Zend_View Object
(
[_useViewStream:Zend_View:private] => 1
[_useStreamWrapper:Zend_View:private] =>
[_path:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[script] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[1] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/scripts/
[3] => ./views/scripts/
)
[helper] => Array
(
)
[filter] => Array
(
)
)
[_file:Zend_View_Abstract:private] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/home/bodyReports.phtml
[_helper:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta Object
(
[_typeKeys:protected] => Array
(
[0] => name
[1] => http-equiv
[2] => charset
[3] => property
)
[_requiredKeys:protected] => Array
(
[0] => content
)
[_modifierKeys:protected] => Array
(
[0] => lang
[1] => scheme
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype Object
(
[_defaultDoctype:protected] => HTML4_LOOSE
[_registry:protected] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[doctypes] => Array
(
[XHTML11] =>
[XHTML1_STRICT] =>
[XHTML1_TRANSITIONAL] =>
[XHTML1_FRAMESET] =>
[XHTML1_RDFA] =>
[XHTML_BASIC1] =>
[XHTML5] =>
[HTML4_STRICT] =>
[HTML4_LOOSE] =>
[HTML4_FRAMESET] =>
[HTML5] =>
)
[doctype] => HTML4_LOOSE
)
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_Doctype
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink Object
(
[_itemKeys:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => href
[2] => hreflang
[3] => id
[4] => media
[5] => rel
[6] => rev
[7] => type
[8] => title
[9] => extras
[10] => sizes
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadLink
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_InlineScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[_translate:protected] =>
[_translator:protected] =>
[_defaultAttachOrder:protected] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Haïti
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop Object
(
[partialCounter:protected] => 15
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial Object
(
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Url] => Zend_View_Helper_Url Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
)
[_helperLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_helperLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filter:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterClass:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_escape:Zend_View_Abstract:private] => htmlspecialchars
[_encoding:Zend_View_Abstract:private] => UTF-8
[_lfiProtectionOn:Zend_View_Abstract:private] => 1
[_loaders:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[filter] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Filter_] => Array
(
[0] => Zend/View/Filter/
[1] => ./views/filters/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/filters/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
[helper] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop
[Slugify] => TravelLog\View\Helper\Slugify
[DateTime] => TravelLog\View\Helper\DateTime
[Url] => Zend_View_Helper_Url
[ClickTracking] => TravelLog\View\Helper\ClickTracking
[TruncateWords] => TravelLog\View\Helper\TruncateWords
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Helper_] => Array
(
[0] => Zend/View/Helper/
[1] => ./views/helpers/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/helpers/
)
[TravelLog\View\Helper\] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/library/TravelLog/View/Helper/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
)
[_loaderTypes:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[0] => filter
[1] => helper
)
[_strictVars:Zend_View_Abstract:private] =>
[module] => home
[controller] => haiti
[action] => reisverslagen
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
(
[_previous:Zend_Exception:private] =>
[message:protected] => Invalid controller specified (haiti)
[string:Exception:private] =>
[code:protected] => 0
[file:protected] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Dispatcher/Standard.php
[line:protected] => 248
[trace:Exception:private] => Array
(
[0] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Front.php
[line] => 954
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Dispatcher_Standard
[type] => ->
[args] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /haiti/reisverslagen/page/3
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => haiti/reisverslagen/page/3
[_params:protected] => Array
(
[controller] => haiti
[action] => reisverslagen
[page] => 3
[module] => home
[error_handler] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
[type] => EXCEPTION_NO_CONTROLLER
[request] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /haiti/reisverslagen/page/3
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => haiti/reisverslagen/page/3
[_params:protected] => Array
(
[controller] => haiti
[action] => reisverslagen
[page] => 3
[module] => home
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => haiti
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => reisverslagen
[_actionKey:protected] => action
)
)
)
[continentId] => 3
[countryId] => 82
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => reports
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => index
[_actionKey:protected] => action
)
[1] => Zend_Controller_Response_Http Object
(
[_body:protected] => Array
(
[default] =>
Recente reisverslagen uit Haïti
)
[_exceptions:protected] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
)
[_headers:protected] => Array
(
)
[_headersRaw:protected] => Array
(
)
[_httpResponseCode:protected] => 200
[_isRedirect:protected] =>
[_renderExceptions:protected] =>
[headersSentThrowsException] => 1
)
)
)
[1] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application/Bootstrap/Bootstrap.php
[line] => 97
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Front
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[2] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application.php
[line] => 366
[function] => run
[class] => Zend_Application_Bootstrap_Bootstrap
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[3] => Array
(
[file] => /srv/www/tl-www/website/public/index.php
[line] => 202
[function] => run
[class] => Zend_Application
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
)
[previous:Exception:private] =>
)
[currentUserId] => 0
[currentUserName] =>
[domainName] => waarbenjij.nu
[protocol] => https://
[cdnRoot] => https://cdn.easyapps.nl/
[cdn] => https://cdn.easyapps.nl/578/
[notificationWindow] =>
[customBannerParameters] => Array
(
)
[analyticsDomain] => .waarbenjij.nu
[analyticsCode] => UA-109425-7
[analyticsClickTracking] =>
[allContinents] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 1
[name] => Afrika
[nameSlugified] => afrika
[nameSlugifiedCrc32] => 1586791595
[info] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 2
[name] => Azië
[nameSlugified] => azie
[nameSlugifiedCrc32] => 1918887877
[info] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 3
[name] => Centraal-Amerika
[nameSlugified] => centraal-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 4250903019
[info] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 4
[name] => Europa
[nameSlugified] => europa
[nameSlugifiedCrc32] => 1342086343
[info] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 5
[name] => Midden Oosten
[nameSlugified] => midden-oosten
[nameSlugifiedCrc32] => 3432809701
[info] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 6
[name] => Noord-Amerika
[nameSlugified] => noord-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 20851603
[info] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 7
[name] => Oceanië
[nameSlugified] => oceanie
[nameSlugifiedCrc32] => 1997821390
[info] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 8
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[nameSlugifiedCrc32] => 2319586005
[info] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 9
[name] => Zuid-Amerika
[nameSlugified] => zuid-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 2250637612
[info] =>
)
)
[allCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 209
[isoCode] => af
[name] => Afghanistan
[nameSlugified] => afghanistan
[continentId] => 2
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 254
[isoCode] => ax
[name] => Åland
[nameSlugified] => aland
[continentId] => 4
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 242
[isoCode] => us
[name] => Alaska
[nameSlugified] => alaska
[continentId] => 6
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 1
[isoCode] => al
[name] => Albanië
[nameSlugified] => albanie
[continentId] => 4
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 2
[isoCode] => dz
[name] => Algerije
[nameSlugified] => algerije
[continentId] => 1
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 3
[isoCode] => as
[name] => Amerikaans Samoa
[nameSlugified] => amerikaans-samoa
[continentId] => 7
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 190
[isoCode] => vi
[name] => Amerikaanse maagdeneilanden
[nameSlugified] => amerikaanse-maagdeneilanden
[continentId] => 3
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 4
[isoCode] => ad
[name] => Andorra
[nameSlugified] => andorra
[continentId] => 4
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 5
[isoCode] => ao
[name] => Angola
[nameSlugified] => angola
[continentId] => 1
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 6
[isoCode] => ai
[name] => Anguilla
[nameSlugified] => anguilla
[continentId] => 3
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 212
[isoCode] => aq
[name] => Antarctica
[nameSlugified] => antarctica
[continentId] => 9
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 7
[isoCode] => ag
[name] => Antigua
[nameSlugified] => antigua
[continentId] => 3
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 8
[isoCode] => ar
[name] => Argentinië
[nameSlugified] => argentinie
[continentId] => 9
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 9
[isoCode] => am
[name] => Armenië
[nameSlugified] => armenie
[continentId] => 2
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 10
[isoCode] => aw
[name] => Aruba
[nameSlugified] => aruba
[continentId] => 3
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 11
[isoCode] => au
[name] => Australië
[nameSlugified] => australie
[continentId] => 7
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 13
[isoCode] => az
[name] => Azerbeidjan
[nameSlugified] => azerbeidjan
[continentId] => 2
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 14
[isoCode] => bs
[name] => Bahama's
[nameSlugified] => bahama-s
[continentId] => 3
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 15
[isoCode] => bh
[name] => Bahrain
[nameSlugified] => bahrain
[continentId] => 5
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 16
[isoCode] => bd
[name] => Bangladesh
[nameSlugified] => bangladesh
[continentId] => 2
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 17
[isoCode] => bb
[name] => Barbados
[nameSlugified] => barbados
[continentId] => 3
)
[21] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[isoCode] => be
[name] => België
[nameSlugified] => belgie
[continentId] => 4
)
[22] => stdClass Object
(
[countryId] => 20
[isoCode] => bz
[name] => Belize
[nameSlugified] => belize
[continentId] => 1
)
[23] => stdClass Object
(
[countryId] => 21
[isoCode] => bj
[name] => Benin
[nameSlugified] => benin
[continentId] => 1
)
[24] => stdClass Object
(
[countryId] => 22
[isoCode] => bm
[name] => Bermuda
[nameSlugified] => bermuda
[continentId] => 6
)
[25] => stdClass Object
(
[countryId] => 23
[isoCode] => bt
[name] => Bhutan
[nameSlugified] => bhutan
[continentId] => 2
)
[26] => stdClass Object
(
[countryId] => 24
[isoCode] => bo
[name] => Bolivia
[nameSlugified] => bolivia
[continentId] => 9
)
[27] => stdClass Object
(
[countryId] => 252
[isoCode] => bq
[name] => Bonaire
[nameSlugified] => bonaire
[continentId] => 9
)
[28] => stdClass Object
(
[countryId] => 217
[isoCode] => ba
[name] => Bosnië en Herzegovina
[nameSlugified] => bosnie-en-herzegovina
[continentId] => 4
)
[29] => stdClass Object
(
[countryId] => 25
[isoCode] => bw
[name] => Botswana
[nameSlugified] => botswana
[continentId] => 1
)
[30] => stdClass Object
(
[countryId] => 226
[isoCode] => bv
[name] => Bouve Eilanden
[nameSlugified] => bouve-eilanden
[continentId] => 7
)
[31] => stdClass Object
(
[countryId] => 26
[isoCode] => br
[name] => Brazilië
[nameSlugified] => brazilie
[continentId] => 9
)
[32] => stdClass Object
(
[countryId] => 229
[isoCode] => io
[name] => Brits Territorium
[nameSlugified] => brits-territorium
[continentId] => 2
)
[33] => stdClass Object
(
[countryId] => 27
[isoCode] => vg
[name] => Britse maagdeneilanden
[nameSlugified] => britse-maagdeneilanden
[continentId] => 7
)
[34] => stdClass Object
(
[countryId] => 28
[isoCode] => bn
[name] => Brunei
[nameSlugified] => brunei
[continentId] => 2
)
[35] => stdClass Object
(
[countryId] => 29
[isoCode] => bg
[name] => Bulgarije
[nameSlugified] => bulgarije
[continentId] => 4
)
[36] => stdClass Object
(
[countryId] => 30
[isoCode] => bf
[name] => Burkina Faso
[nameSlugified] => burkina-faso
[continentId] => 1
)
[37] => stdClass Object
(
[countryId] => 31
[isoCode] => bi
[name] => Burundi
[nameSlugified] => burundi
[continentId] => 1
)
[38] => stdClass Object
(
[countryId] => 32
[isoCode] => kh
[name] => Cambodja
[nameSlugified] => cambodja
[continentId] => 2
)
[39] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[isoCode] => ca
[name] => Canada
[nameSlugified] => canada
[continentId] => 6
)
[40] => stdClass Object
(
[countryId] => 36
[isoCode] => ky
[name] => Cayman Eilanden
[nameSlugified] => cayman-eilanden
[continentId] => 3
)
[41] => stdClass Object
(
[countryId] => 37
[isoCode] => cf
[name] => Centraal Afrikaanse Republiek
[nameSlugified] => centraal-afrikaanse-republiek
[continentId] => 1
)
[42] => stdClass Object
(
[countryId] => 40
[isoCode] => cl
[name] => Chili
[nameSlugified] => chili
[continentId] => 9
)
[43] => stdClass Object
(
[countryId] => 41
[isoCode] => cn
[name] => China
[nameSlugified] => china
[continentId] => 2
)
[44] => stdClass Object
(
[countryId] => 42
[isoCode] => co
[name] => Colombia
[nameSlugified] => colombia
[continentId] => 9
)
[45] => stdClass Object
(
[countryId] => 231
[isoCode] => km
[name] => Comoros
[nameSlugified] => comoros
[continentId] => 7
)
[46] => stdClass Object
(
[countryId] => 43
[isoCode] => cg
[name] => Congo - Brazzaville
[nameSlugified] => congo-brazzaville
[continentId] => 1
)
[47] => stdClass Object
(
[countryId] => 44
[isoCode] => cd
[name] => Congo, Democratische Republiek v
[nameSlugified] => congo-democratische-republiek-v
[continentId] => 1
)
[48] => stdClass Object
(
[countryId] => 45
[isoCode] => ck
[name] => Cook Eilanden
[nameSlugified] => cook-eilanden
[continentId] => 7
)
[49] => stdClass Object
(
[countryId] => 46
[isoCode] => cr
[name] => Costa Rica
[nameSlugified] => costa-rica
[continentId] => 3
)
[50] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[isoCode] => cu
[name] => Cuba
[nameSlugified] => cuba
[continentId] => 3
)
[51] => stdClass Object
(
[countryId] => 251
[isoCode] => cw
[name] => Curaçao
[nameSlugified] => curacao
[continentId] => 9
)
[52] => stdClass Object
(
[countryId] => 48
[isoCode] => cy
[name] => Cyprus
[nameSlugified] => cyprus
[continentId] => 5
)
[53] => stdClass Object
(
[countryId] => 249
[isoCode] => gx
[name] => De ruimte
[nameSlugified] => de-ruimte
[continentId] => 0
)
[54] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[isoCode] => dk
[name] => Denemarken
[nameSlugified] => denemarken
[continentId] => 4
)
[55] => stdClass Object
(
[countryId] => 51
[isoCode] => dj
[name] => Djibouti
[nameSlugified] => djibouti
[continentId] => 1
)
[56] => stdClass Object
(
[countryId] => 52
[isoCode] => dm
[name] => Dominica
[nameSlugified] => dominica
[continentId] => 3
)
[57] => stdClass Object
(
[countryId] => 53
[isoCode] => do
[name] => Dominicaanse Republiek
[nameSlugified] => dominicaanse-republiek
[continentId] => 3
)
[58] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[isoCode] => de
[name] => Duitsland
[nameSlugified] => duitsland
[continentId] => 4
)
[59] => stdClass Object
(
[countryId] => 54
[isoCode] => ec
[name] => Ecuador
[nameSlugified] => ecuador
[continentId] => 9
)
[60] => stdClass Object
(
[countryId] => 55
[isoCode] => eg
[name] => Egypte
[nameSlugified] => egypte
[continentId] => 1
)
[61] => stdClass Object
(
[countryId] => 56
[isoCode] => sv
[name] => El Salvador
[nameSlugified] => el-salvador
[continentId] => 3
)
[62] => stdClass Object
(
[countryId] => 57
[isoCode] => gq
[name] => Equatoriaal Guinea
[nameSlugified] => equatoriaal-guinea
[continentId] => 1
)
[63] => stdClass Object
(
[countryId] => 58
[isoCode] => er
[name] => Eritrea
[nameSlugified] => eritrea
[continentId] => 1
)
[64] => stdClass Object
(
[countryId] => 59
[isoCode] => ee
[name] => Estland
[nameSlugified] => estland
[continentId] => 4
)
[65] => stdClass Object
(
[countryId] => 60
[isoCode] => et
[name] => Ethiopië
[nameSlugified] => ethiopie
[continentId] => 1
)
[66] => stdClass Object
(
[countryId] => 219
[isoCode] => fk
[name] => Falkland Eilanden
[nameSlugified] => falkland-eilanden
[continentId] => 9
)
[67] => stdClass Object
(
[countryId] => 61
[isoCode] => fo
[name] => Faroe eilanden
[nameSlugified] => faroe-eilanden
[continentId] => 4
)
[68] => stdClass Object
(
[countryId] => 62
[isoCode] => fj
[name] => Fiji
[nameSlugified] => fiji
[continentId] => 7
)
[69] => stdClass Object
(
[countryId] => 148
[isoCode] => ph
[name] => Filipijnen
[nameSlugified] => filipijnen
[continentId] => 2
)
[70] => stdClass Object
(
[countryId] => 63
[isoCode] => fi
[name] => Finland
[nameSlugified] => finland
[continentId] => 4
)
[71] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[isoCode] => fr
[name] => Frankrijk
[nameSlugified] => frankrijk
[continentId] => 4
)
[72] => stdClass Object
(
[countryId] => 65
[isoCode] => gf
[name] => Frans Guiana
[nameSlugified] => frans-guiana
[continentId] => 9
)
[73] => stdClass Object
(
[countryId] => 66
[isoCode] => pf
[name] => Frans Polynesië
[nameSlugified] => frans-polynesie
[continentId] => 7
)
[74] => stdClass Object
(
[countryId] => 67
[isoCode] => ga
[name] => Gabon
[nameSlugified] => gabon
[continentId] => 1
)
[75] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[isoCode] => gm
[name] => Gambia
[nameSlugified] => gambia
[continentId] => 1
)
[76] => stdClass Object
(
[countryId] => 69
[isoCode] => ge
[name] => Georgië
[nameSlugified] => georgie
[continentId] => 2
)
[77] => stdClass Object
(
[countryId] => 71
[isoCode] => gh
[name] => Ghana
[nameSlugified] => ghana
[continentId] => 1
)
[78] => stdClass Object
(
[countryId] => 72
[isoCode] => gi
[name] => Gibraltar
[nameSlugified] => gibraltar
[continentId] => 4
)
[79] => stdClass Object
(
[countryId] => 73
[isoCode] => gd
[name] => Granada
[nameSlugified] => granada
[continentId] => 4
)
[80] => stdClass Object
(
[countryId] => 74
[isoCode] => gr
[name] => Griekenland
[nameSlugified] => griekenland
[continentId] => 4
)
[81] => stdClass Object
(
[countryId] => 75
[isoCode] => gl
[name] => Groenland
[nameSlugified] => groenland
[continentId] => 4
)
[82] => stdClass Object
(
[countryId] => 76
[isoCode] => gp
[name] => Guadeloupe
[nameSlugified] => guadeloupe
[continentId] => 3
)
[83] => stdClass Object
(
[countryId] => 77
[isoCode] => gu
[name] => Guam
[nameSlugified] => guam
[continentId] => 7
)
[84] => stdClass Object
(
[countryId] => 78
[isoCode] => gt
[name] => Guatemala
[nameSlugified] => guatemala
[continentId] => 3
)
[85] => stdClass Object
(
[countryId] => 80
[isoCode] => gn
[name] => Guinea
[nameSlugified] => guinea
[continentId] => 1
)
[86] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[isoCode] => gw
[name] => Guinea-Bissau
[nameSlugified] => guinea-bissau
[continentId] => 1
)
[87] => stdClass Object
(
[countryId] => 81
[isoCode] => gy
[name] => Guyana
[nameSlugified] => guyana
[continentId] => 9
)
[88] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[isoCode] => ht
[name] => Haïti
[nameSlugified] => haiti
[continentId] => 3
)
[89] => stdClass Object
(
[countryId] => 248
[isoCode] => hi
[name] => Hawaï
[nameSlugified] => hawai
[continentId] => 6
)
[90] => stdClass Object
(
[countryId] => 228
[isoCode] => hm
[name] => Heard en Mc Donald Eilanden
[nameSlugified] => heard-en-mc-donald-eilanden
[continentId] => 7
)
[91] => stdClass Object
(
[countryId] => 83
[isoCode] => hn
[name] => Honduras
[nameSlugified] => honduras
[continentId] => 3
)
[92] => stdClass Object
(
[countryId] => 84
[isoCode] => hk
[name] => Hong Kong
[nameSlugified] => hong-kong
[continentId] => 2
)
[93] => stdClass Object
(
[countryId] => 85
[isoCode] => hu
[name] => Hongarije
[nameSlugified] => hongarije
[continentId] => 4
)
[94] => stdClass Object
(
[countryId] => 91
[isoCode] => ie
[name] => Ierland
[nameSlugified] => ierland
[continentId] => 4
)
[95] => stdClass Object
(
[countryId] => 86
[isoCode] => is
[name] => IJsland
[nameSlugified] => ijsland
[continentId] => 4
)
[96] => stdClass Object
(
[countryId] => 87
[isoCode] => in
[name] => India
[nameSlugified] => india
[continentId] => 2
)
[97] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[isoCode] => id
[name] => Indonesië
[nameSlugified] => indonesie
[continentId] => 2
)
[98] => stdClass Object
(
[countryId] => 90
[isoCode] => iq
[name] => Irak
[nameSlugified] => irak
[continentId] => 5
)
[99] => stdClass Object
(
[countryId] => 89
[isoCode] => ir
[name] => Iran
[nameSlugified] => iran
[continentId] => 5
)
[100] => stdClass Object
(
[countryId] => 92
[isoCode] => il
[name] => Israel
[nameSlugified] => israel
[continentId] => 5
)
[101] => stdClass Object
(
[countryId] => 93
[isoCode] => it
[name] => Italië
[nameSlugified] => italie
[continentId] => 4
)
[102] => stdClass Object
(
[countryId] => 94
[isoCode] => ci
[name] => Ivoorkust
[nameSlugified] => ivoorkust
[continentId] => 1
)
[103] => stdClass Object
(
[countryId] => 95
[isoCode] => jm
[name] => Jamaica
[nameSlugified] => jamaica
[continentId] => 3
)
[104] => stdClass Object
(
[countryId] => 96
[isoCode] => jp
[name] => Japan
[nameSlugified] => japan
[continentId] => 2
)
[105] => stdClass Object
(
[countryId] => 203
[isoCode] => ye
[name] => Jemen
[nameSlugified] => jemen
[continentId] => 5
)
[106] => stdClass Object
(
[countryId] => 97
[isoCode] => jo
[name] => Jordanië
[nameSlugified] => jordanie
[continentId] => 5
)
[107] => stdClass Object
(
[countryId] => 35
[isoCode] => cv
[name] => Kaap Verdië
[nameSlugified] => kaap-verdie
[continentId] => 3
)
[108] => stdClass Object
(
[countryId] => 33
[isoCode] => cm
[name] => Kameroen
[nameSlugified] => kameroen
[continentId] => 1
)
[109] => stdClass Object
(
[countryId] => 39
[isoCode] => cs
[name] => Kanaaleilanden
[nameSlugified] => kanaaleilanden
[continentId] => 4
)
[110] => stdClass Object
(
[countryId] => 98
[isoCode] => kz
[name] => Kazachstan
[nameSlugified] => kazachstan
[continentId] => 2
)
[111] => stdClass Object
(
[countryId] => 99
[isoCode] => ke
[name] => Kenia
[nameSlugified] => kenia
[continentId] => 1
)
[112] => stdClass Object
(
[countryId] => 227
[isoCode] => cx
[name] => Kerst Eiland
[nameSlugified] => kerst-eiland
[continentId] => 7
)
[113] => stdClass Object
(
[countryId] => 230
[isoCode] => ki
[name] => Kiribati
[nameSlugified] => kiribati
[continentId] => 7
)
[114] => stdClass Object
(
[countryId] => 100
[isoCode] => kw
[name] => Koeweit
[nameSlugified] => koeweit
[continentId] => 5
)
[115] => stdClass Object
(
[countryId] => 243
[isoCode] => kx
[name] => Kosovo
[nameSlugified] => kosovo
[continentId] => 4
)
[116] => stdClass Object
(
[countryId] => 47
[isoCode] => hr
[name] => Kroatië
[nameSlugified] => kroatie
[continentId] => 4
)
[117] => stdClass Object
(
[countryId] => 101
[isoCode] => kg
[name] => Kyrgizië
[nameSlugified] => kyrgizie
[continentId] => 2
)
[118] => stdClass Object
(
[countryId] => 102
[isoCode] => la
[name] => Laos
[nameSlugified] => laos
[continentId] => 2
)
[119] => stdClass Object
(
[countryId] => 105
[isoCode] => ls
[name] => Lesotho
[nameSlugified] => lesotho
[continentId] => 1
)
[120] => stdClass Object
(
[countryId] => 103
[isoCode] => lv
[name] => Letland
[nameSlugified] => letland
[continentId] => 4
)
[121] => stdClass Object
(
[countryId] => 104
[isoCode] => lb
[name] => Libanon
[nameSlugified] => libanon
[continentId] => 5
)
[122] => stdClass Object
(
[countryId] => 106
[isoCode] => lr
[name] => Liberië
[nameSlugified] => liberie
[continentId] => 1
)
[123] => stdClass Object
(
[countryId] => 107
[isoCode] => ly
[name] => Libië
[nameSlugified] => libie
[continentId] => 1
)
[124] => stdClass Object
(
[countryId] => 108
[isoCode] => li
[name] => Liechtenstein
[nameSlugified] => liechtenstein
[continentId] => 4
)
[125] => stdClass Object
(
[countryId] => 109
[isoCode] => lt
[name] => Litouwen
[nameSlugified] => litouwen
[continentId] => 4
)
[126] => stdClass Object
(
[countryId] => 110
[isoCode] => lu
[name] => Luxemburg
[nameSlugified] => luxemburg
[continentId] => 4
)
[127] => stdClass Object
(
[countryId] => 111
[isoCode] => mo
[name] => Macau
[nameSlugified] => macau
[continentId] => 2
)
[128] => stdClass Object
(
[countryId] => 112
[isoCode] => mk
[name] => Macedonië
[nameSlugified] => macedonie
[continentId] => 4
)
[129] => stdClass Object
(
[countryId] => 113
[isoCode] => mg
[name] => Madagascar
[nameSlugified] => madagascar
[continentId] => 1
)
[130] => stdClass Object
(
[countryId] => 114
[isoCode] => mw
[name] => Malawi
[nameSlugified] => malawi
[continentId] => 1
)
[131] => stdClass Object
(
[countryId] => 221
[isoCode] => mv
[name] => Malediven
[nameSlugified] => malediven
[continentId] => 2
)
[132] => stdClass Object
(
[countryId] => 115
[isoCode] => my
[name] => Maleisië
[nameSlugified] => maleisie
[continentId] => 2
)
[133] => stdClass Object
(
[countryId] => 116
[isoCode] => ml
[name] => Mali
[nameSlugified] => mali
[continentId] => 1
)
[134] => stdClass Object
(
[countryId] => 117
[isoCode] => mt
[name] => Malta
[nameSlugified] => malta
[continentId] => 4
)
[135] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[isoCode] => ma
[name] => Marokko
[nameSlugified] => marokko
[continentId] => 1
)
[136] => stdClass Object
(
[countryId] => 118
[isoCode] => mh
[name] => Marshall eilanden
[nameSlugified] => marshall-eilanden
[continentId] => 7
)
[137] => stdClass Object
(
[countryId] => 119
[isoCode] => mq
[name] => Martinique
[nameSlugified] => martinique
[continentId] => 3
)
[138] => stdClass Object
(
[countryId] => 120
[isoCode] => mr
[name] => Mauritanië
[nameSlugified] => mauritanie
[continentId] => 1
)
[139] => stdClass Object
(
[countryId] => 121
[isoCode] => mu
[name] => Mauritius
[nameSlugified] => mauritius
[continentId] => 3
)
[140] => stdClass Object
(
[countryId] => 241
[isoCode] => yt
[name] => Mayotte
[nameSlugified] => mayotte
[continentId] => 7
)
[141] => stdClass Object
(
[countryId] => 122
[isoCode] => mx
[name] => Mexico
[nameSlugified] => mexico
[continentId] => 6
)
[142] => stdClass Object
(
[countryId] => 123
[isoCode] => fm
[name] => Micronesië
[nameSlugified] => micronesie
[continentId] => 7
)
[143] => stdClass Object
(
[countryId] => 124
[isoCode] => md
[name] => Moldavië
[nameSlugified] => moldavie
[continentId] => 4
)
[144] => stdClass Object
(
[countryId] => 125
[isoCode] => mc
[name] => Monaco
[nameSlugified] => monaco
[continentId] => 4
)
[145] => stdClass Object
(
[countryId] => 126
[isoCode] => mn
[name] => Mongolië
[nameSlugified] => mongolie
[continentId] => 2
)
[146] => stdClass Object
(
[countryId] => 244
[isoCode] => me
[name] => Montenegro
[nameSlugified] => montenegro
[continentId] => 4
)
[147] => stdClass Object
(
[countryId] => 127
[isoCode] => ms
[name] => Montserat
[nameSlugified] => montserat
[continentId] => 9
)
[148] => stdClass Object
(
[countryId] => 129
[isoCode] => mz
[name] => Mozambique
[nameSlugified] => mozambique
[continentId] => 1
)
[149] => stdClass Object
(
[countryId] => 130
[isoCode] => mm
[name] => Myanmar
[nameSlugified] => myanmar
[continentId] => 2
)
[150] => stdClass Object
(
[countryId] => 131
[isoCode] => na
[name] => Namibië
[nameSlugified] => namibie
[continentId] => 1
)
[151] => stdClass Object
(
[countryId] => 233
[isoCode] => nr
[name] => Nauru
[nameSlugified] => nauru
[continentId] => 7
)
[152] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[isoCode] => nl
[name] => Nederland
[nameSlugified] => nederland
[continentId] => 4
)
[153] => stdClass Object
(
[countryId] => 133
[isoCode] => cw
[name] => Nederlandse Antillen
[nameSlugified] => nederlandse-antillen
[continentId] => 3
)
[154] => stdClass Object
(
[countryId] => 132
[isoCode] => np
[name] => Nepal
[nameSlugified] => nepal
[continentId] => 2
)
[155] => stdClass Object
(
[countryId] => 137
[isoCode] => ni
[name] => Nicaragua
[nameSlugified] => nicaragua
[continentId] => 3
)
[156] => stdClass Object
(
[countryId] => 135
[isoCode] => nc
[name] => Nieuw Caledonië
[nameSlugified] => nieuw-caledonie
[continentId] => 7
)
[157] => stdClass Object
(
[countryId] => 136
[isoCode] => nz
[name] => Nieuw Zeeland
[nameSlugified] => nieuw-zeeland
[continentId] => 7
)
[158] => stdClass Object
(
[countryId] => 138
[isoCode] => ne
[name] => Niger
[nameSlugified] => niger
[continentId] => 1
)
[159] => stdClass Object
(
[countryId] => 139
[isoCode] => ng
[name] => Nigeria
[nameSlugified] => nigeria
[continentId] => 1
)
[160] => stdClass Object
(
[countryId] => 234
[isoCode] => nu
[name] => Niue
[nameSlugified] => niue
[continentId] => 7
)
[161] => stdClass Object
(
[countryId] => 210
[isoCode] => kp
[name] => Noord-Korea
[nameSlugified] => noord-korea
[continentId] => 2
)
[162] => stdClass Object
(
[countryId] => 216
[isoCode] => nt
[name] => Noordpool
[nameSlugified] => noordpool
[continentId] => 4
)
[163] => stdClass Object
(
[countryId] => 140
[isoCode] => no
[name] => Noorwegen
[nameSlugified] => noorwegen
[continentId] => 4
)
[164] => stdClass Object
(
[countryId] => 232
[isoCode] => nf
[name] => Norfolk Eilanden
[nameSlugified] => norfolk-eilanden
[continentId] => 7
)
[165] => stdClass Object
(
[countryId] => 191
[isoCode] => ug
[name] => Oeganda
[nameSlugified] => oeganda
[continentId] => 1
)
[166] => stdClass Object
(
[countryId] => 192
[isoCode] => ua
[name] => Oekraïne
[nameSlugified] => oekraine
[continentId] => 4
)
[167] => stdClass Object
(
[countryId] => 197
[isoCode] => uz
[name] => Oezbekistan
[nameSlugified] => oezbekistan
[continentId] => 2
)
[168] => stdClass Object
(
[countryId] => 141
[isoCode] => om
[name] => Oman
[nameSlugified] => oman
[continentId] => 5
)
[169] => stdClass Object
(
[countryId] => 218
[isoCode] => tl
[name] => Oost Timor
[nameSlugified] => oost-timor
[continentId] => 2
)
[170] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[isoCode] => at
[name] => Oostenrijk
[nameSlugified] => oostenrijk
[continentId] => 4
)
[171] => stdClass Object
(
[countryId] => 246
[isoCode] => rn
[name] => Paaseiland
[nameSlugified] => paaseiland
[continentId] => 7
)
[172] => stdClass Object
(
[countryId] => 142
[isoCode] => pk
[name] => Pakistan
[nameSlugified] => pakistan
[continentId] => 2
)
[173] => stdClass Object
(
[countryId] => 143
[isoCode] => pw
[name] => Palau
[nameSlugified] => palau
[continentId] => 7
)
[174] => stdClass Object
(
[countryId] => 214
[isoCode] => ps
[name] => Palestina
[nameSlugified] => palestina
[continentId] => 5
)
[175] => stdClass Object
(
[countryId] => 144
[isoCode] => pa
[name] => Panama
[nameSlugified] => panama
[continentId] => 3
)
[176] => stdClass Object
(
[countryId] => 145
[isoCode] => pg
[name] => Papua Nieuw Guinea
[nameSlugified] => papua-nieuw-guinea
[continentId] => 7
)
[177] => stdClass Object
(
[countryId] => 146
[isoCode] => py
[name] => Paraguay
[nameSlugified] => paraguay
[continentId] => 9
)
[178] => stdClass Object
(
[countryId] => 147
[isoCode] => pe
[name] => Peru
[nameSlugified] => peru
[continentId] => 9
)
[179] => stdClass Object
(
[countryId] => 236
[isoCode] => pn
[name] => Pitcairn
[nameSlugified] => pitcairn
[continentId] => 7
)
[180] => stdClass Object
(
[countryId] => 149
[isoCode] => pl
[name] => Polen
[nameSlugified] => polen
[continentId] => 4
)
[181] => stdClass Object
(
[countryId] => 150
[isoCode] => pt
[name] => Portugal
[nameSlugified] => portugal
[continentId] => 4
)
[182] => stdClass Object
(
[countryId] => 151
[isoCode] => pr
[name] => Puerto Rico
[nameSlugified] => puerto-rico
[continentId] => 3
)
[183] => stdClass Object
(
[countryId] => 152
[isoCode] => qa
[name] => Qatar
[nameSlugified] => qatar
[continentId] => 5
)
[184] => stdClass Object
(
[countryId] => 999
[isoCode] => rr
[name] => reisinspiratie
[nameSlugified] => reisinspiratie
[continentId] => 4
)
[185] => stdClass Object
(
[countryId] => 153
[isoCode] => re
[name] => Réunion
[nameSlugified] => reunion
[continentId] => 1
)
[186] => stdClass Object
(
[countryId] => 154
[isoCode] => ro
[name] => Roemenië
[nameSlugified] => roemenie
[continentId] => 4
)
[187] => stdClass Object
(
[countryId] => 155
[isoCode] => ru
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[continentId] => 4
)
[188] => stdClass Object
(
[countryId] => 156
[isoCode] => rw
[name] => Rwanda
[nameSlugified] => rwanda
[continentId] => 1
)
[189] => stdClass Object
(
[countryId] => 157
[isoCode] => mp
[name] => Saipan
[nameSlugified] => saipan
[continentId] => 7
)
[190] => stdClass Object
(
[countryId] => 222
[isoCode] => ws
[name] => Samoa
[nameSlugified] => samoa
[continentId] => 7
)
[191] => stdClass Object
(
[countryId] => 158
[isoCode] => sm
[name] => San Marino
[nameSlugified] => san-marino
[continentId] => 4
)
[192] => stdClass Object
(
[countryId] => 239
[isoCode] => st
[name] => Sao Tome en Principe
[nameSlugified] => sao-tome-en-principe
[continentId] => 1
)
[193] => stdClass Object
(
[countryId] => 159
[isoCode] => sa
[name] => Saudi Arabië
[nameSlugified] => saudi-arabie
[continentId] => 5
)
[194] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[isoCode] => sn
[name] => Senegal
[nameSlugified] => senegal
[continentId] => 1
)
[195] => stdClass Object
(
[countryId] => 247
[isoCode] => rs
[name] => Servië
[nameSlugified] => servie
[continentId] => 4
)
[196] => stdClass Object
(
[countryId] => 207
[isoCode] => yu
[name] => Servie en Montenegro
[nameSlugified] => servie-en-montenegro
[continentId] => 4
)
[197] => stdClass Object
(
[countryId] => 161
[isoCode] => sc
[name] => Seychellen
[nameSlugified] => seychellen
[continentId] => 1
)
[198] => stdClass Object
(
[countryId] => 162
[isoCode] => sl
[name] => Sierra Leone
[nameSlugified] => sierra-leone
[continentId] => 1
)
[199] => stdClass Object
(
[countryId] => 163
[isoCode] => sg
[name] => Singapore
[nameSlugified] => singapore
[continentId] => 2
)
[200] => stdClass Object
(
[countryId] => 238
[isoCode] => sh
[name] => Sint Helena
[nameSlugified] => sint-helena
[continentId] => 7
)
[201] => stdClass Object
(
[countryId] => 253
[isoCode] => cx
[name] => Sint Maarten
[nameSlugified] => sint-maarten
[continentId] => 3
)
[202] => stdClass Object
(
[countryId] => 235
[isoCode] => pm
[name] => Sint Pierre en Miquelon
[nameSlugified] => sint-pierre-en-miquelon
[continentId] => 7
)
[203] => stdClass Object
(
[countryId] => 165
[isoCode] => si
[name] => Slovenië
[nameSlugified] => slovenie
[continentId] => 4
)
[204] => stdClass Object
(
[countryId] => 164
[isoCode] => sk
[name] => Slowaakse Republiek
[nameSlugified] => slowaakse-republiek
[continentId] => 4
)
[205] => stdClass Object
(
[countryId] => 175
[isoCode] => sd
[name] => Soedan
[nameSlugified] => soedan
[continentId] => 1
)
[206] => stdClass Object
(
[countryId] => 237
[isoCode] => sb
[name] => Solomon Eilanden
[nameSlugified] => solomon-eilanden
[continentId] => 7
)
[207] => stdClass Object
(
[countryId] => 166
[isoCode] => so
[name] => Somalië
[nameSlugified] => somalie
[continentId] => 1
)
[208] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => South Sudan
[nameSlugified] => south-sudan
[continentId] => 1
)
[209] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[isoCode] => es
[name] => Spanje
[nameSlugified] => spanje
[continentId] => 4
)
[210] => stdClass Object
(
[countryId] => 211
[isoCode] => sj
[name] => Spitsbergen
[nameSlugified] => spitsbergen
[continentId] => 4
)
[211] => stdClass Object
(
[countryId] => 170
[isoCode] => lk
[name] => Sri Lanka
[nameSlugified] => sri-lanka
[continentId] => 2
)
[212] => stdClass Object
(
[countryId] => 172
[isoCode] => kn
[name] => St. Kitts and Nevis
[nameSlugified] => st-kitts-and-nevis
[continentId] => 3
)
[213] => stdClass Object
(
[countryId] => 173
[isoCode] => lc
[name] => St. Lucia
[nameSlugified] => st-lucia
[continentId] => 3
)
[214] => stdClass Object
(
[countryId] => 174
[isoCode] => vc
[name] => St. Vincent
[nameSlugified] => st-vincent
[continentId] => 3
)
[215] => stdClass Object
(
[countryId] => 176
[isoCode] => sr
[name] => Suriname
[nameSlugified] => suriname
[continentId] => 9
)
[216] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[isoCode] => sz
[name] => Swaziland
[nameSlugified] => swaziland
[continentId] => 1
)
[217] => stdClass Object
(
[countryId] => 180
[isoCode] => sy
[name] => Syrië
[nameSlugified] => syrie
[continentId] => 5
)
[218] => stdClass Object
(
[countryId] => 181
[isoCode] => tw
[name] => Taiwan
[nameSlugified] => taiwan
[continentId] => 2
)
[219] => stdClass Object
(
[countryId] => 213
[isoCode] => tj
[name] => Tajikistan
[nameSlugified] => tajikistan
[continentId] => 2
)
[220] => stdClass Object
(
[countryId] => 182
[isoCode] => tz
[name] => Tanzania
[nameSlugified] => tanzania
[continentId] => 1
)
[221] => stdClass Object
(
[countryId] => 183
[isoCode] => th
[name] => Thailand
[nameSlugified] => thailand
[continentId] => 2
)
[222] => stdClass Object
(
[countryId] => 220
[isoCode] => tb
[name] => Tibet
[nameSlugified] => tibet
[continentId] => 2
)
[223] => stdClass Object
(
[countryId] => 184
[isoCode] => tg
[name] => Togo
[nameSlugified] => togo
[continentId] => 1
)
[224] => stdClass Object
(
[countryId] => 240
[isoCode] => tk
[name] => Tokelau
[nameSlugified] => tokelau
[continentId] => 7
)
[225] => stdClass Object
(
[countryId] => 223
[isoCode] => to
[name] => Tonga
[nameSlugified] => tonga
[continentId] => 7
)
[226] => stdClass Object
(
[countryId] => 185
[isoCode] => tt
[name] => Trinidad en Tobago
[nameSlugified] => trinidad-en-tobago
[continentId] => 3
)
[227] => stdClass Object
(
[countryId] => 38
[isoCode] => td
[name] => Tsjaad
[nameSlugified] => tsjaad
[continentId] => 1
)
[228] => stdClass Object
(
[countryId] => 49
[isoCode] => cz
[name] => Tsjechische Republiek
[nameSlugified] => tsjechische-republiek
[continentId] => 4
)
[229] => stdClass Object
(
[countryId] => 186
[isoCode] => tn
[name] => Tunesië
[nameSlugified] => tunesie
[continentId] => 1
)
[230] => stdClass Object
(
[countryId] => 187
[isoCode] => tr
[name] => Turkije
[nameSlugified] => turkije
[continentId] => 5
)
[231] => stdClass Object
(
[countryId] => 188
[isoCode] => tm
[name] => Turkmenistan
[nameSlugified] => turkmenistan
[continentId] => 2
)
[232] => stdClass Object
(
[countryId] => 189
[isoCode] => tc
[name] => Turkse en Caicos Eilanden
[nameSlugified] => turkse-en-caicos-eilanden
[continentId] => 3
)
[233] => stdClass Object
(
[countryId] => 245
[isoCode] => tv
[name] => Tuvalu
[nameSlugified] => tuvalu
[continentId] => 7
)
[234] => stdClass Object
(
[countryId] => 195
[isoCode] => uy
[name] => Uruguay
[nameSlugified] => uruguay
[continentId] => 9
)
[235] => stdClass Object
(
[countryId] => 198
[isoCode] => vu
[name] => Vanuatu
[nameSlugified] => vanuatu
[continentId] => 7
)
[236] => stdClass Object
(
[countryId] => 199
[isoCode] => va
[name] => Vaticaanstad
[nameSlugified] => vaticaanstad
[continentId] => 4
)
[237] => stdClass Object
(
[countryId] => 200
[isoCode] => ve
[name] => Venezuela
[nameSlugified] => venezuela
[continentId] => 9
)
[238] => stdClass Object
(
[countryId] => 194
[isoCode] => gb
[name] => Verenigd Koninkrijk
[nameSlugified] => verenigd-koninkrijk
[continentId] => 4
)
[239] => stdClass Object
(
[countryId] => 193
[isoCode] => ae
[name] => Verenigde Arabische Emiraten
[nameSlugified] => verenigde-arabische-emiraten
[continentId] => 5
)
[240] => stdClass Object
(
[countryId] => 196
[isoCode] => us
[name] => Verenigde Staten
[nameSlugified] => verenigde-staten
[continentId] => 6
)
[241] => stdClass Object
(
[countryId] => 201
[isoCode] => vn
[name] => Vietnam
[nameSlugified] => vietnam
[continentId] => 2
)
[242] => stdClass Object
(
[countryId] => 202
[isoCode] => wf
[name] => Wallis & Futuna
[nameSlugified] => wallis-futuna
[continentId] => 7
)
[243] => stdClass Object
(
[countryId] => 215
[isoCode] => eh
[name] => Westelijke Sahara
[nameSlugified] => westelijke-sahara
[continentId] => 1
)
[244] => stdClass Object
(
[countryId] => 18
[isoCode] => by
[name] => Wit-Rusland
[nameSlugified] => wit-rusland
[continentId] => 4
)
[245] => stdClass Object
(
[countryId] => 204
[isoCode] => zm
[name] => Zambia
[nameSlugified] => zambia
[continentId] => 1
)
[246] => stdClass Object
(
[countryId] => 205
[isoCode] => zw
[name] => Zimbabwe
[nameSlugified] => zimbabwe
[continentId] => 1
)
[247] => stdClass Object
(
[countryId] => 171
[isoCode] => gs
[name] => Zuid Georgia
[nameSlugified] => zuid-georgia
[continentId] => 3
)
[248] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => Zuid Sudan
[nameSlugified] => zuid-sudan
[continentId] => 1
)
[249] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[isoCode] => za
[name] => Zuid-Afrika
[nameSlugified] => zuid-afrika
[continentId] => 1
)
[250] => stdClass Object
(
[countryId] => 168
[isoCode] => kr
[name] => Zuid-Korea
[nameSlugified] => zuid-korea
[continentId] => 2
)
[251] => stdClass Object
(
[countryId] => 178
[isoCode] => se
[name] => Zweden
[nameSlugified] => zweden
[continentId] => 4
)
[252] => stdClass Object
(
[countryId] => 179
[isoCode] => ch
[name] => Zwitserland
[nameSlugified] => zwitserland
[continentId] => 4
)
)
[portalTicker] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[userId] => 267930
[username] => jjwesterhof
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/267/930_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/267/930_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 3
[currentContinentName] => Centraal-Amerika
[currentContinentNameSlugified] => centraal-amerika
[currentCountryNameSlugified] => hati
[currentCountryName] => Haïti
[currentCountryIsoCode] => ht
[currentCountryId] => 82
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 84
[countryName] => Hong Kong
[countryIsoCode] => hk
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 136
[countryName] => Nieuw Zeeland
[countryIsoCode] => nz
[continentId] => 7
[continentName] => Oceanië
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 62
[countryName] => Fiji
[countryIsoCode] => fj
[continentId] => 7
[continentName] => Oceanië
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[countryName] => Swaziland
[countryIsoCode] => sz
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => za
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[countryName] => Denemarken
[countryIsoCode] => dk
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 61
[countryName] => Faroe eilanden
[countryIsoCode] => fo
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 86
[countryName] => IJsland
[countryIsoCode] => is
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
)
[name] => Jan Westerhof
[firstName] => Jan
[reportsCount] => 49
[travelsCount] => 3
)
[1] => stdClass Object
(
[userId] => 222866
[username] => vanzanten
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/222/866_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/222/866_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 4
[currentContinentName] => Europa
[currentContinentNameSlugified] => europa
[currentCountryNameSlugified] => portugal
[currentCountryName] => Portugal
[currentCountryIsoCode] => pt
[currentCountryId] => 150
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 147
[countryName] => Peru
[countryIsoCode] => pe
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 140
[countryName] => Noorwegen
[countryIsoCode] => no
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 63
[countryName] => Finland
[countryIsoCode] => fi
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[countryName] => België
[countryIsoCode] => be
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => za
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[countryName] => Oostenrijk
[countryIsoCode] => at
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[countryName] => Canada
[countryIsoCode] => ca
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 149
[countryName] => Polen
[countryIsoCode] => pl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 41
[countryName] => China
[countryIsoCode] => cn
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[countryName] => Indonesië
[countryIsoCode] => id
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 48
[countryName] => Cyprus
[countryIsoCode] => cy
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[countryName] => Denemarken
[countryIsoCode] => dk
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 35
[countryName] => Kaap Verdië
[countryIsoCode] => cv
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 55
[countryName] => Egypte
[countryIsoCode] => eg
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 110
[countryName] => Luxemburg
[countryIsoCode] => lu
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 74
[countryName] => Griekenland
[countryIsoCode] => gr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 150
[countryName] => Portugal
[countryIsoCode] => pt
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
)
[name] => Joke Zanten
[firstName] => Joke
[reportsCount] => 223
[travelsCount] => 20
)
[2] => stdClass Object
(
[userId] => 282255
[username] => jacquelinehaiti
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 3
[currentContinentName] => Centraal-Amerika
[currentContinentNameSlugified] => centraal-amerika
[currentCountryNameSlugified] => hati
[currentCountryName] => Haïti
[currentCountryIsoCode] => ht
[currentCountryId] => 82
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
)
[name] => Jacqueline Weerd
[firstName] => Jacqueline
[reportsCount] => 320
[travelsCount] => 9
)
[3] => stdClass Object
(
[userId] => 139012
[username] => margotdegreef
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 4
[currentContinentName] => Europa
[currentContinentNameSlugified] => europa
[currentCountryNameSlugified] => nederland
[currentCountryName] => Nederland
[currentCountryIsoCode] => nl
[currentCountryId] => 134
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 196
[countryName] => Verenigde Staten
[countryIsoCode] => us
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 78
[countryName] => Guatemala
[countryIsoCode] => gt
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[countryName] => Canada
[countryIsoCode] => ca
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 53
[countryName] => Dominicaanse Republiek
[countryIsoCode] => do
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 91
[countryName] => Ierland
[countryIsoCode] => ie
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 8
[countryName] => Argentinië
[countryIsoCode] => ar
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 26
[countryName] => Brazilië
[countryIsoCode] => br
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[countryName] => België
[countryIsoCode] => be
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 137
[countryName] => Nicaragua
[countryIsoCode] => ni
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 140
[countryName] => Noorwegen
[countryIsoCode] => no
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[countryName] => Cuba
[countryIsoCode] => cu
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 40
[countryName] => Chili
[countryIsoCode] => cl
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 99
[countryName] => Kenia
[countryIsoCode] => ke
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[countryName] => Denemarken
[countryIsoCode] => dk
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 194
[countryName] => Verenigd Koninkrijk
[countryIsoCode] => gb
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 191
[countryName] => Oeganda
[countryIsoCode] => ug
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 71
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[21] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[countryName] => Duitsland
[countryIsoCode] => de
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[22] => stdClass Object
(
[countryId] => 162
[countryName] => Sierra Leone
[countryIsoCode] => sl
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[23] => stdClass Object
(
[countryId] => 60
[countryName] => Ethiopië
[countryIsoCode] => et
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[24] => stdClass Object
(
[countryId] => 16
[countryName] => Bangladesh
[countryIsoCode] => bd
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
)
[name] => Margot Greef
[firstName] => Margot
[reportsCount] => 327
[travelsCount] => 1
)
)
[latestNews] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[newsId] => 112
[date] => 2024-10-28
[title] => De vakantieparken van België
[text] =>
België, het land van chocolade, frietjes en gezelligheid, herbergt ook een schat aan prachtige vakantieparken. Of je nu op zoek bent naar avontuur in de natuur, ontspanning aan het water of gewoon quality time met het gezin, de vakantieparken België hebben voor elk wat wils. In deze blog nemen we je mee op een reis door enkele van de meest betoverende vakantieparken van het land, met een speciale focus op de idyllische plekjes aan de Belgische kust.
Midden in de natuur: vakantieparken in de Ardennen
De Ardennen, met hun weelderige bossen en schilderachtige valleien, zijn de ideale bestemming voor natuurliefhebbers. Tal van vakantieparken in dit gebied bieden gezellige huisjes omgeven door groen. Hier kun je wandelen, fietsen of gewoon genieten van de rust en stilte. Enkele aanraders zijn Domaine Les Doyards in Vielsalm en Sunparks Ardennen in Vielsalm. Domaine Les Doyards is een vakantiepark gelegen aan het prachtige meer van Vielsalm en biedt gezellige chalets en bungalows verscholen tussen de bomen. Sunparks Ardennen staan bekend om zijn uitgebreide faciliteiten voor het hele gezin. Van een overdekt zwemparadijs tot indoor speelzones voor de kleintjes, er is altijd wel iets te doen, ongeacht het weer. De beroemde grotten van Han zijn erg leuk om te bewonderen, ze bieden een onvergetelijke ervaring om de Ardennen op een speciale manier te ontdekken.
Waterpret in de Kempen: vakantieparken met Meren
De Kempen, bekend om hun uitgestrekte meren, bieden een scala aan vakantieparken waar waterpret centraal staat. Denk aan zwemmen, varen en vissen. Park Molenheide in Houthalen-Helchteren is een familievriendelijk vakantieoord met een groot subtropisch zwemparadijs en een meer waar je kunt roeien. Perfect voor een zomerse vakantie vol plezier aan het water. Park Molenheide staat bekend om zijn indrukwekkende subtropisch zwemparadijs. Hier kunnen gasten genieten van glijbanen, watervallen en ontspannen in de bubbelbaden. Het is de perfecte plek voor zowel avontuurlijke waterliefhebbers als gezinnen die op zoek zijn naar ontspanning. Het vakantiepark beschikt ook over een groot recreatiemeer waar verschillende watersporten mogelijk zijn. Of je nu wilt kajakken, roeien of gewoon ontspannen op het strand, er zijn tal van mogelijkheden om van het water te genieten.
Cultuur en geschiedenis: vakantieparken nabij Brugge
Voor diegenen die geïnteresseerd zijn in cultuur en geschiedenis zijn vakantieparken in de buurt van steden als Brugge een uitstekende keuze. Hier kun je genieten van de architecturale pracht van historische steden en tegelijkertijd ontspannen in de rust van het omliggende platteland. Vakantiepark Klein Strand In Jabbeke is een voorbeeld met gemakkelijke toegang tot Brugge en de Belgische kust. Vakantiepark Klein Strand ligt op korte afstand van Brugge en biedt comfortabele accommodaties in een rustige omgeving. De vakantiehuisjes en chalets zijn vaak voorzien van moderne voorzieningen en zijn ideaal voor gezinnen en stellen. Door de nabijheid van Brugge kunnen gasten gemakkelijk de historische stad verkennen en genieten van de middeleeuwse pracht.
Betovering aan de Belgische kust: zon, zee en strandplezier
Het hoogtepunt van vakantieparken aan de Belgische kust is ongetwijfeld de nabijheid van de zee. Van Knokke tot De Panne bieden deze badplaatsen een mix van zon, zee en strandplezier. Vakantiepark Floreal in Nieuwpoort is een uitstekende keuze, met comfortabele accommodaties op slechts een steenworp afstand van het strand. Verken de kustlijn, proef verse visgerechten en geniet van adembenemende zonsondergangen. Vakantiepark Floreal bevindt zich in het charmante Nieuwpoort, op korte afstand van de Belgische kust. De accommodaties variëren van comfortabele appartementen tot ruime vakantiehuizen, vaak met uitzicht op de zee. Een van de hoogtepunten van dit park is de directe toegang tot het strand. Gasten kunnen genieten van lange wandelingen langs de kustlijn, luieren in het zand of zelfs een verfrissende duik nemen in de Noordzee.
België, met zijn diverse landschappen en rijke cultuur is een ideale bestemming voor een vakantieparkavontuur. Of je nu de voorkeur geeft aan de rust van de Ardennen, de waterpret in de Kempen, de geschiedenis rond Brugge of de betovering aan de Belgische kust, er is altijd een vakantiepark dat aan je verwachtingen voldoet. Dus pak je koffers en ontdek zelf de magie van de Belgische vakantieparken.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => de-vakantieparken-van-belgi
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/112/112_1.jpg
)
[1] => stdClass Object
(
[newsId] => 111
[date] => 2024-10-24
[title] => Taal in cijfers: Welke talen spreekt men wereldwijd zoal.
[text] =>
Over de hele wereld worden tussen de 6000 en 7000 talen gesproken, elk met een unieke geschiedenis en cultuur. Sommige landen hebben slechts één officiële taal, terwijl in andere landen honderden talen naast elkaar bestaan, soms wel meer dan 800. Maar welke talen behoren tot de meest gesproken ter wereld? Welke verdwijnen langzaam uit ons dagelijks leven? En hoe zit het eigenlijk met de Nederlandse taal en de woorden die we gebruiken? Preply, een platform waar je onder andere online Engels kunt leren, onderzocht zowel de populairste als de meest bedreigde talen wereldwijd.
Meest gesproken talen
De taal die wereldwijd het meest gesproken wordt is Chinees, ook wel bekend als ‘Mandarijn’. Met ruim 1,2 miljard sprekers staat Chinees met afstand op nummer één als de meest gesproken taal ter wereld. Spaans volgt op de tweede plaats. Deze taal is niet alleen populair in zomerhits, maar wordt ook door zo’n 437 miljoen mensen over de hele wereld gesproken. De Engelse taal volgt op de derde plek als het gaat om de meest gesproken talen ter wereld, met ongeveer 372 miljoen sprekers. De gehele top 10 populairste talen hebben we hieronder voor je op een rijtje gezet:
- MandarijnChinees
- Spaans
- Engels
- Arabisch
- Hindi
- Bengali
- Portugees
- Russisch
- Japans
- Punjabi
Europese talen op het randje van verdwijnen
In Europa zijn er 24 officiële talen, maar in totaal worden er wel 200 verschillende talen gesproken. Hiervan worden er drie met uitsterven bedreigd. We hebben ze hieronder voor je op een rijtje gezet:
1. Occitaans, Zuid-Frankrijk
Occitaans (Occitan) was ooit een dominante taal in Frankrijk en werd ook gesproken in delen van Italië en Spanje. Tegenwoordig spreken nog ongeveer zeshonderdduizend van de veertien miljoen inwoners van Zuid-Frankrijk deze taal vloeiend. Occitaans heeft veel overeenkomsten met het Catalaans.
- Samisch, Scandinavië en Rusland
In Finland, Noorwegen, Zweden en Rusland bestaan er negen varianten van het Samisch (Sámi), de taal van de inheemse Samen. Tegenwoordig spreken nog slechts dertigduizend mensen een van deze varianten, waarbij Noord-Samisch met ongeveer twintigduizend sprekers de meest gesproken versie is.
- Griko, Italië
Toen de Grieken tussen 800 en 600 v.Chr. zuidelijk Italië koloniseerden, brachten ze hun taal mee. Grieks werd eeuwenlang de dominante taal in deze regio, vermengd met Latijnse invloeden. Het huidige 'Griko' is zowel een Grieks dialect als een minderheidstaal in Italië. Uiteindelijk werd Italiaans de officiële taal, die via onderwijs verspreid werd. Omdat veel Griko-sprekers niet voldoende middelen hadden voor onderwijs, bleef de taal vooral in huiselijke kring bestaan.
Top 10 talen die met uitsterven worden bedreigd
Wereldwijd worden er ongeveer 6000 tot 7000 talen gesproken. Sommige worden door miljoenen mensen gesproken, terwijl andere door slechts een handjevol mensen worden gebruikt. Er zijn zelfs talen die met uitsterven worden bedreigd. Hieronder hebben we de top 10 van bedreigde talen voor je op een rijtje gezet:
1. Apiaka: Deze taal wordt gesproken door de Apiaka-indianen in het noorden van Mato Grosso, Brazilië. In 2007 was er nog slechts één persoon die deze taal beheerste.
- Bikya: Een taal uit het noordwesten van Kameroen die mogelijk al is uitgestorven. De laatste bekende spreker werd in 1986 geregistreerd. De taal vertoont gelijkenissen met Bishou, een andere bedreigde taal.
- Chana: Afkomstig uit de Argentijnse provincie Entre Rios, werd de laatste spreker van deze taal in 2008 vastgelegd.
- Dampal: De laatste bekende spreker van deze Indonesische taal woonde in 2000 in Bangkir, Indonesië.
- Diahoi: Ook bekend onder namen als Jiahui en Djahui, werd deze taal in 2006 nog door één persoon gesproken in het zuidelijke deel van het Braziliaanse Amazonegebied.
- Kaixana: Dit is een andere bedreigde taal uit Brazilië. In 2008 woonde de enige overgebleven spreker, Raimundo Avelino, toen 78 jaar oud, in Limoeiro in de staat Amazonas.
- Laua: Deze taal, die wordt gesproken in centraal Papoea-Nieuw-Guinea, behoort tot de Mailuan talengroep. De laatste spreker werd in 2000 geregistreerd.
- Patwin: Een inheemse Amerikaanse taal uit het westen van de Verenigde Staten. In 1997 werd de enige spreker geregistreerd in de omgeving van San Francisco.
- Pazeh: De taal van een Taiwanese inheemse groep met dezelfde naam. In 2008 was mevrouw Pan Jin Yu, toen 95 jaar oud, de laatste geregistreerde spreker.
- Pemono: Een taal uit Venezuela waarvan de enige overgebleven spreker in een dorp in Majagua woont
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => taal-in-cijfers-welke-talen-spreekt-men-wereldwijd-zoal
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/111/111_1.jpg
)
[2] => stdClass Object
(
[newsId] => 110
[date] => 2024-09-10
[title] => Vlucht geannuleerd of vertraagd? Hier heb je recht op
[text] =>
Wat een teleurstelling: je vlucht is vertraagd of geannuleerd. Dat is natuurlijk niet waar je op zit te wachten aan het begin van je vakantie. Hoe vervelend het ook is, het betekent niet gelijk dat je je geld kwijt bent of dat je niet meer op vakantie kunt. Je hebt namelijk in veel gevallen recht op compensatie en hulp. In dit artikel leggen we je uit hoe het werkt.Algemene regels en rechten
Ben je op het vliegveld en kom je erachter dat je vlucht vertraagd, geannuleerd of overboekt is? De luchtvaartmaatschappij is na 2 uur vertraging verplicht om je te helpen met het:
- Verzorgen van eten en drinken;
- Sturen van twee e-mails of het voeren van twee telefoongesprekken, mocht je zelf geen internet of bereik hebben;
- Organiseren van een overnachting of transfer als dit noodzakelijk is. Dit telt trouwens niet als de luchtvaartmaatschappij je 2 weken van tevoren op de hoogte heeft gebracht van de vertraging of annulering.
Duurt de vertraging langer dan 5 uur? Dan mag je afzien van de vlucht en de volledige ticketkosten terugvragen. Dit moet binnen 7 dagen terugbetaald worden door de luchtvaartmaatschappij.
Als de vlucht geannuleerd is, mag je kiezen tussen terugbetaling en een nieuw ticket voor een andere vlucht. Een andere vlucht is de eerstvolgende vlucht waar een plekje vrij is. Heb je op je vliegreis een tussenstop? Dan heb je ook recht op een transfer. Bijvoorbeeld als je naar verre landen zoals Thailand reist, waarbij je vaak een of twee tussenstops hebt.
Compensatie
In veel gevallen heb je bij vertraging of annulering recht op compensatie van de luchtvaartmaatschappij. Zij geven vaak zelf een termijn voor de terugbetaling. Bent u binnen deze termijn niet terugbetaald door de luchtvaartmaatschappij? Dan kunt u een claim indienen bij de kantonrechter. Doe dit wel binnen 2 jaar, aangezien het recht op compensatie hierna vaak verloopt.
Moet je door persoonlijke omstandigheden je vlucht annuleren? Dan zal de luchtvaartmaatschappij dit meestal niet vergoeden. Wel kan je eventueel gecompenseerd worden door je reisverzekering.
Hiervoor moet je een annuleringsverzekering hebben afgesloten, aangezien een normale reisverzekering annuleringen en vertragingen niet altijd standaard dekt. Ben je op zoek naar een passende verzekering voordat je op vakantie gaat? Je kan verschillende aanbieders van een reisverzekering vergelijken, om te zien welke het beste bij je wensen en voorkeuren past.
Wanneer heb je geen recht op een schadevergoeding?
Er zijn natuurlijk gevallen waarin de luchtvaartmaatschappij niet verantwoordelijk gehouden kan worden voor annulering of vertraging. Bijvoorbeeld wanneer u zelf te laat aankomt, of als het komt door slecht weer.
Veiligheidsredenen, zoals een bommelding of gevaar op de bestemming zelf, kunnen er ook voor zorgen dat de vlucht vertraagd of geannuleerd wordt zonder schadevergoeding. Medische noodgevallen (bijvoorbeeld als er tijdens het boarden iemand onwel wordt) vallen hier ook onder.
Loop je vakantie niet mis
Een vertraagde of geannuleerde vlucht is natuurlijk niet fijn. In veel gevallen kun je hiervoor wel gecompenseerd worden. Zo kom je hopelijk alsnog snel op je bestemming zodat je kunt genieten van een welverdiende vakantie. Check bij annulering of vertraging van je vlucht altijd wat je rechten zijn, zodat je geen compensatie of hulp misloopt.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => vlucht-geannuleerd-of-vertraagd-hier-heb-je-recht-op
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/110/110_1.jpg
)
)
[topCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[continentId] => 3
[countryId] => 82
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 8115
[position] => 1
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => HT
[continentName] => Centraal-Amerika
)
)
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
[countryPopulation] => 0
[countrySurface] => 0
[capitalCityLongitude] => 0.000000
[capitalCitylatitude] => 0.000000
[portalReports] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[30] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089625
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-12-16
[photoRevision] => 0
[title] => Terugkijken
[message] =>
Dag allemaal,
Het is het einde van het jaar en dan krijgen we de neiging om terug en vooruit te kijken. Door twee patiënten werd ik gedwongen om ver terug te kijken.
De eerste was een oudere vrouw die in de kliniek kwam met haar dochter. Haar dochter kwam me zo bekend voor en opeens wist ik het: 'Micheline! Haar gezin! Sandi slapend op een stoel!'. Jaren geleden maar ik wist niet hoe lang. Later zocht en vond ik haar verhaal op mijn blog:
"05 Maart 2013
De afgelopen week twee keer naar het ziekenhuis in Port de Paix gereden met een vrouw en haar drie kinderen. Sandi, een meisje van 3 jaar, kwam in de kliniek twee weken geleden. Ze was ziek en knapte niet op met antibiotica. De HIV-test bleek positief te zijn. Ze heeft een zus van 7 jaar, Chaneika, en een broertje van 7 maanden, Givenslee. Haar vader is overleden. Het hele gezin, ook de moeder, Micheline, blijkt HIV positief te zijn. We hadden er al op gerekend maar toen de uitslagen kwamen was het toch even slikken. Chaneika oogt gezond en is ‘al’ 7 jaar oud geworden zonder problemen en Givenslee is een tevreden dikke peuter met oog voor alles wat beweegt. Maar dus allemaal hebben ze HIV. Het waren 2 lange dagen van wachten, testen, gesprekken en weer wachten. Aan het einde van de dag was iedereen, inclusief ik, helemaal kapot. En vooral Sandi had het zwaar. Op een gegeven moment was ze zo moe dat ze zittend op een metalen klapstoel in slaap viel."
Na al die jaren, alle vier nog steeds op behandeling en Sandi is inmiddels een tiener. De foto van toen verwoordt voor mij nog steeds de impact van HIV op zo veel levens. Ook jonge levens. Het was zo goed om Micheline te zien en om te horen dat zij en haar kinderen met behandeling in goede gezondheid zijn. En ik ben zo blij dat na de begeleiding Micheline de verantwoording voor de behandeling heeft genomen en gehouden.
De andere patiënt was een vrouw die kwam in mijn dienst vanwege problemen bij 9 maanden zwangerschap. Tijdens het consulteren en in gesprek met haar en haar man had ik een soort déjà vu gevoel. Alsof ik al eens eerder zo had gezeten met hen. Uiteindelijk stelde ik de vraag: "Waarom komen jullie mij zo bekend voor?". De vrouw zei dat ze zich al had afgevraagd of ik hen niet herkende. Ze vertelde hoe ze opgenomen geweest was met cholera en dat het vinden van een ader voor een infuusnaald een strijd was geweest vanwege haar slechte toestand en hoe onstabiel ze de eerste nacht was geweest. 'Mw pat kitew domi/door mij kreeg je geen slaap' zei ze. Mijn nacht met haar kreeg zij op dat moment niet mee. Dat hoorde ze later van haar man die ook de hele nacht bij haar was geweest. Dat was dus waarschijnlijk in de choleratijd van 2011 of 2012. En nu hoogzwanger van hun derde kind.
Terugkijken en vooruit kijken. Afgelopen jaar was een intensief jaar vol onzekerheden en zorgelijke ontwikkelingen; met name door de economische, politieke en humanitaire crisis in Haiti. En helaas hebben we menselijk gezien weinig reden om te denken dat volgend jaar veel beter zal zijn op dat gebied. Vooruit kijken is moeilijk. Hoop houden voor een positieve verandering is moeilijk. En toch, te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. "De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid." zei ik in een eerdere blog dit jaar. De vreugde in elke dag. Of de vreugde van ver terug kijken nemen om vooruit te kunnen blijven kijken. In Hoop.
Gezegende Kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2023.
Groeten, Jacqueline
.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 282
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/620_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terugkijken
)
[31] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089553
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-12-11
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie natuur, moeilijke momenten en veranderingen
[message] =>
De laatste maand van het jaar. Elke eerste zondag van de maand wordt hier in de kerk Heilig Avondmaal gevierd. Zondag 4 december was een speciale dienst, zei de predikant. We hebben alle 12 maanden van het jaar mogen meemaken. Ik dacht aan degenen die het niet hebben meegemaakt, al degenen die dit jaar zijn overleden. Helaas ken ik er teveel. Niet te bevatten.
Het liep weer eens anders dan anders, die zondag 4 december. Om 6:15 uur stond ik klaar om naar de kerk te gaan, die om 7 uur begint. Sinds de klok een uur achteruit is gegaan, begint de dienst vroeger. Maar de motortaxi chauffeur kwam niet opdagen en hij nam z’n telefoon ook niet op. Uiteindelijk ben ik maar gaan lopen, om niet nog meer te laat te komen. Niet zo ver bij huis vandaan stonden een paar mensen te praten. Ze herkenden me en riepen aan een motor die me net tegemoet was gekomen, met passagier. Hij had z’n passagier afgeleverd, dus vroegen ze hem om mij weg te brengen, erbij benadrukkend dat ik ‘een vriendin ben van die en die, dus goed op haar passen’. Er stapte nog iemand achterop, die gelijk een lift kreeg. Hij stapte af bij de doorgaande weg. Vlak daarbij was een deel van onze weghelft afgezet en er stond een politieauto. Ik zag een vrouw op het wegdek liggen, temidden van een spoor bloed. Ze was overleden en de politie had de ruimte om haar heen afgezet. Ik kreeg prompt kippenvel en dacht aan haar familie, hoe niemand er van uit was gegaan dat ze deze dag zou sterven. Ik maakte me ook zorgen om mijn vaste chauffeur en hoopt dat hij hier niet bij betrokken was.
Elke zondag opnieuw geniet ik van de prachtige zang in de kerk. De stemmen zijn zo zuiver, zo op elkaar afgestemd, in harmonie, met bovenstem en al. Ik keek om me heen door de kerk, naar de wiegende gemeenteleden, die meebewegen op de muziek. Ook de beide voorzangers stonden op het preekgestoelte mee te deinen op de muziek. En ik glimlachte in mezelf. De dienst werd afgesloten met een indringend gebed, over hoe we vaak ontmoedigd willen raken, ook en vooral dit jaar, maar toch houdt God ons vast.
Samen met een aantal andere gemeenteleden kreeg ik een lift van een van de drie personen die per auto naar de kerk komen. Ik zat tussen drie kinderen in, eentje geheel in het roze gekleed. We vervolgden onze route per bus naar Fermathe. Ik was net te voet onderweg vandaar naar huis, toen een motor naast me stopte: dezelfde chauffeur die me naar de kerk had gebracht. “Kom, dan gaan we,” zei hij. Hoe is het mogelijk. Er werd duidelijk voorzien in transport voor me die dag. Ik genoot opnieuw van de omgeving. Het was weer een mooie dag. De route van en naar de kerk gaat door een prachtig gebergte. Sommige dagen lijkt het extra mooi buiten. De bergen scherp afgetekend, heldere kleuren, gele en blauwe bloemen. De omgeving verveelt niet, ongeacht hoe vaak ik er loop, of hoelang ik er woon. Het is een mooi land, een mooie schepping. Ik blijf ervan genieten. Als ik dan bijna thuis ben, staan er twee grote luidsprekers tegenover elkaar te brullen, om het hardst luide muziek spuwend. Op de velden groeit de groente: broccoli en sla worden deze maand geoogst. Ook zoete aardappelen, prei en erwten worden geplant.
Net toen ik de deur achter me dicht trok toen ik thuiskwam, werd er geklopt. Daar stond de motor taxi chauffeur! Hij vroeg of ik die ochtend iemand op straat had zien liggen. Ja. Hij was betrokken bij het ongeluk. Dus toch, waar ik al bang voor was. Het was nog vroeg, en nog donker, toen hij bergafwaarts reed met een passagier. Het is een bochtige weg en in een van die bochten kwam hem een vrachtauto tegemoet, die noodgedwongen de bocht ruim nam. Een andere motor haalde die vrachtauto in de bocht in, zonder dat hij iets kon zien, en ook zonder licht. De beide motoren knalden op elkaar. Je kunt nog zo voorzichtig zijn, maar als een ander het niet is, dan is een ongeluk soms niet te vermijden. ‘Mijn’ chauffeur was licht gewond, zijn passagier kwam er zonder kleerscheuren vanaf, de andere chauffeur ook, maar diens passagier raakte de grond met haar hoofd en stierf ter plekke. De chauffeur is er vandoor gegaan. Een onnodig ongeval. De vrachtauto is in beslag genomen, terwijl die chauffeur onschuldig is. Aan rechtvaardigheid mankeert het hier nogal.
Dat blijkt ook uit het aantal vonnissen dat wordt geveld. Maar liefst 83,5% van de gedetineerden zitten in langdurige hechtenis zonder veroordeeld te zijn, nog steeds wachtend op een rechtszaak. Tegelijk is straffeloosheid een groot probleem. Zoveel mensen worden vermoord, verkracht, ontvoerd, zonder veroordelingen. De situatie in gevangenissen is eveneens extreem moeilijk. In een tijdsbestek van slechts vijf dagen zijn 9 gevangenen overleden in de gevangenis van Jacmel, vermoedelijk aan cholera. Uitgemergelde lichamen. Er is niet voldoende plaats om te slapen, niet voldoende voedsel, niet voldoende sanitair. Cholera is inmiddels aanwezig in heel het land en blijft veel slachtoffers maken, vooral onder jonge kinderen en in gevangenissen.
