet oplet, probeert lasser Ebrima de losse einden in de contrastekker van het verlengsnoer te wurmen ( ik had de vooruitziende blik daar nog geen spanning op te zetten) en omdat zoiets niet wil gaat hij de ingangen van de contrastekker “oprekken” met zijn lasstift. Dit is een probate manier om de contrastekker te mollen. Ik zeg hem te stoppen en haal een stekker met een los snoer en “blote” einden. Deze einden worden in elkaar gedraaid met het lasapparaatsnoer : het werkt. Na afloop reken ik met hem de overeengekomen prijs af, lasapparaat in de kruiwagen, terug naar de werkplaats. Om de nieuwe delen, die al beginnen te roesten, te beschermen koop ik een pot rode menie.
En dit is een voorbeeld van “hoe het hier gaat “.
Isatou
Is 7 jaren geleden geboren na een dagenlang durende bevalling, die waarschijnlijk werd veroorzaakt door een afgeweken hoofdligging. Na de geboorte is een deel van de hoofdhuid zwart geworden en afgestorven. Na maandenlang verbinden ( met verbandmateriaal uit onze dozen ) is de wond genezen, maar wel met een bedekking van uiterst dunne, kwetsbare huid zonder haargroei. Op de foto is ook nu weer een infect te zien. Isatou heeft de kleuterschool overgeslagen ( kost geld) en zit nu met 50 kinderen in de eerste klas van de basisschool. Moeder vertelt dat Isatou niet te handhaven is door haar gedrag en geslagen wordt door de leraar. Uit het verhaal lijkt er ofwel sprake van een meisje met ADHD-achtig gedrag of ze is minder intelligent. Je kunt na zo’n bevalling natuurlijk ook schade in de hersenpan verwachten.
Afgelopen week is ze geaccepteerd door de kleuterschool op de hoek en de sponsor van Awa ( zie boven) is bereid het schoolgeld, 2 uniformen en schoenen te betalen.
Tenslotte
Terwijl jullie afgelopen week te maken hadden met stormen en veel regen, hebben wij ons door een paar dagen zonder zon en 1 avond/nacht stofwind geworsteld. Dit alles met een gematigde maximumtemperatuur van 28 graden.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 291
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/200/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stil-verstand
)
)
)
[_currentItemCount:protected] => 15
[_currentItems:protected] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106657
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-23
[photoRevision] => 0
[title] => Alweer
[message] =>
Alweer
de laatste editie van dit winterseizoen. Wanneer ik de laatste verhalen van afgelopen seizoenen doorlees om te voorkomen dat ik elk jaar mijn laatste blog doorspek met dezelfde weemoedige opmerkingen, valt het me op dat ik eigenlijk geen herinnering heb aan de inhoud van die blogs. Ik loop dus weinig kans dat jullie zullen merken dat ik in herhaling val.
Even naar de winkel
Rondom ons huis zijn binnen schootsafstand ongeveer evenveel buurtsupers als moskeeën Het verschil is dat de gebedshuizen hun aanwezigheid ruim rond bidtijd kenbaar maken door een kakofonie aan oproepen tot gebed en de winkeltjes nauwelijks opvallen in het straatbeeld. Binnen 200 meter hebben we de keuze tussen de shopjes van de Uncles en van Nene.
De Uncles, uitgespreken als onkels, zijn twee broers, naar schatting 60’ers, met een sterk identieke uitstraling: baardje, meestal gekleed in een groen getinte kaftan en beiden uitdrukkingsloos en traag opererend achter hun getraliede toonbank. Ze zijn afkomstig uit Guinee en spreken alleen de taal van de Fula’s. Het overkwam me dat ik op een ochtend brood ging kopen en three tapalappa’s bestelde. Ik probeer dan three uit te spreken met het puntje van de tong tussen mijn voortanden en lippen, zoals onze vriendin Christine, van geboorte Engelse, ook zo goed kan. Onkel 1 keek me niet begrijpend aan:???. Ik herhaal de bestelling nogmaals en steek 3 vingers in de lucht. Ohhhh….tree, dus …zeg dat dan direct correct. Daar ging de Engelse les van Christine. Vervolgens wil ik een bus antimuggenspray kopen, die hier naar het merk “Bopspray” wordt genoemd. Helaas kende Onkel 2 deze merknaam niet en kon ik geen bus op de plank achter hem zien om het aan te wijzen. De dag erna had ik van Ali geleerd dat de Fula’s zo’n gifspuiter “pompo bodi noemen”. Simpel natuurlijk want pompo = pomp en bodi is Fula voor muggen. Dat snapte Onkel en ik begreep vervolgens waarom ik geen bus kon vinden. De laatste bus stond uiterst links op de allerbovenste plank. Onkel klauterde in zijn kaftan op blote voeten via een wankel krukje, de toonbank en de onderste plank met gevaar voor lijf en leden omhoog, veegde wat doosjes aan de kant en daalde met de spuitbus in zijn hand weer zonder kleerscheuren af. Gelukt.
Nene is een vrouw van midden dertig, die een kleiner winkeltje bestiert. Ze komt geregeld op mijn spreekuur en is er een ster in om telkens nog iets te vragen, precies als in Nederland waar ik soms mensen “niet de deur uit “kon krijgen. Ze combineert haar werk met wonen. Dat wil zeggen dat de ruimte voor de klant, 1 x 2 meter, door een gordijn wordt afgescheiden van haar kamer van 2 x 3 meter. Ze woont daar met 2 kinderen van 1 en 6 jaar. Ze was de derde vrouw van een man zonder vast werk. De vrouw “boven haar ”is vorig jaar overleden, zodat Nene dus promotie heeft gemaakt. Op het moment dat ik binnenkom om brood te halen, rond 17.00, ( de onkels zijn ivm bidtijd dan gesloten) is er niemand in de winkel. Op mijn groet “Salaam maleikum” wordt het gordijn iets geopend en zie ik Nene bidden. Ik wacht tot ze klaar is en plaatsneemt achter de tralies. Op dat moment loopt een meisje van 5 jaar langs me, legt een vodje van 10 dalasi op de toonbank, zegt iets onverstaanbaars, krijgt 1 celstofluier en loopt weer weg. Het ging zo snel dat ik geen tijd had om “kiling kiling” dwz om de beurt te zeggen. Voordat ik mijn bestelling kan doen, tovert Nene een doosje onder de toonbank vandaan en vraagt wat dit is. Het is een doosje (zie foto) van het eigen merk Kruidvat en halfvol met tampons inclusief inbrenghuls. Het is een gift van een gulle Toubab mevrouw, die dat kennelijk niet meer in haar koffer terug wilde nemen. Nene vraagt waar deze cilinders voor bedoeld zijn. Haar kennis van het Engel is dermate minimaal dat ik me genoodzaakt zie dit met handen en voeten uit te leggen. Ik pak een tampon, zak iets door mijn knieën en spreid mijn benen. Mijn wijsvinger gaat richting mijn kruis en ik gebaar dat dit verbandje die kant op moet. Daarbij gebruik ik het woord Kuro dat in het Mandinka menstruatie betekent. Ze lijkt het te begrijpen….en vraagt of het voorwerp na inbrengen daar kan blijven. Die details van het gebruik kan ik niet uitleggen.En nu maar hopen dat ze geen melding maakt van grensoverschrijdend gedrag bij de recent daartoe ingestelde klokkenluiderscommissie.
Medische update.
Afgelopen maandag bleek op de X foto dat er een goed herstel is van de armbreuken van Ali. De orthopeed trok op het moment dat hij Ali vroeg of hij even naar het uitsteeksel van de ellepijp pin mocht kijken zonder aankondiging 35 cm pin uit zijn arm. Dat deed even flink pijn. Nu is de beweeglijkheid van de elle boog flink verbeterd en het kleine wondje zonder infectie gesloten. Het plaatje met schroef op het spaakbeen moet later onder narcose worden verwijderd, maar dat is van later zorg.
Weerzien
Afgelopen week kwam een meisje van rond de 15 jaar met een peutertje op de rug op het spreekuur. Ali vertelde dat dit de baby was, die vorig jaar door oma werd gebracht in verband met onvoldoende gewichtstoename. Ze is geboren in september '23 en woog in maart '24 maar 1 pond meer dan haar geboortegewicht. Haar moeder bleek haar geen borstvoeding te willen en geven en had “aanvallen”, die later op een video op hyperventilatie leken te berusten. Met Kruidvat babyvoeding heeft ze het overleefd. Ik vind haar nog wel wat klein voor haar 18 maanden, maar ze leeft nog. Bij navraag is haar moeder weer naar haar familie in het binnenland met achterlaten van haar dochtertje en ze heeft geen aanvallen meer. Soms bekruipt me hier het gevoel dat ik tegen de stroom in roei, maar deze ervaring geeft weer energie.
Echte zorgen?
Ali vertelt dat een vriendin van hen zich zorgen maakt om haar driejarig zoontje dat steeds meer krom gaat lopen. Ik stel voor dat moeder Adama met haar zoontje op het spreekuur komt, maar Adama komt niet. Na een paar weken komt afgelopen vrijdag een meisje van 10 jaar met een baby op de rug en een driejarig jongetje aan de hand op het spreekuur. Ali legt uit dat dit het betreffende jongetje is, maar dat moeder geen tijd heeft om mee te komen omdat ze het iftar-maal aan het bereiden is. Het meisje van 10 jaar is gratis van familie gekregen en wordt nu ingezet als ziekenbegeleidster. Het jongetje loopt inderdaad met een wat gebogen rug en blijkt een, kennelijk pijnlijke, zwelling te hebben in/achter een paar borstwervels. Ali weet dat ze al naar een groot ziekenhuis zijn geweest en dat er toen röntgenfoto’s gemaakt zijn. Bij navraag speelt hij niet door de pijn en kan niet op zijn rug slapen. Vader heeft een lucratieve baan als tomatenplukker in het zuiden van Italië, maar is door zijn vrouw nog niet op de hoogte gebracht. Je wilt zo’n man ook niet onnodig bezorgd maken, toch?
Ik ken de Engelse vertaling van “mijn broek zakt af” niet, dus ik leg Ali uit dat deze gang van zaken zelfs míjn verstand te boven gaat (en dat wil wat zeggen inmiddels). Moeder Adama maakt zich zorgen, gaat naar een groot ziekenhuis zonder een vervolgbehandeling, wacht dan een paar weken en stuurt dan een meisje van 10 jaar. Ik vind dit een moeder die niet goed voor haar zoontje zorgt. Hoewel ik besloten heb om de laatste 2 dagen vrijaf te nemen van het spreekuur (ik moet voor vertrek wel mijn vrije dagen opmaken), mag ze zelf komen met de uitslag van de röntgenfoto’s. Op zondagmiddag is ze nog niet geweest. Ik heb een niet-pluis gevoel.
Spiksplinternieuw
Is het marktgebouw van Madiana, waarvan bovenstaand de foto’s. Drie jaar geleden werd onze hulp ingeroepen om dit gebouw af te maken. Omdat we gehoord hadden, dat er veel geld verdwenen was van het budget, hebben we toen besloten niet te helpen. En zie hier….het is toch door de dorpsbewoners gereedgemaakt. Te snel helpen, maakt mensen afhankelijk, dus ook wel eens de handen op de rug houden.
Verantwoording
Als besluit van dit winter-weblogseizoen wil ik nogmaals benadrukken, dat alles wat ik beschreven heb vanzelfsprekend door mijn wit-zwarte bril gefilterd in mijn verhalen is gekomen. Ik realiseer me, en hopelijk doen jullie dat ook, dat het maar een stukje is van ervaringen die in dit kleine landje opgedaan kunnen worden. Alle mensen die hier op tijd medische hulp zoeken en goede zorg krijgen, komen natuurlijk niet bij mij en niet in mijn blog.. Er zijn dus ook zeker betrokken hulpverleners. Hetzelfde geldt natuurlijk ook met betrekking tot de highlights die de studente verloskunde me vorige week vertelde. Ze was van slag door de vertelde ervaringen en heeft mij in dat kwartiertje niet verteld wat er allemaal goed ging in haar stage-ziekenhuis. In de twee weken, die we in januari in Hoogeveen waren vielen me door mijn zwart-witte bril ook zaken op die best stof kunnen zijn voor een weblog overzomering Hoogeveen. Dat weblog wil ik jullie graag besparen. Hierbij wil ik alle lezers – in dit winterseizoen 4000 niet-unieke bezoekers- bedanken voor hun geduld om in alle hectiek van het dagelijks leven elke week weer mijn soms wel erg uitgesponnen verhalen te lezen.
De lente breekt weer aan in Nederland. Iedereen komt weer uit het holletje (om bij een temperatuurdip snel weer weg te kruipen). Wij vliegen 24 maart tijdens een dipje weer naar huis en hopen bij leven en welzijn in november gezond weer in Madiana te gaan overwinteren.
Zoals bij elk jaarlijks besluit: die lezers die niet publiekelijk willen reageren, maar toch hun paasei kwijt willen: steege@home.nl of fjtersteege@ziggo.nl is ons mailadres.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 685
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/219/461_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => alweer
)
[1] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106551
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-16
[photoRevision] => 0
[title] => Procreatie
[message] =>
Procreatie
Is een woord waarvan de betekenis niet bij elke lezer direct zal opborrelen. Het betekent voortplanting en hoewel het veel lijkt op recreatie is het toch echt iets anders. Bij recreatie creëer je je zelf opnieuw – iets leuks doen en daar energie van opdoen- en bij procreatie creëer je een volgende generatie. Overigens hoop ik altijd maar dat aan procreatie een ontspannende activiteit voorafgaat, maar mogelijk is dat persoonlijk, dus kan ik deze opmerking maar beter achterwege laten.
Afgelopen week viel me weer op hoe veel aspecten van de menselijke voortplanting in Gambia verschillen van Nederland. Omdat jullie een droge opsomming waarschijnlijk slecht zullen verteren, zal ik een paar voorbeelden van afgelopen week vertellen om het wat smeuïger te maken. Mocht je een slechte eetlust hebben of moeilijk in slaap kunnen komen, dan is het raadzaam dit hoofdstuk niet vóór het eten of slapengaan te lezen.
Een echtpaar van midden dertig komt samen op mijn spreekuur (op zich is dat al bijzonder) en de vrouw vertelt dat ze al 7 dagen menstrueert. Ook bijzonder dat een vrouw daarmee naar míj komt. Wat blijkt: het echtpaar heeft 2 kinderen en de vrouw heeft als anticonceptie 3 jaar de prikpil gebruikt, vooruitstrevend. In september kreeg ze de laatste injectie en nu is ze ongesteld. Ik vraag of ze een zwangerschapswens heeft en daarop begint ze hard te lachen. Ali legt uit dat die vraag hier nooit gesteld wordt: rare toubab. De echtgenoot zit er wat schaapachtig bij en blijkt niet op de hoogte van de move van zijn echtgenote om te stoppen met de prikpil. Na mijn uitleg dat na 3 jaar prikpil de eierwekker van een vrouw weer op gang moet komen, maar dat ze nu best wel binnenkort vruchtbaar kan zijn en dat zo’n eerste menstruatie na de prikpil langduriger kan zijn, vertrekken ze weer. Ik vraag me af of ze hierover nu samen in gesprek gaan.
In blijde verwachting zijn komt hier niet voor. Over een zwangerschap wordt niet gepraat en pas als de omvang van de zwangere buik zodanig is dat dit zichtbaar wordt onder de wijde jurken zal de omgeving dit wel moeten opmerken. Niemand zal dus een babyshower organiseren of hoeven te bezoeken. Veel mensen hebben geen idee over de duur van een zwangerschap, weten niets over een eventuele bevallingsdatum en hoe een bevalling gaat. Afgelopen weken kwam een zwangere met onderbuik klachten. Ze had de kaart met de zwangerschapscontroles meegenomen. Ze bleek 2 x een ECHO gehad te hebben met heel verschillende uitkomsten. De laatste menstruatie stond niet genoteerd en ze vroeg mij wanneer de baby kon komen. Ik veronderstelde dat het haar eerste zwangerschap was, maar het bleek de zesde.
Ik sprak dinsdag met een Nederlandse studente verloskunde die hier gedurende 10 weken haar stage doet. Ze is ruim halverwege en heeft al veel huiveringwekkende ervaringen. Na een kwartiertje praten had ik al de volgende highlights gehoord.
Bij een zwanger meisje van 15 lentes met bloedverlies bij wie zonder deugdelijk onderzoek wordt vastgesteld dat ze een miskraam heeft, wordt zonder verdoving een curette in de baarmoeder gestoken en flink geschraapt en ze schreeuwde het uit van pijn.“Had ze maar niet zwanger moeten worden”. “Als je plezier hebt gehad bij de niet toegestane seks, dan moet je nu ook flink zijn”, zegt de, vrouwelijke, verloskundige.
Bij een door haar begeleide bevalling waarbij alles goed gaat, maar een slappe baby wordt geboren, wordt zonder onderzoek gezegd: doodgeboren kindje en het kindje wordt voor dood weggelegd. Omdat de harttonen tot de uitdrijving normaal waren, vertrouwt ze deze diagnose niet en gaat ze toch nog even naar het hartje luisteren. Bij luisteren met een versterkte stethoscoop hoort ze nog een weliswaar trage hartslag en gaat ze het kindje uitzuigen en prikkelen: springlevend kind.
Pasgeborenen wordt na de geboorte niet op de buik van de moeder gelegd, maar blijven gewoon onder een draaiende ventilator onbedekt liggen. Hét recept voor onderkoeling. Aan de borst leggen, gebeurt pas twee uren later.
Na een zwangerschap van 20 weken wordt een mini-tweeling geboren, die na enkele minuten overlijden. De stagiaire toont zich onder de indruk van dit verdriet. Commentaar: Cést la vie (een Senegalese verloskundige dus).
Vrouwen die een scheur in hun perineum oplopen worden vaak hatsflats zonder kennis van de anatomie van dit gebied gehecht. Veroordeling tot levenslang.
De gebruikte scharen om de navelstreng door te knippen zijn zo bot, dat ze haar eigen schaar altijd bij zich heeft.
We spreken hier geregeld studenten, die redelijk ondersteboven zijn van al hun ervaringen, met name in de gezondheidszorg. Jonge mensen komen vaak met idealistische bedoelingen hier stagelopen en denken hier met hun kennis mogelijk te kunnen bijdragen aan een verbetering van de behandeling. Echter….de hulpverleners hier hebben geen hulpvraag en iemand zonder hulpvraag kun je niet redden. Naar mijn idee moet je stagelopen in Gambia voor jezelf doen: zien hoe goed we het in NL hebben en proberen jezelf staande te houden in een omgeving waar mensen lijden, vaak onnodig. Verder is het goed jezelf te troosten met het idee dat je in ieder geval die patiënten, die je geholpen hebt een goede ervaring hebt bezorgd.
Een vrouw die naar een kliniek komt om te bevallen heeft nooit babykleertjes bij zich. Het kind wordt in doeken gewonden weer meegenomen. Verklaring: eerst zien of het kindje blijft leven (???) of gewoon geldgebrek?? Kleertjes van een ouder broertje/zusje worden ook niet bewaard voor een eventuele opvolger, maar weggegeven alsof er niet mogelijk nog -tig baby’tjes uit deze buik zullen komen.
In de tijd dat ik nog thuisbevallingen deed, was vaak één van mijn eerste vragen als alles wél bleek te zijn: hoe gaat hij/zij heten? Hier krijgen kinderen in moslimgezinnen hun naam op de 7e dag en is dat niet altijd de naam die de ouders bedenken, maar wordt die ingefluisterd door de dienstdoende imam die wel namen uit de Koran kan adviseren.
Generaliserend: in Gambia krijgen vrouwen een aantal kinderen onbedoeld in de schoot geworpen en in Nederland gaat er vaak een proces van wikken en wegen aan vooraf. Willen we wel kinderen en zo, ja hoeveel? Nemen we er nog één bij of laten we het zo.
De opvatting dat sexperimenterende jongens stoer zijn en meisjes sletjes komt in Nederland helaas nog in de “beste kringen ”voor. De vrouwonvriendelijk uitspraken van de Trumpen en Tate’s van deze wereld spreken voor zich, evenals het feit dat het baas-in-eigen-buik principe in veel landen op de tocht staat.
Ik heb mijn buik even vol van procreatie en ga over tot de orde van de dag.
Huisbezoeken
Afgelopen week ging ik met Petra mee op twee huisbezoeken in het vissersdorpje Tanjeh. Eerst bezochten we een gezin met onder andere een jongenstweeling van 3 jaar. Terwijl het ene jongetje vol energie rondhuppelt, kan zijn broertje nog niet eens zelfstandig zitten. Het kind kijkt wel belangstellend in het rond, lacht vriendelijk en heeft belangstelling voor een speelgoedautootje. Bij navraag zijn ze te vroeg geboren en ging een geplande keizersnede niet door, waarna ze na een 4 dagen durende bevalling geboren zijn. We werden ontvangen in de huiskamer: een vertrek zonder plafond, geen ramen, onbeschilderde cementen wanden, een oneffen vloer van cement en gemeubileerd met 1 oude driezitsbank met bijbehorend fauteuil. Je moet er geweest zijn, voordat je het kunt bevatten.
Daarna was de beurt aan een onduidelijk samengesteld gezin op een rommelig erf waar Maryama, een sterk geretardeerd meisje, vriendelijk lachend buiten op een plastic stoel zat. Ze was onlangs een paar dagen in een huis voor gehandicapte kinderen opgenomen, maar werd weer weggestuurd omdat haar astma-aanvallen niet te hanteren waren. Gelukkig kon ze deze week in een net geopende soortgelijke instelling terecht. Haar moeder woont elders en de voor de zorg verantwoordelijke grootmoeder is ziekelijk. De zorg voor dit geheel afhankelijke meisje wordt dan aan twee tienermeisjes toevertrouwd. Petra trof Maryama in zo’n periode al eens aan op de grond, bedekt met vliegen en met een vieze korst brood in de hand bij wijze van eten. Prachtig dat ze nu hopelijk blijvend goed verzorgd wordt.
Volgende week zondag is alweer de laatste voorstelling in dit theater. Maandag 24 maart vliegen we weer naar huis.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 253
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/216/978_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => procreatie
)
[2] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106460
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-09
[photoRevision] => 0
[title] => Leescijfers
[message] =>
Leescijfers.
Zo langzamerhand lijk ik wel op een programmamaker van tv, die de dag na uitzending de kijkcijfers en de waardering opvraagt. Op dit weblog kan ik het aantal lezers zien en dat varieert meestal ergens tussen de 150 en 200 per week. Op de mailinglijst staan de adressen van 125 mensen. Afgelopen week is het aantal lezers opgelopen naar meer dan 300. En nu intrigeert het me dat ik dit niet kan verklaren. Was het de Cobra cliffhanger? Zijn er mensen die halverwege het verhaal te lang vinden en later nog eens de rest lezen en zo voor 2 lezers tellen? Kost het lezers veel moeite om mijn onzin te doorgronden en herlezen ze daarom? Tja…als je alles weet is er ook niets meer aan.
Overigens nog een toevoeging wat betreft Cob(r)aatje. Zoals te lezen in de reactie van Annet vorige week, hebben ze nog 2 slangetjes van dergelijke afmetingen op hun erf gevonden. Het ene slangetje lijkt wel het tweelingzusje van Cobra en het andere slangetje is zwart. Moeder cobra heeft dus meer eieren verstopt. Mogelijk heeft een zwarte spitting cobra de bevruchting voor zijn rekening genomen en verklaart dat het zwarte broertje(?) . Naar verluidt overwegen Huub en Annet een concurrerende reptilefarm te gaan beginnen als deze slangetjes tot gevaarlijke slangen zijn uitgegroeid. Gelukkig zit er 200 meter tussen hun onderkomen en het onze.
Erfenis
Terwijl Ali onze veranda aan het vegen is, gaat zijn telefoon. Na een kort gesprek stopt hij zijn mobiele weer in zijn zak:” Nyasi komt zo om te vragen of jullie willen helpen met het schoolgeld van kinderen van zijn overleden broer”. Ik heb Nyasi al vaker genoemd in mijn verhaaltjes, maar ik kan van jullie niet verlangen dat je alle namen en omstandigheden uit je hoofd kent. Nyasi is onze bijna buurman met het voor ons belangrijke beroep van loodgieter en heeft al heel wat lekkages op ons erf verholpen. Hij heeft 2 vrouwen, Binta en Fanta, en van Binta een aantal kinderen. Hij heeft al jaren AOW, maar moet daarnaast ook nog geld verdienen.Zijn verdienvermogen is maar gering en ik durf een flinke weddenschap af te sluiten dat hij in box 3 niets aan te geven heeft. Vorige jaar is een jongere broer, die hier in de buurt woonde overleden en dat heeft Nyasi een flinke nalatenschap opgeleverd. Helaas bestond de erfenis vooral uit levende have in de vorm van 6 vrij jonge kinderen. Een aantal kinderen is onder andere familieleden verdeeld, maar Nyasi is/voelt zich verantwoordelijk voor de 2 jongste kinderen. Meestal valt bij het overlijden van een manspersoon ook de weduwe onder de levende have, maar mij is niet bekend of Nyasi ook belast is met de lasten (en lusten?) van de weduwe. Naar verluidt bestaat hier geen erfbelasting, dus achtergelaten vermogens houden de vermogensongelijkheid nog meer in stand als in ons landje. Voor alle duidelijkheid heb ik het hier over negatieve vermogens, maar dat spreekt voor zich.
Nyasi is een man, die altijd uiterst bescheiden binnenkomt en daarop maakte hij nu geen uitzondering. In de 17 jaren dat wij hem kennen heeft hij éénmaal om hulp gevraagd omdat de rijst op was en er geen geld was om een zak rijst te kopen. Hij vertelt nu, via Ali, dat de 2 kinderen van zijn overleden broer naar de kleuterschool schuin tegenover gaan. Zijn broer is 1 jaar geleden overleden en sindsdien is er geen schoolgeld meer betaald. De kinderen dreigen naar huis gestuurd te worden. Een korte rekensom bij een schoolgeld van 300 dalasi ( 4,-€) per trimester betekent dat de nota tot en met dit schooljaar voor beide kinderen 2400 dalasi ( 32,-€) bedraagt. Voor een extra bedrag van 1200 dalasi (reken maar uit) hebben ze ieder ook nog 2 nieuwe uniformen. Toen ik gewapend met een pakje dalasi’s naar de school was gelopen, bleek dat er over het hele vorige schooljaar voor het jongetje nog niets was betaald en voor het meisje was 500 van de 900 betaald. Kennelijk zat de overledene ook zo krap bij kas dat er niet per trimester, maar per maand was betaald, en dan nog maar een deel. Na mijn verhaal over de schooladministratrice die me in december vroeg om het schoolgeld voor tweeling nichtjes te betalen maakte lezeres L. een donatie over die zodanig overbemeten was, dat ik blij ben dat we voor deze kinderen het geld dat al op de plank lag kunnen gebruiken. Altijd dankbaar werk om mensen hier te helpen met, in dit geval, andervrouws geld. Overigens maak ik altijd duidelijk dat dit niet ons eigen geld is, maar dat we afhankelijk zijn van donateurs. Dat maakt dat ik bij vragen, kan zeggen dat we zullen proberen “geld te vinden”, maar niets kunnen beloven.
Ramadan
De Ramadan is weer in moslimland uitgebroken. Dat betekent zoals bekend niet eten of drinken tussen zonsopgang en zonsondergang. Sommige mensen nemen “niets doorslikken ”zo absoluut, dat ze hun speeksel nog uitspugen. Als ik op straat een spuger tegenkom, vraag ik me af of ze dat ook binnenshuis doen. Of zouden ze zoals vroeger de mannen met een “chronische bronchitis” in Nederland naast hun stoel een leeg conservenblikje met een bodempje water hebben staan om hun fluimen en rochels in te deponeren? Onze Gambiaanse “familie ”maakt op dit vasten geen uitzondering. De kinderen vanaf een jaar of 8 vasten, uit eigen beweging, vaak mee, maar soms krijgen ze in de loop van de middag zo’n buik-hongerpijn, dat ze toch “zondigen”. Huja, 12 jaar oud, vast wel helemaal mee en vertelt dat haar buik erg gaat rommelen als op school niet-moslim klasgenoten hun meegebrachte lunch verorberen. En dan te bedenken dat de niet moslims ook nog in de klas trakteren als ze jarig zijn. De avondmaaltijd rond 8 uur is natuurlijk het hoogtepunt van de dag en daarna mogen de kinderen nog een poosje opblijven. De volgende ochtend vóór het ochtendgebed, rond 6 uur, worden ze dan al gewekt om nog wat te drinken en te eten. Volgens ons is het dus ook voor kinderen deze 4 weken een uitputtingsslag.
Uitzoomend…..de extreme zondagsrust bij orthodoxe christenen, de zelfkastijding tot bloedens toe van monniken, het celibaat van nonnen en priesters, de miljoenen hindoes die elkaar vertrappen om allemaal bij zonsopgang kopje-onder te gaan in een vervuilde rivier….en zo zijn meer voorbeelden van religieuze overtuigingen die het leven van gelovigen het er niet makkelijker op maken. De Feijenoord supporter die zijn hachje niet zeker is als hij met een sjaal van zijn favoriete club door Amsterdam loopt valt dan weer in een ander hoofdstuk, niet religieus
Big business.
Omdat wij ons als sterfelijke mensen met een leeftijd van meer dan 7 kruisjes soms afvragen hoe onze “Gambiaanse familie” zich financieel moet redden als wij niet meer naar Gambia kunnen komen, heb ik afgelopen week daarover eens een balletje opgegooid bij Ali. Ik heb hem aangemoedigd het hierover met vrouwlief Penda te hebben en dan bij me terug te komen met hun overdenkingen. Overigens is het bij hen een non-item om over “later” na te denken.
Penda wil graag business gaan doen door bijvoorbeeld kunstmest en zaad voor Sorrel te gaan verlopen. Ze wil dan op de groothandelsmarkt in Serrekunda 2 zakken met ieder 50 kg kunstmest kopen. Er wordt hier gemengd witte en bruine kunstmest gebruikt, dus moet je als goede handelsvrouw ook beide soorten kunnen aanbieden. Het zaad wordt verkocht in zakken van 78 kg. Op mijn vraag wat de inkoopsprijs is van deze handel en in welke hoeveelheden je het voor welke prijs kunt verkopen: geen idee. Uiteindelijk zijn we erop uitgekomen, dat Ali de helft van zijn jaarlijkse november bonus nu al van ons krijgt en dat bedrag is voldoende voor een start van de big business. Penda is met een ervaren buurvrouw naar Serrekunda geweest: een zak kunstmest kost 1800 dalasi,een zak zaad 5450 dal.De hele reis met het afhuren van een kruiwagenman om het bij de bushalte te krijgen en het transport bovenop het taxibusje naar huis heeft 1000 dal gekost. Deze waren worden in plastic zakjes verkocht met een inhoud van 1 conservenblik.
Voordat we hadden berekend wat de inkoopsprijs per blikje was, welke marge ze dachten te behalen en wat dus de verkoopprijs moest worden, kwam Ali al triomfantelijk vertellen dat het eerste zakje zaad al voor 40 dal. onderweg was naar vruchtbare aarde. Duidelijk dat ik met enige spoed met hen aan de slag moest om de business door te rekenen. Gewapend met een personenweegschaal en keukenweegschaal gingen we aan de gang. Het gewicht van de 50 kg zakken klopte en omdat de zak zaad niet te tillen was is die maar niet gewogen. Na wegen van de lege en volle blikjes bleek de inkoopsprijs per blikje 36 dal. te zijn en het transport per blikje 4 dal. Kortom: inkoop 40 dal. Na voorrekenen van het resultaat bij een prijs van 50,60 en 70dal. verkoop, zijn we uitgekomen op 60 dal. Mijn suggestie om alvast plastic zakjes te vullen met de inhoud van een zeker niet helemaal vol blikje onder het motto “wat je niet ziet, weet je niet ” bleek niet erg tegen de Koranregels van eerlijke handel te zijn. Misschien worden deze Gambianen wel Hollandse kooplui!!
Toen ik een dag later even bij Ali en Penda moest zijn en langs mijn neus weg vroeg naar de business, bleek dat Penda toch al aan tevreden klanten een overvol blik had verkocht voor 40 dalasi!! Toch nog maar een keer voorgerekend hoe er aan handel te verdienen valt, tenzij het de bedoeling is om er “geld achteraan te gooien “.
En nu maar hopen dat de binnenstromende dalasi’s gespaard worden voor de volgende inkoop en niet opgegeten worden in de dure Ramadantijd.
Laatste hoofdstuk
We vliegen op 24 maart, dus over 3 weken, weer naar huis en mede door de zonnige foto’s die we vandaag uit Nederland krijgen, vinden we het ook weer fijn om naar huis te gaan. We zijn dus bezig aan het laatste stukje van ons verblijf hier en zijn zo langzamerhand al weer bezig om de laatste klusjes te bedenken. In tegenstelling tot de temperatuur in Nederland, zijn de vooruitzichten hier dat in ieder geval de eerste twee weken ons zonnig weer ,een maximumtemperatuur tussen 25 en 30 graden, een zeewindje en nachttemperaturen van 19 graden om lekker onder een fleecedekentje te duiken te wachten staan.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 257
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/215/983_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leescijfers
)
[3] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106350
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-03-02
[photoRevision] => 0
[title] => Cob(r)aatje
[message] =>
Cob(r)aatje.
Naar aanleiding van de cliffhanger vorige week over het vangen en wegbrengen van de gevangen cobra kreeg ik zelfs persoonlijke berichten. Zo werd betwijfeld of een inzittendenverzekering wel de gevolgen van een slangenbeet dekt. Omdat ik in de polisvoorwaarden hierover geen informatie kon vinden, heb ik afgelopen week bij het verlengen van de autoverzekering op het kantoor even navraag gedaan. Een slangenbeet bij bewust vervoer van een slang is uitgesloten, maar mocht je gebeten worden door een slang of schorpioen, die zich in je auto verstopt heeft (gewoon pech dus), dan wordt alles vergoed. Nu moest ik voor de extra prijzige verzekering (grote 4WD auto) ook wel 1200 dalasi neerleggen voor de jaarpremie. Voor zo’n bedrag, omgerekend 14 Euro, mag je wel een uitgebreide dekking verwachten.
Maar nu wil ik jullie niet langer in onzekerheid laten. Cobaatje, het cobraatje, dat Huub en Annet gevangen hebben was waarschijnlijk nog maar net uit het ei gekropen en nauwelijks droog achter de oren, want ze mat nog maar ruim 15 cm. Omdat ik geen uitsteeksels zag, waaruit af te leiden viel dat het niet Cobaatje, maar Kobusje betrof, ben ik uitgegaan van een zij. Na het decreet van Trump over gender hebben we ook maar keuze uit 2 geslachten. Overigens kan een vrouwtjes Koningscobra in een gebied zonder mannetjes haar eigen eieren succesvol bevruchten. (Daarover gaat het decreet van Trump niet).