Door het bendegeweld hebben al 96.000 mensen hun huizen verlaten. Vooral in en rondom de hoofdstad blijft de situatie fragiel, in alle richtingen. De noordelijke route via Canaan is al enige tijd te riskant, wegens berovingen en verkrachtingen van vrouwen en meisjes. In de loop der jaren ben ik daar zovele malen langs gereden, van en naar het Noordwesten. Onbegrijpelijk, niet te vatten, dat binnen één volk mensen zo tegen elkaar opstaan. Union fait la force, is het devies van Haïti, oftewel eenheid maakt kracht. Wat is er gebeurd met die eenheid?
Bij Liancourt zijn eveneens bussen, taptaps, auto’s en vrachtauto’s overvallen, waarbij passagiers zijn ontvoerd en verkracht. Afschuwelijke berichten. Ook voor groepsverkrachtingen schrikken bendeleden niet terug. Er is opnieuw een journalist gedood. De bendes blijven hun gebied uitbreiden en proberen ook Carrefour Feuilles over te nemen. Afgelopen dinsdag, 6 december, opnieuw ontvoeringen en schoten bij Laboule 12. Een hoofdagent is gedood bij de entrée van de politieacademie (Route Frères), in een politieauto. Zijn chauffeur is ontvoerd. Een vader en zoon, eigenaars van Emile Market in Pétion-Ville (waar ik in het verleden wel boodschappen gehaald heb) zijn beide doodgeschoten. Bij Source Matelas zijn minstens 12 burgers gedood en meerdere huizen in brand gestoken, als wraakactie door een bende die door de politie de buurt uit was gestuurd. Waar zijn mensen mee bezig? Haïti is een van de vijf landen waar op dit moment hongersnood heerst (Afghanistan, Ethiopië, Somalië en Zuid Soedan zijn de andere vier). Mensen overleven, doorstaan, weerstaan. Het woord dat gebruikt wordt, is wat lastig te vertalen. Er komt een punt waarvan je denkt, kan de mens nog blijven doorstaan? Ik hoor van mensen bij wie er dagenlang niets op het vuur heeft gestaan, omdat er niks te eten is.
Nog steeds kiezen mensen hierdoor voor riskante pogingen om te migreren, in wankele boten de zee overstekend, of de grens naar het buurland. Tegelijk worden er door de Dominicaanse Republiek wekelijks vele Haïtianen opgepakt en naar Haïti gestuurd. Dit gaat zover dat men kijkt naar de huidskleur en allen met een donkere kleur oppakt, zonder na te gaan of het daadwerkelijk gaat om (illegale) Haïtianen. Als resultaat heeft Amerika toeristen gewaarschuwd dat ze opgepakt kunnen worden op basis van huidskleur.
3 november is de brandstofterminal Varreux eindelijk weer in handen gekomen van de politie, na twee maanden geblokkeerd te zijn geweest door bendes. Er moest eerst een en ander opgeruimd en gerepareerd worden, maar 12 november konden benzinepompen eindelijk weer open, al was het niet in het hele land. Het zuiden en het noorden heeft nog steeds geen brandstof. En helaas lijkt het van korte duur te zijn geweest, want inmiddels staan er weer lange rijen voor de weinige pompen die open zijn in Port-au-Princen en zijn alle pompen buiten Port-au-Prince wederom gesloten. Ik was blij de taptaps weer op straat te zien, eindelijk weer aan het werk na alle brandstofnood. Blijkbaar duurt het niet lang, hoewel de overheid blijft beweren dat er geen brandstoftekort is. Tijdens de brandstofcrisis hebben bedrijven de uren verder ingeperkt of zijn volledig gesloten. Bij één bedrijf zaten hierdoor 1700 mensen zonder werk.
Diezelfde 12 november ging buurman Samuel bouwmaterialen kopen in Delmas, maar de eigenaar van de zaak was die ochtend doodgeschoten bij een poging om hem te ontvoeren. De ontvoeringen gaan nog steeds door. De situatie rondom Petit-Rivière de l’Artibonite is ook weinig positief, met plundering, huizen die in brand worden gestoken, geweld, verkrachtingen, moord. De zwager van een bekende werd ontvoerd op 23 november, bij Laboule 12, samen met 3 passagiers in de bus die hij reed. Op 8 december is hij vrijgelaten, zonder bus, vermagerd, geslagen, en na betaling van losgeld. Daarbij worden zulke hoge bedragen geëist dat het onmogelijk is voor een familie om het gevraagde geld bijeen te krijgen. De onderhandelingen kunnen daardoor lang duren. Een slachtoffer blijft achter met een trauma, grote schulden, en zonder bron van inkomsten.
Laboule 12 is waar ik naar de kerk ga. Vanaf de busstop is het ongeveer een kwartier lopen naar de kerk. Bij een van die wandelingen liep ik in gelijk tempo met iemand die in zichzelf liep te zeggen dat het zo droevig was om Laboule 12 zo leeg te zien. Vrijwel geen verkeer, weinig mensen. We raakten aan de praat, totdat onze wegen zich scheidden toen hij aangekomen was bij de plaats waar hij z’n varken ging voeren. Hij was blij met een kort praatje, omdat iedereen tegenwoordig bang is voor iedereen, zei hij. Het zit ‘m opnieuw in de kleine dingen.
Er is nog steeds geen Bijbelstudie voorafgaande aan de kerkdienst, om de diensten korter te houden en mensen eerder naar huis te kunnen laten gaan. Ook alle doordeweekse activiteiten zijn nog steeds geannuleerd, op de donderdagse diensten na. Soms ga ik na de dienst mee naar huize Nelson en drinken we met z’n allen een kom warme chocolademelk. Of mijn kleine vriend van 3 jaar maakt zogenaamd eten voor me. Hij legde een doekje op m’n jurk als een slab en ging zogenaamd eten voor me koken. Hij pakte wat houten dingen van tafel die diverse ingrediënten voorstelden en maakte er ook alle geluiden bij, van sissende olie en een blender, om patat, plantains of hotdogs te bakken of verse sap te maken. We hebben niet veel nodig om ons te vermaken.
Ook hier is het winter. Aangezien Kenscoff op 1500 meter hoogte ligt, is het hier het hele jaar vrij koel, vergeleken met lager gelegen gebieden. Maar nu in december dalen de temperaturen zelfs tot 12 of 14 graden. Zonder kachel of isolatie, en met open ramen, is dat toch wel heel frisjes...
In het weekend heb ik de gelegenheid om wat bezoek af te leggen, of bezoek te ontvangen. Op een zaterdag naar diverse families. Fijn om ze te ontmoeten, maar ook weer veel moeites. Bij de ene familie is er regelmatig ziekte of ongeval, maar geen geld voor medische follow-up. Ik bezocht een meervoudig gehandicapt meisje dat via een stichting in Kollum een rolstoel heeft gekregen. Ze wisten niet dat ik zou komen, maar ik trof haar aan in de stoel, die grote uitkomst biedt. Helaas zijn haar medicijnen tegen epilepsie slecht verkrijgbaar en onbetaalbaar geworden. Er zijn meer medicijnen onverkrijgbaar tegenwoordig, als gevolg van alle wegblokkades. Een bekende kwam als gevolg van een motorongeluk terecht in het ziekenhuis in Jeremie, maar daar konden ze hem niet helpen. Hij moest overgebracht worden naar Les Cayes, in een naburige provincie. Er was echter geen transport beschikbaar, dat moest hij zelf verzorgen, op een moment dat brandstof niet beschikbaar was. Uiteindelijk is hij per motor overgebracht, met al z’n breuken en verwondingen. Niet best.
Toen ik bij familie Nelson op bezoek kwam, was m’n kleine vriend daar blij me te zien, zo blij dat hij z’n bord helemaal leeg had gegeten, want anders zou ik niet komen, hadden ze hem verteld... Wat een mooi compliment. Ik heb z’n tante leren borduren. Op een andere zaterdag ging ik naar vrienden in Grande Savanne, bij Fort Jacques, per motor. Ik kijk mooi om me heen achterop de motor, alles in me opnemend. Toen ik afstapte, kregen de kinderen me in het vizier. Ze renden op me af, sloegen allemaal hun armen om me heen, riepen om het hardst ‘godmother’ (een van hen is m’n petekind). Wat een enthousiast onthaal. Ik heb m’n best gedaan om her en der een kus op een hoofd te drukken en een omarming te geven aan de acht kinderen die om me heen hingen; broertjes en zusjes, neven en nichten. Een ontbrak, hij was water halen bij de bron en kwam later.
De kinderen blijven me vreugde brengen. Zo nu en dan komt m’n buurjongetje bij me. Hij weet inmiddels dat je filmpjes kunt kijken op m’n telefoon. Internationale liedjes klinken dan door het huis: the wheels on the bus go round and round, if you’re happy and you know it clap your hands. En hij zingt vrolijk mee, klapt in z’n handen, stampt met z’n voeten. Of we gaan voetballen. Als z’n neven erbij zijn, duwen ze elkaar op de bureaustoel het huis door of verstoppen ze zich in een keukenkastje. M’n kleine vriend komt regelmatig met paarse bloemetjes aanzetten die hij in de tuin plukt. Hij had zelfs een pindakoekje voor me gekocht.
Op een andere zaterdag (26 november) ging ik voor het eerst sinds maanden weer naar Pétion-Ville, opnieuw met mijn trouwe motorchauffeur. Ik moest wat dingen regelen en kopen. Eveneens ben ik bij Clinique Lambert geweest, het ziekenhuis waar ik vorig jaar een maand gelegen heb. De buitenkant kwam me totaal onbekend voor, uiteraard, want ik was binnen al die tijd. Ook de balie bij binnenkomst herkende ik niet. Ik heb foto’s afgegeven die gemaakt zijn van het personeel op de dag dat ik werd ontslagen uit het ziekenhuis, 11 augustus 2021, toen ze een taart ontvingen voor de goede zorgen. Daarna op bezoek bij vrienden in Pelerin 11.
In de loop van november, na het vrijgeven van de brandstofterminal, zijn eindelijk een aantal scholen geopend, al gaat het moeizaam. Niet alle ouders zijn in staat de verdriedubbelde prijzen voor het openbaar transport te betalen, los van de duurder geworden schoolspullen. Nu hoor ik gelukkig weer het geluid van langslopende kinderen als ze uit school komen, om 13:00 uur. De poes laat ook regelmatig van zich horen, vooral als hij weer met een buit aan komt zetten: een slang(etje), een muis, of een salamander, hij lust het allemaal. ’s Avonds kijk ik naar de mooie sterrenlucht. Bij volle maan lijkt het ook op avond nog zo licht, terwijl je zonder maan geen hand voor ogen ziet.
In november had ik de gelegenheid om bij te dragen aan een webinar van het Nederlandse kennisplatform KUNO, over het onderwerp ‘from emergency response to recovery.’ 19 november was het Wereld Toilet Dag. In het kader daarvan nam ik del aan een webinar met sprekers van de nationale instantie van water en sanitatie (DINEPA), universiteiten, internationale organisaties Helvetas en Haiti Outreach. Helaas zijn hier nog steeds vele gezinnen die geen toilet hebben.
Achter de schermen mag ik zo nu en dan nog steeds wat meelezen en denken voor Church World Service (CWS). In november (10 november) heb ik een dag doorgebracht met oud-collega’s Patrick, Steven en Samuel. Fijn om eindelijk weer eens met de mannen om tafel te zitten, bij Patrick thuis. Aan het eind van de dag kwam de motor chauffeur me echter niet halen. Het is vroeg donker en na donker is het hier niet vertrouwd om de weg op te gaan, dus zo bleef ik onverwacht logeren. Elke dag wordt in deze fijne familie afgesloten met gezamenlijk zingen en gebed. Mijn kleine vriend vond het helemaal niet erg dat ik bleef logeren, integendeel, ik mocht nog wel een nacht blijven. Hij heeft hele verhalen, vele vragen. We spelen met een autootje of een bal en hij laat me zien hoe hij probeert te leren schrijven.
Ik had de gelegenheid om de verslagen van CWS te lezen over distributies van geiten in het Noordwesten, mogelijk gemaakt door de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. De geiten komen op een zeer gelegen moment, want gezinnen hebben geen reserves meer na de moeilijke tijden van dit jaar en voorgaande jaren. De geiten worden zowel in het Noordwesten als in Grand Anse beschikbaar gesteld, aan boeren, docenten en leerlingen. Samuel vertelde me dat hij een gezin bezocht dat twee geiten had ontvangen via de school van hun kinderen. Hij vroeg of het kind dat de geiten had ontvangen sandalen aan kon trekken voor de foto, maar die had hij niet, en z’n broers en zussen ook niet. Hun vader heeft hen in de steek gelaten. Blootsvoets op de foto dus, en met een lege maag. Er heerst grote honger in het Noordwesten. Het is oneerlijk verdeeld op de wereld.
In het Noordwesten werken de partners eveneens verder aan een systeem dat de gemeenschap van water zal voorzien, een centrum waar landbouwproducten getransformeerd kunnen worden, een dorpswinkel waar zaden en gereedschap verkocht worden (wat vaak moeilijk te krijgen is of niet van goede kwaliteit is). Een andere partner heeft bonen, maïs, sorghum, plantanen en ‘breadfruit’ verstrekt, plus microkrediet voor de productie van ricinusolie. Ook trainingen gaan door. Tevens is eindelijk maar toch de bouw van de school in Dos d’Âne begonnen. Eind november heeft William een training verzorgd voor de bouwlieden. Alles loopt vertraging op door de huidige context.
Eveneens heb ik geholpen met vertalen van verslagen van bezoeken aan gezinnen die geselecteerd zijn voor bouw van huizen en waterreservoirs in Pestel. Al bij het lezen ervan krijg ik kippenvel, een brok in m’n keel en tranen in m’n ogen. Verbijsterend. Een gezin van 12 personen in een huis van 26 m2. Bij de meeste gezinnen zijn alle muren van hun huis ingestort, alleen het houten raamwerk staat nog. De muren zijn vervangen door zeildoeken. Of daar waar het huis volledig onbewoonbaar is geworden, heeft men met golfplaat, zeildoek en lakens een tijdelijk onderkomen gebouwd. Zo wonen er 7 personen in een vertrek van 12 m2. Uiteraard lekken deze onderkomens zozeer dat ze geen bescherming bieden tegen regen. De meeste gezinnen hebben naast huis en/of waterreservoir ook dieren verloren, gewassen, inboedel, bron van inkomsten (handel). Maar ook zijn er die gewond zijn geraakt door op hen vallende muren.
Een vrouw van 26 is haar man verloren in de aardbeving. Hij werd bedolven door een instortend huis terwijl hij op de markt stond om telefoonaccessoires te verkopen. Los van de aardbeving hebben verbazend veel gezinen veel verliezen geleden. Ongelukken, jonge sterfgevallen. Wat hebben ze veel geleden. Een vrouw van 52 is drie keer getrouwd geweest, drie keer weduwe geworden. Iemand van 69 is al drie van haar vier kinderen verloren, evenals alle drie de vaders van die vier kinderen. Een vrouw van 77 is drie dochters en een zoon verloren. Een eerste dochter stierf toen ze 2 jaar was. De tweede was 35 en stierf na een miskraam en eclampsie. Een derde stierf op haar 30e, eveneens zwanger. Een zoon van 28 is doodgeschoten in Port-au-Prince. Verschrikkelijk.
Tegelijk ben ik dankbaar dat de bouw van nieuwe huizen en waterreservoirs voor deze gezinnen mag doorgaan. Een klein beetje houvast en steun temidden van het verdriet en de moeite. De afgelopen maand zijn er diverse huizen en reservoirs van start gegaan, dus reden tot blijdschap. Ook bij deze gezinnen wordt geconstateerd dat velen geen latrine hebben. De psychosociale activiteiten en psychologische steun gaan eveneens door, wat zeer belangrijk is, gezien alles wat mensen meemaken en de langdurige gevolgen van zowel de aardbeving als andere gebeurtenissen, die leiden tot angst, schrik, verdriet, trauma.
1 december had ik de gelegenheid om een mooie middag door te brengen bij MCC, de organisatie waar ik de eerste jaren hier in Haïti werkte. Goed weerzien, met een oprecht hartelijk welkom. Er is een nauwe samenwerking tussen MCC en CWS en ook is er zowel personeel van MCC naar CWS gegaan als andersom. Mijn oud-collega Rony van CWS is nu directeur van MCC en hij had me uitgenodigd, wat een verrassing was voor de rest van het team. Ik werd gelijk in de keuken al vastgehouden, door de dames Marie, Kettely en Eclane, oudgedienden. Ik kreeg driedubbele omhelzingen. We waren oprecht blij elkaar te zien. Het lijkt aan de ene kant zo kort geleden dat ik voor het eerst de deur van het MCC kantoor binnen kwam lopen, de dag dat ik aankwam in Haïti, voor een contract van drie jaar. Tegelijk is er zoveel gebeurd sindsdien. Er is veel veranderd, maar er is ook veel gelijk gebleven op het kantoor. Joseph en Hervé werken er nog steeds. Enthousiast weerzien met allen. Sommigen had ik lange tijd niet gezien. Elk jaar in december houdt MCC een eindejaarsactiviteit. Die viel vroeg dit jaar, wegens andere verplichtingen van diverse teamleden. Ik mocht er dus bij zijn. Bij deze gelegenheid waren ook echtgenotes aanwezig en ook met hen een goed weerzien. Er werden druk voorbereidingen getroffen voor het feestmaal. Er was muziek, een stel zong een mooi lied, er werden cadeaus uitgewisseld, er werden mooie woorden gesproken, er werd heerlijk gegeten: rijst met bonen, vlees, vis, diverse soorten salade, verse sap van passievruchten en ananas, taart na. Het was een heel goed weerzien met iedereen, heel hartelijk en enthousiast.
Twee dagen later, zaterdag 3 december, zijn we met z’n zessen op pad geweest naar een prachtig gebeid, met als bestemming La Porte. We hadden het al vaker gehad over deze bestemming, die Jackson kent omdat zijn oma daar uit de buurt komt en hij er vroeger de zomers doorbracht. Deze dag was het dan eindelijk zo ver. Om 9 uur haalde Wadley Samuel en mij op, op de motor. In Fermathe moest Samuel wat regelen. Terwijl we op hem wachtten, was er van alles te zien. Een oudere man die lolly’s en snoepjes verkocht, in een houten bak voor z’n buik, met een band om z’n hals. Een jongeman die konparèt verkocht (een soort zoete koek), in plastic zakken. Motoren die parkeren naast het bord ‘no parking’. Taptaps en bussen die passagiers roepen.
We vervolgden onze rit. Onderweg pikten we de rest van het gezelschap op en wisselden we qua passagiers. Ik kwam nu tussen Jackson en Isna terecht, hun zoon Jamesly zat tussen Wadley en Samuel op de andere motor. Op naar Okade ging het. Het was een zonnige dag. Een strakblauwe lucht, een overweldigend mooie omgeving. Het is zo’n fantastisch mooie route, door het gebergte. Heldere kleuren, scherp afgetekende bergketens, de een na de ander. Aan de andere kant zicht op Port-au-Prince, de zee, Mon Kabrit, tot aan het meer naar de Dominicaanse Republiek. We stopten ergens om van het mooie uitzicht te genieten en wat foto’s te maken. Zo nu en dan steile, scherpe bochten. Slecht wegdek, van wit gesteente naar rul, los zand. De regen heeft de weg uitgesleten, diepe geulen gegraven. Dit is echt ‘mountains beyond mountains’. We stopten opnieuw toen we bij de rivierbedding kwamen. Daar was ik eerder geweest, de rest van de route kende ik nog niet. In de bedding staan marktkraampjes (opmerkelijke locatie). We liepen langs het water. Isna zocht stenen, voor een les op school, waar ze docente is. Ze laat de kinderen ook stenen beschilderen.
Jackson en Wadley staken het water over per motor, wij te voet, dus schoenen en sokken uit en op blote voeten door het water. Dat was een smalle waterstroom. Wat verderop werd het pad te smal voor auto’s. Niet dat we auto’s zijn tegengekomen op de hele route. We staken nog een waterstroom over, breder dit keer. Dus weer schoenen en sokken uit. Wadley en Jackson reden op de motor verder naar het punt waar de motoren achterbleven. Vanaf dat punt liepen we verder naar La Porte. Dat was iets verder lopen door het water, op blote voeten over de stenen. Het zand was daarna heet aan onze voeten. We kwamen uit bij een witte, gladde rotswand. Twee rotswanden staan tegenover elkaar, als een soort deuropening. Dat is La Porte (De Deur), terwijl het gebied Nan Basen heet. We hebben er heerlijk in en om het water geklauterd, op witte stenen gezeten, gebadderd (voor de liefhebber). Een ontspannen samenzijn, een voorrecht om te kunnen genieten van het mooie natuurschoon van Haïti. Dit gebied is gelukkig niet in handen van bendes. Haïti heeft in principe alles voor de perfecte vakantiebestemming: natuur, bergen, watervallen, zee, zon, strand, forten en andere culturele bezienswaardigheden, goed eten, noem maar op. Alleen ontbreekt het helaas aan de infrastructuur en veiligheid.
Daarna vingen we de terugtocht weer aan. Nu meer bergopwaarts, inclusief haarspeldbochten. Op meerdere plaatsen was de weg geblokkeerd met bamboestokken, door mensen die met ‘wegwerkzaamheden’ bezig waren, oftewel gaten in de weg vulden. Ze waren echter niet te beroerd om de bamboestokken weg te halen en ons door te laten, ook zonder betalen. Terug door het prachtige gebergte. Zo mooi, zulke imposante vergezichten rondom, adembenemend. Het was een hele mooie dag, aangenaam gezelschap, prachtige schepping van God. Genieten. Wat een land.
Het land dat al bijna 15 jaar mijn thuis is en waar zoveel goede mensen op mijn levensweg zijn gekomen. Werk is hier altijd moeilijk te vinden. Zoveel mensen willen werken, maar er is weinig werkgelegenheid. Het kost moeite om een opleiding te volbrengen. Om vervolgens werkloos te zijn, valt niet mee. Een gezin zonder inkomen kan moeilijk rondkomen. Een vriend was daarom blij dat hij niet meer mensen hoefde te ontslaan, toen eindelijk brandstof weer beschikbaar was en hun openingstijden uitgebreid konden worden.
Ook voor mij is het lastig om ander werk te vinden hier in Haïti. Het is me helaas niet gelukt. Uiteindelijk heb ik verrassend genoeg een contract aangeboden gekregen bij World Servants in Wolvega, terug naar de provincie waar ik ben opgegroeid, en naar de organisatie waarmee ik in 2007 voor het eerst naar Haïti kwam. Ik hoop vanaf januari daar op kantoor aan de slag te gaan als projectmanager Afrika en Azië. Tegelijk blijf ik betrokken bij Haïti. Het is geen fulltime baan en ik heb de gelegenheid gekregen om elk jaar in ieder geval een periode in Haïti door te brengen. Juist in deze voor Haïti zo moeilijke tijden is steun extra belangrijk. Daarom blijven giften van harte welkom, zodat ik diverse werkzaamheden in Haïti kan blijven steunen.
Het is uiteraard met heel dubbele gevoelens dat ik deze grote verandering tegemoet zie. Voordat ik naar Nederland reis, hoop ik deze week eindelijk weer naar het Noordwesten te reizen. Via deze weg blijf ik een ieder op de hoogte houden. En verder moeten we de toekomst maar tegemoet zien zoals geschreven staat in een tekst die ik laatst van iemand toegestuurd kreeg: “Vertrouw bij je werk op de Heer en je plannen zullen slagen” (Spreuken 16:3).
Een ieder goede kerstdagen gewenst en een gezond, rechtvaardig, vreedzaam, tevreden 2023!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 306
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/207_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-natuur-moeilijke-momenten-en-veranderingen
)
[32] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089364
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-11-28
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie dag
[message] =>
Dag allemaal,
Terug in Haiti. De reis terug was stressvol en duurde lang maar het was allemaal de moeite waard. Wat een geweldige tijd heb ik in Nederland gehad. Naast alle regeldingen was er ook veel persoonlijke tijd met vrienden en familie. En heel onverwacht een heel gezellig vrijgezellenfeest! Met als grote verrassing de aanwezigheid van Leilyn, een goede vriendin uit Oxford, UK.
En hierbij dus ook een huishoudelijke mededeling! Ik ben getrouwd! Voor sommigen een verrassing maar voor velen waarschijnlijk ook: eindelijk! Na eerst corona en erna al het wachten op een veiliger Haiti, zodat een aantal van mijn familie en vrienden konden komen, besloten we niet langer te wachten. In een kleine ceremonie met de twee jongens, mijn bonuszonen, en 2 getuigen zijn Berlange en ik afgelopen zaterdag in Port de Paix getrouwd. In Nederland en elders werd zo veel mogelijk meegeleefd en meegekeken. Gelukkig was er genoeg signaal om foto's en video's te sturen. Mijn jurk is gemaakt door mijn moeder en het betekent veel voor mij dat dit lukte in de korte tijd dat ik in Nederland was.
Een mooie dag in alle moeilijkheden die er nog steeds zijn hier in Haiti. Brandstof is wat beter te krijgen maar de onveiligheid is nog steeds een grote zorg. Cholera is terug in Haiti. Politiek gezien is er weinig merkbare actie en het buitenland is nog steeds aan het nadenken over hoe en wanneer men zou kunnen helpen. Scholen gaan schoorvoetend open. Er komen meer mensen in de kliniek. De bevolking past zich aan aan de huidige situatie maar een oplossing komt niet. De bendes veroorzaken nog steeds grote problemen in veel gebieden. Er is practisch geen regering. De kosten van het dagelijkse leven stijgen nog steeds. Het is nu afwachten. Is dit het nieuwe normaal?
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 304
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/086/716_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-dag
)
[33] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088615
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-11-01
[photoRevision] => 0
[title] => Volharden in beproeving
[message] =>
Een strakblauwe lucht. Een groene berghelling. Heldere kleuren. Mooie uitzichten. Een lucht vol sterren. Tjirpende krekels. Wat heeft Haïti toch een prachtig natuurschoon. Maar wat gaat er een leed verscholen achter die prachtige facade. Wat weegt het leed zwaar. Wat doet het verdriet zeer. Het is hier zo vreedzaam, bij huis. Zo onvoorstelbaar dat dit land zo in de knoop zit, dat er hier vlakbij mensen doodgeschoten worden.
De berichten over plunderingen gaan door, nu van UNICEF en een magazijn van bouwmaterialen in Les Cayes. Er vallen vele ontslagen omdat vrijwel alle banken en verdere handel met ingekorte openingstijden werken. Het brandstoftekort betekent dat buschauffeurs, taptap chauffeurs en motor taxi chauffeurs beperkt in staat zijn om de weg op te gaan. Chauffeurs die wel werken, nemen een risico, omdat anderen dit zien als een teken dat zij in staat zijn de hoge prijs te betalen van een gallon benzine op de zwarte markt. De bende die de toegangsweg naar het zuiden in handen heeft, probeert nu ook de toegangsweg naar het noorden onder controle te krijgen. De brandstofterminal is nog steeds afgesloten, eveneens door een bende.
Het is november, in Nederland zit de herfstvakantie erop, maar hier zijn kinderen sinds juni niet meer naar school geweest. Zowel in als buiten de steden blijven scholen dicht. Niet alleen is transport en veiligheid een probleem, maar ouders hebben ook geen geld om schoolbenodigdheden te betalen, noch lunch te verzorgen. De Haïtiaanse regering heeft een verzoek ingediend om internationale troepen, om het bendegeweld tegen te gaan en de controle over de brandstofterminal te herwinnen. De bevolking is het hier niet mee eens. De minister-president is niet legitiem en kan en mag dus helemaal niet om internationale troepen vragen. De regering wordt ervan beschuldigd zelf bendes te financieren en deze situatie te gebruiken, enkel vanwege eigenbelang en om eigen macht en positie te waarborgen.
De protesten gaan nog steeds door, in alle steden in het land. Zelfs bij stranden wordt brand gesticht, omdat men ‘mensen met geld’ de schuld geeft van alle problemen, redenerend dat men enkel ‘rijk’ kan worden door corruptie, alsof er niemand is die vooruitkomt door serieus en eerlijk te werken. De wegblokkades en afwezigheid van brandstof krijgen een steeds verdergaand impact op alle aspecten van het dagelijks leven. De helft van alle ziekenhuizen heeft de eerste hulp moeten sluiten. 60% van overige afdelingen zijn eveneens niet functioneel. Behalve brandstoftekort, is er nu ook een tekort aan zuurstof in ziekenhuizen. Vorig jaar was er een soortgelijk probleem, toen ik zelf opgenomen was in het ziekenhuis en aan de zuurstof lag. Vrijwel alle ziekenhuizen zijn afhankelijk van generatoren. Slechts één ziekenhuisketen kan volledig draaien op zonnepanelen.
Zwangere vrouwen overal in het land lopen risico, want ook afdelingen verloskunde zijn gesloten. Het grootste ziekenhuis van het land, l’Hôpital de l’Université d’État d’Haïti (HUEH), kondigde aan dat er elke dag patiënten sterven, om geen andere reden dan gebrek aan brandstof. Zo nu en dan krijgen ambulances en ziekenhuizen een noodvoorraad brandstof. Zo heeft de Dominicaanse Republiek brandstof gebracht voor 3 ziekenhuizen en een industriepark. Ambulances hebben steeds minder brandstof. De ambulancedienst functioneert al op slechts 35% van de normale capaciteit, maar dreigt er helemaal mee op te moeten houden als de brandstofvoorraad niet spoedig wordt aangevuld. Cholera gevallen nemen toe, met zo’n 3.000 mensen opgenomen in het ziekenhuis en 89 doden bevestigd in minder dan een maand tijd. Vooral jonge kinderen zijn vatbaar. Ook in gevangenissen leidt cholera tot tientallen doden.
Een bekende heeft een motorongeluk gehad en ligt in het ziekenhuis in Jérémie, Grand Anse. Hij is zwaar gewond aan onder andere zijn hoofd, maar een mogelijkheid voor een scan is er in heel Grand Anse niet. Een arts werkzaam in Leogane vertelde me dat tienermoeders soms hun pasgeboren kind achterlaten in het ziekenhuis, aangezien ze niet voor het kind kunnen zorgen. De kinderen worden vervolgens in een weeshuis opgenomen.
Amerika heeft aangegeven visums in te zullen trekken van bendeleden. Ze hebben een schip gestuurd om langs de kust de wacht te houden. Om toegang te geven voor humanitaire hulp, eisen bendeleden amnestie en zelfs een post in de overheid! Bendeleden zelf stelen brandstof uit de brandstofterminal van Varreux. De Amerikaanse ambassade heeft de visumdienst stilgelegd, wegens de huidige situatie. Verder zijn er sancties aangekondigd in de zin van een embargo op wapenlevering, een reisverbod en bevriezen van bankrekeningen van bendeleden.
Een commandant van politie in Croix-des-Bouquets is doodgeschoten voor zijn huis in Torcel. In Croix-des-Bouquets is een wijk waar artiesten wonen en werken, die de mooiste creaties maken van oude olievaten. Ik heb er meermalen een voorraad gekocht en meegenomen naar Nederland. Deze wijk is nu slachtoffer van bedreigingen van strijdende bendes. In minder dan een week tijd zijn zo’n 12 huizen in brand gestoken. 200 mensen hadden de wijk al verlaten. 15 mensen zijn vermoord in oktober, van wie 7 op één dag.
Oud-collega Elondieu kan al meer dan een jaar niet terug naar zijn huis in Croix-des-Bouquets. Maar ook in Tabarre, waar hij onderdak heeft gevonden bij familie, verslechtert de situatie en klinken regelmatig schoten, waarbij zijn zoon zich angstig op de grond laat vallen. Kinderen horen niet op te groeien met het geluid van schoten, of ’s nachts wakker te worden omdat er geschoten wordt. Een andere vriend, Jackson, piekert eveneens veel over de toekomst van zijn drie kinderen. Ze zijn intelligent en leren goed, maar al zijn ze in staat om hun school en een studie aan de universiteit af te ronden, wat voor perspectieven hebben ze dan? Wat voor werk kunnen ze vinden? En als ze werk vinden, zullen ze dan slachtoffer worden van ontvoering? Zorgen van ouders over de toekomst van hun kinderen.
Elondieu is niet de enige die zijn huis heeft verlaten. 96.000 personen zijn Port-au-Prince ontvlucht in de afgelopen maanden wegens bendegeweld. Dit betekent meer druk op de plattelandsgebieden, waar de situatie al heel nijpend is. Bovendien vluchten bendeleden ook naar het platteland, waar ze vervolgens problemen veroorzaken. In Juvenat werden afgelopen week vijf levenloze lichamen gevonden. Bij Delmas 75 werd een voormalig minister ontvoerd. Bendes gebruiken eveneens seksueel geweld om angst af te dwingen. Ontvoering, moord, verkrachting.
Journalisten hebben het ook zwaar te verduren. In de afgelopen jaren hebben meerdere journalisten het leven gelaten tijdens het uitoefenen van hun beroep. Recent was er een poging tot moord op een journalist van Le Nouvelliste, een van de twee grootste nationale dagbladen. Momenteel kan die krant niet gedrukt worden, opnieuw wegens brandstoftekort, maar ook omdat er onvoldoende papier is en vanwege de risico’s verbonden aan de distributie en bezorging van de krant. Een andere journalist is opgepakt terwijl hij verslag gaf van een demonstratie en zit nu in de gevangenis. Bij een demonstratie voor de vrijlating van deze journalist is afgelopen zondag ironisch en droevig genoeg een journalist om het leven gekomen, toen hij door de politie tegen zijn hoofd geraakt werd.
Alles is schaars. Een supermarkt kan niet meer dan 2 gallons water per klant verkopen, of is volledig gesloten. Zelf heb ik mijn huidige voorraad drinkwater uit een bron gehaald. Dat is een voordeel van niet in de stad wonen; hier groeien bomen met avocado’s die ons te eten geven en een eindje bergafwaarts vanaf mijn huis is een waterstroom waarin zich een bron bevindt, waar buren drinkwater halen. En ik nu dus ook, met hulp van mijn buurman. Bij een andere bron doen mensen de was. We liepen een smal pad de helling af naar een waterstroom. Daar is een soort dammetje gebouwd. Het water stroomt er helder en ruisend van de rotsen. Onder een van die rotsen bevindt zich een bron. Buurman tilde de gallon water op z’n hoofd en droeg ‘m voor me naar huis.
Propaangas is schaars, wat gebruikt wordt om gasflessen te vullen voor de fornuizen. Hier geen gasleidingen noch waterleidingen. Bij de bank staan lange rijen, hele lange rijen. De bank is beperkt open en heeft beperkt contanten beschikbaar. Voor het eerst bevindt een deel van de bevolking zich in categorie 5 van de voedselveiligheidscategorieën. Dat is de hoogste categorie, 5 van 5, en staat gelijk aan hongersnood. Maar liefst 48% van de bevolking, oftewel zo’n 4.7 miljoen personen, bevindt zich in crisis, nood, of hongersnood situatie qua voedsel.
De werkloosheid neemt toe. Een vriend vertelde dat er bij het bedrijf waar hij werkt al 45 mensen zijn ontslagen, terwijl er nog meer ontslagen volgen. De beperkte werkuren en de afname in activiteiten geven de werkgevers geen andere keus dan het nemen van zulke beslissingen, met pijn in het hart, terwijl ze zich zorgen maken over hun staf. Hoe zullen die eten op tafel kunnen zetten als er geen inkomsten zijn?
De export van mango’s naar Amerika is in deze zelfde periode eveneens stopgezet. De reden: Amerika kan de veiligheid van de kwaliteitsinspecteurs niet meer garanderen. Nog een enorm financieel verlies voor Haïti. Vanuit het Noordwesten horen we eveneens moeilijke berichten. Het bendegeweld heeft daar vooral indirecte impact. Tekorten zijn er duidelijk merkbaar. Dorpswinkels sluiten omdat er geen nieuwe voorraden geleverd kunnen worden. Families hebben hun bezittingen moeten verkopen, zoals dieren, om de gestegen prijzen van eerste levensbehoeften te bekostigen. Gezondheidscentra ontvangen ondervoede kinderen. Communicatie met het platteland is beperkt en ligt er regelmatig volledig uit, als er geen brandstof is om de antennes in de lucht te houden. Ik vernam dat vijf leden van OPFSLDIBH, een organisatie in Baie-de-Henne, kinderen zijn verloren in het bendegeweld. Twee van hen stierven onderweg van Saint Marc naar Baie-de-Henne, anderen in Port-au-Prince. De ellende van mensen heeft een zodanig niveau bereikt dat sommigen geen andere oplossing meer zien dan zelfmoord.
De motortaxi chauffeur van wiens diensten ik meestal gebruik maak, kan me de laatste tijd ook weinig meer helpen, aangezien hij geen benzine heeft. Ik kom maar weinig m’n huis uit, meestal alleen op zondag. Het traject naar de kerk gaat nu per bus, die me naar Laboule brengt. Het gaat hierbij om een formaat bestelbusje, waarin 18 passagiers gestopt/gepropt kunnen worden. Daarna is het een kwartier lopen Laboule 12 in. Maar Laboule 12 is ook het terrein van frictie tussen twee bendes. Dit is gerelateerd aan een conflict over grondbezit. Het geweld neemt echter steeds meer toe, inclusief meldingen van schietpartijen. De supermarkt op het kruispunt van Laboule 12 is aangevallen. Deze bevindt zich tegenover een politiepost. Zelfs het politiebureau van Thomassin 25 is door gewapende bandieten aangevallen. Niet voor te stellen dat je er de ene dag vreedzaam kunt lopen, terwijl er de volgende dag geschoten wordt tussen bandieten en politie. De politie heeft sinds deze gebeurtenissen de post van Laboule 12 verlaten.
Zaterdagavond 15 oktober werd ik gebeld door een diaken. Hij zei dat de dominee hem had gevraagd me te bellen en tegen me te zeggen dat ik niet naar de kerk moest komen die zondag. Dat is niet bepaald een bericht dat ik van predikant en diaken verwacht. Ik vroeg wat er aan de hand was. Die zaterdag zijn er zes mensen doodgeschoten en meerdere anderen gewond geraakt bij Laboule 12, zomaar, willekeurig, zes personen die langs de weg liepen of zich op een motor bevonden. In Bon Repos zijn eveneens zomaar 7 voorbijgangers doodgeschoten, wederom motorrijders en verkopers die zich op dat moment daar op straat bevonden.
Diezelfde dag, 15 oktober, stierf ook een bekende Haïtiaanse zanger, ongerelateerd aan bendegeweld. Hij gaf een concert in Parijs, had net een lied gezongen, kreeg een hartaanval en stierf ter plaatse. Mikaben (Michael Benjamin), 41 jaar jong, een zwangere vrouw en twee jonge kinderen achterlatend. Als zanger zette hij zich ook op andere vlakken in, waaronder voor onderwijs. Een van zijn liederen heb ik eens deels vertaald, waarin hij zingt over gebruiken, gewoontes, eten, en bezienswaardigheden van Haïti (Ayiti se).
Afgelopen vrijdagavond hebben er weer twee moorden plaatsgevonden bij Laboule 12. Eric Jean Baptiste en zijn chauffeur zijn doodgeschoten, onderweg naar zijn huis, in een gepantserd voertuig. Hij is een bekend iemand, een voormalig presidentskandidaat, nog steeds leider van een politieke partij. De rij slachtoffers wordt steeds langer. Al op 1 januari werd er hier een politie commandant vermoord, diezelfde maand twee journalisten die de moord onderzochten, later dit jaar een voormalig senator, toen de zes personen een paar weken geleden, nu de presidentskandidaat en zijn chauffeur, en daartussen nog anderen. Vorige week zijn er eveneens drie personen ontvoerd. De bendeleden bezoeken ook ondernemers in die omgeving en eisen een deel van hun opbrengst.
Minder dan 36 uur na de schietpartij liep ik afgelopen zondag langs de plaats van het delict naar de kerk. Ik moet zeggen dat ik de busrit beangstigender vond dan de wandeling, want de chauffeur raakte verwikkeld in een race met een andere buschauffeur. Dat betekende inhalen in onoverzichtelijke bochten op de bergweg en midden op de weg rijden. Ik was blij toen ik uit kon stappen. Voor de vierde keer in drie weken tijd betaalde ik een andere prijs. Voorheen waren er vaste prijzen, maar nu met het brandstoftekort beslist elke chauffeur afzonderlijk hoeveel hij vraagt.
De laatste paar weken is er helaas geen Bijbelstudie voorafgaand aan de kerkdienst. Er is altijd tegelijkertijd een afzonderlijke dienst voor de kinderen en jeugd. De diensten zijn ingekort, zodat kerkgangers niet al te vroeg van huis hoeven (diensten beginnen om half 8) en niet al te laat naar huis. Iedereen leeft in angst, nu er zoveel mensen zijn gedood, verwond, ontvoerd in de nabije omgeving van de kerk. De doordeweekse activiteiten zijn allemaal afgeschaft, op een donderdagse dienst na. Nog voor de mededelingen vroeg de dominee om eerst in gebed te gaan voor Haïti. De inhoud van de preken wordt ook duidelijk bepaald door de huidige omstandigheden. Steven preekte uit Jacobus 5:11 over moed tijdens beproeving, de houding van christenen in moeilijke tijden. “Zie, wij prijzen hen gelukzalig die volharden. U hebt gehoord van de volharding van Job, en u hebt de uitkomst van de Heere gezien, dat de Heere vol ontferming is en barmhartig.” Ronald sprak over angst om naar de kerk te komen. Robest koos een toepasselijke tekst uit Johannes 16:33 om te spreken over beproeving, tegenslag en rampspoed: “Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat u in Mij vrede zult hebben. In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen.”
Toch blijven we de zegeningen tellen. Het is een minderheidsgroep die het verpest voor de meerderheid. Macht en geld, wat zijn het enge begrippen, wat stellen ze mensen tot vreselijke dingen in staat. We kijken naar mensen die wel het goede met de medemens voor hebben, naar werk dat moeizaam maar zeker voortgang mag vinden. Mijn buurjongetjes brengen me vrijwel dagelijks een sprankje hoop, als ze met hun guitige, glunderende ogen en een brede grijns in de deuropening verschijnen. Ik mocht ook een paar vrienden op bezoek ontvangen de afgelopen periode. Een van hen was de ochtend van zijn komst beroofd. Het was klaarlichte dag, hij had inkopen gedaan in Pétion-Ville voor zijn werk en werd staande gehouden door twee gewapende mannen. Z’n geld was op, aangezien hij net klaar was met de inkopen, maar z’n telefoon werd wel afgenomen. Een akelige ervaring.
Overal in het land zijn de sporen van wegblokkades zichtbaar. Heel de bevolking is getraumatiseerd. Het rechtssysteem functioneert amper. Misdaden worden straffeloos begaan. De tranen kunnen me letterlijk in de ogen springen. Zoveel slecht nieuws in Haïti, in de wereld. De situatie is zo diep droevig. Het heeft zo’n grote impact op mensenlevens, op allerlei manieren. Fysieke gezondheid, mentale gezondheid, voeding, onderwijs, werkgelegenheid, kerkbezoek. Er is zoveel slecht nieuws te lezen over Haïti, iedere dag opnieuw. Ik hoop van ganser harte dat in de nabije toekomst al het slechte nieuws verandert in goed nieuws.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 355
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/082/295_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volharden-in-beproeving
)
[34] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088423
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-10-27
[photoRevision] => 0
[title] => Genieten
[message] =>
Dag allemaal,
Ik ben in Nederland! Elk jaar is de reis ingewikkelder, onzekerder en langer. Vier dagen vliegtuigen, bussen, treinen, auto's. Het kost moeite en veel, veel check check dubbel check. Maar dan heb je ook wat. Tijd met familie. Tijd met vrienden. Kostbare tijd samen. En tijd voor noodzakelijk onderhoud. Tijd voor de tandarts. Tijd voor regelzaken. En tussendoor tijd maken voor even niks. Ik was 'vergeten' dat het Herfst was. Zo'n mooi jaargetijde. In Haiti zijn de seizoenen minder uitgesproken en nu in Nederland geniet ik van de natuur. De eerste boswandeling al gemaakt. Ontladen en opladen. Genieten.
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 251
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => genieten
)
[35] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087777
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-05
[photoRevision] => 0
[title] => Update: situatie Haïti en situatie Margot
[message] =>
In 2007 kwam ik voor het eerst naar Haïti, voor een periode van 3 weken, met World Servants. Nog geen jaar later was ik terug, dit keer met een contract voor 3 jaar bij Mennonite Central Committee. Na afloop van dat contract, in 2011, kwam ik werken bij Church World Service. 11 jaar bij dezelfde werkgever. Wat is er veel gebeurd in die periode. Veel om dankbaar voor te zijn, mooie momenten, maar ook moeilijke. Goede collega’s, diverse reizen in binnen- en buitenland, rampen, tranen, vreugde, elke dag nieuwe situaties, blijven leren. Het voelt nog lang niet alsof ik uitgewerkt ben. Er is nog zoveel te doen.
In augustus van dit jaar kreeg ik te horen dat Church World Service verder wil met een team van alleen Haïtiaans personeel. Als de enige buitenlander in het team, betekende dit dat mijn contract beëindigd werd. 31 augustus was mijn laatste werkdag. Ik bracht de dag door bij Patrick, die per 1 september de functie van country representative heeft overgenomen. Ik ben dankbaar dat hij, mijn naaste collega, de leiding overneemt en heb er alle vertrouwen in dat het mooie werk van Church World Service doorgaat, met het team dat zich in blijft zetten. Tegelijk valt het me zwaar om afscheid te moeten nemen van collega’s en partner organisaties. Mijn werk maakt een groot deel uit van mijn leven. Het is niet zomaar een baan, maar iets wat ik doe met passie en liefde. Het is onwerkelijk dat daar nu een eind aan is gekomen.
Ik kreeg mooie reacties van collega’s en partner organisaties, bemoedigende, opbeurende woorden van steun en waardering. Aangezien de verandering nogal abrupt kwam, ook voor de collega’s, heb ik na afloop van mijn contract achter de schermen nog wat steun mogen bieden.
Vrijdag 2 september zou er een online monitoring plaatsvinden door ACT Alliance, aangezien het momenteel niet mogelijk is voor ze om naar Haïti te reizen. Ik zou vertalen. In Fermathe stond het verkeer muurvast. Ook een motor kon er niet langs. Ik wurmde me te voet langs een rij auto’s en een kanaal. Aangezien het had geregend, zaten m’n benen algauw onder de modder. De motor taxi chauffeur nam een alternatieve route en pikte me verderop weer op, om me naar kantoor te brengen. Eindelijk weerzien met Amost. Ook Elondieu en Patrick waren er. De monitoring ging over het werk in Pestel naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar.
Maandag 5 september was mijn laatste keer op kantoor. Mijn collega’s hadden me een afscheid aangeboden. De motor taxi bracht me bij Patrick en Steven. Ik reed met hen mee naar kantoor. Bijna al ‘mijn mannen’ waren aanwezig, inclusief een aantal die niet langer bij CWS werken: Patrick, Steven, Elondieu, Amost, Jackson, Samuel, Yvens, Rony. William ontbrak, aangezien hij in het Noordwesten was. Aan de muren hingen foto’s, souvenirs van de afgelopen 11 jaar. Amost leidde ons in twee liederen, over de liefde van God, waarna Rony voorging in gebed. Patrick sprak over Mattheüs 28:20, de tekst waarmee ik in 2008 ben uitgezonden door de christelijke gereformeerde kerk in Drogeham. Alle mannen spraken, een voor een, herinneringen ophalend. De twee collega’s met wie ik het meest en langst heb samengewerkt, Rony en Patrick, zijn nu elk zelf country representative, Rony bij MCC en Patrick bij CWS. Ik gun het hen beide van harte en ben oprecht blij voor ze en trots op ze.
De woorden van de mannen maakten me duidelijk dat zij niet alleen op mijn leven een grote invloed hebben gehad, maar ik ook op dat van hen. We zijn veel meer dan enkel collega’s. We kennen elkaars families, we reizen samen het land door, maken elkaar mee als we ziek zijn, als we geen eten kunnen vinden, als er rouw is in de familie. We zijn er voor elkaar. De mannen zeiden dat ik veel compassie heb, soms teveel, waardoor ik er zelf aan onderdoor ga. Ik waardeer de mannen en heb ze dat gelukkig altijd laten merken gedurende deze 11 jaar. Ze betekenen, zijn en doen veel voor me. Zij zijn mijn familie hier in Haïti. Mijn emoties maakten hen duidelijk dat het afscheid me ontzettend zwaar viel.
We maakten nog eenmaal een groepsfoto samen. Roseline was in de keuken om ons van een feestmaal te voorzien. Er was rijst met erwten, lasagne, patat, salade, kip, gebakken plantaan. Er werden grappen gemaakt en verhalen verteld, nog even als vanouds bij elkaar. Er was verse vruchtensap (passiefruit en kers). En er verscheen een chocoladetaart op tafel, met daarop geschreven: merci Margot. Aangezien ik niet zo’n ster ben in taarten snijden, pake Steven m’n hand om te demonstreren: zo doe je dat. Ze blijven een glimlach op m’n gezicht brengen.
Aan de muren hingen foto’s van de collega’s op kantoor, van verjaardagen, van het bezoek van mijn vader aan Haïti, van een spontaan bezoek aan een strand toen we uit Grand Anse kwamen, van ander strandbezoek, van bezoek aan de Dominicaanse Republiek, van bouw van scholen en huizen, van het team. Er was een foto van een overhemd dat ik Patrick cadeau deed in 2014 en dat hij nog steeds draagt, een foto van mijn verjaardag vorig jaar, de dag dat ik het ziekenhuis in Pétion-Ville verliet en met een medische vlucht naar Nederland vertrok. 11 jaar aan herinneringen.
Mijn mannen hebben me een zeer waardig afscheid gegeven. Aan het eind van de dag vertrokken Patrick, Steven, Jackson, Samuel en ik met z’n vijven. Patrick en Steven brachten ons thuis. En toen was het echt gebeurd. Mijn tijd bij Church World Service is afgelopen, hoewel het nog steeds moeilijk te bevatten is. Het definitieve is beangstigend en maakt me onzeker. Ik heb geen idee wat er nu gaat gebeuren. Ik hoop in ieder geval dat CWS God blij blijft maken met het werk dat ze doen, zoals mijn collega het zo mooi omschrijft.
Inmiddels zijn we een maand verder. Ik heb nog wat dingen afgerond. 8 september nog eenmaal deelgenomen aan een gesprek met ACT Alliance, opnieuw voor de monitoring. Documenten ordenen en overdragen. Laatste verslagen schrijven. En verder is het een heroriënteren en zoeken naar een nieuwe weg, een bidden om leiding.
Vlak na het aflopen van mijn contract verslechterde de situatie in Haïti, zoals eerder vermeld. Het doet zeer om mensen te zien lijden. Mensen die van een kleine handel afhankelijk zijn voor inkomsten, hebben vrijwel geen gelegenheid om producten in te kopen noch te verkopen. Boeren blijven zitten met bedorven oogsten, aangezien er geen transport is naar de markt. Prijzen stijgen nog meer. Bomen worden omgekapt om als wegblokkades te dienen. Betonblokken worden op de wegen gelegd, ijzeren poorten. Mensen blokkeren de wegen, de politie haalt de blokkades weg, waarna ze des te hoger weer opgericht worden. Dit is in het hele land het geval.
Orkaan Fiona werd aangekondigd. Die ging over Puerto Rico en de Dominicaanse Republiek, maar boog daarna af in noordelijke richting, Haïti sparend. Orkaan Ian kwam over Cuba en Florida. Geen van beide orkanen kwam over Haïti, waar al meer dan genoeg andere ellende is. De protesten gaan steeds meer gepaard met geweld en plundering. Zowel de privésector als internationale organisaties en warenhuizen moeten het ontzien. Een opslag van Caritas in Port-de-Paix werd geplunderd, evenals het magazijn van het Wereldvoedselprogramma (Verenigde Naties) in Les Cayes. Eten dat bestemd is voor schoolkantines wordt gestolen. Ook woningen van ambtenaren zijn aangevallen. In de stad Jérémie moesten diverse organisaties het ontzien. De kantoren van Care, ACTED, AAH en CRS werden geplunderd. Unibank in Leogane is overhoop gehaald. Er zijn zo’n 30 scholen geplunderd. Een kantoor van het nationaal archief in Delmas 39 moest het ook ontgelden. Ik kan de beelden ervan nauwelijks bekijken, het is diep droevig. Zoveel mensen die er blijkbaar geen probleem mee hebben om te nemen wat niet van hen is.
Hier bij huis is het op zich rustig, al waren ook hier de wegen geblokkeerd en kon ik niet in Fermathe of Kenscoff komen, of beter gezegd niet eens op de doorgaande weg, want de entrée was geblokkeerd. Zelfs in Fermathe werden stenen gegooid naar auto’s die toch probeerden te passeren en zijn twee mensen gedood en verbrand. 22 september lukte het me eindelijk om in Fermathe te komen, om wat boodschappen te halen in een dorpswinkel. Het was duidelijk te zien waar de wegen geblokkeerd waren. Tot op heden liggen de restanten er en is er maar één weghelft begaanbaar. Bomen, rotsblokken en poorten waren gebruikt als barricades, soms vlak bij elkaar, op iets van honderd meter afstand.
Dit alles doet de overheid niet terugkomen van het besluit om de brandstofprijzen te verhogen. De minister president, Ariel Henry, maakt ook geen aanstalten om gehoor te geven aan de oproep om te vertrekken. Tegelijk is het voor iedereen zichtbaar dat het de bendes zijn die macht hebben, meer dan de overheid. Diverse bendeleiders zijn voormalig politieagenten. De toegang tot de brandstofopslag Varreux is geblokkeerd. Een bendeleider (Barbecue) zegt dat die geblokkeerd blijft totdat de prijzen omlaag gaan en Ariel Henry opstapt als minister-president. Ariel Henry blijft beweren dat alles onder controle is, wat duidelijk niet het geval is. Tot nu toe is de toegang tot de terminal nog steeds geblokkeerd, wat extreem vergaande gevolgen heeft. Het is ook enigszins tegenstrijdig; protesteren vanwege hoge prijzen en brandstofschaarste, om vervolgens brandstof nog schaarser te maken. De reserves raken inmiddels op en het brandstoftekort is overal merkbaar. Niet alleen doordat er weinig verkeer op de weg is (wat ook te maken heeft met wegblokkades). Banken hebben hun openingstijden aan moeten passen en zijn nu nog 3 in plaats van 6 dagen per week open. Vele winkels en handels hebben de deuren moeten sluiten. Hierdoor stijgen de prijzen nog meer. Zelfs het industriepark Caracol is gesloten. Het ene na het andere ziekenhuis kondigt aan dat ze geen brandstof meer hebben om te functioneren, waarop diverse afdelingen worden gesloten. Ariel Henry is arts, maar er is weinig van te merken dat de sluiting van ziekenhuizen de overheid zorgen baart. Dit nu er juist weer nieuwe gevallen van cholera zijn geconstateerd, na 3 jaar afwezigheid. Culligan heeft aangekondigd dat ze de productie en distributie van drinkwater hebben moeten stoppen. De consumptie van onzuiver water zal dus enkel toenemen. Een krantenartikel las: “Patiënten sterven in ziekenhuizen wegens brandstofgebrek.” Wat een onrecht. Er zijn geen woorden voor.
145 van de 230 gevangenen in de vrouwengevangenis in Cabaret zijn ontsnapt. In andere gevangenissen sterven gevangenen van honger en ziekte. De wegen zijn bezaaid met restanten van verbrande autobanden, rotsblokken, takken, boomstammen, afval. Het provinciale kantoor van het Ministerie van Financiën en Economie in Gonaïves is geplunderd en in brand gestoken. Een boot is gezonken bij La Gonave, waarbij 5 personen zijn verdwenen. Medewerkers van het Ministerie van Onderwijs zijn ontvoerd. De vrouw, drie kinderen en vader van een politieagent werden ontvoerd. Een bende begon de muur van een beschermde wijk bij Route de Frères af te breken (Belvil). De bewoners hebben vrachtcontainers geplaatst om het gat te vullen. Diverse ambassades zijn gesloten. In Cap Haïtien zijn winkels en handels geplunderd. Bij Canaan, Route Nationale 1, worden vrouwen en meisjes verkracht, midden op straat. Dit is de weg naar het Noordwesten, die wij vele malen hebben afgelegd. In en in triest.
Ook deze week gaan de protesten en wegblokkades weer door, in het hele land. Soms is er in het weekend een pauze. Dan staan er lange rijen bij de winkels en banken. Een van de redenen voor de protesten heeft te maken met de hoge prijzen, maar sinds het begin van de protesten zijn de prijzen alleen maar verder gestegen. Het brandstoftekort betekent ook dat communicatiemiddelen beperkt zijn. In de wegblokkades sneuvelen kabels. Er is niet genoeg brandstof om de antennes in de lucht te houden. Vorige week was er sprake van 60% werkzame antennes. Dit betekent dat we gedurig niemand kunnen bellen. Ook internet ligt er hele dagen uit. Elektriciteit is er sinds het begin van de problemen niet geweest. Ik ben dan ook zeer dankbaar voor m’n zonnepanelen. Eten en drinken heb ik nog voldoende, dankzij de buren.
Voor de bus betalen we nu drie keer zoveel als een paar weken geleden. Een gallon benzine op de zwarte markt kost ergens tussen de 3.500 en 5.000 gourdes, omgerekend tussen de € 7.70 en € 11.00 per liter. En dat in een land waar het minimumloon tussen de 350 en 770 gourdes per dag ligt (afhankelijk van de sector).
Een veelgehoord woord deze weken is ontmoediging. Als ik mensen vraag hoe het gaat, dan zijn de antwoorden: “De situatie maakt ons gestresst.” “De situatie geeft me hoofdpijn.” “Ontmoedigd.” Afgelopen maandag, 3 oktober, hadden de scholen eindelijk moeten beginnen, uitgesteld sinds 5 september. Maar de deuren zijn gesloten gebleven. Er is geen ouder die onder de huidige omstandigheden een kind de weg op kan laten gaan om naar school te gaan, los van het feit dat er geen transport is. Dus terwijl het in Nederland bijna herfstvakantie is, hebben de kinderen hier nog niet terug naar school kunnen gaan sinds de zomer.
Vorige keer schreef ik over een overlijden. Er waren drie dagen van staking aangekondigd, waarna de protesten weer door zouden gaan. Dus op een van de stakingsdagen, 27 september, ging ik de familie condoleren, toen de wegen begaanbaar waren. Vrijwel alles was gesloten die dag. Een winkel of handel die toch opent bij een algehele staking, loopt het risico geplunderd te worden. De motor taxi chauffeur had wel genoeg brandstof om me te brengen, maar niet om me te komen halen, dus hij bleef bij me en ging mee condoleren bij familie Jacques. Daarna nog even de familie Nelson gedag zeggen en toen weer naar huis.
De begrafenis vond afgelopen zaterdag plaats, 1 oktober. Het lijkt erop dat ze een goede dag gekozen hadden, want vrijdag waren de wegen nog geblokkeerd en maandag weer, maar gelukkig konden we zaterdag wel bij de kerk komen, bij Pelerin 9. Begrafenisdiensten beginnen hier meestal vrij vroeg. In dit geval begon het condoleren om half 7 ’s ochtends en de rouwdienst om half 8. We liepen langs de kist en schudden de familie de hand. De dienst bestond uit samenzang, gebed, schriftlezingen, preek, het koor van de kerk zong een aantal liederen, de dochter van de overledene las een biografie voor, de zoon sprak een dankwoord uit. Veel verdriet, emoties, huilen, over de grond rollen wegens het plotselinge overlijden van deze 47-jarige vrouw. Er was helaas geen transport voor alle gasten om bij de begraafplaats te komen, Thomassin 25. Ik had ook geen transport dus ging lopen. De motor had me wel gebracht, maar hij had geen benzine om me te komen halen.
Nadat ik een poosje gelopen had, stopte er een auto aan de kant van de weg om iemand eruit te laten. De vrouw die uitstapte, zei tegen me: jij was ook bij de begrafenis. Dat klopt. Ze vroeg waar ik naartoe ging en toen vroeg ze aan de mannen in de auto of ze me een lift konden geven. Dus zo had ik zomaar onverwacht transport naar Fermathe. Ik bleek me in de auto te bevinden met de dominee die de rouwdienst leidde, plus nog twee mannen. Ze gingen naar de Baptist Mission in Fermathe, precies waar ik naartoe zou. Ik had er afgesproken met Izna en Jackson. Terwijl ik zat te wachten, keek ik uit op de kerk en het ziekenhuis van de missie, waar degene die net was begraven is overleden, waar Patrick is geboren, en hoe mijn leven in Haïti is begonnen. Het was met deze missie dat World Servants in 2007 een samenwerking had, toen ik voor het eerst naar Haïti kwam.
Taptaps zijn er momenteel niet tussen Fermathe en Kenscoff. Vandaar is het zo’n drie kwartier lopen naar huis, dus prima te doen. Jackson zag echter een bekende buschauffeur, die de route naar Kenscoff af zou leggen, en hij regelde een gratis rit voor me. Dus deze dag was er goed voorzien in transport voor me. Het laatste stuk heb ik gelopen, want openbaar transport volgt alleen de doorgaande weg.
Amos, de motor taxi chauffeur, had gehoopt zaterdag benzine te kunnen vinden, maar dat was niet gelukt. Hij kon me dus zondag ook niet bij de kerk brengen, al bracht hij me wel een eind in de goede richting. Toen hij me bij een kruispunt afzette, kwam Robest daar net aanlopen, die de deur van de kerk open ging doen, dus we konden samen verder lopen. Hij preekte de week ervoor, uit Genesis 41:37-42, over dat we zullen zijn wie God wil dat we zijn, Hij heeft een plan voor ons leven. Dat wil niet zeggen dat er geen problemen of beproevingen zijn. Het lijden kan gebruikt worden als onderdeel van een plan. Toch moeten we een goed humeur houden.
Er was dit keer geen Bijbelstudie. In plaats daarvan sprak Ronald over de situatie in het land. Over de scholen die de volgende dag zouden openen, maar ouders kunnen hun kinderen niet de straat op sturen, gezien de gevaren. Blijf thuis tenzij je echt iets dringends te regelen hebt. Beheer je geld en je eten goed. Deel met anderen. Laten we hopen dat we geen ziekenhuis nodig hebben, want die functioneren niet of nauwelijks. Hij noemde een ziekenhuis dat zonnepanelen heeft. Hij zei dat er ziekenhuizen zijn waar je zelf voor brandstof moet zorgen als je geopereerd moet worden. Deze tijden hebben ook mentaal een impact op mensen. Men is gestresst, gefrustreerd, kan dit afreageren op elkaar.
Patrick had de leiding over de dienst en sprak over ontmoediging, een woord dat nog vaker genoemd zou worden deze dienst. Hij zei dat het altijd makkelijker is om te kijken naar wat we niet hebben, wat niet goed gaat, in plaats van te kijken naar wat we wel hebben. Het eerste lied dat hij liet zingen: Tel uw zegeningen. Ook onder de huidige omstandigheden. Hij zei al eens eerder dat we gezien de omstandigheden alle kans hebben om niet meer in leven te zijn, maar toch zijn we er nog. Het leven is het allerbelangrijkste. Zolang er leven is, is er hoop. Ds. Nelson vroeg speciaal gebed voor een uitweg voor Haïti. Hij zei dat dit de eerste keer is dat hij zoiets meemaakt, de huidige situatie. Er zijn in de afgelopen jaren wel vaker protesten geweest, brandstoftekorten, wegblokkades. Maar het neemt nu wel heel extreme proporties aan.
Kortgezegd is het een diep droevige situatie, doffe ellende. Een ieder die ik spreek, is ontmoedigd. Dan is het land diep gezonken.
Terwijl ik denk aan zwangere vrouwen en zieken die niet bij ziekenhuizen kunnen komen of niet de nodige zorg kunnen ontvangen, kwam er ook nog mooi nieuws. Mercidieu meldde de geboorte van hun dochter, in het ziekenhuis in Jean Rabel. Haar naam: Tabina Miryam. Vernoemd naar mijn moeder, Tabina!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 343
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/077/639_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => update-situatie-hati-en-situatie-margot
)
[36] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087720
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-03
[photoRevision] => 0
[title] => Vervolg
[message] =>
Er viel bij mijn vorige schrijven nog veel meer te zeggen over de afgelopen periode. Daarover nu meer. Een volgende keer hoop ik meer nieuws te delen over de huidige stand van zaken.
Er blijft nog steeds regelmatig nieuws binnenkomen van een vreemd, jong overlijden. Onder hen was de 36-jarige echtgenote van een van de docenten voor wie CWS na orkaan Matthew een huis heeft gebouwd in het Noordwesten. Nog iemand in het Noordwesten meldde het overlijden van een nicht van hem, 34 jaar jong, zonder dat ze ziek was. Hoe komt het toch dat jonge mensen sterven zonder ziek te zijn? Een vrouw van eind veertig, moeder van twee kinderen, zus van een diaken uit de kerk. Op maandag heeft ze koorts, ze gaat naar de dokter. Donderdag wordt het erger. Tegen die tijd zijn de wegen afgesloten door de wegblokkades. Er moest betaald worden om hen door te laten. In het ziekenhuis wezen de testen niks uit. Ze haalde alleen wat moeilijk adem, dus werd aan de zuurstof gelegd. Twee dagen later stierf ze. Hoe kan dat? Ik begrijp het niet. Om het lichaam naar het mortuarium te brengen, moest weer betaald worden. Haar ouders moeten voor de derde keer een kind begraven.
De kerk organiseerde in juli een plaatselijke missie. Gedurende een week verbleven 29 missionarissen in de kerk. Elke ochtend trokken ze er in groepen op uit om te evangeliseren. Elke namiddag werd er een dienst gehouden, waar iedereen welkom was. Deze missies worden niet heel vaak gehouden, enkel als er een duidelijke roeping voor is. Ik had de gelegenheid om tweemaal naar de middagdienst te gaan die week. Het was mooi om de gemeenteleden nu eens bij een andere gelegenheid te zien dan op de zondag. Het was wat informeler, ze liepen rond in hun dagelijkse kleding, al werd er gedoucht en omgekleed voor de dienst. Mensen netjes in overhemd en lange broek, maar dan met slippers aan. Een vermoeiende week voor de missionarissen, hele dagen aan de wandel, met mensen bidden, zingen, evangeliseren. Het was een ander tafereel in de kerk; tassen, rugzakken, koffers, etensbakken. De bedden werden gespreid op de grond in de kerkzaal.
Ik mocht een paar keer een bezoeker thuis ontvangen. Samen met de buren zou ik naar Grande Savane wandelen, maar die dag waren bandieten de markt van Greffin binnengedrongen en blokkeerden ze de wegen. De eerste keer dat ze in dat gebied kwamen. Dus de wandeling ging niet door. Zaterdag 30 juli konden we alsnog aan de wandel, toen de rust weergekeerd was. De buurvrouw met haar zoontje gingen op de motor, twee buurmannen en ik te voet. Het is iets van anderhalf-twee uur lopen, enkele reis. Het was een stralende dag, strakblauwe lucht, hele mooie kleuren. We liepen vanaf huis naar beneden, klommen een stenen helling op naar Calebas, en verder omhoog totdat we uitkwamen op de weg naar Grande Savane. Hele gesprekken onderweg. Het was fijn om te lopen. De omgeving blijft prachtig. Zo mooi zicht op de bergen. Een wit stuk waar de berg als zandmijn gebruikt wordt. Op het pad naar Grande Savane zicht op Port-au-Prince, het vliegveld. Eenmaal ter plaatse vermaakten de kinderen zich met elkaar. Eentje had koorts, m’n kleine vriendin, die de hele tijd bij me op schoot bleef zitten. We aten samen pompoensoep. Iedereen ging per motor terug. Het werd bewolkt. Ik klom achterop de motor, wat in dit geval betekende: de chauffeur, m’n buurjongetje zat achter hem, daarachter z’n moeder en daarachter ik, op het ijzeren bagagerek. Met z’n vieren op de motor dus. Geschikte omstandigheden voor m’n buurjongetje om in slaap te vallen. Hij komt nog steeds regelmatig bij me op bezoek. Laatst kwam hij samen met z’n moeder om bananencake te bakken, maar meestal komt hij alleen, om met een bal of autootjes te spelen, of m’n sleutels in het water te gooien, of het slot van het reservoir op de bodem van dat reservoir... Dan mag z’n vader het er weer uit komen vissen. Z’n vader haalt ook de wespennesten weg die telkens weer in mijn tuin verschijnen, gewoon met een handdoek.
Minder leuk was dat m’n overbuurvrouw besloot om houtskool te maken. De zonnestralen filterden door de rook buiten. Het stonk allerverschrikkelijkst. Het was duidelijk te zien dat de rookwolk rechtstreeks mijn huis in ging. Mijn hele huis stond onder de rook, alles stonk, overal hing een rookgeur, het zag letterlijk grijs. Zeven dagen lang bleef mijn huis in de stank en rook staan, totdat het houtskool eindelijk klaar was.
Een van de eerste opdrachten die ik kreeg toen ik in 2011 bij Church World Service kwam werken, was het afronden van de registratie van CWS in Haïti. 11 jaar later kregen we eindelijk een uitnodiging van het Ministerie van Planning en Externe Coöperatie om deel te nemen aan een ceremonie waarbij we de papieren in ontvangst konden nemen. Dus op 10 augustus begaf ik me naar het ministerie. Op een grote tafel stonden naambordjes van organisaties en microfoons. Ik kreeg een plaats gewezen aan de tafel. We moesten lang wachten. We hebben al 11 jaar gewacht, dan kan nog eens anderhalf uur er ook wel bij… Ik kwam zowaar diverse bekenden tegen. Zij waren ook 11, 12 of zelfs 15 jaar bezig geweest met het proces van registratie. Eindelijk nam iemand het woord voor de inleiding. Hij vroeg excuses voor de vertraging in het proces, wat volgens hem te wijten was aan COVID-19 en de socio-economische situatie... Er klonk onderdrukt gegrinnik. COVID-19 is er pas twee jaar, onze dossiers liggen er al 11 jaar… We gingen staan, er werd een minuut stilte gehouden en het volkslied werd gezongen. Alle aanwezigen stelden zich voor. Daarna was de directrice van de afdeling voor niet-gouvernmentele organisaties heel lang aan het woord. Ze gaf een historisch overzicht van niet-gouvernmentele organisaties en vooral informatie over de wet die van toepassing is op het functioneren van deze organisaties. Drie ministeries zijn verantwoordelijk voor de erkenning van een organisatie. Al deze drie hebben onze papieren ondertekend. We kregen te horen wat onze verplichtingen worden met deze registratie, inclusief het jaarlijks indienen van plannen en verslagen bij de overheid. De volgende etappe bestond uit presentaties van alle aanwezige organisaties. Church World Service werd als eerste aangewezen. Na mij volgden de andere 10 aanwezige organisaties. Inmiddels had de directeur van het Ministerie van Planning zich bij ons gevoegd. Hij las een toespraak voor, waarna alle organisaties een voor een naar voren werden geroepen om de papieren in ontvangst te nemen. Het geheel werd op de foto vastgelegd, met de directeur en directrice, bij de Haïtiaanse vlag en het logo van het Ministerie. Vervolgens werden er groepsfoto’s gemaakt, om daarna af te sluiten met een maaltijd. Het proces is hiermee nog niet afgerond. Er werd ons gezegd om bij de Nationale Pers te gaan betalen voor de publicatie in de officiële krant Le Moniteur, maar bij aankomst aldaar kregen we te horen dat ons dossier nog niet binnen was. Dus wachten we nog maar wat langer... Dit is heel vervelend, want zonder registratie is er een heleboel niet mogelijk.
We mochten weer een jaar ouder worden. Aan het eind van de middag op mijn verjaardag ging ik naar familie Nelson, om deze dag bij vrienden te zijn. Op de terugweg naar huis zag Ulrick me voorbij komen. Hij maakt elke dag paté en hield me staande om me een paté mee te geven. Elk jaar op 11 augustus regent het. Zo ook dit jaar. We zijn dus nat geregend op de motor onderweg naar huis. We hebben nog even ergens staan schuilen. Twee dagen later ging ik opnieuw naar huize Nelson, nu om daar de jarige vader des huizes te feliciteren. En met z’n drie-jarige kleinzoon te voetballen. Zowel op de heen als de terugweg stond het verkeer muurvast in Fermathe, wegens lange rijen auto’s en motoren die wachtten op benzine bij de pomp. Die was nog niet eens open, maar omwonenden hadden gezien dat een truck de pomp bevoorraad had, dus ze gingen er vanuit dat de pomp wel gauw open zou gaan.
Op zondag ga ik ook per motor naar de kerk. Die zondag, 14 augustus, stond er een lange rij voor een pomp op Laboule. En dan echt heeeel lang. Zowel van boven op de berghelling als vanaf beneden op de helling. Het predikantsgezin was een half uur te laat bij de kerk wegens de files veroorzaakt door deze rij. De Bijbelstudie (over je geloof delen) moest daardoor ingekort worden. In deze kerk is het gebruikelijk om elke week de namen op te lezen van degenen die jarig waren in die week, waarna voor hen gebeden wordt. Dus nu werd er eens in Laboule voor Margot de Greef gebeden, in plaats van in Drogeham. Ik kreeg een geel lint opgespeld en er werd me een zakje met vijf snoepjes in de hand gestopt. Ik blijf genieten van de mooie zang, zowel van leden als van het koor, en leren van de Bijbelstudies. Andere onderwerpen van de afgelopen periode waren het belijden van zonde, verzoening en vergeving, en nu zijn we bezig met een serie over communicatie.