De eigenaar van de Reptilefarm in Kartung, een bevlogen Fransman, gebruikt slangen om Gambianen uitleg te geven over deze angst inboezemende reptielen. Hij probeert te bereiken dat slangen niet direct gedood worden. Slangen worden hier als dusdanig gevaarlijk gezien, dat ze zonder uitzondering gedood worden. Overigens waren wij 2 jaar geleden geen haar beter, toen we een zwarte spitting Cobra van 1,5 meter op ons erf hebben gedood., overigens “we”=Ali. De eigenaar wilde dit jonge slangetje graag hebben voor educatief gebruik, toen Annet hem een foto appte. Daarom hebben we het veilig in een emmer met een bodem zand en afgedekt met plasticfolie naar Kartung gebracht. De Fransman heeft uitleg gegeven over de verschillende soorten gif bij giftige slangen. Cytotoxisch gif maakt cellen dood en neurotoxisch gif geeft verlamde zenuwen en is potentieel dodelijk. Ik realiseer me nu dat de jongen, die in november kwam met een grote wond bij zijn enkel kennelijk gebeten is door een slang met een cytotoxisch gif. Dat verklaart ook dat er in eerste instantie dood weefsel rond het bijtpunt was. Ten onrechte heb ik toen de conclusie getrokken dat de wond was ontstaan door het besmeren met een bijtend plantenextract. Wat betreft slangen ben ik weer iets minder onwetend geworden. Voor de echte liefhebber: Cobaatje is een burrowing Cobra, wel giftig, maar niet bijtgraag. Ik heb het even opgezocht: burrowing betekent dat ze een hol maken. Overigens kan ik me niet anders voorstellen dan dat haar moeder toch op enig moment op de compound van Huub en Annet verbleven heeft (of nog ergens huist?).
We hebben Cobaatje dus in Kartung achtergelaten, samen met de emmer die de Fransman graag wilde houden. De sfeer in de auto op de terugweg was bedrukt: je gaat je toch snel aan zo’n beestje hechten.
Zoals dat gaat met cliffhangers: een beetje overdrijving is toegestaan.
Spreekuurtje
De afgelopen weken was het al met al rustig op mijn dagelijkse spreekuur. Nog vergeten ben ik te vertellen over een 35-jarige vrouw, die op de motor door haar 16-jarige zoon werd voorgereden. Ze kwam uiterst wankel met zwabberende benen de poort door en mijn “spreekkamer ”in. Samengevat heeft ze sinds een aantal jaren loopstoornissen, gehoorstoornissen, een afwijkende spraak en slikstoornissen. Ze is voor zover financieel mogelijk “overal ”geweest.In de meegebrachte paperassen zie ik behalve veel rekeningen alleen de normale uitslag van een X foto van de borstkas. Tja…dit kan “van alles” zijn, maar gezien de rode tong en de slikstoornissen doet het me denken aan een drietal mensen met soortgelijke klachten die na vit B 12 injecties wonderbaarlijk opknapten. Nu komen wonderen natuurlijk maar sporadisch voor- anders waren het ook geen wonderen meer-, maar mijn enige optie behalve niets doen is vit B12 injecteren. De 5e apotheek bleek dit middel te hebben. Ali belde de zoon op om te vertellen dat moeder kan komen voor de prik. Dan duurt het nog 3 weken voordat ze na nog 2 telefoontjes komt….afgelopen week de 1 e injectie. In beide consulten heb ik uitgelegd dat ik geen garantie geef op herstel.
Afgelopen donderdag een spreekuurtje:
Ali vertelt om 17.00 dat er al een patiënt is die bijna een uur heeft gelopen en wat vroeg is. Ik begin eigenlijk om 18.00 uur. Om 17.30 laat Ali de patiënt binnen, dat wil zeggen 2 dames met 6 kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar, allemaal met grote ogen deze Toubab aankijkend. Ze hebben dus bij een temperatuur van 34 graden een paar kilometer door het hete zand gelopen. Eén vrouw en alle kinderen hebben verspreid over hun lichaam ontstoken plekjes met pus. Bij navraag zijn de plekjes jeukend.Mijn eerste idee is dat er in hun bedden een insect is dat iedereen bijt, waarna door krabben een infectie optreedt. Het lijkt geen schurft te zijn, maar er zijn meer opties (ik krijg jeuk nu ik dit typ…ik hoop de lezer niet en zo, ja niet krabben) want er komen hier ook bed wantsen voor. In de grote bedden, die je hier soms in de huisjes ziet staan met afmetingen van 2 x 2 meter kun je makkelijk een stuk of 10 peuters/kleuters kwijt en wat wil je als rechtgeaarde bed wants nog meer?Ik leg via Ali uit dat ze het beddengoed moeten wassen, de matras een dag in de zon moeten leggen en alle kinderen tegelijk moeten verschonen. Ik hoop dat ze een hele grote wasmachine en veel drooglijnen hebben. Ik schrijf ze allemaal toch maar een antibioticum voor vanwege de geinfecteerde plekjes.
De slaapomstandigheden hier zijn natuurlijk niet veel anders dan van de grote gezinnen in Nederland vroeger die allemaal in een bedstee met deuren dicht sliepen met het jongste kind op een plankje tegen de wand.
Daarna komt een huilende jonge vrouw aanstrompelen, ondersteund door haar moeder. Het is een dochter van een buurfamilie. Ze heeft 2 weken geleden aan beide onderbenen brandwonden opgelopen omdat haar rok vlamvatte. Koken gaat hier op hout en dat geeft meer kans op brandwonden dan jullie inductiekookplaat. Ze woont eigenlijk bij haar schoonfamilie en die was van mening dat lokale middelen, als plantenpoeder, deze akelige brandwond wel kon genezen. Inmiddels zijn de brandwonden flink ontstoken en loopt de pus er af. De dag voordat ze bij mij kwam was ze al via het buurtziekenhuis naar een groot ziekenhuis geweest. Daar waren de wonden met een borstel en water lekker schoongeschrobt. Ze zijn hier niet kleinzerig als het gaat om een ander pijn te doen. Na verbinden met vette gazen, forse pijnstilling en antibiotica werd ze zittend op het zitje van een rollator, die we hier nog hebben staan weer naar huis gereden. Het mulle zand onderweg was daarbij lastig, maar dan maar een stukje op de rug van een sterke buurvrouw. Drie dagen later ben ik maar even naar haar toegelopen om het verband te wisselen. Ze kan weer wat lopen en de wonden zijn onherkenbaar verbeterd.
Vervolgens komt een 10-jarig meisje met haar moeder. Ze is 2 weken geleden ook geweest in verband met een bobbel rechts in de hals. De bobbel lijkt een gezwollen lymfeklier, die langzaam is ontstaan, zonder infectie in de buurt en ook niet pijnlijk. De bobbel is niet spijkerhard, maar wel vast aanvoelend. Op andere plekken zijn geen vergrote lymfklieren te voelen. Ik heb op goed geluk een antibioticum gegeven met een advies toch echt na 2 weken terug te komen. Vandaag: geen verbetering. Ik heb gezegd naar een groot ziekenhuis te gaan. Hopelijk gaan ze ook, als ze geld hebben, want het zit me niet lekker.
En verder mensen met hoofdpijn sinds vandaag, kiespijn door carieuze elementen en snotneuzen met hoesten. Natuurlijk ontbreken de hardwerkende vrouwen niet die twee keer per dag hun groentes water geven met water uit de put en daardoor overal pijn in ‘t lijf hebben. Ze vertrekken weer met 10 tabletjes van een pijnstiller.
Veel tijd kost het consult van een aardige oude vrouw, die begint met het uitgebreide begroetingsritueel met veel herhalingen, klaagt over een doof rechteroor waarin een droge bruine prop blijkt te zitten, het advies krijgt na een paar avonden olie druppelen terug te komen en dan enkele minuten gebeden prevelt waarin ze Allah aanroept en vraagt om mij een long life en prosperity te geven. De “Amens”van Ali en mij buitelen over elkaar heen en mevrouw weet maar van geen ophouden. Als ze onder dankzegging de poort uit is, merkt Ali op dat het wel bijzonder is dat een Moslim en een Christen allebei hetzelfde woord Amen hebben. Zo kan het spreekuur flink uitlopen.
Herstel Ali’s arm.
Afgelopen maandag zijn er weer röntgenfoto’s van Ali’s arm gemaakt. Helaas zitten de botten nog niet zo stevig vast dat de pin uit de ellepijp getrokken kan worden. Over 3 weken weer terug.
Ondertussen kan Ali bijna alles weer doen en geniet hij er ook van om weer klusjes op te pakken. We zijn samen bezig de te hoog opgroeiende bougainville te snoeien en in eerste instantie zou ik de schaar hanteren en Ali opruimen. Afgelopen week pakte hij uit eigen beweging de schaar-op-steel om te ervaren of hij dit al kan. Glunderen!
Zeewindje.
Na een ruime week stof gehapt te hebben door een flink stoffige zandwind uit het Noordoosten bij een temperatuur van 35 graden, draait de wind nu weer naar het Westen. Het heeft nu weer meer zin om de vloeren te vegen en het meubilair zandvrij te maken. De temperatuur zal de komende 2 weken tussen de 25 en 28 graden zijn, dus voor alle mensen die van zonsopgang tot zonsondergang vasten wat draaglijker.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 665
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/214/906_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cob-r-aatje
)
[4] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106268
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-23
[photoRevision] => 0
[title] => Overtreffende trap
[message] =>
Carnaval.
Komende week barst overal in de, van oorsprong katholieke, wereld het carnaval los. Voordat de 6 weken lijdenstijd vóór Pasen begint – een periode waar niet gefeest mag worden en soberheid geboden is- moeten de bloemetjes nog even flink buiten gezet worden. Op vrijdag 28 februari begint, afhankelijk van de stand van de maan, voor de Islam de Ramadan, een maand niet eten of drinken tussen zonsopgang en ondergang. Ook voor hen gelden in die tijd veel verboden en daarom wordt er in de weken voorafgaand aan de vastenmaand nog even flink getrouwd en andere feesten georganiseerd. Hoewel we gelukkig niet het nachtelijke feestgedruis hebben van een grote stad, merken we hier vooral in de weekenden dat er geen Hinderwetvergunning nodig is om 48 uur non-stop een flink aantal decibellen te produceren. Eerder was er nog een generator nodig om de “muziek” te versterken, maar sinds er elektriciteit is dat hier niet meer nodig. Vanaf komend weekend tot ons vertrek geen nachtelijk kabaal, behalve de oproep tot gebed.
Overtreffende trap
Vorige week schreef ik over de moeder van buurvrouw Fatou, die in een stikdonker vertrek van een onvoorstelbaar armoedig huisje na een tweede CVA op haar einde ligt te wachten. Een week geleden was haar pols al nauwelijks voelbaar, waaruit ik de conclusie meende te kunnen trekken dat ze spoedig zou overlijden. Gelukkig is spoedig = njato hier een zeer relatief begrip, dus zal de familie me hopelijk niet kwalijk nemen dat ze woensdag, de dag dat de pleister gewisseld moest worden, nog steeds leefde. Bij onze komst woensdag bleek dat de Fentanyl pleister, een uiterst dun doorzichtig velletje, waarschijnlijk bij het oliën van haar huid eraf gewreven was. Bij navraag was ze de laatste dag ook weer onrustiger, vooral bij het wassen en omdraaien. Hoe de gedachtegang van deze mensen is om dan niet even te komen met de vraag om een nieuwe pleister te plakken is me een raadsel. Schuchterheid, totaal onbegrip, enzovoort…… of is het een Westerse gedachte dat ieder mens een gedachtegang heeft?...
Na het plakken van een nieuwe pleister nog even de vraag of ik naar een vingertop en voet wilde kijken. En ja hoor, het kan altijd nog erger…er is nog een overtreffende trap. Er was nachtelijk bezoek geweest van ratten en een rat had een vingertopje aangeknaagd. Een andere rat was begonnen aan een voetrand en die was voortvarender te werk gegaan, want daar ontbrak een stuk weefsel van 3 cm. Gelukkig waren de wonden adequaat verzorgd met een zwart poeder van houtskool.
Natuurlijk had de familie de ongenode nachtelijke gasten al eerder getracht te bestrijden met rattengif. Dat had slechts tijdelijk effect gehad, want toen het gif op was en geen geld om nieuw te kopen kwamen ze weer.
Toen we vrijdagochtend bij het aanbreken van de dag wegreden voor een strandloop sessie kwam Fatou vertellen dat haar moeder was overleden om 01.00 uur. Haar lichaam was al overgebracht naar een mortuarium om de vereiste papieren voor vervoer te regelen en dezelfde dag is haar lichaam in het uiterste oostelijke puntje van Gambia, 400 km landinwaarts, ter aarde besteld. Zoals hier de uitdrukking is: May her soul rest in eternal peace.
De overgebleven smelttabletten fentanyl, bedoeld om kort voor het wassen nog te doseren, heb ik dezelfde dag nog opgehaald. Het onderkomen heeft geen afsluitbare opbergmogelijkheden en deze zuigtabletjes zijn niet gemaakt voor kindermondjes.
Groenvoer
De keuze aan groentes op de marktjes hier is sterk beperkt. Kooltjes worden in partjes verkocht, en wortelen gaan per stuk. Uien worden veel gegeten, maar op de kleine markten per stuk verkocht. Een zak met 10 kg geïmporteerde uien uit de Flevopolder is voor veel mensen onbetaalbaar. Aubergines en tomaten kunnen hier kennelijk wel goed groeien. Omdat in de regentijd, tussen juni en oktober, alle groente-aanplant verloren gaat door de stortbuien en de levensgrote slakken beginnen de dames pas in de loop van november met het onkruidvrij maken en inzaaien van hun perceeltje.
Wanneer we in november ons menu van pasta, rijst, zoete aardappelen en cassave willen aanvullen met wat meer vitaminerijke ingrediënten komen we uit bij diepvriesgroente uit de supermarkt. Onze favoriete groente, sla, is pas eind december met moeite te vinden. Omdat voor de Gambianen sla veel gegeten wordt bij de maaltijd om in de Ramadan het vasten te breken- de Ramadan begint eind deze maand- is er nu zo veel sla op de markt dat er al kinderen aan de poort komen om sla aan te bieden. Op bovenstaande foto’s zien jullie hoe de groenteboer met paard en wagen bij een gelukkige huisvrouw sla komt aanbieden.
De moeder van de moeder van Ali S.
Afgelopen week ging ik nog even naar Ali S. om te zien of zijn mobiliteit weer is toegenomen. Hij zat nu buiten en dat maakt dan optisch toch een flink verschil met iemand te bed in een donkere kamer. Zijn spierkracht in zijn aangedane been was zeker nog niet op niveau, maar al met al gaat het goed vooruit. Niets meer aan doen, dus.
Maar…”dokter, nu U hier toch bent”. Deze zin is kennelijk multicultureel, want als variant op de spreekuur patiënt, die inmiddels de geplande spreekuurtijd geconsumeerd heeft en dan “Nu ik hier toch ben” zegt heb ik dit in mijn werkzame leven vaak gehoord. Afhankelijk van het humeur/werkdruk/agenda/sympathie voor de vrager (meestal vraagster) zijn dan antwoorden in de zin van “Daarvoor moet u bij de assistente toch echt even een nieuwe afspraak maken” tot “brand maar los” en alle tussenliggende varianten mogelijk.
Maar hier ben ik op vakantie, dus wachtte ik de vraag rustig af. Ali vertaalde of ik nog even bij de oma van Ali S. wilde kijken. Oma lag te bed in een mooi betegelde en helder verlichte kamer op een groot tweepersoonsbed. Er was een kleurige lap stof om haar lijf gewikkeld en op het randje van de stof was “Real Wax” gedrukt, dus misschien wel van de fabriek uit Helmond. Hiermee heb ik dan ook wel alle positieve informatie over oma verteld. Oma bleek een dag eerder uit een privé ziekenhuis ontslagen te zijn. Ze verbleef normaal bij een andere dochter, maar omdat in dat gezin een baby op komst was (dat gebeurt hier soms) was oma verhuisd.
Op bed lag een zo te zien stokoud vermagerd vrouwtje met een fors verkromde wervelkolom en spitsvoeten. Uit het verhaal maak ik op dat ze al jaren dementerend is en nu kennelijk in het eindstadium is beland. Ze geeft geen teken van herkenning van haar kinderen, praat niet meer en vraagt niet meer om eten en drinken. In verband met overgeven was ze opgenomen geweest, waarbij ze vocht per infuus had gekregen. Natuurlijk wordt zo’n ernstige patiënte niet zonder medicatie ontslagen: een mij onbekende pijnstiller met diverse componenten, een antibraakmiddel, ijzertabletten, foliumzuur ,vitamine B12 en natuurlijk antibiotica. Op mijn vraag of er ook een uitslag was van het verrichte bloedonderzoek, kwam de verzorgende dochter aan met de rekening van de opname: 1650 dalasi = € 22,-. Gelukkig sprak haar dochter, dus de moeder van Ali S., redelijk Engels, maar ze kon kennelijk niet lezen, want ze was toch echt in de veronderstelling dat de lab uitslagen op dit papier stonden. Na haar gecomplimenteerd te hebben met haar inzet heb ik uitleg gegeven over dementie en dat we in onze cultuur mensen als oma niet meer naar het ziekenhuis vervoeren, maar haar goed verzorgen, met mate eten/drinken aanbieden en verder afwachten wat onze Schepper van plan is.
Al met al is deze mevrouw dus in het eindstadium van dementie. Almost never a dull moment ofwel er is hier altijd wat te doen.
Nog steeds oranje
zijn de shirts, die we afgelopen week op de basisschool in Madiana hebben uitgedeeld om op de sportdag partijen te maken.
Tenslotte
is dit weblog later geplaatst dan jullie van me gewend zijn. Onze Drents-Groninger buren hadden een heuse cobra gevangen. De eigenaar van de reptielendierentuin wilde hem graag hebben, dus zijn we naar Kartung gereden. Huub en Annet hielden de slang in bedwang en ik was de chauffeur. Gelukkig is een inzittendenverzekering hier altijd bij de autoverzekering inbegrepen. Volgende week volgen de foto’s en onze ervaringen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 245
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/213/242_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => overtreffende-trap
)
[5] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106194
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-16
[photoRevision] => 0
[title] => Mixed
[message] =>
Mixed.
Het was weer een week met wisselende ervaringen. De contrasten binnen onze week zijn bijna vergelijkbaar met het verschil in de weersomstandigheden bij jullie en bij ons. In Noord-Nederland zagen we sneeuw liggen met de bijbehorende verkeersproblemen, maar ook foto’s van reuze-sneeuwpoppen van onze kleinkinderen en wij klagen niet ( overigens schijnt het op dit moment ook de niet-klagen-challenge te zijn ) over zon en zeewind, ondanks de frisse avonden. De max. temperatuur blijft onder de 30 graden en dat nu al dagenlang en een duik in het zwembad ervaren we bijna als masochisme.
Ali S.
Nadat ik zondag het te forse gips van zijn been had verwijderd en hem bedolven had onder oefenadviezen, ben ik dinsdag nog even bij Ali S. gaan kijken. Tot mijn verbazing en blijdschap kan hij zijn been weer optillen en is hij flink aan het oefenen. Hij loopt nu bijna als een Gambiaanse kievit met 2 krukken en durft zijn aangedane voet ook al op de grond te zetten. Zijn vriend, die bij hetzelfde voorval is aangereden, ligt nog thuis te bed met een groot gips. Nu komt natuurlijk de vraag of ik hem ook van het gips wil verlossen. Komende dagen ga ik bij hem kijken, maar dan eerst ook de röntgenfoto’s beoordelen of het verstandig is om hem van het gips te bevrijden.
Namo
Vorige week verhaalde ik over de betaling van de namo=OZB. Ali (B) is maandagmorgen weer naar het huis van de burgemeester gegaan, maar de jongedame van het kadaster was er niet: op weg naar het hoofdkantoor om kwitantie-papier te halen. Na 14.00 uur zou ze zeker aanwezig zijn. Ali heeft die middag 2 uur zitten wachten en kwam om 16.30 onverrichterzake terug.
Maarrrr……dinsdagmorgen was het in een kwartiertje gepiept. Nadat Ali naar waarheid de bebouwing van onze compounds had beschreven volgde de rekening: in totaal 375 dalasi.
Vrijdagmorgen belde de ambtenaar die vorige week vertelde dat de belasting 2000 dalasi per compound zou zijn.: we hadden op hem moeten wachten.We wachten af.
Buurvrouw Fatou
Eerder vertelde ik over de moeder van onze buurvrouw Fatou, die na een beroerte halfzijdig verlamd in dit armoedige huisje verbleef en via Brit van www.caring4mobility.com een looprek en postoel kreeg.
Vier weken geleden kreeg de oude dame een nieuwe beroerte en werd ze bewusteloos door sterke mannen in een Mercedestaxi op de achterbank gelegd en naar een ziekenhuis gebracht. Twee dagen geleden is ze via hetzelfde vervoer teruggekomen om te overlijden…maar wel met een maagsonde. Op weg naar ons dagelijks brood gistermorgen kwam Fatou op me af en zei “Mamma”, waarna ze een onderooglid naar beneden trok en op haar huisje wees. Ik hoef hier niet uit te leggen dat dit in Gambiaanse gebarentaal betekent dat haar moeder weer thuis is en ze mij vraagt om te komen kijken.
Gistermiddag, met tolk Ali: moeder lag in een pikdonker vertrek – geen ramen- rochelend en niet aanspreekbaar op haar einde te wachten. De vraag aan mij was of het opgeloste melkpoeder dat men via de sonde probeerde toe te dienen wel voldoende krachtig spul was. Met enige omwegen, met inachtneming van alle mij bekende overtuigingen hier, heb ik uitgelegd dat ik niet verwachtte dat moeder nog weer zou opknappen. Dat sloot aan bij hun beleving, gelukkig. Vervolgens heb ik uitgelegd dat het geven van voeding haar lijden mogelijk zou verlengen. Hoewel ze niet aanspreekbaar was, maakte ze tijdens de verzorging wel de indruk dat dat erg pijnlijk was en de familie vertelde dat haar verblijf in het ziekenhuis ook een lijdensweg was zonder goede pijnstilling. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op hulp om haar lijden te verlichten en ik heb een Fentanylpleister uit voorraad geplakt. De volgende dag bij huisbezoek: tevreden en dankbare mantelzorgers en een rustige patiënte met een pols, die duidelijk zwakker is. Ze kan nu gedraaid en gewassen worden zonder kreunen.
Vanmorgen moest de 3 dagen werkzame pleister vervangen worden door een verse. De patiënte lag rustig ademend met een zwakke pols nog in het pikdonkere vertrek. Met een slag om de arm heb ik uitgelegd dat haar einde nabij is.
Toch kwam een half uur later een dochter bij ons aan de poort om te vragen of ik vervoer naar het ziekenhuis kon regelen. Ali is nog even naar hen gegaan om te vragen of nogmaals uitleg nodig was, maar dat was niet het geval.
Dus: hier geen huisarts of 112 bij een ernstige situatie; geen ambulance of liggend vervoer; geen uitleg in een ziekenhuis over de zinloosheid van opname, alleen verzorging door de familie in het ziekenhuis en vooruitbetaling van alle “zorg”; geen transferverpleegkundige bij ontslag; geen plekje in het niet-bestaande verpleegtehuis; geen uitleg dat het geforceerd geven van alle medicatie, als bloedverdunner, bloeddrukverlager en cholesterolverlager wel gestopt kan worden; wel mensonterend vervoer “als een zak aardappelen” in een personenauto; geen onderleggers of incontinentiemateriaal. Thuiszorg??? Wat is dat??
Slechts een buurman-Toubab met toevallig nog een paar Fentanylpleisters in voorraad, maar zonder de vooruitziende blik om nog incontinentiemateriaal op voorraad te houden in plaats van alles weg te geven.
Nog steeds Oranje Boven.
Afgelopen dagen zijn we begonnen met het uitdelen van de prachtige oranje gymshirts uit Hollandscheveld. We begonnen maar op “onze eigen” Baobab Nursery school ( www.gambiahulp.com) alle kleuters en leraressen in het oranje te steken. Het hemd is tenslotte nader dan de rok en hoe dan ook moet je te allen tijde voorkomen dat “eigen volk” te kort komt. Nationalisme is kennelijk besmettelijk. De foto’s en videootje spreken voor zich.
Overigens nog de antwoorden op De Slimste Mens vragen over Hollandscheveld.
1: Boerenopstand in 2: 1963 met 3 de slag om Hollandscheveld 4 Piet Kleine 5 schaatser en 6 postbode.
Zoals verwacht waren er geen goede inzendingen, dus de hoofdprijs wordt deze week niet uitgereikt.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 222
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/210/244_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mixed
)
[6] => stdClass Object
(
[reportId] => 5106049
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-09
[photoRevision] => 0
[title] => Niet raar
[message] =>
Niet raar, maar
Ongemakkelijk
voelde ik me afgelopen week weer eens. Ik kan het gevoel dat me op zo’n moment bekruipt niet anders omschrijven.
Het gebeurde toen ik bij het verlaten van de supermarkt die van ons de meeste klandizie krijgt – ik bedoel niet één van de buurtsupers, maar een echte supermarkt in de bewoonde wereld- mijn boodschappenkarretje voorzichtig van de helling aan de voorzijde van de winkel naar beneden liet rollen naar de auto. De tegels van deze helling zijn vaak flink zanderig en daardoor glad en dat maakt dat het soms lastig is om je karretje niet met een te grote snelheid naar beneden te sturen, dus met mate schrap zetten. Terwijl ik bezig was de boodschappen in de bagageruimte van de auto te zetten, werd het karretje vastgepakt door een hulpvaardige hand. De hand bleek toe te behoren aan een oude dame, die me kennelijk wilde helpen het karretje te stabiliseren, terwijl ik mijn handen gebruikte voor het overzetten van een zware zak hondenvoer. Na het sluiten van de achterklep wil ik het karretje terugzetten en op dat moment tovert de dame vanuit haar kleding een leeg yoghurtbakje tevoorschijn en houdt dit onder mijn neus: graag een salibo = aalmoes, dus. De parkeerplaats vóór de super is natuurlijk een prima bedelplek: veel winkelende witte rijkaards.
Maar hoe herop te reageren? Een vodje bankbiljet uit mijn broekzak trekken en na inspectie (is het niet te veel of te weinig?) in het bakje stoppen? Net doen of ik het niet zie en gewoon met het karretje weer de hellingbaan op? Een uitdrukking op mijn gezicht laten verschijnen, waaruit op te maken valt dat ik dit niet aangenaam vind?
Na het terugzetten van het karretje, heen en weer 10 meter, wil ik in de auto stappen. Op dat moment stappen 2 vrouwen van achter de auto tevoorschijn, mogelijk een moeder met 10- jarige dochter, met ieder een bundeltje baby in hun armen en wijzen ieder naar hun Awa/Adama en vervolgens naar hun mond: graag een bijdrage voor babymelkpoeder.
Analyse: waarin zit nu het ongemak? Gewoon in beide gevallen 10/25/50 dalasi doneren? Zijn deze mensen wel zo arm als ze zich voordoen en is het een makkelijke manier om inkomen te verwerven? Zijn dit mensen die het water tot boven de lippen staat en zien ze geen andere mogelijkheid dan bedelen? Stimuleer ik bedelen door elke keer een donatie te doen of helpt het om veel weg te geven en op deze manier zodanig te verarmen dat ik meer kans heb om het hemelrijk te beërven?( vrije vertaling van Mattheus 5 )
Ik zie op de teller van deze site dat het aantal lezers rond de 150 per week schommelt. Er moet dus iemand zijn, die me een goede tip kan geven en zijn/haar wijze raad met ons wil delen(?)
Met de Noorderzon
Is ze naar Spanje vertrokken (en aangekomen) via de gevaarlijke zeevaart naar de Canarische eilanden. Ik heb het over de moeder van 3 kleine kinderen van wie het jongste kind op de rug van zijn grootmoeder op mijn spreekuur komt.
Via Ali hoor ik het verhaal: de vader van de kinderen heeft na aankomst in Spanje geld gespaard en naar zijn vrouw gestuurd. Zijn vrouw woonde op de compound van haar mans familie met hun drie kinderen. Omdat het stel inschatte dat familieberaad niet zou resulteren in toestemming om te vertrekken, is moeder zonder overleg vertrokken. Oma zorgt wel voor de kinderen. Al rondvragend lijkt deze geschiedenis een nieuwe fase in de trek naar Europa te markeren. Na de jongemannen en sinds vorig jaar de jonge vrouwen die als single de gevaarlijke reis maken, worden nu kleine kinderen achtergelaten. Op mijn vraag of de Spaanse Gambianen oma ondersteunen bij de zorg voor hun kinderen, krijg ik als antwoord. Nee, ze zijn nog Spaans aan het leren.
Om te bevredigen!!
De oudste zoon van Alhagy en Yassin, Muhammed, gaat sinds afgelopen september naar de middelbare school. Dat betekent voor hem, net als voor brugklaspiepers in Nederland, een grote verandering. Zijn veilige en kleinschalige basisschool met het Montessorisysteem heeft hij verruild voor een grote school met veel leerlingen en een grote klas. Op de basisschool ging hij met Yassin, die hier lesgeeft, in de auto naar school en ’s middags weer naar huis. Nu moet hij ’s middags in de wirwar van overvolle taxibusjes een plaats bemachtigen in een busje dat naar Madiana gaat. Er zijn hier geen lijnbussen met de bestemming in grote letters boven de voorruit. Hij heeft een groot aantal vakken en dus ook veel boeken in een te grote en te zware rugtas. Onze vriendin Christine, die traditioneel elke winter een paar weken bij ons bivakkeert, - ze is lerares Engels met pensioen- vroeg afgelopen week of ze de boeken van Mohammed mocht bekijken. (er zijn mensen die in de loop van hun leven hun beroep niet hebben beoefend, maar die hun beroep zijn geworden). In het lesboek “kennis van de Islam ”viel haar oog toevallig op een hoofdstuk, waarin uit de doeken werd gedaan, waarom een man meer vrouwen mag huwen. Nu zou ik deze zinsnede natuurlijk als vraag-cliffhanger aan het einde van mijn blog kunnen presenteren in de hoop dat een lezer hier een plausibel antwoord op kan formuleren. Hoewel ik van jullie lezers een hoge dunk heb, vrees ik dat niemand het juiste antwoord in een reactie kan geven.
“Als de eerste vrouw menstrueert, kan de tweede vrouw de echtgenoot bevredigen”
Ik pas nu even zelfcensuur toe om hierop geen commentaar te geven dat jullie meer zou opwinden dan bovenstaande verklaring.
Ali S.
Mocht iemand denken dat ik een S. zet in plaats van een B, dan is dat verkeerd gedacht.
Ali S. is een vriend van “onze Ali “ ( Ali Baldeh,dus wel Ali B...) en we duiden hem aan met de naam van het dorpje waarhij woont: Salending. Salending betekent “kleine brug” en ligt 5 kilometer van Madiana. Ali S.is drie weken geleden met 2 vrienden door een uit koers geraakte auto aangereden, terwijl ze aan de kant van de weg stonden te praten. Ze zijn opgenomen in dezelfde traumakliniek als Ali B. In eerste instantie was er sprake van veel botbreuken, maar uiteindelijk bleek Ali S. een flinke fractuur van een middenvoetsbeentje en een scheurtje in zijn bekken te hebben. Hij kreeg een loodzwaar onderbeengips aangemeten en werd na drie weken bedrust ontslagen met een controleafspraak over 6 weken. Inmiddels is hij een week thuis en wordt hij te bed verzorgd door zijn echtgenote en zijn moeder. Gisteren heb ik hem met Ali B. bezocht om te kijken of ik zijn situatie kan verbeteren.
Ali S. lag te bed en vertelde dat hij bij alles geholpen moest worden. Het gips is zo zwaar dat hij niet kan lopen met stokken omdat zijn inmiddels krachteloze aangedane been zijn voet niet van de grond kan tillen. Omdat het gips ook het buigen van de knie belemmert, is er inmiddels dus ook een bewegingsbeperking van de knie, en natuurlijk de enkel.
Op zijn verzoek heb ik vandaag met hulp van zaag en blikschaar het gips verwijderd en er kwam een dun kuitje en stijve enkel tevoorschijn. Na wassen en oliën heb ik een stevig windsel om zijn voet gedaan en met nadruk oefeningen voor heup-, bovenbeen- en kuitspieren voorgedaan. Vandaag lukte zelfs aanspannen van de spieren niet. Over twee dagen toch maar even kijken hoe het gaat. Nu kan hij in ieder geval zelfstandig met krukken naar de wc.
Op de terugweg vroeg ik Ali B. of de vader van Ali S. is overleden. Maar nee, die woont 150 km landinwaarts en heeft daar nog een vrouw. Bovenstaande verklaring van polygamie als plausibel in mijn hoofd, schoot het me te binnen dat 150 km reizen om bij je niet menstruerende vrouw aan je gerief te komen, wel een flinke investering is. Overigens lijkt me er bij de moeder van Ali S. gezien haar leeftijd geen sprake meer te zijn van menstruaties…..,maar die andere vrouw kan natuurlijk 30 jaar jonger zijn.
Namo
Binnenkort valt in Nederland de aanslag OZB weer op de figuurlijke mat. Dat betekent op dit moment dat er een bericht komt in de Berichten box, dat er een bericht van de overheid is. De OZB stijgt de laatste jaren flink en dat is plezierig voor huizenbezitters. Dat betekent namelijk dat de overheid de waarde van je woning elk jaar hoger inschat en dus dat je steeds vermogender wordt. Hier gaat dat een beetje anders. Als eigenaar van een lapje grond betaal je aan de overheid elk jaar de Namo. Daarvoor krijg je geen aanslag, maar moet je zelf er aan denken. Ali gaat voor ons altijd de Namo betalen bij een beambte, die vanuit het districtshoofdkantoor van het kadaster op vrijdagochtend zitting houdt bij de alkalo=burgemeester. Zoals al eerder gemeld, tikt Ali dan even het bedrag van 375 dalasi voor onze twee lapjes grond in onze naam af en krijgt een kwitantie.
Dit jaar gaat het gerucht dat de Namo flink verhoogd is. Ali heeft een overheidsdienaar gebeld en die verklaarde dat de Namo voor een huis met 3 slaapkamers en douche nu 2000 dal.bedraagt. Vrijdagochtend rond 12 uur zou deze functionaris aanwezig zijn in Madiana. Toen Ali om 12.30 aankwam zat er een jongedame namens het kadaster, die vertelde dat de Namo 300 dalasi per compound bedraagt en dat ze elke ochtend aanwezig is om dit te innen. Helaas waren de kwitanties op, dus volgende week graag terugkomen. Op de terugweg belde de 2000 dalasi-vrager Ali twee keer om te vertellen dat hij er aan kwam. Het lijkt me niet geheel onmogelijk dat het hier een geval van pogingtotzelfverrijking betreft. Volgende week het vervolg.