Ook voor de bouw van de school in Dos d’Âne levert het brandstoftekort problemen op. Het goede nieuws is dat de bouw eindelijk officieel van start is gegaan. Op 3 augustus waren William (ingenieur), Steven en Amost namens CWS aanwezig bij de ceremonie waarmee de bouw begon. Andere aanwezigen waren leerlingen, ouders, docenten, omwonenden, het schoolcomité, de burgemeester van Baie-de-Henne, wethouder, school inspecteur, en de directeur van het provinciale kantoor van het Ministerie van Openbare Werken. Met dit ministerie hebben we een samenwerkingsverband. Ze stellen materieel beschikbaar voor de sloop en transport. Na de nodige toespraken werd de bouw dan ook begonnen, niet met het symbolisch leggen van de eerste steen, maar met het slopen van de eerste muur van het bestaande gebouw, dat een gevaar vormde voor een ieder die zich erin bevond, vol scheuren. Een van de aanwezige leerlingen zei dat ze erg blij is met het werk dat begonnen is. Ze zei: “Ik was altijd bang dat de school op ons in zou storten. We konden niet met een gerust hart leren.” De school is opgericht in 1970 en heeft al heel wat generaties opgeleid. Het is tevens een officieel examencentrum, waar leerlingen uit omliggende dorpen examens komen afleggen. Iemand haalde eveneens een bekende tekst uit Spreken aan: “Kijk naar de mieren, hoe zij samenwerken, en laat ons zo samen hard werken om deze school te herbouwen. Ik ben trots op het werk dat gedaan gaat worden in ons dorp.”
Inmiddels is de sloop voltooid. Wegens brandstoftekort is de aankoop van bouwmaterialen een groot probleem. In heel Port-de-Paix zijn geen bouwmaterialen te vinden. In Gonaïves is slechts één leverancier gevonden die materialen en transport kan verzorgen. Wellicht kan met de truck van het Ministerie van Openbare Werken transport geregeld worden. Maar daarvoor is wel brandstof nodig, dus daarvan moet eerst een voorraad aangelegd worden. Samen met het Ministerie is eveneens een zandmijn gevonden, of beter gezegd een rivier waaruit zand opgegraven wordt, wat vervolgens gezeefd en gewassen wordt. Het is tevens de bedoeling dat het Ministerie een vijf-daagste training voor de bouwlieden gaat organiseren, waarbij ze een officieel diploma krijgen, maar dit is pas mogelijk als de veiligheidssituatie het toelaat voor personeel vanuit Port-au-Prince om naar Dos d’Âne te reizen. Het vliegveld in Gonaïves waar onze collega’s landen, laat ook te wensen over. Het is een stenen strook, waar koeien lopen en motoren rijden. Niet zonder risico dus. Er is altijd politie aanwezig als er een vliegtuig landt of opstijgt.
De school van Dos d’Âne mocht eveneens financiële steun in ontvangst nemen voor het betalen van achterstallige salarissen van docenten. Deze en twee andere scholen hebben vorig jaar een voorraad boeken ontvangen. Aan het eind van het schooljaar hebben de leerlingen de boeken netjes ingeleverd, zodat ze in oktober gebruikt kunnen worden voor de volgende lichting.
De afgelopen periode heb ik meermalen bij Patrick thuisgewerkt. In eerdere maanden kwam hij bij mij, nu ik bij hem. We wonen niet zo ver bij elkaar vandaan. Door de bochtige bergwegen is het in ‘normaal’ tempo een half uur rijden. Maar soms duurt het drie keer zo lang, zelfs op de motor. Dan staat het verkeer muurvast, weer wegens lange rijen vrachtauto’s, personenauto’s, taptaps, bussen en motoren die hopen dat een pomp opengaat, omdat ze hebben gezien dat er brandstof geleverd werd. Dan vormt zich een rij langs de weg en auto’s en motoren ernaast midden op de weg om er voorbij te komen. We stonden muurvast tussen de motoren, auto’s, vrachtauto’s. Uiteindelijk werd onze kant naar de rechterkant van de weg geduwd, zodat de rij van boven naar beneden kon rijden, al paste het maar net, over een steen, door de berm. De motoren om ons heen stonden dicht tegen ons aangedrukt, met spiegels in onze heupen. Een hoop herrie, een hoop mensen, een hoop commentaar.
De collega’s in Pestel klagen dat het eten zoveel duurder is geworden. Voor mensen zonder salaris is het vele malen erger. Zelfs één maaltijd per dag is soms niet haalbaar. Er zijn verhalen die onze collega’s te horen krijgen, taferelen die ze zien, waarvan je spontaan zou gaan huilen. In de verslagen van de partner organisaties wordt dat ook duidelijk, als de prijs van een maaltijd bij een training met 50% stijgt. Elke keer als we denken dat de situatie niet slechter kan worden, blijkt het toch nog erger te kunnen. Maar daarover een volgende keer meer.
Toen William naar het Noordwesten zou, kon hij niet reizen, want er werd geschoten bij Canaan. Mooie namen van niet zo vreedzame wijken. Het team dat betrokken is bij het werk na de aardbeving in Pestel, had de gelegenheid om gedurende drie dagen bijeen te komen op kantoor, voor een teamvergadering. Het was de eerste keer dat iedereen bij elkaar was. Hierbij werd de afgelopen periode geëvalueerd en een planning gemaakt voor de volgende maanden.
De vergaderingen van ACT Alliance vinden nog steeds veelal virtueel plaats. In Port-au-Prince is dat mogelijk, buiten Port-au-Prince niet, wegens gebrekkig internet en elektriciteit. Een nieuw lid (iemand uit Congo) vroeg me een gesprek om hem in te lichten over het hoe en wat. We hebben eindelijk het jaarverslag van 2021 afgerond. Er werd verder gewerkt aan verslagen en nieuwe plannen met IOM en Bahamas Psychological Association in de Bahamas. Ook is er een samenwerking van start gegaan met Caritas Antilles in het Caribisch gebied. We hebben verslagen geschreven over het werk in het Noordwesten op het gebied van migratie, klimaatverandering, landbouw en voedselveiligheid, voor diverse donateurs. Verder is er een verslag ingediend over schoolmaterialen en boeken die verstrekt zijn aan drie scholen in Pestel, dankzij steun van stichting van der Honing-Hoitinga.
Zaterdag 20 augustus nam m’n buurman Mike Kendy me mee voor een wandeling, als verjaardagsgeschenk... Hij weet dat ik van wandelen houd. We liepen richting de kerk, over iemand z’n erf, we bekeken een stuk grond waarop stenen muren zijn gebouwd voor bodembescherming. Hier en daar was een koe vastgebonden. We daalden een smal pad af naar de droge waterstroom in het ravijn. Aan de andere kant klommen we de helling weer op. Een smal pad met losse stenen en prachtige uitzichten. We keken uit op Fort Jacques en konden zelfs de school in Grande Savane zien. Er waren allemaal kleuren bloemen te zien, al noemde Mike Kendy ze onkruid: oranje, paars, geel, rood. We liepen langs dennenbomen en kwamen uiteindelijk op een breder pad uit, in de buurt van Corail, met zicht op een zandmijn. De weg draaide, waardoor we het meer konden zien richting de Dominicaanse Republiek, Mòn Kabrit, en de zee langs de weg naar het noorden. Op een bankje zaten we uit te kijken over de omgeving. We zagen verlaten kranen, waar geen water meer uit komt. Uiteindelijk kwamen we uit bij Drouette, Kenscoff. We liepen door Kenscoff en verder naar huis. Het was een mooie wandeling. Toen we door Kenscoff liepen, kwamen we mensen in nette kleren tegen, wat duidde op de aanwezigheid van een adventistengemeente. We kwamen ook langs de katholieke kerk, langs een poging om een park/plein op te zetten, en langs de markt. Een mooi verjaardagsgeschenk. En mooi dat het kan, hier. Onvoorstelbaar te bedenken wat er in Cité Soleil en Croix-des-Bouquets gebeurt, op nauwelijks 35 kilometer afstand. Hier is het vreedzaam, we kunnen zonder problemen wandelen. In Croix-des-Bouquets waren overstromingen na regen. Een moeder en twee dochters werden gedood en verbrand in een auto. Verschrikkelijk.
Hierover las ik ook een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH, over 52 vrouwen die zijn verkracht in Cité Soleil. Persoonlijke verhalen van vrouwen verkracht in bijzijn van hun kinderen, nadat hun echtgenoten voor hun ogen waren vermoord. Te gruwelijk voor woorden. Wat mankeert mensen? Bandieten hebben de kathedraal geplunderd en deels in brand gestoken. Een politieagent is op zondag vermoord toen hij naar de kerk ging in Croix-des Bouquets. Mensen zeiden zelfs dat het zijn eigen schuld was, omdat hij zich inzet tegen bendes. Maar dat is zijn werk als agent! Twee journalisten zijn gedood tijdens verslaggeving in Cité Soleil. Een medewerker van telefoonmaatschappij Digicel werd vermoord bij een poging om haar te ontvoeren. Er zijn zelfs twee mensen ontvoerd uit een boot. Ook in de buurt van Tibwadom/Gwo Mòn neemt het aantal ontvoeringen toe. Criminelen drongen een huis binnen in Pétion-Ville. Ze hebben man en vrouw vermoord, het huis leeggeroofd en in brand gestoken. Een kind van 4 jaar heeft het overleefd. De reden: conflict over grondbezit.
Meer en meer mensen proberen het land te verlaten, vaak op gevaarlijke en illegale wijze. Een boot onderweg van de Bahamas naar Miami zonk, waarbij 17 passagiers stierven. 25 werden gered. Een paar dagen later overleden vijf migranten tussen de Dominicaanse Republiek en Puerto Rico. Nog een week later werden 113 migranten opgepakt bij de kust van Florida. Tussen januari en juli 2022 heeft de Dominicaanse Republiek 57.765 Haïtianen teruggestuurd naar Haïti.
En dan klinkt op zondag een preek uit 1 Petrus 2:11-12 over goede werken en het loven van God, over het leven in een vijandelijke wereld, waarin wij niet anders dan vreemdelingen, reizigers zijn. Waar we het werk hebben te doen dat God ons vraagt te doen. Waar we gevloerd kunnen worden, beproevingen kunnen ondergaan, we kunnen ons zwak en onkundig voelen, maar dat is tijdelijk, we zullen weer krachtig worden. Een andere preek klonk uit Johannes 3:16, waarbij gesproken werd over het lijden dat we te lijden hebben, maar desondanks: raak niet ontmoedigd. “Verblijd u in de hoop. Wees geduldig in de verdrukking. Volhard in het gebed.” (Romeinen 12:12) Toen Patrick de leiding had over een dienst, zei hij dat gezien de omstandigheden we alle reden hebben om niet meer in leven te zijn, in dit land. Er moet een reden zijn dat we er toch nog steeds zijn. ’s Middags wordt er begonnen met handwerken met de jeugd van de kerk, om ze dingen te leren zoals haken.
Vaak staan er dus files onderweg van en naar de kerk, wegens de rijen bij de benzinepompen. Dan staat de weg rijendik, het ziet zwart van de mensen, velen met een gele benzinetank in de hand, het is een gedrang en een herrie. Soms zie ik op de terugweg van de kerk naar huis mensen op nog precies dezelfde plaats in de rij staan als waar ze stonden op de heenweg naar de kerk. Soms zie ik restanten van verbrande autobanden, na protesten. Ik heb al heel wat zondagen geen taptaps meer gezien bij Laboule 12; geen brandstof. Laatst hield de politie ons aan op de motor, toen we bij de kerk vandaan kwamen. Ik zat achterop, maar hij vroeg ook mijn identiteitsbewijs, wat ik niet bij me heb als ik naar de kerk ga. Hij maakte een grapje en zei dat hij me moest arresteren. Ik moest iemand de rechter- en linkerhand schudden, waarop de agent zei: je voeldoet aan de eisen, je kunt gaan... Alles kan hier.
Twee huizen verderop in Guibert is ook een kerk. Laatst bedachten ze in het huis naast de kerk dat het tijd werd om een voodoo ceremonie te organiseren. Die nacht hebben we weinig geslapen. Van vijf uur ’s middags tot vijf uur ’s ochtends klonk er muziek en getrommel. Hoe houden ze het zolang vol? De volgende dag begon het nog vroeger, om twee uur ’s middags al. Het ging tegen elkaar in; muziek van de voodoo ceremonie en muziek aan de andere kant waar elke avond een hapje en drankje verkocht wordt. Alleen toen kwam er onenigheid bij de ceremonie en viel de rest in het water.
Er is de laatste tijd ook veel regenwater gevallen. Als het hard regent en onweert, zijn de bergen onzichtbaar en is alles grijs. Het reservoir is tot de rand gevuld en er kan geplant worden op de akkers. De andere kant van het verhaal is dat veel regen hier algauw tot overstromingen leidt. Dus in Arcahaie werden 14 huizen vernield in de regen, 65 beschadigd, gewassen en dieren weggesleept.
Dit jaar zijn er 15 gevangenen van honger overleden in gevangenissen in Les Cayes, Jacmel, Mirebalais en Petit Goave. Er is nog steeds geen voortgang omtrent het dossier van de moord op president Jovenel Moïse. Inmiddels is men op zoek naar een zesde rechter voor het dossier.
Om positief te eindigen: een expeditie van Haiti National Trust heeft een magnolia plant gevonden die al 97 jaar verdwenen was en waarvan men dacht dat die uitgestorven was.
Een volgende keer meer over de huidige, droevige, extreem moeilijke situatie in het land.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 215
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vervolg
)
[37] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087326
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-09-19
[photoRevision] => 0
[title] => Olie op het vuur
[message] =>
Waar te beginnen, wat te schrijven? Met een droevig hart hoor en ervaar ik wat er om me heen gebeurt.
Al weken lang is het onrustig. Collega’s zaten vast in het Noordwesten en Pestel. Samuel zou dinsdag 23 augustus terugkomen uit het Noordwesten, waar hij tien dagen training heeft verzorgd voor drie scholen en twee organisaties. Deze training ging over veehouderij, specifiek gericht op geiten. Vier organisaties en drie scholen hebben fondsen ontvangen om geiten te kopen en te verstrekken aan boeren, docenten (die vaak maanden- of jarenlang geen salaris betaald krijgen), en (ouders van) leerlingen. Samuel bracht eveneens tijd door bij AGEHPMDNG en OPFSLDIBH, om het bodembeschermingswerk te bezoeken en bespreken, een centrum dat wordt gebouwd voor transformatie van landbouwproducten zoals cassave, microkredietprogramma’s, etc. Hij sprak ook met docenten die vorig jaar financiële steun ontvingen voor het opzetten of uitbreiden van een nevenactiviteit, om zo naast het lesgeven nog een andere bron van inkomsten te hebben en niet ontmoedigd te raken met het belangrijke werk van onderwijs. Verder had Samuel de gelegenheid om na lange tijd terug te keren naar corporatie KRCLJ, waar in het verleden een bakkerij is opgezet (die nog steeds functioneert), microkredieten zijn verstrekt (ook dat gaat nog steeds door), een waterreservoir is gebouwd en bodemtechnieken zijn toegepast, onder andere. Hoewel de droogte velen parten speelt, regende het juist veel tijdens het verblijf van Samuel, wat de wegen vrijwel onbegaanbaar maakte. Hij verplaatste zich per motor over de gladde, modderige paden. Als het niet regende, werd hij bedolven onder stof.
Toen hij na een paar weken terug zou naar Port-au-Prince, wat tegenwoordig een vlucht met UNHAS (service van de Verenigde Naties) van Gonaïves naar Port-au-Prince inhoudt, bleek de vlucht geannuleerd te zijn op die bewuste dinsdag. Uiteindelijk is hij vier dagen later per bus naar huis gekomen, op de verjaardag van zijn vrouw, aangezien de vluchten elke dag geannuleerd werden.
De heren in Pestel hadden met gelijksoortige problemen te maken. 14 augustus was het 1 jaar geleden dat het zuidwesten van het land getroffen werd door een aardbeving van 7.2 op de schaal van Richter. Ter gelegenheid hiervan organiseerde CLIO een activiteit in Jérémie, over localisatie van hulp, waar twee collega’s aan deelnamen. Dit ging voornamelijk over de betrokkenheid van lokale organisaties in hulpverlening.
Op de datum zelf, 14 augustus, hield CWS een activiteit in een kergebouw in La Fièvre, waarbij partner organisaties, lokale overheid, gemeenteleden en inwoners waren uitgenodigd. Het onderwerp: van collectieve trauma naar de bouw van weerbaarheid. Hoe kan een getraumatiseerd dorp genezen en weerbaarheid bouwen? Hierbij legden twee psychologen uit wat trauma is, wat collectieve trauma is, symptomen en oorzaken, hoe weerbaarheid een dorp helpt versterken. Ingenieur Elondieu sprak over goede bouwpraktijken om ook op die manier weerbaarheid te bouwen. 73 mensen namen deel aan de conferentie.
Om de datum van 14 augustus te markeren, is eveneens opnieuw een verslag uitgebracht over dat wat Church World Service heeft gedaan in de afgelopen periode. De bouwwerkzaamheden gaan minder snel dan gehoopt. Dit heeft te maken met bouwmaterialen die niet beschikbaar zijn, brandstoftekort waardoor transport een probleem is, wegblokkades, maar ook gebrek aan water. Inmiddels heeft CWS een aantal plastic watertanks gekocht om regenwater op te kunnen slaan en zo het bouwproces voort te zetten. Er wordt prioriteit gegeven aan gezinnen met oudere mensen of mensen met een handicap. Voor deze gezinnen is het vaak moeilijker om de gevraagde bijdrage te leveren, in de vorm van stenen, grind en water, gezien de fysieke inspanning. Daarom is hulp van buren, mensen uit de kerk en het dorp belangrijk.
Ondanks alle moeites is het werk uitgebreid. Met SOFENAP is na de eerste groep van vijf huizen begonnen met de bouw van nog eens vijf huizen. Dit gaat om permanente woningen, die aan de bouwnormen voldoen, met gebruik van kwantiteit en kwaliteit bouwmaterialen, betonblokken muren en een golfplaten dak. Een van de eigenaren was ziek maar zei dat hij weet dat ook al zou hij nu sterven, dat hij dan een goed huis achterlaat voor z’n familie. Een van de bouwlieden zei dat dit de eerste keer is dat hij werk gedaan ziet worden dat zulke goede kwaliteitscontrole heeft. Hij felicteert de ingenieurs van CWS met de begeleiding die ze geven aan bouwlieden in Pestel. Een andere eigenaar zit nu al trots in z’n nieuwe woning, hoewel het huis nog niet eens af is. Met organisatie AJDP zijn eveens vijf huizen in aanbouw. Een van de gezinnen is zeer gemotiveerd om te helpen de bouw zo snel mogelijk af te ronden. De eigenaar heeft altijd een glimlach op z’n gezicht als hij de voortgang van de bouw observeert. Hij heeft geen woorden om AJDP en CWS te bedanken. Op dit moment slaapt hij in een onderkomen dat is opgetrokken uit zeildoeken, onder zeer moeilijke omstandigheden, maar alleen al als hij kijkt naar het nieuwe huis in aanbouw wordt hij blij.
Er zijn twee nieuwe organisaties toegevoegd voor de huizenbouw in de gemeente Pestel. Zowel OSCPJDP als OPDTSP hebben vijf gezinnen selecteerd voor herbouw van hun huizen die vernield zijn in de aardbeving van vorig jaar. Voorafgaand aan de bouw, nemen gezinnen en bouwlieden deel aan een training over bouwnormen, die de ingenieurs van CWS verzorgen.
Ook de bouw van waterreservoirs gaat door en breidt uit. Met KPA waren al vijf reservoirs in aanbouw. Inmiddels zijn er nog eens vijf van start gegaan. Het was even wennen voor ze, want deze bouw met CWS volgt strict de bouwnormen, wat ze niet gewend waren bij hun eerdere ervaringen met andere organisaties. Daardoor begrijpen ze nu ook beter waarom eerder gebouwde reservoirs sneller sneuvelen in een aardbeving of orkaan. De reservoirs worden gebouwd met rotsblokken, gezien de aanwezigheid van vele rotsen in de omgeving. Verder gaat er vooral veel ijzerwerk en cement in. Kwaliteitscontrole is ook hier van groot belang. Zo moet zand van grote afstand komen, omdat het zand in de directe omgeving niet van goede kwaliteit is. Meerdere eigenaars van de reservoirs zeiden dat ze graag een geit cadeau zouden willen doen aan het team, als ze er het geld voor hadden, als teken van dank.
Tegelijkertijd wordt er gewerkt op de school in Thomas Elie. Hier wordt ook een waterreservoir gebouwd, maar dan met grotere opslagcapaciteit. Ouders en omwonenden hebben de fundering gegraven, wat geen eenvoudige opgave was, gezien de hoeveelheid stenen in de grond. Een grote zorg was waar het water voor de bouw vandaan moest komen. Gelukkig begon het te regenen en konden mensen water opvangen in emmers, teilen, potten en pannen. Het werd algauw duidelijk dat dit reservoir van groot belang is voor de gemeenschap, want mensen waren bereid om hun eigen weinige water te gebruiken voor de bouw. Toen de betonnen vloer gestort werd, rinkelde iemand met een bel telkens als het water op was, waarop direct iemand uit de buurt aankwam met meer water. Inmiddels is het reservoir bijna afgerond. Ook is er een begin gemaakt met bouw van latrines bij de school. Dit wordt gefinancierd door MCC, waar Patrick en ik eerst werkten en waar onze oud-collega Rony nu werkt. Ze hoopten op 6 september het werk te bezoeken, maar wegens brandstoftekort en wegblokkades is het bezoek uitgesteld.
De laatste week van augustus verzorgden de psychologen in het team een vijf-daagse training voor docenten in Pestel (30 mensen in totaal). Deze training was bedoeld om docenten te helpen trauma te herkennen, zowel bij zichzelf als bij leerlingen en anderen in de omgeving. Onderwerpen waren onder andere trauma, verschillende vormen van geweld, de impact van trauma op iemands leven, verschillende soorten trauma, hoe mensen reageren op gevaar, stress, gevolgen van ongenezen trauma, cirkel van geweld, gezonde dorpen bouwen (door waarheid, genade, gerechtigheid, vrede), rouw, weerbaarheid, hoe iemand te helpen die getraumatiseerd is, psychologische eerste hulp, compassie, evenwicht in het leven. Hoewel het steeds opnieuw bevestigd wordt dat dit mentale stuk hulpverlening verwaarloosd wordt en juist daarom belangrijk is, ook gezien de hoeveelheid traumatische gebeurtenissen in het land en in ieders leven, is het soms lastig om het over mentale gezondheid te hebben, als er niet voorzien kan worden in eerste levensbehoeften. Op vijf scholen zijn eveneens psychosociale activiteiten gehouden met 824 leerlingen.
De collega’s uit Pestel zouden dezelfde week als Samuel naar Port-au-Prince komen. Het netwerk ACT Alliance, waar CWS lid van is, had gepland om op afstand een evaluatie uit te voeren. Op afstand, aangezien het momenteel geen optie is voor iemand van het kantoor in Colombia naar Haïti te komen en de evaluatie ter plaatse te verrichten. Ter voorbereiding hierop, hadden Patrick en ik meerdere gesprekken met ACT Alliance, zowel met het regiokantoor als met de andere leden in Haïti. Elondieu en Amost zouden meedoen aan de gesprekken, waarvoor ze naar Port-au-Prince moesten komen. Vanuit Pestel is het geen optie om via internet een gesprek te voeren.
Maar ja, hoe naar Port-au-Prince te komen? Een week eerder waren er problemen in Laboule 12. Op een zaterdag is daar een oud-senator (huidig directeur van sociale woningbouw) vermoord en verbrand in zijn auto, samen met andere passagiers. Voor zijn begrafenis zou misschien vrij doorgang gegeven worden. In de dagen naar aanloop daarvan, waren de wegen tussen Les Cayes en Pestel geblokkeerd en ook tussen Les Cayes en Port-au-Prince. Vluchten van en naar het zuiden waren eveens geannuleerd, net als de vluchten van en naar Gonaïves, waar Samuel vast zat. Op dezelfde dag dat Samuel met de bus naar Port-au-Prince kwam, zaterdag 27 augustus, lukte het Jackson, Steven en Elondieu om Pestel te verlaten. Pas in de loop van de middag werd de wegblokkade tussen Pestel en Les Cayes tijdelijk opgeheven. De heren maakten er direct gebruik van om uit Pestel te vertrekken. Het was al te laat om diezelfde dag nog thuis te komen. Uiteraard kregen ze ook nog een lekke band onderweg. De banden worden slechter en nieuwe banden zijn momenteel moeilijk te krijgen. Alles wordt schaars.
De mannen overnachtten in Petit Goave, bij een familielid. Het gebeurt wel vaker dat de weg in het weekend wordt vrijgegeven en vervolgens op maandag weer geblokkeerd. Dit betekende dus dat de mannen op zondag thuiskwamen, 28 augustus. Hun route loopt langs de kerk, waar ik me op dat moment bevond. Op een gegeven moment verscheen er iemand naast me. Hallo Margot, klonk het. Daar stond Steven opeens naast me. Hij kwam me melden dat ze er waren en dat Elondieu me wou begroeten. We hadden mekaar meer dan een jaar niet gezien. Het was een enthousiast, welgemeend, blij weerzien. Op zijn verjaardag nog wel, wat een mooi geschenk. Kerk en werk lopen duidelijk door elkaar heen... Nadat we elkaar begroet hadden, vervolgden de heren hun weg en ging ik de kerk weer in. Gelukkig, iedereen was veilig en wel thuis.
En daar zit iederen nog steeds, thuis. Vorige week zondag, 11 september, kondigde minister-president Ariel Henry aan dat de brandstofprijzen zouden stijgen. Hij zei dat de overheid niet langer kan doorgaan met subsidies op brandstofprijzen. Diesel gaat van 353 naar 670 gourdes per gallon, benzine van 250 naar 570 gourdes. Dat betekent ongeveer € 1.50 per liter diesel en € 1.30 per liter benzine. Voor Nederlandse begrippen lijkt dit weinig, maar voor hier is het duur. Bijna een verdubbeling. Iemand zei terecht dat dit meer is dan het minimumloon. Dus iemand die een hele dag werkt, kan nog geen gallon brandstof betalen. Bovendien is er al maandenlang een nijpend brandstoftekort. Mensen staan urenlang in de rij als er eens een pomp tijdelijk opengaat. Op de zwarte markt kost benzine algauw minimaal € 3.30 per liter. Duurdere brandstof maakt automatisch alles duurder, niet alleen transport maar ook voedsel, bouwmaterialen, enz.
De prijsstijgingen hebben ook te maken met de wisselkoers. De gourde blijft waarde verliezen, waardoor meer gourdes nodig zijn om dollars te kopen, de munteenheid waarin veel producten worden verkocht. Dit is ook een van de redenen dat het steeds lastiger wordt voor de overheid om voldoende brandstof in te kopen. De Bank van de Republiek Haïti heeft extra dollars op de markt gebracht, waardoor de wisselkoers wat schommelde. Zelfs de radio valt zo nu en dan stil, omdat er geen brandstof is om de boel in de lucht te houden.
De problemen begonnen al voor 11 september. In diverse steden in het land was oproer. Kantoren in Grand Anse werden geplunderd, waaronder het Provinciale Kantoor van Noodhulp. De route die onze collega’s tegenwoordig volgen naar Pestel, via Laboule, heeft de laatste tijd ook een verhoogd risico van ontvoeringen. Afgelopen week zijn er drie politieagenten vermoord in Laboule 12. De vroegere route, via Martissant, is helemaal geen optie, gezien de aanwezigheid van bendes aldaar. Ze laten soms bussen wel door, tegen betaling. We hadden een reserve aan brandstof aangelegd in Pestel, meegenomen uit Port-au-Prince. Maar nu houden ze auto’s aan om te kijken of er benzinetanks in de auto’s zijn, die ze vervolgens vernielen. Zij geen benzine, dan niemand benzine.
Alle collega’s blijven momenteel waar ze zijn. Dat bleek een goed besluit, want sinds de afkondiging op 11 september is de situatie verslechterd. De overheid heeft al eerder pogingen gedaan om de brandstofprijzen te verhogen, maar dat leidde elke keer tot grote oproer. Zo ook nu weer.
Overal in het land zijn wegen geblokkeerd. Voor blokkades worden bomen en elektriciteitspalen omgehakt. IJzeren poorten worden op de weg gelegd. Zelfs doodskisten worden van een begraafplaats gehaald om als wegblokkade te dienen. De huidige blokkades zijn een protest tegen de hoge brandstofprijzen, tegen hoge prijzen in het algemeen, tegen onveiligheid en criminaliteit, en een roep om vertrek van de minister-president. Maar de blokkades leiden allen maar tot hogere prijzen. Alles zit dicht. Winkels, banken, kantoren; niks kan functioneren. De weinige voorraden raken hierdoor snel op en worden tegen nog hogere prijzen verkocht. Op 26 augustus had het Ministerie van Onderwijs al aangekondigd dat het begin van het nieuwe schooljaar werd uitgesteld van 5 september naar 3 oktober. De scholen zijn dus nog steeds dicht.
Helaas wordt er ook veel geplunderd. In Gonaïves zijn afgelopen week minstens 16 meldingen gemaakt van plunderingen, zowel op kantoren van het Wereld Voedsel Programma en Caritas (voedsel bedoeld voor schoolkantines), als supermarkten, bouwmaterialen, drinken (Couronne), scholen, universiteit, opslag van Digicel (telefoonmaatschappij), UNOPS (VN), provinciaal kantoor voor bevoorrading van medicijnen voor Artibonite. Ook op Delmas wordt geplunderd. Zonnepanelen en accu’s worden gestolen, generatoren verbrand (onder andere van Unibank). OAVCT (verzekeringskantoor) in Petit Goave is geplunderd, ONA (pensioen/verzekering) in Ouanaminthe en Saint Marc, een Jesuïeten organisatie in Ouanaminthe (SJM), het belastingkantoor in Petit Goave en in Leogane (meubels, computers, accu’s meegenomen). Brandende autobanden maken doorgang onmogelijk. De ambassades zijn gesloten. Ook een televisiezender en een bandenhandel (Top Tires) zijn aangevallen en geplunderd. Auto’s worden in brand gestoken. Er worden zelfs glazen flessen verbrijzeld en op straat gegooid, om lekke banden te veroorzaken, mocht iemand het toch wagen om de weg op te gaan.
De kabels van telefoon- en internet maatschappijen sneuvelen eveneens in de wegblokkades. Hierdoor valt internet regelmatig uit. Ook telefoongesprekken voeren is lastig. Reparateurs kunnen de problemen niet verhelpen, omdat ze wegens de wegblokkades niet op de plaats van het euvel kunnen komen. Ik zou afgelopen week naar Patrick, maar we kunnen niet bij elkaar komen. De wegen bij Pelerin en Laboule zijn volledig geblokkeerd en ook hier bij huis. Het kruispunt naar de doorgaande weg is geblokkeerd, evenals het pad tussen dat kruispunt en mijn huis. Alleen te voet is er doorgang. Buurman Samuel is daarom zaterdag lopend naar Fermathe geweest, om te kijken wat hij aan etenswaren kon kopen op de markt. Ik eet elke dag met hen mee en ben zeer dankbaar voor goede buren.
Overal in het land zijn wegblokkades. De ambulancedienst in Port-au-Prince heeft noodgedwongen moeten stoppen. Zelfs in Jean Rabel (in het Noordwesten) zijn protesten en wegblokkades. Ook in Port-de-Paix, Les Cayes, Jérémie, Saint Marc, Anse Rouge en elders. (Bederfelijk) voedsel vanaf het platteland kan nu niet naar de markten in de grote steden om verkocht te worden, terwijl in de steden de voorraad slinkt en tegen hoge prijzen verkocht wordt. In het Noordwesten is de situatie extreem moeilijk. Anouce vertelde me dat de kerk niet meer kan collecteren, omdat mensen de mogelijkheid niet hebben om geld te geven. Ouders zijn wanhopig als hun kinderen met een lege maag naar bed gaan. Het is een ontmoedigende situatie. Sommige ouders worden zo wanhopig dat ze nadenken over zelfmoord.
Het Nederlandse consulaat stuurde ook al een bericht over de situatie. Er schijnen eveneens vluchten geannuleerd te zijn. Op dit moment is er tevens een orkaan onderweg (Fiona), maar het lijkt erop dat die noordwaarts afbuigt. Dat is te hopen, want dat is wel het laatste dat dit land momenteel kan verwerken.
Tegelijkertijd merk ik de solidariteit door de telefoontjes en berichten die ik ontvang. Mensen willen weten hoe het gaat. Ik word gebeld vanuit Grand Anse, het Noordwesten, Port-au-Prince en omgeving. Hoe gaat het, voor hoelang heb je nog eten in huis, doe je voorzichtig, vragen we aan elkaar. Iemand uit de kerk belt en zegt: als broeders en zusters gaat het niet alleen om preken en bidden, maar we moeten elkaar ook vragen hoe het gaat, met de moraal, en met de voorraad in huis. In Pestel zijn geen wegblokkades, maar ook daar is honger. Mensen hebben geen geld om de hoge voedselprijzen te betalen. Deze maand wordt er geplant in plaats van geoogst, dus ook op de akkers is weinig voedsel te vinden.
Het is teveel voor één verhaal. Binnenkort meer, zolang internet het toelaat. Ik word er letterlijk niet goed van. Verdriet, hoofdpijn. Dit breekt de mens wel op.
Door de wegblokkades kon ik dus gisteren niet naar de kerk. Soms beluister ik een dienst van Drogeham. Zo ook in augustus, toen gesproken werd over Gods lof zingen terwijl alles vast lijkt te lopen, terwijl je alle reden lijkt te hebben om een klaagzang aan te wenden. Zorgvolle omstandigheden mogen nooit de doorslag geven. Zing Zijn lof, zelfs in de nacht. Blijf zingen: God is goed, God is groot. God is goed, al begrijp ik Hem niet. God ondersteunt elke dag. Ik zal Zijn lof, zelfs in de nacht, zingen daar ik Hem verwacht, want Hij zal uitkomst geven.
Psalm 42:5
Maar de Heer zal uitkomst geven,
Hij, Die ’s daags Zijn gunst gebiedt;
‘k zal in dit vertrouwen leven,
en dat melden in mijn lied;
‘k zal Zijn lof zelfs in den nacht
zingen, daar ik Hem verwacht;
en mijn hart, wat mij moog’ treffen,
tot den God mijns levens heffen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 299
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => olie-op-het-vuur
)
[38] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087236
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-09-15
[photoRevision] => 0
[title] => Brandhaard
[message] =>
Dag allemaal,
Het leven is moeilijk op het moment in Haïti. Het land is onrustig en daar merken we allemaal het effect van. De huidige protesten blokkeren de wegen en transport is bijna onmogelijk. Naast de protesten zijn er de bendes, de gangs. Zij zijn schijnbaar de baas en de waarde van een mensenleven lijkt steeds minder te worden. Qua geweld is alles mogelijk op het moment. De rol van de politieke partijen en de corruptie op regeringsiveau is iets wat ik niet kan overzien maar er lijkt weinig goeds vanuit de overheid te komen. Brandstof is bijna niet meer te krijgen aan de pomp en de zwarte markt drijft de prijs enorm omhoog. De mensen protesteren. Het dagelijkse leven wordt per dag moeilijker vanwege de stijgende kosten van levensmiddelen en brandstof en de toenemende onveiligheid.
Helaas brengen de protesten alleen maar meer problemen en onrust. Scholen blijven dicht; het schooljaar is nog niet begonnen. Bedrijven, winkels en banken zitten regelmatig dicht. Het heeft een impact op iedereen. De kliniek is rustig. Te rustig. Door het gebrek aan brandstof en de geblokkeerde wegen kan men niet komen. Maar we kunnen gelukkig nog open blijven en dat is in andere delen van Haiti heel anders. De onrust komt steeds dichterbij maar we kunnen nog steeds blijven werken. Het ziekenhuis heeft zonnepanelen en we zijn niet afhankelijk van brandstof.
En al is de huidige situatie zorgwekkend en al ligt een oplossing niet voor de hand en al kan het erger worden; op kleine schaal moeten we doorgaan, stug voor de voet uit werken, op zijn Veluws gezegd! De brandhaard die Haiti nu is kan ik niet blussen maar elke druppel helpt. De situatie van vandaag mag niet een reden zijn om niet te bouwen aan morgen.
En daarom, ondanks de huidige problematiek en de onzekere toekomst, toch een vraag om hulp voor een mooi project! Graag deel ik met jullie het kortlopende project van Stichting Hoop Haïti.
Stichting Hoop Haïti vraagt uw hulp bij het kortlopende project Dak. Een veilig en droog huis voor de familie Louismard in Colombier, NW Haïti. Wilt u meehelpen aan de vervanging van het dak op hun huis?
Sinds 2011 kennen we de familie Louismard via Jacqueline door een ziekenhuisopname van Wesley met ondervoeding en erna het schoolproject.
https://www.hoophaiti.nl/2022/08/02/nesly-wesley-en-vader-louismard-2011/
Vader Emilien woont met zijn kinderen in Colombier, ver achteraf op het platteland. Hij heeft een huis maar het dak is slecht. Bij harde regen is het binnen bijna net zo nat als buiten; het dak is verroest en lekt op meerdere plekken. En bij elke storm of orkaan is de kans groter dat het hele dak wegwaait. Het huis zelf kan ook wat reparaties gebruiken.
De verbondenheid met deze familie is groot en wij gunnen ze een veilige en droge plek om te wonen. Het orkaanseizoen is aangebroken en de verwachting is dat er meerdere stormen/orkanen kunnen komen. We hopen dat ook u zich verbonden voelt met de familie Louismard en dat u wilt helpen.
De aanschaf van golfplaten, hout, spijkers en arbeid kosten in totaal rond de 500 Euro. Giften kunnen via rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 van Stichting Hoop Haïti o.v.v. dak. Of doneer via https://www.hoophaiti.nl/doneren/
De SHH hoopt door middel van jullie giften te helpen met de vervanging van het dak op huize Louismard! Van harte aanbevolen en elke gift gaat rechtstreeks naar het project Dak.
We kunnen de nationale problematiek niet oplossen maar we kunnen wel proberen om een familie een veilig en droog huis te geven!
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 438
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => brandhaard
)
[39] => stdClass Object
(
[reportId] => 5086482
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-08-22
[photoRevision] => 0
[title] => Witensky
[message] =>
Dag allemaal,
Witensky is geen blije baby en dat mag iedereen in de kliniek horen. Constant aan de borst van mama maar nooit tevreden. Drie maanden oud en hij weegt een kleine 2715 gram. Hij is het elfde kind van vader en moeder. Ik begin met twee weken babymelk bijvoeding maar na twee weken zien we weinig verschil. Hij is meer tevreden en schreeuwt niet meer alles bij elkaar maar...gewicht is gedaald. Zijn kleur is slechter. Hij tiert niet/pa profité. De HIV test van moeder is gelukkig negatief. Moeder geeft aan dat hij regelmatig in de avond koorts heeft. Alles bij elkaar is een indicatie voor het starten van de behandeling van tuberculose. Zo klein als hij is, het is een mogelijkheid. In de familie geen duidelijke andere gevallen maar het kan. We beginnen met een proef TB-medicatie voor twee weken. Als Witensky terug komt is er geen twijfel; hij is duidelijk veel beter! Zijn kleur is verbeterd, in gewicht aangekomen en hij oogt happy. Hij is interactiever en reageert op aandacht met een grote lach. Zijn gewicht is 2910 gr, wat voor 4 maanden veel te weinig is, maar er is vooruitgang. Ook moeder ziet het verschil. De babymelk en de behandeling van tuberculose gaat door. Hij blijft klein voor zijn leeftijd maar elke maand groeit hij, wordt voller en vlotter. Als hij 6 maanden is gaat hij wat eten maar door zijn achterstand gaat de hulp met babymelk door. Nu in augustus, 9 maanden oud, is hij bijna klaar met de behandeling van TB en hij heeft een grote inhaalslag gemaakt. Hij weegt 6 kg en krijgt eindelijk een bolle toet. Moeder heeft geen rendezvous gemist en is zo blij met haar nu grote jongen.
Ik ben erg blij dat ik via de Stichting Hoop Haïti nu de mogelijkheid heb voor de aankoop van babymelk hier. Vorig jaar mocht de Stichting Hoop Haïti een kortlopend project indienen voor het kerkelijke jaar 2021-2022bij de diaconie van de Petrakerk, Geref. Kerk Vrijgemaakt, in Bunschoten-Spakenburg. En tot onze grote vreugde werd het melkproject van de SHH door de gemeente gekozen als diaconaal project. Gedurende het kerkelijke jaar werd er gecollecteerd en de jaarlijkse Zalmactie van de Petrakerk werd gedaan voor het babymelkproject. Ik ben enorm dankbaar voor de inzet en de betrokkenheid van de gemeente van de Petrakerk in Bunschoten-Spakenburg voor het melkproject. Er is nu geld beschikbaar voor de aankoop van babymelk ter plekke in Haïti. En het geld wordt besteed aan de aankoop van babymelk, borstpompen, babyflessen en tepelhoedjes in Nederland en we hopen dat dit begin volgend jaar per container in Haïti aankomt. Dat het bestellen van de babymelk kan via Kees Emmelkamp van Etos Sneek waarderen we erg.
Voor Witensky maakt de behandeling en de bijvoeding met babymelk een groot verschil. En er zijn meer baby's die werden en worden geholpen door het melkproject. Dit kan zijn door het uitlenen van een borstpomp of tepelhoedje of de hulp met babymelk.
https://www.hoophaiti.nl/babymelk/
De verhalen van de baby's zijn soms hartverscheurend en de achterliggende problematiek is divers. Het verhaal van Witensky is zo veel anders dan het verhaal van Edenaika. Eriole komt in de kliniek met zijn 7 weken oude dochter Edenaika. Zijn vrouw is die ochtend overleden. Sinds de bevalling was zijn vrouw ziek geweest en na een bezoek aan een kliniek in de buurt knapte ze niet op. Haar moeder nam haar mee naar de toverdokter en daar was ze de laatste maand in huis geweest. Eriole zag zijn vrouw achteruit gaan en vroeg meerdere keren permissie om haar mee te nemen naar het ziekenhuis. De toverdokter en Eriole's schoonmoeder weigerden. Een cultureel dilemma. En die ochtend overleed zijn vrouw in handen van de toverdokter. En kreeg Eriole zijn dochter terug. Het is zijn eerste kind. Hij is een taxichauffeur met zijn motor. Het geld van de schoonfamilie is verdwenen in de handen van de toverdokter en er is nu een begrafenis om te betalen. En er is babymelk nodig voor Edenaika. Door het melkproject van de Stichting Hoop Haïti kan ik hem daar tenminste bij helpen. Hij krijgt babymelk voor zijn dochter en elke twee weken mag hij terugkomen voor deze hulp. Eriole is zichtbaar opgelucht dat in ieder geval één van zijn problemen is opgelost.
Hartelijk dank aan de Petrakerk en alle andere sponsoren en betrokkenen bij het melkproject!
Hartelijke groet,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 277
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => witensky
)
[40] => stdClass Object
(
[reportId] => 5085306
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-07-26
[photoRevision] => 0
[title] => Wonderige maandag
[message] =>
Dag allemaal,
Het was een wonderige maandag. Niet wonderlijk, nee, wonderig. Met de nadruk op wond. Een wonderige en bloederige maandag. Het begon met een vrouw met een hoofdwond, net voor de kliniek ging beginnen. De avond ervoor was er een tak op haar hoofd gevallen. In plaats van naar het ziekenhuis te gaan om te hechten had men het bloeden gestopt met...talkpoeder. Prachtig. Midden in al het haar en de mix van oud bloed en vastgekoekte talkpoeder zit een wond. Schoonmaken kost veel tijd en voor hechten is het te laat. Met een verband, medicijnen en een vervolgafspraak gaat ze naar huis.
Aan het einde van de kliniek gaat er een blik mannen open. Allemaal in meer of mindere mate gewond. Een voetbalteam is omgeslagen met een pick-up auto. Een aantal met rugletsel, een open botbreuk van een onderarm, een mogelijk polsfractuur, hoofdwonden en veel, heel veel schaafwonden en zere lichamen. Gelukkig zijn een aantal Haïtiaanse collega's er nog en het verzorgen van de gewonden loopt gesmeerd. Lineda aan het hechten op de operatiekamer, Edline helpt mij met triage en verbinden, Michelda flanst een splint in elkaar voor de onderarmsbreuk. Na een tijdje keert de rust weer. De ernstig gewonden wachten na de eerste zorg op een ambulance vanuit hun woonplaats om naar La Pointe te gaan voor röntgenfoto's en verdere zorg.De minder ernstig gewonden vertrekken na verbinden en medicijnen op de motor naar huis. Geen voetbalwedstrijd die middag.
Terwijl we wachten op het vervoer komt er een vrouw met een 3-jarig kind binnen. Een golfplaat waaide van een dak terwijl men het dak repareerde en trof de jongen, Mayson, aan de zijkant van zijn gezicht. De wonden zijn diep en één wond mist middenin een grote flap huid. Mayson was net aan het eten en een roesje kan dus niet, helaas. Met vereende krachten, veel gepraat en stevig vasthouden lukt het Edline om de wonden te hechten. Mayson wil alleen maar weg van al het gebeuren en zijn gesmeek breekt ons hart. 'Pardonnem/vergeef me' roept hij meerdere keren, alsof hij voor straf gehecht wordt. Erna moeten we allemaal even bijkomen. Mayson krijgt zijn beloofde Tampico, een vruchtendrank, en een zakje Chico, een soort chips. Welverdiend! Als Mayson de dag erna voor wondcontrole komt lijkt hij alle narigheid te zijn vergeten. Zonder problemen mag ik zijn verband verwisselen. Dat Mayson mij nog steeds vertrouwt na alles doet me enorm goed. De wonden zien er goed uit en hopelijk geneest hij netjes.
Als we de operatiekamer aan het opruimen zijn komt Mme Venes, de schoonmaakster van het ziekenhuis, naar ons toe. Er is een kind met een grote hoofdwond. Edline en ik kijken elkaar aan...serieus, nee, niet nog een wond, een kind... Maar het valt mee. Stevensley is vier en liep met vader en de ezel van zijn vader naar de rivier. Zonder reden werd de mannetjesezel agressief en beet Stevensley op zijn hoofd en probeerde hem te trappen. De wond op zijn hoofd valt gelukkig mee maar moet wel gehecht worden. Stevensley is stoerder dan zijn vader. Terwijl ik de plaatselijke verdoving geef, geeft Stevensley geen kik maar zijn vader krijgt tranen in zijn ogen en verstopt zijn gezicht in zijn pet. Twee hechtingen en de wond zit dicht. Vader krijgt zijn beloofde Tampico en een zakje Chico. Nee, grapje. Vader haalt diep adem en zegt met een trillende stem: "Vrijdag verkoop ik die ezel in Beauchamp. Dit kan ik niet nog een keer laten gebeuren". Goed idee, papa.
Bloederig. Wonderig. Maar ook bevredigend.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 272
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => wonderige-maandag
)
[41] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084982
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-07-18
[photoRevision] => 0
[title] => Verdriet
[message] =>
Soms is het lastig om te schrijven. In de jaren dat ik hier ben, heb ik geprobeerd om ook en vooral de positieve kant van Haïti te belichten, de kant die in het nieuws niet getoond wordt. Maar helaas heb ik de laatste maanden, het laatste jaar, weinig positiefs te melden. Ik denk terug aan al de binnenlandse reizen en bezoeken die ik in de loop der jaren heb mogen meemaken. Hoe anders is het nu. Je wilt niet een achteruitgang zien. Maar het is niet te negeren.
Elke dag lijkt er slecht nieuws binnen te komen. Het vuur werd geopend op een bus met 43 passagiers. 2 busjes met in totaal 38 personen werden ontvoerd. Na meerdere van zulke voorvallen, hield een transportbedrijf op met vervoer tussen Jérémie en Port-au-Prince. Een Chileen en twee Belgen werden ontvoerd. Een Italiaanse non/zuster werd vermoord. Vier medewerkers van de douane werden ontvoerd, vier medewerkers van de nationale verzekering ONA, 3 medewerkers van het elektriciteitsbedrijf EDH, twee artsen van Saint Luc en Saint Boniface. Mensen in politieuniform ontvoerden eigenaren van een supermarkt. Elke dag wordt er wel ergens iemand doodgeschoten. Vier personen werden ontvoerd in Bassin Bleu. Een leerling van slechts 9 jaar werd tegen losgeld vrijgelaten. Een kind van 9 jaar! Wat mankeert mensen?
Ook wereldwijd is er veel gaande. In het buurland, de Dominicaanse Republiek, werd de minister van milieu vermoord. De ex-minister president van Japan werd doodgeschoten. De president van Sri Lanka is afgetreden. Boris Johnson is opgestapt in het Verenigd Koninkrijk.
3 juni was er een storm in Florida. Die dag vloog ik naar Nederland. Een buurman bracht me naar het vliegveld. Er stond echter een lange file naar Pétion-Ville en vervolgens kregen we pech met de auto. Al met al waren we ruim 2.5 uur onderweg, voor een afstand van 25 kilometer. Met minder dan 2 uur voor vertrek was ik supersnel ingecheckt. Binnen een kwartier zat ik bij de gate. Andere taferelen dan bij Schiphol. Het was druk vliegverkeer van ons team die dag. Twee collega’s kwamen per helikopter uit Les Cayes en een derde vloog naar Gonaïves. Eindelijk kon er weer iemand van ons team naar het Noordwesten.
Zelf vloog ik met een half uur vertraging naar Miami, met heel mooi zicht op Haïti. Genieten van uit het raam kijken. Chaine des Matheux, bergen, dalen, rivieren, wolken. Gonaïves duidelijk zichtbaar, de route naar het Noordwesten, het eiland La Tortue. Zelfs even kort een mini-regenboog in beeld. We landden in een kletsnat Miami, met een donkergrijze lucht. De aansluitende vlucht naar London Heathrow was 3.5 uur vertraagd, waardoor ik in London mijn aansluiting miste en zonder koffer aankwam op Schiphol.
Mijn verblijf in Nederland had medische redenen en was ook bedoeld om eindelijk onze in 2019 geplande motorrit naar Noorwegen te kunnen realiseren. De reis was meermalen uitgesteld wegens corona. Samen met m’n vader en neef hebben we een mooie reis gehad, al was de reis getekend door veel slechte berichten. Een tweede neef moest helaas afzeggen en kon niet mee. Vervolgens kwamen er berichten binnen van ziekenhuisopnames, sterfgevallen, motorongelukken en ziekte. Tijdens deze reis ontving ik ook het verbijsterende nieuws van het overlijden van een vriend in Haïti, Mackenley, 32 jaar jong. Hij is een zoon van het predikantsgezin van de kerk waar ik hier naartoe ga, een broer van twee collega’s, de beste zanger van heel de gemeente, iemand die trouw contact met me hield tijdens de maanden dat ik in Nederland was. Het gezin bestond uit zes kinderen. Hij is de derde zoon die jong sterft. Voor de derde maal moesten zijn ouders een kind naar het graf brengen. Niet te bevatten. Wat een leed, wat een leegte. Verdronken in een zwembad waar al eerder minstens zes personen zijn verdronken.
Het lukte me niet om op tijd voor de begrafenis naar Haïti terug te keren. Van afstand mocht ik wel bijdragen aan het mogelijk maken van een online verbinding, zodat mensen die niet aanwezig konden zijn de rouwdienst online konden volgen, wat in Haïti niet gebruikelijk is. Zo kon ik zelf de dienst ook meemaken, vanaf een parkeerplaats in Duitsland, zaterdag 18 juni. De kerk zat bomvol. Oud-collega Rony was ceremoniemeester. De liederen waren aangepast op de gelegenheid, maar ook werd een favoriet lied van Mackenley gezongen. Het koor van de kerk zong twee liederen. Een bevriende artiest deed zijn best om een lied te zingen, dat in tranen eindigde. Er werd gelezen uit Psalm 90, 1 Thessalonicenzen 4:13-18, gepreekt uit Mattheüs 16:26. De overgebleven broers en zus stonden naast elkaar op het podium, waarbij een van hen een biografie voorlas, een levensverhaal. Daarna werd de kist bijgelegd in het familiegraf.
Het was de bedoeling dat ik langer in Europa zou blijven en een training zou bijwonen in Noorwegen, maar na het nieuws van dit overlijden ben ik zo snel mogelijk teruggekeerd naar Haïti. Dinsdag 21 juni brachten mijn ouders me naar Leeuwarden, vanwaar ik met de trein naar Amsterdam reisde en verder naar Parijs. Zo reisde ik onverwacht in twee weken tijd zeven landen door: Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen, Zweden, België, Frankrijk. In Parijs was het even zoeken naar de aansluitende trein. Iemand speelde piano op het station. Uiteindelijk was ik na zes treinritten bij vliegveld Orly. Na een overnachting in Parijs vertrok ik de volgende dag met een rechtstreekse vlucht naar Port-au-Prince. Anders dan bij Schiphol was het rustig en stonden nergens rijen. Het vliegtuig zelf was ook vrij leeg, al vloog het na Port-au-Prince nog door naar Punta Cana, Dominicaanse Republiek. Bij Puerto Plata vlogen we het luchtruim van de Dominicaanse Republiek binnen. Het was een vreemde aankomst. We vlogen over het vliegveld van Port-au-Prince heen, maakten een grote ronde, gingen helemaal terug naar de grens met de Dominicaanse Republiek en toen opnieuw naar het vliegveld, om nu wel te landen.
Jackson haalde me van het vliegveld op. Vandaar gingen we rechtstreeks naar familie Nelson, om te condoleren en steun te betuigen. Ik was de dag voor mijn vertrek nog bij ze geweest. Het is niet te geloven als iemand zomaar uit het leven gerukt wordt. Elke eerste zondag van de maand had hij de leiding over de dienst. Hij leidde eveneens een acapella groep van jongemannen en componeerde zelf liederen voor speciale gelegenheden. De eerste zondag van de maand juli, 3 juli, was een eerbetoon aan onze overleden broeder. De dienst werd geleid door zijn broer, Patrick. Z’n andere broer, Steven, deed de schriftlezing, hun moeder leidde een gebed en hun vader preekte. De familie stond samen met het comité van de kerk voorin, hand in hand, zodat de gemeente met een speciaal gebed om hen heen kon staan. De keuze van de liederen was zeer toepasselijk. Tranen om het overlijden van een geliefde. Elkaars lasten dragen. Maar ook: tel uw zegeningen. Hij is er niet meer, al kunnen we het nog niet bevatten. De preek op vaderdag was eveneens indringend, gezien de huidige rouw in de kerk. Deze preek ging over het thema God is onze bescherming, toevlucht en kracht. De vaders kregen een strikje opgespeld en snoepjes uitgereikt.
Er komen veel overlijdensberichten van jonge mensen binnen. Er waren al meerdere binnengekomen dit jaar, direct op 1 januari al. Hier een paar huizen verderop is een jonge vrouw van 43 jaar overleden. Een jongeman is overleden in de Dominicaanse Republiek bij het beklimmen van een boom om kokosnoten te oogsten. Maandag 27 juni woonde ik de begrafenis bij van de twee broers die in mei zijn overleden bij een motorongeluk. De begrafenis liet meer dan een maand op zich wachten, aangezien het geld op was gegaan aan ziekenhuiskosten van hun vrouw/schoonzus, die ook bij het ongeluk betrokken was. Twee kisten stonden er in de katholieke kerk Saint Pierre in Pétion-Ville, een dubbele begrafenis. Een passende preek. Er werd wijwater en wierook over de kisten gesprenkeld. Het is een mooie kerk, Saint Pierre, met glas in lood ramen, mooie architectuur. De begrafenis zou plaatsvinden onderaan Route de Frères, in de buurt van de politieacademie. Daar ben ik niet mee naartoe geweest, aangezien dat gebied in handen is van bendes. De familie liet me na afloop weten dat ze veilig waren thuisgekomen, al waren ze veel gewapende mensen tegengekomen op straat.
Na afloop van de begrafenis kon ik meerijden naar Pelerin, waar beide families wonen die sterfgevallen hadden. De afgelopen weken ben ik regelmatig bij de familie Nelson geweest. Het is moeilijk concentreren, motiveren. Als collega’s proberen we wat werk over te nemen van de beide broers. Ik werk wat bij hen thuis, als bemoediging. Eerder kwam Patrick bij mij thuis werken, nu ik bij hem. Ik maak gebruik van een motortaxi. Bij een van die ritten reden we achter een motor waaraan 6 geiten hingen, klaaglijk te jammeren. De chauffeur duwde gedurig een geitenkop naar achteren.
Bij thuiskomst na de begrafenis trof ik nieuw leven aan. De poes van de buren besloot in mijn huis te bevallen, dus er lagen drie kittens in een huisje dat ik ooit eens van onze poes in Nederland heb meegebracht hier naartoe. Inmiddels heeft moeder poes de kittens verhuisd naar hun eigen huis, bij de buren.
Mijn buurjongetje klaagde dat ik hem verlaten had, toen ik naar Nederland vertrok, dus hij is blij dat ik er weer ben. Ik ging samen met hem naar de akker van z’n vader, waar de pepers bijna gereed waren voor de oogst. Volgens een vergadering met de Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid zijn de voedselprijzen opnieuw gestegen afgelopen maand. Een gezin van 5 personen heeft minimaal 18.765 gourdes per maand nodig. Dit terwijl het salaris van een docent in het Noordwesten soms minder dan 5.000 gourdes is. Niet eens voldoende om van te eten. We kregen een hulpvraag van een school die slechts 4 maanden salaris heeft betaald afgelopen jaar. De eigen kinderen van de docenten kunnen hun rapport niet ophalen, omdat hun schoolgeld niet betaald is. Bij een andere school hebben de docenten het hele jaar helemaal niks betaald gekregen. In de zomervakantie krijgt sowieso geen enkele docent salaris betaald. We zijn in gesprek met diverse scholen om te kijken of we de docenten ondersteuning kunnen bieden in de vorm van geiten.
Een tekort aan water belemmerde de voortgang van de bouw van huizen en reservoirs in Pestel de afgelopen maand. Er is ook begonnen met de bouw van een waterreservoir bij een school, Thomas Elie. We dienden een verslag in bij MCC voor hun steun specifiek aan de bouw van reservoirs. MCC had eveneens de gelegenheid een bezoek te brengen aan het werk in Pestel. De organisaties zijn niet gewend aan de bouwmethodes die toegepast worden. Ze leren veel, maar hebben dus ook extra veel begeleiding nodig. Een ieder die de bouw ziet, ziet het verschil met eerdere bouwwerken. We hopen dat dit werk eventuele toekomstige orkanen en aardbevingen kan doorstaan. We hopen goed te doen, al gaat het soms met onbedoeld kwaad gepaard. Zo kreeg de zoon van een gezin dat een huis aan het bouwen is een motorongeluk toen hij onderweg was om water te halen voor de bouw.
Er is eveneens opnieuw een week lang training gegeven over trauma en weerbaarheid, dit keer voor een groep leiders, inclusief religieuze leiders en plaatselijke leiders. In het Noordwesten had Samuel de gelegenheid om een aantal mensen te bezoeken die vorig jaar training hebben gevolgd over productie van zeep, schoonmaakmiddel en jam. Inmiddels hebben ze allemaal een handel gaande.
1 juni is het orkaanseizoen begonnen. Op diezelfde datum heeft CWS een samenwerkingsverband ondertekend met Caritas Antilles. In juni zijn hier de schoolvakanties begonnen. In juli begon ons nieuwe fiscaal jaar, wat gepaard ging met de nodige planning. We werden uitgenodigd door het milieu programma van de Verenigde Naties om deel te nemen aan een werkgroep over ‘klimaat veiligheid’.
Er is nog steeds een brandstoftekort. Bij de weinige pompen die open zijn, staan lange, lange rijen. Daar kan iemand gerust een aantal uren in de rij staan. Op de zwarte markt wordt brandstof per gallon verkocht, tegen een prijs die drie tot zes keer hoger ligt dan de prijs aan de pomp. Volgens de Associatie van Brandstof is er een tekort door stijgende prijzen op de internationale markt en een gourde die steeds meer waarde verliest. Tegelijkertijd zijn de toegangswegen tot de terminals regelmatig geblokkeerd door bendes, of worden trucks door bendeleden aangehouden.
De laatste tijd zijn er weer problemen in diverse wijken van Port-au-Prince. Ik ontving een bericht over problemen in Tabarre, waar een vriend werkt, dus ik belde hem. Ze hadden de poort van het bouwbedrijf waar hij werkt gesloten, aangezien er geschoten werd en er ontvoeringen gaande waren. Ditzelfde bouwbedrijf is vier werknemers verloren in Canaan. Daar waren problemen op de dag dat mijn buren ook naar Port-au-Prince trachtten te komen. Gelukkig waren zij zo wijs om rechtsomkeert te maken en het een dag later nog een keer te proberen. Vijf medewerkers van het bouwbedrijf vervoerden een lading hout, toen er plotseling op hen geschoten werd. De chauffeur werd geraakt, waardoor hij de macht over het stuur verloor. Drie anderen zaten op de lading hout, werden bedolven onder het hout, waren nog in staat om te bellen en om hulp te vragen, maar de politie kon niet bij hen komen, wegens aanhoudend schieten. Alle drie zijn gestorven. Alleen een passagier die naast de chauffeur in de cabine zat heeft het overleefd.
Ik las een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH over het geweld in Santo/Butte Boyer en omstreken, van de maand april. Een afschuwelijk verslag, te gruwelijk om te lezen. Mensen zijn levend verbrand, onthoofd, vermood, verkracht. 8 juli zijn gelijksoortige taferelen begonnen in Cité Soleil. Eerst werd er gesproken over 20 doden, 50 gewonden. Toen over 60-70 doden, vervolgens over 89 doden, van wie 21 verbrand. 16 mensen zijn verdwenen en 127 huizen in brand gestoken. Vandaag staat het dodental op 300, plus 160 gewonden. Het is niet voor te stellen dat zulke afschuwelijke taferelen zich op een kilometer of 30 van hier afspelen. Wat gebeurt er toch in dit land? Houdt het dan niet op? Is er dan geen vrede voor dit land? En hier zijn het niet mensen van buitenaf, niet een ander volk dat Haïti aanvalt. Het zijn Haïtianen tegen Haïtianen, bendes tegen bendes. Zoveel leed en vedriet en pijn en moord en ziekte. Dat heeft een impact, dat raakt.
Een bende heeft eveneens het nationaal gerechtsgebouw overgenomen, waarbij vele archieven zijn vernield. Zo wordt het reeds gebrekkige rechtssysteem nog verder beschadigd. 7 juli was het 1 jaar geleden dat president Jovenel Moïse is vermoord in zijn huis. Er werden diverse artikels met theorieën gepuliceerd, er zijn mensen gearresteerd, er hebben al vijf rechters het dossier in handen gehad, maar er is nog geen voortgang geboekt omtrent de reden of de aanstichter van de moord. Geen gerechtigheid voor de president, geen gerechtigheid voor het volk.
Gevangenen sterven van honger, dorst en verstikking in het hete zomerseizoen, vooral in de gevangenis in Les Cayes. Ook op het platteland neemt de aanwezigheid van bendes toe. Collega Elondieu werd opgeschrikt door het nieuws dat een bende in de nacht zijn geboortedorp was binnengevallen. Ze namen twee van zijn neven mee, een nicht, en nog een aangetrouwd familielid. Inmiddels zij ze alle vier gelukkig vrijgelaten, maar de angst zit er goed in. Ze zijn huizen binnengedrongen, hebben inboedel gestolen, ramen kapotgeslagen. Elondieu was van plan z’n vrouw en zoon de zomervakantie bij zijn ouders te laten doorbrengen, om even afstand te nemen van de angst en zorgen in Port-au-Prince. Dat gaat dus ook niet door.
Een onleefbaar land, zo noemde iemand Haïti laatst. Dat is nogal wat om te zeggen. Hij verduidelijkte dat de prijzen blijven stijgen, mensen kunnen geen eten meer betalen, schoolgeld, kleding, gezondheidszorg. Een taptaprit die een aantal jaren geleden 5 gourdes kostte, kost nu 75 gourdes. Mensen leven in angst. Mensen sterven van stress en spanning. Ik blijf hopen op en bidden voor vrede in Haïti, dat mensen weer zonder angst en beven de straat op kunnen, dat er vreugde mag zijn in plaats van verdriet, dat tranen gedroogd worden, wapens neergelegd.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 415
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => verdriet
)
[42] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084398
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-06-29
[photoRevision] => 0
[title] => School
[message] =>
Dag allemaal,
Het schooljaar 2021-2022 is zo goed als voorbij en we kijken vooruit naar het komende schooljaar. Ondanks de onstabiele situatie van Haïti heeft hier in NoordWest Haiti het schooljaar normaal kunnen plaatsvinden. Dat is de jaren ervoor wel anders geweest, ook ten gevolge van de C19. Dit schooljaar waren er gelukkig geen onderbrekingen.
Berlanda heeft examen gedaan voor NS1 en denkt over te zijn naar het volgende jaar. Williamson wacht op zijn examenresultaten en gaat hopelijk over naar zijn laatste schooljaar, philo/NS4. Guerlaphnie heeft staatsexamen gedaan voor het 9e jaar en gaat volgend jaar naar NS1. Wesley en Wachnel zijn allebei over naar de volgende klas; 5 en 2.
Met Nesly heb ik af en toe contact. Hij is op het moment in de Dominicaanse Republiek en werkt bij een kleermaker. Het is een moeilijk leven maar hij zegt meer kans op werk te hebben in de DR dan hier in Haïti. Zijn vader heeft hem het liefst weer terug in Haïti maar ziet ook waarom Nesly probeert een betere toekomst in de DR te vinden.
De voorbereidingen voor het komendeschooljaar zullen duur zijn. De huur van de kamer in Port de Paix voor Williamson en Guerlaphnie is bijvoorbeeld met 3000HD/150 euro gestegen. Alle prijzen blijven stijgen en ook rugzakken, uniformen, schoenen, boeken en dergelijke zullen beduidend meer kosten. Wilt u bijdragen aan het schoolgeld? Dat kan via Stichting Hoop Haïti op rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 o.v.v. schoolgeld. Hartelijk dank aan de mensen die al bijdragen aan de hulp met scholing!
Komend schooljaar start de sponsoring van een nieuw schoolkind. Saintfort Bethynaïca Sterline krijgt via Stichting Hoop Haïti een sponsor voor financiële hulp met schoolgeld, boeken, uniformen en dergelijke. Haar naam is een hele mondvol en daarom heeft ze een bijnaam; Tibebe. Ze is de jongste van 7 kinderen en haar moeder is een aantal jaren geleden overleden. Tibebe bleef onder de zorg van haar vader maar een buurvrouw heeft haar opgenomen in haar gezin en voor Tibebe is deze buurvrouw als een moeder. Vader heeft moeite met het betalen van het schoolgeld voor zijn kinderen en begin dit jaar kwam er een hulpvraag. Zijn overleden vrouw was kostwinner binnen het gezin met markthandel in tweedehands kleding. Met alleen zijn tuin als inkomsten en de stijgende kosten lukt het vader niet om al zijn kinderen op school te houden.
Ik ben erg blij dat er door middel van de sponsoring via de Stichting Hoop Haïti voor gezorgd kan worden dat Tibebe komend schooljaar op school kan blijven. De sponsor heeft aangegeven voor de resterende schooljaren Tibebe te willen sponsoren; een kans voor Tibebe op goede scholing, zonder onderbreking.
Met vriendelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 293
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => school
)
[43] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083373
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-06-01
[photoRevision] => 0
[title] => Bezigheden en situatie in Pestel, Noordwesten, etc
[message] =>
Het grootste deel van ons team werkt in Pestel, Grand Anse. De afgelopen maand hebben twee psychologen en een coördinator met leerlingen op diverse scholen psychosociale activiteiten georganiseerd. Via spel en beweging leren de kinderen omgaan met stress en emotie. Dit niet alleen naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar, die tot veel schrik, vernieling en verlies heeft geleid, maar ook vanwege andere dingen waar jong en oud mee te maken krijgt, zowel natuurrampen als misbruik en ander geweld. Er zijn verhalen bij waar je kippenvel van krijgt en tranen in de ogen. Een meisje van 10 jaar woonde in Port-au-Prince met haar ouders. Bandieten kwamen hun huis binnen, namen de vader mee en doodden hem. Daarna zijn moeder en dochter naar Pestel vertrokken, waar het meisje nu meedeed aan de psychosociale activiteiten. Een andere leerlinge, 16 jaar, woonde in Martissant, maar haar moeder stuurde haar naar Pestel vanwege de onveilige situatie in Martissant. Vervolgens is haar moeder zelf slachtoffer geworden en gestorven in het geweld. Onvoorstelbaar traumatiserende ervaringen voor de kinderen. Leerlingen die verdere steun nodig hebben, krijgen individuele psychologische hulp aangeboden. De gezondheidszorg in het algemeen laat veel te wensen over. Mentale gezondheidszorg is nog meer verwaarloosd.
Helaas blijft er dagelijks angst en zorg. Het terrein van bendes neemt toe. In de strijd tussen die bendes verliezen omstanders hun huis (minimaal 80 zijn er in brand gestoken) en soms zelfs hun leven. Een geschatte 34.500 mensen hebben hun huizen verlaten in de afgelopen maand, vooral in Croix-des-Bouquets en Cité Soleil. Meer dan honderd burgers zijn gedood (de exacte aantallen zijn moeilijk in te schatten), evenzoveel gewond, anderen verkracht. Honderden scholen zijn gesloten. Als er op de moord op de president (inmiddels tien maanden geleden) geen gerechtigheid volgt, wat voor hoop heeft de gewone burger dan op gerechtigheid?
De Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid heeft de hoogste prijsstijging gemeten sinds het begin van hun metingen. Het vooruitzicht van oogsten is ook niet goed. Benodigde zaden en manuren zijn duur, waardoor velen de investering niet op kunnen brengen. De maand mei hoort regenseizoen te zijn, maar het is grotendeels droog gebleven, wat de akkers niet ten goede komt. In Pestel, waar mensen afhankelijk zijn van opgevangen regenwater, terwijl hun reservoirs vernield zijn in de aardbeving, is de prijs van een emmer water gestegen. Zowel onze partners in Pestel als in het Noordwesten melden daarnaast prijsstijgingen van voedsel, brandstof, zeep, houtskool, bouwmaterialen en ander producten. De prijzen van sommige producten zijn verdubbeld of verdrievoudigd. De hogere brandstofprijs betekent duurder transport. Gekoppeld met de risico’s van binnenlandse reizen, leidt dit tot minder handel tussen het platteland en de steden. De hoofdstad is afgesneden van de rest van het land. Gezinnen verminderen noodgedwongen de hoeveelheid en kwaliteit van dagelijkse maaltijden. Kinderen stoppen met school, of houden het niet vol omdat ze hongerig naar school komen en er geen eten op school is. De situatie blijft voor docenten ook ontmoedigend. Veel docenten op overheidsscholen zijn niet benoemd, wat betekent dat ze geen salaris krijgen. Maar deze scholen mogen geen (of heel weinig) lesgeld vragen, dus is er geen of nauwelijks geld om de docenten te betalen. Dit werkt ontmoedigend voor docenten en komt de kwaliteit niet ten goede.
Jongeren proberen het land te verlaten. Bezittingen worden verkocht om de illegale overtocht te betalen. Vanuit Jean Rabel betaalde een groep van 25 jongeren een overtocht. Hun geld werd gestolen door de zogenaamde organisatoren en ze kwamen nog berooider dan eerst terug naar huis. Vrijwel dagelijks lezen we over overvolle boten die door de kustwacht worden aangehouden en teruggestuurd naar Haïti, vanuit Amerika, Cuba of de Bahamas. Intussen blijft Amerika dagelijks vliegtuigladingen vol Haïtianen deporteren.
Aan benzinepompen is tegenwoordig geen gebrek (die worden nog steeds bijgebouwd), maar aan brandstof wel. Tien vrachtauto’s met brandstof werden door bandieten meegenomen, toen ze brandstof haalden uit de terminal, nadat er eindelijk een nieuwe voorraad was binnengekomen in het land. Vanwege dit brandstofgebrek is het begin van de sloop van de school van Dos d’Âne opnieuw uitgesteld en kan de nieuwbouw nog steeds niet beginnen. Het contract met het Ministerie van Openbare Werken is wel afgerond. Zij zullen materieel beschikbaar stellen en een vijfdaagse training organiseren voor bouwlieden.
Ontvoeringen gaan nog steeds door, onder alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. Artsen, kleine handelaars, een bus met leerlingen, twee bussen die het transport tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek verzorgen. Zowel die busmaatschappijen als de bussen tussen Port-au-Prince en Jérémie zijn gestopt met vervoer. Ziekenhuizen nemen geen nieuwe patiënten meer op, om te protesteren tegen de ontvoeringen van medisch personeel. Over de gevolgen hiervan schreef ik de vorige keer, toen een vriendin na een motorongeluk bij vele ziekenhuizen de deur gewezen werd.
Het zijn omstandigheden die een hoge tol vergen van mentale kracht, waarbij psychosociale steun geen overbodige luxe is. Onze collega’s liggen regelmatig ’s nachts wakker van alles wat ze te zien en horen krijgen. Sommige van hen hebben familie in Port-au-Prince, terwijl ze weken aaneen in Pestel zijn. Werk is moeilijk te vinden. Na het einde van hun vorige contract bij Church World Service (na orkaan Matthew) hebben ze twee jaar lang werkloos thuis gezeten. Hoewel het zwaar werk is, zijn ze blij om in het levensonderhoud van hun gezin te kunnen voorzien, maar ook om de naaste te helpen, om een nieuw onderkomen te bieden aan mensen wier huizen vernield zijn, een reservoir te bouwen met gezinnen die geen water hebben. Voor de bouw zelf is water ook een probleem, vooral als het niet regent. Bouwlieden zeggen dat dit de eerste keer is dat ze waterreservoirs gebouwd zien worden, vergeleken met de methodes die ze kenden. De aanwezigheid van onze ingenieurs is extra belangrijk gezien de beperkte ervaring van de bouwlieden met deze technieken. De plaatselijke overheid is zeer betrokken bij ons werk. De burgemeester van Pestel heeft een aantal bouwplaatsen bezocht om de voortgang te bekijken. In de loop der jaren heeft CWS een goede reputatie opgebouwd, waar we dankbaar voor zijn. Het doet me goed om de betrokkenheid en inzet van de collega’s te zien en ervaren, in dit mooie, goede en belangrijke werk, waarbij ze alle eer aan God geven en willen werken om Hem blij te maken door de naaste te helpen.
Haïti is niet het enige land in de regio waar bendegeweld een probleem is. Church World Service werkt ook in El Salvador, Honduras, Guatemala en Mexico met kinderen en jeugd die deel uitmaken van risico groepen om slachtoffer te worden van bendes, of door bendes ingelijfd te worden.