Mozaïek-shirts.
Gisteren arriveerden de dozen waarin we 150 oranje gym-shirts hebben opgestuurd. De shirts zijn afgedankt door basisschool het Mozaïek uit Hollandscheveld (“wat weet u van Holl.veld?). Alied en Christine hebben ze keurig op leeftijd gesorteerd, geteld en op stapeltjes gelegd. Zonder dat er een EK of WK is, kleurt de omgeving binnenkort Oranje.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 340
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/209/314_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => niet-raar
)
[7] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105934
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-02-02
[photoRevision] => 0
[title] => Zelfcensuur
[message] =>
Zelfcensuur
Na het publiceren van mijn verhaal van vorige week, viel me nog eens op dat de verhalen vooral verdrietig zijn. Deze week pas ik zelfcensuur toe en wordt het een goed-nieuws-show. De verhalen over de jonge vrouw met afbraakziekte, de jongen van 18 jaar die overleed en de moeder die door het bloedverlies tijdens haar eerste bevalling bijna leegbloedde omdat er geen donorbloed voorradig was zul je dus niet lezen, vandaag.
Privékliniek
Gezien de stagnerende behandeling van het armletsel van Ali ben ik afgelopen maandag met hem naar de dichtstbijzijnde privékliniek gegaan: weer een nieuwe ervaring. Bij binnenkomst in de hal werden we opgewacht door een functionaris die vroeg naar de reden van komst. Na mijn uitleg dat we graag een controle foto van Ali’s arm wilden, bleek dat we daarvoor eerst naar de arts ter beoordeling moesten. Dat betekende dat Ali kon aanschuiven in de rij voor het betaalloket en ik op stoeltjes voor begeleiders kon plaatsnemen. Er waren 10 wachtenden vóór ons en mede door de door mij niet helemaal te doorgronden werkwijze duurde het 1 uur voor we onze portemonnee konden trekken (we=ik, dus). Na betaling van 900 dalasi voor het consult was de rij voor de spreekkamer verrassend kort en binnen 30 minuten werden we door een vriendelijke jonge Gambiaanse arts te woord gestaan. Mogelijk geholpen door de gloednieuwe bloeddrukmeter, Infraroodthermometer en O2 saturatiemeter die van plaats wisselden( uit mijn rugzak naar zijn bureau) maakte hij een opdracht voor het maken van de foto’s. Maar eerst betalen dus……gelukkig in een kortere rij naar de kassier: 2 opnames voor 1500 dal. Ondanks de korte rij voor de röntgenkamer even een uurtje wachten voor de foto’s die in 5 minuten gepiept waren en snel per whatsapp op de telefoon van Ali verschenen. Daarna weer naar dezelfde arts, die ons verwees naar zijn vriend orthopeed, die vanaf 17.00 in dezelfde kliniek zijn inkomen kwam aanvullen. Binnen 3.5 uur weer buiten, met goed resultaat voor de somma van 35,- € .
Om 17.00 togen we weer naar Medicare, waar de orthopeed op tijd arriveerde, ons prima hielp en na bekijken van de foto’s adviseerde de gipsspalk te verwijderen. Over 4 weken weer retour en we hebben al een opdracht voor de foto’s gekregen. Wel eerst betalen natuurlijk.
Het was een belevenis om in deze kliniek een aantal uren mijn ogen te mogen uitkijken. Er lopen een groot aantal mensen rond in herkenbare kledij die de patiënten wegwijs maken in het systeem. Regelmatig wordt de wachtenden gevraagd even te benen op te tillen (indien mogelijk) om een schoonmaakster de gelegenheid te geven met een dweil te passeren. Veel heen en weer lopende mensen geven zichzelf een belangrijke uitstraling met een stethoscoop om hun nek. Met terugwerkende kracht heb ik veel spijt dat ik mezelf ook niet meer als zo’n redder-in-nood aan het publiek heb getoond.
De vrouwelijke bezoekers zijn zonder uitzondering gekleed in fraaie jurken en kleurige hoofdbedekkingen. Hun kinderen zijn uitgedost alsof ze naar hun eerste Heilige Communie gaan. Hun mannelijke helften zijn gekleed in keurige kostuum of traditionele kaftans. Er was een familie met een lichtere huidskleur, waarschijnlijk van Arabische afkomst, waarvan de heren net als wijlen Kadhaffi lappen over hun dagelijkse kloffie droegen. Ze hadden een kralensnoer in hun handen, waarbij de kralen ondanks het gesprek met hun buren snel door de vingers gleden. Dit zijn kennelijk mannen die kunnen multitasken: gelijktijdig een gesprek voeren en de gebeden horend bij de kralen opzeggen.
Ik heb het even opgezocht: de tasbih = gebedskrans is een hulpmiddel bij het verrichten van dzikr: het gedenken van de 99 schone namen van God en het bidden van 33 x Soebhan Allah (verheven is God), 33 x Al-hamdoeillilah (dank aan God) en 33 x Allahoe Akbar (God is groot). Deze mannen hebben de wachttijd in deze kliniek dus nuttiger besteed dan deze ongelovige Toubab. Gelukkig heb ik nu jullie lezers wel een stukje verder gebracht in jullie algemene ontwikkeling.
Overigens heeft Ali weer meer zelfvertrouwen en is optimistischer over het herstel van zijn arm. Elke ochtend en namiddag ben ik als fysiotherapeut-beunhaas bezig om zijn schouder, pols en vingergewrichten weer te mobiliseren. Zijn schouder is inmiddels weer ”los” en ik kan mijn vingers niet meer uit zijn vuist trekken, dus de knijpkracht is weer intact.
Overigens voelde ik me in deze omgeving van mensen met geld wel lichtelijk underdressed in mijn korte spijkerbroek.
Avontuur
Vorige week zondag zou een collega van Alhagy een Engels echtpaar naar Bissau brengen, een afstand van 289 km volgens Google Maps. De collega had gehoord dat er op die reis voetangels en klemmen konden liggen en hij wist dat Alhagy er vaker geweest was. Na het oppikken van het avontuurlijke stel bij hun hotel vroeg Alhagy hen of ze wel een visum hadden voor Guinee Bissau. Bij de ambassade is het makkelijker en goedkoper om een visum te krijgen. De vrouwelijke helft, die kennelijk “de broek aan heeft”, beweerde hardnekkig dat een visum niet nodig was. Bovendien hadden ze geld genoeg bij zich. Als nederige chauffeur kun je boven je gestelden dan niet tegenspreken, dus Alhagy zweeg. Het passeren van de grens met Senegal ging vlot, maar bij het rijden door de grote stad Ziguinchor vroeg hij nog even hoeveel veel geld was. Ze bleken het astronomische bedrag van 3000 dalasi = 40,-€ bij zich te hebben: daarmee reis je heel Afrika door ( in je droom)
De grens met Bissau bleek dus de barrière, waarvoor Alhagy vreesde. De Engelse paspoorten werden ingenomen, er moest 120,-€ betaald worden inclusief boete door het ontbreken van visa. Gelukkig zaten er nog Mastercards en Visacards in de bagage. Helaas kon daarmee niet betaald worden. Er werd een motortaxi beregeld en the English Lady vertrok op de buddyseat naar het dichtstbijzijnde gehucht om geld uit de muur te trekken. Mogelijk wilde the Lord op deze manier zijn lieftallige echtgenote lozen??? Je hebt het al bedacht: nul punten. Nu hadden Alhagy en collega al hun spaargeld meegenomen voor het geval van pech-onderweg en na het achterlaten van alle bijeengeschraapte CFA’s, dalasi’s en ponden werd de weg vervolgd en bereikten de toeristen hun hotel in Bissau, de hoofdstad.( De CFA is het betaalmiddel van een negental West-Afrikaanse landen)
Door het langdurige oponthoud op de heenweg arriveerden Alhagy en collega na 18.00 hr bij de grens Bissau-Senegal: grens dicht. Ze hebben geprobeerd een oogje dicht te doen op de autostoelen. De volgende dag weer terug naar huis.
Dinsdagmorgen belden de avonturiers met de vraag of ze weer opgehaald konden worden. Ze hadden hun plastic geld nergens kunnen inwisselen voor CFA’s en tot maandagavond laat zonder eten/drinken doorgebracht. Door een vriend in Engeland te bellen met de vraag om geld via Western Union op te sturen, hadden ze hun eten en hotel kunnen betalen. Bij vertrek had de auto van Alhagy’s collega een klein probleempje: de dynamo hield er mee op. Hun heenreis werd dus vertraagd en dat betekende jakkeren om op de terugweg vóór 18.00 terug te zijn in Senegal. Met z’n vieren in de auto slapen leek niet aanlokkelijk, kennelijk. Door de geforceerd hoge snelheid op de slechte weg in Bissau brak een schokdemper van Alhagy’s auto: toch maar doorrijden. Na het oppikken van de toubab’s ging het weer snel naar het Noorden en om 20.00 weer terug bij hun hotel.
De woensdag werd besteed aan het vervangen van de schokdemper na het steunpunt gelast te hebben: een klein klusje, als de elektriciteit werkt. Maar ja….een mens kan niet alleen maar voorspoed hebben.: kosten 8000 dalasi.
Mocht u tijdens uw verblijf in dit suffe landje een leuk, avontuurlijk tripje willen maken…….
\
Voor de Slimste Mens: wat weet je van Guinee-Bissau.?
Als ik op Wikepedia de informatie over dit landje, dat nog armer en minder ontwikkeld is dan Gambia, lees, lijkt het me toch geen aantrekkelijke bestemming. En dan te bedenken dat het plan was om op de bonnefooi door te reizen naar Sierra Leone en vandaar terug naar Engeland te vliegen.
Zondagmorgen
Vanochtend hebben we de gebruikelijke spelletjes ochtend rond de grote tafel op de veranda weer gehouden. We doen het allemaal voor ons plezier…als we maar winnen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 262
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => zelfcensuur
)
[8] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105842
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-26
[photoRevision] => 0
[title] => Draad
[message] =>
De draad.
Afgelopen donderdag zijn we weer naar Gambia teruggevlogen. Op het moment dat ik dit typ bedenk ik dat ik in november het als heengevlogen zou hebben betiteld. Nu, na twee weken Nederland, voelt het in zuidelijke richting vliegen dus kennelijk als “terug”. Weer een bewijs dat het steeds maar weer een kwestie is van “hoe je het bekijkt”. Goed om dit in veel situaties waarin de kijk van mensen op bepaalde zaken verschilt in het achterhoofd te houden.
Na 2 weken in het warme bad van onze (klein) kinderen te zijn geweest, en in ons koude, grijze kikkerlandje, pakken we hier de draad van ons subtropische leven weer op. En hoewel er geen lijn in mijn wekelijkse weblogs zit, pak ik ook op dit medium de draad weer op. Ik hoop dat jullie lezers mijn gedeelde informatie kritisch zullen lezen, maar niet zodanig dat ik als desinformatieverspreider te boek kom te staan.
Ali’s arm.
Inmiddels is het ruim 5 weken na de operatie, waarbij zijn gebroken onderarm met een geschroefd plaatje en een pen door een bot is gerepareerd. Tijdens ons verblijf in Nederland is hij eerst naar Banjul gegaan om een afspraak te maken met Mr.Bah. Deze afspraak kon niet telefonisch gemaakt worden. Gelukkig was Mr.Bah aanwezig en kreeg hij een afspraak.De afspraak hield in dat Mr.Bah, wiens kamer bezaaid was met mappen met inhoud, zijn ziektegeval noteerde en vervolgens kon hij weer gaan. In Banjul zou ook het verband rond zijn gipsspalk gewisseld worden, maar het was ter plekke zo’n chaotische toestand dat hij maar weer naar de traumakliniek in Bakou is gegaan. Daar is het windsel zo strak aangebracht, dat bij onze aankomst gisteren zijn hand flink gezwollen was met een paar worstvingertjes. Mijn eerste goede daad was dus het wisselen en losser aanbrengen van het verband. Het is nu nog helemaal onduidelijk wie wanneer gaat beoordelen of de breuken genezen zijn en wanneer de pen, waarvan het uiteinde door de huid naar buiten komt, verwijderd kan worden. Wordt vervolgd.
Slechts schuldloos naar het hiernamaals.
In de dozen met kleding en medisch materiaal versturen we ook flessen met bodylotion, shampoo en douchegel (van de Lidl) naar Gambia. Yassin heeft een clientèle die deze kwaliteit waardeert en die graag koopt. Ze verkoopt dit met een flinke marge. Op deze manier steunen we Yassin zonder “zomaar” geld te geven. In een business-schriftje noteren we het aantal flessen cosmetica en de inkoopsprijs en dat bedrag betaalt Yassin weer terug. Gisteren was er zo’n afrekendag, maar Yassin vroeg besmuikt of we nog even op ons geld konden wachten want ze had het uitgegeven rond het overlijden van haar vader.
Yassin leerde ons dat een overledene pas toegang tot het hiernamaals krijgt als de aardse schulden vereffend zijn. Na het overlijden van haar vader is Yassin, bijgestaan door haar zussen, alle buurtsupers, buren, kennissen, familie en leveranciers van elektrisch materiaal (haar vader was elektricien) afgegaan om te zien of er nog openstaande rekeningen waren. En dat kan natuurlijk alleen als je geld uit te geven hebt…… . Na een kort beraad hebben we haar dit bedrag van 5000 dalasi = 70,- € kwijtgescholden. Haar maandsalaris bedraagt 5500 dal, dus is het voor haar maanden schrapen, met een schuldgevoel, om ons terug te betalen. Onze tweede goede daad dus binnen een paar uren na aankomst (borstklopperij!)
In Nederland kun je een mogelijk negatieve erfenis nog voorkomen door deze beneficiair te aanvaarden, zodat je de schuld niet hoeft te vereffenen. Niemand weet natuurlijk of dat betekent dat dit de erflater belemmert om door Petrus bij de hemelpoort binnengelaten te worden. Ik hoop maar dat de privacy waakhond ervoor zorgt dat deze uiterst vertrouwelijke rode cijfers niet ter inzage zijn voor Petrus.
Vrijdagmorgen is Yassin met het OV naar familie in Senegal gereisd. Deze reis van 300 kilometer naar een achterafdorp diep in Senegal neemt de hele vrijdag in beslag. De echtgenoot van een nichtje is afgelopen week overleden en de plicht van het Gambia gedeelte van de familie is om iemand af te vaardigen om rouwbeklag ter plekke te plegen. Even naar een goed gesorteerde supermarkt gaan en de stemmige rouwkaart met een innig gemeende handgeschreven tekst en voldoende gefrankeerd met Kinderpostzegels van vorig jaar ….nee, daar komt men hier niet mee weg. Gezien de penibele financiële situatie van onze buren informeerde ik na de kwijtschelding van bovenstaande 5000 dalasi nog even naar de geldbron om deze reis te betalen. De hele uitgebreide Gambiafamilie heeft de laatste dalasi’s bij elkaar geschraapt om de tocht van Yassin te betalen. Het plan is dat ze zondagmorgen vóór het krieken van de dag het eerste taxibusje neemt – even wachten tot er 25 mensen in dit 12 persoons busje een plekje hebben gevonden- en dan laat op de dag weer in Madiana arriveert. Maandagmorgen weer lekker uitgerust naar school om les te geven.
Meneer Ceesay
Vorig weekend werd op zondagmorgen meneer Ceesay dood gevonden. Meneer Ceesay was een collega-leraar van Yassin op school en was afkomstig uit Sierra Leone. In de tijd van de burgeroorlog in dat land zijn er veel mensen naar Gambia gevlucht en gebleven. Meneer Ceesay gaf les aan de oudste kinderen, dus ook aan Omar van Ali en Sohna Huja van Alhagy en Yassin. Op vrijdag voelde hij zich “niet lekker”. Zijn collega’s raadden hem aan naar een ziekenhuis te gaan, maar hij had zelf al medicijnen gekocht in een apotheek. Zondagmorgen realiseerden de mensen in de compound waar hij een kamer huurde, dat ze hem al een dag niet hadden gezien. Na het forceren van de deur vonden ze hem dood, in de bloei van zijn leven, 35 jaar oud.
Bij de geldinzameling van zijn collega-leraren moest Yassin bekennen, dat ze geen geld had om bij te dragen. Pijnlijk.
De oude gifspuiter.
Op 100 meter van ons erf woont (nu woonde) een bejaarde man, die ik al jaren ontmoette wanneer ik op weg was voor een broodje en hij lopend naast zijn tweewieler (de benaming fiets kan ik er niet op plakken) op weg was naar schadelijke insecten met een gifspuit op zijn rug. Vooral in grote groentetuinen werd hij uitgenodigd om vretende insecten te verdelgen.( en wij maar veronderstellen dat de tomaten op de plaatselijke markt zuiver biologisch van oorsprong zijn.Misschien toch maar extra wassen vóór consumptie) Afgelopen weken zag ik hem warempel op een motor langskomen. Hij reed uiterst behoedzaam en het mulle zand voor ons huis passeerde hij in looptempo, terwijl hij met de uit zijn haftan stekende spillebenen “meeliep”: een gemotoriseerde loopfiets. Omdat een zoon uit zijn gezin Europa heeft bereikt, wordt er met de ontvangen euro’s een flink huis naast het bouwvallige huisje neergezet. Een tweede zoon, die zijn broer wilde imiteren bleek in december tussen Libië en Italië verdronken te zijn. Dat wil zeggen: wel uit Libië vertrokken, maar niet in Italië aangekomen
Enkele uren na onze aankomst donderdagmiddag is de gifspuiter overleden. Ali vertelde dat hij een paar dagen voor zijn heengaan een feestmaal heeft georganiseerd en daarbij vertelde dat hij voorvoelde niet lang meer te zullen leven Vrijdagmorgen zag ik een grote menigte mannen vóór de overvolle moskee op het zandplein op matjes knielend meebidden met de voorganger. Daarna werd hij begraven
We weten het allemaal: we zijn passanten.