Met ingang van mei is Samuel ons team weer komen versterken. Hij werkte eerder bij CWS in het kader van een programma gericht op het verstrekken van schapen en varkens, gefinancierd door de Mormoonse kerk (Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen). Dit keer zijn de schapen vervangen door geiten. In het kader hiervan nam ik deel aan een vergadering met collega’s in Europa, Afrika en Azië. Aangezien mijn collega ook mijn buurman is, kunnen we beide thuis werken, hij door een verlengsnoer aan te leggen naar mijn huis. Vorige week reisde hij met de andere collega’s mee naar Pestel, om te kijken hoe het de schapen in Cassavon is vergaan en ook om kennis te maken met nieuwe organisaties voor het verstrekken van geiten. Het is een doorgaand programma, want elke familie die een schaap, geit of varken ontvangt, geeft de eerstgeborenen door aan andere families en zo verder.
De VN biedt organisaties de mogelijkheid om gebruik te maken van een helikopterdienst voor binnenlandse reizen. Dit maakt het reizen wat minder risicovol. Diverse van onze collega’s hadden nog nooit gevlogen. Ze voelen zich in de auto toch wat beter op hun gemak dan in de lucht…
Intussen gaat in het Noordwesten het werk ook door, voornamelijk met de organisaties AGEHPMDNG en OPFSLDIBH. In de afgelopen periode zijn ze verder gegaan met het toepassen van anti-erosie technieken (muren en kanalen) om de grond te beschermen en landbouw productiviteit te vergroten. Tegelijk creëert dit tijdelijk werkgelegenheid en is het inkomen zeer welkom op een moment waarop voedselprijzen stijgen, maar ook om schoolgeld te betalen.
AGEHPMDNG is een transformatiecentrum aan het bouwen. In de eerste plaats zal dit gebruikt worden om cassave te maken van yuca, maar het is de bedoeling dat hier later mogelijkheden aan toegevoegd worden voor het verwerken van maïs, pinda’s en fruit, zodat de producten langer geconserveerd kunnen worden. Dit is des te belangrijker nu transport bemoeilijkt wordt, waardoor producten niet naar de markt kunnen en bederven. Een transformatiecentrum is iets waar mensen om gevraagd hebben, wat duidelijk wordt uit hun enthousiaste deelname aan het bouwproces. Er is eveneens een training gehouden over microkrediet, met de bedoeling om microkredieten te gaan verstrekken. OPFSLDIBH heeft een training gehouden voor 45 jongelui over het repareren van mobiele telefoons, met het doel om ze kennis te geven om op die manier een activiteit op te zetten in eigen dorp, in plaats van hun leven te riskeren op een overbeladen boot onderweg naar een onzekere toekomst.
Als deel van dit programma werden 140 mensen geïnterviewed. Slechts 6 van hen hadden een paspoort. Hoewel bijna iedereen een geboortebewijs had, is dit niet geldig zonder uittreksel van het register. Het gebeurt nogal eens dat er eenvoudig een kopie van een document wordt gemaakt, wat betekent dat meerdere mensen hetzelfde dossiernummer hebben. Een probleem dus. Aangezien mensen naar de stad moeten reizen voor het aanvragen van officiële documenten, zijn er niet veel mensen die dit proces volgen. Bovendien zijn de kosten een struikelblok. Onze partners zijn ook in gesprek gegaan met plaatselijke overheidsinstanties over het proces om papieren aan te vragen en de mogelijkheid om informatie over veilige migratie te verstrekken. Die informatie is er niet. Integendeel, de overheid ontving informatie van ons.
Terwijl de collega’s elders in het land zijn, help ik mee met onder andere het schrijven van plannen en verslagen van al onze programma’s en activiteiten, hetzij omtrent de aardbeving of in het Noordwesten. De laatste tijd komen daar ook wat documenten van andere landen bij. Sinds orkaan Dorian in de Bahamas maak ik deel uit van het werk daar, op afstand. Ik mocht ook bijdragen aan plannen en verslagen uit Nicaragua en de Dominicaanse Republiek, op het gebied van landbouw en voedselveiligheid.
In het weekend heb ik de gelegenheid om vrienden te ontmoeten. Op een zaterdag had ik in Fermathe afgesproken met Ketty, met wie ik een paar jaar een huis heb gedeeld. We haalden warme broodjes op de markt en vonden ergens een plaats waar we konden zitten om bij te praten. Toen ik terug naar Kenscoff liep, bood een buurman me een lift aan in een taptap waarmee hij een bestelling voor iemand ging bezorgen. Een andere zaterdag was ik van plan Roseline te bezoeken, maar dat liep wat anders dan gepland. Onderweg naar de stad zag ik dat de benzinepompen inderdaad gesloten waren. Het temperatuurverschil is direct voelbaar; van de koelte van Kenscoff afdalen naar de hitte van Pétion-Ville en Port-au-Prince. De buren van kantoor hartelijk begroet en naar de bank gelopen, vlakbij kantoor. Een uur en een kwartier in de brandende zon buiten in de rij staan en vervolgens nog een uur binnen. Naast de bank vormde zich een rij bij de benzinepomp, die brandstof had. Het duurde zolang dat mijn bezoek aan Roseline erbij inschoot, want de motortaxi kwam me alweer halen.
Een andere zaterdag is het alsnog gelukt om naar Roseline te gaan. Ik was samen met Samuel en Rodrigue op pad. Eerst wat regelen in Pétion-Ville, toen naar Delmas. Onderweg kregen we bijna een ijzeren buis door de voorruit, van een onoplettend iemand die de lange buis zo over de weg zwaaide, voor een bouwbedrijf. Vervolgens reden we een bocht door, toen een tegemoetkomende auto te dichtbij kwam en met zijn spiegel onze spiegel raakte. Resultaat: beide spiegels eraf. Een klein stukje verder werden we aangehouden door de politie. De verzekering bleek sinds april verlopen te zijn. Na wat verduidelijkt te hebben, liet de agent ons zowaar verder rijden. Vorige keer schreef ik al over mijn bezoek aan het ziekenhuis. De laatste keer dat ik die familie zag, was toen ze bij mij in het ziekenhuis waren. Ik had niet verwacht ze op deze manier weer te zien. Een broer van de patiënte heeft zelf in het ziekenhuis gelegen na een motorongeluk, hun nichtje is geopereerd, hun vader lag een week eerder in het ziekenhuis; de familie krijgt heel wat klappen te verwerken.
Toen we wilden vertrekken bij het ziekenhuis, wou de auto niet starten. Wat een autopech die dag. Er bleek een probleem te zijn met een zekering. Uiteindelijk konden we verder, naar Roseline, voor een goed weerzien met de familie. Eindelijk weer samen met Roseline eten, inclusief een heerlijk fris en vers sappetje. Na nog een boodschap in Pétion-Ville reden we via Pelerin terug naar huis, om bij Pelerin wat op te halen. Ik vroeg nog of de auto de helling wel op kon komen. Ja hoor, dat kon wel. Niet dus. We waren bijna boven, toen de auto achteruit de helling weer afrolde, waarbij we tegen een muur botsten. Achterlicht kapot.
Het slachtoffer van het motorongeluk is niet het enige slechte nieuws dat we ontvingen in de afgelopen periode. In één week tijd hoorde ik van drie mensen die eigenlijk naar de dokter moesten (hetzij wegens ziekte of ongeluk), maar ze hadden geen geld, dus kon de nodige zorg niet ontvangen worden. Net als bij Pelerin, was er bij Laboule 12 een truck waarvan de remmen het niet meer deden. In de vaart bergafwaarts sleepte hij een andere truck mee. Een jongen raakte bekneld en stierf. Jackson verloor zijn zwager. Op de dag van de begrafenis, stierf een neef in het huis van de overledene. Vanuit het Noordwesten ontvingen we het verbijsterende bericht dat onze contactpersoon van de corporatie KABM volledig onverwacht is overleden. De week ervoor had ik nog met hem gecommuniceerd. Het zijn onbegrijpelijke berichten, zonder ziekte. Jonge mensen. Een groot verlies. Een docent, een vader van jonge kinderen, iemand die zich vrijwillig inzet voor de ontwikkeling van z’n dorp.
Op zondag mag ik weer genieten van de prachtige zang, de Bijbelstudies (over de plaatselijke kerk, eenheid, missie van de kerk, rollen van apostel, predikant, diaken, onderwijzer) en preken. Het doet me goed om hier weer naar de kerk te kunnen. Soms treedt het koor van de kerk op. De kinderen hebben hun eigen dienst. Op een van die zondagen ging ik direct na kerktijd met familie Nelson mee naar huis, voor mooie gesprekken en lekker eten en drinken. Allemaal mensen die vorig jaar regelmatig bij me in het ziekenhuis waren. Een andere zondag was ik na twee ritten per taptap verder lopend onderweg van Fermathe naar Kenscoff, toen een motortaxichauffeur die me normaalgesproken rondrijdt me inhaalde. Hij vroeg me gekscherend of ik aan het sporten was, vond dat ik wel genoeg lichaamsbeweging had gehad, en nam me verder mee naar huis.
Mijn buurjongetje vierde zijn tweede verjaardag. Hij komt geregeld bij me (en ik bij hen). Dan roept hij vanaf hun huis aan me en vraagt me van de muur te komen tillen. De perziken aan de boom heten volgens hem kokosnoten. Hij komt met een bal spelen, knoeien met water, takjes in huis gooien, om vervolgens de bezem te pakken en ze op te vegen. De poes vindt hij een beetje eng. En de poes hem ook…
18 mei was het ‘vlaggendag’, een nationale feestdag. Die avond kleurden de Niagara Falls gedurende een kwartier rood en blauw, de kleuren van de Haïtiaanse vlag. Een mooi symbool van solidariteit.
Drie avonden in de week klinkt er luide muziek hier vlakbij, wat vele buurtbewoners wakker houdt. Elke middag om twee uur hoor ik kinderen uit school komen, die hier vlakbij is. Aangezien Patrick en ik voornamelijk thuis werken, komt hij elke week wel een keer bij mij thuis, zodat we samen kunnen werken. Hij nam ook een keer twee huisgenoten mee, inclusief een 3-jarige, die ik kennis heb laten maken met Duplo.
Afgelopen zaterdag had ik opnieuw de gelegenheid om op bezoek te gaan bij familie Nelson en dit keer ook bij de familie van de patiënt. Rijden met autootjes, spelen met de kinderen. En ik kom niet weg zonder dat ik iets gegeten heb.
Zondag was het hier moederdag. De dienst stond in het teken hiervan. Aan het einde van de dienst kwamen alle kinderen binnen, elk met een eigen gemaakte kaart in de hand. Vier dames stonden voorin te zingen, terwijl de kinderen een kaart gaven aan iedere moeder en getrouwde vrouw. Een mooi initiatief.
’s Middags bracht ik met Samuel en z’n zoontje een bezoek aan hun akker, waar ze peper, prei en wortels hebben geplant. Hoewel ook hier in Kenscoff de meeste mensen afhankelijk zijn van landbouw, blijft het een onzekere bezigheid. De zaden en andere benodigdheden worden steeds duurder, de opbrengst is onzeker, en als het tegen zit, regent het onvoldoende voor een goede oogst. Daarna kreeg ik bezoek en ook gisteren klopte er onverwacht bezoek aan de deur. Welkom.
Gisteren mocht ik het goede nieuws ontvangen dat de rekening van het ziekenhuis betaald is. De patiënte mocht zowaar naar huis, al zal ze nog wel regelmatig terug moeten voor controle, en ook voor een tweede operatie. Haar beide handen zitten nog in het verband en gips, in verband met gebroken vingers. Ook haar knie zit in het verband, wegens een verbrijzeld bot. Het zal nog een lange weg worden, zowel qua lichamelijk als mentaal herstel. Namens haarzelf en haar familie heel hartelijk dank aan een ieder die heeft bijgedragen om de ziektekosten te betalen en haar de benodigde zorg te verschaffen!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 399
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezigheden-en-situatie-in-pestel-noordwesten-etc
)
[44] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083294
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-05-30
[photoRevision] => 0
[title] => Perspectief
[message] =>
Dag allemaal,
Het blijft onrustig en onveilig in Haïti. Het lijkt alsof het land wordt geregeerd door bendes en corruptie. Op dit moment lijken de criminelen het hef in handen te hebben. De overheid heeft weinig in te brengen en blijft verontrustend stil. Vervoer over de weg is een gok. Berovingen, kidnappingen; alles is mogelijk. Rondom Port au Prince is het het ergste maar hier in het Noordwesten komen de verhalen over kidnappingen en berovingen inmiddels ook angstig dichtbij. Elk nieuws lijkt slecht nieuws te zijn.De prijzen van levensmiddelen e.d. stijgen per dag. Brandstof is moeilijk te krijgen of tegen een woekerprijs.
Gelukkig zijn we nog steeds in staat om de kliniek open te houden en om ons werk te doen. De focus houden op het werk helpt om alles in perspectief te blijven zien. Een week dienst, zes bevallingen.
Vrijdagavond om 22.00 word ik gebeld voor Nachlande. Voor de eerste keer zwanger en de pijn van de weeën had ze niet verwacht. Geruststellend zeggen dat iedereen pijn heeft tijdens de bevalling helpt niet. 'Ik weet zeker dat ik meer pijn heb dan alle anderen die bevallen"! Haar moeder wordt voor de eerste keer oma en ze kan het lijden van haar dochter met moeite aanzien. Alles loopt voorspoedig en rond 02.45 mag Nachlande gaan persen. Zij doet haar best maar haar moeder raakt volledig in paniek. Door haar gegil en tegenstrijdige 'adviezen' raakt Nachlande ook in paniek en perst gillend in het wilde weg zonder effect. Ik kom amper boven al het gegil uit en doe een drastische daad: ik sla haar moeder met geweld op haar bil "EN NU STIL OF ERUIT!!" Met moeite beheerst ze zich en Nachlande kan eindelijk op mijn instructie goed gaan persen. Om 03.05 wordt een meisje geboren. Iedereen blij, alle paniek vergeten en de klap op de bil wordt met plezier nagespeeld.
Maandag komt Nelda, derde kind, in de kliniek. Ze is ver over tijd, 45 weken zwanger, en nog steeds geen weeën. Door het ver over tijd zijn is de bevalling risicovol voor de baby. Inleiden kan problemen geven. Eigenlijk is een geplande keizersnede de beste optie maar ze geeft aan dat dat financieel niet makkelijk is. Ik snap haar maar zie ook de risico's. Ik besluit haar te 'strippen' en om af te wachten wat haar lichaam doet. Om 16.00 heeft ze milde weeën. Ik benadruk de afspraak dat, zodra het lijkt alsof de baby moeite heeft met de weeën, ze alsnog met spoed naar ziekenhuis La Pointe zal gaan. De weeën nemen toe en de baby doet het goed. Om 23.16 wordt na kort persen een mooie jongen geboren. Grote vreugde. De spanning valt weg. Voor iedereen.
Dinsdagmiddag en we zijn net klaar met de operaties. Josnaida, eerste kind, komt het ziekenhuis in met buikpijn. Heftige buikpijn. Maar het zijn geen weeën, zegt ze, ze is pas 5 maanden zwanger. Ze is nooit bij ons geweest dus ik moet haar op haar woord geloven. Behalve over die buikpijn, dat zijn toch echt weeën. Als ik haar controleer kom ik inderdaad een kopje tegen. In een paar minuten wordt er een mini jongetje geboren. Hij huilt even maar ik wil de moeder geen hoop geven. Vijf maanden is te vroeg. Zonder Neonatale Intensive Care is zijn kans op leven minimaal. Als haar data klopt dan is de baby nog geen 24 weken. Ik leg het jongetje bij moeder en al snel bemoeilijkt zijn ademhaling en na een tijdje overlijdt hij. Het verdriet van Josnaida is groot.
Woensdagochtend komt Rose, eerste kind, met beginnende weeën. Ze doen nog weinig voor haar dus in overleg gaat ze naar huis. Ze woont niet ver weg dus ze kan makkelijk terugkomen. Om 13.00 is ze terug. Hevige weeën en 8 cm! Om 13.59 wordt een jongetje geboren. "Binnen het uur!" zeg ik, "zo mag je wel 10 keer bij mij bevallen!". Rose is blij met haar jongen maar over mijn uitspraak niet zo enthousiast; "Ik wil NOOIT nog een keer bevallen!". Jaja, die uitspraak kennen we...
Donderdagochtend rond 08.00 komt Wesna met beginnende weeën. Het is haar tweede zwangerschap maar haar eerste kind heeft ze door een miskraam verloren. Rond 10.00 zit ze op vijf cm maar haar baby blijft hoog zitten, daalt niet in. Ook voelt alles net even anders aan. De echo toonde normale hoofdligging dus waarom daalt de baby niet in? Haar vliezen breken maar de baby blijft hoog. I.o.m. haar familie besluit ik om niet bij ons te blijven afwachten maar dat ze doorgaat naar La Pointe. Een keizersnede kan nodig zijn. De familie vindt vervoer en om 13.00 gaat Wesna naar La Pointe. Het is vervelend om door te sturen maar het blijkt een goed besluit te zijn. Om 21.00 belt haar moeder mij. Een grote jongen is met keizersnede geboren. Moeder en kind maken het goed. Opluchting en blijdschap alom
Donderdagavond om 19.30 word ik gebeld voor Maica, eerste kind. Ze komt van ver maar een grote groep familie en buren zijn meegekomen. Ze heeft de hele dag goede weeën gehad maar haar pleegmoeder maakt zich zorgen; de baby komt maar niet. Ik doe de controle en ze is volledig open, kopje mooi diep. De pleegmoeder heeft gelijk; de baby zou geboren moeten worden. Ik zie haar weeën even aan en merk dat goed persen haar niet lukt. Met de vacuum, in de volksmond 'het hoedje', ga ik haar wat helpen en na een aantal weeën wordt een jongetje geboren. Hij heeft wat startproblemen maar al snel begint hij flink te huilen. Iedereen blij! De kamer stroomt vol met Maica's familie en buren die in spanning buiten hadden zitten wachten op het horen van dat mooie geluid.
Te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. Wat geeft meer perspectief dan zien dat leven begint. En eindigt. In mijn werk als verpleegkundige zie ik verdriet en ontmoediging. Ook zie ik vreugde en overwinning. Het ene bevestigt het andere. En de grootste pijn is soms nodig voor de grootste vreugde. De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid. Ik hoop en bid dat ik mijn werk hier in Haiti kan blijven doen. Dat de situatie houdbaar blijft. En dat we dit land zullen zien opklimmen uit dit diepe, diepe dal. Deo Volente. Zo de Heere wil.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 317
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => perspectief
)
)
)
[reportsPaginator] => Zend_Paginator Object
(
[_cacheEnabled:protected] => 1
[_adapter:protected] => TravelLog\PaginatorAdapter Object
(
[_count:protected] => 60
[_array:protected] => Array
(
[30] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089625
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-12-16
[photoRevision] => 0
[title] => Terugkijken
[message] =>
Dag allemaal,
Het is het einde van het jaar en dan krijgen we de neiging om terug en vooruit te kijken. Door twee patiënten werd ik gedwongen om ver terug te kijken.
De eerste was een oudere vrouw die in de kliniek kwam met haar dochter. Haar dochter kwam me zo bekend voor en opeens wist ik het: 'Micheline! Haar gezin! Sandi slapend op een stoel!'. Jaren geleden maar ik wist niet hoe lang. Later zocht en vond ik haar verhaal op mijn blog:
"05 Maart 2013
De afgelopen week twee keer naar het ziekenhuis in Port de Paix gereden met een vrouw en haar drie kinderen. Sandi, een meisje van 3 jaar, kwam in de kliniek twee weken geleden. Ze was ziek en knapte niet op met antibiotica. De HIV-test bleek positief te zijn. Ze heeft een zus van 7 jaar, Chaneika, en een broertje van 7 maanden, Givenslee. Haar vader is overleden. Het hele gezin, ook de moeder, Micheline, blijkt HIV positief te zijn. We hadden er al op gerekend maar toen de uitslagen kwamen was het toch even slikken. Chaneika oogt gezond en is ‘al’ 7 jaar oud geworden zonder problemen en Givenslee is een tevreden dikke peuter met oog voor alles wat beweegt. Maar dus allemaal hebben ze HIV. Het waren 2 lange dagen van wachten, testen, gesprekken en weer wachten. Aan het einde van de dag was iedereen, inclusief ik, helemaal kapot. En vooral Sandi had het zwaar. Op een gegeven moment was ze zo moe dat ze zittend op een metalen klapstoel in slaap viel."
Na al die jaren, alle vier nog steeds op behandeling en Sandi is inmiddels een tiener. De foto van toen verwoordt voor mij nog steeds de impact van HIV op zo veel levens. Ook jonge levens. Het was zo goed om Micheline te zien en om te horen dat zij en haar kinderen met behandeling in goede gezondheid zijn. En ik ben zo blij dat na de begeleiding Micheline de verantwoording voor de behandeling heeft genomen en gehouden.
De andere patiënt was een vrouw die kwam in mijn dienst vanwege problemen bij 9 maanden zwangerschap. Tijdens het consulteren en in gesprek met haar en haar man had ik een soort déjà vu gevoel. Alsof ik al eens eerder zo had gezeten met hen. Uiteindelijk stelde ik de vraag: "Waarom komen jullie mij zo bekend voor?". De vrouw zei dat ze zich al had afgevraagd of ik hen niet herkende. Ze vertelde hoe ze opgenomen geweest was met cholera en dat het vinden van een ader voor een infuusnaald een strijd was geweest vanwege haar slechte toestand en hoe onstabiel ze de eerste nacht was geweest. 'Mw pat kitew domi/door mij kreeg je geen slaap' zei ze. Mijn nacht met haar kreeg zij op dat moment niet mee. Dat hoorde ze later van haar man die ook de hele nacht bij haar was geweest. Dat was dus waarschijnlijk in de choleratijd van 2011 of 2012. En nu hoogzwanger van hun derde kind.
Terugkijken en vooruit kijken. Afgelopen jaar was een intensief jaar vol onzekerheden en zorgelijke ontwikkelingen; met name door de economische, politieke en humanitaire crisis in Haiti. En helaas hebben we menselijk gezien weinig reden om te denken dat volgend jaar veel beter zal zijn op dat gebied. Vooruit kijken is moeilijk. Hoop houden voor een positieve verandering is moeilijk. En toch, te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. "De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid." zei ik in een eerdere blog dit jaar. De vreugde in elke dag. Of de vreugde van ver terug kijken nemen om vooruit te kunnen blijven kijken. In Hoop.
Gezegende Kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2023.
Groeten, Jacqueline
.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 282
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/620_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terugkijken
)
[31] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089553
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-12-11
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie natuur, moeilijke momenten en veranderingen
[message] =>
De laatste maand van het jaar. Elke eerste zondag van de maand wordt hier in de kerk Heilig Avondmaal gevierd. Zondag 4 december was een speciale dienst, zei de predikant. We hebben alle 12 maanden van het jaar mogen meemaken. Ik dacht aan degenen die het niet hebben meegemaakt, al degenen die dit jaar zijn overleden. Helaas ken ik er teveel. Niet te bevatten.
Het liep weer eens anders dan anders, die zondag 4 december. Om 6:15 uur stond ik klaar om naar de kerk te gaan, die om 7 uur begint. Sinds de klok een uur achteruit is gegaan, begint de dienst vroeger. Maar de motortaxi chauffeur kwam niet opdagen en hij nam z’n telefoon ook niet op. Uiteindelijk ben ik maar gaan lopen, om niet nog meer te laat te komen. Niet zo ver bij huis vandaan stonden een paar mensen te praten. Ze herkenden me en riepen aan een motor die me net tegemoet was gekomen, met passagier. Hij had z’n passagier afgeleverd, dus vroegen ze hem om mij weg te brengen, erbij benadrukkend dat ik ‘een vriendin ben van die en die, dus goed op haar passen’. Er stapte nog iemand achterop, die gelijk een lift kreeg. Hij stapte af bij de doorgaande weg. Vlak daarbij was een deel van onze weghelft afgezet en er stond een politieauto. Ik zag een vrouw op het wegdek liggen, temidden van een spoor bloed. Ze was overleden en de politie had de ruimte om haar heen afgezet. Ik kreeg prompt kippenvel en dacht aan haar familie, hoe niemand er van uit was gegaan dat ze deze dag zou sterven. Ik maakte me ook zorgen om mijn vaste chauffeur en hoopt dat hij hier niet bij betrokken was.
Elke zondag opnieuw geniet ik van de prachtige zang in de kerk. De stemmen zijn zo zuiver, zo op elkaar afgestemd, in harmonie, met bovenstem en al. Ik keek om me heen door de kerk, naar de wiegende gemeenteleden, die meebewegen op de muziek. Ook de beide voorzangers stonden op het preekgestoelte mee te deinen op de muziek. En ik glimlachte in mezelf. De dienst werd afgesloten met een indringend gebed, over hoe we vaak ontmoedigd willen raken, ook en vooral dit jaar, maar toch houdt God ons vast.
Samen met een aantal andere gemeenteleden kreeg ik een lift van een van de drie personen die per auto naar de kerk komen. Ik zat tussen drie kinderen in, eentje geheel in het roze gekleed. We vervolgden onze route per bus naar Fermathe. Ik was net te voet onderweg vandaar naar huis, toen een motor naast me stopte: dezelfde chauffeur die me naar de kerk had gebracht. “Kom, dan gaan we,” zei hij. Hoe is het mogelijk. Er werd duidelijk voorzien in transport voor me die dag. Ik genoot opnieuw van de omgeving. Het was weer een mooie dag. De route van en naar de kerk gaat door een prachtig gebergte. Sommige dagen lijkt het extra mooi buiten. De bergen scherp afgetekend, heldere kleuren, gele en blauwe bloemen. De omgeving verveelt niet, ongeacht hoe vaak ik er loop, of hoelang ik er woon. Het is een mooi land, een mooie schepping. Ik blijf ervan genieten. Als ik dan bijna thuis ben, staan er twee grote luidsprekers tegenover elkaar te brullen, om het hardst luide muziek spuwend. Op de velden groeit de groente: broccoli en sla worden deze maand geoogst. Ook zoete aardappelen, prei en erwten worden geplant.
Net toen ik de deur achter me dicht trok toen ik thuiskwam, werd er geklopt. Daar stond de motor taxi chauffeur! Hij vroeg of ik die ochtend iemand op straat had zien liggen. Ja. Hij was betrokken bij het ongeluk. Dus toch, waar ik al bang voor was. Het was nog vroeg, en nog donker, toen hij bergafwaarts reed met een passagier. Het is een bochtige weg en in een van die bochten kwam hem een vrachtauto tegemoet, die noodgedwongen de bocht ruim nam. Een andere motor haalde die vrachtauto in de bocht in, zonder dat hij iets kon zien, en ook zonder licht. De beide motoren knalden op elkaar. Je kunt nog zo voorzichtig zijn, maar als een ander het niet is, dan is een ongeluk soms niet te vermijden. ‘Mijn’ chauffeur was licht gewond, zijn passagier kwam er zonder kleerscheuren vanaf, de andere chauffeur ook, maar diens passagier raakte de grond met haar hoofd en stierf ter plekke. De chauffeur is er vandoor gegaan. Een onnodig ongeval. De vrachtauto is in beslag genomen, terwijl die chauffeur onschuldig is. Aan rechtvaardigheid mankeert het hier nogal.
Dat blijkt ook uit het aantal vonnissen dat wordt geveld. Maar liefst 83,5% van de gedetineerden zitten in langdurige hechtenis zonder veroordeeld te zijn, nog steeds wachtend op een rechtszaak. Tegelijk is straffeloosheid een groot probleem. Zoveel mensen worden vermoord, verkracht, ontvoerd, zonder veroordelingen. De situatie in gevangenissen is eveneens extreem moeilijk. In een tijdsbestek van slechts vijf dagen zijn 9 gevangenen overleden in de gevangenis van Jacmel, vermoedelijk aan cholera. Uitgemergelde lichamen. Er is niet voldoende plaats om te slapen, niet voldoende voedsel, niet voldoende sanitair. Cholera is inmiddels aanwezig in heel het land en blijft veel slachtoffers maken, vooral onder jonge kinderen en in gevangenissen.
Door het bendegeweld hebben al 96.000 mensen hun huizen verlaten. Vooral in en rondom de hoofdstad blijft de situatie fragiel, in alle richtingen. De noordelijke route via Canaan is al enige tijd te riskant, wegens berovingen en verkrachtingen van vrouwen en meisjes. In de loop der jaren ben ik daar zovele malen langs gereden, van en naar het Noordwesten. Onbegrijpelijk, niet te vatten, dat binnen één volk mensen zo tegen elkaar opstaan. Union fait la force, is het devies van Haïti, oftewel eenheid maakt kracht. Wat is er gebeurd met die eenheid?
Bij Liancourt zijn eveneens bussen, taptaps, auto’s en vrachtauto’s overvallen, waarbij passagiers zijn ontvoerd en verkracht. Afschuwelijke berichten. Ook voor groepsverkrachtingen schrikken bendeleden niet terug. Er is opnieuw een journalist gedood. De bendes blijven hun gebied uitbreiden en proberen ook Carrefour Feuilles over te nemen. Afgelopen dinsdag, 6 december, opnieuw ontvoeringen en schoten bij Laboule 12. Een hoofdagent is gedood bij de entrée van de politieacademie (Route Frères), in een politieauto. Zijn chauffeur is ontvoerd. Een vader en zoon, eigenaars van Emile Market in Pétion-Ville (waar ik in het verleden wel boodschappen gehaald heb) zijn beide doodgeschoten. Bij Source Matelas zijn minstens 12 burgers gedood en meerdere huizen in brand gestoken, als wraakactie door een bende die door de politie de buurt uit was gestuurd. Waar zijn mensen mee bezig? Haïti is een van de vijf landen waar op dit moment hongersnood heerst (Afghanistan, Ethiopië, Somalië en Zuid Soedan zijn de andere vier). Mensen overleven, doorstaan, weerstaan. Het woord dat gebruikt wordt, is wat lastig te vertalen. Er komt een punt waarvan je denkt, kan de mens nog blijven doorstaan? Ik hoor van mensen bij wie er dagenlang niets op het vuur heeft gestaan, omdat er niks te eten is.
Nog steeds kiezen mensen hierdoor voor riskante pogingen om te migreren, in wankele boten de zee overstekend, of de grens naar het buurland. Tegelijk worden er door de Dominicaanse Republiek wekelijks vele Haïtianen opgepakt en naar Haïti gestuurd. Dit gaat zover dat men kijkt naar de huidskleur en allen met een donkere kleur oppakt, zonder na te gaan of het daadwerkelijk gaat om (illegale) Haïtianen. Als resultaat heeft Amerika toeristen gewaarschuwd dat ze opgepakt kunnen worden op basis van huidskleur.
3 november is de brandstofterminal Varreux eindelijk weer in handen gekomen van de politie, na twee maanden geblokkeerd te zijn geweest door bendes. Er moest eerst een en ander opgeruimd en gerepareerd worden, maar 12 november konden benzinepompen eindelijk weer open, al was het niet in het hele land. Het zuiden en het noorden heeft nog steeds geen brandstof. En helaas lijkt het van korte duur te zijn geweest, want inmiddels staan er weer lange rijen voor de weinige pompen die open zijn in Port-au-Princen en zijn alle pompen buiten Port-au-Prince wederom gesloten. Ik was blij de taptaps weer op straat te zien, eindelijk weer aan het werk na alle brandstofnood. Blijkbaar duurt het niet lang, hoewel de overheid blijft beweren dat er geen brandstoftekort is. Tijdens de brandstofcrisis hebben bedrijven de uren verder ingeperkt of zijn volledig gesloten. Bij één bedrijf zaten hierdoor 1700 mensen zonder werk.
Diezelfde 12 november ging buurman Samuel bouwmaterialen kopen in Delmas, maar de eigenaar van de zaak was die ochtend doodgeschoten bij een poging om hem te ontvoeren. De ontvoeringen gaan nog steeds door. De situatie rondom Petit-Rivière de l’Artibonite is ook weinig positief, met plundering, huizen die in brand worden gestoken, geweld, verkrachtingen, moord. De zwager van een bekende werd ontvoerd op 23 november, bij Laboule 12, samen met 3 passagiers in de bus die hij reed. Op 8 december is hij vrijgelaten, zonder bus, vermagerd, geslagen, en na betaling van losgeld. Daarbij worden zulke hoge bedragen geëist dat het onmogelijk is voor een familie om het gevraagde geld bijeen te krijgen. De onderhandelingen kunnen daardoor lang duren. Een slachtoffer blijft achter met een trauma, grote schulden, en zonder bron van inkomsten.
Laboule 12 is waar ik naar de kerk ga. Vanaf de busstop is het ongeveer een kwartier lopen naar de kerk. Bij een van die wandelingen liep ik in gelijk tempo met iemand die in zichzelf liep te zeggen dat het zo droevig was om Laboule 12 zo leeg te zien. Vrijwel geen verkeer, weinig mensen. We raakten aan de praat, totdat onze wegen zich scheidden toen hij aangekomen was bij de plaats waar hij z’n varken ging voeren. Hij was blij met een kort praatje, omdat iedereen tegenwoordig bang is voor iedereen, zei hij. Het zit ‘m opnieuw in de kleine dingen.
Er is nog steeds geen Bijbelstudie voorafgaande aan de kerkdienst, om de diensten korter te houden en mensen eerder naar huis te kunnen laten gaan. Ook alle doordeweekse activiteiten zijn nog steeds geannuleerd, op de donderdagse diensten na. Soms ga ik na de dienst mee naar huize Nelson en drinken we met z’n allen een kom warme chocolademelk. Of mijn kleine vriend van 3 jaar maakt zogenaamd eten voor me. Hij legde een doekje op m’n jurk als een slab en ging zogenaamd eten voor me koken. Hij pakte wat houten dingen van tafel die diverse ingrediënten voorstelden en maakte er ook alle geluiden bij, van sissende olie en een blender, om patat, plantains of hotdogs te bakken of verse sap te maken. We hebben niet veel nodig om ons te vermaken.
Ook hier is het winter. Aangezien Kenscoff op 1500 meter hoogte ligt, is het hier het hele jaar vrij koel, vergeleken met lager gelegen gebieden. Maar nu in december dalen de temperaturen zelfs tot 12 of 14 graden. Zonder kachel of isolatie, en met open ramen, is dat toch wel heel frisjes...
In het weekend heb ik de gelegenheid om wat bezoek af te leggen, of bezoek te ontvangen. Op een zaterdag naar diverse families. Fijn om ze te ontmoeten, maar ook weer veel moeites. Bij de ene familie is er regelmatig ziekte of ongeval, maar geen geld voor medische follow-up. Ik bezocht een meervoudig gehandicapt meisje dat via een stichting in Kollum een rolstoel heeft gekregen. Ze wisten niet dat ik zou komen, maar ik trof haar aan in de stoel, die grote uitkomst biedt. Helaas zijn haar medicijnen tegen epilepsie slecht verkrijgbaar en onbetaalbaar geworden. Er zijn meer medicijnen onverkrijgbaar tegenwoordig, als gevolg van alle wegblokkades. Een bekende kwam als gevolg van een motorongeluk terecht in het ziekenhuis in Jeremie, maar daar konden ze hem niet helpen. Hij moest overgebracht worden naar Les Cayes, in een naburige provincie. Er was echter geen transport beschikbaar, dat moest hij zelf verzorgen, op een moment dat brandstof niet beschikbaar was. Uiteindelijk is hij per motor overgebracht, met al z’n breuken en verwondingen. Niet best.
Toen ik bij familie Nelson op bezoek kwam, was m’n kleine vriend daar blij me te zien, zo blij dat hij z’n bord helemaal leeg had gegeten, want anders zou ik niet komen, hadden ze hem verteld... Wat een mooi compliment. Ik heb z’n tante leren borduren. Op een andere zaterdag ging ik naar vrienden in Grande Savanne, bij Fort Jacques, per motor. Ik kijk mooi om me heen achterop de motor, alles in me opnemend. Toen ik afstapte, kregen de kinderen me in het vizier. Ze renden op me af, sloegen allemaal hun armen om me heen, riepen om het hardst ‘godmother’ (een van hen is m’n petekind). Wat een enthousiast onthaal. Ik heb m’n best gedaan om her en der een kus op een hoofd te drukken en een omarming te geven aan de acht kinderen die om me heen hingen; broertjes en zusjes, neven en nichten. Een ontbrak, hij was water halen bij de bron en kwam later.
De kinderen blijven me vreugde brengen. Zo nu en dan komt m’n buurjongetje bij me. Hij weet inmiddels dat je filmpjes kunt kijken op m’n telefoon. Internationale liedjes klinken dan door het huis: the wheels on the bus go round and round, if you’re happy and you know it clap your hands. En hij zingt vrolijk mee, klapt in z’n handen, stampt met z’n voeten. Of we gaan voetballen. Als z’n neven erbij zijn, duwen ze elkaar op de bureaustoel het huis door of verstoppen ze zich in een keukenkastje. M’n kleine vriend komt regelmatig met paarse bloemetjes aanzetten die hij in de tuin plukt. Hij had zelfs een pindakoekje voor me gekocht.
Op een andere zaterdag (26 november) ging ik voor het eerst sinds maanden weer naar Pétion-Ville, opnieuw met mijn trouwe motorchauffeur. Ik moest wat dingen regelen en kopen. Eveneens ben ik bij Clinique Lambert geweest, het ziekenhuis waar ik vorig jaar een maand gelegen heb. De buitenkant kwam me totaal onbekend voor, uiteraard, want ik was binnen al die tijd. Ook de balie bij binnenkomst herkende ik niet. Ik heb foto’s afgegeven die gemaakt zijn van het personeel op de dag dat ik werd ontslagen uit het ziekenhuis, 11 augustus 2021, toen ze een taart ontvingen voor de goede zorgen. Daarna op bezoek bij vrienden in Pelerin 11.
In de loop van november, na het vrijgeven van de brandstofterminal, zijn eindelijk een aantal scholen geopend, al gaat het moeizaam. Niet alle ouders zijn in staat de verdriedubbelde prijzen voor het openbaar transport te betalen, los van de duurder geworden schoolspullen. Nu hoor ik gelukkig weer het geluid van langslopende kinderen als ze uit school komen, om 13:00 uur. De poes laat ook regelmatig van zich horen, vooral als hij weer met een buit aan komt zetten: een slang(etje), een muis, of een salamander, hij lust het allemaal. ’s Avonds kijk ik naar de mooie sterrenlucht. Bij volle maan lijkt het ook op avond nog zo licht, terwijl je zonder maan geen hand voor ogen ziet.
In november had ik de gelegenheid om bij te dragen aan een webinar van het Nederlandse kennisplatform KUNO, over het onderwerp ‘from emergency response to recovery.’ 19 november was het Wereld Toilet Dag. In het kader daarvan nam ik del aan een webinar met sprekers van de nationale instantie van water en sanitatie (DINEPA), universiteiten, internationale organisaties Helvetas en Haiti Outreach. Helaas zijn hier nog steeds vele gezinnen die geen toilet hebben.
Achter de schermen mag ik zo nu en dan nog steeds wat meelezen en denken voor Church World Service (CWS). In november (10 november) heb ik een dag doorgebracht met oud-collega’s Patrick, Steven en Samuel. Fijn om eindelijk weer eens met de mannen om tafel te zitten, bij Patrick thuis. Aan het eind van de dag kwam de motor chauffeur me echter niet halen. Het is vroeg donker en na donker is het hier niet vertrouwd om de weg op te gaan, dus zo bleef ik onverwacht logeren. Elke dag wordt in deze fijne familie afgesloten met gezamenlijk zingen en gebed. Mijn kleine vriend vond het helemaal niet erg dat ik bleef logeren, integendeel, ik mocht nog wel een nacht blijven. Hij heeft hele verhalen, vele vragen. We spelen met een autootje of een bal en hij laat me zien hoe hij probeert te leren schrijven.
Ik had de gelegenheid om de verslagen van CWS te lezen over distributies van geiten in het Noordwesten, mogelijk gemaakt door de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. De geiten komen op een zeer gelegen moment, want gezinnen hebben geen reserves meer na de moeilijke tijden van dit jaar en voorgaande jaren. De geiten worden zowel in het Noordwesten als in Grand Anse beschikbaar gesteld, aan boeren, docenten en leerlingen. Samuel vertelde me dat hij een gezin bezocht dat twee geiten had ontvangen via de school van hun kinderen. Hij vroeg of het kind dat de geiten had ontvangen sandalen aan kon trekken voor de foto, maar die had hij niet, en z’n broers en zussen ook niet. Hun vader heeft hen in de steek gelaten. Blootsvoets op de foto dus, en met een lege maag. Er heerst grote honger in het Noordwesten. Het is oneerlijk verdeeld op de wereld.
In het Noordwesten werken de partners eveneens verder aan een systeem dat de gemeenschap van water zal voorzien, een centrum waar landbouwproducten getransformeerd kunnen worden, een dorpswinkel waar zaden en gereedschap verkocht worden (wat vaak moeilijk te krijgen is of niet van goede kwaliteit is). Een andere partner heeft bonen, maïs, sorghum, plantanen en ‘breadfruit’ verstrekt, plus microkrediet voor de productie van ricinusolie. Ook trainingen gaan door. Tevens is eindelijk maar toch de bouw van de school in Dos d’Âne begonnen. Eind november heeft William een training verzorgd voor de bouwlieden. Alles loopt vertraging op door de huidige context.
Eveneens heb ik geholpen met vertalen van verslagen van bezoeken aan gezinnen die geselecteerd zijn voor bouw van huizen en waterreservoirs in Pestel. Al bij het lezen ervan krijg ik kippenvel, een brok in m’n keel en tranen in m’n ogen. Verbijsterend. Een gezin van 12 personen in een huis van 26 m2. Bij de meeste gezinnen zijn alle muren van hun huis ingestort, alleen het houten raamwerk staat nog. De muren zijn vervangen door zeildoeken. Of daar waar het huis volledig onbewoonbaar is geworden, heeft men met golfplaat, zeildoek en lakens een tijdelijk onderkomen gebouwd. Zo wonen er 7 personen in een vertrek van 12 m2. Uiteraard lekken deze onderkomens zozeer dat ze geen bescherming bieden tegen regen. De meeste gezinnen hebben naast huis en/of waterreservoir ook dieren verloren, gewassen, inboedel, bron van inkomsten (handel). Maar ook zijn er die gewond zijn geraakt door op hen vallende muren.
Een vrouw van 26 is haar man verloren in de aardbeving. Hij werd bedolven door een instortend huis terwijl hij op de markt stond om telefoonaccessoires te verkopen. Los van de aardbeving hebben verbazend veel gezinen veel verliezen geleden. Ongelukken, jonge sterfgevallen. Wat hebben ze veel geleden. Een vrouw van 52 is drie keer getrouwd geweest, drie keer weduwe geworden. Iemand van 69 is al drie van haar vier kinderen verloren, evenals alle drie de vaders van die vier kinderen. Een vrouw van 77 is drie dochters en een zoon verloren. Een eerste dochter stierf toen ze 2 jaar was. De tweede was 35 en stierf na een miskraam en eclampsie. Een derde stierf op haar 30e, eveneens zwanger. Een zoon van 28 is doodgeschoten in Port-au-Prince. Verschrikkelijk.
Tegelijk ben ik dankbaar dat de bouw van nieuwe huizen en waterreservoirs voor deze gezinnen mag doorgaan. Een klein beetje houvast en steun temidden van het verdriet en de moeite. De afgelopen maand zijn er diverse huizen en reservoirs van start gegaan, dus reden tot blijdschap. Ook bij deze gezinnen wordt geconstateerd dat velen geen latrine hebben. De psychosociale activiteiten en psychologische steun gaan eveneens door, wat zeer belangrijk is, gezien alles wat mensen meemaken en de langdurige gevolgen van zowel de aardbeving als andere gebeurtenissen, die leiden tot angst, schrik, verdriet, trauma.
1 december had ik de gelegenheid om een mooie middag door te brengen bij MCC, de organisatie waar ik de eerste jaren hier in Haïti werkte. Goed weerzien, met een oprecht hartelijk welkom. Er is een nauwe samenwerking tussen MCC en CWS en ook is er zowel personeel van MCC naar CWS gegaan als andersom. Mijn oud-collega Rony van CWS is nu directeur van MCC en hij had me uitgenodigd, wat een verrassing was voor de rest van het team. Ik werd gelijk in de keuken al vastgehouden, door de dames Marie, Kettely en Eclane, oudgedienden. Ik kreeg driedubbele omhelzingen. We waren oprecht blij elkaar te zien. Het lijkt aan de ene kant zo kort geleden dat ik voor het eerst de deur van het MCC kantoor binnen kwam lopen, de dag dat ik aankwam in Haïti, voor een contract van drie jaar. Tegelijk is er zoveel gebeurd sindsdien. Er is veel veranderd, maar er is ook veel gelijk gebleven op het kantoor. Joseph en Hervé werken er nog steeds. Enthousiast weerzien met allen. Sommigen had ik lange tijd niet gezien. Elk jaar in december houdt MCC een eindejaarsactiviteit. Die viel vroeg dit jaar, wegens andere verplichtingen van diverse teamleden. Ik mocht er dus bij zijn. Bij deze gelegenheid waren ook echtgenotes aanwezig en ook met hen een goed weerzien. Er werden druk voorbereidingen getroffen voor het feestmaal. Er was muziek, een stel zong een mooi lied, er werden cadeaus uitgewisseld, er werden mooie woorden gesproken, er werd heerlijk gegeten: rijst met bonen, vlees, vis, diverse soorten salade, verse sap van passievruchten en ananas, taart na. Het was een heel goed weerzien met iedereen, heel hartelijk en enthousiast.
Twee dagen later, zaterdag 3 december, zijn we met z’n zessen op pad geweest naar een prachtig gebeid, met als bestemming La Porte. We hadden het al vaker gehad over deze bestemming, die Jackson kent omdat zijn oma daar uit de buurt komt en hij er vroeger de zomers doorbracht. Deze dag was het dan eindelijk zo ver. Om 9 uur haalde Wadley Samuel en mij op, op de motor. In Fermathe moest Samuel wat regelen. Terwijl we op hem wachtten, was er van alles te zien. Een oudere man die lolly’s en snoepjes verkocht, in een houten bak voor z’n buik, met een band om z’n hals. Een jongeman die konparèt verkocht (een soort zoete koek), in plastic zakken. Motoren die parkeren naast het bord ‘no parking’. Taptaps en bussen die passagiers roepen.
We vervolgden onze rit. Onderweg pikten we de rest van het gezelschap op en wisselden we qua passagiers. Ik kwam nu tussen Jackson en Isna terecht, hun zoon Jamesly zat tussen Wadley en Samuel op de andere motor. Op naar Okade ging het. Het was een zonnige dag. Een strakblauwe lucht, een overweldigend mooie omgeving. Het is zo’n fantastisch mooie route, door het gebergte. Heldere kleuren, scherp afgetekende bergketens, de een na de ander. Aan de andere kant zicht op Port-au-Prince, de zee, Mon Kabrit, tot aan het meer naar de Dominicaanse Republiek. We stopten ergens om van het mooie uitzicht te genieten en wat foto’s te maken. Zo nu en dan steile, scherpe bochten. Slecht wegdek, van wit gesteente naar rul, los zand. De regen heeft de weg uitgesleten, diepe geulen gegraven. Dit is echt ‘mountains beyond mountains’. We stopten opnieuw toen we bij de rivierbedding kwamen. Daar was ik eerder geweest, de rest van de route kende ik nog niet. In de bedding staan marktkraampjes (opmerkelijke locatie). We liepen langs het water. Isna zocht stenen, voor een les op school, waar ze docente is. Ze laat de kinderen ook stenen beschilderen.
Jackson en Wadley staken het water over per motor, wij te voet, dus schoenen en sokken uit en op blote voeten door het water. Dat was een smalle waterstroom. Wat verderop werd het pad te smal voor auto’s. Niet dat we auto’s zijn tegengekomen op de hele route. We staken nog een waterstroom over, breder dit keer. Dus weer schoenen en sokken uit. Wadley en Jackson reden op de motor verder naar het punt waar de motoren achterbleven. Vanaf dat punt liepen we verder naar La Porte. Dat was iets verder lopen door het water, op blote voeten over de stenen. Het zand was daarna heet aan onze voeten. We kwamen uit bij een witte, gladde rotswand. Twee rotswanden staan tegenover elkaar, als een soort deuropening. Dat is La Porte (De Deur), terwijl het gebied Nan Basen heet. We hebben er heerlijk in en om het water geklauterd, op witte stenen gezeten, gebadderd (voor de liefhebber). Een ontspannen samenzijn, een voorrecht om te kunnen genieten van het mooie natuurschoon van Haïti. Dit gebied is gelukkig niet in handen van bendes. Haïti heeft in principe alles voor de perfecte vakantiebestemming: natuur, bergen, watervallen, zee, zon, strand, forten en andere culturele bezienswaardigheden, goed eten, noem maar op. Alleen ontbreekt het helaas aan de infrastructuur en veiligheid.
Daarna vingen we de terugtocht weer aan. Nu meer bergopwaarts, inclusief haarspeldbochten. Op meerdere plaatsen was de weg geblokkeerd met bamboestokken, door mensen die met ‘wegwerkzaamheden’ bezig waren, oftewel gaten in de weg vulden. Ze waren echter niet te beroerd om de bamboestokken weg te halen en ons door te laten, ook zonder betalen. Terug door het prachtige gebergte. Zo mooi, zulke imposante vergezichten rondom, adembenemend. Het was een hele mooie dag, aangenaam gezelschap, prachtige schepping van God. Genieten. Wat een land.
Het land dat al bijna 15 jaar mijn thuis is en waar zoveel goede mensen op mijn levensweg zijn gekomen. Werk is hier altijd moeilijk te vinden. Zoveel mensen willen werken, maar er is weinig werkgelegenheid. Het kost moeite om een opleiding te volbrengen. Om vervolgens werkloos te zijn, valt niet mee. Een gezin zonder inkomen kan moeilijk rondkomen. Een vriend was daarom blij dat hij niet meer mensen hoefde te ontslaan, toen eindelijk brandstof weer beschikbaar was en hun openingstijden uitgebreid konden worden.
Ook voor mij is het lastig om ander werk te vinden hier in Haïti. Het is me helaas niet gelukt. Uiteindelijk heb ik verrassend genoeg een contract aangeboden gekregen bij World Servants in Wolvega, terug naar de provincie waar ik ben opgegroeid, en naar de organisatie waarmee ik in 2007 voor het eerst naar Haïti kwam. Ik hoop vanaf januari daar op kantoor aan de slag te gaan als projectmanager Afrika en Azië. Tegelijk blijf ik betrokken bij Haïti. Het is geen fulltime baan en ik heb de gelegenheid gekregen om elk jaar in ieder geval een periode in Haïti door te brengen. Juist in deze voor Haïti zo moeilijke tijden is steun extra belangrijk. Daarom blijven giften van harte welkom, zodat ik diverse werkzaamheden in Haïti kan blijven steunen.
Het is uiteraard met heel dubbele gevoelens dat ik deze grote verandering tegemoet zie. Voordat ik naar Nederland reis, hoop ik deze week eindelijk weer naar het Noordwesten te reizen. Via deze weg blijf ik een ieder op de hoogte houden. En verder moeten we de toekomst maar tegemoet zien zoals geschreven staat in een tekst die ik laatst van iemand toegestuurd kreeg: “Vertrouw bij je werk op de Heer en je plannen zullen slagen” (Spreuken 16:3).
Een ieder goede kerstdagen gewenst en een gezond, rechtvaardig, vreedzaam, tevreden 2023!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 306
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/207_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-natuur-moeilijke-momenten-en-veranderingen
)
[32] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089364
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-11-28
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie dag
[message] =>
Dag allemaal,
Terug in Haiti. De reis terug was stressvol en duurde lang maar het was allemaal de moeite waard. Wat een geweldige tijd heb ik in Nederland gehad. Naast alle regeldingen was er ook veel persoonlijke tijd met vrienden en familie. En heel onverwacht een heel gezellig vrijgezellenfeest! Met als grote verrassing de aanwezigheid van Leilyn, een goede vriendin uit Oxford, UK.
En hierbij dus ook een huishoudelijke mededeling! Ik ben getrouwd! Voor sommigen een verrassing maar voor velen waarschijnlijk ook: eindelijk! Na eerst corona en erna al het wachten op een veiliger Haiti, zodat een aantal van mijn familie en vrienden konden komen, besloten we niet langer te wachten. In een kleine ceremonie met de twee jongens, mijn bonuszonen, en 2 getuigen zijn Berlange en ik afgelopen zaterdag in Port de Paix getrouwd. In Nederland en elders werd zo veel mogelijk meegeleefd en meegekeken. Gelukkig was er genoeg signaal om foto's en video's te sturen. Mijn jurk is gemaakt door mijn moeder en het betekent veel voor mij dat dit lukte in de korte tijd dat ik in Nederland was.
Een mooie dag in alle moeilijkheden die er nog steeds zijn hier in Haiti. Brandstof is wat beter te krijgen maar de onveiligheid is nog steeds een grote zorg. Cholera is terug in Haiti. Politiek gezien is er weinig merkbare actie en het buitenland is nog steeds aan het nadenken over hoe en wanneer men zou kunnen helpen. Scholen gaan schoorvoetend open. Er komen meer mensen in de kliniek. De bevolking past zich aan aan de huidige situatie maar een oplossing komt niet. De bendes veroorzaken nog steeds grote problemen in veel gebieden. Er is practisch geen regering. De kosten van het dagelijkse leven stijgen nog steeds. Het is nu afwachten. Is dit het nieuwe normaal?
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 304
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/086/716_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-dag
)
[33] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088615
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-11-01
[photoRevision] => 0
[title] => Volharden in beproeving
[message] =>
Een strakblauwe lucht. Een groene berghelling. Heldere kleuren. Mooie uitzichten. Een lucht vol sterren. Tjirpende krekels. Wat heeft Haïti toch een prachtig natuurschoon. Maar wat gaat er een leed verscholen achter die prachtige facade. Wat weegt het leed zwaar. Wat doet het verdriet zeer. Het is hier zo vreedzaam, bij huis. Zo onvoorstelbaar dat dit land zo in de knoop zit, dat er hier vlakbij mensen doodgeschoten worden.
De berichten over plunderingen gaan door, nu van UNICEF en een magazijn van bouwmaterialen in Les Cayes. Er vallen vele ontslagen omdat vrijwel alle banken en verdere handel met ingekorte openingstijden werken. Het brandstoftekort betekent dat buschauffeurs, taptap chauffeurs en motor taxi chauffeurs beperkt in staat zijn om de weg op te gaan. Chauffeurs die wel werken, nemen een risico, omdat anderen dit zien als een teken dat zij in staat zijn de hoge prijs te betalen van een gallon benzine op de zwarte markt. De bende die de toegangsweg naar het zuiden in handen heeft, probeert nu ook de toegangsweg naar het noorden onder controle te krijgen. De brandstofterminal is nog steeds afgesloten, eveneens door een bende.
Het is november, in Nederland zit de herfstvakantie erop, maar hier zijn kinderen sinds juni niet meer naar school geweest. Zowel in als buiten de steden blijven scholen dicht. Niet alleen is transport en veiligheid een probleem, maar ouders hebben ook geen geld om schoolbenodigdheden te betalen, noch lunch te verzorgen. De Haïtiaanse regering heeft een verzoek ingediend om internationale troepen, om het bendegeweld tegen te gaan en de controle over de brandstofterminal te herwinnen. De bevolking is het hier niet mee eens. De minister-president is niet legitiem en kan en mag dus helemaal niet om internationale troepen vragen. De regering wordt ervan beschuldigd zelf bendes te financieren en deze situatie te gebruiken, enkel vanwege eigenbelang en om eigen macht en positie te waarborgen.
De protesten gaan nog steeds door, in alle steden in het land. Zelfs bij stranden wordt brand gesticht, omdat men ‘mensen met geld’ de schuld geeft van alle problemen, redenerend dat men enkel ‘rijk’ kan worden door corruptie, alsof er niemand is die vooruitkomt door serieus en eerlijk te werken. De wegblokkades en afwezigheid van brandstof krijgen een steeds verdergaand impact op alle aspecten van het dagelijks leven. De helft van alle ziekenhuizen heeft de eerste hulp moeten sluiten. 60% van overige afdelingen zijn eveneens niet functioneel. Behalve brandstoftekort, is er nu ook een tekort aan zuurstof in ziekenhuizen. Vorig jaar was er een soortgelijk probleem, toen ik zelf opgenomen was in het ziekenhuis en aan de zuurstof lag. Vrijwel alle ziekenhuizen zijn afhankelijk van generatoren. Slechts één ziekenhuisketen kan volledig draaien op zonnepanelen.
Zwangere vrouwen overal in het land lopen risico, want ook afdelingen verloskunde zijn gesloten. Het grootste ziekenhuis van het land, l’Hôpital de l’Université d’État d’Haïti (HUEH), kondigde aan dat er elke dag patiënten sterven, om geen andere reden dan gebrek aan brandstof. Zo nu en dan krijgen ambulances en ziekenhuizen een noodvoorraad brandstof. Zo heeft de Dominicaanse Republiek brandstof gebracht voor 3 ziekenhuizen en een industriepark. Ambulances hebben steeds minder brandstof. De ambulancedienst functioneert al op slechts 35% van de normale capaciteit, maar dreigt er helemaal mee op te moeten houden als de brandstofvoorraad niet spoedig wordt aangevuld. Cholera gevallen nemen toe, met zo’n 3.000 mensen opgenomen in het ziekenhuis en 89 doden bevestigd in minder dan een maand tijd. Vooral jonge kinderen zijn vatbaar. Ook in gevangenissen leidt cholera tot tientallen doden.
Een bekende heeft een motorongeluk gehad en ligt in het ziekenhuis in Jérémie, Grand Anse. Hij is zwaar gewond aan onder andere zijn hoofd, maar een mogelijkheid voor een scan is er in heel Grand Anse niet. Een arts werkzaam in Leogane vertelde me dat tienermoeders soms hun pasgeboren kind achterlaten in het ziekenhuis, aangezien ze niet voor het kind kunnen zorgen. De kinderen worden vervolgens in een weeshuis opgenomen.
Amerika heeft aangegeven visums in te zullen trekken van bendeleden. Ze hebben een schip gestuurd om langs de kust de wacht te houden. Om toegang te geven voor humanitaire hulp, eisen bendeleden amnestie en zelfs een post in de overheid! Bendeleden zelf stelen brandstof uit de brandstofterminal van Varreux. De Amerikaanse ambassade heeft de visumdienst stilgelegd, wegens de huidige situatie. Verder zijn er sancties aangekondigd in de zin van een embargo op wapenlevering, een reisverbod en bevriezen van bankrekeningen van bendeleden.
Een commandant van politie in Croix-des-Bouquets is doodgeschoten voor zijn huis in Torcel. In Croix-des-Bouquets is een wijk waar artiesten wonen en werken, die de mooiste creaties maken van oude olievaten. Ik heb er meermalen een voorraad gekocht en meegenomen naar Nederland. Deze wijk is nu slachtoffer van bedreigingen van strijdende bendes. In minder dan een week tijd zijn zo’n 12 huizen in brand gestoken. 200 mensen hadden de wijk al verlaten. 15 mensen zijn vermoord in oktober, van wie 7 op één dag.
Oud-collega Elondieu kan al meer dan een jaar niet terug naar zijn huis in Croix-des-Bouquets. Maar ook in Tabarre, waar hij onderdak heeft gevonden bij familie, verslechtert de situatie en klinken regelmatig schoten, waarbij zijn zoon zich angstig op de grond laat vallen. Kinderen horen niet op te groeien met het geluid van schoten, of ’s nachts wakker te worden omdat er geschoten wordt. Een andere vriend, Jackson, piekert eveneens veel over de toekomst van zijn drie kinderen. Ze zijn intelligent en leren goed, maar al zijn ze in staat om hun school en een studie aan de universiteit af te ronden, wat voor perspectieven hebben ze dan? Wat voor werk kunnen ze vinden? En als ze werk vinden, zullen ze dan slachtoffer worden van ontvoering? Zorgen van ouders over de toekomst van hun kinderen.
Elondieu is niet de enige die zijn huis heeft verlaten. 96.000 personen zijn Port-au-Prince ontvlucht in de afgelopen maanden wegens bendegeweld. Dit betekent meer druk op de plattelandsgebieden, waar de situatie al heel nijpend is. Bovendien vluchten bendeleden ook naar het platteland, waar ze vervolgens problemen veroorzaken. In Juvenat werden afgelopen week vijf levenloze lichamen gevonden. Bij Delmas 75 werd een voormalig minister ontvoerd. Bendes gebruiken eveneens seksueel geweld om angst af te dwingen. Ontvoering, moord, verkrachting.
Journalisten hebben het ook zwaar te verduren. In de afgelopen jaren hebben meerdere journalisten het leven gelaten tijdens het uitoefenen van hun beroep. Recent was er een poging tot moord op een journalist van Le Nouvelliste, een van de twee grootste nationale dagbladen. Momenteel kan die krant niet gedrukt worden, opnieuw wegens brandstoftekort, maar ook omdat er onvoldoende papier is en vanwege de risico’s verbonden aan de distributie en bezorging van de krant. Een andere journalist is opgepakt terwijl hij verslag gaf van een demonstratie en zit nu in de gevangenis. Bij een demonstratie voor de vrijlating van deze journalist is afgelopen zondag ironisch en droevig genoeg een journalist om het leven gekomen, toen hij door de politie tegen zijn hoofd geraakt werd.
Alles is schaars. Een supermarkt kan niet meer dan 2 gallons water per klant verkopen, of is volledig gesloten. Zelf heb ik mijn huidige voorraad drinkwater uit een bron gehaald. Dat is een voordeel van niet in de stad wonen; hier groeien bomen met avocado’s die ons te eten geven en een eindje bergafwaarts vanaf mijn huis is een waterstroom waarin zich een bron bevindt, waar buren drinkwater halen. En ik nu dus ook, met hulp van mijn buurman. Bij een andere bron doen mensen de was. We liepen een smal pad de helling af naar een waterstroom. Daar is een soort dammetje gebouwd. Het water stroomt er helder en ruisend van de rotsen. Onder een van die rotsen bevindt zich een bron. Buurman tilde de gallon water op z’n hoofd en droeg ‘m voor me naar huis.
Propaangas is schaars, wat gebruikt wordt om gasflessen te vullen voor de fornuizen. Hier geen gasleidingen noch waterleidingen. Bij de bank staan lange rijen, hele lange rijen. De bank is beperkt open en heeft beperkt contanten beschikbaar. Voor het eerst bevindt een deel van de bevolking zich in categorie 5 van de voedselveiligheidscategorieën. Dat is de hoogste categorie, 5 van 5, en staat gelijk aan hongersnood. Maar liefst 48% van de bevolking, oftewel zo’n 4.7 miljoen personen, bevindt zich in crisis, nood, of hongersnood situatie qua voedsel.
De werkloosheid neemt toe. Een vriend vertelde dat er bij het bedrijf waar hij werkt al 45 mensen zijn ontslagen, terwijl er nog meer ontslagen volgen. De beperkte werkuren en de afname in activiteiten geven de werkgevers geen andere keus dan het nemen van zulke beslissingen, met pijn in het hart, terwijl ze zich zorgen maken over hun staf. Hoe zullen die eten op tafel kunnen zetten als er geen inkomsten zijn?
De export van mango’s naar Amerika is in deze zelfde periode eveneens stopgezet. De reden: Amerika kan de veiligheid van de kwaliteitsinspecteurs niet meer garanderen. Nog een enorm financieel verlies voor Haïti. Vanuit het Noordwesten horen we eveneens moeilijke berichten. Het bendegeweld heeft daar vooral indirecte impact. Tekorten zijn er duidelijk merkbaar. Dorpswinkels sluiten omdat er geen nieuwe voorraden geleverd kunnen worden. Families hebben hun bezittingen moeten verkopen, zoals dieren, om de gestegen prijzen van eerste levensbehoeften te bekostigen. Gezondheidscentra ontvangen ondervoede kinderen. Communicatie met het platteland is beperkt en ligt er regelmatig volledig uit, als er geen brandstof is om de antennes in de lucht te houden. Ik vernam dat vijf leden van OPFSLDIBH, een organisatie in Baie-de-Henne, kinderen zijn verloren in het bendegeweld. Twee van hen stierven onderweg van Saint Marc naar Baie-de-Henne, anderen in Port-au-Prince. De ellende van mensen heeft een zodanig niveau bereikt dat sommigen geen andere oplossing meer zien dan zelfmoord.
De motortaxi chauffeur van wiens diensten ik meestal gebruik maak, kan me de laatste tijd ook weinig meer helpen, aangezien hij geen benzine heeft. Ik kom maar weinig m’n huis uit, meestal alleen op zondag. Het traject naar de kerk gaat nu per bus, die me naar Laboule brengt. Het gaat hierbij om een formaat bestelbusje, waarin 18 passagiers gestopt/gepropt kunnen worden. Daarna is het een kwartier lopen Laboule 12 in. Maar Laboule 12 is ook het terrein van frictie tussen twee bendes. Dit is gerelateerd aan een conflict over grondbezit. Het geweld neemt echter steeds meer toe, inclusief meldingen van schietpartijen. De supermarkt op het kruispunt van Laboule 12 is aangevallen. Deze bevindt zich tegenover een politiepost. Zelfs het politiebureau van Thomassin 25 is door gewapende bandieten aangevallen. Niet voor te stellen dat je er de ene dag vreedzaam kunt lopen, terwijl er de volgende dag geschoten wordt tussen bandieten en politie. De politie heeft sinds deze gebeurtenissen de post van Laboule 12 verlaten.
Zaterdagavond 15 oktober werd ik gebeld door een diaken. Hij zei dat de dominee hem had gevraagd me te bellen en tegen me te zeggen dat ik niet naar de kerk moest komen die zondag. Dat is niet bepaald een bericht dat ik van predikant en diaken verwacht. Ik vroeg wat er aan de hand was. Die zaterdag zijn er zes mensen doodgeschoten en meerdere anderen gewond geraakt bij Laboule 12, zomaar, willekeurig, zes personen die langs de weg liepen of zich op een motor bevonden. In Bon Repos zijn eveneens zomaar 7 voorbijgangers doodgeschoten, wederom motorrijders en verkopers die zich op dat moment daar op straat bevonden.
Diezelfde dag, 15 oktober, stierf ook een bekende Haïtiaanse zanger, ongerelateerd aan bendegeweld. Hij gaf een concert in Parijs, had net een lied gezongen, kreeg een hartaanval en stierf ter plaatse. Mikaben (Michael Benjamin), 41 jaar jong, een zwangere vrouw en twee jonge kinderen achterlatend. Als zanger zette hij zich ook op andere vlakken in, waaronder voor onderwijs. Een van zijn liederen heb ik eens deels vertaald, waarin hij zingt over gebruiken, gewoontes, eten, en bezienswaardigheden van Haïti (Ayiti se).
Afgelopen vrijdagavond hebben er weer twee moorden plaatsgevonden bij Laboule 12. Eric Jean Baptiste en zijn chauffeur zijn doodgeschoten, onderweg naar zijn huis, in een gepantserd voertuig. Hij is een bekend iemand, een voormalig presidentskandidaat, nog steeds leider van een politieke partij. De rij slachtoffers wordt steeds langer. Al op 1 januari werd er hier een politie commandant vermoord, diezelfde maand twee journalisten die de moord onderzochten, later dit jaar een voormalig senator, toen de zes personen een paar weken geleden, nu de presidentskandidaat en zijn chauffeur, en daartussen nog anderen. Vorige week zijn er eveneens drie personen ontvoerd. De bendeleden bezoeken ook ondernemers in die omgeving en eisen een deel van hun opbrengst.
Minder dan 36 uur na de schietpartij liep ik afgelopen zondag langs de plaats van het delict naar de kerk. Ik moet zeggen dat ik de busrit beangstigender vond dan de wandeling, want de chauffeur raakte verwikkeld in een race met een andere buschauffeur. Dat betekende inhalen in onoverzichtelijke bochten op de bergweg en midden op de weg rijden. Ik was blij toen ik uit kon stappen. Voor de vierde keer in drie weken tijd betaalde ik een andere prijs. Voorheen waren er vaste prijzen, maar nu met het brandstoftekort beslist elke chauffeur afzonderlijk hoeveel hij vraagt.
De laatste paar weken is er helaas geen Bijbelstudie voorafgaand aan de kerkdienst. Er is altijd tegelijkertijd een afzonderlijke dienst voor de kinderen en jeugd. De diensten zijn ingekort, zodat kerkgangers niet al te vroeg van huis hoeven (diensten beginnen om half 8) en niet al te laat naar huis. Iedereen leeft in angst, nu er zoveel mensen zijn gedood, verwond, ontvoerd in de nabije omgeving van de kerk. De doordeweekse activiteiten zijn allemaal afgeschaft, op een donderdagse dienst na. Nog voor de mededelingen vroeg de dominee om eerst in gebed te gaan voor Haïti. De inhoud van de preken wordt ook duidelijk bepaald door de huidige omstandigheden. Steven preekte uit Jacobus 5:11 over moed tijdens beproeving, de houding van christenen in moeilijke tijden. “Zie, wij prijzen hen gelukzalig die volharden. U hebt gehoord van de volharding van Job, en u hebt de uitkomst van de Heere gezien, dat de Heere vol ontferming is en barmhartig.” Ronald sprak over angst om naar de kerk te komen. Robest koos een toepasselijke tekst uit Johannes 16:33 om te spreken over beproeving, tegenslag en rampspoed: “Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat u in Mij vrede zult hebben. In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen.”
Toch blijven we de zegeningen tellen. Het is een minderheidsgroep die het verpest voor de meerderheid. Macht en geld, wat zijn het enge begrippen, wat stellen ze mensen tot vreselijke dingen in staat. We kijken naar mensen die wel het goede met de medemens voor hebben, naar werk dat moeizaam maar zeker voortgang mag vinden. Mijn buurjongetjes brengen me vrijwel dagelijks een sprankje hoop, als ze met hun guitige, glunderende ogen en een brede grijns in de deuropening verschijnen. Ik mocht ook een paar vrienden op bezoek ontvangen de afgelopen periode. Een van hen was de ochtend van zijn komst beroofd. Het was klaarlichte dag, hij had inkopen gedaan in Pétion-Ville voor zijn werk en werd staande gehouden door twee gewapende mannen. Z’n geld was op, aangezien hij net klaar was met de inkopen, maar z’n telefoon werd wel afgenomen. Een akelige ervaring.
Overal in het land zijn de sporen van wegblokkades zichtbaar. Heel de bevolking is getraumatiseerd. Het rechtssysteem functioneert amper. Misdaden worden straffeloos begaan. De tranen kunnen me letterlijk in de ogen springen. Zoveel slecht nieuws in Haïti, in de wereld. De situatie is zo diep droevig. Het heeft zo’n grote impact op mensenlevens, op allerlei manieren. Fysieke gezondheid, mentale gezondheid, voeding, onderwijs, werkgelegenheid, kerkbezoek. Er is zoveel slecht nieuws te lezen over Haïti, iedere dag opnieuw. Ik hoop van ganser harte dat in de nabije toekomst al het slechte nieuws verandert in goed nieuws.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 355
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/082/295_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volharden-in-beproeving
)
[34] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088423
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-10-27
[photoRevision] => 0
[title] => Genieten
[message] =>
Dag allemaal,
Ik ben in Nederland! Elk jaar is de reis ingewikkelder, onzekerder en langer. Vier dagen vliegtuigen, bussen, treinen, auto's. Het kost moeite en veel, veel check check dubbel check. Maar dan heb je ook wat. Tijd met familie. Tijd met vrienden. Kostbare tijd samen. En tijd voor noodzakelijk onderhoud. Tijd voor de tandarts. Tijd voor regelzaken. En tussendoor tijd maken voor even niks. Ik was 'vergeten' dat het Herfst was. Zo'n mooi jaargetijde. In Haiti zijn de seizoenen minder uitgesproken en nu in Nederland geniet ik van de natuur. De eerste boswandeling al gemaakt. Ontladen en opladen. Genieten.
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 251
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => genieten
)
[35] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087777
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-05
[photoRevision] => 0
[title] => Update: situatie Haïti en situatie Margot
[message] =>
In 2007 kwam ik voor het eerst naar Haïti, voor een periode van 3 weken, met World Servants. Nog geen jaar later was ik terug, dit keer met een contract voor 3 jaar bij Mennonite Central Committee. Na afloop van dat contract, in 2011, kwam ik werken bij Church World Service. 11 jaar bij dezelfde werkgever. Wat is er veel gebeurd in die periode. Veel om dankbaar voor te zijn, mooie momenten, maar ook moeilijke. Goede collega’s, diverse reizen in binnen- en buitenland, rampen, tranen, vreugde, elke dag nieuwe situaties, blijven leren. Het voelt nog lang niet alsof ik uitgewerkt ben. Er is nog zoveel te doen.
In augustus van dit jaar kreeg ik te horen dat Church World Service verder wil met een team van alleen Haïtiaans personeel. Als de enige buitenlander in het team, betekende dit dat mijn contract beëindigd werd. 31 augustus was mijn laatste werkdag. Ik bracht de dag door bij Patrick, die per 1 september de functie van country representative heeft overgenomen. Ik ben dankbaar dat hij, mijn naaste collega, de leiding overneemt en heb er alle vertrouwen in dat het mooie werk van Church World Service doorgaat, met het team dat zich in blijft zetten. Tegelijk valt het me zwaar om afscheid te moeten nemen van collega’s en partner organisaties. Mijn werk maakt een groot deel uit van mijn leven. Het is niet zomaar een baan, maar iets wat ik doe met passie en liefde. Het is onwerkelijk dat daar nu een eind aan is gekomen.
Ik kreeg mooie reacties van collega’s en partner organisaties, bemoedigende, opbeurende woorden van steun en waardering. Aangezien de verandering nogal abrupt kwam, ook voor de collega’s, heb ik na afloop van mijn contract achter de schermen nog wat steun mogen bieden.
Vrijdag 2 september zou er een online monitoring plaatsvinden door ACT Alliance, aangezien het momenteel niet mogelijk is voor ze om naar Haïti te reizen. Ik zou vertalen. In Fermathe stond het verkeer muurvast. Ook een motor kon er niet langs. Ik wurmde me te voet langs een rij auto’s en een kanaal. Aangezien het had geregend, zaten m’n benen algauw onder de modder. De motor taxi chauffeur nam een alternatieve route en pikte me verderop weer op, om me naar kantoor te brengen. Eindelijk weerzien met Amost. Ook Elondieu en Patrick waren er. De monitoring ging over het werk in Pestel naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar.
Maandag 5 september was mijn laatste keer op kantoor. Mijn collega’s hadden me een afscheid aangeboden. De motor taxi bracht me bij Patrick en Steven. Ik reed met hen mee naar kantoor. Bijna al ‘mijn mannen’ waren aanwezig, inclusief een aantal die niet langer bij CWS werken: Patrick, Steven, Elondieu, Amost, Jackson, Samuel, Yvens, Rony. William ontbrak, aangezien hij in het Noordwesten was. Aan de muren hingen foto’s, souvenirs van de afgelopen 11 jaar. Amost leidde ons in twee liederen, over de liefde van God, waarna Rony voorging in gebed. Patrick sprak over Mattheüs 28:20, de tekst waarmee ik in 2008 ben uitgezonden door de christelijke gereformeerde kerk in Drogeham. Alle mannen spraken, een voor een, herinneringen ophalend. De twee collega’s met wie ik het meest en langst heb samengewerkt, Rony en Patrick, zijn nu elk zelf country representative, Rony bij MCC en Patrick bij CWS. Ik gun het hen beide van harte en ben oprecht blij voor ze en trots op ze.
De woorden van de mannen maakten me duidelijk dat zij niet alleen op mijn leven een grote invloed hebben gehad, maar ik ook op dat van hen. We zijn veel meer dan enkel collega’s. We kennen elkaars families, we reizen samen het land door, maken elkaar mee als we ziek zijn, als we geen eten kunnen vinden, als er rouw is in de familie. We zijn er voor elkaar. De mannen zeiden dat ik veel compassie heb, soms teveel, waardoor ik er zelf aan onderdoor ga. Ik waardeer de mannen en heb ze dat gelukkig altijd laten merken gedurende deze 11 jaar. Ze betekenen, zijn en doen veel voor me. Zij zijn mijn familie hier in Haïti. Mijn emoties maakten hen duidelijk dat het afscheid me ontzettend zwaar viel.
We maakten nog eenmaal een groepsfoto samen. Roseline was in de keuken om ons van een feestmaal te voorzien. Er was rijst met erwten, lasagne, patat, salade, kip, gebakken plantaan. Er werden grappen gemaakt en verhalen verteld, nog even als vanouds bij elkaar. Er was verse vruchtensap (passiefruit en kers). En er verscheen een chocoladetaart op tafel, met daarop geschreven: merci Margot. Aangezien ik niet zo’n ster ben in taarten snijden, pake Steven m’n hand om te demonstreren: zo doe je dat. Ze blijven een glimlach op m’n gezicht brengen.
Aan de muren hingen foto’s van de collega’s op kantoor, van verjaardagen, van het bezoek van mijn vader aan Haïti, van een spontaan bezoek aan een strand toen we uit Grand Anse kwamen, van ander strandbezoek, van bezoek aan de Dominicaanse Republiek, van bouw van scholen en huizen, van het team. Er was een foto van een overhemd dat ik Patrick cadeau deed in 2014 en dat hij nog steeds draagt, een foto van mijn verjaardag vorig jaar, de dag dat ik het ziekenhuis in Pétion-Ville verliet en met een medische vlucht naar Nederland vertrok. 11 jaar aan herinneringen.
Mijn mannen hebben me een zeer waardig afscheid gegeven. Aan het eind van de dag vertrokken Patrick, Steven, Jackson, Samuel en ik met z’n vijven. Patrick en Steven brachten ons thuis. En toen was het echt gebeurd. Mijn tijd bij Church World Service is afgelopen, hoewel het nog steeds moeilijk te bevatten is. Het definitieve is beangstigend en maakt me onzeker. Ik heb geen idee wat er nu gaat gebeuren. Ik hoop in ieder geval dat CWS God blij blijft maken met het werk dat ze doen, zoals mijn collega het zo mooi omschrijft.
Inmiddels zijn we een maand verder. Ik heb nog wat dingen afgerond. 8 september nog eenmaal deelgenomen aan een gesprek met ACT Alliance, opnieuw voor de monitoring. Documenten ordenen en overdragen. Laatste verslagen schrijven. En verder is het een heroriënteren en zoeken naar een nieuwe weg, een bidden om leiding.
Vlak na het aflopen van mijn contract verslechterde de situatie in Haïti, zoals eerder vermeld. Het doet zeer om mensen te zien lijden. Mensen die van een kleine handel afhankelijk zijn voor inkomsten, hebben vrijwel geen gelegenheid om producten in te kopen noch te verkopen. Boeren blijven zitten met bedorven oogsten, aangezien er geen transport is naar de markt. Prijzen stijgen nog meer. Bomen worden omgekapt om als wegblokkades te dienen. Betonblokken worden op de wegen gelegd, ijzeren poorten. Mensen blokkeren de wegen, de politie haalt de blokkades weg, waarna ze des te hoger weer opgericht worden. Dit is in het hele land het geval.
Orkaan Fiona werd aangekondigd. Die ging over Puerto Rico en de Dominicaanse Republiek, maar boog daarna af in noordelijke richting, Haïti sparend. Orkaan Ian kwam over Cuba en Florida. Geen van beide orkanen kwam over Haïti, waar al meer dan genoeg andere ellende is. De protesten gaan steeds meer gepaard met geweld en plundering. Zowel de privésector als internationale organisaties en warenhuizen moeten het ontzien. Een opslag van Caritas in Port-de-Paix werd geplunderd, evenals het magazijn van het Wereldvoedselprogramma (Verenigde Naties) in Les Cayes. Eten dat bestemd is voor schoolkantines wordt gestolen. Ook woningen van ambtenaren zijn aangevallen. In de stad Jérémie moesten diverse organisaties het ontzien. De kantoren van Care, ACTED, AAH en CRS werden geplunderd. Unibank in Leogane is overhoop gehaald. Er zijn zo’n 30 scholen geplunderd. Een kantoor van het nationaal archief in Delmas 39 moest het ook ontgelden. Ik kan de beelden ervan nauwelijks bekijken, het is diep droevig. Zoveel mensen die er blijkbaar geen probleem mee hebben om te nemen wat niet van hen is.
Hier bij huis is het op zich rustig, al waren ook hier de wegen geblokkeerd en kon ik niet in Fermathe of Kenscoff komen, of beter gezegd niet eens op de doorgaande weg, want de entrée was geblokkeerd. Zelfs in Fermathe werden stenen gegooid naar auto’s die toch probeerden te passeren en zijn twee mensen gedood en verbrand. 22 september lukte het me eindelijk om in Fermathe te komen, om wat boodschappen te halen in een dorpswinkel. Het was duidelijk te zien waar de wegen geblokkeerd waren. Tot op heden liggen de restanten er en is er maar één weghelft begaanbaar. Bomen, rotsblokken en poorten waren gebruikt als barricades, soms vlak bij elkaar, op iets van honderd meter afstand.
Dit alles doet de overheid niet terugkomen van het besluit om de brandstofprijzen te verhogen. De minister president, Ariel Henry, maakt ook geen aanstalten om gehoor te geven aan de oproep om te vertrekken. Tegelijk is het voor iedereen zichtbaar dat het de bendes zijn die macht hebben, meer dan de overheid. Diverse bendeleiders zijn voormalig politieagenten. De toegang tot de brandstofopslag Varreux is geblokkeerd. Een bendeleider (Barbecue) zegt dat die geblokkeerd blijft totdat de prijzen omlaag gaan en Ariel Henry opstapt als minister-president. Ariel Henry blijft beweren dat alles onder controle is, wat duidelijk niet het geval is. Tot nu toe is de toegang tot de terminal nog steeds geblokkeerd, wat extreem vergaande gevolgen heeft. Het is ook enigszins tegenstrijdig; protesteren vanwege hoge prijzen en brandstofschaarste, om vervolgens brandstof nog schaarser te maken. De reserves raken inmiddels op en het brandstoftekort is overal merkbaar. Niet alleen doordat er weinig verkeer op de weg is (wat ook te maken heeft met wegblokkades). Banken hebben hun openingstijden aan moeten passen en zijn nu nog 3 in plaats van 6 dagen per week open. Vele winkels en handels hebben de deuren moeten sluiten. Hierdoor stijgen de prijzen nog meer. Zelfs het industriepark Caracol is gesloten. Het ene na het andere ziekenhuis kondigt aan dat ze geen brandstof meer hebben om te functioneren, waarop diverse afdelingen worden gesloten. Ariel Henry is arts, maar er is weinig van te merken dat de sluiting van ziekenhuizen de overheid zorgen baart. Dit nu er juist weer nieuwe gevallen van cholera zijn geconstateerd, na 3 jaar afwezigheid. Culligan heeft aangekondigd dat ze de productie en distributie van drinkwater hebben moeten stoppen. De consumptie van onzuiver water zal dus enkel toenemen. Een krantenartikel las: “Patiënten sterven in ziekenhuizen wegens brandstofgebrek.” Wat een onrecht. Er zijn geen woorden voor.
145 van de 230 gevangenen in de vrouwengevangenis in Cabaret zijn ontsnapt. In andere gevangenissen sterven gevangenen van honger en ziekte. De wegen zijn bezaaid met restanten van verbrande autobanden, rotsblokken, takken, boomstammen, afval. Het provinciale kantoor van het Ministerie van Financiën en Economie in Gonaïves is geplunderd en in brand gestoken. Een boot is gezonken bij La Gonave, waarbij 5 personen zijn verdwenen. Medewerkers van het Ministerie van Onderwijs zijn ontvoerd. De vrouw, drie kinderen en vader van een politieagent werden ontvoerd. Een bende begon de muur van een beschermde wijk bij Route de Frères af te breken (Belvil). De bewoners hebben vrachtcontainers geplaatst om het gat te vullen. Diverse ambassades zijn gesloten. In Cap Haïtien zijn winkels en handels geplunderd. Bij Canaan, Route Nationale 1, worden vrouwen en meisjes verkracht, midden op straat. Dit is de weg naar het Noordwesten, die wij vele malen hebben afgelegd. In en in triest.
Ook deze week gaan de protesten en wegblokkades weer door, in het hele land. Soms is er in het weekend een pauze. Dan staan er lange rijen bij de winkels en banken. Een van de redenen voor de protesten heeft te maken met de hoge prijzen, maar sinds het begin van de protesten zijn de prijzen alleen maar verder gestegen. Het brandstoftekort betekent ook dat communicatiemiddelen beperkt zijn. In de wegblokkades sneuvelen kabels. Er is niet genoeg brandstof om de antennes in de lucht te houden. Vorige week was er sprake van 60% werkzame antennes. Dit betekent dat we gedurig niemand kunnen bellen. Ook internet ligt er hele dagen uit. Elektriciteit is er sinds het begin van de problemen niet geweest. Ik ben dan ook zeer dankbaar voor m’n zonnepanelen. Eten en drinken heb ik nog voldoende, dankzij de buren.
Voor de bus betalen we nu drie keer zoveel als een paar weken geleden. Een gallon benzine op de zwarte markt kost ergens tussen de 3.500 en 5.000 gourdes, omgerekend tussen de € 7.70 en € 11.00 per liter. En dat in een land waar het minimumloon tussen de 350 en 770 gourdes per dag ligt (afhankelijk van de sector).
Een veelgehoord woord deze weken is ontmoediging. Als ik mensen vraag hoe het gaat, dan zijn de antwoorden: “De situatie maakt ons gestresst.” “De situatie geeft me hoofdpijn.” “Ontmoedigd.” Afgelopen maandag, 3 oktober, hadden de scholen eindelijk moeten beginnen, uitgesteld sinds 5 september. Maar de deuren zijn gesloten gebleven. Er is geen ouder die onder de huidige omstandigheden een kind de weg op kan laten gaan om naar school te gaan, los van het feit dat er geen transport is. Dus terwijl het in Nederland bijna herfstvakantie is, hebben de kinderen hier nog niet terug naar school kunnen gaan sinds de zomer.
Vorige keer schreef ik over een overlijden. Er waren drie dagen van staking aangekondigd, waarna de protesten weer door zouden gaan. Dus op een van de stakingsdagen, 27 september, ging ik de familie condoleren, toen de wegen begaanbaar waren. Vrijwel alles was gesloten die dag. Een winkel of handel die toch opent bij een algehele staking, loopt het risico geplunderd te worden. De motor taxi chauffeur had wel genoeg brandstof om me te brengen, maar niet om me te komen halen, dus hij bleef bij me en ging mee condoleren bij familie Jacques. Daarna nog even de familie Nelson gedag zeggen en toen weer naar huis.
De begrafenis vond afgelopen zaterdag plaats, 1 oktober. Het lijkt erop dat ze een goede dag gekozen hadden, want vrijdag waren de wegen nog geblokkeerd en maandag weer, maar gelukkig konden we zaterdag wel bij de kerk komen, bij Pelerin 9. Begrafenisdiensten beginnen hier meestal vrij vroeg. In dit geval begon het condoleren om half 7 ’s ochtends en de rouwdienst om half 8. We liepen langs de kist en schudden de familie de hand. De dienst bestond uit samenzang, gebed, schriftlezingen, preek, het koor van de kerk zong een aantal liederen, de dochter van de overledene las een biografie voor, de zoon sprak een dankwoord uit. Veel verdriet, emoties, huilen, over de grond rollen wegens het plotselinge overlijden van deze 47-jarige vrouw. Er was helaas geen transport voor alle gasten om bij de begraafplaats te komen, Thomassin 25. Ik had ook geen transport dus ging lopen. De motor had me wel gebracht, maar hij had geen benzine om me te komen halen.
Nadat ik een poosje gelopen had, stopte er een auto aan de kant van de weg om iemand eruit te laten. De vrouw die uitstapte, zei tegen me: jij was ook bij de begrafenis. Dat klopt. Ze vroeg waar ik naartoe ging en toen vroeg ze aan de mannen in de auto of ze me een lift konden geven. Dus zo had ik zomaar onverwacht transport naar Fermathe. Ik bleek me in de auto te bevinden met de dominee die de rouwdienst leidde, plus nog twee mannen. Ze gingen naar de Baptist Mission in Fermathe, precies waar ik naartoe zou. Ik had er afgesproken met Izna en Jackson. Terwijl ik zat te wachten, keek ik uit op de kerk en het ziekenhuis van de missie, waar degene die net was begraven is overleden, waar Patrick is geboren, en hoe mijn leven in Haïti is begonnen. Het was met deze missie dat World Servants in 2007 een samenwerking had, toen ik voor het eerst naar Haïti kwam.
Taptaps zijn er momenteel niet tussen Fermathe en Kenscoff. Vandaar is het zo’n drie kwartier lopen naar huis, dus prima te doen. Jackson zag echter een bekende buschauffeur, die de route naar Kenscoff af zou leggen, en hij regelde een gratis rit voor me. Dus deze dag was er goed voorzien in transport voor me. Het laatste stuk heb ik gelopen, want openbaar transport volgt alleen de doorgaande weg.
Amos, de motor taxi chauffeur, had gehoopt zaterdag benzine te kunnen vinden, maar dat was niet gelukt. Hij kon me dus zondag ook niet bij de kerk brengen, al bracht hij me wel een eind in de goede richting. Toen hij me bij een kruispunt afzette, kwam Robest daar net aanlopen, die de deur van de kerk open ging doen, dus we konden samen verder lopen. Hij preekte de week ervoor, uit Genesis 41:37-42, over dat we zullen zijn wie God wil dat we zijn, Hij heeft een plan voor ons leven. Dat wil niet zeggen dat er geen problemen of beproevingen zijn. Het lijden kan gebruikt worden als onderdeel van een plan. Toch moeten we een goed humeur houden.
Er was dit keer geen Bijbelstudie. In plaats daarvan sprak Ronald over de situatie in het land. Over de scholen die de volgende dag zouden openen, maar ouders kunnen hun kinderen niet de straat op sturen, gezien de gevaren. Blijf thuis tenzij je echt iets dringends te regelen hebt. Beheer je geld en je eten goed. Deel met anderen. Laten we hopen dat we geen ziekenhuis nodig hebben, want die functioneren niet of nauwelijks. Hij noemde een ziekenhuis dat zonnepanelen heeft. Hij zei dat er ziekenhuizen zijn waar je zelf voor brandstof moet zorgen als je geopereerd moet worden. Deze tijden hebben ook mentaal een impact op mensen. Men is gestresst, gefrustreerd, kan dit afreageren op elkaar.
Patrick had de leiding over de dienst en sprak over ontmoediging, een woord dat nog vaker genoemd zou worden deze dienst. Hij zei dat het altijd makkelijker is om te kijken naar wat we niet hebben, wat niet goed gaat, in plaats van te kijken naar wat we wel hebben. Het eerste lied dat hij liet zingen: Tel uw zegeningen. Ook onder de huidige omstandigheden. Hij zei al eens eerder dat we gezien de omstandigheden alle kans hebben om niet meer in leven te zijn, maar toch zijn we er nog. Het leven is het allerbelangrijkste. Zolang er leven is, is er hoop. Ds. Nelson vroeg speciaal gebed voor een uitweg voor Haïti. Hij zei dat dit de eerste keer is dat hij zoiets meemaakt, de huidige situatie. Er zijn in de afgelopen jaren wel vaker protesten geweest, brandstoftekorten, wegblokkades. Maar het neemt nu wel heel extreme proporties aan.
Kortgezegd is het een diep droevige situatie, doffe ellende. Een ieder die ik spreek, is ontmoedigd. Dan is het land diep gezonken.
Terwijl ik denk aan zwangere vrouwen en zieken die niet bij ziekenhuizen kunnen komen of niet de nodige zorg kunnen ontvangen, kwam er ook nog mooi nieuws. Mercidieu meldde de geboorte van hun dochter, in het ziekenhuis in Jean Rabel. Haar naam: Tabina Miryam. Vernoemd naar mijn moeder, Tabina!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 343
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/077/639_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => update-situatie-hati-en-situatie-margot
)
[36] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087720
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-03
[photoRevision] => 0
[title] => Vervolg
[message] =>
Er viel bij mijn vorige schrijven nog veel meer te zeggen over de afgelopen periode. Daarover nu meer. Een volgende keer hoop ik meer nieuws te delen over de huidige stand van zaken.
Er blijft nog steeds regelmatig nieuws binnenkomen van een vreemd, jong overlijden. Onder hen was de 36-jarige echtgenote van een van de docenten voor wie CWS na orkaan Matthew een huis heeft gebouwd in het Noordwesten. Nog iemand in het Noordwesten meldde het overlijden van een nicht van hem, 34 jaar jong, zonder dat ze ziek was. Hoe komt het toch dat jonge mensen sterven zonder ziek te zijn? Een vrouw van eind veertig, moeder van twee kinderen, zus van een diaken uit de kerk. Op maandag heeft ze koorts, ze gaat naar de dokter. Donderdag wordt het erger. Tegen die tijd zijn de wegen afgesloten door de wegblokkades. Er moest betaald worden om hen door te laten. In het ziekenhuis wezen de testen niks uit. Ze haalde alleen wat moeilijk adem, dus werd aan de zuurstof gelegd. Twee dagen later stierf ze. Hoe kan dat? Ik begrijp het niet. Om het lichaam naar het mortuarium te brengen, moest weer betaald worden. Haar ouders moeten voor de derde keer een kind begraven.
De kerk organiseerde in juli een plaatselijke missie. Gedurende een week verbleven 29 missionarissen in de kerk. Elke ochtend trokken ze er in groepen op uit om te evangeliseren. Elke namiddag werd er een dienst gehouden, waar iedereen welkom was. Deze missies worden niet heel vaak gehouden, enkel als er een duidelijke roeping voor is. Ik had de gelegenheid om tweemaal naar de middagdienst te gaan die week. Het was mooi om de gemeenteleden nu eens bij een andere gelegenheid te zien dan op de zondag. Het was wat informeler, ze liepen rond in hun dagelijkse kleding, al werd er gedoucht en omgekleed voor de dienst. Mensen netjes in overhemd en lange broek, maar dan met slippers aan. Een vermoeiende week voor de missionarissen, hele dagen aan de wandel, met mensen bidden, zingen, evangeliseren. Het was een ander tafereel in de kerk; tassen, rugzakken, koffers, etensbakken. De bedden werden gespreid op de grond in de kerkzaal.
Ik mocht een paar keer een bezoeker thuis ontvangen. Samen met de buren zou ik naar Grande Savane wandelen, maar die dag waren bandieten de markt van Greffin binnengedrongen en blokkeerden ze de wegen. De eerste keer dat ze in dat gebied kwamen. Dus de wandeling ging niet door. Zaterdag 30 juli konden we alsnog aan de wandel, toen de rust weergekeerd was. De buurvrouw met haar zoontje gingen op de motor, twee buurmannen en ik te voet. Het is iets van anderhalf-twee uur lopen, enkele reis. Het was een stralende dag, strakblauwe lucht, hele mooie kleuren. We liepen vanaf huis naar beneden, klommen een stenen helling op naar Calebas, en verder omhoog totdat we uitkwamen op de weg naar Grande Savane. Hele gesprekken onderweg. Het was fijn om te lopen. De omgeving blijft prachtig. Zo mooi zicht op de bergen. Een wit stuk waar de berg als zandmijn gebruikt wordt. Op het pad naar Grande Savane zicht op Port-au-Prince, het vliegveld. Eenmaal ter plaatse vermaakten de kinderen zich met elkaar. Eentje had koorts, m’n kleine vriendin, die de hele tijd bij me op schoot bleef zitten. We aten samen pompoensoep. Iedereen ging per motor terug. Het werd bewolkt. Ik klom achterop de motor, wat in dit geval betekende: de chauffeur, m’n buurjongetje zat achter hem, daarachter z’n moeder en daarachter ik, op het ijzeren bagagerek. Met z’n vieren op de motor dus. Geschikte omstandigheden voor m’n buurjongetje om in slaap te vallen. Hij komt nog steeds regelmatig bij me op bezoek. Laatst kwam hij samen met z’n moeder om bananencake te bakken, maar meestal komt hij alleen, om met een bal of autootjes te spelen, of m’n sleutels in het water te gooien, of het slot van het reservoir op de bodem van dat reservoir... Dan mag z’n vader het er weer uit komen vissen. Z’n vader haalt ook de wespennesten weg die telkens weer in mijn tuin verschijnen, gewoon met een handdoek.
Minder leuk was dat m’n overbuurvrouw besloot om houtskool te maken. De zonnestralen filterden door de rook buiten. Het stonk allerverschrikkelijkst. Het was duidelijk te zien dat de rookwolk rechtstreeks mijn huis in ging. Mijn hele huis stond onder de rook, alles stonk, overal hing een rookgeur, het zag letterlijk grijs. Zeven dagen lang bleef mijn huis in de stank en rook staan, totdat het houtskool eindelijk klaar was.
Een van de eerste opdrachten die ik kreeg toen ik in 2011 bij Church World Service kwam werken, was het afronden van de registratie van CWS in Haïti. 11 jaar later kregen we eindelijk een uitnodiging van het Ministerie van Planning en Externe Coöperatie om deel te nemen aan een ceremonie waarbij we de papieren in ontvangst konden nemen. Dus op 10 augustus begaf ik me naar het ministerie. Op een grote tafel stonden naambordjes van organisaties en microfoons. Ik kreeg een plaats gewezen aan de tafel. We moesten lang wachten. We hebben al 11 jaar gewacht, dan kan nog eens anderhalf uur er ook wel bij… Ik kwam zowaar diverse bekenden tegen. Zij waren ook 11, 12 of zelfs 15 jaar bezig geweest met het proces van registratie. Eindelijk nam iemand het woord voor de inleiding. Hij vroeg excuses voor de vertraging in het proces, wat volgens hem te wijten was aan COVID-19 en de socio-economische situatie... Er klonk onderdrukt gegrinnik. COVID-19 is er pas twee jaar, onze dossiers liggen er al 11 jaar… We gingen staan, er werd een minuut stilte gehouden en het volkslied werd gezongen. Alle aanwezigen stelden zich voor. Daarna was de directrice van de afdeling voor niet-gouvernmentele organisaties heel lang aan het woord. Ze gaf een historisch overzicht van niet-gouvernmentele organisaties en vooral informatie over de wet die van toepassing is op het functioneren van deze organisaties. Drie ministeries zijn verantwoordelijk voor de erkenning van een organisatie. Al deze drie hebben onze papieren ondertekend. We kregen te horen wat onze verplichtingen worden met deze registratie, inclusief het jaarlijks indienen van plannen en verslagen bij de overheid. De volgende etappe bestond uit presentaties van alle aanwezige organisaties. Church World Service werd als eerste aangewezen. Na mij volgden de andere 10 aanwezige organisaties. Inmiddels had de directeur van het Ministerie van Planning zich bij ons gevoegd. Hij las een toespraak voor, waarna alle organisaties een voor een naar voren werden geroepen om de papieren in ontvangst te nemen. Het geheel werd op de foto vastgelegd, met de directeur en directrice, bij de Haïtiaanse vlag en het logo van het Ministerie. Vervolgens werden er groepsfoto’s gemaakt, om daarna af te sluiten met een maaltijd. Het proces is hiermee nog niet afgerond. Er werd ons gezegd om bij de Nationale Pers te gaan betalen voor de publicatie in de officiële krant Le Moniteur, maar bij aankomst aldaar kregen we te horen dat ons dossier nog niet binnen was. Dus wachten we nog maar wat langer... Dit is heel vervelend, want zonder registratie is er een heleboel niet mogelijk.
We mochten weer een jaar ouder worden. Aan het eind van de middag op mijn verjaardag ging ik naar familie Nelson, om deze dag bij vrienden te zijn. Op de terugweg naar huis zag Ulrick me voorbij komen. Hij maakt elke dag paté en hield me staande om me een paté mee te geven. Elk jaar op 11 augustus regent het. Zo ook dit jaar. We zijn dus nat geregend op de motor onderweg naar huis. We hebben nog even ergens staan schuilen. Twee dagen later ging ik opnieuw naar huize Nelson, nu om daar de jarige vader des huizes te feliciteren. En met z’n drie-jarige kleinzoon te voetballen. Zowel op de heen als de terugweg stond het verkeer muurvast in Fermathe, wegens lange rijen auto’s en motoren die wachtten op benzine bij de pomp. Die was nog niet eens open, maar omwonenden hadden gezien dat een truck de pomp bevoorraad had, dus ze gingen er vanuit dat de pomp wel gauw open zou gaan.
Op zondag ga ik ook per motor naar de kerk. Die zondag, 14 augustus, stond er een lange rij voor een pomp op Laboule. En dan echt heeeel lang. Zowel van boven op de berghelling als vanaf beneden op de helling. Het predikantsgezin was een half uur te laat bij de kerk wegens de files veroorzaakt door deze rij. De Bijbelstudie (over je geloof delen) moest daardoor ingekort worden. In deze kerk is het gebruikelijk om elke week de namen op te lezen van degenen die jarig waren in die week, waarna voor hen gebeden wordt. Dus nu werd er eens in Laboule voor Margot de Greef gebeden, in plaats van in Drogeham. Ik kreeg een geel lint opgespeld en er werd me een zakje met vijf snoepjes in de hand gestopt. Ik blijf genieten van de mooie zang, zowel van leden als van het koor, en leren van de Bijbelstudies. Andere onderwerpen van de afgelopen periode waren het belijden van zonde, verzoening en vergeving, en nu zijn we bezig met een serie over communicatie.
Ook voor de bouw van de school in Dos d’Âne levert het brandstoftekort problemen op. Het goede nieuws is dat de bouw eindelijk officieel van start is gegaan. Op 3 augustus waren William (ingenieur), Steven en Amost namens CWS aanwezig bij de ceremonie waarmee de bouw begon. Andere aanwezigen waren leerlingen, ouders, docenten, omwonenden, het schoolcomité, de burgemeester van Baie-de-Henne, wethouder, school inspecteur, en de directeur van het provinciale kantoor van het Ministerie van Openbare Werken. Met dit ministerie hebben we een samenwerkingsverband. Ze stellen materieel beschikbaar voor de sloop en transport. Na de nodige toespraken werd de bouw dan ook begonnen, niet met het symbolisch leggen van de eerste steen, maar met het slopen van de eerste muur van het bestaande gebouw, dat een gevaar vormde voor een ieder die zich erin bevond, vol scheuren. Een van de aanwezige leerlingen zei dat ze erg blij is met het werk dat begonnen is. Ze zei: “Ik was altijd bang dat de school op ons in zou storten. We konden niet met een gerust hart leren.” De school is opgericht in 1970 en heeft al heel wat generaties opgeleid. Het is tevens een officieel examencentrum, waar leerlingen uit omliggende dorpen examens komen afleggen. Iemand haalde eveneens een bekende tekst uit Spreken aan: “Kijk naar de mieren, hoe zij samenwerken, en laat ons zo samen hard werken om deze school te herbouwen. Ik ben trots op het werk dat gedaan gaat worden in ons dorp.”
Inmiddels is de sloop voltooid. Wegens brandstoftekort is de aankoop van bouwmaterialen een groot probleem. In heel Port-de-Paix zijn geen bouwmaterialen te vinden. In Gonaïves is slechts één leverancier gevonden die materialen en transport kan verzorgen. Wellicht kan met de truck van het Ministerie van Openbare Werken transport geregeld worden. Maar daarvoor is wel brandstof nodig, dus daarvan moet eerst een voorraad aangelegd worden. Samen met het Ministerie is eveneens een zandmijn gevonden, of beter gezegd een rivier waaruit zand opgegraven wordt, wat vervolgens gezeefd en gewassen wordt. Het is tevens de bedoeling dat het Ministerie een vijf-daagste training voor de bouwlieden gaat organiseren, waarbij ze een officieel diploma krijgen, maar dit is pas mogelijk als de veiligheidssituatie het toelaat voor personeel vanuit Port-au-Prince om naar Dos d’Âne te reizen. Het vliegveld in Gonaïves waar onze collega’s landen, laat ook te wensen over. Het is een stenen strook, waar koeien lopen en motoren rijden. Niet zonder risico dus. Er is altijd politie aanwezig als er een vliegtuig landt of opstijgt.
De school van Dos d’Âne mocht eveneens financiële steun in ontvangst nemen voor het betalen van achterstallige salarissen van docenten. Deze en twee andere scholen hebben vorig jaar een voorraad boeken ontvangen. Aan het eind van het schooljaar hebben de leerlingen de boeken netjes ingeleverd, zodat ze in oktober gebruikt kunnen worden voor de volgende lichting.
De afgelopen periode heb ik meermalen bij Patrick thuisgewerkt. In eerdere maanden kwam hij bij mij, nu ik bij hem. We wonen niet zo ver bij elkaar vandaan. Door de bochtige bergwegen is het in ‘normaal’ tempo een half uur rijden. Maar soms duurt het drie keer zo lang, zelfs op de motor. Dan staat het verkeer muurvast, weer wegens lange rijen vrachtauto’s, personenauto’s, taptaps, bussen en motoren die hopen dat een pomp opengaat, omdat ze hebben gezien dat er brandstof geleverd werd. Dan vormt zich een rij langs de weg en auto’s en motoren ernaast midden op de weg om er voorbij te komen. We stonden muurvast tussen de motoren, auto’s, vrachtauto’s. Uiteindelijk werd onze kant naar de rechterkant van de weg geduwd, zodat de rij van boven naar beneden kon rijden, al paste het maar net, over een steen, door de berm. De motoren om ons heen stonden dicht tegen ons aangedrukt, met spiegels in onze heupen. Een hoop herrie, een hoop mensen, een hoop commentaar.
De collega’s in Pestel klagen dat het eten zoveel duurder is geworden. Voor mensen zonder salaris is het vele malen erger. Zelfs één maaltijd per dag is soms niet haalbaar. Er zijn verhalen die onze collega’s te horen krijgen, taferelen die ze zien, waarvan je spontaan zou gaan huilen. In de verslagen van de partner organisaties wordt dat ook duidelijk, als de prijs van een maaltijd bij een training met 50% stijgt. Elke keer als we denken dat de situatie niet slechter kan worden, blijkt het toch nog erger te kunnen. Maar daarover een volgende keer meer.
Toen William naar het Noordwesten zou, kon hij niet reizen, want er werd geschoten bij Canaan. Mooie namen van niet zo vreedzame wijken. Het team dat betrokken is bij het werk na de aardbeving in Pestel, had de gelegenheid om gedurende drie dagen bijeen te komen op kantoor, voor een teamvergadering. Het was de eerste keer dat iedereen bij elkaar was. Hierbij werd de afgelopen periode geëvalueerd en een planning gemaakt voor de volgende maanden.
De vergaderingen van ACT Alliance vinden nog steeds veelal virtueel plaats. In Port-au-Prince is dat mogelijk, buiten Port-au-Prince niet, wegens gebrekkig internet en elektriciteit. Een nieuw lid (iemand uit Congo) vroeg me een gesprek om hem in te lichten over het hoe en wat. We hebben eindelijk het jaarverslag van 2021 afgerond. Er werd verder gewerkt aan verslagen en nieuwe plannen met IOM en Bahamas Psychological Association in de Bahamas. Ook is er een samenwerking van start gegaan met Caritas Antilles in het Caribisch gebied. We hebben verslagen geschreven over het werk in het Noordwesten op het gebied van migratie, klimaatverandering, landbouw en voedselveiligheid, voor diverse donateurs. Verder is er een verslag ingediend over schoolmaterialen en boeken die verstrekt zijn aan drie scholen in Pestel, dankzij steun van stichting van der Honing-Hoitinga.
Zaterdag 20 augustus nam m’n buurman Mike Kendy me mee voor een wandeling, als verjaardagsgeschenk... Hij weet dat ik van wandelen houd. We liepen richting de kerk, over iemand z’n erf, we bekeken een stuk grond waarop stenen muren zijn gebouwd voor bodembescherming. Hier en daar was een koe vastgebonden. We daalden een smal pad af naar de droge waterstroom in het ravijn. Aan de andere kant klommen we de helling weer op. Een smal pad met losse stenen en prachtige uitzichten. We keken uit op Fort Jacques en konden zelfs de school in Grande Savane zien. Er waren allemaal kleuren bloemen te zien, al noemde Mike Kendy ze onkruid: oranje, paars, geel, rood. We liepen langs dennenbomen en kwamen uiteindelijk op een breder pad uit, in de buurt van Corail, met zicht op een zandmijn. De weg draaide, waardoor we het meer konden zien richting de Dominicaanse Republiek, Mòn Kabrit, en de zee langs de weg naar het noorden. Op een bankje zaten we uit te kijken over de omgeving. We zagen verlaten kranen, waar geen water meer uit komt. Uiteindelijk kwamen we uit bij Drouette, Kenscoff. We liepen door Kenscoff en verder naar huis. Het was een mooie wandeling. Toen we door Kenscoff liepen, kwamen we mensen in nette kleren tegen, wat duidde op de aanwezigheid van een adventistengemeente. We kwamen ook langs de katholieke kerk, langs een poging om een park/plein op te zetten, en langs de markt. Een mooi verjaardagsgeschenk. En mooi dat het kan, hier. Onvoorstelbaar te bedenken wat er in Cité Soleil en Croix-des-Bouquets gebeurt, op nauwelijks 35 kilometer afstand. Hier is het vreedzaam, we kunnen zonder problemen wandelen. In Croix-des-Bouquets waren overstromingen na regen. Een moeder en twee dochters werden gedood en verbrand in een auto. Verschrikkelijk.
Hierover las ik ook een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH, over 52 vrouwen die zijn verkracht in Cité Soleil. Persoonlijke verhalen van vrouwen verkracht in bijzijn van hun kinderen, nadat hun echtgenoten voor hun ogen waren vermoord. Te gruwelijk voor woorden. Wat mankeert mensen? Bandieten hebben de kathedraal geplunderd en deels in brand gestoken. Een politieagent is op zondag vermoord toen hij naar de kerk ging in Croix-des Bouquets. Mensen zeiden zelfs dat het zijn eigen schuld was, omdat hij zich inzet tegen bendes. Maar dat is zijn werk als agent! Twee journalisten zijn gedood tijdens verslaggeving in Cité Soleil. Een medewerker van telefoonmaatschappij Digicel werd vermoord bij een poging om haar te ontvoeren. Er zijn zelfs twee mensen ontvoerd uit een boot. Ook in de buurt van Tibwadom/Gwo Mòn neemt het aantal ontvoeringen toe. Criminelen drongen een huis binnen in Pétion-Ville. Ze hebben man en vrouw vermoord, het huis leeggeroofd en in brand gestoken. Een kind van 4 jaar heeft het overleefd. De reden: conflict over grondbezit.
Meer en meer mensen proberen het land te verlaten, vaak op gevaarlijke en illegale wijze. Een boot onderweg van de Bahamas naar Miami zonk, waarbij 17 passagiers stierven. 25 werden gered. Een paar dagen later overleden vijf migranten tussen de Dominicaanse Republiek en Puerto Rico. Nog een week later werden 113 migranten opgepakt bij de kust van Florida. Tussen januari en juli 2022 heeft de Dominicaanse Republiek 57.765 Haïtianen teruggestuurd naar Haïti.
En dan klinkt op zondag een preek uit 1 Petrus 2:11-12 over goede werken en het loven van God, over het leven in een vijandelijke wereld, waarin wij niet anders dan vreemdelingen, reizigers zijn. Waar we het werk hebben te doen dat God ons vraagt te doen. Waar we gevloerd kunnen worden, beproevingen kunnen ondergaan, we kunnen ons zwak en onkundig voelen, maar dat is tijdelijk, we zullen weer krachtig worden. Een andere preek klonk uit Johannes 3:16, waarbij gesproken werd over het lijden dat we te lijden hebben, maar desondanks: raak niet ontmoedigd. “Verblijd u in de hoop. Wees geduldig in de verdrukking. Volhard in het gebed.” (Romeinen 12:12) Toen Patrick de leiding had over een dienst, zei hij dat gezien de omstandigheden we alle reden hebben om niet meer in leven te zijn, in dit land. Er moet een reden zijn dat we er toch nog steeds zijn. ’s Middags wordt er begonnen met handwerken met de jeugd van de kerk, om ze dingen te leren zoals haken.
Vaak staan er dus files onderweg van en naar de kerk, wegens de rijen bij de benzinepompen. Dan staat de weg rijendik, het ziet zwart van de mensen, velen met een gele benzinetank in de hand, het is een gedrang en een herrie. Soms zie ik op de terugweg van de kerk naar huis mensen op nog precies dezelfde plaats in de rij staan als waar ze stonden op de heenweg naar de kerk. Soms zie ik restanten van verbrande autobanden, na protesten. Ik heb al heel wat zondagen geen taptaps meer gezien bij Laboule 12; geen brandstof. Laatst hield de politie ons aan op de motor, toen we bij de kerk vandaan kwamen. Ik zat achterop, maar hij vroeg ook mijn identiteitsbewijs, wat ik niet bij me heb als ik naar de kerk ga. Hij maakte een grapje en zei dat hij me moest arresteren. Ik moest iemand de rechter- en linkerhand schudden, waarop de agent zei: je voeldoet aan de eisen, je kunt gaan... Alles kan hier.
Twee huizen verderop in Guibert is ook een kerk. Laatst bedachten ze in het huis naast de kerk dat het tijd werd om een voodoo ceremonie te organiseren. Die nacht hebben we weinig geslapen. Van vijf uur ’s middags tot vijf uur ’s ochtends klonk er muziek en getrommel. Hoe houden ze het zolang vol? De volgende dag begon het nog vroeger, om twee uur ’s middags al. Het ging tegen elkaar in; muziek van de voodoo ceremonie en muziek aan de andere kant waar elke avond een hapje en drankje verkocht wordt. Alleen toen kwam er onenigheid bij de ceremonie en viel de rest in het water.
Er is de laatste tijd ook veel regenwater gevallen. Als het hard regent en onweert, zijn de bergen onzichtbaar en is alles grijs. Het reservoir is tot de rand gevuld en er kan geplant worden op de akkers. De andere kant van het verhaal is dat veel regen hier algauw tot overstromingen leidt. Dus in Arcahaie werden 14 huizen vernield in de regen, 65 beschadigd, gewassen en dieren weggesleept.
Dit jaar zijn er 15 gevangenen van honger overleden in gevangenissen in Les Cayes, Jacmel, Mirebalais en Petit Goave. Er is nog steeds geen voortgang omtrent het dossier van de moord op president Jovenel Moïse. Inmiddels is men op zoek naar een zesde rechter voor het dossier.
Om positief te eindigen: een expeditie van Haiti National Trust heeft een magnolia plant gevonden die al 97 jaar verdwenen was en waarvan men dacht dat die uitgestorven was.
Een volgende keer meer over de huidige, droevige, extreem moeilijke situatie in het land.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 215
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vervolg
)
[37] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087326
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-09-19
[photoRevision] => 0
[title] => Olie op het vuur
[message] =>
Waar te beginnen, wat te schrijven? Met een droevig hart hoor en ervaar ik wat er om me heen gebeurt.
Al weken lang is het onrustig. Collega’s zaten vast in het Noordwesten en Pestel. Samuel zou dinsdag 23 augustus terugkomen uit het Noordwesten, waar hij tien dagen training heeft verzorgd voor drie scholen en twee organisaties. Deze training ging over veehouderij, specifiek gericht op geiten. Vier organisaties en drie scholen hebben fondsen ontvangen om geiten te kopen en te verstrekken aan boeren, docenten (die vaak maanden- of jarenlang geen salaris betaald krijgen), en (ouders van) leerlingen. Samuel bracht eveneens tijd door bij AGEHPMDNG en OPFSLDIBH, om het bodembeschermingswerk te bezoeken en bespreken, een centrum dat wordt gebouwd voor transformatie van landbouwproducten zoals cassave, microkredietprogramma’s, etc. Hij sprak ook met docenten die vorig jaar financiële steun ontvingen voor het opzetten of uitbreiden van een nevenactiviteit, om zo naast het lesgeven nog een andere bron van inkomsten te hebben en niet ontmoedigd te raken met het belangrijke werk van onderwijs. Verder had Samuel de gelegenheid om na lange tijd terug te keren naar corporatie KRCLJ, waar in het verleden een bakkerij is opgezet (die nog steeds functioneert), microkredieten zijn verstrekt (ook dat gaat nog steeds door), een waterreservoir is gebouwd en bodemtechnieken zijn toegepast, onder andere. Hoewel de droogte velen parten speelt, regende het juist veel tijdens het verblijf van Samuel, wat de wegen vrijwel onbegaanbaar maakte. Hij verplaatste zich per motor over de gladde, modderige paden. Als het niet regende, werd hij bedolven onder stof.
Toen hij na een paar weken terug zou naar Port-au-Prince, wat tegenwoordig een vlucht met UNHAS (service van de Verenigde Naties) van Gonaïves naar Port-au-Prince inhoudt, bleek de vlucht geannuleerd te zijn op die bewuste dinsdag. Uiteindelijk is hij vier dagen later per bus naar huis gekomen, op de verjaardag van zijn vrouw, aangezien de vluchten elke dag geannuleerd werden.
De heren in Pestel hadden met gelijksoortige problemen te maken. 14 augustus was het 1 jaar geleden dat het zuidwesten van het land getroffen werd door een aardbeving van 7.2 op de schaal van Richter. Ter gelegenheid hiervan organiseerde CLIO een activiteit in Jérémie, over localisatie van hulp, waar twee collega’s aan deelnamen. Dit ging voornamelijk over de betrokkenheid van lokale organisaties in hulpverlening.
Op de datum zelf, 14 augustus, hield CWS een activiteit in een kergebouw in La Fièvre, waarbij partner organisaties, lokale overheid, gemeenteleden en inwoners waren uitgenodigd. Het onderwerp: van collectieve trauma naar de bouw van weerbaarheid. Hoe kan een getraumatiseerd dorp genezen en weerbaarheid bouwen? Hierbij legden twee psychologen uit wat trauma is, wat collectieve trauma is, symptomen en oorzaken, hoe weerbaarheid een dorp helpt versterken. Ingenieur Elondieu sprak over goede bouwpraktijken om ook op die manier weerbaarheid te bouwen. 73 mensen namen deel aan de conferentie.
Om de datum van 14 augustus te markeren, is eveneens opnieuw een verslag uitgebracht over dat wat Church World Service heeft gedaan in de afgelopen periode. De bouwwerkzaamheden gaan minder snel dan gehoopt. Dit heeft te maken met bouwmaterialen die niet beschikbaar zijn, brandstoftekort waardoor transport een probleem is, wegblokkades, maar ook gebrek aan water. Inmiddels heeft CWS een aantal plastic watertanks gekocht om regenwater op te kunnen slaan en zo het bouwproces voort te zetten. Er wordt prioriteit gegeven aan gezinnen met oudere mensen of mensen met een handicap. Voor deze gezinnen is het vaak moeilijker om de gevraagde bijdrage te leveren, in de vorm van stenen, grind en water, gezien de fysieke inspanning. Daarom is hulp van buren, mensen uit de kerk en het dorp belangrijk.
Ondanks alle moeites is het werk uitgebreid. Met SOFENAP is na de eerste groep van vijf huizen begonnen met de bouw van nog eens vijf huizen. Dit gaat om permanente woningen, die aan de bouwnormen voldoen, met gebruik van kwantiteit en kwaliteit bouwmaterialen, betonblokken muren en een golfplaten dak. Een van de eigenaren was ziek maar zei dat hij weet dat ook al zou hij nu sterven, dat hij dan een goed huis achterlaat voor z’n familie. Een van de bouwlieden zei dat dit de eerste keer is dat hij werk gedaan ziet worden dat zulke goede kwaliteitscontrole heeft. Hij felicteert de ingenieurs van CWS met de begeleiding die ze geven aan bouwlieden in Pestel. Een andere eigenaar zit nu al trots in z’n nieuwe woning, hoewel het huis nog niet eens af is. Met organisatie AJDP zijn eveens vijf huizen in aanbouw. Een van de gezinnen is zeer gemotiveerd om te helpen de bouw zo snel mogelijk af te ronden. De eigenaar heeft altijd een glimlach op z’n gezicht als hij de voortgang van de bouw observeert. Hij heeft geen woorden om AJDP en CWS te bedanken. Op dit moment slaapt hij in een onderkomen dat is opgetrokken uit zeildoeken, onder zeer moeilijke omstandigheden, maar alleen al als hij kijkt naar het nieuwe huis in aanbouw wordt hij blij.
Er zijn twee nieuwe organisaties toegevoegd voor de huizenbouw in de gemeente Pestel. Zowel OSCPJDP als OPDTSP hebben vijf gezinnen selecteerd voor herbouw van hun huizen die vernield zijn in de aardbeving van vorig jaar. Voorafgaand aan de bouw, nemen gezinnen en bouwlieden deel aan een training over bouwnormen, die de ingenieurs van CWS verzorgen.
Ook de bouw van waterreservoirs gaat door en breidt uit. Met KPA waren al vijf reservoirs in aanbouw. Inmiddels zijn er nog eens vijf van start gegaan. Het was even wennen voor ze, want deze bouw met CWS volgt strict de bouwnormen, wat ze niet gewend waren bij hun eerdere ervaringen met andere organisaties. Daardoor begrijpen ze nu ook beter waarom eerder gebouwde reservoirs sneller sneuvelen in een aardbeving of orkaan. De reservoirs worden gebouwd met rotsblokken, gezien de aanwezigheid van vele rotsen in de omgeving. Verder gaat er vooral veel ijzerwerk en cement in. Kwaliteitscontrole is ook hier van groot belang. Zo moet zand van grote afstand komen, omdat het zand in de directe omgeving niet van goede kwaliteit is. Meerdere eigenaars van de reservoirs zeiden dat ze graag een geit cadeau zouden willen doen aan het team, als ze er het geld voor hadden, als teken van dank.
Tegelijkertijd wordt er gewerkt op de school in Thomas Elie. Hier wordt ook een waterreservoir gebouwd, maar dan met grotere opslagcapaciteit. Ouders en omwonenden hebben de fundering gegraven, wat geen eenvoudige opgave was, gezien de hoeveelheid stenen in de grond. Een grote zorg was waar het water voor de bouw vandaan moest komen. Gelukkig begon het te regenen en konden mensen water opvangen in emmers, teilen, potten en pannen. Het werd algauw duidelijk dat dit reservoir van groot belang is voor de gemeenschap, want mensen waren bereid om hun eigen weinige water te gebruiken voor de bouw. Toen de betonnen vloer gestort werd, rinkelde iemand met een bel telkens als het water op was, waarop direct iemand uit de buurt aankwam met meer water. Inmiddels is het reservoir bijna afgerond. Ook is er een begin gemaakt met bouw van latrines bij de school. Dit wordt gefinancierd door MCC, waar Patrick en ik eerst werkten en waar onze oud-collega Rony nu werkt. Ze hoopten op 6 september het werk te bezoeken, maar wegens brandstoftekort en wegblokkades is het bezoek uitgesteld.
De laatste week van augustus verzorgden de psychologen in het team een vijf-daagse training voor docenten in Pestel (30 mensen in totaal). Deze training was bedoeld om docenten te helpen trauma te herkennen, zowel bij zichzelf als bij leerlingen en anderen in de omgeving. Onderwerpen waren onder andere trauma, verschillende vormen van geweld, de impact van trauma op iemands leven, verschillende soorten trauma, hoe mensen reageren op gevaar, stress, gevolgen van ongenezen trauma, cirkel van geweld, gezonde dorpen bouwen (door waarheid, genade, gerechtigheid, vrede), rouw, weerbaarheid, hoe iemand te helpen die getraumatiseerd is, psychologische eerste hulp, compassie, evenwicht in het leven. Hoewel het steeds opnieuw bevestigd wordt dat dit mentale stuk hulpverlening verwaarloosd wordt en juist daarom belangrijk is, ook gezien de hoeveelheid traumatische gebeurtenissen in het land en in ieders leven, is het soms lastig om het over mentale gezondheid te hebben, als er niet voorzien kan worden in eerste levensbehoeften. Op vijf scholen zijn eveneens psychosociale activiteiten gehouden met 824 leerlingen.
De collega’s uit Pestel zouden dezelfde week als Samuel naar Port-au-Prince komen. Het netwerk ACT Alliance, waar CWS lid van is, had gepland om op afstand een evaluatie uit te voeren. Op afstand, aangezien het momenteel geen optie is voor iemand van het kantoor in Colombia naar Haïti te komen en de evaluatie ter plaatse te verrichten. Ter voorbereiding hierop, hadden Patrick en ik meerdere gesprekken met ACT Alliance, zowel met het regiokantoor als met de andere leden in Haïti. Elondieu en Amost zouden meedoen aan de gesprekken, waarvoor ze naar Port-au-Prince moesten komen. Vanuit Pestel is het geen optie om via internet een gesprek te voeren.
Maar ja, hoe naar Port-au-Prince te komen? Een week eerder waren er problemen in Laboule 12. Op een zaterdag is daar een oud-senator (huidig directeur van sociale woningbouw) vermoord en verbrand in zijn auto, samen met andere passagiers. Voor zijn begrafenis zou misschien vrij doorgang gegeven worden. In de dagen naar aanloop daarvan, waren de wegen tussen Les Cayes en Pestel geblokkeerd en ook tussen Les Cayes en Port-au-Prince. Vluchten van en naar het zuiden waren eveens geannuleerd, net als de vluchten van en naar Gonaïves, waar Samuel vast zat. Op dezelfde dag dat Samuel met de bus naar Port-au-Prince kwam, zaterdag 27 augustus, lukte het Jackson, Steven en Elondieu om Pestel te verlaten. Pas in de loop van de middag werd de wegblokkade tussen Pestel en Les Cayes tijdelijk opgeheven. De heren maakten er direct gebruik van om uit Pestel te vertrekken. Het was al te laat om diezelfde dag nog thuis te komen. Uiteraard kregen ze ook nog een lekke band onderweg. De banden worden slechter en nieuwe banden zijn momenteel moeilijk te krijgen. Alles wordt schaars.
De mannen overnachtten in Petit Goave, bij een familielid. Het gebeurt wel vaker dat de weg in het weekend wordt vrijgegeven en vervolgens op maandag weer geblokkeerd. Dit betekende dus dat de mannen op zondag thuiskwamen, 28 augustus. Hun route loopt langs de kerk, waar ik me op dat moment bevond. Op een gegeven moment verscheen er iemand naast me. Hallo Margot, klonk het. Daar stond Steven opeens naast me. Hij kwam me melden dat ze er waren en dat Elondieu me wou begroeten. We hadden mekaar meer dan een jaar niet gezien. Het was een enthousiast, welgemeend, blij weerzien. Op zijn verjaardag nog wel, wat een mooi geschenk. Kerk en werk lopen duidelijk door elkaar heen... Nadat we elkaar begroet hadden, vervolgden de heren hun weg en ging ik de kerk weer in. Gelukkig, iedereen was veilig en wel thuis.
En daar zit iederen nog steeds, thuis. Vorige week zondag, 11 september, kondigde minister-president Ariel Henry aan dat de brandstofprijzen zouden stijgen. Hij zei dat de overheid niet langer kan doorgaan met subsidies op brandstofprijzen. Diesel gaat van 353 naar 670 gourdes per gallon, benzine van 250 naar 570 gourdes. Dat betekent ongeveer € 1.50 per liter diesel en € 1.30 per liter benzine. Voor Nederlandse begrippen lijkt dit weinig, maar voor hier is het duur. Bijna een verdubbeling. Iemand zei terecht dat dit meer is dan het minimumloon. Dus iemand die een hele dag werkt, kan nog geen gallon brandstof betalen. Bovendien is er al maandenlang een nijpend brandstoftekort. Mensen staan urenlang in de rij als er eens een pomp tijdelijk opengaat. Op de zwarte markt kost benzine algauw minimaal € 3.30 per liter. Duurdere brandstof maakt automatisch alles duurder, niet alleen transport maar ook voedsel, bouwmaterialen, enz.
De prijsstijgingen hebben ook te maken met de wisselkoers. De gourde blijft waarde verliezen, waardoor meer gourdes nodig zijn om dollars te kopen, de munteenheid waarin veel producten worden verkocht. Dit is ook een van de redenen dat het steeds lastiger wordt voor de overheid om voldoende brandstof in te kopen. De Bank van de Republiek Haïti heeft extra dollars op de markt gebracht, waardoor de wisselkoers wat schommelde. Zelfs de radio valt zo nu en dan stil, omdat er geen brandstof is om de boel in de lucht te houden.
De problemen begonnen al voor 11 september. In diverse steden in het land was oproer. Kantoren in Grand Anse werden geplunderd, waaronder het Provinciale Kantoor van Noodhulp. De route die onze collega’s tegenwoordig volgen naar Pestel, via Laboule, heeft de laatste tijd ook een verhoogd risico van ontvoeringen. Afgelopen week zijn er drie politieagenten vermoord in Laboule 12. De vroegere route, via Martissant, is helemaal geen optie, gezien de aanwezigheid van bendes aldaar. Ze laten soms bussen wel door, tegen betaling. We hadden een reserve aan brandstof aangelegd in Pestel, meegenomen uit Port-au-Prince. Maar nu houden ze auto’s aan om te kijken of er benzinetanks in de auto’s zijn, die ze vervolgens vernielen. Zij geen benzine, dan niemand benzine.
Alle collega’s blijven momenteel waar ze zijn. Dat bleek een goed besluit, want sinds de afkondiging op 11 september is de situatie verslechterd. De overheid heeft al eerder pogingen gedaan om de brandstofprijzen te verhogen, maar dat leidde elke keer tot grote oproer. Zo ook nu weer.
Overal in het land zijn wegen geblokkeerd. Voor blokkades worden bomen en elektriciteitspalen omgehakt. IJzeren poorten worden op de weg gelegd. Zelfs doodskisten worden van een begraafplaats gehaald om als wegblokkade te dienen. De huidige blokkades zijn een protest tegen de hoge brandstofprijzen, tegen hoge prijzen in het algemeen, tegen onveiligheid en criminaliteit, en een roep om vertrek van de minister-president. Maar de blokkades leiden allen maar tot hogere prijzen. Alles zit dicht. Winkels, banken, kantoren; niks kan functioneren. De weinige voorraden raken hierdoor snel op en worden tegen nog hogere prijzen verkocht. Op 26 augustus had het Ministerie van Onderwijs al aangekondigd dat het begin van het nieuwe schooljaar werd uitgesteld van 5 september naar 3 oktober. De scholen zijn dus nog steeds dicht.
Helaas wordt er ook veel geplunderd. In Gonaïves zijn afgelopen week minstens 16 meldingen gemaakt van plunderingen, zowel op kantoren van het Wereld Voedsel Programma en Caritas (voedsel bedoeld voor schoolkantines), als supermarkten, bouwmaterialen, drinken (Couronne), scholen, universiteit, opslag van Digicel (telefoonmaatschappij), UNOPS (VN), provinciaal kantoor voor bevoorrading van medicijnen voor Artibonite. Ook op Delmas wordt geplunderd. Zonnepanelen en accu’s worden gestolen, generatoren verbrand (onder andere van Unibank). OAVCT (verzekeringskantoor) in Petit Goave is geplunderd, ONA (pensioen/verzekering) in Ouanaminthe en Saint Marc, een Jesuïeten organisatie in Ouanaminthe (SJM), het belastingkantoor in Petit Goave en in Leogane (meubels, computers, accu’s meegenomen). Brandende autobanden maken doorgang onmogelijk. De ambassades zijn gesloten. Ook een televisiezender en een bandenhandel (Top Tires) zijn aangevallen en geplunderd. Auto’s worden in brand gestoken. Er worden zelfs glazen flessen verbrijzeld en op straat gegooid, om lekke banden te veroorzaken, mocht iemand het toch wagen om de weg op te gaan.
De kabels van telefoon- en internet maatschappijen sneuvelen eveneens in de wegblokkades. Hierdoor valt internet regelmatig uit. Ook telefoongesprekken voeren is lastig. Reparateurs kunnen de problemen niet verhelpen, omdat ze wegens de wegblokkades niet op de plaats van het euvel kunnen komen. Ik zou afgelopen week naar Patrick, maar we kunnen niet bij elkaar komen. De wegen bij Pelerin en Laboule zijn volledig geblokkeerd en ook hier bij huis. Het kruispunt naar de doorgaande weg is geblokkeerd, evenals het pad tussen dat kruispunt en mijn huis. Alleen te voet is er doorgang. Buurman Samuel is daarom zaterdag lopend naar Fermathe geweest, om te kijken wat hij aan etenswaren kon kopen op de markt. Ik eet elke dag met hen mee en ben zeer dankbaar voor goede buren.
Overal in het land zijn wegblokkades. De ambulancedienst in Port-au-Prince heeft noodgedwongen moeten stoppen. Zelfs in Jean Rabel (in het Noordwesten) zijn protesten en wegblokkades. Ook in Port-de-Paix, Les Cayes, Jérémie, Saint Marc, Anse Rouge en elders. (Bederfelijk) voedsel vanaf het platteland kan nu niet naar de markten in de grote steden om verkocht te worden, terwijl in de steden de voorraad slinkt en tegen hoge prijzen verkocht wordt. In het Noordwesten is de situatie extreem moeilijk. Anouce vertelde me dat de kerk niet meer kan collecteren, omdat mensen de mogelijkheid niet hebben om geld te geven. Ouders zijn wanhopig als hun kinderen met een lege maag naar bed gaan. Het is een ontmoedigende situatie. Sommige ouders worden zo wanhopig dat ze nadenken over zelfmoord.
Het Nederlandse consulaat stuurde ook al een bericht over de situatie. Er schijnen eveneens vluchten geannuleerd te zijn. Op dit moment is er tevens een orkaan onderweg (Fiona), maar het lijkt erop dat die noordwaarts afbuigt. Dat is te hopen, want dat is wel het laatste dat dit land momenteel kan verwerken.
Tegelijkertijd merk ik de solidariteit door de telefoontjes en berichten die ik ontvang. Mensen willen weten hoe het gaat. Ik word gebeld vanuit Grand Anse, het Noordwesten, Port-au-Prince en omgeving. Hoe gaat het, voor hoelang heb je nog eten in huis, doe je voorzichtig, vragen we aan elkaar. Iemand uit de kerk belt en zegt: als broeders en zusters gaat het niet alleen om preken en bidden, maar we moeten elkaar ook vragen hoe het gaat, met de moraal, en met de voorraad in huis. In Pestel zijn geen wegblokkades, maar ook daar is honger. Mensen hebben geen geld om de hoge voedselprijzen te betalen. Deze maand wordt er geplant in plaats van geoogst, dus ook op de akkers is weinig voedsel te vinden.
Het is teveel voor één verhaal. Binnenkort meer, zolang internet het toelaat. Ik word er letterlijk niet goed van. Verdriet, hoofdpijn. Dit breekt de mens wel op.
Door de wegblokkades kon ik dus gisteren niet naar de kerk. Soms beluister ik een dienst van Drogeham. Zo ook in augustus, toen gesproken werd over Gods lof zingen terwijl alles vast lijkt te lopen, terwijl je alle reden lijkt te hebben om een klaagzang aan te wenden. Zorgvolle omstandigheden mogen nooit de doorslag geven. Zing Zijn lof, zelfs in de nacht. Blijf zingen: God is goed, God is groot. God is goed, al begrijp ik Hem niet. God ondersteunt elke dag. Ik zal Zijn lof, zelfs in de nacht, zingen daar ik Hem verwacht, want Hij zal uitkomst geven.
Psalm 42:5
Maar de Heer zal uitkomst geven,
Hij, Die ’s daags Zijn gunst gebiedt;
‘k zal in dit vertrouwen leven,
en dat melden in mijn lied;
‘k zal Zijn lof zelfs in den nacht
zingen, daar ik Hem verwacht;
en mijn hart, wat mij moog’ treffen,
tot den God mijns levens heffen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 299
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => olie-op-het-vuur
)
[38] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087236
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-09-15
[photoRevision] => 0
[title] => Brandhaard
[message] =>
Dag allemaal,
Het leven is moeilijk op het moment in Haïti. Het land is onrustig en daar merken we allemaal het effect van. De huidige protesten blokkeren de wegen en transport is bijna onmogelijk. Naast de protesten zijn er de bendes, de gangs. Zij zijn schijnbaar de baas en de waarde van een mensenleven lijkt steeds minder te worden. Qua geweld is alles mogelijk op het moment. De rol van de politieke partijen en de corruptie op regeringsiveau is iets wat ik niet kan overzien maar er lijkt weinig goeds vanuit de overheid te komen. Brandstof is bijna niet meer te krijgen aan de pomp en de zwarte markt drijft de prijs enorm omhoog. De mensen protesteren. Het dagelijkse leven wordt per dag moeilijker vanwege de stijgende kosten van levensmiddelen en brandstof en de toenemende onveiligheid.
Helaas brengen de protesten alleen maar meer problemen en onrust. Scholen blijven dicht; het schooljaar is nog niet begonnen. Bedrijven, winkels en banken zitten regelmatig dicht. Het heeft een impact op iedereen. De kliniek is rustig. Te rustig. Door het gebrek aan brandstof en de geblokkeerde wegen kan men niet komen. Maar we kunnen gelukkig nog open blijven en dat is in andere delen van Haiti heel anders. De onrust komt steeds dichterbij maar we kunnen nog steeds blijven werken. Het ziekenhuis heeft zonnepanelen en we zijn niet afhankelijk van brandstof.
En al is de huidige situatie zorgwekkend en al ligt een oplossing niet voor de hand en al kan het erger worden; op kleine schaal moeten we doorgaan, stug voor de voet uit werken, op zijn Veluws gezegd! De brandhaard die Haiti nu is kan ik niet blussen maar elke druppel helpt. De situatie van vandaag mag niet een reden zijn om niet te bouwen aan morgen.
En daarom, ondanks de huidige problematiek en de onzekere toekomst, toch een vraag om hulp voor een mooi project! Graag deel ik met jullie het kortlopende project van Stichting Hoop Haïti.
Stichting Hoop Haïti vraagt uw hulp bij het kortlopende project Dak. Een veilig en droog huis voor de familie Louismard in Colombier, NW Haïti. Wilt u meehelpen aan de vervanging van het dak op hun huis?
Sinds 2011 kennen we de familie Louismard via Jacqueline door een ziekenhuisopname van Wesley met ondervoeding en erna het schoolproject.
https://www.hoophaiti.nl/2022/08/02/nesly-wesley-en-vader-louismard-2011/
Vader Emilien woont met zijn kinderen in Colombier, ver achteraf op het platteland. Hij heeft een huis maar het dak is slecht. Bij harde regen is het binnen bijna net zo nat als buiten; het dak is verroest en lekt op meerdere plekken. En bij elke storm of orkaan is de kans groter dat het hele dak wegwaait. Het huis zelf kan ook wat reparaties gebruiken.
De verbondenheid met deze familie is groot en wij gunnen ze een veilige en droge plek om te wonen. Het orkaanseizoen is aangebroken en de verwachting is dat er meerdere stormen/orkanen kunnen komen. We hopen dat ook u zich verbonden voelt met de familie Louismard en dat u wilt helpen.
De aanschaf van golfplaten, hout, spijkers en arbeid kosten in totaal rond de 500 Euro. Giften kunnen via rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 van Stichting Hoop Haïti o.v.v. dak. Of doneer via https://www.hoophaiti.nl/doneren/
De SHH hoopt door middel van jullie giften te helpen met de vervanging van het dak op huize Louismard! Van harte aanbevolen en elke gift gaat rechtstreeks naar het project Dak.
We kunnen de nationale problematiek niet oplossen maar we kunnen wel proberen om een familie een veilig en droog huis te geven!
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 438
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => brandhaard
)
[39] => stdClass Object
(
[reportId] => 5086482
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-08-22
[photoRevision] => 0
[title] => Witensky
[message] =>
Dag allemaal,
Witensky is geen blije baby en dat mag iedereen in de kliniek horen. Constant aan de borst van mama maar nooit tevreden. Drie maanden oud en hij weegt een kleine 2715 gram. Hij is het elfde kind van vader en moeder. Ik begin met twee weken babymelk bijvoeding maar na twee weken zien we weinig verschil. Hij is meer tevreden en schreeuwt niet meer alles bij elkaar maar...gewicht is gedaald. Zijn kleur is slechter. Hij tiert niet/pa profité. De HIV test van moeder is gelukkig negatief. Moeder geeft aan dat hij regelmatig in de avond koorts heeft. Alles bij elkaar is een indicatie voor het starten van de behandeling van tuberculose. Zo klein als hij is, het is een mogelijkheid. In de familie geen duidelijke andere gevallen maar het kan. We beginnen met een proef TB-medicatie voor twee weken. Als Witensky terug komt is er geen twijfel; hij is duidelijk veel beter! Zijn kleur is verbeterd, in gewicht aangekomen en hij oogt happy. Hij is interactiever en reageert op aandacht met een grote lach. Zijn gewicht is 2910 gr, wat voor 4 maanden veel te weinig is, maar er is vooruitgang. Ook moeder ziet het verschil. De babymelk en de behandeling van tuberculose gaat door. Hij blijft klein voor zijn leeftijd maar elke maand groeit hij, wordt voller en vlotter. Als hij 6 maanden is gaat hij wat eten maar door zijn achterstand gaat de hulp met babymelk door. Nu in augustus, 9 maanden oud, is hij bijna klaar met de behandeling van TB en hij heeft een grote inhaalslag gemaakt. Hij weegt 6 kg en krijgt eindelijk een bolle toet. Moeder heeft geen rendezvous gemist en is zo blij met haar nu grote jongen.
Ik ben erg blij dat ik via de Stichting Hoop Haïti nu de mogelijkheid heb voor de aankoop van babymelk hier. Vorig jaar mocht de Stichting Hoop Haïti een kortlopend project indienen voor het kerkelijke jaar 2021-2022bij de diaconie van de Petrakerk, Geref. Kerk Vrijgemaakt, in Bunschoten-Spakenburg. En tot onze grote vreugde werd het melkproject van de SHH door de gemeente gekozen als diaconaal project. Gedurende het kerkelijke jaar werd er gecollecteerd en de jaarlijkse Zalmactie van de Petrakerk werd gedaan voor het babymelkproject. Ik ben enorm dankbaar voor de inzet en de betrokkenheid van de gemeente van de Petrakerk in Bunschoten-Spakenburg voor het melkproject. Er is nu geld beschikbaar voor de aankoop van babymelk ter plekke in Haïti. En het geld wordt besteed aan de aankoop van babymelk, borstpompen, babyflessen en tepelhoedjes in Nederland en we hopen dat dit begin volgend jaar per container in Haïti aankomt. Dat het bestellen van de babymelk kan via Kees Emmelkamp van Etos Sneek waarderen we erg.
Voor Witensky maakt de behandeling en de bijvoeding met babymelk een groot verschil. En er zijn meer baby's die werden en worden geholpen door het melkproject. Dit kan zijn door het uitlenen van een borstpomp of tepelhoedje of de hulp met babymelk.
https://www.hoophaiti.nl/babymelk/
De verhalen van de baby's zijn soms hartverscheurend en de achterliggende problematiek is divers. Het verhaal van Witensky is zo veel anders dan het verhaal van Edenaika. Eriole komt in de kliniek met zijn 7 weken oude dochter Edenaika. Zijn vrouw is die ochtend overleden. Sinds de bevalling was zijn vrouw ziek geweest en na een bezoek aan een kliniek in de buurt knapte ze niet op. Haar moeder nam haar mee naar de toverdokter en daar was ze de laatste maand in huis geweest. Eriole zag zijn vrouw achteruit gaan en vroeg meerdere keren permissie om haar mee te nemen naar het ziekenhuis. De toverdokter en Eriole's schoonmoeder weigerden. Een cultureel dilemma. En die ochtend overleed zijn vrouw in handen van de toverdokter. En kreeg Eriole zijn dochter terug. Het is zijn eerste kind. Hij is een taxichauffeur met zijn motor. Het geld van de schoonfamilie is verdwenen in de handen van de toverdokter en er is nu een begrafenis om te betalen. En er is babymelk nodig voor Edenaika. Door het melkproject van de Stichting Hoop Haïti kan ik hem daar tenminste bij helpen. Hij krijgt babymelk voor zijn dochter en elke twee weken mag hij terugkomen voor deze hulp. Eriole is zichtbaar opgelucht dat in ieder geval één van zijn problemen is opgelost.
Hartelijk dank aan de Petrakerk en alle andere sponsoren en betrokkenen bij het melkproject!
Hartelijke groet,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 277
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => witensky
)
[40] => stdClass Object
(
[reportId] => 5085306
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-07-26
[photoRevision] => 0
[title] => Wonderige maandag
[message] =>
Dag allemaal,
Het was een wonderige maandag. Niet wonderlijk, nee, wonderig. Met de nadruk op wond. Een wonderige en bloederige maandag. Het begon met een vrouw met een hoofdwond, net voor de kliniek ging beginnen. De avond ervoor was er een tak op haar hoofd gevallen. In plaats van naar het ziekenhuis te gaan om te hechten had men het bloeden gestopt met...talkpoeder. Prachtig. Midden in al het haar en de mix van oud bloed en vastgekoekte talkpoeder zit een wond. Schoonmaken kost veel tijd en voor hechten is het te laat. Met een verband, medicijnen en een vervolgafspraak gaat ze naar huis.
Aan het einde van de kliniek gaat er een blik mannen open. Allemaal in meer of mindere mate gewond. Een voetbalteam is omgeslagen met een pick-up auto. Een aantal met rugletsel, een open botbreuk van een onderarm, een mogelijk polsfractuur, hoofdwonden en veel, heel veel schaafwonden en zere lichamen. Gelukkig zijn een aantal Haïtiaanse collega's er nog en het verzorgen van de gewonden loopt gesmeerd. Lineda aan het hechten op de operatiekamer, Edline helpt mij met triage en verbinden, Michelda flanst een splint in elkaar voor de onderarmsbreuk. Na een tijdje keert de rust weer. De ernstig gewonden wachten na de eerste zorg op een ambulance vanuit hun woonplaats om naar La Pointe te gaan voor röntgenfoto's en verdere zorg.De minder ernstig gewonden vertrekken na verbinden en medicijnen op de motor naar huis. Geen voetbalwedstrijd die middag.
Terwijl we wachten op het vervoer komt er een vrouw met een 3-jarig kind binnen. Een golfplaat waaide van een dak terwijl men het dak repareerde en trof de jongen, Mayson, aan de zijkant van zijn gezicht. De wonden zijn diep en één wond mist middenin een grote flap huid. Mayson was net aan het eten en een roesje kan dus niet, helaas. Met vereende krachten, veel gepraat en stevig vasthouden lukt het Edline om de wonden te hechten. Mayson wil alleen maar weg van al het gebeuren en zijn gesmeek breekt ons hart. 'Pardonnem/vergeef me' roept hij meerdere keren, alsof hij voor straf gehecht wordt. Erna moeten we allemaal even bijkomen. Mayson krijgt zijn beloofde Tampico, een vruchtendrank, en een zakje Chico, een soort chips. Welverdiend! Als Mayson de dag erna voor wondcontrole komt lijkt hij alle narigheid te zijn vergeten. Zonder problemen mag ik zijn verband verwisselen. Dat Mayson mij nog steeds vertrouwt na alles doet me enorm goed. De wonden zien er goed uit en hopelijk geneest hij netjes.
Als we de operatiekamer aan het opruimen zijn komt Mme Venes, de schoonmaakster van het ziekenhuis, naar ons toe. Er is een kind met een grote hoofdwond. Edline en ik kijken elkaar aan...serieus, nee, niet nog een wond, een kind... Maar het valt mee. Stevensley is vier en liep met vader en de ezel van zijn vader naar de rivier. Zonder reden werd de mannetjesezel agressief en beet Stevensley op zijn hoofd en probeerde hem te trappen. De wond op zijn hoofd valt gelukkig mee maar moet wel gehecht worden. Stevensley is stoerder dan zijn vader. Terwijl ik de plaatselijke verdoving geef, geeft Stevensley geen kik maar zijn vader krijgt tranen in zijn ogen en verstopt zijn gezicht in zijn pet. Twee hechtingen en de wond zit dicht. Vader krijgt zijn beloofde Tampico en een zakje Chico. Nee, grapje. Vader haalt diep adem en zegt met een trillende stem: "Vrijdag verkoop ik die ezel in Beauchamp. Dit kan ik niet nog een keer laten gebeuren". Goed idee, papa.