Overigens zou ik een “gifspuiter” in Nederland alleen met “gewasbeschermer” aanduiden.
Wacht U......
Nu ook een goed bericht: de door Musoo veroorzaakte bijtwond aan het onderbeen van de oude dame, die nietsvermoedend op zoek naar de blanke medicijnman onze veranda op liep, is weer keurig genezen. Tijdens ons verblijf in Nederland hebben we een hopelijk afschrikwekkend genoeg waarschuwingsbord gekocht om niet meer kalveren te laten verdrinken en met een rode verfrand(gevaar!!) op de loopdeur van de poort geschroefd. We zijn nu voor ons geweten en de WA-verzekering gedekt.
En verder merken we na 2 zonloze weken in Nederland weer extra op dat we maar boffen dat we hier bij lekkere temperaturen, de hele dag een blauwe lucht en een zeewindje mogen verblijven.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/206/111_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => draad
)
[9] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105680
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-12
[photoRevision] => 0
[title] => Decorwisseling
[message] =>
Decor
Hoewel ons leven zich op dit moment in het decor Hoogeveen afspeelt en er dus in strikte zin geen sprake is van een verslag uit Madiana, probeer ik op deze kille en grijze zondagmorgen toch maar in de zondagse typeflow te blijven.
Afternoon after.
Maandag hebben we onze (klein)kinderen naar het vliegveld gebracht en na een gezellige week afscheid genomen. Inmiddels is hun herinnering aan een week Gambia waarschijnlijk alweer naar de achtergrond gedrongen door de postvakantiedrukte, die wij in mijn huisartsenpraktijktijd altijd verwoordden met “De Filistijnen over U” naar, als ik me goed herinner, het Bijbelse verhaal over het krachtmens Simson. Wij ervaren na hun vertrek dat zo’n week door alle prikkels op ons verouderende gestel een vermoeid gevoel achterlaat, ondanks de fijne ervaring, maar door onze spaarzame conversatie daarna (we kunnen heel goed weinig zeggen) herstellen we weer snel.
Graf.
Naar aanleiding van het sterven van opa Sillah (zie blog vorige week) hebben we nog eens geïnformeerd naar de gang van zaken na overlijden in Gambia.
Direct na het overlijden wordt er naar familie, vrienden en bekenden een telefoontje gepleegd ter informatie. Voordat, ongeveer 15 jaar geleden, er een dekkend telefoonnetwerk was, werd er gebeld naar een telecenter in een dorp en ging vandaar iemand lopend of per fiets als aanzegger het dorp door. Naast het organiseren van zitplaatsen op het erf door de huur van stapelbare plastic stoelen, het samen bidden voor de overledene door de imam en oudsten van de moskee moet er op korte termijn een graf gedolven worden. Op een islamitische begraafplaats wordt er op een graf hooguit een klein ijzeren paaltje met nummer geplaatst, maar ook soms een houten paaltje dat snel door de termieten verorberd wordt. De gravers, mannelijke familieleden en buren, beginnen dus “op de gok ”ergens te graven. In januari, het heeft 3 maand niet geregend, betekent dat dat er met pikhouwelen begonnen wordt de harde grond open te hakken. Alhagy vertelt dat men dan vaak op botten stuit. Als blijkt dat dit graf van te recente datum is, wordt het weer toegedekt en op een andere plaats opnieuw begonnen. Bij het graven van de laatste rustplaats van opa Sillah kwamen er hele kleine botjes van waarschijnlijk een baby tevoorschijn. Deze botjes werden voorzichtig terzijde geschoven en het graf kon op de juiste diepte uitgegraven worden.
Klopper
Dinsdagavond, Het is rond 8 uur en al donker. De loopdeur in de poort zit al op de grendel. Er wordt op de poort geklopt, zacht geklopt en aanhoudend hard geklopt. ’t Zal een vreemdeling wezen, die verdwaald is zeker, dus ik loop toch maar even naar de poort. In het schijnsel van de lamp aan de buitenmuur zie ik een oude man in een zwarte kaftan met een rudimentair gebit. Ik begreep dat hij voor een consult kwam. Op die tijd iemand helpen, die geen Engels spreekt begin ik niet aan, dus legde ik in mijn beste Mandinka uit dat ik gesloten was en dat hij de volgende dag om 18.00 welkom was.
De volgende dag kwam hij terug en met vertaalhulp van Ali lukte het om zijn medische vraag te beantwoorden. Als er iemand verschijnt, die Ali niet kent treedt er een kennismakingsprocol in werking, waarbij op beleefde wijze gevraagd wordt naar iemands verblijfplaats, afkomst enz. Bij ons in Drenthe ging dat vroeger in de trant van “Waor kom ie weg?” en “Woarvan ben ie er iene “.
In dit geval bleek hij afkomstig en woonachtig in de Casamance = Zuid-Senegal. Zijn broer in Madiana was vorig jaar overleden en volgens de traditie was hij met de weduwe van zijn broer getrouwd. Nu reist hij geregeld heen en weer om beide vrouwen bij te staan. Het is mij nog niet duidelijk of zo’n huwelijk een formele zaak is met als reden dat “een vrouw alleen” een hulpeloos wezen is, of het een zaak is van financiële steun of dat dit gedwongen huwelijk ook in bed “geconsumeerd “wordt. De term “consumeren” heb ik wel eens zien gebruiken als een oudere man met een onrijp meisje trouwt en dan een aantal jaren wacht met het “consumeren ”van het huwelijk. Verschrikkelijke term, en dat niet alleen.
Ziekenhuis Bakou.
Toen Ali en ik naar het traumacentrum gingen, omdat Ali ter controle moest komen, heb ik medische spullen meegenomen, die ik in Nederland had gekregen. Ik bracht gloednieuwe automatische en handmatige bloeddrukmeters, oorthermometers en infrarood thermometers. Via de poortwachter kwam ik bij de “Officer in charge”,ofwel het medische opperhoofd. Na het zien van de spullen werden er notabelen van de kliniek opgetrommeld en gingen we op de foto. Achter het gebouw was de polikliniek en hing er op de struiken wasgoed te drogen. De familieleden die hun kampement voor het ziekenhuis hebben opgeslagen, moeten natuurlijk ook de was doen. Als snel leek me dat er weinig schot in de rij wachtenden was en ben ik rond 10.30 naar huis gegaan. Om 15.30 belde Ali dat hij klaar was en heb ik hem weer opgehaald.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 274
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/203/431_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => decorwisseling
)
[10] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105605
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2025-01-05
[photoRevision] => 0
[title] => Ongebruikelijke week
[message] =>
Ongebruikelijke week
Integratie.
Zoals ik vorige week meldde, hebben we deze week bezoek van (klein)kinderen. Afgelopen maandag kwamen Eelke, Janneke met Sven, Mette en Tom ( resp.13,12 en 9 jaar oud ) aan op het vliegveld. Hun Corendon-vlucht landde 45 minuten na het TUI-vliegtuig en dat vergt nogal wat van de organisatie op dit vliegveld. Gezinnen met kinderen krijgen voorrang in de eerste rij voor de betaling van de “security-fee”, maar dat helpt natuurlijk niet bij de bagage-band. Voor arriverende Nederlanders is het, zeker bij aankomst rond het middaguur, even een temperatuurschok. Het was maandag heel ruim boven de 30 graden. Bij aankomst thuis gingen de kinderen rechtstreeks in het zwembad.
Vorig jaar klikte het goed met de kinderen van Alhagy en Yassin en dat maakte dat iedereen zich erg verheugde op een week samen spelen. Het was weer leuk om te zien hoe ze, ondanks de taalbarrière, de hele week weer voetbalden, in het zwembad dolden en spelletjes speelden. De enige keer dat we moesten helpen te vertalen was om duidelijk te maken dat het spel dat in het Engels Ludo heet door ons Mens-erger-je-niet genoemd wordt.
Op de foto’s zien jullie de Ïce Party, ofwel onbeperkt ijs eten, en samen spelletjes doen aan de grote tafel op de veranda.
Tijdens deze week wordt weer gedemonstreerd hoe makkelijk mensen met een verschillende achtergrond en uit een heel andere cultuur met elkaar om kunnen gaan. Het leren kennen van “anderen”, zal vast helpen om de integratie van bevolkingsgroepen uit verschillende culturen te bevorderen. Dat is weer wat anders als integratie zien als “zij” moeten zich aan “ons” aanpassen.
Overigens: hebben mensen die op een bepaalde plek op deze aardkloot geboren zijn daarmee meer recht op dit plekje/ deze vrijheid/ deze welvaart dan mensen die toevallig geplant zijn op een plaats met armoede, onderdrukking en oorlogsgeweld? Het woord “gelukzoekers” wordt in dit verband gebruikt voor mensen die “bij ons” niets te zoeken hebben. Immers hebben “wij” dit geluk door geboorte/ hard te werken zelf verdiend en dat laten we ons door “hullie” niet afpakken, nietwaar?
Hopeloos.
Hoewel ik deze week geen spreekuur heb gedaan, omdat op dat tijdstip de temperatuur gaat zakken en het dan “de leukste tijd van de dag is”, stonden er afgelopen week toch mensen voor de poort, met wie ik had afgesproken dat ze “een keer” zouden komen. Ze kwamen met onder anderen een jongetje van 6 jaar, klein voor zijn leeftijd, met een enorme bolle buik. Ze waren al met hem in Dakar geweest. Dakar, de hoofdstad van Senegal, heeft een ziekenhuis met een hoge standaard en dito prijzen. Gelukkig hadden ze de verslagen meegenomen. Het schrift was lastig te lezen en in het Frans, maar ik er uit op dat hij een stofwisselingsziekte heeft. Er was verteld dat hij verdeelt over de dag veel suiker moet hebben. Waarschijnlijk lijdt hij aan een aangeboren stapelingsziekte, waarbij er wel suikervoorraad in de lever wordt opgeslagen, maar de suiker daaruit niet meer vrijgemaakt kan worden. Daardoor wordt de lever steeds groter en dat verklaart de opgezwollen buik. Er zijn verschillende vormen van deze ziekte met een verschillende prognose wat betreft levensduur. Er is geen behandeling voor tot dusver.
Ik vraag me in een dergelijke situatie altijd af, wat de mensen van mij verwachten…
Ali
Afgelopen vrijdag zijn de hechtingen van de operatie uit de arm van Ali verwijderd. Gelukkig zijn de wonden goed aan het genezen en is er geen botontsteking ontstaan. Over een aantal weken zal wel een röntgenfoto gemaakt worden om te zien of de breuken genezen zijn.
Opa Sillah
De vader van Yassin, een man van rond de 70 jaar, is afgelopen vrijdagnacht overleden. Hij is vrijdagmorgen naar een ziekenhuis gegaan, naar verluidt met buikklachten en koorts, en daar binnen 24 uur overleden. Afgelopen zomer had hij prostaatklachten, waarvoor hij tijdelijk een katheter had. Reconstruerend is hij overleden aan een urineweginfectie met sepsis= bloedvergiftiging.
Opa Sillah was voor zijn kleinkinderen een geweldige opa, bij wie ze vorige week nog hebben gelogeerd. Voor ons was hij een bescheiden, goedlachse man, die voor ons als elektricien klusjes heeft gedaan en in het huis van Ali de bedrading heeft aangelegd.
Opa Sillah overleed in de nacht rond 4 uur. Daarna moet binnen een aantal uren het overlijden aan familie, buren en vrienden worden gemeld, die ook binnen enkele uren op het erf arriveren. Er worden dan plastic stoelen gehuurd, eten gemaakt en de begrafenis die plaatsvindt na het 14.00 middaggebed georganiseerd. Onder luid weeklagen van de vrouwen wordt het lichaam door alleen mannen naar de begraafplaats begeleid. Daar wordt het lichaam in een lijkzak aan de aarde toevertrouwd. Veel familieleden blijven dan “logeren” tot de 7e dag. Er moet dan elke dag gekookt worden. Na de 7e dag gebeden gaat iedereen naar huis en op de 40e dag is er weer een plechtigheid, vaak met een geldinzameling voor de achterblijvers.
All-inclusive
Ook naar Gambia boeken steeds meer mensen een all-inclusive vakantie. "U kunt uw portemonnee/bankpasje wel thuislaten". Het valt goed te begrijpen dat mensen die voor het eerst donker Afrika bezoeken voor zekerheid gaan. Bovendien "komen we voor onze rust" en dan is het lekker om rond het zwembad te blijven met gratis drankjes en je tegoed te doen aan de buffetten in het hotel. De touroperators bieden nu ook uitstapjes aan, die al voor vertrek online te boeken zijn of ter plekke op een "Welkomstbijeenkomst". Zeker met een gezin zijn deze tripjes veel duurder dan wanneer je met een groep met een lokale taxichauffeur op pad gaat. Bij een uitstapje in een airco bus of achterop een vrachtwagen voorzien van afdak en stoelen wordt een vast programma op een vaste dag in de week georganiseerd,waardoor je bij het uitstappen zeker weet belaagd te worden door kinderen die precies weten dat de bus op woensdagmorgen rond 11.00 uur voor hun school stopt.
Mocht je in je familie of vrienden/kennissenkring mensen kennen die voor het eerst naar Gambia gaan en een beetje avontuurlijk zijn ingesteld, dan zou je hen met ons in contact kunnen brengen via ons mailadres "steege@home.nl", zodat we hen na aankomst in Gambia wegwijs kunnen maken in de mogelijkheden het land en de bevolking te ontdekken.
Intermezzo.
Wij vliegen donderdag 9 januari naar Nederland om 2 weken later weer naar de zon terug te keren. We willen als onderbreking van onze overwintering onze andere (klein) kinderen in levende lijve ontmoeten.
We rekenen erop dat jullie de komende zondagen ook zonder ons weblog op een plezierige manier kunnen doorbrengen en hopen onze wekelijkse verslagen op zondag 26 januari te hervatten.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 316
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/202/559_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ongebruikelijke-week
)
[11] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105526
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-29
[photoRevision] => 0
[title] => Marathon
[message] =>
Marathon
Als het bijna achter ons liggende jaar een marathon was van 42.195 meter dan zitten we vandaag op 41.965 meter. We hebben de finish bijna gehaald, maar anders dan bij het lopen van de marathon, kunnen we dat toch niet als een verdienste beschouwen. Veel van jullie zullen mensen kennen die afgelopen jaar zijn overleden en op de marathon 2024 zijn uitgevallen. Elke dag ervaren we weer dat “deelnemers”, van wie we het niet hadden verwacht, toch uitvallen. Hoewel ik het Carpe Diem principe liever omarm dan het Memento Mori, vind ik het belangrijk om in deze periode stil te staan bij onze vergankelijkheid.
Ik hoop dat ik jullie niet alle levenslust heb ontnomen en daarom wens ik jullie alvast
Een voorspoedig en vooral gezond 2025.
Handje contantje
Ali is dinsdag 23 december weer uit het ziekenhuis ontslagen. Na een aantal dagen wachten is er zondag een controlefoto gemaakt in het grote ziekenhuis in Banjul. Gelukkig was er geen reden om hem langer opgenomen te houden. Hij verwachtte maandag naar huis te kunnen, maar dat ging niet door. Dinsdag om 10.00 uur belde hij dat hij naar huis kon zodra hij een controleafspraak had. Uiteindelijk kon hij om 16.00 gehaald worden, natuurlijk samen met zijn vrouw Penda, die ook sinds 13 december op het ziekenhuisterrein bivakkeerde.
Zoals ik eerder schreef moet hier elke behandeling eerst betaald worden. In zijn geval dus de eerste röntgenfoto’s, het verbandmateriaal en de medicatie. Het antibioticum dat hij twee keer per dag per infuus kreeg toegediend: eerst naar een apotheek om de ampullen te kopen. De rit op zondag per ambulance naar Banjul: eerst de prijs van de diesel aftikken. Ook bij elke verbandwissel werd Penda naar een apotheek gestuurd. Bij het ontslag: eerst de 11 ligdagen afrekenen, dwz 2100 dalasi ( 30,- €). Al met al waren de kosten voor onze begrippen ongelooflijk laag, alles samen 125,- €., maar voor een gezin dat van een paar euro per dag moet rondkomen…....
Wij kunnen ons niet voorstellen dat we niet behandeld kunnen worden zonder voldoende pecunia. “U komt voor uw injectie immuuntherapie?”. “Dan graag even langs de kassa om 10.000,- € per pin te betalen”. Een behandeling met immuuntherapie kost namelijk gemiddeld minstens 100.000,- € per jaar.
Afgelopen dagen merken we dat Ali steeds meer zijn hoofd breekt over de vraag hoe hij toch zo heeft kunnen vallen. Alle mensen, die hem komen opzoeken na thuiskomst, vertellen dat ze altijd zien dat hij heel voorzichtig rijdt. Opvallend is dat bij binnenkomst elke bezoeker kennelijk begint met gebeden voor een snel herstel. Alle aanwezigen mompelen een repeterend “Amen.”