Bloederig. Wonderig. Maar ook bevredigend.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 272
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => wonderige-maandag
)
[41] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084982
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-07-18
[photoRevision] => 0
[title] => Verdriet
[message] =>
Soms is het lastig om te schrijven. In de jaren dat ik hier ben, heb ik geprobeerd om ook en vooral de positieve kant van Haïti te belichten, de kant die in het nieuws niet getoond wordt. Maar helaas heb ik de laatste maanden, het laatste jaar, weinig positiefs te melden. Ik denk terug aan al de binnenlandse reizen en bezoeken die ik in de loop der jaren heb mogen meemaken. Hoe anders is het nu. Je wilt niet een achteruitgang zien. Maar het is niet te negeren.
Elke dag lijkt er slecht nieuws binnen te komen. Het vuur werd geopend op een bus met 43 passagiers. 2 busjes met in totaal 38 personen werden ontvoerd. Na meerdere van zulke voorvallen, hield een transportbedrijf op met vervoer tussen Jérémie en Port-au-Prince. Een Chileen en twee Belgen werden ontvoerd. Een Italiaanse non/zuster werd vermoord. Vier medewerkers van de douane werden ontvoerd, vier medewerkers van de nationale verzekering ONA, 3 medewerkers van het elektriciteitsbedrijf EDH, twee artsen van Saint Luc en Saint Boniface. Mensen in politieuniform ontvoerden eigenaren van een supermarkt. Elke dag wordt er wel ergens iemand doodgeschoten. Vier personen werden ontvoerd in Bassin Bleu. Een leerling van slechts 9 jaar werd tegen losgeld vrijgelaten. Een kind van 9 jaar! Wat mankeert mensen?
Ook wereldwijd is er veel gaande. In het buurland, de Dominicaanse Republiek, werd de minister van milieu vermoord. De ex-minister president van Japan werd doodgeschoten. De president van Sri Lanka is afgetreden. Boris Johnson is opgestapt in het Verenigd Koninkrijk.
3 juni was er een storm in Florida. Die dag vloog ik naar Nederland. Een buurman bracht me naar het vliegveld. Er stond echter een lange file naar Pétion-Ville en vervolgens kregen we pech met de auto. Al met al waren we ruim 2.5 uur onderweg, voor een afstand van 25 kilometer. Met minder dan 2 uur voor vertrek was ik supersnel ingecheckt. Binnen een kwartier zat ik bij de gate. Andere taferelen dan bij Schiphol. Het was druk vliegverkeer van ons team die dag. Twee collega’s kwamen per helikopter uit Les Cayes en een derde vloog naar Gonaïves. Eindelijk kon er weer iemand van ons team naar het Noordwesten.
Zelf vloog ik met een half uur vertraging naar Miami, met heel mooi zicht op Haïti. Genieten van uit het raam kijken. Chaine des Matheux, bergen, dalen, rivieren, wolken. Gonaïves duidelijk zichtbaar, de route naar het Noordwesten, het eiland La Tortue. Zelfs even kort een mini-regenboog in beeld. We landden in een kletsnat Miami, met een donkergrijze lucht. De aansluitende vlucht naar London Heathrow was 3.5 uur vertraagd, waardoor ik in London mijn aansluiting miste en zonder koffer aankwam op Schiphol.
Mijn verblijf in Nederland had medische redenen en was ook bedoeld om eindelijk onze in 2019 geplande motorrit naar Noorwegen te kunnen realiseren. De reis was meermalen uitgesteld wegens corona. Samen met m’n vader en neef hebben we een mooie reis gehad, al was de reis getekend door veel slechte berichten. Een tweede neef moest helaas afzeggen en kon niet mee. Vervolgens kwamen er berichten binnen van ziekenhuisopnames, sterfgevallen, motorongelukken en ziekte. Tijdens deze reis ontving ik ook het verbijsterende nieuws van het overlijden van een vriend in Haïti, Mackenley, 32 jaar jong. Hij is een zoon van het predikantsgezin van de kerk waar ik hier naartoe ga, een broer van twee collega’s, de beste zanger van heel de gemeente, iemand die trouw contact met me hield tijdens de maanden dat ik in Nederland was. Het gezin bestond uit zes kinderen. Hij is de derde zoon die jong sterft. Voor de derde maal moesten zijn ouders een kind naar het graf brengen. Niet te bevatten. Wat een leed, wat een leegte. Verdronken in een zwembad waar al eerder minstens zes personen zijn verdronken.
Het lukte me niet om op tijd voor de begrafenis naar Haïti terug te keren. Van afstand mocht ik wel bijdragen aan het mogelijk maken van een online verbinding, zodat mensen die niet aanwezig konden zijn de rouwdienst online konden volgen, wat in Haïti niet gebruikelijk is. Zo kon ik zelf de dienst ook meemaken, vanaf een parkeerplaats in Duitsland, zaterdag 18 juni. De kerk zat bomvol. Oud-collega Rony was ceremoniemeester. De liederen waren aangepast op de gelegenheid, maar ook werd een favoriet lied van Mackenley gezongen. Het koor van de kerk zong twee liederen. Een bevriende artiest deed zijn best om een lied te zingen, dat in tranen eindigde. Er werd gelezen uit Psalm 90, 1 Thessalonicenzen 4:13-18, gepreekt uit Mattheüs 16:26. De overgebleven broers en zus stonden naast elkaar op het podium, waarbij een van hen een biografie voorlas, een levensverhaal. Daarna werd de kist bijgelegd in het familiegraf.
Het was de bedoeling dat ik langer in Europa zou blijven en een training zou bijwonen in Noorwegen, maar na het nieuws van dit overlijden ben ik zo snel mogelijk teruggekeerd naar Haïti. Dinsdag 21 juni brachten mijn ouders me naar Leeuwarden, vanwaar ik met de trein naar Amsterdam reisde en verder naar Parijs. Zo reisde ik onverwacht in twee weken tijd zeven landen door: Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen, Zweden, België, Frankrijk. In Parijs was het even zoeken naar de aansluitende trein. Iemand speelde piano op het station. Uiteindelijk was ik na zes treinritten bij vliegveld Orly. Na een overnachting in Parijs vertrok ik de volgende dag met een rechtstreekse vlucht naar Port-au-Prince. Anders dan bij Schiphol was het rustig en stonden nergens rijen. Het vliegtuig zelf was ook vrij leeg, al vloog het na Port-au-Prince nog door naar Punta Cana, Dominicaanse Republiek. Bij Puerto Plata vlogen we het luchtruim van de Dominicaanse Republiek binnen. Het was een vreemde aankomst. We vlogen over het vliegveld van Port-au-Prince heen, maakten een grote ronde, gingen helemaal terug naar de grens met de Dominicaanse Republiek en toen opnieuw naar het vliegveld, om nu wel te landen.
Jackson haalde me van het vliegveld op. Vandaar gingen we rechtstreeks naar familie Nelson, om te condoleren en steun te betuigen. Ik was de dag voor mijn vertrek nog bij ze geweest. Het is niet te geloven als iemand zomaar uit het leven gerukt wordt. Elke eerste zondag van de maand had hij de leiding over de dienst. Hij leidde eveneens een acapella groep van jongemannen en componeerde zelf liederen voor speciale gelegenheden. De eerste zondag van de maand juli, 3 juli, was een eerbetoon aan onze overleden broeder. De dienst werd geleid door zijn broer, Patrick. Z’n andere broer, Steven, deed de schriftlezing, hun moeder leidde een gebed en hun vader preekte. De familie stond samen met het comité van de kerk voorin, hand in hand, zodat de gemeente met een speciaal gebed om hen heen kon staan. De keuze van de liederen was zeer toepasselijk. Tranen om het overlijden van een geliefde. Elkaars lasten dragen. Maar ook: tel uw zegeningen. Hij is er niet meer, al kunnen we het nog niet bevatten. De preek op vaderdag was eveneens indringend, gezien de huidige rouw in de kerk. Deze preek ging over het thema God is onze bescherming, toevlucht en kracht. De vaders kregen een strikje opgespeld en snoepjes uitgereikt.
Er komen veel overlijdensberichten van jonge mensen binnen. Er waren al meerdere binnengekomen dit jaar, direct op 1 januari al. Hier een paar huizen verderop is een jonge vrouw van 43 jaar overleden. Een jongeman is overleden in de Dominicaanse Republiek bij het beklimmen van een boom om kokosnoten te oogsten. Maandag 27 juni woonde ik de begrafenis bij van de twee broers die in mei zijn overleden bij een motorongeluk. De begrafenis liet meer dan een maand op zich wachten, aangezien het geld op was gegaan aan ziekenhuiskosten van hun vrouw/schoonzus, die ook bij het ongeluk betrokken was. Twee kisten stonden er in de katholieke kerk Saint Pierre in Pétion-Ville, een dubbele begrafenis. Een passende preek. Er werd wijwater en wierook over de kisten gesprenkeld. Het is een mooie kerk, Saint Pierre, met glas in lood ramen, mooie architectuur. De begrafenis zou plaatsvinden onderaan Route de Frères, in de buurt van de politieacademie. Daar ben ik niet mee naartoe geweest, aangezien dat gebied in handen is van bendes. De familie liet me na afloop weten dat ze veilig waren thuisgekomen, al waren ze veel gewapende mensen tegengekomen op straat.
Na afloop van de begrafenis kon ik meerijden naar Pelerin, waar beide families wonen die sterfgevallen hadden. De afgelopen weken ben ik regelmatig bij de familie Nelson geweest. Het is moeilijk concentreren, motiveren. Als collega’s proberen we wat werk over te nemen van de beide broers. Ik werk wat bij hen thuis, als bemoediging. Eerder kwam Patrick bij mij thuis werken, nu ik bij hem. Ik maak gebruik van een motortaxi. Bij een van die ritten reden we achter een motor waaraan 6 geiten hingen, klaaglijk te jammeren. De chauffeur duwde gedurig een geitenkop naar achteren.
Bij thuiskomst na de begrafenis trof ik nieuw leven aan. De poes van de buren besloot in mijn huis te bevallen, dus er lagen drie kittens in een huisje dat ik ooit eens van onze poes in Nederland heb meegebracht hier naartoe. Inmiddels heeft moeder poes de kittens verhuisd naar hun eigen huis, bij de buren.
Mijn buurjongetje klaagde dat ik hem verlaten had, toen ik naar Nederland vertrok, dus hij is blij dat ik er weer ben. Ik ging samen met hem naar de akker van z’n vader, waar de pepers bijna gereed waren voor de oogst. Volgens een vergadering met de Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid zijn de voedselprijzen opnieuw gestegen afgelopen maand. Een gezin van 5 personen heeft minimaal 18.765 gourdes per maand nodig. Dit terwijl het salaris van een docent in het Noordwesten soms minder dan 5.000 gourdes is. Niet eens voldoende om van te eten. We kregen een hulpvraag van een school die slechts 4 maanden salaris heeft betaald afgelopen jaar. De eigen kinderen van de docenten kunnen hun rapport niet ophalen, omdat hun schoolgeld niet betaald is. Bij een andere school hebben de docenten het hele jaar helemaal niks betaald gekregen. In de zomervakantie krijgt sowieso geen enkele docent salaris betaald. We zijn in gesprek met diverse scholen om te kijken of we de docenten ondersteuning kunnen bieden in de vorm van geiten.
Een tekort aan water belemmerde de voortgang van de bouw van huizen en reservoirs in Pestel de afgelopen maand. Er is ook begonnen met de bouw van een waterreservoir bij een school, Thomas Elie. We dienden een verslag in bij MCC voor hun steun specifiek aan de bouw van reservoirs. MCC had eveneens de gelegenheid een bezoek te brengen aan het werk in Pestel. De organisaties zijn niet gewend aan de bouwmethodes die toegepast worden. Ze leren veel, maar hebben dus ook extra veel begeleiding nodig. Een ieder die de bouw ziet, ziet het verschil met eerdere bouwwerken. We hopen dat dit werk eventuele toekomstige orkanen en aardbevingen kan doorstaan. We hopen goed te doen, al gaat het soms met onbedoeld kwaad gepaard. Zo kreeg de zoon van een gezin dat een huis aan het bouwen is een motorongeluk toen hij onderweg was om water te halen voor de bouw.
Er is eveneens opnieuw een week lang training gegeven over trauma en weerbaarheid, dit keer voor een groep leiders, inclusief religieuze leiders en plaatselijke leiders. In het Noordwesten had Samuel de gelegenheid om een aantal mensen te bezoeken die vorig jaar training hebben gevolgd over productie van zeep, schoonmaakmiddel en jam. Inmiddels hebben ze allemaal een handel gaande.
1 juni is het orkaanseizoen begonnen. Op diezelfde datum heeft CWS een samenwerkingsverband ondertekend met Caritas Antilles. In juni zijn hier de schoolvakanties begonnen. In juli begon ons nieuwe fiscaal jaar, wat gepaard ging met de nodige planning. We werden uitgenodigd door het milieu programma van de Verenigde Naties om deel te nemen aan een werkgroep over ‘klimaat veiligheid’.
Er is nog steeds een brandstoftekort. Bij de weinige pompen die open zijn, staan lange, lange rijen. Daar kan iemand gerust een aantal uren in de rij staan. Op de zwarte markt wordt brandstof per gallon verkocht, tegen een prijs die drie tot zes keer hoger ligt dan de prijs aan de pomp. Volgens de Associatie van Brandstof is er een tekort door stijgende prijzen op de internationale markt en een gourde die steeds meer waarde verliest. Tegelijkertijd zijn de toegangswegen tot de terminals regelmatig geblokkeerd door bendes, of worden trucks door bendeleden aangehouden.
De laatste tijd zijn er weer problemen in diverse wijken van Port-au-Prince. Ik ontving een bericht over problemen in Tabarre, waar een vriend werkt, dus ik belde hem. Ze hadden de poort van het bouwbedrijf waar hij werkt gesloten, aangezien er geschoten werd en er ontvoeringen gaande waren. Ditzelfde bouwbedrijf is vier werknemers verloren in Canaan. Daar waren problemen op de dag dat mijn buren ook naar Port-au-Prince trachtten te komen. Gelukkig waren zij zo wijs om rechtsomkeert te maken en het een dag later nog een keer te proberen. Vijf medewerkers van het bouwbedrijf vervoerden een lading hout, toen er plotseling op hen geschoten werd. De chauffeur werd geraakt, waardoor hij de macht over het stuur verloor. Drie anderen zaten op de lading hout, werden bedolven onder het hout, waren nog in staat om te bellen en om hulp te vragen, maar de politie kon niet bij hen komen, wegens aanhoudend schieten. Alle drie zijn gestorven. Alleen een passagier die naast de chauffeur in de cabine zat heeft het overleefd.
Ik las een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH over het geweld in Santo/Butte Boyer en omstreken, van de maand april. Een afschuwelijk verslag, te gruwelijk om te lezen. Mensen zijn levend verbrand, onthoofd, vermood, verkracht. 8 juli zijn gelijksoortige taferelen begonnen in Cité Soleil. Eerst werd er gesproken over 20 doden, 50 gewonden. Toen over 60-70 doden, vervolgens over 89 doden, van wie 21 verbrand. 16 mensen zijn verdwenen en 127 huizen in brand gestoken. Vandaag staat het dodental op 300, plus 160 gewonden. Het is niet voor te stellen dat zulke afschuwelijke taferelen zich op een kilometer of 30 van hier afspelen. Wat gebeurt er toch in dit land? Houdt het dan niet op? Is er dan geen vrede voor dit land? En hier zijn het niet mensen van buitenaf, niet een ander volk dat Haïti aanvalt. Het zijn Haïtianen tegen Haïtianen, bendes tegen bendes. Zoveel leed en vedriet en pijn en moord en ziekte. Dat heeft een impact, dat raakt.
Een bende heeft eveneens het nationaal gerechtsgebouw overgenomen, waarbij vele archieven zijn vernield. Zo wordt het reeds gebrekkige rechtssysteem nog verder beschadigd. 7 juli was het 1 jaar geleden dat president Jovenel Moïse is vermoord in zijn huis. Er werden diverse artikels met theorieën gepuliceerd, er zijn mensen gearresteerd, er hebben al vijf rechters het dossier in handen gehad, maar er is nog geen voortgang geboekt omtrent de reden of de aanstichter van de moord. Geen gerechtigheid voor de president, geen gerechtigheid voor het volk.
Gevangenen sterven van honger, dorst en verstikking in het hete zomerseizoen, vooral in de gevangenis in Les Cayes. Ook op het platteland neemt de aanwezigheid van bendes toe. Collega Elondieu werd opgeschrikt door het nieuws dat een bende in de nacht zijn geboortedorp was binnengevallen. Ze namen twee van zijn neven mee, een nicht, en nog een aangetrouwd familielid. Inmiddels zij ze alle vier gelukkig vrijgelaten, maar de angst zit er goed in. Ze zijn huizen binnengedrongen, hebben inboedel gestolen, ramen kapotgeslagen. Elondieu was van plan z’n vrouw en zoon de zomervakantie bij zijn ouders te laten doorbrengen, om even afstand te nemen van de angst en zorgen in Port-au-Prince. Dat gaat dus ook niet door.
Een onleefbaar land, zo noemde iemand Haïti laatst. Dat is nogal wat om te zeggen. Hij verduidelijkte dat de prijzen blijven stijgen, mensen kunnen geen eten meer betalen, schoolgeld, kleding, gezondheidszorg. Een taptaprit die een aantal jaren geleden 5 gourdes kostte, kost nu 75 gourdes. Mensen leven in angst. Mensen sterven van stress en spanning. Ik blijf hopen op en bidden voor vrede in Haïti, dat mensen weer zonder angst en beven de straat op kunnen, dat er vreugde mag zijn in plaats van verdriet, dat tranen gedroogd worden, wapens neergelegd.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 415
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => verdriet
)
[42] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084398
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-06-29
[photoRevision] => 0
[title] => School
[message] =>
Dag allemaal,
Het schooljaar 2021-2022 is zo goed als voorbij en we kijken vooruit naar het komende schooljaar. Ondanks de onstabiele situatie van Haïti heeft hier in NoordWest Haiti het schooljaar normaal kunnen plaatsvinden. Dat is de jaren ervoor wel anders geweest, ook ten gevolge van de C19. Dit schooljaar waren er gelukkig geen onderbrekingen.
Berlanda heeft examen gedaan voor NS1 en denkt over te zijn naar het volgende jaar. Williamson wacht op zijn examenresultaten en gaat hopelijk over naar zijn laatste schooljaar, philo/NS4. Guerlaphnie heeft staatsexamen gedaan voor het 9e jaar en gaat volgend jaar naar NS1. Wesley en Wachnel zijn allebei over naar de volgende klas; 5 en 2.
Met Nesly heb ik af en toe contact. Hij is op het moment in de Dominicaanse Republiek en werkt bij een kleermaker. Het is een moeilijk leven maar hij zegt meer kans op werk te hebben in de DR dan hier in Haïti. Zijn vader heeft hem het liefst weer terug in Haïti maar ziet ook waarom Nesly probeert een betere toekomst in de DR te vinden.
De voorbereidingen voor het komendeschooljaar zullen duur zijn. De huur van de kamer in Port de Paix voor Williamson en Guerlaphnie is bijvoorbeeld met 3000HD/150 euro gestegen. Alle prijzen blijven stijgen en ook rugzakken, uniformen, schoenen, boeken en dergelijke zullen beduidend meer kosten. Wilt u bijdragen aan het schoolgeld? Dat kan via Stichting Hoop Haïti op rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 o.v.v. schoolgeld. Hartelijk dank aan de mensen die al bijdragen aan de hulp met scholing!
Komend schooljaar start de sponsoring van een nieuw schoolkind. Saintfort Bethynaïca Sterline krijgt via Stichting Hoop Haïti een sponsor voor financiële hulp met schoolgeld, boeken, uniformen en dergelijke. Haar naam is een hele mondvol en daarom heeft ze een bijnaam; Tibebe. Ze is de jongste van 7 kinderen en haar moeder is een aantal jaren geleden overleden. Tibebe bleef onder de zorg van haar vader maar een buurvrouw heeft haar opgenomen in haar gezin en voor Tibebe is deze buurvrouw als een moeder. Vader heeft moeite met het betalen van het schoolgeld voor zijn kinderen en begin dit jaar kwam er een hulpvraag. Zijn overleden vrouw was kostwinner binnen het gezin met markthandel in tweedehands kleding. Met alleen zijn tuin als inkomsten en de stijgende kosten lukt het vader niet om al zijn kinderen op school te houden.
Ik ben erg blij dat er door middel van de sponsoring via de Stichting Hoop Haïti voor gezorgd kan worden dat Tibebe komend schooljaar op school kan blijven. De sponsor heeft aangegeven voor de resterende schooljaren Tibebe te willen sponsoren; een kans voor Tibebe op goede scholing, zonder onderbreking.
Met vriendelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 293
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => school
)
[43] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083373
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-06-01
[photoRevision] => 0
[title] => Bezigheden en situatie in Pestel, Noordwesten, etc
[message] =>
Het grootste deel van ons team werkt in Pestel, Grand Anse. De afgelopen maand hebben twee psychologen en een coördinator met leerlingen op diverse scholen psychosociale activiteiten georganiseerd. Via spel en beweging leren de kinderen omgaan met stress en emotie. Dit niet alleen naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar, die tot veel schrik, vernieling en verlies heeft geleid, maar ook vanwege andere dingen waar jong en oud mee te maken krijgt, zowel natuurrampen als misbruik en ander geweld. Er zijn verhalen bij waar je kippenvel van krijgt en tranen in de ogen. Een meisje van 10 jaar woonde in Port-au-Prince met haar ouders. Bandieten kwamen hun huis binnen, namen de vader mee en doodden hem. Daarna zijn moeder en dochter naar Pestel vertrokken, waar het meisje nu meedeed aan de psychosociale activiteiten. Een andere leerlinge, 16 jaar, woonde in Martissant, maar haar moeder stuurde haar naar Pestel vanwege de onveilige situatie in Martissant. Vervolgens is haar moeder zelf slachtoffer geworden en gestorven in het geweld. Onvoorstelbaar traumatiserende ervaringen voor de kinderen. Leerlingen die verdere steun nodig hebben, krijgen individuele psychologische hulp aangeboden. De gezondheidszorg in het algemeen laat veel te wensen over. Mentale gezondheidszorg is nog meer verwaarloosd.
Helaas blijft er dagelijks angst en zorg. Het terrein van bendes neemt toe. In de strijd tussen die bendes verliezen omstanders hun huis (minimaal 80 zijn er in brand gestoken) en soms zelfs hun leven. Een geschatte 34.500 mensen hebben hun huizen verlaten in de afgelopen maand, vooral in Croix-des-Bouquets en Cité Soleil. Meer dan honderd burgers zijn gedood (de exacte aantallen zijn moeilijk in te schatten), evenzoveel gewond, anderen verkracht. Honderden scholen zijn gesloten. Als er op de moord op de president (inmiddels tien maanden geleden) geen gerechtigheid volgt, wat voor hoop heeft de gewone burger dan op gerechtigheid?
De Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid heeft de hoogste prijsstijging gemeten sinds het begin van hun metingen. Het vooruitzicht van oogsten is ook niet goed. Benodigde zaden en manuren zijn duur, waardoor velen de investering niet op kunnen brengen. De maand mei hoort regenseizoen te zijn, maar het is grotendeels droog gebleven, wat de akkers niet ten goede komt. In Pestel, waar mensen afhankelijk zijn van opgevangen regenwater, terwijl hun reservoirs vernield zijn in de aardbeving, is de prijs van een emmer water gestegen. Zowel onze partners in Pestel als in het Noordwesten melden daarnaast prijsstijgingen van voedsel, brandstof, zeep, houtskool, bouwmaterialen en ander producten. De prijzen van sommige producten zijn verdubbeld of verdrievoudigd. De hogere brandstofprijs betekent duurder transport. Gekoppeld met de risico’s van binnenlandse reizen, leidt dit tot minder handel tussen het platteland en de steden. De hoofdstad is afgesneden van de rest van het land. Gezinnen verminderen noodgedwongen de hoeveelheid en kwaliteit van dagelijkse maaltijden. Kinderen stoppen met school, of houden het niet vol omdat ze hongerig naar school komen en er geen eten op school is. De situatie blijft voor docenten ook ontmoedigend. Veel docenten op overheidsscholen zijn niet benoemd, wat betekent dat ze geen salaris krijgen. Maar deze scholen mogen geen (of heel weinig) lesgeld vragen, dus is er geen of nauwelijks geld om de docenten te betalen. Dit werkt ontmoedigend voor docenten en komt de kwaliteit niet ten goede.
Jongeren proberen het land te verlaten. Bezittingen worden verkocht om de illegale overtocht te betalen. Vanuit Jean Rabel betaalde een groep van 25 jongeren een overtocht. Hun geld werd gestolen door de zogenaamde organisatoren en ze kwamen nog berooider dan eerst terug naar huis. Vrijwel dagelijks lezen we over overvolle boten die door de kustwacht worden aangehouden en teruggestuurd naar Haïti, vanuit Amerika, Cuba of de Bahamas. Intussen blijft Amerika dagelijks vliegtuigladingen vol Haïtianen deporteren.
Aan benzinepompen is tegenwoordig geen gebrek (die worden nog steeds bijgebouwd), maar aan brandstof wel. Tien vrachtauto’s met brandstof werden door bandieten meegenomen, toen ze brandstof haalden uit de terminal, nadat er eindelijk een nieuwe voorraad was binnengekomen in het land. Vanwege dit brandstofgebrek is het begin van de sloop van de school van Dos d’Âne opnieuw uitgesteld en kan de nieuwbouw nog steeds niet beginnen. Het contract met het Ministerie van Openbare Werken is wel afgerond. Zij zullen materieel beschikbaar stellen en een vijfdaagse training organiseren voor bouwlieden.
Ontvoeringen gaan nog steeds door, onder alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. Artsen, kleine handelaars, een bus met leerlingen, twee bussen die het transport tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek verzorgen. Zowel die busmaatschappijen als de bussen tussen Port-au-Prince en Jérémie zijn gestopt met vervoer. Ziekenhuizen nemen geen nieuwe patiënten meer op, om te protesteren tegen de ontvoeringen van medisch personeel. Over de gevolgen hiervan schreef ik de vorige keer, toen een vriendin na een motorongeluk bij vele ziekenhuizen de deur gewezen werd.
Het zijn omstandigheden die een hoge tol vergen van mentale kracht, waarbij psychosociale steun geen overbodige luxe is. Onze collega’s liggen regelmatig ’s nachts wakker van alles wat ze te zien en horen krijgen. Sommige van hen hebben familie in Port-au-Prince, terwijl ze weken aaneen in Pestel zijn. Werk is moeilijk te vinden. Na het einde van hun vorige contract bij Church World Service (na orkaan Matthew) hebben ze twee jaar lang werkloos thuis gezeten. Hoewel het zwaar werk is, zijn ze blij om in het levensonderhoud van hun gezin te kunnen voorzien, maar ook om de naaste te helpen, om een nieuw onderkomen te bieden aan mensen wier huizen vernield zijn, een reservoir te bouwen met gezinnen die geen water hebben. Voor de bouw zelf is water ook een probleem, vooral als het niet regent. Bouwlieden zeggen dat dit de eerste keer is dat ze waterreservoirs gebouwd zien worden, vergeleken met de methodes die ze kenden. De aanwezigheid van onze ingenieurs is extra belangrijk gezien de beperkte ervaring van de bouwlieden met deze technieken. De plaatselijke overheid is zeer betrokken bij ons werk. De burgemeester van Pestel heeft een aantal bouwplaatsen bezocht om de voortgang te bekijken. In de loop der jaren heeft CWS een goede reputatie opgebouwd, waar we dankbaar voor zijn. Het doet me goed om de betrokkenheid en inzet van de collega’s te zien en ervaren, in dit mooie, goede en belangrijke werk, waarbij ze alle eer aan God geven en willen werken om Hem blij te maken door de naaste te helpen.
Haïti is niet het enige land in de regio waar bendegeweld een probleem is. Church World Service werkt ook in El Salvador, Honduras, Guatemala en Mexico met kinderen en jeugd die deel uitmaken van risico groepen om slachtoffer te worden van bendes, of door bendes ingelijfd te worden.
Met ingang van mei is Samuel ons team weer komen versterken. Hij werkte eerder bij CWS in het kader van een programma gericht op het verstrekken van schapen en varkens, gefinancierd door de Mormoonse kerk (Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen). Dit keer zijn de schapen vervangen door geiten. In het kader hiervan nam ik deel aan een vergadering met collega’s in Europa, Afrika en Azië. Aangezien mijn collega ook mijn buurman is, kunnen we beide thuis werken, hij door een verlengsnoer aan te leggen naar mijn huis. Vorige week reisde hij met de andere collega’s mee naar Pestel, om te kijken hoe het de schapen in Cassavon is vergaan en ook om kennis te maken met nieuwe organisaties voor het verstrekken van geiten. Het is een doorgaand programma, want elke familie die een schaap, geit of varken ontvangt, geeft de eerstgeborenen door aan andere families en zo verder.
De VN biedt organisaties de mogelijkheid om gebruik te maken van een helikopterdienst voor binnenlandse reizen. Dit maakt het reizen wat minder risicovol. Diverse van onze collega’s hadden nog nooit gevlogen. Ze voelen zich in de auto toch wat beter op hun gemak dan in de lucht…
Intussen gaat in het Noordwesten het werk ook door, voornamelijk met de organisaties AGEHPMDNG en OPFSLDIBH. In de afgelopen periode zijn ze verder gegaan met het toepassen van anti-erosie technieken (muren en kanalen) om de grond te beschermen en landbouw productiviteit te vergroten. Tegelijk creëert dit tijdelijk werkgelegenheid en is het inkomen zeer welkom op een moment waarop voedselprijzen stijgen, maar ook om schoolgeld te betalen.
AGEHPMDNG is een transformatiecentrum aan het bouwen. In de eerste plaats zal dit gebruikt worden om cassave te maken van yuca, maar het is de bedoeling dat hier later mogelijkheden aan toegevoegd worden voor het verwerken van maïs, pinda’s en fruit, zodat de producten langer geconserveerd kunnen worden. Dit is des te belangrijker nu transport bemoeilijkt wordt, waardoor producten niet naar de markt kunnen en bederven. Een transformatiecentrum is iets waar mensen om gevraagd hebben, wat duidelijk wordt uit hun enthousiaste deelname aan het bouwproces. Er is eveneens een training gehouden over microkrediet, met de bedoeling om microkredieten te gaan verstrekken. OPFSLDIBH heeft een training gehouden voor 45 jongelui over het repareren van mobiele telefoons, met het doel om ze kennis te geven om op die manier een activiteit op te zetten in eigen dorp, in plaats van hun leven te riskeren op een overbeladen boot onderweg naar een onzekere toekomst.
Als deel van dit programma werden 140 mensen geïnterviewed. Slechts 6 van hen hadden een paspoort. Hoewel bijna iedereen een geboortebewijs had, is dit niet geldig zonder uittreksel van het register. Het gebeurt nogal eens dat er eenvoudig een kopie van een document wordt gemaakt, wat betekent dat meerdere mensen hetzelfde dossiernummer hebben. Een probleem dus. Aangezien mensen naar de stad moeten reizen voor het aanvragen van officiële documenten, zijn er niet veel mensen die dit proces volgen. Bovendien zijn de kosten een struikelblok. Onze partners zijn ook in gesprek gegaan met plaatselijke overheidsinstanties over het proces om papieren aan te vragen en de mogelijkheid om informatie over veilige migratie te verstrekken. Die informatie is er niet. Integendeel, de overheid ontving informatie van ons.
Terwijl de collega’s elders in het land zijn, help ik mee met onder andere het schrijven van plannen en verslagen van al onze programma’s en activiteiten, hetzij omtrent de aardbeving of in het Noordwesten. De laatste tijd komen daar ook wat documenten van andere landen bij. Sinds orkaan Dorian in de Bahamas maak ik deel uit van het werk daar, op afstand. Ik mocht ook bijdragen aan plannen en verslagen uit Nicaragua en de Dominicaanse Republiek, op het gebied van landbouw en voedselveiligheid.
In het weekend heb ik de gelegenheid om vrienden te ontmoeten. Op een zaterdag had ik in Fermathe afgesproken met Ketty, met wie ik een paar jaar een huis heb gedeeld. We haalden warme broodjes op de markt en vonden ergens een plaats waar we konden zitten om bij te praten. Toen ik terug naar Kenscoff liep, bood een buurman me een lift aan in een taptap waarmee hij een bestelling voor iemand ging bezorgen. Een andere zaterdag was ik van plan Roseline te bezoeken, maar dat liep wat anders dan gepland. Onderweg naar de stad zag ik dat de benzinepompen inderdaad gesloten waren. Het temperatuurverschil is direct voelbaar; van de koelte van Kenscoff afdalen naar de hitte van Pétion-Ville en Port-au-Prince. De buren van kantoor hartelijk begroet en naar de bank gelopen, vlakbij kantoor. Een uur en een kwartier in de brandende zon buiten in de rij staan en vervolgens nog een uur binnen. Naast de bank vormde zich een rij bij de benzinepomp, die brandstof had. Het duurde zolang dat mijn bezoek aan Roseline erbij inschoot, want de motortaxi kwam me alweer halen.
Een andere zaterdag is het alsnog gelukt om naar Roseline te gaan. Ik was samen met Samuel en Rodrigue op pad. Eerst wat regelen in Pétion-Ville, toen naar Delmas. Onderweg kregen we bijna een ijzeren buis door de voorruit, van een onoplettend iemand die de lange buis zo over de weg zwaaide, voor een bouwbedrijf. Vervolgens reden we een bocht door, toen een tegemoetkomende auto te dichtbij kwam en met zijn spiegel onze spiegel raakte. Resultaat: beide spiegels eraf. Een klein stukje verder werden we aangehouden door de politie. De verzekering bleek sinds april verlopen te zijn. Na wat verduidelijkt te hebben, liet de agent ons zowaar verder rijden. Vorige keer schreef ik al over mijn bezoek aan het ziekenhuis. De laatste keer dat ik die familie zag, was toen ze bij mij in het ziekenhuis waren. Ik had niet verwacht ze op deze manier weer te zien. Een broer van de patiënte heeft zelf in het ziekenhuis gelegen na een motorongeluk, hun nichtje is geopereerd, hun vader lag een week eerder in het ziekenhuis; de familie krijgt heel wat klappen te verwerken.
Toen we wilden vertrekken bij het ziekenhuis, wou de auto niet starten. Wat een autopech die dag. Er bleek een probleem te zijn met een zekering. Uiteindelijk konden we verder, naar Roseline, voor een goed weerzien met de familie. Eindelijk weer samen met Roseline eten, inclusief een heerlijk fris en vers sappetje. Na nog een boodschap in Pétion-Ville reden we via Pelerin terug naar huis, om bij Pelerin wat op te halen. Ik vroeg nog of de auto de helling wel op kon komen. Ja hoor, dat kon wel. Niet dus. We waren bijna boven, toen de auto achteruit de helling weer afrolde, waarbij we tegen een muur botsten. Achterlicht kapot.
Het slachtoffer van het motorongeluk is niet het enige slechte nieuws dat we ontvingen in de afgelopen periode. In één week tijd hoorde ik van drie mensen die eigenlijk naar de dokter moesten (hetzij wegens ziekte of ongeluk), maar ze hadden geen geld, dus kon de nodige zorg niet ontvangen worden. Net als bij Pelerin, was er bij Laboule 12 een truck waarvan de remmen het niet meer deden. In de vaart bergafwaarts sleepte hij een andere truck mee. Een jongen raakte bekneld en stierf. Jackson verloor zijn zwager. Op de dag van de begrafenis, stierf een neef in het huis van de overledene. Vanuit het Noordwesten ontvingen we het verbijsterende bericht dat onze contactpersoon van de corporatie KABM volledig onverwacht is overleden. De week ervoor had ik nog met hem gecommuniceerd. Het zijn onbegrijpelijke berichten, zonder ziekte. Jonge mensen. Een groot verlies. Een docent, een vader van jonge kinderen, iemand die zich vrijwillig inzet voor de ontwikkeling van z’n dorp.
Op zondag mag ik weer genieten van de prachtige zang, de Bijbelstudies (over de plaatselijke kerk, eenheid, missie van de kerk, rollen van apostel, predikant, diaken, onderwijzer) en preken. Het doet me goed om hier weer naar de kerk te kunnen. Soms treedt het koor van de kerk op. De kinderen hebben hun eigen dienst. Op een van die zondagen ging ik direct na kerktijd met familie Nelson mee naar huis, voor mooie gesprekken en lekker eten en drinken. Allemaal mensen die vorig jaar regelmatig bij me in het ziekenhuis waren. Een andere zondag was ik na twee ritten per taptap verder lopend onderweg van Fermathe naar Kenscoff, toen een motortaxichauffeur die me normaalgesproken rondrijdt me inhaalde. Hij vroeg me gekscherend of ik aan het sporten was, vond dat ik wel genoeg lichaamsbeweging had gehad, en nam me verder mee naar huis.
Mijn buurjongetje vierde zijn tweede verjaardag. Hij komt geregeld bij me (en ik bij hen). Dan roept hij vanaf hun huis aan me en vraagt me van de muur te komen tillen. De perziken aan de boom heten volgens hem kokosnoten. Hij komt met een bal spelen, knoeien met water, takjes in huis gooien, om vervolgens de bezem te pakken en ze op te vegen. De poes vindt hij een beetje eng. En de poes hem ook…
18 mei was het ‘vlaggendag’, een nationale feestdag. Die avond kleurden de Niagara Falls gedurende een kwartier rood en blauw, de kleuren van de Haïtiaanse vlag. Een mooi symbool van solidariteit.
Drie avonden in de week klinkt er luide muziek hier vlakbij, wat vele buurtbewoners wakker houdt. Elke middag om twee uur hoor ik kinderen uit school komen, die hier vlakbij is. Aangezien Patrick en ik voornamelijk thuis werken, komt hij elke week wel een keer bij mij thuis, zodat we samen kunnen werken. Hij nam ook een keer twee huisgenoten mee, inclusief een 3-jarige, die ik kennis heb laten maken met Duplo.
Afgelopen zaterdag had ik opnieuw de gelegenheid om op bezoek te gaan bij familie Nelson en dit keer ook bij de familie van de patiënt. Rijden met autootjes, spelen met de kinderen. En ik kom niet weg zonder dat ik iets gegeten heb.
Zondag was het hier moederdag. De dienst stond in het teken hiervan. Aan het einde van de dienst kwamen alle kinderen binnen, elk met een eigen gemaakte kaart in de hand. Vier dames stonden voorin te zingen, terwijl de kinderen een kaart gaven aan iedere moeder en getrouwde vrouw. Een mooi initiatief.
’s Middags bracht ik met Samuel en z’n zoontje een bezoek aan hun akker, waar ze peper, prei en wortels hebben geplant. Hoewel ook hier in Kenscoff de meeste mensen afhankelijk zijn van landbouw, blijft het een onzekere bezigheid. De zaden en andere benodigdheden worden steeds duurder, de opbrengst is onzeker, en als het tegen zit, regent het onvoldoende voor een goede oogst. Daarna kreeg ik bezoek en ook gisteren klopte er onverwacht bezoek aan de deur. Welkom.
Gisteren mocht ik het goede nieuws ontvangen dat de rekening van het ziekenhuis betaald is. De patiënte mocht zowaar naar huis, al zal ze nog wel regelmatig terug moeten voor controle, en ook voor een tweede operatie. Haar beide handen zitten nog in het verband en gips, in verband met gebroken vingers. Ook haar knie zit in het verband, wegens een verbrijzeld bot. Het zal nog een lange weg worden, zowel qua lichamelijk als mentaal herstel. Namens haarzelf en haar familie heel hartelijk dank aan een ieder die heeft bijgedragen om de ziektekosten te betalen en haar de benodigde zorg te verschaffen!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 399
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezigheden-en-situatie-in-pestel-noordwesten-etc
)
[44] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083294
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-05-30
[photoRevision] => 0
[title] => Perspectief
[message] =>
Dag allemaal,
Het blijft onrustig en onveilig in Haïti. Het lijkt alsof het land wordt geregeerd door bendes en corruptie. Op dit moment lijken de criminelen het hef in handen te hebben. De overheid heeft weinig in te brengen en blijft verontrustend stil. Vervoer over de weg is een gok. Berovingen, kidnappingen; alles is mogelijk. Rondom Port au Prince is het het ergste maar hier in het Noordwesten komen de verhalen over kidnappingen en berovingen inmiddels ook angstig dichtbij. Elk nieuws lijkt slecht nieuws te zijn.De prijzen van levensmiddelen e.d. stijgen per dag. Brandstof is moeilijk te krijgen of tegen een woekerprijs.
Gelukkig zijn we nog steeds in staat om de kliniek open te houden en om ons werk te doen. De focus houden op het werk helpt om alles in perspectief te blijven zien. Een week dienst, zes bevallingen.
Vrijdagavond om 22.00 word ik gebeld voor Nachlande. Voor de eerste keer zwanger en de pijn van de weeën had ze niet verwacht. Geruststellend zeggen dat iedereen pijn heeft tijdens de bevalling helpt niet. 'Ik weet zeker dat ik meer pijn heb dan alle anderen die bevallen"! Haar moeder wordt voor de eerste keer oma en ze kan het lijden van haar dochter met moeite aanzien. Alles loopt voorspoedig en rond 02.45 mag Nachlande gaan persen. Zij doet haar best maar haar moeder raakt volledig in paniek. Door haar gegil en tegenstrijdige 'adviezen' raakt Nachlande ook in paniek en perst gillend in het wilde weg zonder effect. Ik kom amper boven al het gegil uit en doe een drastische daad: ik sla haar moeder met geweld op haar bil "EN NU STIL OF ERUIT!!" Met moeite beheerst ze zich en Nachlande kan eindelijk op mijn instructie goed gaan persen. Om 03.05 wordt een meisje geboren. Iedereen blij, alle paniek vergeten en de klap op de bil wordt met plezier nagespeeld.
Maandag komt Nelda, derde kind, in de kliniek. Ze is ver over tijd, 45 weken zwanger, en nog steeds geen weeën. Door het ver over tijd zijn is de bevalling risicovol voor de baby. Inleiden kan problemen geven. Eigenlijk is een geplande keizersnede de beste optie maar ze geeft aan dat dat financieel niet makkelijk is. Ik snap haar maar zie ook de risico's. Ik besluit haar te 'strippen' en om af te wachten wat haar lichaam doet. Om 16.00 heeft ze milde weeën. Ik benadruk de afspraak dat, zodra het lijkt alsof de baby moeite heeft met de weeën, ze alsnog met spoed naar ziekenhuis La Pointe zal gaan. De weeën nemen toe en de baby doet het goed. Om 23.16 wordt na kort persen een mooie jongen geboren. Grote vreugde. De spanning valt weg. Voor iedereen.
Dinsdagmiddag en we zijn net klaar met de operaties. Josnaida, eerste kind, komt het ziekenhuis in met buikpijn. Heftige buikpijn. Maar het zijn geen weeën, zegt ze, ze is pas 5 maanden zwanger. Ze is nooit bij ons geweest dus ik moet haar op haar woord geloven. Behalve over die buikpijn, dat zijn toch echt weeën. Als ik haar controleer kom ik inderdaad een kopje tegen. In een paar minuten wordt er een mini jongetje geboren. Hij huilt even maar ik wil de moeder geen hoop geven. Vijf maanden is te vroeg. Zonder Neonatale Intensive Care is zijn kans op leven minimaal. Als haar data klopt dan is de baby nog geen 24 weken. Ik leg het jongetje bij moeder en al snel bemoeilijkt zijn ademhaling en na een tijdje overlijdt hij. Het verdriet van Josnaida is groot.
Woensdagochtend komt Rose, eerste kind, met beginnende weeën. Ze doen nog weinig voor haar dus in overleg gaat ze naar huis. Ze woont niet ver weg dus ze kan makkelijk terugkomen. Om 13.00 is ze terug. Hevige weeën en 8 cm! Om 13.59 wordt een jongetje geboren. "Binnen het uur!" zeg ik, "zo mag je wel 10 keer bij mij bevallen!". Rose is blij met haar jongen maar over mijn uitspraak niet zo enthousiast; "Ik wil NOOIT nog een keer bevallen!". Jaja, die uitspraak kennen we...
Donderdagochtend rond 08.00 komt Wesna met beginnende weeën. Het is haar tweede zwangerschap maar haar eerste kind heeft ze door een miskraam verloren. Rond 10.00 zit ze op vijf cm maar haar baby blijft hoog zitten, daalt niet in. Ook voelt alles net even anders aan. De echo toonde normale hoofdligging dus waarom daalt de baby niet in? Haar vliezen breken maar de baby blijft hoog. I.o.m. haar familie besluit ik om niet bij ons te blijven afwachten maar dat ze doorgaat naar La Pointe. Een keizersnede kan nodig zijn. De familie vindt vervoer en om 13.00 gaat Wesna naar La Pointe. Het is vervelend om door te sturen maar het blijkt een goed besluit te zijn. Om 21.00 belt haar moeder mij. Een grote jongen is met keizersnede geboren. Moeder en kind maken het goed. Opluchting en blijdschap alom
Donderdagavond om 19.30 word ik gebeld voor Maica, eerste kind. Ze komt van ver maar een grote groep familie en buren zijn meegekomen. Ze heeft de hele dag goede weeën gehad maar haar pleegmoeder maakt zich zorgen; de baby komt maar niet. Ik doe de controle en ze is volledig open, kopje mooi diep. De pleegmoeder heeft gelijk; de baby zou geboren moeten worden. Ik zie haar weeën even aan en merk dat goed persen haar niet lukt. Met de vacuum, in de volksmond 'het hoedje', ga ik haar wat helpen en na een aantal weeën wordt een jongetje geboren. Hij heeft wat startproblemen maar al snel begint hij flink te huilen. Iedereen blij! De kamer stroomt vol met Maica's familie en buren die in spanning buiten hadden zitten wachten op het horen van dat mooie geluid.
Te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. Wat geeft meer perspectief dan zien dat leven begint. En eindigt. In mijn werk als verpleegkundige zie ik verdriet en ontmoediging. Ook zie ik vreugde en overwinning. Het ene bevestigt het andere. En de grootste pijn is soms nodig voor de grootste vreugde. De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid. Ik hoop en bid dat ik mijn werk hier in Haiti kan blijven doen. Dat de situatie houdbaar blijft. En dat we dit land zullen zien opklimmen uit dit diepe, diepe dal. Deo Volente. Zo de Heere wil.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 317
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => perspectief
)
)
)
[_currentItemCount:protected] => 15
[_currentItems:protected] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[30] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089625
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-12-16
[photoRevision] => 0
[title] => Terugkijken
[message] =>
Dag allemaal,
Het is het einde van het jaar en dan krijgen we de neiging om terug en vooruit te kijken. Door twee patiënten werd ik gedwongen om ver terug te kijken.
De eerste was een oudere vrouw die in de kliniek kwam met haar dochter. Haar dochter kwam me zo bekend voor en opeens wist ik het: 'Micheline! Haar gezin! Sandi slapend op een stoel!'. Jaren geleden maar ik wist niet hoe lang. Later zocht en vond ik haar verhaal op mijn blog:
"05 Maart 2013
De afgelopen week twee keer naar het ziekenhuis in Port de Paix gereden met een vrouw en haar drie kinderen. Sandi, een meisje van 3 jaar, kwam in de kliniek twee weken geleden. Ze was ziek en knapte niet op met antibiotica. De HIV-test bleek positief te zijn. Ze heeft een zus van 7 jaar, Chaneika, en een broertje van 7 maanden, Givenslee. Haar vader is overleden. Het hele gezin, ook de moeder, Micheline, blijkt HIV positief te zijn. We hadden er al op gerekend maar toen de uitslagen kwamen was het toch even slikken. Chaneika oogt gezond en is ‘al’ 7 jaar oud geworden zonder problemen en Givenslee is een tevreden dikke peuter met oog voor alles wat beweegt. Maar dus allemaal hebben ze HIV. Het waren 2 lange dagen van wachten, testen, gesprekken en weer wachten. Aan het einde van de dag was iedereen, inclusief ik, helemaal kapot. En vooral Sandi had het zwaar. Op een gegeven moment was ze zo moe dat ze zittend op een metalen klapstoel in slaap viel."
Na al die jaren, alle vier nog steeds op behandeling en Sandi is inmiddels een tiener. De foto van toen verwoordt voor mij nog steeds de impact van HIV op zo veel levens. Ook jonge levens. Het was zo goed om Micheline te zien en om te horen dat zij en haar kinderen met behandeling in goede gezondheid zijn. En ik ben zo blij dat na de begeleiding Micheline de verantwoording voor de behandeling heeft genomen en gehouden.
De andere patiënt was een vrouw die kwam in mijn dienst vanwege problemen bij 9 maanden zwangerschap. Tijdens het consulteren en in gesprek met haar en haar man had ik een soort déjà vu gevoel. Alsof ik al eens eerder zo had gezeten met hen. Uiteindelijk stelde ik de vraag: "Waarom komen jullie mij zo bekend voor?". De vrouw zei dat ze zich al had afgevraagd of ik hen niet herkende. Ze vertelde hoe ze opgenomen geweest was met cholera en dat het vinden van een ader voor een infuusnaald een strijd was geweest vanwege haar slechte toestand en hoe onstabiel ze de eerste nacht was geweest. 'Mw pat kitew domi/door mij kreeg je geen slaap' zei ze. Mijn nacht met haar kreeg zij op dat moment niet mee. Dat hoorde ze later van haar man die ook de hele nacht bij haar was geweest. Dat was dus waarschijnlijk in de choleratijd van 2011 of 2012. En nu hoogzwanger van hun derde kind.
Terugkijken en vooruit kijken. Afgelopen jaar was een intensief jaar vol onzekerheden en zorgelijke ontwikkelingen; met name door de economische, politieke en humanitaire crisis in Haiti. En helaas hebben we menselijk gezien weinig reden om te denken dat volgend jaar veel beter zal zijn op dat gebied. Vooruit kijken is moeilijk. Hoop houden voor een positieve verandering is moeilijk. En toch, te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. "De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid." zei ik in een eerdere blog dit jaar. De vreugde in elke dag. Of de vreugde van ver terug kijken nemen om vooruit te kunnen blijven kijken. In Hoop.
Gezegende Kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2023.
Groeten, Jacqueline
.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 282
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/620_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terugkijken
)
[31] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089553
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-12-11
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie natuur, moeilijke momenten en veranderingen
[message] =>
De laatste maand van het jaar. Elke eerste zondag van de maand wordt hier in de kerk Heilig Avondmaal gevierd. Zondag 4 december was een speciale dienst, zei de predikant. We hebben alle 12 maanden van het jaar mogen meemaken. Ik dacht aan degenen die het niet hebben meegemaakt, al degenen die dit jaar zijn overleden. Helaas ken ik er teveel. Niet te bevatten.
Het liep weer eens anders dan anders, die zondag 4 december. Om 6:15 uur stond ik klaar om naar de kerk te gaan, die om 7 uur begint. Sinds de klok een uur achteruit is gegaan, begint de dienst vroeger. Maar de motortaxi chauffeur kwam niet opdagen en hij nam z’n telefoon ook niet op. Uiteindelijk ben ik maar gaan lopen, om niet nog meer te laat te komen. Niet zo ver bij huis vandaan stonden een paar mensen te praten. Ze herkenden me en riepen aan een motor die me net tegemoet was gekomen, met passagier. Hij had z’n passagier afgeleverd, dus vroegen ze hem om mij weg te brengen, erbij benadrukkend dat ik ‘een vriendin ben van die en die, dus goed op haar passen’. Er stapte nog iemand achterop, die gelijk een lift kreeg. Hij stapte af bij de doorgaande weg. Vlak daarbij was een deel van onze weghelft afgezet en er stond een politieauto. Ik zag een vrouw op het wegdek liggen, temidden van een spoor bloed. Ze was overleden en de politie had de ruimte om haar heen afgezet. Ik kreeg prompt kippenvel en dacht aan haar familie, hoe niemand er van uit was gegaan dat ze deze dag zou sterven. Ik maakte me ook zorgen om mijn vaste chauffeur en hoopt dat hij hier niet bij betrokken was.
Elke zondag opnieuw geniet ik van de prachtige zang in de kerk. De stemmen zijn zo zuiver, zo op elkaar afgestemd, in harmonie, met bovenstem en al. Ik keek om me heen door de kerk, naar de wiegende gemeenteleden, die meebewegen op de muziek. Ook de beide voorzangers stonden op het preekgestoelte mee te deinen op de muziek. En ik glimlachte in mezelf. De dienst werd afgesloten met een indringend gebed, over hoe we vaak ontmoedigd willen raken, ook en vooral dit jaar, maar toch houdt God ons vast.
Samen met een aantal andere gemeenteleden kreeg ik een lift van een van de drie personen die per auto naar de kerk komen. Ik zat tussen drie kinderen in, eentje geheel in het roze gekleed. We vervolgden onze route per bus naar Fermathe. Ik was net te voet onderweg vandaar naar huis, toen een motor naast me stopte: dezelfde chauffeur die me naar de kerk had gebracht. “Kom, dan gaan we,” zei hij. Hoe is het mogelijk. Er werd duidelijk voorzien in transport voor me die dag. Ik genoot opnieuw van de omgeving. Het was weer een mooie dag. De route van en naar de kerk gaat door een prachtig gebergte. Sommige dagen lijkt het extra mooi buiten. De bergen scherp afgetekend, heldere kleuren, gele en blauwe bloemen. De omgeving verveelt niet, ongeacht hoe vaak ik er loop, of hoelang ik er woon. Het is een mooi land, een mooie schepping. Ik blijf ervan genieten. Als ik dan bijna thuis ben, staan er twee grote luidsprekers tegenover elkaar te brullen, om het hardst luide muziek spuwend. Op de velden groeit de groente: broccoli en sla worden deze maand geoogst. Ook zoete aardappelen, prei en erwten worden geplant.
Net toen ik de deur achter me dicht trok toen ik thuiskwam, werd er geklopt. Daar stond de motor taxi chauffeur! Hij vroeg of ik die ochtend iemand op straat had zien liggen. Ja. Hij was betrokken bij het ongeluk. Dus toch, waar ik al bang voor was. Het was nog vroeg, en nog donker, toen hij bergafwaarts reed met een passagier. Het is een bochtige weg en in een van die bochten kwam hem een vrachtauto tegemoet, die noodgedwongen de bocht ruim nam. Een andere motor haalde die vrachtauto in de bocht in, zonder dat hij iets kon zien, en ook zonder licht. De beide motoren knalden op elkaar. Je kunt nog zo voorzichtig zijn, maar als een ander het niet is, dan is een ongeluk soms niet te vermijden. ‘Mijn’ chauffeur was licht gewond, zijn passagier kwam er zonder kleerscheuren vanaf, de andere chauffeur ook, maar diens passagier raakte de grond met haar hoofd en stierf ter plekke. De chauffeur is er vandoor gegaan. Een onnodig ongeval. De vrachtauto is in beslag genomen, terwijl die chauffeur onschuldig is. Aan rechtvaardigheid mankeert het hier nogal.
Dat blijkt ook uit het aantal vonnissen dat wordt geveld. Maar liefst 83,5% van de gedetineerden zitten in langdurige hechtenis zonder veroordeeld te zijn, nog steeds wachtend op een rechtszaak. Tegelijk is straffeloosheid een groot probleem. Zoveel mensen worden vermoord, verkracht, ontvoerd, zonder veroordelingen. De situatie in gevangenissen is eveneens extreem moeilijk. In een tijdsbestek van slechts vijf dagen zijn 9 gevangenen overleden in de gevangenis van Jacmel, vermoedelijk aan cholera. Uitgemergelde lichamen. Er is niet voldoende plaats om te slapen, niet voldoende voedsel, niet voldoende sanitair. Cholera is inmiddels aanwezig in heel het land en blijft veel slachtoffers maken, vooral onder jonge kinderen en in gevangenissen.
Door het bendegeweld hebben al 96.000 mensen hun huizen verlaten. Vooral in en rondom de hoofdstad blijft de situatie fragiel, in alle richtingen. De noordelijke route via Canaan is al enige tijd te riskant, wegens berovingen en verkrachtingen van vrouwen en meisjes. In de loop der jaren ben ik daar zovele malen langs gereden, van en naar het Noordwesten. Onbegrijpelijk, niet te vatten, dat binnen één volk mensen zo tegen elkaar opstaan. Union fait la force, is het devies van Haïti, oftewel eenheid maakt kracht. Wat is er gebeurd met die eenheid?
Bij Liancourt zijn eveneens bussen, taptaps, auto’s en vrachtauto’s overvallen, waarbij passagiers zijn ontvoerd en verkracht. Afschuwelijke berichten. Ook voor groepsverkrachtingen schrikken bendeleden niet terug. Er is opnieuw een journalist gedood. De bendes blijven hun gebied uitbreiden en proberen ook Carrefour Feuilles over te nemen. Afgelopen dinsdag, 6 december, opnieuw ontvoeringen en schoten bij Laboule 12. Een hoofdagent is gedood bij de entrée van de politieacademie (Route Frères), in een politieauto. Zijn chauffeur is ontvoerd. Een vader en zoon, eigenaars van Emile Market in Pétion-Ville (waar ik in het verleden wel boodschappen gehaald heb) zijn beide doodgeschoten. Bij Source Matelas zijn minstens 12 burgers gedood en meerdere huizen in brand gestoken, als wraakactie door een bende die door de politie de buurt uit was gestuurd. Waar zijn mensen mee bezig? Haïti is een van de vijf landen waar op dit moment hongersnood heerst (Afghanistan, Ethiopië, Somalië en Zuid Soedan zijn de andere vier). Mensen overleven, doorstaan, weerstaan. Het woord dat gebruikt wordt, is wat lastig te vertalen. Er komt een punt waarvan je denkt, kan de mens nog blijven doorstaan? Ik hoor van mensen bij wie er dagenlang niets op het vuur heeft gestaan, omdat er niks te eten is.
Nog steeds kiezen mensen hierdoor voor riskante pogingen om te migreren, in wankele boten de zee overstekend, of de grens naar het buurland. Tegelijk worden er door de Dominicaanse Republiek wekelijks vele Haïtianen opgepakt en naar Haïti gestuurd. Dit gaat zover dat men kijkt naar de huidskleur en allen met een donkere kleur oppakt, zonder na te gaan of het daadwerkelijk gaat om (illegale) Haïtianen. Als resultaat heeft Amerika toeristen gewaarschuwd dat ze opgepakt kunnen worden op basis van huidskleur.
3 november is de brandstofterminal Varreux eindelijk weer in handen gekomen van de politie, na twee maanden geblokkeerd te zijn geweest door bendes. Er moest eerst een en ander opgeruimd en gerepareerd worden, maar 12 november konden benzinepompen eindelijk weer open, al was het niet in het hele land. Het zuiden en het noorden heeft nog steeds geen brandstof. En helaas lijkt het van korte duur te zijn geweest, want inmiddels staan er weer lange rijen voor de weinige pompen die open zijn in Port-au-Princen en zijn alle pompen buiten Port-au-Prince wederom gesloten. Ik was blij de taptaps weer op straat te zien, eindelijk weer aan het werk na alle brandstofnood. Blijkbaar duurt het niet lang, hoewel de overheid blijft beweren dat er geen brandstoftekort is. Tijdens de brandstofcrisis hebben bedrijven de uren verder ingeperkt of zijn volledig gesloten. Bij één bedrijf zaten hierdoor 1700 mensen zonder werk.
Diezelfde 12 november ging buurman Samuel bouwmaterialen kopen in Delmas, maar de eigenaar van de zaak was die ochtend doodgeschoten bij een poging om hem te ontvoeren. De ontvoeringen gaan nog steeds door. De situatie rondom Petit-Rivière de l’Artibonite is ook weinig positief, met plundering, huizen die in brand worden gestoken, geweld, verkrachtingen, moord. De zwager van een bekende werd ontvoerd op 23 november, bij Laboule 12, samen met 3 passagiers in de bus die hij reed. Op 8 december is hij vrijgelaten, zonder bus, vermagerd, geslagen, en na betaling van losgeld. Daarbij worden zulke hoge bedragen geëist dat het onmogelijk is voor een familie om het gevraagde geld bijeen te krijgen. De onderhandelingen kunnen daardoor lang duren. Een slachtoffer blijft achter met een trauma, grote schulden, en zonder bron van inkomsten.
Laboule 12 is waar ik naar de kerk ga. Vanaf de busstop is het ongeveer een kwartier lopen naar de kerk. Bij een van die wandelingen liep ik in gelijk tempo met iemand die in zichzelf liep te zeggen dat het zo droevig was om Laboule 12 zo leeg te zien. Vrijwel geen verkeer, weinig mensen. We raakten aan de praat, totdat onze wegen zich scheidden toen hij aangekomen was bij de plaats waar hij z’n varken ging voeren. Hij was blij met een kort praatje, omdat iedereen tegenwoordig bang is voor iedereen, zei hij. Het zit ‘m opnieuw in de kleine dingen.
Er is nog steeds geen Bijbelstudie voorafgaande aan de kerkdienst, om de diensten korter te houden en mensen eerder naar huis te kunnen laten gaan. Ook alle doordeweekse activiteiten zijn nog steeds geannuleerd, op de donderdagse diensten na. Soms ga ik na de dienst mee naar huize Nelson en drinken we met z’n allen een kom warme chocolademelk. Of mijn kleine vriend van 3 jaar maakt zogenaamd eten voor me. Hij legde een doekje op m’n jurk als een slab en ging zogenaamd eten voor me koken. Hij pakte wat houten dingen van tafel die diverse ingrediënten voorstelden en maakte er ook alle geluiden bij, van sissende olie en een blender, om patat, plantains of hotdogs te bakken of verse sap te maken. We hebben niet veel nodig om ons te vermaken.
Ook hier is het winter. Aangezien Kenscoff op 1500 meter hoogte ligt, is het hier het hele jaar vrij koel, vergeleken met lager gelegen gebieden. Maar nu in december dalen de temperaturen zelfs tot 12 of 14 graden. Zonder kachel of isolatie, en met open ramen, is dat toch wel heel frisjes...
In het weekend heb ik de gelegenheid om wat bezoek af te leggen, of bezoek te ontvangen. Op een zaterdag naar diverse families. Fijn om ze te ontmoeten, maar ook weer veel moeites. Bij de ene familie is er regelmatig ziekte of ongeval, maar geen geld voor medische follow-up. Ik bezocht een meervoudig gehandicapt meisje dat via een stichting in Kollum een rolstoel heeft gekregen. Ze wisten niet dat ik zou komen, maar ik trof haar aan in de stoel, die grote uitkomst biedt. Helaas zijn haar medicijnen tegen epilepsie slecht verkrijgbaar en onbetaalbaar geworden. Er zijn meer medicijnen onverkrijgbaar tegenwoordig, als gevolg van alle wegblokkades. Een bekende kwam als gevolg van een motorongeluk terecht in het ziekenhuis in Jeremie, maar daar konden ze hem niet helpen. Hij moest overgebracht worden naar Les Cayes, in een naburige provincie. Er was echter geen transport beschikbaar, dat moest hij zelf verzorgen, op een moment dat brandstof niet beschikbaar was. Uiteindelijk is hij per motor overgebracht, met al z’n breuken en verwondingen. Niet best.
Toen ik bij familie Nelson op bezoek kwam, was m’n kleine vriend daar blij me te zien, zo blij dat hij z’n bord helemaal leeg had gegeten, want anders zou ik niet komen, hadden ze hem verteld... Wat een mooi compliment. Ik heb z’n tante leren borduren. Op een andere zaterdag ging ik naar vrienden in Grande Savanne, bij Fort Jacques, per motor. Ik kijk mooi om me heen achterop de motor, alles in me opnemend. Toen ik afstapte, kregen de kinderen me in het vizier. Ze renden op me af, sloegen allemaal hun armen om me heen, riepen om het hardst ‘godmother’ (een van hen is m’n petekind). Wat een enthousiast onthaal. Ik heb m’n best gedaan om her en der een kus op een hoofd te drukken en een omarming te geven aan de acht kinderen die om me heen hingen; broertjes en zusjes, neven en nichten. Een ontbrak, hij was water halen bij de bron en kwam later.
De kinderen blijven me vreugde brengen. Zo nu en dan komt m’n buurjongetje bij me. Hij weet inmiddels dat je filmpjes kunt kijken op m’n telefoon. Internationale liedjes klinken dan door het huis: the wheels on the bus go round and round, if you’re happy and you know it clap your hands. En hij zingt vrolijk mee, klapt in z’n handen, stampt met z’n voeten. Of we gaan voetballen. Als z’n neven erbij zijn, duwen ze elkaar op de bureaustoel het huis door of verstoppen ze zich in een keukenkastje. M’n kleine vriend komt regelmatig met paarse bloemetjes aanzetten die hij in de tuin plukt. Hij had zelfs een pindakoekje voor me gekocht.
Op een andere zaterdag (26 november) ging ik voor het eerst sinds maanden weer naar Pétion-Ville, opnieuw met mijn trouwe motorchauffeur. Ik moest wat dingen regelen en kopen. Eveneens ben ik bij Clinique Lambert geweest, het ziekenhuis waar ik vorig jaar een maand gelegen heb. De buitenkant kwam me totaal onbekend voor, uiteraard, want ik was binnen al die tijd. Ook de balie bij binnenkomst herkende ik niet. Ik heb foto’s afgegeven die gemaakt zijn van het personeel op de dag dat ik werd ontslagen uit het ziekenhuis, 11 augustus 2021, toen ze een taart ontvingen voor de goede zorgen. Daarna op bezoek bij vrienden in Pelerin 11.
In de loop van november, na het vrijgeven van de brandstofterminal, zijn eindelijk een aantal scholen geopend, al gaat het moeizaam. Niet alle ouders zijn in staat de verdriedubbelde prijzen voor het openbaar transport te betalen, los van de duurder geworden schoolspullen. Nu hoor ik gelukkig weer het geluid van langslopende kinderen als ze uit school komen, om 13:00 uur. De poes laat ook regelmatig van zich horen, vooral als hij weer met een buit aan komt zetten: een slang(etje), een muis, of een salamander, hij lust het allemaal. ’s Avonds kijk ik naar de mooie sterrenlucht. Bij volle maan lijkt het ook op avond nog zo licht, terwijl je zonder maan geen hand voor ogen ziet.
In november had ik de gelegenheid om bij te dragen aan een webinar van het Nederlandse kennisplatform KUNO, over het onderwerp ‘from emergency response to recovery.’ 19 november was het Wereld Toilet Dag. In het kader daarvan nam ik del aan een webinar met sprekers van de nationale instantie van water en sanitatie (DINEPA), universiteiten, internationale organisaties Helvetas en Haiti Outreach. Helaas zijn hier nog steeds vele gezinnen die geen toilet hebben.
Achter de schermen mag ik zo nu en dan nog steeds wat meelezen en denken voor Church World Service (CWS). In november (10 november) heb ik een dag doorgebracht met oud-collega’s Patrick, Steven en Samuel. Fijn om eindelijk weer eens met de mannen om tafel te zitten, bij Patrick thuis. Aan het eind van de dag kwam de motor chauffeur me echter niet halen. Het is vroeg donker en na donker is het hier niet vertrouwd om de weg op te gaan, dus zo bleef ik onverwacht logeren. Elke dag wordt in deze fijne familie afgesloten met gezamenlijk zingen en gebed. Mijn kleine vriend vond het helemaal niet erg dat ik bleef logeren, integendeel, ik mocht nog wel een nacht blijven. Hij heeft hele verhalen, vele vragen. We spelen met een autootje of een bal en hij laat me zien hoe hij probeert te leren schrijven.
Ik had de gelegenheid om de verslagen van CWS te lezen over distributies van geiten in het Noordwesten, mogelijk gemaakt door de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. De geiten komen op een zeer gelegen moment, want gezinnen hebben geen reserves meer na de moeilijke tijden van dit jaar en voorgaande jaren. De geiten worden zowel in het Noordwesten als in Grand Anse beschikbaar gesteld, aan boeren, docenten en leerlingen. Samuel vertelde me dat hij een gezin bezocht dat twee geiten had ontvangen via de school van hun kinderen. Hij vroeg of het kind dat de geiten had ontvangen sandalen aan kon trekken voor de foto, maar die had hij niet, en z’n broers en zussen ook niet. Hun vader heeft hen in de steek gelaten. Blootsvoets op de foto dus, en met een lege maag. Er heerst grote honger in het Noordwesten. Het is oneerlijk verdeeld op de wereld.
In het Noordwesten werken de partners eveneens verder aan een systeem dat de gemeenschap van water zal voorzien, een centrum waar landbouwproducten getransformeerd kunnen worden, een dorpswinkel waar zaden en gereedschap verkocht worden (wat vaak moeilijk te krijgen is of niet van goede kwaliteit is). Een andere partner heeft bonen, maïs, sorghum, plantanen en ‘breadfruit’ verstrekt, plus microkrediet voor de productie van ricinusolie. Ook trainingen gaan door. Tevens is eindelijk maar toch de bouw van de school in Dos d’Âne begonnen. Eind november heeft William een training verzorgd voor de bouwlieden. Alles loopt vertraging op door de huidige context.
Eveneens heb ik geholpen met vertalen van verslagen van bezoeken aan gezinnen die geselecteerd zijn voor bouw van huizen en waterreservoirs in Pestel. Al bij het lezen ervan krijg ik kippenvel, een brok in m’n keel en tranen in m’n ogen. Verbijsterend. Een gezin van 12 personen in een huis van 26 m2. Bij de meeste gezinnen zijn alle muren van hun huis ingestort, alleen het houten raamwerk staat nog. De muren zijn vervangen door zeildoeken. Of daar waar het huis volledig onbewoonbaar is geworden, heeft men met golfplaat, zeildoek en lakens een tijdelijk onderkomen gebouwd. Zo wonen er 7 personen in een vertrek van 12 m2. Uiteraard lekken deze onderkomens zozeer dat ze geen bescherming bieden tegen regen. De meeste gezinnen hebben naast huis en/of waterreservoir ook dieren verloren, gewassen, inboedel, bron van inkomsten (handel). Maar ook zijn er die gewond zijn geraakt door op hen vallende muren.
Een vrouw van 26 is haar man verloren in de aardbeving. Hij werd bedolven door een instortend huis terwijl hij op de markt stond om telefoonaccessoires te verkopen. Los van de aardbeving hebben verbazend veel gezinen veel verliezen geleden. Ongelukken, jonge sterfgevallen. Wat hebben ze veel geleden. Een vrouw van 52 is drie keer getrouwd geweest, drie keer weduwe geworden. Iemand van 69 is al drie van haar vier kinderen verloren, evenals alle drie de vaders van die vier kinderen. Een vrouw van 77 is drie dochters en een zoon verloren. Een eerste dochter stierf toen ze 2 jaar was. De tweede was 35 en stierf na een miskraam en eclampsie. Een derde stierf op haar 30e, eveneens zwanger. Een zoon van 28 is doodgeschoten in Port-au-Prince. Verschrikkelijk.
Tegelijk ben ik dankbaar dat de bouw van nieuwe huizen en waterreservoirs voor deze gezinnen mag doorgaan. Een klein beetje houvast en steun temidden van het verdriet en de moeite. De afgelopen maand zijn er diverse huizen en reservoirs van start gegaan, dus reden tot blijdschap. Ook bij deze gezinnen wordt geconstateerd dat velen geen latrine hebben. De psychosociale activiteiten en psychologische steun gaan eveneens door, wat zeer belangrijk is, gezien alles wat mensen meemaken en de langdurige gevolgen van zowel de aardbeving als andere gebeurtenissen, die leiden tot angst, schrik, verdriet, trauma.
1 december had ik de gelegenheid om een mooie middag door te brengen bij MCC, de organisatie waar ik de eerste jaren hier in Haïti werkte. Goed weerzien, met een oprecht hartelijk welkom. Er is een nauwe samenwerking tussen MCC en CWS en ook is er zowel personeel van MCC naar CWS gegaan als andersom. Mijn oud-collega Rony van CWS is nu directeur van MCC en hij had me uitgenodigd, wat een verrassing was voor de rest van het team. Ik werd gelijk in de keuken al vastgehouden, door de dames Marie, Kettely en Eclane, oudgedienden. Ik kreeg driedubbele omhelzingen. We waren oprecht blij elkaar te zien. Het lijkt aan de ene kant zo kort geleden dat ik voor het eerst de deur van het MCC kantoor binnen kwam lopen, de dag dat ik aankwam in Haïti, voor een contract van drie jaar. Tegelijk is er zoveel gebeurd sindsdien. Er is veel veranderd, maar er is ook veel gelijk gebleven op het kantoor. Joseph en Hervé werken er nog steeds. Enthousiast weerzien met allen. Sommigen had ik lange tijd niet gezien. Elk jaar in december houdt MCC een eindejaarsactiviteit. Die viel vroeg dit jaar, wegens andere verplichtingen van diverse teamleden. Ik mocht er dus bij zijn. Bij deze gelegenheid waren ook echtgenotes aanwezig en ook met hen een goed weerzien. Er werden druk voorbereidingen getroffen voor het feestmaal. Er was muziek, een stel zong een mooi lied, er werden cadeaus uitgewisseld, er werden mooie woorden gesproken, er werd heerlijk gegeten: rijst met bonen, vlees, vis, diverse soorten salade, verse sap van passievruchten en ananas, taart na. Het was een heel goed weerzien met iedereen, heel hartelijk en enthousiast.
Twee dagen later, zaterdag 3 december, zijn we met z’n zessen op pad geweest naar een prachtig gebeid, met als bestemming La Porte. We hadden het al vaker gehad over deze bestemming, die Jackson kent omdat zijn oma daar uit de buurt komt en hij er vroeger de zomers doorbracht. Deze dag was het dan eindelijk zo ver. Om 9 uur haalde Wadley Samuel en mij op, op de motor. In Fermathe moest Samuel wat regelen. Terwijl we op hem wachtten, was er van alles te zien. Een oudere man die lolly’s en snoepjes verkocht, in een houten bak voor z’n buik, met een band om z’n hals. Een jongeman die konparèt verkocht (een soort zoete koek), in plastic zakken. Motoren die parkeren naast het bord ‘no parking’. Taptaps en bussen die passagiers roepen.
We vervolgden onze rit. Onderweg pikten we de rest van het gezelschap op en wisselden we qua passagiers. Ik kwam nu tussen Jackson en Isna terecht, hun zoon Jamesly zat tussen Wadley en Samuel op de andere motor. Op naar Okade ging het. Het was een zonnige dag. Een strakblauwe lucht, een overweldigend mooie omgeving. Het is zo’n fantastisch mooie route, door het gebergte. Heldere kleuren, scherp afgetekende bergketens, de een na de ander. Aan de andere kant zicht op Port-au-Prince, de zee, Mon Kabrit, tot aan het meer naar de Dominicaanse Republiek. We stopten ergens om van het mooie uitzicht te genieten en wat foto’s te maken. Zo nu en dan steile, scherpe bochten. Slecht wegdek, van wit gesteente naar rul, los zand. De regen heeft de weg uitgesleten, diepe geulen gegraven. Dit is echt ‘mountains beyond mountains’. We stopten opnieuw toen we bij de rivierbedding kwamen. Daar was ik eerder geweest, de rest van de route kende ik nog niet. In de bedding staan marktkraampjes (opmerkelijke locatie). We liepen langs het water. Isna zocht stenen, voor een les op school, waar ze docente is. Ze laat de kinderen ook stenen beschilderen.
Jackson en Wadley staken het water over per motor, wij te voet, dus schoenen en sokken uit en op blote voeten door het water. Dat was een smalle waterstroom. Wat verderop werd het pad te smal voor auto’s. Niet dat we auto’s zijn tegengekomen op de hele route. We staken nog een waterstroom over, breder dit keer. Dus weer schoenen en sokken uit. Wadley en Jackson reden op de motor verder naar het punt waar de motoren achterbleven. Vanaf dat punt liepen we verder naar La Porte. Dat was iets verder lopen door het water, op blote voeten over de stenen. Het zand was daarna heet aan onze voeten. We kwamen uit bij een witte, gladde rotswand. Twee rotswanden staan tegenover elkaar, als een soort deuropening. Dat is La Porte (De Deur), terwijl het gebied Nan Basen heet. We hebben er heerlijk in en om het water geklauterd, op witte stenen gezeten, gebadderd (voor de liefhebber). Een ontspannen samenzijn, een voorrecht om te kunnen genieten van het mooie natuurschoon van Haïti. Dit gebied is gelukkig niet in handen van bendes. Haïti heeft in principe alles voor de perfecte vakantiebestemming: natuur, bergen, watervallen, zee, zon, strand, forten en andere culturele bezienswaardigheden, goed eten, noem maar op. Alleen ontbreekt het helaas aan de infrastructuur en veiligheid.
Daarna vingen we de terugtocht weer aan. Nu meer bergopwaarts, inclusief haarspeldbochten. Op meerdere plaatsen was de weg geblokkeerd met bamboestokken, door mensen die met ‘wegwerkzaamheden’ bezig waren, oftewel gaten in de weg vulden. Ze waren echter niet te beroerd om de bamboestokken weg te halen en ons door te laten, ook zonder betalen. Terug door het prachtige gebergte. Zo mooi, zulke imposante vergezichten rondom, adembenemend. Het was een hele mooie dag, aangenaam gezelschap, prachtige schepping van God. Genieten. Wat een land.
Het land dat al bijna 15 jaar mijn thuis is en waar zoveel goede mensen op mijn levensweg zijn gekomen. Werk is hier altijd moeilijk te vinden. Zoveel mensen willen werken, maar er is weinig werkgelegenheid. Het kost moeite om een opleiding te volbrengen. Om vervolgens werkloos te zijn, valt niet mee. Een gezin zonder inkomen kan moeilijk rondkomen. Een vriend was daarom blij dat hij niet meer mensen hoefde te ontslaan, toen eindelijk brandstof weer beschikbaar was en hun openingstijden uitgebreid konden worden.
Ook voor mij is het lastig om ander werk te vinden hier in Haïti. Het is me helaas niet gelukt. Uiteindelijk heb ik verrassend genoeg een contract aangeboden gekregen bij World Servants in Wolvega, terug naar de provincie waar ik ben opgegroeid, en naar de organisatie waarmee ik in 2007 voor het eerst naar Haïti kwam. Ik hoop vanaf januari daar op kantoor aan de slag te gaan als projectmanager Afrika en Azië. Tegelijk blijf ik betrokken bij Haïti. Het is geen fulltime baan en ik heb de gelegenheid gekregen om elk jaar in ieder geval een periode in Haïti door te brengen. Juist in deze voor Haïti zo moeilijke tijden is steun extra belangrijk. Daarom blijven giften van harte welkom, zodat ik diverse werkzaamheden in Haïti kan blijven steunen.
Het is uiteraard met heel dubbele gevoelens dat ik deze grote verandering tegemoet zie. Voordat ik naar Nederland reis, hoop ik deze week eindelijk weer naar het Noordwesten te reizen. Via deze weg blijf ik een ieder op de hoogte houden. En verder moeten we de toekomst maar tegemoet zien zoals geschreven staat in een tekst die ik laatst van iemand toegestuurd kreeg: “Vertrouw bij je werk op de Heer en je plannen zullen slagen” (Spreuken 16:3).
Een ieder goede kerstdagen gewenst en een gezond, rechtvaardig, vreedzaam, tevreden 2023!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 306
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/088/207_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-natuur-moeilijke-momenten-en-veranderingen
)
[32] => stdClass Object
(
[reportId] => 5089364
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-11-28
[photoRevision] => 0
[title] => Mooie dag
[message] =>
Dag allemaal,
Terug in Haiti. De reis terug was stressvol en duurde lang maar het was allemaal de moeite waard. Wat een geweldige tijd heb ik in Nederland gehad. Naast alle regeldingen was er ook veel persoonlijke tijd met vrienden en familie. En heel onverwacht een heel gezellig vrijgezellenfeest! Met als grote verrassing de aanwezigheid van Leilyn, een goede vriendin uit Oxford, UK.
En hierbij dus ook een huishoudelijke mededeling! Ik ben getrouwd! Voor sommigen een verrassing maar voor velen waarschijnlijk ook: eindelijk! Na eerst corona en erna al het wachten op een veiliger Haiti, zodat een aantal van mijn familie en vrienden konden komen, besloten we niet langer te wachten. In een kleine ceremonie met de twee jongens, mijn bonuszonen, en 2 getuigen zijn Berlange en ik afgelopen zaterdag in Port de Paix getrouwd. In Nederland en elders werd zo veel mogelijk meegeleefd en meegekeken. Gelukkig was er genoeg signaal om foto's en video's te sturen. Mijn jurk is gemaakt door mijn moeder en het betekent veel voor mij dat dit lukte in de korte tijd dat ik in Nederland was.
Een mooie dag in alle moeilijkheden die er nog steeds zijn hier in Haiti. Brandstof is wat beter te krijgen maar de onveiligheid is nog steeds een grote zorg. Cholera is terug in Haiti. Politiek gezien is er weinig merkbare actie en het buitenland is nog steeds aan het nadenken over hoe en wanneer men zou kunnen helpen. Scholen gaan schoorvoetend open. Er komen meer mensen in de kliniek. De bevolking past zich aan aan de huidige situatie maar een oplossing komt niet. De bendes veroorzaken nog steeds grote problemen in veel gebieden. Er is practisch geen regering. De kosten van het dagelijkse leven stijgen nog steeds. Het is nu afwachten. Is dit het nieuwe normaal?
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 304
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/086/716_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => mooie-dag
)
[33] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088615
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-11-01
[photoRevision] => 0
[title] => Volharden in beproeving
[message] =>
Een strakblauwe lucht. Een groene berghelling. Heldere kleuren. Mooie uitzichten. Een lucht vol sterren. Tjirpende krekels. Wat heeft Haïti toch een prachtig natuurschoon. Maar wat gaat er een leed verscholen achter die prachtige facade. Wat weegt het leed zwaar. Wat doet het verdriet zeer. Het is hier zo vreedzaam, bij huis. Zo onvoorstelbaar dat dit land zo in de knoop zit, dat er hier vlakbij mensen doodgeschoten worden.
De berichten over plunderingen gaan door, nu van UNICEF en een magazijn van bouwmaterialen in Les Cayes. Er vallen vele ontslagen omdat vrijwel alle banken en verdere handel met ingekorte openingstijden werken. Het brandstoftekort betekent dat buschauffeurs, taptap chauffeurs en motor taxi chauffeurs beperkt in staat zijn om de weg op te gaan. Chauffeurs die wel werken, nemen een risico, omdat anderen dit zien als een teken dat zij in staat zijn de hoge prijs te betalen van een gallon benzine op de zwarte markt. De bende die de toegangsweg naar het zuiden in handen heeft, probeert nu ook de toegangsweg naar het noorden onder controle te krijgen. De brandstofterminal is nog steeds afgesloten, eveneens door een bende.
Het is november, in Nederland zit de herfstvakantie erop, maar hier zijn kinderen sinds juni niet meer naar school geweest. Zowel in als buiten de steden blijven scholen dicht. Niet alleen is transport en veiligheid een probleem, maar ouders hebben ook geen geld om schoolbenodigdheden te betalen, noch lunch te verzorgen. De Haïtiaanse regering heeft een verzoek ingediend om internationale troepen, om het bendegeweld tegen te gaan en de controle over de brandstofterminal te herwinnen. De bevolking is het hier niet mee eens. De minister-president is niet legitiem en kan en mag dus helemaal niet om internationale troepen vragen. De regering wordt ervan beschuldigd zelf bendes te financieren en deze situatie te gebruiken, enkel vanwege eigenbelang en om eigen macht en positie te waarborgen.
De protesten gaan nog steeds door, in alle steden in het land. Zelfs bij stranden wordt brand gesticht, omdat men ‘mensen met geld’ de schuld geeft van alle problemen, redenerend dat men enkel ‘rijk’ kan worden door corruptie, alsof er niemand is die vooruitkomt door serieus en eerlijk te werken. De wegblokkades en afwezigheid van brandstof krijgen een steeds verdergaand impact op alle aspecten van het dagelijks leven. De helft van alle ziekenhuizen heeft de eerste hulp moeten sluiten. 60% van overige afdelingen zijn eveneens niet functioneel. Behalve brandstoftekort, is er nu ook een tekort aan zuurstof in ziekenhuizen. Vorig jaar was er een soortgelijk probleem, toen ik zelf opgenomen was in het ziekenhuis en aan de zuurstof lag. Vrijwel alle ziekenhuizen zijn afhankelijk van generatoren. Slechts één ziekenhuisketen kan volledig draaien op zonnepanelen.
Zwangere vrouwen overal in het land lopen risico, want ook afdelingen verloskunde zijn gesloten. Het grootste ziekenhuis van het land, l’Hôpital de l’Université d’État d’Haïti (HUEH), kondigde aan dat er elke dag patiënten sterven, om geen andere reden dan gebrek aan brandstof. Zo nu en dan krijgen ambulances en ziekenhuizen een noodvoorraad brandstof. Zo heeft de Dominicaanse Republiek brandstof gebracht voor 3 ziekenhuizen en een industriepark. Ambulances hebben steeds minder brandstof. De ambulancedienst functioneert al op slechts 35% van de normale capaciteit, maar dreigt er helemaal mee op te moeten houden als de brandstofvoorraad niet spoedig wordt aangevuld. Cholera gevallen nemen toe, met zo’n 3.000 mensen opgenomen in het ziekenhuis en 89 doden bevestigd in minder dan een maand tijd. Vooral jonge kinderen zijn vatbaar. Ook in gevangenissen leidt cholera tot tientallen doden.
Een bekende heeft een motorongeluk gehad en ligt in het ziekenhuis in Jérémie, Grand Anse. Hij is zwaar gewond aan onder andere zijn hoofd, maar een mogelijkheid voor een scan is er in heel Grand Anse niet. Een arts werkzaam in Leogane vertelde me dat tienermoeders soms hun pasgeboren kind achterlaten in het ziekenhuis, aangezien ze niet voor het kind kunnen zorgen. De kinderen worden vervolgens in een weeshuis opgenomen.
Amerika heeft aangegeven visums in te zullen trekken van bendeleden. Ze hebben een schip gestuurd om langs de kust de wacht te houden. Om toegang te geven voor humanitaire hulp, eisen bendeleden amnestie en zelfs een post in de overheid! Bendeleden zelf stelen brandstof uit de brandstofterminal van Varreux. De Amerikaanse ambassade heeft de visumdienst stilgelegd, wegens de huidige situatie. Verder zijn er sancties aangekondigd in de zin van een embargo op wapenlevering, een reisverbod en bevriezen van bankrekeningen van bendeleden.
Een commandant van politie in Croix-des-Bouquets is doodgeschoten voor zijn huis in Torcel. In Croix-des-Bouquets is een wijk waar artiesten wonen en werken, die de mooiste creaties maken van oude olievaten. Ik heb er meermalen een voorraad gekocht en meegenomen naar Nederland. Deze wijk is nu slachtoffer van bedreigingen van strijdende bendes. In minder dan een week tijd zijn zo’n 12 huizen in brand gestoken. 200 mensen hadden de wijk al verlaten. 15 mensen zijn vermoord in oktober, van wie 7 op één dag.
Oud-collega Elondieu kan al meer dan een jaar niet terug naar zijn huis in Croix-des-Bouquets. Maar ook in Tabarre, waar hij onderdak heeft gevonden bij familie, verslechtert de situatie en klinken regelmatig schoten, waarbij zijn zoon zich angstig op de grond laat vallen. Kinderen horen niet op te groeien met het geluid van schoten, of ’s nachts wakker te worden omdat er geschoten wordt. Een andere vriend, Jackson, piekert eveneens veel over de toekomst van zijn drie kinderen. Ze zijn intelligent en leren goed, maar al zijn ze in staat om hun school en een studie aan de universiteit af te ronden, wat voor perspectieven hebben ze dan? Wat voor werk kunnen ze vinden? En als ze werk vinden, zullen ze dan slachtoffer worden van ontvoering? Zorgen van ouders over de toekomst van hun kinderen.
Elondieu is niet de enige die zijn huis heeft verlaten. 96.000 personen zijn Port-au-Prince ontvlucht in de afgelopen maanden wegens bendegeweld. Dit betekent meer druk op de plattelandsgebieden, waar de situatie al heel nijpend is. Bovendien vluchten bendeleden ook naar het platteland, waar ze vervolgens problemen veroorzaken. In Juvenat werden afgelopen week vijf levenloze lichamen gevonden. Bij Delmas 75 werd een voormalig minister ontvoerd. Bendes gebruiken eveneens seksueel geweld om angst af te dwingen. Ontvoering, moord, verkrachting.
Journalisten hebben het ook zwaar te verduren. In de afgelopen jaren hebben meerdere journalisten het leven gelaten tijdens het uitoefenen van hun beroep. Recent was er een poging tot moord op een journalist van Le Nouvelliste, een van de twee grootste nationale dagbladen. Momenteel kan die krant niet gedrukt worden, opnieuw wegens brandstoftekort, maar ook omdat er onvoldoende papier is en vanwege de risico’s verbonden aan de distributie en bezorging van de krant. Een andere journalist is opgepakt terwijl hij verslag gaf van een demonstratie en zit nu in de gevangenis. Bij een demonstratie voor de vrijlating van deze journalist is afgelopen zondag ironisch en droevig genoeg een journalist om het leven gekomen, toen hij door de politie tegen zijn hoofd geraakt werd.
Alles is schaars. Een supermarkt kan niet meer dan 2 gallons water per klant verkopen, of is volledig gesloten. Zelf heb ik mijn huidige voorraad drinkwater uit een bron gehaald. Dat is een voordeel van niet in de stad wonen; hier groeien bomen met avocado’s die ons te eten geven en een eindje bergafwaarts vanaf mijn huis is een waterstroom waarin zich een bron bevindt, waar buren drinkwater halen. En ik nu dus ook, met hulp van mijn buurman. Bij een andere bron doen mensen de was. We liepen een smal pad de helling af naar een waterstroom. Daar is een soort dammetje gebouwd. Het water stroomt er helder en ruisend van de rotsen. Onder een van die rotsen bevindt zich een bron. Buurman tilde de gallon water op z’n hoofd en droeg ‘m voor me naar huis.
Propaangas is schaars, wat gebruikt wordt om gasflessen te vullen voor de fornuizen. Hier geen gasleidingen noch waterleidingen. Bij de bank staan lange rijen, hele lange rijen. De bank is beperkt open en heeft beperkt contanten beschikbaar. Voor het eerst bevindt een deel van de bevolking zich in categorie 5 van de voedselveiligheidscategorieën. Dat is de hoogste categorie, 5 van 5, en staat gelijk aan hongersnood. Maar liefst 48% van de bevolking, oftewel zo’n 4.7 miljoen personen, bevindt zich in crisis, nood, of hongersnood situatie qua voedsel.
De werkloosheid neemt toe. Een vriend vertelde dat er bij het bedrijf waar hij werkt al 45 mensen zijn ontslagen, terwijl er nog meer ontslagen volgen. De beperkte werkuren en de afname in activiteiten geven de werkgevers geen andere keus dan het nemen van zulke beslissingen, met pijn in het hart, terwijl ze zich zorgen maken over hun staf. Hoe zullen die eten op tafel kunnen zetten als er geen inkomsten zijn?
De export van mango’s naar Amerika is in deze zelfde periode eveneens stopgezet. De reden: Amerika kan de veiligheid van de kwaliteitsinspecteurs niet meer garanderen. Nog een enorm financieel verlies voor Haïti. Vanuit het Noordwesten horen we eveneens moeilijke berichten. Het bendegeweld heeft daar vooral indirecte impact. Tekorten zijn er duidelijk merkbaar. Dorpswinkels sluiten omdat er geen nieuwe voorraden geleverd kunnen worden. Families hebben hun bezittingen moeten verkopen, zoals dieren, om de gestegen prijzen van eerste levensbehoeften te bekostigen. Gezondheidscentra ontvangen ondervoede kinderen. Communicatie met het platteland is beperkt en ligt er regelmatig volledig uit, als er geen brandstof is om de antennes in de lucht te houden. Ik vernam dat vijf leden van OPFSLDIBH, een organisatie in Baie-de-Henne, kinderen zijn verloren in het bendegeweld. Twee van hen stierven onderweg van Saint Marc naar Baie-de-Henne, anderen in Port-au-Prince. De ellende van mensen heeft een zodanig niveau bereikt dat sommigen geen andere oplossing meer zien dan zelfmoord.
De motortaxi chauffeur van wiens diensten ik meestal gebruik maak, kan me de laatste tijd ook weinig meer helpen, aangezien hij geen benzine heeft. Ik kom maar weinig m’n huis uit, meestal alleen op zondag. Het traject naar de kerk gaat nu per bus, die me naar Laboule brengt. Het gaat hierbij om een formaat bestelbusje, waarin 18 passagiers gestopt/gepropt kunnen worden. Daarna is het een kwartier lopen Laboule 12 in. Maar Laboule 12 is ook het terrein van frictie tussen twee bendes. Dit is gerelateerd aan een conflict over grondbezit. Het geweld neemt echter steeds meer toe, inclusief meldingen van schietpartijen. De supermarkt op het kruispunt van Laboule 12 is aangevallen. Deze bevindt zich tegenover een politiepost. Zelfs het politiebureau van Thomassin 25 is door gewapende bandieten aangevallen. Niet voor te stellen dat je er de ene dag vreedzaam kunt lopen, terwijl er de volgende dag geschoten wordt tussen bandieten en politie. De politie heeft sinds deze gebeurtenissen de post van Laboule 12 verlaten.
Zaterdagavond 15 oktober werd ik gebeld door een diaken. Hij zei dat de dominee hem had gevraagd me te bellen en tegen me te zeggen dat ik niet naar de kerk moest komen die zondag. Dat is niet bepaald een bericht dat ik van predikant en diaken verwacht. Ik vroeg wat er aan de hand was. Die zaterdag zijn er zes mensen doodgeschoten en meerdere anderen gewond geraakt bij Laboule 12, zomaar, willekeurig, zes personen die langs de weg liepen of zich op een motor bevonden. In Bon Repos zijn eveneens zomaar 7 voorbijgangers doodgeschoten, wederom motorrijders en verkopers die zich op dat moment daar op straat bevonden.
Diezelfde dag, 15 oktober, stierf ook een bekende Haïtiaanse zanger, ongerelateerd aan bendegeweld. Hij gaf een concert in Parijs, had net een lied gezongen, kreeg een hartaanval en stierf ter plaatse. Mikaben (Michael Benjamin), 41 jaar jong, een zwangere vrouw en twee jonge kinderen achterlatend. Als zanger zette hij zich ook op andere vlakken in, waaronder voor onderwijs. Een van zijn liederen heb ik eens deels vertaald, waarin hij zingt over gebruiken, gewoontes, eten, en bezienswaardigheden van Haïti (Ayiti se).
Afgelopen vrijdagavond hebben er weer twee moorden plaatsgevonden bij Laboule 12. Eric Jean Baptiste en zijn chauffeur zijn doodgeschoten, onderweg naar zijn huis, in een gepantserd voertuig. Hij is een bekend iemand, een voormalig presidentskandidaat, nog steeds leider van een politieke partij. De rij slachtoffers wordt steeds langer. Al op 1 januari werd er hier een politie commandant vermoord, diezelfde maand twee journalisten die de moord onderzochten, later dit jaar een voormalig senator, toen de zes personen een paar weken geleden, nu de presidentskandidaat en zijn chauffeur, en daartussen nog anderen. Vorige week zijn er eveneens drie personen ontvoerd. De bendeleden bezoeken ook ondernemers in die omgeving en eisen een deel van hun opbrengst.
Minder dan 36 uur na de schietpartij liep ik afgelopen zondag langs de plaats van het delict naar de kerk. Ik moet zeggen dat ik de busrit beangstigender vond dan de wandeling, want de chauffeur raakte verwikkeld in een race met een andere buschauffeur. Dat betekende inhalen in onoverzichtelijke bochten op de bergweg en midden op de weg rijden. Ik was blij toen ik uit kon stappen. Voor de vierde keer in drie weken tijd betaalde ik een andere prijs. Voorheen waren er vaste prijzen, maar nu met het brandstoftekort beslist elke chauffeur afzonderlijk hoeveel hij vraagt.
De laatste paar weken is er helaas geen Bijbelstudie voorafgaand aan de kerkdienst. Er is altijd tegelijkertijd een afzonderlijke dienst voor de kinderen en jeugd. De diensten zijn ingekort, zodat kerkgangers niet al te vroeg van huis hoeven (diensten beginnen om half 8) en niet al te laat naar huis. Iedereen leeft in angst, nu er zoveel mensen zijn gedood, verwond, ontvoerd in de nabije omgeving van de kerk. De doordeweekse activiteiten zijn allemaal afgeschaft, op een donderdagse dienst na. Nog voor de mededelingen vroeg de dominee om eerst in gebed te gaan voor Haïti. De inhoud van de preken wordt ook duidelijk bepaald door de huidige omstandigheden. Steven preekte uit Jacobus 5:11 over moed tijdens beproeving, de houding van christenen in moeilijke tijden. “Zie, wij prijzen hen gelukzalig die volharden. U hebt gehoord van de volharding van Job, en u hebt de uitkomst van de Heere gezien, dat de Heere vol ontferming is en barmhartig.” Ronald sprak over angst om naar de kerk te komen. Robest koos een toepasselijke tekst uit Johannes 16:33 om te spreken over beproeving, tegenslag en rampspoed: “Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat u in Mij vrede zult hebben. In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen.”
Toch blijven we de zegeningen tellen. Het is een minderheidsgroep die het verpest voor de meerderheid. Macht en geld, wat zijn het enge begrippen, wat stellen ze mensen tot vreselijke dingen in staat. We kijken naar mensen die wel het goede met de medemens voor hebben, naar werk dat moeizaam maar zeker voortgang mag vinden. Mijn buurjongetjes brengen me vrijwel dagelijks een sprankje hoop, als ze met hun guitige, glunderende ogen en een brede grijns in de deuropening verschijnen. Ik mocht ook een paar vrienden op bezoek ontvangen de afgelopen periode. Een van hen was de ochtend van zijn komst beroofd. Het was klaarlichte dag, hij had inkopen gedaan in Pétion-Ville voor zijn werk en werd staande gehouden door twee gewapende mannen. Z’n geld was op, aangezien hij net klaar was met de inkopen, maar z’n telefoon werd wel afgenomen. Een akelige ervaring.
Overal in het land zijn de sporen van wegblokkades zichtbaar. Heel de bevolking is getraumatiseerd. Het rechtssysteem functioneert amper. Misdaden worden straffeloos begaan. De tranen kunnen me letterlijk in de ogen springen. Zoveel slecht nieuws in Haïti, in de wereld. De situatie is zo diep droevig. Het heeft zo’n grote impact op mensenlevens, op allerlei manieren. Fysieke gezondheid, mentale gezondheid, voeding, onderwijs, werkgelegenheid, kerkbezoek. Er is zoveel slecht nieuws te lezen over Haïti, iedere dag opnieuw. Ik hoop van ganser harte dat in de nabije toekomst al het slechte nieuws verandert in goed nieuws.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 3
[visitorCount] => 355
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/082/295_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volharden-in-beproeving
)
[34] => stdClass Object
(
[reportId] => 5088423
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-10-27
[photoRevision] => 0
[title] => Genieten
[message] =>
Dag allemaal,
Ik ben in Nederland! Elk jaar is de reis ingewikkelder, onzekerder en langer. Vier dagen vliegtuigen, bussen, treinen, auto's. Het kost moeite en veel, veel check check dubbel check. Maar dan heb je ook wat. Tijd met familie. Tijd met vrienden. Kostbare tijd samen. En tijd voor noodzakelijk onderhoud. Tijd voor de tandarts. Tijd voor regelzaken. En tussendoor tijd maken voor even niks. Ik was 'vergeten' dat het Herfst was. Zo'n mooi jaargetijde. In Haiti zijn de seizoenen minder uitgesproken en nu in Nederland geniet ik van de natuur. De eerste boswandeling al gemaakt. Ontladen en opladen. Genieten.
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 251
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => genieten
)
[35] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087777
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-05
[photoRevision] => 0
[title] => Update: situatie Haïti en situatie Margot
[message] =>
In 2007 kwam ik voor het eerst naar Haïti, voor een periode van 3 weken, met World Servants. Nog geen jaar later was ik terug, dit keer met een contract voor 3 jaar bij Mennonite Central Committee. Na afloop van dat contract, in 2011, kwam ik werken bij Church World Service. 11 jaar bij dezelfde werkgever. Wat is er veel gebeurd in die periode. Veel om dankbaar voor te zijn, mooie momenten, maar ook moeilijke. Goede collega’s, diverse reizen in binnen- en buitenland, rampen, tranen, vreugde, elke dag nieuwe situaties, blijven leren. Het voelt nog lang niet alsof ik uitgewerkt ben. Er is nog zoveel te doen.
In augustus van dit jaar kreeg ik te horen dat Church World Service verder wil met een team van alleen Haïtiaans personeel. Als de enige buitenlander in het team, betekende dit dat mijn contract beëindigd werd. 31 augustus was mijn laatste werkdag. Ik bracht de dag door bij Patrick, die per 1 september de functie van country representative heeft overgenomen. Ik ben dankbaar dat hij, mijn naaste collega, de leiding overneemt en heb er alle vertrouwen in dat het mooie werk van Church World Service doorgaat, met het team dat zich in blijft zetten. Tegelijk valt het me zwaar om afscheid te moeten nemen van collega’s en partner organisaties. Mijn werk maakt een groot deel uit van mijn leven. Het is niet zomaar een baan, maar iets wat ik doe met passie en liefde. Het is onwerkelijk dat daar nu een eind aan is gekomen.
Ik kreeg mooie reacties van collega’s en partner organisaties, bemoedigende, opbeurende woorden van steun en waardering. Aangezien de verandering nogal abrupt kwam, ook voor de collega’s, heb ik na afloop van mijn contract achter de schermen nog wat steun mogen bieden.
Vrijdag 2 september zou er een online monitoring plaatsvinden door ACT Alliance, aangezien het momenteel niet mogelijk is voor ze om naar Haïti te reizen. Ik zou vertalen. In Fermathe stond het verkeer muurvast. Ook een motor kon er niet langs. Ik wurmde me te voet langs een rij auto’s en een kanaal. Aangezien het had geregend, zaten m’n benen algauw onder de modder. De motor taxi chauffeur nam een alternatieve route en pikte me verderop weer op, om me naar kantoor te brengen. Eindelijk weerzien met Amost. Ook Elondieu en Patrick waren er. De monitoring ging over het werk in Pestel naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar.
Maandag 5 september was mijn laatste keer op kantoor. Mijn collega’s hadden me een afscheid aangeboden. De motor taxi bracht me bij Patrick en Steven. Ik reed met hen mee naar kantoor. Bijna al ‘mijn mannen’ waren aanwezig, inclusief een aantal die niet langer bij CWS werken: Patrick, Steven, Elondieu, Amost, Jackson, Samuel, Yvens, Rony. William ontbrak, aangezien hij in het Noordwesten was. Aan de muren hingen foto’s, souvenirs van de afgelopen 11 jaar. Amost leidde ons in twee liederen, over de liefde van God, waarna Rony voorging in gebed. Patrick sprak over Mattheüs 28:20, de tekst waarmee ik in 2008 ben uitgezonden door de christelijke gereformeerde kerk in Drogeham. Alle mannen spraken, een voor een, herinneringen ophalend. De twee collega’s met wie ik het meest en langst heb samengewerkt, Rony en Patrick, zijn nu elk zelf country representative, Rony bij MCC en Patrick bij CWS. Ik gun het hen beide van harte en ben oprecht blij voor ze en trots op ze.
De woorden van de mannen maakten me duidelijk dat zij niet alleen op mijn leven een grote invloed hebben gehad, maar ik ook op dat van hen. We zijn veel meer dan enkel collega’s. We kennen elkaars families, we reizen samen het land door, maken elkaar mee als we ziek zijn, als we geen eten kunnen vinden, als er rouw is in de familie. We zijn er voor elkaar. De mannen zeiden dat ik veel compassie heb, soms teveel, waardoor ik er zelf aan onderdoor ga. Ik waardeer de mannen en heb ze dat gelukkig altijd laten merken gedurende deze 11 jaar. Ze betekenen, zijn en doen veel voor me. Zij zijn mijn familie hier in Haïti. Mijn emoties maakten hen duidelijk dat het afscheid me ontzettend zwaar viel.
We maakten nog eenmaal een groepsfoto samen. Roseline was in de keuken om ons van een feestmaal te voorzien. Er was rijst met erwten, lasagne, patat, salade, kip, gebakken plantaan. Er werden grappen gemaakt en verhalen verteld, nog even als vanouds bij elkaar. Er was verse vruchtensap (passiefruit en kers). En er verscheen een chocoladetaart op tafel, met daarop geschreven: merci Margot. Aangezien ik niet zo’n ster ben in taarten snijden, pake Steven m’n hand om te demonstreren: zo doe je dat. Ze blijven een glimlach op m’n gezicht brengen.
Aan de muren hingen foto’s van de collega’s op kantoor, van verjaardagen, van het bezoek van mijn vader aan Haïti, van een spontaan bezoek aan een strand toen we uit Grand Anse kwamen, van ander strandbezoek, van bezoek aan de Dominicaanse Republiek, van bouw van scholen en huizen, van het team. Er was een foto van een overhemd dat ik Patrick cadeau deed in 2014 en dat hij nog steeds draagt, een foto van mijn verjaardag vorig jaar, de dag dat ik het ziekenhuis in Pétion-Ville verliet en met een medische vlucht naar Nederland vertrok. 11 jaar aan herinneringen.
Mijn mannen hebben me een zeer waardig afscheid gegeven. Aan het eind van de dag vertrokken Patrick, Steven, Jackson, Samuel en ik met z’n vijven. Patrick en Steven brachten ons thuis. En toen was het echt gebeurd. Mijn tijd bij Church World Service is afgelopen, hoewel het nog steeds moeilijk te bevatten is. Het definitieve is beangstigend en maakt me onzeker. Ik heb geen idee wat er nu gaat gebeuren. Ik hoop in ieder geval dat CWS God blij blijft maken met het werk dat ze doen, zoals mijn collega het zo mooi omschrijft.
Inmiddels zijn we een maand verder. Ik heb nog wat dingen afgerond. 8 september nog eenmaal deelgenomen aan een gesprek met ACT Alliance, opnieuw voor de monitoring. Documenten ordenen en overdragen. Laatste verslagen schrijven. En verder is het een heroriënteren en zoeken naar een nieuwe weg, een bidden om leiding.
Vlak na het aflopen van mijn contract verslechterde de situatie in Haïti, zoals eerder vermeld. Het doet zeer om mensen te zien lijden. Mensen die van een kleine handel afhankelijk zijn voor inkomsten, hebben vrijwel geen gelegenheid om producten in te kopen noch te verkopen. Boeren blijven zitten met bedorven oogsten, aangezien er geen transport is naar de markt. Prijzen stijgen nog meer. Bomen worden omgekapt om als wegblokkades te dienen. Betonblokken worden op de wegen gelegd, ijzeren poorten. Mensen blokkeren de wegen, de politie haalt de blokkades weg, waarna ze des te hoger weer opgericht worden. Dit is in het hele land het geval.
Orkaan Fiona werd aangekondigd. Die ging over Puerto Rico en de Dominicaanse Republiek, maar boog daarna af in noordelijke richting, Haïti sparend. Orkaan Ian kwam over Cuba en Florida. Geen van beide orkanen kwam over Haïti, waar al meer dan genoeg andere ellende is. De protesten gaan steeds meer gepaard met geweld en plundering. Zowel de privésector als internationale organisaties en warenhuizen moeten het ontzien. Een opslag van Caritas in Port-de-Paix werd geplunderd, evenals het magazijn van het Wereldvoedselprogramma (Verenigde Naties) in Les Cayes. Eten dat bestemd is voor schoolkantines wordt gestolen. Ook woningen van ambtenaren zijn aangevallen. In de stad Jérémie moesten diverse organisaties het ontzien. De kantoren van Care, ACTED, AAH en CRS werden geplunderd. Unibank in Leogane is overhoop gehaald. Er zijn zo’n 30 scholen geplunderd. Een kantoor van het nationaal archief in Delmas 39 moest het ook ontgelden. Ik kan de beelden ervan nauwelijks bekijken, het is diep droevig. Zoveel mensen die er blijkbaar geen probleem mee hebben om te nemen wat niet van hen is.
Hier bij huis is het op zich rustig, al waren ook hier de wegen geblokkeerd en kon ik niet in Fermathe of Kenscoff komen, of beter gezegd niet eens op de doorgaande weg, want de entrée was geblokkeerd. Zelfs in Fermathe werden stenen gegooid naar auto’s die toch probeerden te passeren en zijn twee mensen gedood en verbrand. 22 september lukte het me eindelijk om in Fermathe te komen, om wat boodschappen te halen in een dorpswinkel. Het was duidelijk te zien waar de wegen geblokkeerd waren. Tot op heden liggen de restanten er en is er maar één weghelft begaanbaar. Bomen, rotsblokken en poorten waren gebruikt als barricades, soms vlak bij elkaar, op iets van honderd meter afstand.
Dit alles doet de overheid niet terugkomen van het besluit om de brandstofprijzen te verhogen. De minister president, Ariel Henry, maakt ook geen aanstalten om gehoor te geven aan de oproep om te vertrekken. Tegelijk is het voor iedereen zichtbaar dat het de bendes zijn die macht hebben, meer dan de overheid. Diverse bendeleiders zijn voormalig politieagenten. De toegang tot de brandstofopslag Varreux is geblokkeerd. Een bendeleider (Barbecue) zegt dat die geblokkeerd blijft totdat de prijzen omlaag gaan en Ariel Henry opstapt als minister-president. Ariel Henry blijft beweren dat alles onder controle is, wat duidelijk niet het geval is. Tot nu toe is de toegang tot de terminal nog steeds geblokkeerd, wat extreem vergaande gevolgen heeft. Het is ook enigszins tegenstrijdig; protesteren vanwege hoge prijzen en brandstofschaarste, om vervolgens brandstof nog schaarser te maken. De reserves raken inmiddels op en het brandstoftekort is overal merkbaar. Niet alleen doordat er weinig verkeer op de weg is (wat ook te maken heeft met wegblokkades). Banken hebben hun openingstijden aan moeten passen en zijn nu nog 3 in plaats van 6 dagen per week open. Vele winkels en handels hebben de deuren moeten sluiten. Hierdoor stijgen de prijzen nog meer. Zelfs het industriepark Caracol is gesloten. Het ene na het andere ziekenhuis kondigt aan dat ze geen brandstof meer hebben om te functioneren, waarop diverse afdelingen worden gesloten. Ariel Henry is arts, maar er is weinig van te merken dat de sluiting van ziekenhuizen de overheid zorgen baart. Dit nu er juist weer nieuwe gevallen van cholera zijn geconstateerd, na 3 jaar afwezigheid. Culligan heeft aangekondigd dat ze de productie en distributie van drinkwater hebben moeten stoppen. De consumptie van onzuiver water zal dus enkel toenemen. Een krantenartikel las: “Patiënten sterven in ziekenhuizen wegens brandstofgebrek.” Wat een onrecht. Er zijn geen woorden voor.
145 van de 230 gevangenen in de vrouwengevangenis in Cabaret zijn ontsnapt. In andere gevangenissen sterven gevangenen van honger en ziekte. De wegen zijn bezaaid met restanten van verbrande autobanden, rotsblokken, takken, boomstammen, afval. Het provinciale kantoor van het Ministerie van Financiën en Economie in Gonaïves is geplunderd en in brand gestoken. Een boot is gezonken bij La Gonave, waarbij 5 personen zijn verdwenen. Medewerkers van het Ministerie van Onderwijs zijn ontvoerd. De vrouw, drie kinderen en vader van een politieagent werden ontvoerd. Een bende begon de muur van een beschermde wijk bij Route de Frères af te breken (Belvil). De bewoners hebben vrachtcontainers geplaatst om het gat te vullen. Diverse ambassades zijn gesloten. In Cap Haïtien zijn winkels en handels geplunderd. Bij Canaan, Route Nationale 1, worden vrouwen en meisjes verkracht, midden op straat. Dit is de weg naar het Noordwesten, die wij vele malen hebben afgelegd. In en in triest.
Ook deze week gaan de protesten en wegblokkades weer door, in het hele land. Soms is er in het weekend een pauze. Dan staan er lange rijen bij de winkels en banken. Een van de redenen voor de protesten heeft te maken met de hoge prijzen, maar sinds het begin van de protesten zijn de prijzen alleen maar verder gestegen. Het brandstoftekort betekent ook dat communicatiemiddelen beperkt zijn. In de wegblokkades sneuvelen kabels. Er is niet genoeg brandstof om de antennes in de lucht te houden. Vorige week was er sprake van 60% werkzame antennes. Dit betekent dat we gedurig niemand kunnen bellen. Ook internet ligt er hele dagen uit. Elektriciteit is er sinds het begin van de problemen niet geweest. Ik ben dan ook zeer dankbaar voor m’n zonnepanelen. Eten en drinken heb ik nog voldoende, dankzij de buren.
Voor de bus betalen we nu drie keer zoveel als een paar weken geleden. Een gallon benzine op de zwarte markt kost ergens tussen de 3.500 en 5.000 gourdes, omgerekend tussen de € 7.70 en € 11.00 per liter. En dat in een land waar het minimumloon tussen de 350 en 770 gourdes per dag ligt (afhankelijk van de sector).
Een veelgehoord woord deze weken is ontmoediging. Als ik mensen vraag hoe het gaat, dan zijn de antwoorden: “De situatie maakt ons gestresst.” “De situatie geeft me hoofdpijn.” “Ontmoedigd.” Afgelopen maandag, 3 oktober, hadden de scholen eindelijk moeten beginnen, uitgesteld sinds 5 september. Maar de deuren zijn gesloten gebleven. Er is geen ouder die onder de huidige omstandigheden een kind de weg op kan laten gaan om naar school te gaan, los van het feit dat er geen transport is. Dus terwijl het in Nederland bijna herfstvakantie is, hebben de kinderen hier nog niet terug naar school kunnen gaan sinds de zomer.
Vorige keer schreef ik over een overlijden. Er waren drie dagen van staking aangekondigd, waarna de protesten weer door zouden gaan. Dus op een van de stakingsdagen, 27 september, ging ik de familie condoleren, toen de wegen begaanbaar waren. Vrijwel alles was gesloten die dag. Een winkel of handel die toch opent bij een algehele staking, loopt het risico geplunderd te worden. De motor taxi chauffeur had wel genoeg brandstof om me te brengen, maar niet om me te komen halen, dus hij bleef bij me en ging mee condoleren bij familie Jacques. Daarna nog even de familie Nelson gedag zeggen en toen weer naar huis.
De begrafenis vond afgelopen zaterdag plaats, 1 oktober. Het lijkt erop dat ze een goede dag gekozen hadden, want vrijdag waren de wegen nog geblokkeerd en maandag weer, maar gelukkig konden we zaterdag wel bij de kerk komen, bij Pelerin 9. Begrafenisdiensten beginnen hier meestal vrij vroeg. In dit geval begon het condoleren om half 7 ’s ochtends en de rouwdienst om half 8. We liepen langs de kist en schudden de familie de hand. De dienst bestond uit samenzang, gebed, schriftlezingen, preek, het koor van de kerk zong een aantal liederen, de dochter van de overledene las een biografie voor, de zoon sprak een dankwoord uit. Veel verdriet, emoties, huilen, over de grond rollen wegens het plotselinge overlijden van deze 47-jarige vrouw. Er was helaas geen transport voor alle gasten om bij de begraafplaats te komen, Thomassin 25. Ik had ook geen transport dus ging lopen. De motor had me wel gebracht, maar hij had geen benzine om me te komen halen.
Nadat ik een poosje gelopen had, stopte er een auto aan de kant van de weg om iemand eruit te laten. De vrouw die uitstapte, zei tegen me: jij was ook bij de begrafenis. Dat klopt. Ze vroeg waar ik naartoe ging en toen vroeg ze aan de mannen in de auto of ze me een lift konden geven. Dus zo had ik zomaar onverwacht transport naar Fermathe. Ik bleek me in de auto te bevinden met de dominee die de rouwdienst leidde, plus nog twee mannen. Ze gingen naar de Baptist Mission in Fermathe, precies waar ik naartoe zou. Ik had er afgesproken met Izna en Jackson. Terwijl ik zat te wachten, keek ik uit op de kerk en het ziekenhuis van de missie, waar degene die net was begraven is overleden, waar Patrick is geboren, en hoe mijn leven in Haïti is begonnen. Het was met deze missie dat World Servants in 2007 een samenwerking had, toen ik voor het eerst naar Haïti kwam.
Taptaps zijn er momenteel niet tussen Fermathe en Kenscoff. Vandaar is het zo’n drie kwartier lopen naar huis, dus prima te doen. Jackson zag echter een bekende buschauffeur, die de route naar Kenscoff af zou leggen, en hij regelde een gratis rit voor me. Dus deze dag was er goed voorzien in transport voor me. Het laatste stuk heb ik gelopen, want openbaar transport volgt alleen de doorgaande weg.
Amos, de motor taxi chauffeur, had gehoopt zaterdag benzine te kunnen vinden, maar dat was niet gelukt. Hij kon me dus zondag ook niet bij de kerk brengen, al bracht hij me wel een eind in de goede richting. Toen hij me bij een kruispunt afzette, kwam Robest daar net aanlopen, die de deur van de kerk open ging doen, dus we konden samen verder lopen. Hij preekte de week ervoor, uit Genesis 41:37-42, over dat we zullen zijn wie God wil dat we zijn, Hij heeft een plan voor ons leven. Dat wil niet zeggen dat er geen problemen of beproevingen zijn. Het lijden kan gebruikt worden als onderdeel van een plan. Toch moeten we een goed humeur houden.
Er was dit keer geen Bijbelstudie. In plaats daarvan sprak Ronald over de situatie in het land. Over de scholen die de volgende dag zouden openen, maar ouders kunnen hun kinderen niet de straat op sturen, gezien de gevaren. Blijf thuis tenzij je echt iets dringends te regelen hebt. Beheer je geld en je eten goed. Deel met anderen. Laten we hopen dat we geen ziekenhuis nodig hebben, want die functioneren niet of nauwelijks. Hij noemde een ziekenhuis dat zonnepanelen heeft. Hij zei dat er ziekenhuizen zijn waar je zelf voor brandstof moet zorgen als je geopereerd moet worden. Deze tijden hebben ook mentaal een impact op mensen. Men is gestresst, gefrustreerd, kan dit afreageren op elkaar.
Patrick had de leiding over de dienst en sprak over ontmoediging, een woord dat nog vaker genoemd zou worden deze dienst. Hij zei dat het altijd makkelijker is om te kijken naar wat we niet hebben, wat niet goed gaat, in plaats van te kijken naar wat we wel hebben. Het eerste lied dat hij liet zingen: Tel uw zegeningen. Ook onder de huidige omstandigheden. Hij zei al eens eerder dat we gezien de omstandigheden alle kans hebben om niet meer in leven te zijn, maar toch zijn we er nog. Het leven is het allerbelangrijkste. Zolang er leven is, is er hoop. Ds. Nelson vroeg speciaal gebed voor een uitweg voor Haïti. Hij zei dat dit de eerste keer is dat hij zoiets meemaakt, de huidige situatie. Er zijn in de afgelopen jaren wel vaker protesten geweest, brandstoftekorten, wegblokkades. Maar het neemt nu wel heel extreme proporties aan.
Kortgezegd is het een diep droevige situatie, doffe ellende. Een ieder die ik spreek, is ontmoedigd. Dan is het land diep gezonken.
Terwijl ik denk aan zwangere vrouwen en zieken die niet bij ziekenhuizen kunnen komen of niet de nodige zorg kunnen ontvangen, kwam er ook nog mooi nieuws. Mercidieu meldde de geboorte van hun dochter, in het ziekenhuis in Jean Rabel. Haar naam: Tabina Miryam. Vernoemd naar mijn moeder, Tabina!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 1
[visitorCount] => 343
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/077/639_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => update-situatie-hati-en-situatie-margot
)
[36] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087720
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-10-03
[photoRevision] => 0
[title] => Vervolg
[message] =>
Er viel bij mijn vorige schrijven nog veel meer te zeggen over de afgelopen periode. Daarover nu meer. Een volgende keer hoop ik meer nieuws te delen over de huidige stand van zaken.
Er blijft nog steeds regelmatig nieuws binnenkomen van een vreemd, jong overlijden. Onder hen was de 36-jarige echtgenote van een van de docenten voor wie CWS na orkaan Matthew een huis heeft gebouwd in het Noordwesten. Nog iemand in het Noordwesten meldde het overlijden van een nicht van hem, 34 jaar jong, zonder dat ze ziek was. Hoe komt het toch dat jonge mensen sterven zonder ziek te zijn? Een vrouw van eind veertig, moeder van twee kinderen, zus van een diaken uit de kerk. Op maandag heeft ze koorts, ze gaat naar de dokter. Donderdag wordt het erger. Tegen die tijd zijn de wegen afgesloten door de wegblokkades. Er moest betaald worden om hen door te laten. In het ziekenhuis wezen de testen niks uit. Ze haalde alleen wat moeilijk adem, dus werd aan de zuurstof gelegd. Twee dagen later stierf ze. Hoe kan dat? Ik begrijp het niet. Om het lichaam naar het mortuarium te brengen, moest weer betaald worden. Haar ouders moeten voor de derde keer een kind begraven.
De kerk organiseerde in juli een plaatselijke missie. Gedurende een week verbleven 29 missionarissen in de kerk. Elke ochtend trokken ze er in groepen op uit om te evangeliseren. Elke namiddag werd er een dienst gehouden, waar iedereen welkom was. Deze missies worden niet heel vaak gehouden, enkel als er een duidelijke roeping voor is. Ik had de gelegenheid om tweemaal naar de middagdienst te gaan die week. Het was mooi om de gemeenteleden nu eens bij een andere gelegenheid te zien dan op de zondag. Het was wat informeler, ze liepen rond in hun dagelijkse kleding, al werd er gedoucht en omgekleed voor de dienst. Mensen netjes in overhemd en lange broek, maar dan met slippers aan. Een vermoeiende week voor de missionarissen, hele dagen aan de wandel, met mensen bidden, zingen, evangeliseren. Het was een ander tafereel in de kerk; tassen, rugzakken, koffers, etensbakken. De bedden werden gespreid op de grond in de kerkzaal.
Ik mocht een paar keer een bezoeker thuis ontvangen. Samen met de buren zou ik naar Grande Savane wandelen, maar die dag waren bandieten de markt van Greffin binnengedrongen en blokkeerden ze de wegen. De eerste keer dat ze in dat gebied kwamen. Dus de wandeling ging niet door. Zaterdag 30 juli konden we alsnog aan de wandel, toen de rust weergekeerd was. De buurvrouw met haar zoontje gingen op de motor, twee buurmannen en ik te voet. Het is iets van anderhalf-twee uur lopen, enkele reis. Het was een stralende dag, strakblauwe lucht, hele mooie kleuren. We liepen vanaf huis naar beneden, klommen een stenen helling op naar Calebas, en verder omhoog totdat we uitkwamen op de weg naar Grande Savane. Hele gesprekken onderweg. Het was fijn om te lopen. De omgeving blijft prachtig. Zo mooi zicht op de bergen. Een wit stuk waar de berg als zandmijn gebruikt wordt. Op het pad naar Grande Savane zicht op Port-au-Prince, het vliegveld. Eenmaal ter plaatse vermaakten de kinderen zich met elkaar. Eentje had koorts, m’n kleine vriendin, die de hele tijd bij me op schoot bleef zitten. We aten samen pompoensoep. Iedereen ging per motor terug. Het werd bewolkt. Ik klom achterop de motor, wat in dit geval betekende: de chauffeur, m’n buurjongetje zat achter hem, daarachter z’n moeder en daarachter ik, op het ijzeren bagagerek. Met z’n vieren op de motor dus. Geschikte omstandigheden voor m’n buurjongetje om in slaap te vallen. Hij komt nog steeds regelmatig bij me op bezoek. Laatst kwam hij samen met z’n moeder om bananencake te bakken, maar meestal komt hij alleen, om met een bal of autootjes te spelen, of m’n sleutels in het water te gooien, of het slot van het reservoir op de bodem van dat reservoir... Dan mag z’n vader het er weer uit komen vissen. Z’n vader haalt ook de wespennesten weg die telkens weer in mijn tuin verschijnen, gewoon met een handdoek.
Minder leuk was dat m’n overbuurvrouw besloot om houtskool te maken. De zonnestralen filterden door de rook buiten. Het stonk allerverschrikkelijkst. Het was duidelijk te zien dat de rookwolk rechtstreeks mijn huis in ging. Mijn hele huis stond onder de rook, alles stonk, overal hing een rookgeur, het zag letterlijk grijs. Zeven dagen lang bleef mijn huis in de stank en rook staan, totdat het houtskool eindelijk klaar was.
Een van de eerste opdrachten die ik kreeg toen ik in 2011 bij Church World Service kwam werken, was het afronden van de registratie van CWS in Haïti. 11 jaar later kregen we eindelijk een uitnodiging van het Ministerie van Planning en Externe Coöperatie om deel te nemen aan een ceremonie waarbij we de papieren in ontvangst konden nemen. Dus op 10 augustus begaf ik me naar het ministerie. Op een grote tafel stonden naambordjes van organisaties en microfoons. Ik kreeg een plaats gewezen aan de tafel. We moesten lang wachten. We hebben al 11 jaar gewacht, dan kan nog eens anderhalf uur er ook wel bij… Ik kwam zowaar diverse bekenden tegen. Zij waren ook 11, 12 of zelfs 15 jaar bezig geweest met het proces van registratie. Eindelijk nam iemand het woord voor de inleiding. Hij vroeg excuses voor de vertraging in het proces, wat volgens hem te wijten was aan COVID-19 en de socio-economische situatie... Er klonk onderdrukt gegrinnik. COVID-19 is er pas twee jaar, onze dossiers liggen er al 11 jaar… We gingen staan, er werd een minuut stilte gehouden en het volkslied werd gezongen. Alle aanwezigen stelden zich voor. Daarna was de directrice van de afdeling voor niet-gouvernmentele organisaties heel lang aan het woord. Ze gaf een historisch overzicht van niet-gouvernmentele organisaties en vooral informatie over de wet die van toepassing is op het functioneren van deze organisaties. Drie ministeries zijn verantwoordelijk voor de erkenning van een organisatie. Al deze drie hebben onze papieren ondertekend. We kregen te horen wat onze verplichtingen worden met deze registratie, inclusief het jaarlijks indienen van plannen en verslagen bij de overheid. De volgende etappe bestond uit presentaties van alle aanwezige organisaties. Church World Service werd als eerste aangewezen. Na mij volgden de andere 10 aanwezige organisaties. Inmiddels had de directeur van het Ministerie van Planning zich bij ons gevoegd. Hij las een toespraak voor, waarna alle organisaties een voor een naar voren werden geroepen om de papieren in ontvangst te nemen. Het geheel werd op de foto vastgelegd, met de directeur en directrice, bij de Haïtiaanse vlag en het logo van het Ministerie. Vervolgens werden er groepsfoto’s gemaakt, om daarna af te sluiten met een maaltijd. Het proces is hiermee nog niet afgerond. Er werd ons gezegd om bij de Nationale Pers te gaan betalen voor de publicatie in de officiële krant Le Moniteur, maar bij aankomst aldaar kregen we te horen dat ons dossier nog niet binnen was. Dus wachten we nog maar wat langer... Dit is heel vervelend, want zonder registratie is er een heleboel niet mogelijk.
We mochten weer een jaar ouder worden. Aan het eind van de middag op mijn verjaardag ging ik naar familie Nelson, om deze dag bij vrienden te zijn. Op de terugweg naar huis zag Ulrick me voorbij komen. Hij maakt elke dag paté en hield me staande om me een paté mee te geven. Elk jaar op 11 augustus regent het. Zo ook dit jaar. We zijn dus nat geregend op de motor onderweg naar huis. We hebben nog even ergens staan schuilen. Twee dagen later ging ik opnieuw naar huize Nelson, nu om daar de jarige vader des huizes te feliciteren. En met z’n drie-jarige kleinzoon te voetballen. Zowel op de heen als de terugweg stond het verkeer muurvast in Fermathe, wegens lange rijen auto’s en motoren die wachtten op benzine bij de pomp. Die was nog niet eens open, maar omwonenden hadden gezien dat een truck de pomp bevoorraad had, dus ze gingen er vanuit dat de pomp wel gauw open zou gaan.
Op zondag ga ik ook per motor naar de kerk. Die zondag, 14 augustus, stond er een lange rij voor een pomp op Laboule. En dan echt heeeel lang. Zowel van boven op de berghelling als vanaf beneden op de helling. Het predikantsgezin was een half uur te laat bij de kerk wegens de files veroorzaakt door deze rij. De Bijbelstudie (over je geloof delen) moest daardoor ingekort worden. In deze kerk is het gebruikelijk om elke week de namen op te lezen van degenen die jarig waren in die week, waarna voor hen gebeden wordt. Dus nu werd er eens in Laboule voor Margot de Greef gebeden, in plaats van in Drogeham. Ik kreeg een geel lint opgespeld en er werd me een zakje met vijf snoepjes in de hand gestopt. Ik blijf genieten van de mooie zang, zowel van leden als van het koor, en leren van de Bijbelstudies. Andere onderwerpen van de afgelopen periode waren het belijden van zonde, verzoening en vergeving, en nu zijn we bezig met een serie over communicatie.
Ook voor de bouw van de school in Dos d’Âne levert het brandstoftekort problemen op. Het goede nieuws is dat de bouw eindelijk officieel van start is gegaan. Op 3 augustus waren William (ingenieur), Steven en Amost namens CWS aanwezig bij de ceremonie waarmee de bouw begon. Andere aanwezigen waren leerlingen, ouders, docenten, omwonenden, het schoolcomité, de burgemeester van Baie-de-Henne, wethouder, school inspecteur, en de directeur van het provinciale kantoor van het Ministerie van Openbare Werken. Met dit ministerie hebben we een samenwerkingsverband. Ze stellen materieel beschikbaar voor de sloop en transport. Na de nodige toespraken werd de bouw dan ook begonnen, niet met het symbolisch leggen van de eerste steen, maar met het slopen van de eerste muur van het bestaande gebouw, dat een gevaar vormde voor een ieder die zich erin bevond, vol scheuren. Een van de aanwezige leerlingen zei dat ze erg blij is met het werk dat begonnen is. Ze zei: “Ik was altijd bang dat de school op ons in zou storten. We konden niet met een gerust hart leren.” De school is opgericht in 1970 en heeft al heel wat generaties opgeleid. Het is tevens een officieel examencentrum, waar leerlingen uit omliggende dorpen examens komen afleggen. Iemand haalde eveneens een bekende tekst uit Spreken aan: “Kijk naar de mieren, hoe zij samenwerken, en laat ons zo samen hard werken om deze school te herbouwen. Ik ben trots op het werk dat gedaan gaat worden in ons dorp.”
Inmiddels is de sloop voltooid. Wegens brandstoftekort is de aankoop van bouwmaterialen een groot probleem. In heel Port-de-Paix zijn geen bouwmaterialen te vinden. In Gonaïves is slechts één leverancier gevonden die materialen en transport kan verzorgen. Wellicht kan met de truck van het Ministerie van Openbare Werken transport geregeld worden. Maar daarvoor is wel brandstof nodig, dus daarvan moet eerst een voorraad aangelegd worden. Samen met het Ministerie is eveneens een zandmijn gevonden, of beter gezegd een rivier waaruit zand opgegraven wordt, wat vervolgens gezeefd en gewassen wordt. Het is tevens de bedoeling dat het Ministerie een vijf-daagste training voor de bouwlieden gaat organiseren, waarbij ze een officieel diploma krijgen, maar dit is pas mogelijk als de veiligheidssituatie het toelaat voor personeel vanuit Port-au-Prince om naar Dos d’Âne te reizen. Het vliegveld in Gonaïves waar onze collega’s landen, laat ook te wensen over. Het is een stenen strook, waar koeien lopen en motoren rijden. Niet zonder risico dus. Er is altijd politie aanwezig als er een vliegtuig landt of opstijgt.
De school van Dos d’Âne mocht eveneens financiële steun in ontvangst nemen voor het betalen van achterstallige salarissen van docenten. Deze en twee andere scholen hebben vorig jaar een voorraad boeken ontvangen. Aan het eind van het schooljaar hebben de leerlingen de boeken netjes ingeleverd, zodat ze in oktober gebruikt kunnen worden voor de volgende lichting.
De afgelopen periode heb ik meermalen bij Patrick thuisgewerkt. In eerdere maanden kwam hij bij mij, nu ik bij hem. We wonen niet zo ver bij elkaar vandaan. Door de bochtige bergwegen is het in ‘normaal’ tempo een half uur rijden. Maar soms duurt het drie keer zo lang, zelfs op de motor. Dan staat het verkeer muurvast, weer wegens lange rijen vrachtauto’s, personenauto’s, taptaps, bussen en motoren die hopen dat een pomp opengaat, omdat ze hebben gezien dat er brandstof geleverd werd. Dan vormt zich een rij langs de weg en auto’s en motoren ernaast midden op de weg om er voorbij te komen. We stonden muurvast tussen de motoren, auto’s, vrachtauto’s. Uiteindelijk werd onze kant naar de rechterkant van de weg geduwd, zodat de rij van boven naar beneden kon rijden, al paste het maar net, over een steen, door de berm. De motoren om ons heen stonden dicht tegen ons aangedrukt, met spiegels in onze heupen. Een hoop herrie, een hoop mensen, een hoop commentaar.
De collega’s in Pestel klagen dat het eten zoveel duurder is geworden. Voor mensen zonder salaris is het vele malen erger. Zelfs één maaltijd per dag is soms niet haalbaar. Er zijn verhalen die onze collega’s te horen krijgen, taferelen die ze zien, waarvan je spontaan zou gaan huilen. In de verslagen van de partner organisaties wordt dat ook duidelijk, als de prijs van een maaltijd bij een training met 50% stijgt. Elke keer als we denken dat de situatie niet slechter kan worden, blijkt het toch nog erger te kunnen. Maar daarover een volgende keer meer.
Toen William naar het Noordwesten zou, kon hij niet reizen, want er werd geschoten bij Canaan. Mooie namen van niet zo vreedzame wijken. Het team dat betrokken is bij het werk na de aardbeving in Pestel, had de gelegenheid om gedurende drie dagen bijeen te komen op kantoor, voor een teamvergadering. Het was de eerste keer dat iedereen bij elkaar was. Hierbij werd de afgelopen periode geëvalueerd en een planning gemaakt voor de volgende maanden.
De vergaderingen van ACT Alliance vinden nog steeds veelal virtueel plaats. In Port-au-Prince is dat mogelijk, buiten Port-au-Prince niet, wegens gebrekkig internet en elektriciteit. Een nieuw lid (iemand uit Congo) vroeg me een gesprek om hem in te lichten over het hoe en wat. We hebben eindelijk het jaarverslag van 2021 afgerond. Er werd verder gewerkt aan verslagen en nieuwe plannen met IOM en Bahamas Psychological Association in de Bahamas. Ook is er een samenwerking van start gegaan met Caritas Antilles in het Caribisch gebied. We hebben verslagen geschreven over het werk in het Noordwesten op het gebied van migratie, klimaatverandering, landbouw en voedselveiligheid, voor diverse donateurs. Verder is er een verslag ingediend over schoolmaterialen en boeken die verstrekt zijn aan drie scholen in Pestel, dankzij steun van stichting van der Honing-Hoitinga.
Zaterdag 20 augustus nam m’n buurman Mike Kendy me mee voor een wandeling, als verjaardagsgeschenk... Hij weet dat ik van wandelen houd. We liepen richting de kerk, over iemand z’n erf, we bekeken een stuk grond waarop stenen muren zijn gebouwd voor bodembescherming. Hier en daar was een koe vastgebonden. We daalden een smal pad af naar de droge waterstroom in het ravijn. Aan de andere kant klommen we de helling weer op. Een smal pad met losse stenen en prachtige uitzichten. We keken uit op Fort Jacques en konden zelfs de school in Grande Savane zien. Er waren allemaal kleuren bloemen te zien, al noemde Mike Kendy ze onkruid: oranje, paars, geel, rood. We liepen langs dennenbomen en kwamen uiteindelijk op een breder pad uit, in de buurt van Corail, met zicht op een zandmijn. De weg draaide, waardoor we het meer konden zien richting de Dominicaanse Republiek, Mòn Kabrit, en de zee langs de weg naar het noorden. Op een bankje zaten we uit te kijken over de omgeving. We zagen verlaten kranen, waar geen water meer uit komt. Uiteindelijk kwamen we uit bij Drouette, Kenscoff. We liepen door Kenscoff en verder naar huis. Het was een mooie wandeling. Toen we door Kenscoff liepen, kwamen we mensen in nette kleren tegen, wat duidde op de aanwezigheid van een adventistengemeente. We kwamen ook langs de katholieke kerk, langs een poging om een park/plein op te zetten, en langs de markt. Een mooi verjaardagsgeschenk. En mooi dat het kan, hier. Onvoorstelbaar te bedenken wat er in Cité Soleil en Croix-des-Bouquets gebeurt, op nauwelijks 35 kilometer afstand. Hier is het vreedzaam, we kunnen zonder problemen wandelen. In Croix-des-Bouquets waren overstromingen na regen. Een moeder en twee dochters werden gedood en verbrand in een auto. Verschrikkelijk.
Hierover las ik ook een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH, over 52 vrouwen die zijn verkracht in Cité Soleil. Persoonlijke verhalen van vrouwen verkracht in bijzijn van hun kinderen, nadat hun echtgenoten voor hun ogen waren vermoord. Te gruwelijk voor woorden. Wat mankeert mensen? Bandieten hebben de kathedraal geplunderd en deels in brand gestoken. Een politieagent is op zondag vermoord toen hij naar de kerk ging in Croix-des Bouquets. Mensen zeiden zelfs dat het zijn eigen schuld was, omdat hij zich inzet tegen bendes. Maar dat is zijn werk als agent! Twee journalisten zijn gedood tijdens verslaggeving in Cité Soleil. Een medewerker van telefoonmaatschappij Digicel werd vermoord bij een poging om haar te ontvoeren. Er zijn zelfs twee mensen ontvoerd uit een boot. Ook in de buurt van Tibwadom/Gwo Mòn neemt het aantal ontvoeringen toe. Criminelen drongen een huis binnen in Pétion-Ville. Ze hebben man en vrouw vermoord, het huis leeggeroofd en in brand gestoken. Een kind van 4 jaar heeft het overleefd. De reden: conflict over grondbezit.
Meer en meer mensen proberen het land te verlaten, vaak op gevaarlijke en illegale wijze. Een boot onderweg van de Bahamas naar Miami zonk, waarbij 17 passagiers stierven. 25 werden gered. Een paar dagen later overleden vijf migranten tussen de Dominicaanse Republiek en Puerto Rico. Nog een week later werden 113 migranten opgepakt bij de kust van Florida. Tussen januari en juli 2022 heeft de Dominicaanse Republiek 57.765 Haïtianen teruggestuurd naar Haïti.
En dan klinkt op zondag een preek uit 1 Petrus 2:11-12 over goede werken en het loven van God, over het leven in een vijandelijke wereld, waarin wij niet anders dan vreemdelingen, reizigers zijn. Waar we het werk hebben te doen dat God ons vraagt te doen. Waar we gevloerd kunnen worden, beproevingen kunnen ondergaan, we kunnen ons zwak en onkundig voelen, maar dat is tijdelijk, we zullen weer krachtig worden. Een andere preek klonk uit Johannes 3:16, waarbij gesproken werd over het lijden dat we te lijden hebben, maar desondanks: raak niet ontmoedigd. “Verblijd u in de hoop. Wees geduldig in de verdrukking. Volhard in het gebed.” (Romeinen 12:12) Toen Patrick de leiding had over een dienst, zei hij dat gezien de omstandigheden we alle reden hebben om niet meer in leven te zijn, in dit land. Er moet een reden zijn dat we er toch nog steeds zijn. ’s Middags wordt er begonnen met handwerken met de jeugd van de kerk, om ze dingen te leren zoals haken.
Vaak staan er dus files onderweg van en naar de kerk, wegens de rijen bij de benzinepompen. Dan staat de weg rijendik, het ziet zwart van de mensen, velen met een gele benzinetank in de hand, het is een gedrang en een herrie. Soms zie ik op de terugweg van de kerk naar huis mensen op nog precies dezelfde plaats in de rij staan als waar ze stonden op de heenweg naar de kerk. Soms zie ik restanten van verbrande autobanden, na protesten. Ik heb al heel wat zondagen geen taptaps meer gezien bij Laboule 12; geen brandstof. Laatst hield de politie ons aan op de motor, toen we bij de kerk vandaan kwamen. Ik zat achterop, maar hij vroeg ook mijn identiteitsbewijs, wat ik niet bij me heb als ik naar de kerk ga. Hij maakte een grapje en zei dat hij me moest arresteren. Ik moest iemand de rechter- en linkerhand schudden, waarop de agent zei: je voeldoet aan de eisen, je kunt gaan... Alles kan hier.
Twee huizen verderop in Guibert is ook een kerk. Laatst bedachten ze in het huis naast de kerk dat het tijd werd om een voodoo ceremonie te organiseren. Die nacht hebben we weinig geslapen. Van vijf uur ’s middags tot vijf uur ’s ochtends klonk er muziek en getrommel. Hoe houden ze het zolang vol? De volgende dag begon het nog vroeger, om twee uur ’s middags al. Het ging tegen elkaar in; muziek van de voodoo ceremonie en muziek aan de andere kant waar elke avond een hapje en drankje verkocht wordt. Alleen toen kwam er onenigheid bij de ceremonie en viel de rest in het water.
Er is de laatste tijd ook veel regenwater gevallen. Als het hard regent en onweert, zijn de bergen onzichtbaar en is alles grijs. Het reservoir is tot de rand gevuld en er kan geplant worden op de akkers. De andere kant van het verhaal is dat veel regen hier algauw tot overstromingen leidt. Dus in Arcahaie werden 14 huizen vernield in de regen, 65 beschadigd, gewassen en dieren weggesleept.
Dit jaar zijn er 15 gevangenen van honger overleden in gevangenissen in Les Cayes, Jacmel, Mirebalais en Petit Goave. Er is nog steeds geen voortgang omtrent het dossier van de moord op president Jovenel Moïse. Inmiddels is men op zoek naar een zesde rechter voor het dossier.
Om positief te eindigen: een expeditie van Haiti National Trust heeft een magnolia plant gevonden die al 97 jaar verdwenen was en waarvan men dacht dat die uitgestorven was.
Een volgende keer meer over de huidige, droevige, extreem moeilijke situatie in het land.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 215
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vervolg
)
[37] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087326
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-09-19
[photoRevision] => 0
[title] => Olie op het vuur
[message] =>
Waar te beginnen, wat te schrijven? Met een droevig hart hoor en ervaar ik wat er om me heen gebeurt.
Al weken lang is het onrustig. Collega’s zaten vast in het Noordwesten en Pestel. Samuel zou dinsdag 23 augustus terugkomen uit het Noordwesten, waar hij tien dagen training heeft verzorgd voor drie scholen en twee organisaties. Deze training ging over veehouderij, specifiek gericht op geiten. Vier organisaties en drie scholen hebben fondsen ontvangen om geiten te kopen en te verstrekken aan boeren, docenten (die vaak maanden- of jarenlang geen salaris betaald krijgen), en (ouders van) leerlingen. Samuel bracht eveneens tijd door bij AGEHPMDNG en OPFSLDIBH, om het bodembeschermingswerk te bezoeken en bespreken, een centrum dat wordt gebouwd voor transformatie van landbouwproducten zoals cassave, microkredietprogramma’s, etc. Hij sprak ook met docenten die vorig jaar financiële steun ontvingen voor het opzetten of uitbreiden van een nevenactiviteit, om zo naast het lesgeven nog een andere bron van inkomsten te hebben en niet ontmoedigd te raken met het belangrijke werk van onderwijs. Verder had Samuel de gelegenheid om na lange tijd terug te keren naar corporatie KRCLJ, waar in het verleden een bakkerij is opgezet (die nog steeds functioneert), microkredieten zijn verstrekt (ook dat gaat nog steeds door), een waterreservoir is gebouwd en bodemtechnieken zijn toegepast, onder andere. Hoewel de droogte velen parten speelt, regende het juist veel tijdens het verblijf van Samuel, wat de wegen vrijwel onbegaanbaar maakte. Hij verplaatste zich per motor over de gladde, modderige paden. Als het niet regende, werd hij bedolven onder stof.
Toen hij na een paar weken terug zou naar Port-au-Prince, wat tegenwoordig een vlucht met UNHAS (service van de Verenigde Naties) van Gonaïves naar Port-au-Prince inhoudt, bleek de vlucht geannuleerd te zijn op die bewuste dinsdag. Uiteindelijk is hij vier dagen later per bus naar huis gekomen, op de verjaardag van zijn vrouw, aangezien de vluchten elke dag geannuleerd werden.
De heren in Pestel hadden met gelijksoortige problemen te maken. 14 augustus was het 1 jaar geleden dat het zuidwesten van het land getroffen werd door een aardbeving van 7.2 op de schaal van Richter. Ter gelegenheid hiervan organiseerde CLIO een activiteit in Jérémie, over localisatie van hulp, waar twee collega’s aan deelnamen. Dit ging voornamelijk over de betrokkenheid van lokale organisaties in hulpverlening.
Op de datum zelf, 14 augustus, hield CWS een activiteit in een kergebouw in La Fièvre, waarbij partner organisaties, lokale overheid, gemeenteleden en inwoners waren uitgenodigd. Het onderwerp: van collectieve trauma naar de bouw van weerbaarheid. Hoe kan een getraumatiseerd dorp genezen en weerbaarheid bouwen? Hierbij legden twee psychologen uit wat trauma is, wat collectieve trauma is, symptomen en oorzaken, hoe weerbaarheid een dorp helpt versterken. Ingenieur Elondieu sprak over goede bouwpraktijken om ook op die manier weerbaarheid te bouwen. 73 mensen namen deel aan de conferentie.
Om de datum van 14 augustus te markeren, is eveneens opnieuw een verslag uitgebracht over dat wat Church World Service heeft gedaan in de afgelopen periode. De bouwwerkzaamheden gaan minder snel dan gehoopt. Dit heeft te maken met bouwmaterialen die niet beschikbaar zijn, brandstoftekort waardoor transport een probleem is, wegblokkades, maar ook gebrek aan water. Inmiddels heeft CWS een aantal plastic watertanks gekocht om regenwater op te kunnen slaan en zo het bouwproces voort te zetten. Er wordt prioriteit gegeven aan gezinnen met oudere mensen of mensen met een handicap. Voor deze gezinnen is het vaak moeilijker om de gevraagde bijdrage te leveren, in de vorm van stenen, grind en water, gezien de fysieke inspanning. Daarom is hulp van buren, mensen uit de kerk en het dorp belangrijk.
Ondanks alle moeites is het werk uitgebreid. Met SOFENAP is na de eerste groep van vijf huizen begonnen met de bouw van nog eens vijf huizen. Dit gaat om permanente woningen, die aan de bouwnormen voldoen, met gebruik van kwantiteit en kwaliteit bouwmaterialen, betonblokken muren en een golfplaten dak. Een van de eigenaren was ziek maar zei dat hij weet dat ook al zou hij nu sterven, dat hij dan een goed huis achterlaat voor z’n familie. Een van de bouwlieden zei dat dit de eerste keer is dat hij werk gedaan ziet worden dat zulke goede kwaliteitscontrole heeft. Hij felicteert de ingenieurs van CWS met de begeleiding die ze geven aan bouwlieden in Pestel. Een andere eigenaar zit nu al trots in z’n nieuwe woning, hoewel het huis nog niet eens af is. Met organisatie AJDP zijn eveens vijf huizen in aanbouw. Een van de gezinnen is zeer gemotiveerd om te helpen de bouw zo snel mogelijk af te ronden. De eigenaar heeft altijd een glimlach op z’n gezicht als hij de voortgang van de bouw observeert. Hij heeft geen woorden om AJDP en CWS te bedanken. Op dit moment slaapt hij in een onderkomen dat is opgetrokken uit zeildoeken, onder zeer moeilijke omstandigheden, maar alleen al als hij kijkt naar het nieuwe huis in aanbouw wordt hij blij.