Ali ontvangt zijn bezoek zittend op een matje op hun veranda. De twee aanwezige stoelen worden bezet door de twee belangrijkste mensen en de rest van het bezoek zit op de grond. De vrouw deze huizes is niet druk met het aanbieden van koffie met een koek, want er is niets in de aanbieding. Wél is er een aanwezige die bezig is Attaya te maken, de enorm sterke en mierzoete thee. Je zou het geheel met enige verbeelding – en die heb ik dus- een theekransje kunnen noemen.
Het feit dat de röntgenapparatuur in deze kliniek een aantal dagen niet werkte had te maken met een niet werkende afstandsbediening van het apparaat, omdat de batterijtjes leeg waren. De kosten om het apparaat weer in werking te stellen bedroegen 3,50 €. En daarvoor moest eerst ziekenhuisbudget gevonden worden.
De toiletten in het ziekenhuis waren ondanks de schoonmakers verschrikkelijk vies. Veel opgenomen patiënten zijn afkomstig uit het binnenland en daar hebben ze achter een palissade van palmbladeren een gat in de grond als toilet. En als je nog nooit van je leven een toiletpot hebt gezien?? Buurvrouw Yassin vertelt dat ze tijdens logeerpartijen van Alhagy’s moeder ( die ver weg op de noordoever van de Gambiarivier woont ) dagwerk heeft aan het schoonmaken van de wc.
En in Europa zijn alle openbare toiletvoorzieningen, vooral de toiletten langs de snelwegen, altijd heel proper omdat “wij " nette mensen zijn. Geen Europeaan die naast de pot piest immers ?? En dan “zij”!! Viezeriken, toch?
Bewaking.
De bewakers van ons erf hebben afgelopen week hun taak te serieus opgevat, helaas...... Terwijl ik van huis was om Ali op te halen, is er net voor onze thuiskomst een oude dame ons erf opgelopen en naar onze veranda gekomen. Ze is daarbij door onze honden aangevallen en heeft daar een flinke wond in het onderbeen bij opgelopen.
Onze honden, die op bovenstaande foto poseren, hebben we dan ook als waakhonden. Om ons erf staat een muur, die begroeid is met bougainville, bekend om zijn akelig scherpe doorns. In ons dorp is een flinke sociale controle, maar zoals vorige week beschreven rukt de stad op. Het karakter van de omgeving zal komende jaren verder veranderen en daarbij de kans op inbraken. Met op het erf loslopende honden is de kans dat iemand bij nacht over de muur springt naar onze mening een stuk kleiner dan zonder honden.
De loopdeur in de poort is meestal van buitenaf niet te openen, maar wanneer de kinderen naar buiten gaan laten ze de deur soms zo achter dat ze zonder kloppen en wachten weer binnen kunnen komen. En dan is er dus kans dat er iemand “zomaar” binnen komt lopen. Yassin vertelt dat de honden tijdens ons verblijf hier veel mensen, die normaal zo binnen kunnen komen, toch tegenhouden. Hun instinct vertelt hun mogelijk dat deze bejaarde Toubabs zichzelf slecht kunnen verdedigen.
Naast de poort hebben we een bordje “Beware of the dog” met daarop een hondenkop. Helaas is deze hond kennelijk onvoldoende afschrikwekkend, want er waren al eens kinderen aan de poort die dachten dat we puppy’s in de aanbieding hadden. Bovendien kan slechts een minderheid hier lezen.
We gaan nu op zoek naar een bordje met een afschrikwekkende hondenkop, dat we op de loopdeur gaan schroeven: het welbekende kalf.
De wond op het onderbeen hebben we zo goed mogelijk schoongemaakt en verbonden en een kuur antibioticum meegegeven. Bij wondcontrole donderdag zaten de wondranden nog goed tegen elkaar en er leek geen geinfecteerde wond te zijn. Roodheid rond de wond is bij mensen met een vrijwel zwarte huid helaas niet te zien. In de medische studie leerden we dat één van de kenmerken van ontsteking roodheid is, maar die vlieger gaat hier niet op.
Tuinwerk
Hoewel Ali in onze ogen niet overwerkt raakt door zijn taken, merken we wel dat er voor ons nu meer te doen is. De bewatering van de struiken en het gras, het opscheppen en over de muur gooien van de hondenpoep, het afspuiten van de zonnepanelen en het vegen en dweilen van de veranda hoort nu tot ons takenpakket. Nu Ali weer thuis is, kan hij wel watergeven, maar met 1 hand vegen en dweilen zal niet lukken. Hij vindt het overigens erg vervelend dat hij deze taken niet kan doen.
De haagjes van Caserino’s langs onze tuinpaadjes waren afgelopen week weer aan een knipbeurt toe. Nu wil het geval dat ik snoeien met de heggenschaar leuk werk vind, maar het opruimen, zeker van de naaldjes van deze naaldbomen is niet mijn hobby. Maar gelukkig is het hier ook Kerstvakantie en wilden Mohammed en Omar graag 100 dalasi verdienen. Natuurlijk was dit wel een rib uit ons lijf. In dit geval laat ik de omrekening naar euro’s graag aan jullie lezers over.
En inmiddels heb ik ook het afzagen van palmtakken van de palmbomen in wording onder de knie. Dat wil zeggen zo lang dat niet betekent dat ik de palmboom in moet klimmen. Ik behoor tenslotte ook niet tot de stam van de Mandjago’s, de boomklimmers. En als ik wel tot die stam zou behoren, dan was ik met mijn lenige aanleg al lang uit de boom getuimeld.
Blijde afwachting.
Maandag 30 december vliegen onze jongste zoon en vrouw met hun 3 kinderen naar Gambia. Vorig jaar hebben ze hier ook gelogeerd en het klikte zo goed met de kinderen hier, dat ze graag weer willen komen. De kinderen hier werden te logeren gevraagd door hun grootouders, maar ze stelden als voorwaarde dat ze maandag weer thuis wilden zijn.
We zijn benieuwd of voor alle kinderen hun hooggespannen verwachtingen uitkomen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 287
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/897_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => marathon
)
[12] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105458
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-22
[photoRevision] => 0
[title] => Schrijfader
[message] =>
Schrijfader.
Het overkomt me zo nu en dan dat ik gedurende de week me realiseer dat ik weinig stof heb voor mijn blog. Ik ben dan altijd blij, dat ik niet gebonden ben aan een dagelijkse column. Ik prent mezelf in, dat een zondags geplaatst bericht met slechts de mededeling dat door een schrijversblock dan wel tijdelijk verstopte schrijfader er geen stukje geplaatst wordt natuurlijk niet betekent dat ik direct afgeserveerd wordt. Naast vaste lezers, die zich dan bezorgd afvragen of hier “alles goed gaat ”zijn er mogelijk ook mensen die zich verplicht voelen om mijn soms meer met transpiratie dan met inspiratie geproduceerde stukjes ( “ik sta kennelijk op de maillijst “ of “het is zo sneu als er niemand deze onzin leest”) te lezen en daarom een zondag vrijaf wel waarderen.
Afgelopen week gebeurde er weinig en dreigde dus het dichtslibben van bovengenoemde ader. Met kunst en vliegwerk heb ik deze vernauwing kunnen dotteren, overigens zonder achterlaten van een stent, dus een recidief ligt op de loer. En alleen door deze ingreep onderstaande regels.
Fauna
Onder de reacties op mijn laatste editie stond de kanttekening van René, dat in deze omgeving van oprukkende urbanisatie de achteruitgang van de natuur de andere kant van de medaille is. Nu we sinds februari 2008 ons huis hier hebben, ervaren we elk jaar dat de omgeving verandert en het steeds drukker wordt. De enorme toename van de bevolking door het hoge gemiddelde kinderaantal per vrouw, ver boven de “vervangingswaarde” van 2,1, zorgt er natuurlijk voor dat er gebouwd moet worden. Het vertrek van duizenden jongemannen naar Europa betekent weliswaar een sterke afname van het procreatief potentieel van Gambia, maar kennelijk wordt dit ruim gecompenseerd door de achterblijvers, die niet te beroerd zijn om desnoods meer dan 1 dame te huwen ofwel slechts te bevruchten, dan wel vertrekkers,die na een kort verblijf op vakantie in Gambia hun met-de-handschoen getrouwde echtgenote met pril leven in haar buik achterlaten. Twintig jaar geleden werd gezegd dat dit kleinste landje van Afrika 1,5 miljoen inwoners had en nu is de schatting 2,5 miljoen. Ik schrijf bewust schatting want er is hier geen basisadministratie.
Maar ik dwaal af: we zien inderdaad dat bomen gekapt worden en plaatsmaken voor huizen in aanbouw. De eekhoorntjes die al knagend onder onze dakplaten hun nest maakten en daarbij schade = lekkage veroorzaakten zijn (gelukkig) verdwenen, maar sommige volgelsoorten zien we ook niet of minder. Andere species duiken nu op: in de tuin zien we dagelijks een hornbill=neushoornvogel en afgelopen week hoorden we een “parkietgeluid” en dat kwam van 2 Bonte Boertjes, een klein soort papegaai. Gezien de slangenbeet van de jongen zijn er ook nog altijd slangen die hier hun habitat hebben.
Nu de weg tussen ons huis en de kustweg deels geasfalteerd is, merken we hoe lekker het is om niet in 6 kilometer wagenziek te worden door het gehobbel. Mochten we de heroïek van het rijden over relatief ongebaande wegen missen, dan zijn er nog voldoende wegen met diepe kuilen en mul zand om ons hart op te halen.
Ook zijn de zandkasteelvliegen nog steeds vaste bezoekers in ons huis. We hebben geen idee hoe deze insecten, kruising tussen vlieg en libelle, heten, maar wel weten we dat ze binnen korte tijd een kasteel van zandkorreltjes kunnen bouwen waarin ze eitjes leggen en hun larven zich ontwikkelen. Meestal volgen we de koers van dit insect met argusogen om te zien op welk verborgen plekje deze rakker aan het bouwen is. Deze week zag Alied dat het gezicht van een masker op de veranda een merkwaardige uitbouw had gekregen. Op de foto’s zie je de larven die na openen van de behuizing het zonlicht zien. Ik hoop dat er geen lezers zijn die menen dat je dit bouwsel pas mag afbreken nadat de kindertjes uitgevlogen zijn en het andere kijkers er niet van weerhoudt om de andere foto’s wel te bekijken omdat ze even onpasselijk worden van deze foto’s als van de laatste slangenbeetwondfoto.. Zo, ja dat zal ik de volgende keer een waarschuwing “Pas op, bevat schokkende beelden” toevoegen.
Vooruitgang
Toen ik vorige week na het ongeval van Ali in de traumakliniek aankwam waren de plaatjes van de röntgenfoto’s al te zien op de telefoon van een buurman. Het zal ongeveer 10 jaar geleden zijn, dat ik op een zondag met een Nederlandse mevrouw in een privé-kliniek was en de zojuist gemaakte röntgenfoto van slechte kwaliteit aan een waslijntje vastgeknijperd in de zon hing te drogen.
Wat betreft Ali is er ook vooruitgang. Hij is uiteindelijk woensdagmiddag geopereerd. Helaas was er geen functionerend röntgenapparaat in deze belangrijke traumakliniek, zodat er nog geen X-foto ter controle gemaakt kon worden. Naar ik begrijp krijgt Ali ook nog antibiotica per infuus om te voorkomen dat er een botinfectie optreedt. Zo heeft hij nu na de operatie 4 dagen in het ziekenhuis gelegen, wachtend tot er een X-foto gemaakt kom worden of er vervoer naar het grote ziekenhuis in Banjul geregeld is.
Verdriet
Woensdag 11 december verschenen 3 vrouwen op mijn spreekuur. Twee dames droegen 2 bundeltjes doeken voor hun borst, waaruit na uitpellen 2 baby’s van 10 dagen oud tevoorschijn kwamen. De oplettende lezer raadt het al: Awa en Adama. De vraag aan mij was of ik babyvoeding voor de kindjes had, omdat een tweeling voeden met borstvoeding wel lastig was. Ik verstrek babyvoeding als ik vaststel dat een kind achterblijft in gewichtstoename, maar dat kon ik niet vaststellen tijdens het eerste bezoek. Het geboortegewicht stond niet vermeld op de “clinic cards”, maar bij wegen bleken beiden 3850 gr te wegen. Omdat baby’s van 10 dagen vaak nog wat onder hun geboortegewicht zitten, was hier dus sprake van een voldragen tweeling met een indrukwekkend gewicht. Na uitleg heb ik gezegd dat ze na 1 week terug moesten komen om te wegen en dat ik bij onvoldoende gewichtstoename als aanvulling kunstvoeding zou geven.
Afgelopen week kon ik bij gebrek aan vertaler Ali geen spreekuur doen, maar woensdagavond, 18 december, stond een moeder, met een verdrietig gezicht, met 1 kindje op de rug op de poort te kloppen. Ik verwachtte echter een tweeling……. , maar Adama is overleden. Na het roepen van buurvrouw Yassin voor de vertaling: vrijdag 13 dec. had de moeder Adama de borst gegeven en ze voelde dat hij koorts had. Ze wreef hem in met een traditionele olie. De volgende ochtend was hij overleden, met bloed uit zijn neus…….
Altijd lastig hoe je in deze situatie je meeleven kunt uitdrukken – alle woorden schieten te kort - ,maar via vertaling is dat nog lastiger.
Awa woog 4145 gram en was dus in 1 week 300 gram aangekomen, ruim voldoende. Geen Kruidvatvoeding nodig.
Kerst
Volgens verschillende weerprofeten zal het 1e Kerstdag hier een gure dag worden : maximaal 26 graden. Je zou haast gaan dromen van een White Christmas. Ik heb geen idee of hier ook een periode is met meer kans op frisse dagen, maar het lijkt me onwaarschijnlijk dat we de IJsheiligen of de Schaapscheerderskou dan kunnen transplanteren. We halen ons fleecedekentje voor de kille nachten maar vast tevoorschijn.
We wensen alle lezers fijne Kerstdagen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 303
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/548_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => schrijfader
)
[13] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105394
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-15
[photoRevision] => 0
[title] => Donkere dagen
[message] =>
Donkere dagen
voor Kerst maken we hier niet mee want na twee weken gematigde temperaturen doet de koperen ploert hier weer zijn werk. Het is dit weekend 35 graden….,maar de komende dagen weer dalend naar 30 graden.
Niet als gek,
maar wel als bijzonder ervaren wij de gebeurtenissen hier en dat komt door de anders gekleurde bril waarmee wij hier naar “alles ”om ons heen kijken. Vooral oppassen dus, dat we niet de overtuiging krijgen dat wat wij normaal vinden ook normaal is. Als ik stukjes teruglees, twijfel ik of de toon in mijn schrijfsels niet als te ironisch/sarcastisch opgevat kan worden. Ik kan jullie verzekeren dat het zeker niet mijn bedoeling is om deze cultuur als minderwaardig te beschrijven. Mijn opzet is een licht humoristische waas over de zinnen te leggen, zodat ze niet alleen ter lering zijn, maar ook een beetje ter vermaak. Lezers trek je immers niet met azijn ,maar vooral met stroop.
Opgestuwd in de vaart der volkeren.
Dat is de beste omschrijving die ik kan geven van de ontwikkeling van ons dorp Madiana. Nadat we 4 jaar geleden al verrast werden door het neerzetten van elektriciteitspalen, met draad, werd 2 jaar geleden ook spanning op deze draden gezet. Her en der zie je afgetakte draden naar erven, die het bedrag om aangesloten te worden bij elkaar hebben gespaard. ’s Nachts branden er al diverse lampjes in de omgeving en vrouwen kunnen nu geld verdienen door flessen water in te vriezen en te verkopen aan minder fortuinlijke buren. De winkel in het centrum die elke ochtend bevroren kippenpoten liet halen in de bewoonde wereld en ’s avonds de onverkochte exemplaren ging roosteren om te voorkomen dat de poten de volgende ochtend de benen zouden nemen, kan nu echt bevroren kippenpoten aan de klanten bieden. Het voltage van het net wisselt sterk zodat apparaten die niet beveiligd worden door een stabilisator snel het loodje leggen. Bij de kantoortjes van NAWEC, de elektriciteitsmij, kun je prepaid kilowatturen inkopen. Veel mensen ontdekken dat hier serieuze verbruikskosten mee gemoeid zijn. Voor winkeliers is dan de oplossing om hun koel-vriesapparaten ’s nachts uit te zetten zonder zich te realiseren dat de koeling dan ’s ochtends extra moet werken.
En dan is er recent nog een belangrijke ontwikkeling voor de dorpelingen: de goede weg die al -tig jaren door de autoriteiten beloofd werd is bijna klaar. Nog 2 kilometer gravelweg asfalteren en Madiana is verbonden met het asfaltnetwerk. Nu al zie je in het dorpscentrum nieuwe winkels zich vestigen. Naast 3 laswerkplaatsen onder een mangoboom is er nu ook een winkeltje in bouwmaterialen. Voor ons betekent dat binnenkort (?)nog 800 meter hobbelweg naar de Madiana Hoofdstraat en dan over asfalt de 6 kilometer naar de “highway”. Was tot dit jaar Madiana in de regentijd vaak dagenlang onbereikbaar, nu kan iedereen ook na stortbuien naar werk en winkel en kunnen vrouwen hun producten in Serrekunda verkopen.
Met de handschoen
trouwen is bekend geworden in onze koloniale tijd. De bruid trouwde in Nederland met haar bruidegom die in Nederlands-Indié zat. Vanmorgen kreeg ik een verhaal te horen, dat daarop lijkt.
In de wachtrij voor de buurtsuper babbelde ik even met Ramatullay. Zij doet op maandagen bij ons de (hand)was en draagt zo bij aan het gezinsinkomen. Tot vorig jaar deed ze dat in het weekend omdat ze nog op school zat. Ze is nu gestopt op school. Via haar moeder hoorden we dat haar echtgenoot dit gezegd had. Vanmorgen vertelde Ramatullay , binnenkort 22 jaar, dat ze in 2021 getrouwd is met een man uit het dorp. Hij is in 2012 ( toen zij dus 10 jaar was ) vertrokken en woont nu in Duitsland. Op mijn vraag hoe hij dat gedaan heeft kan ze geen antwoord geven. In 2022 heeft ze hem gezien toen hij op vakantie kwam. Hij is bezig om op het familie-erf een huis te bouwen. Een vraag over “toekomstplannen” van deze nieuwsgierige Toubab strandde op een verlegen glimlach. Ik had natuurlijk ook al veel te veel gevraagd. “Het is niet onze cultuur” om over deze zaken te communiceren.
De uitzichtloze armoede in Gambia, die jongeren ertoe brengt om de gevaarlijke tocht naar het Europa van melk en honing te maken, heeft dus ook sociale gevolgen als hier beschreven tot gevolg.
Wat betreft communicatie kunnen de Gambianen van “ONS” leren..toch? Ik las net dat Fleur Agema op sociale media had vernomen dat de compensatie voor het terugdraaien van een deel van de bezuinigingen op Onderwijs was weggehaald uit de begroting van haar ministerie Volksgezondheid. Dat is nog eens goede communicatie.
Vervolg slangenbeet
Yessss…. de dode huid in de wond is er af gevallen en de wond wordt nu in alle glorie zichtbaar. Gelukkig is hij redelijk schoon en is op de wondbodem te zien dat er herstelwerkzaamheden gaande zijn. Mijn sombere prognose dat dit maanden zal duren, stel ik bij : 6 weken?? We gaan het beleven. Dat wil zeggen ….. de patiënt is donderdag niet op de afspraak verschenen.
Tina Taylor
is de tweede dochter van Ida, het hoofd van “onze” Baobab Nursery School. We hebben de afgelopen jaren haar collegegeld betaald. Ze wilde na het afronden van de middelbare school graag geneeskunde studeren, maar dat was zodanig dringen op de universiteit dat ze niet werd toegelaten. Ze heeft nu binnenkort de studie verpleegkunde afgerond, maar haar droom blijft: dokter worden. Ze is dermate gefrustreerd over de desorganisatie en het lage niveau van opleidingen in Gambia dat ze graag in Europa wil studeren. Wat betreft de taal ligt het het meest voor de hand dat ze dat in het UK gaat proberen. Ik lees dat er in Maastricht een Engelstalige opleiding Geneeskunde is. Is er onder de lezers iemand die hier wat over kan vertellen en ook of er mogelijkheden zijn voor een beurs?
Schoolgeld
Op de Roots kleuterschool ging ik maandag het schoolgeld voor Isatou ( zie vorige week ) betalen. Er is nu een heus kantoortje waarin een jongedame de administratie doet. In het vertrek van 3 x 3 meter staat in een hoek een hammondorgel geparkeerd. Dit instrument heeft ook jaren in een slaapkamer van Ali in bewaring gestaan en staat nu hier te verstoffen. Gaan we het nog meemaken dat de kinderen elke ochtend het Gambiaanse volkslied zingen, begeleid door de welluidende klanken van dit orgel? (als er stroom is ) . Na betaling fluistert de secretaresse me de vraag toe of ik ook andere kinderen sponsor. De tweeling van een zus (je raadt het al: Awa en Adama) gaan hier naar school en zij betaalt het schoolgeld uit eigen zak, omdat haar zus dit niet kan opbrengen. Een botweg gegeven antwoord als “Daar kan ik niet aan beginnen “krijg ik niet over mijn lippen, dus mompel ik dat ik naar een sponsor zal uitkijken.
Het schoolgeld op deze school bedraagt 900 dalasi per jaar, momenteel ongeveer 12 euro. Daarbij komen de kosten voor 2 uniformen en schoenen. Er zijn ongeveer 100 kinderen op school, dus zijn de inkomsten per jaar 1200,-€. Van dit geld gaan nog kosten af van schoolmateriaal, dus blijft er geen 100,-€ per maand over om 5 salarissen van te betalen. Dus is de school afhankelijk van sponsoren.
Vrijdag
was het de 13e dec.,….en werden we rond de schemering verrast door veel lawaai en gebons op de poort. Onze tuinman Ali bleek een ongeluk met zijn motor gehad te hebben en was naar de kliniek in Brufut, 5 km verderop gebracht. Ik moest dus in actie komen, want in Gambia hangt je medische behandeling af van contante betaling. Wijs geworden door eerdere ervaringen stapte ik met een flink pak Dalsi’s in de auto. Ali’s vrouw Penda stapte in, evenals mannelijke buren ter ondersteuning. In Brufut lag Ali op een brancard in de hoek van de “emergency”,een vertrek van 4x4 meter met in het midden een groot bureau. In het vertrek waren 2 verpleegkundigen en andere patiënten. Ali zag er flink gehavend uit met een fors gezwollen rechter wang, een wondje op zijn voorhoofd en een gescheurde lip. Zijn rechteronderarm was provisorisch gespalkt naar het leek met 2 triplexlatjes en een windsel. De dienstdoende verpleegkundige had gezien dat de onderarm gebroken was en had een ambulance besteld om hem naar een traumacentrum te brengen. De ambulance kwam snel en Ali kroop wat wezenloos achter in de ambulance. Hij was nog niet helemaal helder na de klap – gelukkig droeg hij zijn helm- en kon zich het ongeluk niet herinneren: een hersenschudding dus. Penda stapte erbij in.
De ambulance had een politie-escorte besteld en ik werd uitgenodigd om met alarmlichten aan hen te volgen. Dat leek me geen goed plan: “ik kom wel”.
In het traumaziekenhuis aangekomen waren inmiddels al X foto’s gemaakt van arm,hoofd,borstkas en bekken, omdat een gealarmeerd familielid 1600 dalasi had voorgeschoten ( plm 20,-€). Resultaat: een lelijke onderarmfractuur. De dienstdoende arts wilde een CT scan van het hoofd laten maken, maar de CT laborant in een groter ziekenhuis wilde nu echt naar huis, dus zou het onderzoek in Banjul plaatsvinden: kosten 30,-€.De onderarm moet geopereerd worden en dat kost ook 30,- €.Mijn aanwezigheid was op dat moment alleen nodig als betaalmiddel. Ik heb Penda ruim voldoende dalasi’s achtergelaten en vertrok weer naar huis. Gelukkig was er op deze CT geen letsel te zien.
Zaterdagmiddag reed ik met Penda’s zus, een buurvrouw en Ali’s moeder naar Bakou op ziekenbezoek. Penda’s zus had gekookt en de auto rook helemaal naar het Gambiaanse eten. De bezoektijden zijn van 16.00 tot 17.30 uur, maar pas om 16.30 ging de poort open en kon het bezoek, bepakt met schalen eten, naar binnen. Ali ligt op een haveloos bed met een kale plastic matras. Op de kamer van 5 x 5 meter staan nog 3 bedden bezet door dames. De familie moet voor eten en drinken zorgen en als een wondverband gewisseld moet worden, gaat het familielid naar een apotheek om verbandmateriaal te kopen. Buiten het gebouw onder de bomen liggen familieleden, allemaal vrouwen, op matjes in de schaduw bij 35 graden. Met toestemming van Ali plaats ik hierbij een foto. Zijn onderarm heeft inmiddels een gipsspalk gekregen, maar een repositie van de breuk moet nog. Maandag ga ik informeren wat het behandelplan is en bekijken of geld daar verandering in kan brengen.
Opvallend is dat bij zo’n “life event” veel familieleden, buren en bekenden te hulp snellen. Er is hier naast veel sociale druk ook veel sociale samenhang. Ook opvallend is natuurlijk dat je zonder kontante betaling vooraf geen behandeling krijgt. Naar onze begrippen zijn deze bedragen peanuts, maar de bovengenoemde 5600 dal is voor veel mensen al een maandinkomen. Er zullen ook zeker nog meer kosten komen.
En zo kun je ons verblijf hier momenteel niet saai noemen en dat is conform onze ervaring.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 322
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/201/023_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => donkere-dagen
)
[14] => stdClass Object
(
[reportId] => 5105324
[userId] => 408323
[countryId] => 68
[username] => Toubabo
[datePublication] => 2024-12-08
[photoRevision] => 0
[title] => Stil verstand
[message] =>
Stil verstand
Voor de meesten van ons is het een hele klus om gedachten stil te zetten. Zaken die ons bezighouden blijven soms maar rondtollen omdat de “uitknop” niet is meegeleverd of lam geworden is. Mocht iemand dit mechanisme niet herkennen of de uitknop gevonden hebben, dan nodig ik diegene uit deze uitvinding onder dit stukje in de reacties te delen met andere lezers. Dan heeft dit schrijfsel nut gehad.
Getuige de uitdrukking “je verstand staat stil” voor “ik begrijp er geen snars van” lukt het kennelijk wél ons verstand stil te zetten…en dat overkwam ons afgelopen week.
Thuisgehouden
Onze buurvrouw Fatou ( korte samenvatting : uitgehuwelijkt op jonge leeftijd aan een 40 jaar oudere bedgenoot; met hulp van deze actieveling minstens 8 kinderen gebaard en als toegift een tweeling geboren nadat deze bejaarde baas rond zijn 90e levensjaar overleden was en alle kinderen – op één na- bij familie ondergebracht in verband met onvoldoende zorg) kwam op het spreekuur met de meisjeshelft van deze tweeling, Awa genaamd. Awa ging de laatste 2 jaren op kosten van een sponsor naar de kleuterschool op de hoek. Toen ik aan het eind van het consult vroeg of Awa nog naar school gaat, zodat ik het schoolgeld kan gaan betalen beantwoordde ze deze vraag ontkennend. Awa is als 6 jarige door deze moeder thuisgehouden omdat ze ontevreden is over de kwaliteit van het onderwijs. Dat betekent dat Awa nu op straat rondhangt en misschien haar moeder helpt met huishoudelijke klusjes. Via Ali heb ik naar moeder mijn zorgen hierover uitgesproken, maar ik denk dat mijn woorden op minder vruchtbare aarde zijn gevallen dan het zaad van wijlen haar echtgenoot. Ondanks de lenigheid van onze geest, staat ons verstand dan stil.
Toen we naar Ali onze scepsis uitspraken over de toekomst van Awa antwoordde hij : ze moet wachten tot ze gaat trouwen. Tja…zo hadden we het niet bekeken.
Aan het eind van de week was ik op deze school om schoolgeld te betalen voor andere kinderen. Solomon, de eigenaar, vertelde dat Awa vorig schooljaar weinig op school kwam omdat moeder niet in staat is om haar ’s ochtends te wassen, een schoon schooluniform aan te trekken en met een broodje naar school te sturen. Bij gebrek aan leerplicht in dit land zijn er ook geen leerplichtambtenaren,dus.
Oprijlaan
Bij onze aankomst uit Nederland stonden 24 bananendozen te wachten, waarvan een groot deel met medisch materiaal: urinekatheters, verbandmateriaal en veel incontinentiemateriaal. Ik vroeg Gibril, een verpleegkundige uit het dorp, te komen om te beoordelen of dit in de kliniek waar hij werkt gebruikt kan worden. Dat bleek het geval, want in het Serrekundahospital is gebrek aan alles, want het is een regeringsziekenhuis. Omdat dit ziekenhuis in het centrum van deze grootste stad van Gambia gesitueerd is, vlakbij een drukke markt, vroeg ik Alhagy als chauffeur op te treden en terecht: het weggetje naar het povere gebouwtje, éénrichtingverkeer, werd bezet door kooplieden die hun waar op straat hadden uitgestald. Door langzaam maar gestaag door te drukken, uiteindelijk geholpen door politie-escorte te voet, bereikten we het toegangshek. Na enige plichtplegingen hebben we de dozen overhandigd ( zie foto ). Bedolven onder dankzeggingen bleek dat de toegangsweg ook de uitweg was ( misschien de richting veranderd?). Alhagy bedacht dat een uitrukkende ambulance ook aangewezen is op deze weg. Toen ik antwoordde dat er dan eerst brandstof voor de ambulance gekocht moest worden, was hij dat met mij eens. Mijn verstand was nog maar net weer op gang gekomen en dan dit…
Vervolg slangenbeet
De jongen met de akelige wond op zijn enkel na een slangenbeet kwam weer terug. Inmiddels is door de OMO een deel van de wond zichtbaar en daar word ik niet blij van. Een oudere broer vertelde dat ze na de beet naar een herbalist zijn geweest die de enkel met een goedje heeft “behandeld”. Mijn idee is dat de akelige wond is ontstaan door de etsende werking van een plantenpapje. Nu maar 2 x per week verbinden en hopen dat de huid eind maart bij ons vertrek gesloten is. Kijk…dit houdt me van de straat.
De lasser
Omdat nu al het derde vat van onze zonneboiler is doorgeroest, moet deze van zijn stellage gehaald worden. We vervangen dit systeem door een zwarte kunststof tank, die weliswaar wel geen water van 55 graden zal produceren, maar in ieder geval niet gaat lekken door roest. Daarom moeten er een paar stangen gelast worden om de tank te steunen.
Ik zal jullie schetsen hoe dit in zijn werk gaat. Ali gaat op zijn motor een lasser uit het dorp halen. Ik bespreek met lasser Ebrima wat de bedoeling is en we meten de lengte van de metalen stangen af. Ali vertrekt met de lasser achterop om bij het volgende dorp dit materiaal te kopen. Vervolgens rijden ze naar de werkplaats om de stangen op maat te zagen. Gelukkig was er op dat moment elektriciteit. Ik rijd met de auto naar de werkplaats om de lasser, zijn hulp, zijn zoontje, het materiaal en een loeizwaar lasapparaat te halen. Thuis aangekomen wordt het lasapparaat op een kruiwagen naar de werkplek gebracht. Ik sluit een verlengsnoer aan in ons huis, zet de omvormer uit en de generator aan, want onze omvormer zal waarschijnlijk de piekspanning van een lasapparaat niet overleven. Het overigens zeer solide lasapparaat heeft een snoer zonder stekker. Het eindigt in 2 “blote “draden. Terwijl ik even niet oplet, probeert lasser Ebrima de losse einden in de contrastekker van het verlengsnoer te wurmen ( ik had de vooruitziende blik daar nog geen spanning op te zetten) en omdat zoiets niet wil gaat hij de ingangen van de contrastekker “oprekken” met zijn lasstift. Dit is een probate manier om de contrastekker te mollen. Ik zeg hem te stoppen en haal een stekker met een los snoer en “blote” einden. Deze einden worden in elkaar gedraaid met het lasapparaatsnoer : het werkt. Na afloop reken ik met hem de overeengekomen prijs af, lasapparaat in de kruiwagen, terug naar de werkplaats. Om de nieuwe delen, die al beginnen te roesten, te beschermen koop ik een pot rode menie.
En dit is een voorbeeld van “hoe het hier gaat “.
Isatou
Is 7 jaren geleden geboren na een dagenlang durende bevalling, die waarschijnlijk werd veroorzaakt door een afgeweken hoofdligging. Na de geboorte is een deel van de hoofdhuid zwart geworden en afgestorven. Na maandenlang verbinden ( met verbandmateriaal uit onze dozen ) is de wond genezen, maar wel met een bedekking van uiterst dunne, kwetsbare huid zonder haargroei. Op de foto is ook nu weer een infect te zien. Isatou heeft de kleuterschool overgeslagen ( kost geld) en zit nu met 50 kinderen in de eerste klas van de basisschool. Moeder vertelt dat Isatou niet te handhaven is door haar gedrag en geslagen wordt door de leraar. Uit het verhaal lijkt er ofwel sprake van een meisje met ADHD-achtig gedrag of ze is minder intelligent. Je kunt na zo’n bevalling natuurlijk ook schade in de hersenpan verwachten.
Afgelopen week is ze geaccepteerd door de kleuterschool op de hoek en de sponsor van Awa ( zie boven) is bereid het schoolgeld, 2 uniformen en schoenen te betalen.
Tenslotte
Terwijl jullie afgelopen week te maken hadden met stormen en veel regen, hebben wij ons door een paar dagen zonder zon en 1 avond/nacht stofwind geworsteld. Dit alles met een gematigde maximumtemperatuur van 28 graden.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2014-06-12 16:21:23
[totalVisitorCount] => 61628
[pictureCount] => 4
[visitorCount] => 291
[author] => Alied en Freek-Jan
[cityName] => Madiana
[travelId] => 530278
[travelTitle] => Madiana 24-25
[travelTitleSlugified] => madiana-24-25
[dateDepart] => 2024-11-24
[dateReturn] => 2025-03-24
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/200/650_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/408/323_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stil-verstand
)
)
)
[_currentPageNumber:protected] => 1
[_filter:protected] =>
[_itemCountPerPage:protected] => 15
[_pageCount:protected] => 4
[_pageRange:protected] => 10
[_pages:protected] => stdClass Object
(
[pageCount] => 4
[itemCountPerPage] => 15
[first] => 1
[current] => 1
[last] => 4
[next] => 2
[pagesInRange] => Array
(
[1] => 1
[2] => 2
[3] => 3
[4] => 4
)
[firstPageInRange] => 1
[lastPageInRange] => 4
[currentItemCount] => 15
[totalItemCount] => 60
[firstItemNumber] => 1
[lastItemNumber] => 15
)
[_view:protected] =>
)
[breadcrumb] =>
>
Reisverslagen
[styleSheet] => https://cdn.easyapps.nl/578/css/style.css
)
Madiana - Gambia 