Er zijn twee nieuwe organisaties toegevoegd voor de huizenbouw in de gemeente Pestel. Zowel OSCPJDP als OPDTSP hebben vijf gezinnen selecteerd voor herbouw van hun huizen die vernield zijn in de aardbeving van vorig jaar. Voorafgaand aan de bouw, nemen gezinnen en bouwlieden deel aan een training over bouwnormen, die de ingenieurs van CWS verzorgen.
Ook de bouw van waterreservoirs gaat door en breidt uit. Met KPA waren al vijf reservoirs in aanbouw. Inmiddels zijn er nog eens vijf van start gegaan. Het was even wennen voor ze, want deze bouw met CWS volgt strict de bouwnormen, wat ze niet gewend waren bij hun eerdere ervaringen met andere organisaties. Daardoor begrijpen ze nu ook beter waarom eerder gebouwde reservoirs sneller sneuvelen in een aardbeving of orkaan. De reservoirs worden gebouwd met rotsblokken, gezien de aanwezigheid van vele rotsen in de omgeving. Verder gaat er vooral veel ijzerwerk en cement in. Kwaliteitscontrole is ook hier van groot belang. Zo moet zand van grote afstand komen, omdat het zand in de directe omgeving niet van goede kwaliteit is. Meerdere eigenaars van de reservoirs zeiden dat ze graag een geit cadeau zouden willen doen aan het team, als ze er het geld voor hadden, als teken van dank.
Tegelijkertijd wordt er gewerkt op de school in Thomas Elie. Hier wordt ook een waterreservoir gebouwd, maar dan met grotere opslagcapaciteit. Ouders en omwonenden hebben de fundering gegraven, wat geen eenvoudige opgave was, gezien de hoeveelheid stenen in de grond. Een grote zorg was waar het water voor de bouw vandaan moest komen. Gelukkig begon het te regenen en konden mensen water opvangen in emmers, teilen, potten en pannen. Het werd algauw duidelijk dat dit reservoir van groot belang is voor de gemeenschap, want mensen waren bereid om hun eigen weinige water te gebruiken voor de bouw. Toen de betonnen vloer gestort werd, rinkelde iemand met een bel telkens als het water op was, waarop direct iemand uit de buurt aankwam met meer water. Inmiddels is het reservoir bijna afgerond. Ook is er een begin gemaakt met bouw van latrines bij de school. Dit wordt gefinancierd door MCC, waar Patrick en ik eerst werkten en waar onze oud-collega Rony nu werkt. Ze hoopten op 6 september het werk te bezoeken, maar wegens brandstoftekort en wegblokkades is het bezoek uitgesteld.
De laatste week van augustus verzorgden de psychologen in het team een vijf-daagse training voor docenten in Pestel (30 mensen in totaal). Deze training was bedoeld om docenten te helpen trauma te herkennen, zowel bij zichzelf als bij leerlingen en anderen in de omgeving. Onderwerpen waren onder andere trauma, verschillende vormen van geweld, de impact van trauma op iemands leven, verschillende soorten trauma, hoe mensen reageren op gevaar, stress, gevolgen van ongenezen trauma, cirkel van geweld, gezonde dorpen bouwen (door waarheid, genade, gerechtigheid, vrede), rouw, weerbaarheid, hoe iemand te helpen die getraumatiseerd is, psychologische eerste hulp, compassie, evenwicht in het leven. Hoewel het steeds opnieuw bevestigd wordt dat dit mentale stuk hulpverlening verwaarloosd wordt en juist daarom belangrijk is, ook gezien de hoeveelheid traumatische gebeurtenissen in het land en in ieders leven, is het soms lastig om het over mentale gezondheid te hebben, als er niet voorzien kan worden in eerste levensbehoeften. Op vijf scholen zijn eveneens psychosociale activiteiten gehouden met 824 leerlingen.
De collega’s uit Pestel zouden dezelfde week als Samuel naar Port-au-Prince komen. Het netwerk ACT Alliance, waar CWS lid van is, had gepland om op afstand een evaluatie uit te voeren. Op afstand, aangezien het momenteel geen optie is voor iemand van het kantoor in Colombia naar Haïti te komen en de evaluatie ter plaatse te verrichten. Ter voorbereiding hierop, hadden Patrick en ik meerdere gesprekken met ACT Alliance, zowel met het regiokantoor als met de andere leden in Haïti. Elondieu en Amost zouden meedoen aan de gesprekken, waarvoor ze naar Port-au-Prince moesten komen. Vanuit Pestel is het geen optie om via internet een gesprek te voeren.
Maar ja, hoe naar Port-au-Prince te komen? Een week eerder waren er problemen in Laboule 12. Op een zaterdag is daar een oud-senator (huidig directeur van sociale woningbouw) vermoord en verbrand in zijn auto, samen met andere passagiers. Voor zijn begrafenis zou misschien vrij doorgang gegeven worden. In de dagen naar aanloop daarvan, waren de wegen tussen Les Cayes en Pestel geblokkeerd en ook tussen Les Cayes en Port-au-Prince. Vluchten van en naar het zuiden waren eveens geannuleerd, net als de vluchten van en naar Gonaïves, waar Samuel vast zat. Op dezelfde dag dat Samuel met de bus naar Port-au-Prince kwam, zaterdag 27 augustus, lukte het Jackson, Steven en Elondieu om Pestel te verlaten. Pas in de loop van de middag werd de wegblokkade tussen Pestel en Les Cayes tijdelijk opgeheven. De heren maakten er direct gebruik van om uit Pestel te vertrekken. Het was al te laat om diezelfde dag nog thuis te komen. Uiteraard kregen ze ook nog een lekke band onderweg. De banden worden slechter en nieuwe banden zijn momenteel moeilijk te krijgen. Alles wordt schaars.
De mannen overnachtten in Petit Goave, bij een familielid. Het gebeurt wel vaker dat de weg in het weekend wordt vrijgegeven en vervolgens op maandag weer geblokkeerd. Dit betekende dus dat de mannen op zondag thuiskwamen, 28 augustus. Hun route loopt langs de kerk, waar ik me op dat moment bevond. Op een gegeven moment verscheen er iemand naast me. Hallo Margot, klonk het. Daar stond Steven opeens naast me. Hij kwam me melden dat ze er waren en dat Elondieu me wou begroeten. We hadden mekaar meer dan een jaar niet gezien. Het was een enthousiast, welgemeend, blij weerzien. Op zijn verjaardag nog wel, wat een mooi geschenk. Kerk en werk lopen duidelijk door elkaar heen... Nadat we elkaar begroet hadden, vervolgden de heren hun weg en ging ik de kerk weer in. Gelukkig, iedereen was veilig en wel thuis.
En daar zit iederen nog steeds, thuis. Vorige week zondag, 11 september, kondigde minister-president Ariel Henry aan dat de brandstofprijzen zouden stijgen. Hij zei dat de overheid niet langer kan doorgaan met subsidies op brandstofprijzen. Diesel gaat van 353 naar 670 gourdes per gallon, benzine van 250 naar 570 gourdes. Dat betekent ongeveer € 1.50 per liter diesel en € 1.30 per liter benzine. Voor Nederlandse begrippen lijkt dit weinig, maar voor hier is het duur. Bijna een verdubbeling. Iemand zei terecht dat dit meer is dan het minimumloon. Dus iemand die een hele dag werkt, kan nog geen gallon brandstof betalen. Bovendien is er al maandenlang een nijpend brandstoftekort. Mensen staan urenlang in de rij als er eens een pomp tijdelijk opengaat. Op de zwarte markt kost benzine algauw minimaal € 3.30 per liter. Duurdere brandstof maakt automatisch alles duurder, niet alleen transport maar ook voedsel, bouwmaterialen, enz.
De prijsstijgingen hebben ook te maken met de wisselkoers. De gourde blijft waarde verliezen, waardoor meer gourdes nodig zijn om dollars te kopen, de munteenheid waarin veel producten worden verkocht. Dit is ook een van de redenen dat het steeds lastiger wordt voor de overheid om voldoende brandstof in te kopen. De Bank van de Republiek Haïti heeft extra dollars op de markt gebracht, waardoor de wisselkoers wat schommelde. Zelfs de radio valt zo nu en dan stil, omdat er geen brandstof is om de boel in de lucht te houden.
De problemen begonnen al voor 11 september. In diverse steden in het land was oproer. Kantoren in Grand Anse werden geplunderd, waaronder het Provinciale Kantoor van Noodhulp. De route die onze collega’s tegenwoordig volgen naar Pestel, via Laboule, heeft de laatste tijd ook een verhoogd risico van ontvoeringen. Afgelopen week zijn er drie politieagenten vermoord in Laboule 12. De vroegere route, via Martissant, is helemaal geen optie, gezien de aanwezigheid van bendes aldaar. Ze laten soms bussen wel door, tegen betaling. We hadden een reserve aan brandstof aangelegd in Pestel, meegenomen uit Port-au-Prince. Maar nu houden ze auto’s aan om te kijken of er benzinetanks in de auto’s zijn, die ze vervolgens vernielen. Zij geen benzine, dan niemand benzine.
Alle collega’s blijven momenteel waar ze zijn. Dat bleek een goed besluit, want sinds de afkondiging op 11 september is de situatie verslechterd. De overheid heeft al eerder pogingen gedaan om de brandstofprijzen te verhogen, maar dat leidde elke keer tot grote oproer. Zo ook nu weer.
Overal in het land zijn wegen geblokkeerd. Voor blokkades worden bomen en elektriciteitspalen omgehakt. IJzeren poorten worden op de weg gelegd. Zelfs doodskisten worden van een begraafplaats gehaald om als wegblokkade te dienen. De huidige blokkades zijn een protest tegen de hoge brandstofprijzen, tegen hoge prijzen in het algemeen, tegen onveiligheid en criminaliteit, en een roep om vertrek van de minister-president. Maar de blokkades leiden allen maar tot hogere prijzen. Alles zit dicht. Winkels, banken, kantoren; niks kan functioneren. De weinige voorraden raken hierdoor snel op en worden tegen nog hogere prijzen verkocht. Op 26 augustus had het Ministerie van Onderwijs al aangekondigd dat het begin van het nieuwe schooljaar werd uitgesteld van 5 september naar 3 oktober. De scholen zijn dus nog steeds dicht.
Helaas wordt er ook veel geplunderd. In Gonaïves zijn afgelopen week minstens 16 meldingen gemaakt van plunderingen, zowel op kantoren van het Wereld Voedsel Programma en Caritas (voedsel bedoeld voor schoolkantines), als supermarkten, bouwmaterialen, drinken (Couronne), scholen, universiteit, opslag van Digicel (telefoonmaatschappij), UNOPS (VN), provinciaal kantoor voor bevoorrading van medicijnen voor Artibonite. Ook op Delmas wordt geplunderd. Zonnepanelen en accu’s worden gestolen, generatoren verbrand (onder andere van Unibank). OAVCT (verzekeringskantoor) in Petit Goave is geplunderd, ONA (pensioen/verzekering) in Ouanaminthe en Saint Marc, een Jesuïeten organisatie in Ouanaminthe (SJM), het belastingkantoor in Petit Goave en in Leogane (meubels, computers, accu’s meegenomen). Brandende autobanden maken doorgang onmogelijk. De ambassades zijn gesloten. Ook een televisiezender en een bandenhandel (Top Tires) zijn aangevallen en geplunderd. Auto’s worden in brand gestoken. Er worden zelfs glazen flessen verbrijzeld en op straat gegooid, om lekke banden te veroorzaken, mocht iemand het toch wagen om de weg op te gaan.
De kabels van telefoon- en internet maatschappijen sneuvelen eveneens in de wegblokkades. Hierdoor valt internet regelmatig uit. Ook telefoongesprekken voeren is lastig. Reparateurs kunnen de problemen niet verhelpen, omdat ze wegens de wegblokkades niet op de plaats van het euvel kunnen komen. Ik zou afgelopen week naar Patrick, maar we kunnen niet bij elkaar komen. De wegen bij Pelerin en Laboule zijn volledig geblokkeerd en ook hier bij huis. Het kruispunt naar de doorgaande weg is geblokkeerd, evenals het pad tussen dat kruispunt en mijn huis. Alleen te voet is er doorgang. Buurman Samuel is daarom zaterdag lopend naar Fermathe geweest, om te kijken wat hij aan etenswaren kon kopen op de markt. Ik eet elke dag met hen mee en ben zeer dankbaar voor goede buren.
Overal in het land zijn wegblokkades. De ambulancedienst in Port-au-Prince heeft noodgedwongen moeten stoppen. Zelfs in Jean Rabel (in het Noordwesten) zijn protesten en wegblokkades. Ook in Port-de-Paix, Les Cayes, Jérémie, Saint Marc, Anse Rouge en elders. (Bederfelijk) voedsel vanaf het platteland kan nu niet naar de markten in de grote steden om verkocht te worden, terwijl in de steden de voorraad slinkt en tegen hoge prijzen verkocht wordt. In het Noordwesten is de situatie extreem moeilijk. Anouce vertelde me dat de kerk niet meer kan collecteren, omdat mensen de mogelijkheid niet hebben om geld te geven. Ouders zijn wanhopig als hun kinderen met een lege maag naar bed gaan. Het is een ontmoedigende situatie. Sommige ouders worden zo wanhopig dat ze nadenken over zelfmoord.
Het Nederlandse consulaat stuurde ook al een bericht over de situatie. Er schijnen eveneens vluchten geannuleerd te zijn. Op dit moment is er tevens een orkaan onderweg (Fiona), maar het lijkt erop dat die noordwaarts afbuigt. Dat is te hopen, want dat is wel het laatste dat dit land momenteel kan verwerken.
Tegelijkertijd merk ik de solidariteit door de telefoontjes en berichten die ik ontvang. Mensen willen weten hoe het gaat. Ik word gebeld vanuit Grand Anse, het Noordwesten, Port-au-Prince en omgeving. Hoe gaat het, voor hoelang heb je nog eten in huis, doe je voorzichtig, vragen we aan elkaar. Iemand uit de kerk belt en zegt: als broeders en zusters gaat het niet alleen om preken en bidden, maar we moeten elkaar ook vragen hoe het gaat, met de moraal, en met de voorraad in huis. In Pestel zijn geen wegblokkades, maar ook daar is honger. Mensen hebben geen geld om de hoge voedselprijzen te betalen. Deze maand wordt er geplant in plaats van geoogst, dus ook op de akkers is weinig voedsel te vinden.
Het is teveel voor één verhaal. Binnenkort meer, zolang internet het toelaat. Ik word er letterlijk niet goed van. Verdriet, hoofdpijn. Dit breekt de mens wel op.
Door de wegblokkades kon ik dus gisteren niet naar de kerk. Soms beluister ik een dienst van Drogeham. Zo ook in augustus, toen gesproken werd over Gods lof zingen terwijl alles vast lijkt te lopen, terwijl je alle reden lijkt te hebben om een klaagzang aan te wenden. Zorgvolle omstandigheden mogen nooit de doorslag geven. Zing Zijn lof, zelfs in de nacht. Blijf zingen: God is goed, God is groot. God is goed, al begrijp ik Hem niet. God ondersteunt elke dag. Ik zal Zijn lof, zelfs in de nacht, zingen daar ik Hem verwacht, want Hij zal uitkomst geven.
Psalm 42:5
Maar de Heer zal uitkomst geven,
Hij, Die ’s daags Zijn gunst gebiedt;
‘k zal in dit vertrouwen leven,
en dat melden in mijn lied;
‘k zal Zijn lof zelfs in den nacht
zingen, daar ik Hem verwacht;
en mijn hart, wat mij moog’ treffen,
tot den God mijns levens heffen.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 299
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => olie-op-het-vuur
)
[38] => stdClass Object
(
[reportId] => 5087236
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-09-15
[photoRevision] => 0
[title] => Brandhaard
[message] =>
Dag allemaal,
Het leven is moeilijk op het moment in Haïti. Het land is onrustig en daar merken we allemaal het effect van. De huidige protesten blokkeren de wegen en transport is bijna onmogelijk. Naast de protesten zijn er de bendes, de gangs. Zij zijn schijnbaar de baas en de waarde van een mensenleven lijkt steeds minder te worden. Qua geweld is alles mogelijk op het moment. De rol van de politieke partijen en de corruptie op regeringsiveau is iets wat ik niet kan overzien maar er lijkt weinig goeds vanuit de overheid te komen. Brandstof is bijna niet meer te krijgen aan de pomp en de zwarte markt drijft de prijs enorm omhoog. De mensen protesteren. Het dagelijkse leven wordt per dag moeilijker vanwege de stijgende kosten van levensmiddelen en brandstof en de toenemende onveiligheid.
Helaas brengen de protesten alleen maar meer problemen en onrust. Scholen blijven dicht; het schooljaar is nog niet begonnen. Bedrijven, winkels en banken zitten regelmatig dicht. Het heeft een impact op iedereen. De kliniek is rustig. Te rustig. Door het gebrek aan brandstof en de geblokkeerde wegen kan men niet komen. Maar we kunnen gelukkig nog open blijven en dat is in andere delen van Haiti heel anders. De onrust komt steeds dichterbij maar we kunnen nog steeds blijven werken. Het ziekenhuis heeft zonnepanelen en we zijn niet afhankelijk van brandstof.
En al is de huidige situatie zorgwekkend en al ligt een oplossing niet voor de hand en al kan het erger worden; op kleine schaal moeten we doorgaan, stug voor de voet uit werken, op zijn Veluws gezegd! De brandhaard die Haiti nu is kan ik niet blussen maar elke druppel helpt. De situatie van vandaag mag niet een reden zijn om niet te bouwen aan morgen.
En daarom, ondanks de huidige problematiek en de onzekere toekomst, toch een vraag om hulp voor een mooi project! Graag deel ik met jullie het kortlopende project van Stichting Hoop Haïti.
Stichting Hoop Haïti vraagt uw hulp bij het kortlopende project Dak. Een veilig en droog huis voor de familie Louismard in Colombier, NW Haïti. Wilt u meehelpen aan de vervanging van het dak op hun huis?
Sinds 2011 kennen we de familie Louismard via Jacqueline door een ziekenhuisopname van Wesley met ondervoeding en erna het schoolproject.
https://www.hoophaiti.nl/2022/08/02/nesly-wesley-en-vader-louismard-2011/
Vader Emilien woont met zijn kinderen in Colombier, ver achteraf op het platteland. Hij heeft een huis maar het dak is slecht. Bij harde regen is het binnen bijna net zo nat als buiten; het dak is verroest en lekt op meerdere plekken. En bij elke storm of orkaan is de kans groter dat het hele dak wegwaait. Het huis zelf kan ook wat reparaties gebruiken.
De verbondenheid met deze familie is groot en wij gunnen ze een veilige en droge plek om te wonen. Het orkaanseizoen is aangebroken en de verwachting is dat er meerdere stormen/orkanen kunnen komen. We hopen dat ook u zich verbonden voelt met de familie Louismard en dat u wilt helpen.
De aanschaf van golfplaten, hout, spijkers en arbeid kosten in totaal rond de 500 Euro. Giften kunnen via rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 van Stichting Hoop Haïti o.v.v. dak. Of doneer via https://www.hoophaiti.nl/doneren/
De SHH hoopt door middel van jullie giften te helpen met de vervanging van het dak op huize Louismard! Van harte aanbevolen en elke gift gaat rechtstreeks naar het project Dak.
We kunnen de nationale problematiek niet oplossen maar we kunnen wel proberen om een familie een veilig en droog huis te geven!
Hartelijke groeten, Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 438
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => brandhaard
)
[39] => stdClass Object
(
[reportId] => 5086482
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-08-22
[photoRevision] => 0
[title] => Witensky
[message] =>
Dag allemaal,
Witensky is geen blije baby en dat mag iedereen in de kliniek horen. Constant aan de borst van mama maar nooit tevreden. Drie maanden oud en hij weegt een kleine 2715 gram. Hij is het elfde kind van vader en moeder. Ik begin met twee weken babymelk bijvoeding maar na twee weken zien we weinig verschil. Hij is meer tevreden en schreeuwt niet meer alles bij elkaar maar...gewicht is gedaald. Zijn kleur is slechter. Hij tiert niet/pa profité. De HIV test van moeder is gelukkig negatief. Moeder geeft aan dat hij regelmatig in de avond koorts heeft. Alles bij elkaar is een indicatie voor het starten van de behandeling van tuberculose. Zo klein als hij is, het is een mogelijkheid. In de familie geen duidelijke andere gevallen maar het kan. We beginnen met een proef TB-medicatie voor twee weken. Als Witensky terug komt is er geen twijfel; hij is duidelijk veel beter! Zijn kleur is verbeterd, in gewicht aangekomen en hij oogt happy. Hij is interactiever en reageert op aandacht met een grote lach. Zijn gewicht is 2910 gr, wat voor 4 maanden veel te weinig is, maar er is vooruitgang. Ook moeder ziet het verschil. De babymelk en de behandeling van tuberculose gaat door. Hij blijft klein voor zijn leeftijd maar elke maand groeit hij, wordt voller en vlotter. Als hij 6 maanden is gaat hij wat eten maar door zijn achterstand gaat de hulp met babymelk door. Nu in augustus, 9 maanden oud, is hij bijna klaar met de behandeling van TB en hij heeft een grote inhaalslag gemaakt. Hij weegt 6 kg en krijgt eindelijk een bolle toet. Moeder heeft geen rendezvous gemist en is zo blij met haar nu grote jongen.
Ik ben erg blij dat ik via de Stichting Hoop Haïti nu de mogelijkheid heb voor de aankoop van babymelk hier. Vorig jaar mocht de Stichting Hoop Haïti een kortlopend project indienen voor het kerkelijke jaar 2021-2022bij de diaconie van de Petrakerk, Geref. Kerk Vrijgemaakt, in Bunschoten-Spakenburg. En tot onze grote vreugde werd het melkproject van de SHH door de gemeente gekozen als diaconaal project. Gedurende het kerkelijke jaar werd er gecollecteerd en de jaarlijkse Zalmactie van de Petrakerk werd gedaan voor het babymelkproject. Ik ben enorm dankbaar voor de inzet en de betrokkenheid van de gemeente van de Petrakerk in Bunschoten-Spakenburg voor het melkproject. Er is nu geld beschikbaar voor de aankoop van babymelk ter plekke in Haïti. En het geld wordt besteed aan de aankoop van babymelk, borstpompen, babyflessen en tepelhoedjes in Nederland en we hopen dat dit begin volgend jaar per container in Haïti aankomt. Dat het bestellen van de babymelk kan via Kees Emmelkamp van Etos Sneek waarderen we erg.
Voor Witensky maakt de behandeling en de bijvoeding met babymelk een groot verschil. En er zijn meer baby's die werden en worden geholpen door het melkproject. Dit kan zijn door het uitlenen van een borstpomp of tepelhoedje of de hulp met babymelk.
https://www.hoophaiti.nl/babymelk/
De verhalen van de baby's zijn soms hartverscheurend en de achterliggende problematiek is divers. Het verhaal van Witensky is zo veel anders dan het verhaal van Edenaika. Eriole komt in de kliniek met zijn 7 weken oude dochter Edenaika. Zijn vrouw is die ochtend overleden. Sinds de bevalling was zijn vrouw ziek geweest en na een bezoek aan een kliniek in de buurt knapte ze niet op. Haar moeder nam haar mee naar de toverdokter en daar was ze de laatste maand in huis geweest. Eriole zag zijn vrouw achteruit gaan en vroeg meerdere keren permissie om haar mee te nemen naar het ziekenhuis. De toverdokter en Eriole's schoonmoeder weigerden. Een cultureel dilemma. En die ochtend overleed zijn vrouw in handen van de toverdokter. En kreeg Eriole zijn dochter terug. Het is zijn eerste kind. Hij is een taxichauffeur met zijn motor. Het geld van de schoonfamilie is verdwenen in de handen van de toverdokter en er is nu een begrafenis om te betalen. En er is babymelk nodig voor Edenaika. Door het melkproject van de Stichting Hoop Haïti kan ik hem daar tenminste bij helpen. Hij krijgt babymelk voor zijn dochter en elke twee weken mag hij terugkomen voor deze hulp. Eriole is zichtbaar opgelucht dat in ieder geval één van zijn problemen is opgelost.
Hartelijk dank aan de Petrakerk en alle andere sponsoren en betrokkenen bij het melkproject!
Hartelijke groet,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 277
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => witensky
)
[40] => stdClass Object
(
[reportId] => 5085306
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-07-26
[photoRevision] => 0
[title] => Wonderige maandag
[message] =>
Dag allemaal,
Het was een wonderige maandag. Niet wonderlijk, nee, wonderig. Met de nadruk op wond. Een wonderige en bloederige maandag. Het begon met een vrouw met een hoofdwond, net voor de kliniek ging beginnen. De avond ervoor was er een tak op haar hoofd gevallen. In plaats van naar het ziekenhuis te gaan om te hechten had men het bloeden gestopt met...talkpoeder. Prachtig. Midden in al het haar en de mix van oud bloed en vastgekoekte talkpoeder zit een wond. Schoonmaken kost veel tijd en voor hechten is het te laat. Met een verband, medicijnen en een vervolgafspraak gaat ze naar huis.
Aan het einde van de kliniek gaat er een blik mannen open. Allemaal in meer of mindere mate gewond. Een voetbalteam is omgeslagen met een pick-up auto. Een aantal met rugletsel, een open botbreuk van een onderarm, een mogelijk polsfractuur, hoofdwonden en veel, heel veel schaafwonden en zere lichamen. Gelukkig zijn een aantal Haïtiaanse collega's er nog en het verzorgen van de gewonden loopt gesmeerd. Lineda aan het hechten op de operatiekamer, Edline helpt mij met triage en verbinden, Michelda flanst een splint in elkaar voor de onderarmsbreuk. Na een tijdje keert de rust weer. De ernstig gewonden wachten na de eerste zorg op een ambulance vanuit hun woonplaats om naar La Pointe te gaan voor röntgenfoto's en verdere zorg.De minder ernstig gewonden vertrekken na verbinden en medicijnen op de motor naar huis. Geen voetbalwedstrijd die middag.
Terwijl we wachten op het vervoer komt er een vrouw met een 3-jarig kind binnen. Een golfplaat waaide van een dak terwijl men het dak repareerde en trof de jongen, Mayson, aan de zijkant van zijn gezicht. De wonden zijn diep en één wond mist middenin een grote flap huid. Mayson was net aan het eten en een roesje kan dus niet, helaas. Met vereende krachten, veel gepraat en stevig vasthouden lukt het Edline om de wonden te hechten. Mayson wil alleen maar weg van al het gebeuren en zijn gesmeek breekt ons hart. 'Pardonnem/vergeef me' roept hij meerdere keren, alsof hij voor straf gehecht wordt. Erna moeten we allemaal even bijkomen. Mayson krijgt zijn beloofde Tampico, een vruchtendrank, en een zakje Chico, een soort chips. Welverdiend! Als Mayson de dag erna voor wondcontrole komt lijkt hij alle narigheid te zijn vergeten. Zonder problemen mag ik zijn verband verwisselen. Dat Mayson mij nog steeds vertrouwt na alles doet me enorm goed. De wonden zien er goed uit en hopelijk geneest hij netjes.
Als we de operatiekamer aan het opruimen zijn komt Mme Venes, de schoonmaakster van het ziekenhuis, naar ons toe. Er is een kind met een grote hoofdwond. Edline en ik kijken elkaar aan...serieus, nee, niet nog een wond, een kind... Maar het valt mee. Stevensley is vier en liep met vader en de ezel van zijn vader naar de rivier. Zonder reden werd de mannetjesezel agressief en beet Stevensley op zijn hoofd en probeerde hem te trappen. De wond op zijn hoofd valt gelukkig mee maar moet wel gehecht worden. Stevensley is stoerder dan zijn vader. Terwijl ik de plaatselijke verdoving geef, geeft Stevensley geen kik maar zijn vader krijgt tranen in zijn ogen en verstopt zijn gezicht in zijn pet. Twee hechtingen en de wond zit dicht. Vader krijgt zijn beloofde Tampico en een zakje Chico. Nee, grapje. Vader haalt diep adem en zegt met een trillende stem: "Vrijdag verkoop ik die ezel in Beauchamp. Dit kan ik niet nog een keer laten gebeuren". Goed idee, papa.
Bloederig. Wonderig. Maar ook bevredigend.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 272
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => wonderige-maandag
)
[41] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084982
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-07-18
[photoRevision] => 0
[title] => Verdriet
[message] =>
Soms is het lastig om te schrijven. In de jaren dat ik hier ben, heb ik geprobeerd om ook en vooral de positieve kant van Haïti te belichten, de kant die in het nieuws niet getoond wordt. Maar helaas heb ik de laatste maanden, het laatste jaar, weinig positiefs te melden. Ik denk terug aan al de binnenlandse reizen en bezoeken die ik in de loop der jaren heb mogen meemaken. Hoe anders is het nu. Je wilt niet een achteruitgang zien. Maar het is niet te negeren.
Elke dag lijkt er slecht nieuws binnen te komen. Het vuur werd geopend op een bus met 43 passagiers. 2 busjes met in totaal 38 personen werden ontvoerd. Na meerdere van zulke voorvallen, hield een transportbedrijf op met vervoer tussen Jérémie en Port-au-Prince. Een Chileen en twee Belgen werden ontvoerd. Een Italiaanse non/zuster werd vermoord. Vier medewerkers van de douane werden ontvoerd, vier medewerkers van de nationale verzekering ONA, 3 medewerkers van het elektriciteitsbedrijf EDH, twee artsen van Saint Luc en Saint Boniface. Mensen in politieuniform ontvoerden eigenaren van een supermarkt. Elke dag wordt er wel ergens iemand doodgeschoten. Vier personen werden ontvoerd in Bassin Bleu. Een leerling van slechts 9 jaar werd tegen losgeld vrijgelaten. Een kind van 9 jaar! Wat mankeert mensen?
Ook wereldwijd is er veel gaande. In het buurland, de Dominicaanse Republiek, werd de minister van milieu vermoord. De ex-minister president van Japan werd doodgeschoten. De president van Sri Lanka is afgetreden. Boris Johnson is opgestapt in het Verenigd Koninkrijk.
3 juni was er een storm in Florida. Die dag vloog ik naar Nederland. Een buurman bracht me naar het vliegveld. Er stond echter een lange file naar Pétion-Ville en vervolgens kregen we pech met de auto. Al met al waren we ruim 2.5 uur onderweg, voor een afstand van 25 kilometer. Met minder dan 2 uur voor vertrek was ik supersnel ingecheckt. Binnen een kwartier zat ik bij de gate. Andere taferelen dan bij Schiphol. Het was druk vliegverkeer van ons team die dag. Twee collega’s kwamen per helikopter uit Les Cayes en een derde vloog naar Gonaïves. Eindelijk kon er weer iemand van ons team naar het Noordwesten.
Zelf vloog ik met een half uur vertraging naar Miami, met heel mooi zicht op Haïti. Genieten van uit het raam kijken. Chaine des Matheux, bergen, dalen, rivieren, wolken. Gonaïves duidelijk zichtbaar, de route naar het Noordwesten, het eiland La Tortue. Zelfs even kort een mini-regenboog in beeld. We landden in een kletsnat Miami, met een donkergrijze lucht. De aansluitende vlucht naar London Heathrow was 3.5 uur vertraagd, waardoor ik in London mijn aansluiting miste en zonder koffer aankwam op Schiphol.
Mijn verblijf in Nederland had medische redenen en was ook bedoeld om eindelijk onze in 2019 geplande motorrit naar Noorwegen te kunnen realiseren. De reis was meermalen uitgesteld wegens corona. Samen met m’n vader en neef hebben we een mooie reis gehad, al was de reis getekend door veel slechte berichten. Een tweede neef moest helaas afzeggen en kon niet mee. Vervolgens kwamen er berichten binnen van ziekenhuisopnames, sterfgevallen, motorongelukken en ziekte. Tijdens deze reis ontving ik ook het verbijsterende nieuws van het overlijden van een vriend in Haïti, Mackenley, 32 jaar jong. Hij is een zoon van het predikantsgezin van de kerk waar ik hier naartoe ga, een broer van twee collega’s, de beste zanger van heel de gemeente, iemand die trouw contact met me hield tijdens de maanden dat ik in Nederland was. Het gezin bestond uit zes kinderen. Hij is de derde zoon die jong sterft. Voor de derde maal moesten zijn ouders een kind naar het graf brengen. Niet te bevatten. Wat een leed, wat een leegte. Verdronken in een zwembad waar al eerder minstens zes personen zijn verdronken.
Het lukte me niet om op tijd voor de begrafenis naar Haïti terug te keren. Van afstand mocht ik wel bijdragen aan het mogelijk maken van een online verbinding, zodat mensen die niet aanwezig konden zijn de rouwdienst online konden volgen, wat in Haïti niet gebruikelijk is. Zo kon ik zelf de dienst ook meemaken, vanaf een parkeerplaats in Duitsland, zaterdag 18 juni. De kerk zat bomvol. Oud-collega Rony was ceremoniemeester. De liederen waren aangepast op de gelegenheid, maar ook werd een favoriet lied van Mackenley gezongen. Het koor van de kerk zong twee liederen. Een bevriende artiest deed zijn best om een lied te zingen, dat in tranen eindigde. Er werd gelezen uit Psalm 90, 1 Thessalonicenzen 4:13-18, gepreekt uit Mattheüs 16:26. De overgebleven broers en zus stonden naast elkaar op het podium, waarbij een van hen een biografie voorlas, een levensverhaal. Daarna werd de kist bijgelegd in het familiegraf.
Het was de bedoeling dat ik langer in Europa zou blijven en een training zou bijwonen in Noorwegen, maar na het nieuws van dit overlijden ben ik zo snel mogelijk teruggekeerd naar Haïti. Dinsdag 21 juni brachten mijn ouders me naar Leeuwarden, vanwaar ik met de trein naar Amsterdam reisde en verder naar Parijs. Zo reisde ik onverwacht in twee weken tijd zeven landen door: Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen, Zweden, België, Frankrijk. In Parijs was het even zoeken naar de aansluitende trein. Iemand speelde piano op het station. Uiteindelijk was ik na zes treinritten bij vliegveld Orly. Na een overnachting in Parijs vertrok ik de volgende dag met een rechtstreekse vlucht naar Port-au-Prince. Anders dan bij Schiphol was het rustig en stonden nergens rijen. Het vliegtuig zelf was ook vrij leeg, al vloog het na Port-au-Prince nog door naar Punta Cana, Dominicaanse Republiek. Bij Puerto Plata vlogen we het luchtruim van de Dominicaanse Republiek binnen. Het was een vreemde aankomst. We vlogen over het vliegveld van Port-au-Prince heen, maakten een grote ronde, gingen helemaal terug naar de grens met de Dominicaanse Republiek en toen opnieuw naar het vliegveld, om nu wel te landen.
Jackson haalde me van het vliegveld op. Vandaar gingen we rechtstreeks naar familie Nelson, om te condoleren en steun te betuigen. Ik was de dag voor mijn vertrek nog bij ze geweest. Het is niet te geloven als iemand zomaar uit het leven gerukt wordt. Elke eerste zondag van de maand had hij de leiding over de dienst. Hij leidde eveneens een acapella groep van jongemannen en componeerde zelf liederen voor speciale gelegenheden. De eerste zondag van de maand juli, 3 juli, was een eerbetoon aan onze overleden broeder. De dienst werd geleid door zijn broer, Patrick. Z’n andere broer, Steven, deed de schriftlezing, hun moeder leidde een gebed en hun vader preekte. De familie stond samen met het comité van de kerk voorin, hand in hand, zodat de gemeente met een speciaal gebed om hen heen kon staan. De keuze van de liederen was zeer toepasselijk. Tranen om het overlijden van een geliefde. Elkaars lasten dragen. Maar ook: tel uw zegeningen. Hij is er niet meer, al kunnen we het nog niet bevatten. De preek op vaderdag was eveneens indringend, gezien de huidige rouw in de kerk. Deze preek ging over het thema God is onze bescherming, toevlucht en kracht. De vaders kregen een strikje opgespeld en snoepjes uitgereikt.
Er komen veel overlijdensberichten van jonge mensen binnen. Er waren al meerdere binnengekomen dit jaar, direct op 1 januari al. Hier een paar huizen verderop is een jonge vrouw van 43 jaar overleden. Een jongeman is overleden in de Dominicaanse Republiek bij het beklimmen van een boom om kokosnoten te oogsten. Maandag 27 juni woonde ik de begrafenis bij van de twee broers die in mei zijn overleden bij een motorongeluk. De begrafenis liet meer dan een maand op zich wachten, aangezien het geld op was gegaan aan ziekenhuiskosten van hun vrouw/schoonzus, die ook bij het ongeluk betrokken was. Twee kisten stonden er in de katholieke kerk Saint Pierre in Pétion-Ville, een dubbele begrafenis. Een passende preek. Er werd wijwater en wierook over de kisten gesprenkeld. Het is een mooie kerk, Saint Pierre, met glas in lood ramen, mooie architectuur. De begrafenis zou plaatsvinden onderaan Route de Frères, in de buurt van de politieacademie. Daar ben ik niet mee naartoe geweest, aangezien dat gebied in handen is van bendes. De familie liet me na afloop weten dat ze veilig waren thuisgekomen, al waren ze veel gewapende mensen tegengekomen op straat.
Na afloop van de begrafenis kon ik meerijden naar Pelerin, waar beide families wonen die sterfgevallen hadden. De afgelopen weken ben ik regelmatig bij de familie Nelson geweest. Het is moeilijk concentreren, motiveren. Als collega’s proberen we wat werk over te nemen van de beide broers. Ik werk wat bij hen thuis, als bemoediging. Eerder kwam Patrick bij mij thuis werken, nu ik bij hem. Ik maak gebruik van een motortaxi. Bij een van die ritten reden we achter een motor waaraan 6 geiten hingen, klaaglijk te jammeren. De chauffeur duwde gedurig een geitenkop naar achteren.
Bij thuiskomst na de begrafenis trof ik nieuw leven aan. De poes van de buren besloot in mijn huis te bevallen, dus er lagen drie kittens in een huisje dat ik ooit eens van onze poes in Nederland heb meegebracht hier naartoe. Inmiddels heeft moeder poes de kittens verhuisd naar hun eigen huis, bij de buren.
Mijn buurjongetje klaagde dat ik hem verlaten had, toen ik naar Nederland vertrok, dus hij is blij dat ik er weer ben. Ik ging samen met hem naar de akker van z’n vader, waar de pepers bijna gereed waren voor de oogst. Volgens een vergadering met de Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid zijn de voedselprijzen opnieuw gestegen afgelopen maand. Een gezin van 5 personen heeft minimaal 18.765 gourdes per maand nodig. Dit terwijl het salaris van een docent in het Noordwesten soms minder dan 5.000 gourdes is. Niet eens voldoende om van te eten. We kregen een hulpvraag van een school die slechts 4 maanden salaris heeft betaald afgelopen jaar. De eigen kinderen van de docenten kunnen hun rapport niet ophalen, omdat hun schoolgeld niet betaald is. Bij een andere school hebben de docenten het hele jaar helemaal niks betaald gekregen. In de zomervakantie krijgt sowieso geen enkele docent salaris betaald. We zijn in gesprek met diverse scholen om te kijken of we de docenten ondersteuning kunnen bieden in de vorm van geiten.
Een tekort aan water belemmerde de voortgang van de bouw van huizen en reservoirs in Pestel de afgelopen maand. Er is ook begonnen met de bouw van een waterreservoir bij een school, Thomas Elie. We dienden een verslag in bij MCC voor hun steun specifiek aan de bouw van reservoirs. MCC had eveneens de gelegenheid een bezoek te brengen aan het werk in Pestel. De organisaties zijn niet gewend aan de bouwmethodes die toegepast worden. Ze leren veel, maar hebben dus ook extra veel begeleiding nodig. Een ieder die de bouw ziet, ziet het verschil met eerdere bouwwerken. We hopen dat dit werk eventuele toekomstige orkanen en aardbevingen kan doorstaan. We hopen goed te doen, al gaat het soms met onbedoeld kwaad gepaard. Zo kreeg de zoon van een gezin dat een huis aan het bouwen is een motorongeluk toen hij onderweg was om water te halen voor de bouw.
Er is eveneens opnieuw een week lang training gegeven over trauma en weerbaarheid, dit keer voor een groep leiders, inclusief religieuze leiders en plaatselijke leiders. In het Noordwesten had Samuel de gelegenheid om een aantal mensen te bezoeken die vorig jaar training hebben gevolgd over productie van zeep, schoonmaakmiddel en jam. Inmiddels hebben ze allemaal een handel gaande.
1 juni is het orkaanseizoen begonnen. Op diezelfde datum heeft CWS een samenwerkingsverband ondertekend met Caritas Antilles. In juni zijn hier de schoolvakanties begonnen. In juli begon ons nieuwe fiscaal jaar, wat gepaard ging met de nodige planning. We werden uitgenodigd door het milieu programma van de Verenigde Naties om deel te nemen aan een werkgroep over ‘klimaat veiligheid’.
Er is nog steeds een brandstoftekort. Bij de weinige pompen die open zijn, staan lange, lange rijen. Daar kan iemand gerust een aantal uren in de rij staan. Op de zwarte markt wordt brandstof per gallon verkocht, tegen een prijs die drie tot zes keer hoger ligt dan de prijs aan de pomp. Volgens de Associatie van Brandstof is er een tekort door stijgende prijzen op de internationale markt en een gourde die steeds meer waarde verliest. Tegelijkertijd zijn de toegangswegen tot de terminals regelmatig geblokkeerd door bendes, of worden trucks door bendeleden aangehouden.
De laatste tijd zijn er weer problemen in diverse wijken van Port-au-Prince. Ik ontving een bericht over problemen in Tabarre, waar een vriend werkt, dus ik belde hem. Ze hadden de poort van het bouwbedrijf waar hij werkt gesloten, aangezien er geschoten werd en er ontvoeringen gaande waren. Ditzelfde bouwbedrijf is vier werknemers verloren in Canaan. Daar waren problemen op de dag dat mijn buren ook naar Port-au-Prince trachtten te komen. Gelukkig waren zij zo wijs om rechtsomkeert te maken en het een dag later nog een keer te proberen. Vijf medewerkers van het bouwbedrijf vervoerden een lading hout, toen er plotseling op hen geschoten werd. De chauffeur werd geraakt, waardoor hij de macht over het stuur verloor. Drie anderen zaten op de lading hout, werden bedolven onder het hout, waren nog in staat om te bellen en om hulp te vragen, maar de politie kon niet bij hen komen, wegens aanhoudend schieten. Alle drie zijn gestorven. Alleen een passagier die naast de chauffeur in de cabine zat heeft het overleefd.
Ik las een verslag van mensenrechtenorganisatie RNDDH over het geweld in Santo/Butte Boyer en omstreken, van de maand april. Een afschuwelijk verslag, te gruwelijk om te lezen. Mensen zijn levend verbrand, onthoofd, vermood, verkracht. 8 juli zijn gelijksoortige taferelen begonnen in Cité Soleil. Eerst werd er gesproken over 20 doden, 50 gewonden. Toen over 60-70 doden, vervolgens over 89 doden, van wie 21 verbrand. 16 mensen zijn verdwenen en 127 huizen in brand gestoken. Vandaag staat het dodental op 300, plus 160 gewonden. Het is niet voor te stellen dat zulke afschuwelijke taferelen zich op een kilometer of 30 van hier afspelen. Wat gebeurt er toch in dit land? Houdt het dan niet op? Is er dan geen vrede voor dit land? En hier zijn het niet mensen van buitenaf, niet een ander volk dat Haïti aanvalt. Het zijn Haïtianen tegen Haïtianen, bendes tegen bendes. Zoveel leed en vedriet en pijn en moord en ziekte. Dat heeft een impact, dat raakt.
Een bende heeft eveneens het nationaal gerechtsgebouw overgenomen, waarbij vele archieven zijn vernield. Zo wordt het reeds gebrekkige rechtssysteem nog verder beschadigd. 7 juli was het 1 jaar geleden dat president Jovenel Moïse is vermoord in zijn huis. Er werden diverse artikels met theorieën gepuliceerd, er zijn mensen gearresteerd, er hebben al vijf rechters het dossier in handen gehad, maar er is nog geen voortgang geboekt omtrent de reden of de aanstichter van de moord. Geen gerechtigheid voor de president, geen gerechtigheid voor het volk.
Gevangenen sterven van honger, dorst en verstikking in het hete zomerseizoen, vooral in de gevangenis in Les Cayes. Ook op het platteland neemt de aanwezigheid van bendes toe. Collega Elondieu werd opgeschrikt door het nieuws dat een bende in de nacht zijn geboortedorp was binnengevallen. Ze namen twee van zijn neven mee, een nicht, en nog een aangetrouwd familielid. Inmiddels zij ze alle vier gelukkig vrijgelaten, maar de angst zit er goed in. Ze zijn huizen binnengedrongen, hebben inboedel gestolen, ramen kapotgeslagen. Elondieu was van plan z’n vrouw en zoon de zomervakantie bij zijn ouders te laten doorbrengen, om even afstand te nemen van de angst en zorgen in Port-au-Prince. Dat gaat dus ook niet door.
Een onleefbaar land, zo noemde iemand Haïti laatst. Dat is nogal wat om te zeggen. Hij verduidelijkte dat de prijzen blijven stijgen, mensen kunnen geen eten meer betalen, schoolgeld, kleding, gezondheidszorg. Een taptaprit die een aantal jaren geleden 5 gourdes kostte, kost nu 75 gourdes. Mensen leven in angst. Mensen sterven van stress en spanning. Ik blijf hopen op en bidden voor vrede in Haïti, dat mensen weer zonder angst en beven de straat op kunnen, dat er vreugde mag zijn in plaats van verdriet, dat tranen gedroogd worden, wapens neergelegd.
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 415
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => verdriet
)
[42] => stdClass Object
(
[reportId] => 5084398
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-06-29
[photoRevision] => 0
[title] => School
[message] =>
Dag allemaal,
Het schooljaar 2021-2022 is zo goed als voorbij en we kijken vooruit naar het komende schooljaar. Ondanks de onstabiele situatie van Haïti heeft hier in NoordWest Haiti het schooljaar normaal kunnen plaatsvinden. Dat is de jaren ervoor wel anders geweest, ook ten gevolge van de C19. Dit schooljaar waren er gelukkig geen onderbrekingen.
Berlanda heeft examen gedaan voor NS1 en denkt over te zijn naar het volgende jaar. Williamson wacht op zijn examenresultaten en gaat hopelijk over naar zijn laatste schooljaar, philo/NS4. Guerlaphnie heeft staatsexamen gedaan voor het 9e jaar en gaat volgend jaar naar NS1. Wesley en Wachnel zijn allebei over naar de volgende klas; 5 en 2.
Met Nesly heb ik af en toe contact. Hij is op het moment in de Dominicaanse Republiek en werkt bij een kleermaker. Het is een moeilijk leven maar hij zegt meer kans op werk te hebben in de DR dan hier in Haïti. Zijn vader heeft hem het liefst weer terug in Haïti maar ziet ook waarom Nesly probeert een betere toekomst in de DR te vinden.
De voorbereidingen voor het komendeschooljaar zullen duur zijn. De huur van de kamer in Port de Paix voor Williamson en Guerlaphnie is bijvoorbeeld met 3000HD/150 euro gestegen. Alle prijzen blijven stijgen en ook rugzakken, uniformen, schoenen, boeken en dergelijke zullen beduidend meer kosten. Wilt u bijdragen aan het schoolgeld? Dat kan via Stichting Hoop Haïti op rekeningnummer NL18RABO 0362 4237 41 o.v.v. schoolgeld. Hartelijk dank aan de mensen die al bijdragen aan de hulp met scholing!
Komend schooljaar start de sponsoring van een nieuw schoolkind. Saintfort Bethynaïca Sterline krijgt via Stichting Hoop Haïti een sponsor voor financiële hulp met schoolgeld, boeken, uniformen en dergelijke. Haar naam is een hele mondvol en daarom heeft ze een bijnaam; Tibebe. Ze is de jongste van 7 kinderen en haar moeder is een aantal jaren geleden overleden. Tibebe bleef onder de zorg van haar vader maar een buurvrouw heeft haar opgenomen in haar gezin en voor Tibebe is deze buurvrouw als een moeder. Vader heeft moeite met het betalen van het schoolgeld voor zijn kinderen en begin dit jaar kwam er een hulpvraag. Zijn overleden vrouw was kostwinner binnen het gezin met markthandel in tweedehands kleding. Met alleen zijn tuin als inkomsten en de stijgende kosten lukt het vader niet om al zijn kinderen op school te houden.
Ik ben erg blij dat er door middel van de sponsoring via de Stichting Hoop Haïti voor gezorgd kan worden dat Tibebe komend schooljaar op school kan blijven. De sponsor heeft aangegeven voor de resterende schooljaren Tibebe te willen sponsoren; een kans voor Tibebe op goede scholing, zonder onderbreking.
Met vriendelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 293
[author] =>
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => school
)
[43] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083373
[userId] => 139012
[countryId] => 82
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2022-06-01
[photoRevision] => 0
[title] => Bezigheden en situatie in Pestel, Noordwesten, etc
[message] =>
Het grootste deel van ons team werkt in Pestel, Grand Anse. De afgelopen maand hebben twee psychologen en een coördinator met leerlingen op diverse scholen psychosociale activiteiten georganiseerd. Via spel en beweging leren de kinderen omgaan met stress en emotie. Dit niet alleen naar aanleiding van de aardbeving van vorig jaar, die tot veel schrik, vernieling en verlies heeft geleid, maar ook vanwege andere dingen waar jong en oud mee te maken krijgt, zowel natuurrampen als misbruik en ander geweld. Er zijn verhalen bij waar je kippenvel van krijgt en tranen in de ogen. Een meisje van 10 jaar woonde in Port-au-Prince met haar ouders. Bandieten kwamen hun huis binnen, namen de vader mee en doodden hem. Daarna zijn moeder en dochter naar Pestel vertrokken, waar het meisje nu meedeed aan de psychosociale activiteiten. Een andere leerlinge, 16 jaar, woonde in Martissant, maar haar moeder stuurde haar naar Pestel vanwege de onveilige situatie in Martissant. Vervolgens is haar moeder zelf slachtoffer geworden en gestorven in het geweld. Onvoorstelbaar traumatiserende ervaringen voor de kinderen. Leerlingen die verdere steun nodig hebben, krijgen individuele psychologische hulp aangeboden. De gezondheidszorg in het algemeen laat veel te wensen over. Mentale gezondheidszorg is nog meer verwaarloosd.
Helaas blijft er dagelijks angst en zorg. Het terrein van bendes neemt toe. In de strijd tussen die bendes verliezen omstanders hun huis (minimaal 80 zijn er in brand gestoken) en soms zelfs hun leven. Een geschatte 34.500 mensen hebben hun huizen verlaten in de afgelopen maand, vooral in Croix-des-Bouquets en Cité Soleil. Meer dan honderd burgers zijn gedood (de exacte aantallen zijn moeilijk in te schatten), evenzoveel gewond, anderen verkracht. Honderden scholen zijn gesloten. Als er op de moord op de president (inmiddels tien maanden geleden) geen gerechtigheid volgt, wat voor hoop heeft de gewone burger dan op gerechtigheid?
De Nationale Coördinatie van Voedselveiligheid heeft de hoogste prijsstijging gemeten sinds het begin van hun metingen. Het vooruitzicht van oogsten is ook niet goed. Benodigde zaden en manuren zijn duur, waardoor velen de investering niet op kunnen brengen. De maand mei hoort regenseizoen te zijn, maar het is grotendeels droog gebleven, wat de akkers niet ten goede komt. In Pestel, waar mensen afhankelijk zijn van opgevangen regenwater, terwijl hun reservoirs vernield zijn in de aardbeving, is de prijs van een emmer water gestegen. Zowel onze partners in Pestel als in het Noordwesten melden daarnaast prijsstijgingen van voedsel, brandstof, zeep, houtskool, bouwmaterialen en ander producten. De prijzen van sommige producten zijn verdubbeld of verdrievoudigd. De hogere brandstofprijs betekent duurder transport. Gekoppeld met de risico’s van binnenlandse reizen, leidt dit tot minder handel tussen het platteland en de steden. De hoofdstad is afgesneden van de rest van het land. Gezinnen verminderen noodgedwongen de hoeveelheid en kwaliteit van dagelijkse maaltijden. Kinderen stoppen met school, of houden het niet vol omdat ze hongerig naar school komen en er geen eten op school is. De situatie blijft voor docenten ook ontmoedigend. Veel docenten op overheidsscholen zijn niet benoemd, wat betekent dat ze geen salaris krijgen. Maar deze scholen mogen geen (of heel weinig) lesgeld vragen, dus is er geen of nauwelijks geld om de docenten te betalen. Dit werkt ontmoedigend voor docenten en komt de kwaliteit niet ten goede.
Jongeren proberen het land te verlaten. Bezittingen worden verkocht om de illegale overtocht te betalen. Vanuit Jean Rabel betaalde een groep van 25 jongeren een overtocht. Hun geld werd gestolen door de zogenaamde organisatoren en ze kwamen nog berooider dan eerst terug naar huis. Vrijwel dagelijks lezen we over overvolle boten die door de kustwacht worden aangehouden en teruggestuurd naar Haïti, vanuit Amerika, Cuba of de Bahamas. Intussen blijft Amerika dagelijks vliegtuigladingen vol Haïtianen deporteren.
Aan benzinepompen is tegenwoordig geen gebrek (die worden nog steeds bijgebouwd), maar aan brandstof wel. Tien vrachtauto’s met brandstof werden door bandieten meegenomen, toen ze brandstof haalden uit de terminal, nadat er eindelijk een nieuwe voorraad was binnengekomen in het land. Vanwege dit brandstofgebrek is het begin van de sloop van de school van Dos d’Âne opnieuw uitgesteld en kan de nieuwbouw nog steeds niet beginnen. Het contract met het Ministerie van Openbare Werken is wel afgerond. Zij zullen materieel beschikbaar stellen en een vijfdaagse training organiseren voor bouwlieden.
Ontvoeringen gaan nog steeds door, onder alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. Artsen, kleine handelaars, een bus met leerlingen, twee bussen die het transport tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek verzorgen. Zowel die busmaatschappijen als de bussen tussen Port-au-Prince en Jérémie zijn gestopt met vervoer. Ziekenhuizen nemen geen nieuwe patiënten meer op, om te protesteren tegen de ontvoeringen van medisch personeel. Over de gevolgen hiervan schreef ik de vorige keer, toen een vriendin na een motorongeluk bij vele ziekenhuizen de deur gewezen werd.
Het zijn omstandigheden die een hoge tol vergen van mentale kracht, waarbij psychosociale steun geen overbodige luxe is. Onze collega’s liggen regelmatig ’s nachts wakker van alles wat ze te zien en horen krijgen. Sommige van hen hebben familie in Port-au-Prince, terwijl ze weken aaneen in Pestel zijn. Werk is moeilijk te vinden. Na het einde van hun vorige contract bij Church World Service (na orkaan Matthew) hebben ze twee jaar lang werkloos thuis gezeten. Hoewel het zwaar werk is, zijn ze blij om in het levensonderhoud van hun gezin te kunnen voorzien, maar ook om de naaste te helpen, om een nieuw onderkomen te bieden aan mensen wier huizen vernield zijn, een reservoir te bouwen met gezinnen die geen water hebben. Voor de bouw zelf is water ook een probleem, vooral als het niet regent. Bouwlieden zeggen dat dit de eerste keer is dat ze waterreservoirs gebouwd zien worden, vergeleken met de methodes die ze kenden. De aanwezigheid van onze ingenieurs is extra belangrijk gezien de beperkte ervaring van de bouwlieden met deze technieken. De plaatselijke overheid is zeer betrokken bij ons werk. De burgemeester van Pestel heeft een aantal bouwplaatsen bezocht om de voortgang te bekijken. In de loop der jaren heeft CWS een goede reputatie opgebouwd, waar we dankbaar voor zijn. Het doet me goed om de betrokkenheid en inzet van de collega’s te zien en ervaren, in dit mooie, goede en belangrijke werk, waarbij ze alle eer aan God geven en willen werken om Hem blij te maken door de naaste te helpen.
Haïti is niet het enige land in de regio waar bendegeweld een probleem is. Church World Service werkt ook in El Salvador, Honduras, Guatemala en Mexico met kinderen en jeugd die deel uitmaken van risico groepen om slachtoffer te worden van bendes, of door bendes ingelijfd te worden.
Met ingang van mei is Samuel ons team weer komen versterken. Hij werkte eerder bij CWS in het kader van een programma gericht op het verstrekken van schapen en varkens, gefinancierd door de Mormoonse kerk (Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen). Dit keer zijn de schapen vervangen door geiten. In het kader hiervan nam ik deel aan een vergadering met collega’s in Europa, Afrika en Azië. Aangezien mijn collega ook mijn buurman is, kunnen we beide thuis werken, hij door een verlengsnoer aan te leggen naar mijn huis. Vorige week reisde hij met de andere collega’s mee naar Pestel, om te kijken hoe het de schapen in Cassavon is vergaan en ook om kennis te maken met nieuwe organisaties voor het verstrekken van geiten. Het is een doorgaand programma, want elke familie die een schaap, geit of varken ontvangt, geeft de eerstgeborenen door aan andere families en zo verder.
De VN biedt organisaties de mogelijkheid om gebruik te maken van een helikopterdienst voor binnenlandse reizen. Dit maakt het reizen wat minder risicovol. Diverse van onze collega’s hadden nog nooit gevlogen. Ze voelen zich in de auto toch wat beter op hun gemak dan in de lucht…
Intussen gaat in het Noordwesten het werk ook door, voornamelijk met de organisaties AGEHPMDNG en OPFSLDIBH. In de afgelopen periode zijn ze verder gegaan met het toepassen van anti-erosie technieken (muren en kanalen) om de grond te beschermen en landbouw productiviteit te vergroten. Tegelijk creëert dit tijdelijk werkgelegenheid en is het inkomen zeer welkom op een moment waarop voedselprijzen stijgen, maar ook om schoolgeld te betalen.
AGEHPMDNG is een transformatiecentrum aan het bouwen. In de eerste plaats zal dit gebruikt worden om cassave te maken van yuca, maar het is de bedoeling dat hier later mogelijkheden aan toegevoegd worden voor het verwerken van maïs, pinda’s en fruit, zodat de producten langer geconserveerd kunnen worden. Dit is des te belangrijker nu transport bemoeilijkt wordt, waardoor producten niet naar de markt kunnen en bederven. Een transformatiecentrum is iets waar mensen om gevraagd hebben, wat duidelijk wordt uit hun enthousiaste deelname aan het bouwproces. Er is eveneens een training gehouden over microkrediet, met de bedoeling om microkredieten te gaan verstrekken. OPFSLDIBH heeft een training gehouden voor 45 jongelui over het repareren van mobiele telefoons, met het doel om ze kennis te geven om op die manier een activiteit op te zetten in eigen dorp, in plaats van hun leven te riskeren op een overbeladen boot onderweg naar een onzekere toekomst.
Als deel van dit programma werden 140 mensen geïnterviewed. Slechts 6 van hen hadden een paspoort. Hoewel bijna iedereen een geboortebewijs had, is dit niet geldig zonder uittreksel van het register. Het gebeurt nogal eens dat er eenvoudig een kopie van een document wordt gemaakt, wat betekent dat meerdere mensen hetzelfde dossiernummer hebben. Een probleem dus. Aangezien mensen naar de stad moeten reizen voor het aanvragen van officiële documenten, zijn er niet veel mensen die dit proces volgen. Bovendien zijn de kosten een struikelblok. Onze partners zijn ook in gesprek gegaan met plaatselijke overheidsinstanties over het proces om papieren aan te vragen en de mogelijkheid om informatie over veilige migratie te verstrekken. Die informatie is er niet. Integendeel, de overheid ontving informatie van ons.
Terwijl de collega’s elders in het land zijn, help ik mee met onder andere het schrijven van plannen en verslagen van al onze programma’s en activiteiten, hetzij omtrent de aardbeving of in het Noordwesten. De laatste tijd komen daar ook wat documenten van andere landen bij. Sinds orkaan Dorian in de Bahamas maak ik deel uit van het werk daar, op afstand. Ik mocht ook bijdragen aan plannen en verslagen uit Nicaragua en de Dominicaanse Republiek, op het gebied van landbouw en voedselveiligheid.
In het weekend heb ik de gelegenheid om vrienden te ontmoeten. Op een zaterdag had ik in Fermathe afgesproken met Ketty, met wie ik een paar jaar een huis heb gedeeld. We haalden warme broodjes op de markt en vonden ergens een plaats waar we konden zitten om bij te praten. Toen ik terug naar Kenscoff liep, bood een buurman me een lift aan in een taptap waarmee hij een bestelling voor iemand ging bezorgen. Een andere zaterdag was ik van plan Roseline te bezoeken, maar dat liep wat anders dan gepland. Onderweg naar de stad zag ik dat de benzinepompen inderdaad gesloten waren. Het temperatuurverschil is direct voelbaar; van de koelte van Kenscoff afdalen naar de hitte van Pétion-Ville en Port-au-Prince. De buren van kantoor hartelijk begroet en naar de bank gelopen, vlakbij kantoor. Een uur en een kwartier in de brandende zon buiten in de rij staan en vervolgens nog een uur binnen. Naast de bank vormde zich een rij bij de benzinepomp, die brandstof had. Het duurde zolang dat mijn bezoek aan Roseline erbij inschoot, want de motortaxi kwam me alweer halen.
Een andere zaterdag is het alsnog gelukt om naar Roseline te gaan. Ik was samen met Samuel en Rodrigue op pad. Eerst wat regelen in Pétion-Ville, toen naar Delmas. Onderweg kregen we bijna een ijzeren buis door de voorruit, van een onoplettend iemand die de lange buis zo over de weg zwaaide, voor een bouwbedrijf. Vervolgens reden we een bocht door, toen een tegemoetkomende auto te dichtbij kwam en met zijn spiegel onze spiegel raakte. Resultaat: beide spiegels eraf. Een klein stukje verder werden we aangehouden door de politie. De verzekering bleek sinds april verlopen te zijn. Na wat verduidelijkt te hebben, liet de agent ons zowaar verder rijden. Vorige keer schreef ik al over mijn bezoek aan het ziekenhuis. De laatste keer dat ik die familie zag, was toen ze bij mij in het ziekenhuis waren. Ik had niet verwacht ze op deze manier weer te zien. Een broer van de patiënte heeft zelf in het ziekenhuis gelegen na een motorongeluk, hun nichtje is geopereerd, hun vader lag een week eerder in het ziekenhuis; de familie krijgt heel wat klappen te verwerken.
Toen we wilden vertrekken bij het ziekenhuis, wou de auto niet starten. Wat een autopech die dag. Er bleek een probleem te zijn met een zekering. Uiteindelijk konden we verder, naar Roseline, voor een goed weerzien met de familie. Eindelijk weer samen met Roseline eten, inclusief een heerlijk fris en vers sappetje. Na nog een boodschap in Pétion-Ville reden we via Pelerin terug naar huis, om bij Pelerin wat op te halen. Ik vroeg nog of de auto de helling wel op kon komen. Ja hoor, dat kon wel. Niet dus. We waren bijna boven, toen de auto achteruit de helling weer afrolde, waarbij we tegen een muur botsten. Achterlicht kapot.
Het slachtoffer van het motorongeluk is niet het enige slechte nieuws dat we ontvingen in de afgelopen periode. In één week tijd hoorde ik van drie mensen die eigenlijk naar de dokter moesten (hetzij wegens ziekte of ongeluk), maar ze hadden geen geld, dus kon de nodige zorg niet ontvangen worden. Net als bij Pelerin, was er bij Laboule 12 een truck waarvan de remmen het niet meer deden. In de vaart bergafwaarts sleepte hij een andere truck mee. Een jongen raakte bekneld en stierf. Jackson verloor zijn zwager. Op de dag van de begrafenis, stierf een neef in het huis van de overledene. Vanuit het Noordwesten ontvingen we het verbijsterende bericht dat onze contactpersoon van de corporatie KABM volledig onverwacht is overleden. De week ervoor had ik nog met hem gecommuniceerd. Het zijn onbegrijpelijke berichten, zonder ziekte. Jonge mensen. Een groot verlies. Een docent, een vader van jonge kinderen, iemand die zich vrijwillig inzet voor de ontwikkeling van z’n dorp.
Op zondag mag ik weer genieten van de prachtige zang, de Bijbelstudies (over de plaatselijke kerk, eenheid, missie van de kerk, rollen van apostel, predikant, diaken, onderwijzer) en preken. Het doet me goed om hier weer naar de kerk te kunnen. Soms treedt het koor van de kerk op. De kinderen hebben hun eigen dienst. Op een van die zondagen ging ik direct na kerktijd met familie Nelson mee naar huis, voor mooie gesprekken en lekker eten en drinken. Allemaal mensen die vorig jaar regelmatig bij me in het ziekenhuis waren. Een andere zondag was ik na twee ritten per taptap verder lopend onderweg van Fermathe naar Kenscoff, toen een motortaxichauffeur die me normaalgesproken rondrijdt me inhaalde. Hij vroeg me gekscherend of ik aan het sporten was, vond dat ik wel genoeg lichaamsbeweging had gehad, en nam me verder mee naar huis.
Mijn buurjongetje vierde zijn tweede verjaardag. Hij komt geregeld bij me (en ik bij hen). Dan roept hij vanaf hun huis aan me en vraagt me van de muur te komen tillen. De perziken aan de boom heten volgens hem kokosnoten. Hij komt met een bal spelen, knoeien met water, takjes in huis gooien, om vervolgens de bezem te pakken en ze op te vegen. De poes vindt hij een beetje eng. En de poes hem ook…
18 mei was het ‘vlaggendag’, een nationale feestdag. Die avond kleurden de Niagara Falls gedurende een kwartier rood en blauw, de kleuren van de Haïtiaanse vlag. Een mooi symbool van solidariteit.
Drie avonden in de week klinkt er luide muziek hier vlakbij, wat vele buurtbewoners wakker houdt. Elke middag om twee uur hoor ik kinderen uit school komen, die hier vlakbij is. Aangezien Patrick en ik voornamelijk thuis werken, komt hij elke week wel een keer bij mij thuis, zodat we samen kunnen werken. Hij nam ook een keer twee huisgenoten mee, inclusief een 3-jarige, die ik kennis heb laten maken met Duplo.
Afgelopen zaterdag had ik opnieuw de gelegenheid om op bezoek te gaan bij familie Nelson en dit keer ook bij de familie van de patiënt. Rijden met autootjes, spelen met de kinderen. En ik kom niet weg zonder dat ik iets gegeten heb.
Zondag was het hier moederdag. De dienst stond in het teken hiervan. Aan het einde van de dienst kwamen alle kinderen binnen, elk met een eigen gemaakte kaart in de hand. Vier dames stonden voorin te zingen, terwijl de kinderen een kaart gaven aan iedere moeder en getrouwde vrouw. Een mooi initiatief.
’s Middags bracht ik met Samuel en z’n zoontje een bezoek aan hun akker, waar ze peper, prei en wortels hebben geplant. Hoewel ook hier in Kenscoff de meeste mensen afhankelijk zijn van landbouw, blijft het een onzekere bezigheid. De zaden en andere benodigdheden worden steeds duurder, de opbrengst is onzeker, en als het tegen zit, regent het onvoldoende voor een goede oogst. Daarna kreeg ik bezoek en ook gisteren klopte er onverwacht bezoek aan de deur. Welkom.
Gisteren mocht ik het goede nieuws ontvangen dat de rekening van het ziekenhuis betaald is. De patiënte mocht zowaar naar huis, al zal ze nog wel regelmatig terug moeten voor controle, en ook voor een tweede operatie. Haar beide handen zitten nog in het verband en gips, in verband met gebroken vingers. Ook haar knie zit in het verband, wegens een verbrijzeld bot. Het zal nog een lange weg worden, zowel qua lichamelijk als mentaal herstel. Namens haarzelf en haar familie heel hartelijk dank aan een ieder die heeft bijgedragen om de ziektekosten te betalen en haar de benodigde zorg te verschaffen!
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2008-03-20 10:10:14
[totalVisitorCount] => 608889
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 399
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Kenscoff
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,kenscoff
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezigheden-en-situatie-in-pestel-noordwesten-etc
)
[44] => stdClass Object
(
[reportId] => 5083294
[userId] => 282255
[countryId] => 82
[username] => jacquelinehaiti
[datePublication] => 2022-05-30
[photoRevision] => 0
[title] => Perspectief
[message] =>
Dag allemaal,
Het blijft onrustig en onveilig in Haïti. Het lijkt alsof het land wordt geregeerd door bendes en corruptie. Op dit moment lijken de criminelen het hef in handen te hebben. De overheid heeft weinig in te brengen en blijft verontrustend stil. Vervoer over de weg is een gok. Berovingen, kidnappingen; alles is mogelijk. Rondom Port au Prince is het het ergste maar hier in het Noordwesten komen de verhalen over kidnappingen en berovingen inmiddels ook angstig dichtbij. Elk nieuws lijkt slecht nieuws te zijn.De prijzen van levensmiddelen e.d. stijgen per dag. Brandstof is moeilijk te krijgen of tegen een woekerprijs.
Gelukkig zijn we nog steeds in staat om de kliniek open te houden en om ons werk te doen. De focus houden op het werk helpt om alles in perspectief te blijven zien. Een week dienst, zes bevallingen.
Vrijdagavond om 22.00 word ik gebeld voor Nachlande. Voor de eerste keer zwanger en de pijn van de weeën had ze niet verwacht. Geruststellend zeggen dat iedereen pijn heeft tijdens de bevalling helpt niet. 'Ik weet zeker dat ik meer pijn heb dan alle anderen die bevallen"! Haar moeder wordt voor de eerste keer oma en ze kan het lijden van haar dochter met moeite aanzien. Alles loopt voorspoedig en rond 02.45 mag Nachlande gaan persen. Zij doet haar best maar haar moeder raakt volledig in paniek. Door haar gegil en tegenstrijdige 'adviezen' raakt Nachlande ook in paniek en perst gillend in het wilde weg zonder effect. Ik kom amper boven al het gegil uit en doe een drastische daad: ik sla haar moeder met geweld op haar bil "EN NU STIL OF ERUIT!!" Met moeite beheerst ze zich en Nachlande kan eindelijk op mijn instructie goed gaan persen. Om 03.05 wordt een meisje geboren. Iedereen blij, alle paniek vergeten en de klap op de bil wordt met plezier nagespeeld.
Maandag komt Nelda, derde kind, in de kliniek. Ze is ver over tijd, 45 weken zwanger, en nog steeds geen weeën. Door het ver over tijd zijn is de bevalling risicovol voor de baby. Inleiden kan problemen geven. Eigenlijk is een geplande keizersnede de beste optie maar ze geeft aan dat dat financieel niet makkelijk is. Ik snap haar maar zie ook de risico's. Ik besluit haar te 'strippen' en om af te wachten wat haar lichaam doet. Om 16.00 heeft ze milde weeën. Ik benadruk de afspraak dat, zodra het lijkt alsof de baby moeite heeft met de weeën, ze alsnog met spoed naar ziekenhuis La Pointe zal gaan. De weeën nemen toe en de baby doet het goed. Om 23.16 wordt na kort persen een mooie jongen geboren. Grote vreugde. De spanning valt weg. Voor iedereen.
Dinsdagmiddag en we zijn net klaar met de operaties. Josnaida, eerste kind, komt het ziekenhuis in met buikpijn. Heftige buikpijn. Maar het zijn geen weeën, zegt ze, ze is pas 5 maanden zwanger. Ze is nooit bij ons geweest dus ik moet haar op haar woord geloven. Behalve over die buikpijn, dat zijn toch echt weeën. Als ik haar controleer kom ik inderdaad een kopje tegen. In een paar minuten wordt er een mini jongetje geboren. Hij huilt even maar ik wil de moeder geen hoop geven. Vijf maanden is te vroeg. Zonder Neonatale Intensive Care is zijn kans op leven minimaal. Als haar data klopt dan is de baby nog geen 24 weken. Ik leg het jongetje bij moeder en al snel bemoeilijkt zijn ademhaling en na een tijdje overlijdt hij. Het verdriet van Josnaida is groot.
Woensdagochtend komt Rose, eerste kind, met beginnende weeën. Ze doen nog weinig voor haar dus in overleg gaat ze naar huis. Ze woont niet ver weg dus ze kan makkelijk terugkomen. Om 13.00 is ze terug. Hevige weeën en 8 cm! Om 13.59 wordt een jongetje geboren. "Binnen het uur!" zeg ik, "zo mag je wel 10 keer bij mij bevallen!". Rose is blij met haar jongen maar over mijn uitspraak niet zo enthousiast; "Ik wil NOOIT nog een keer bevallen!". Jaja, die uitspraak kennen we...
Donderdagochtend rond 08.00 komt Wesna met beginnende weeën. Het is haar tweede zwangerschap maar haar eerste kind heeft ze door een miskraam verloren. Rond 10.00 zit ze op vijf cm maar haar baby blijft hoog zitten, daalt niet in. Ook voelt alles net even anders aan. De echo toonde normale hoofdligging dus waarom daalt de baby niet in? Haar vliezen breken maar de baby blijft hoog. I.o.m. haar familie besluit ik om niet bij ons te blijven afwachten maar dat ze doorgaat naar La Pointe. Een keizersnede kan nodig zijn. De familie vindt vervoer en om 13.00 gaat Wesna naar La Pointe. Het is vervelend om door te sturen maar het blijkt een goed besluit te zijn. Om 21.00 belt haar moeder mij. Een grote jongen is met keizersnede geboren. Moeder en kind maken het goed. Opluchting en blijdschap alom
Donderdagavond om 19.30 word ik gebeld voor Maica, eerste kind. Ze komt van ver maar een grote groep familie en buren zijn meegekomen. Ze heeft de hele dag goede weeën gehad maar haar pleegmoeder maakt zich zorgen; de baby komt maar niet. Ik doe de controle en ze is volledig open, kopje mooi diep. De pleegmoeder heeft gelijk; de baby zou geboren moeten worden. Ik zie haar weeën even aan en merk dat goed persen haar niet lukt. Met de vacuum, in de volksmond 'het hoedje', ga ik haar wat helpen en na een aantal weeën wordt een jongetje geboren. Hij heeft wat startproblemen maar al snel begint hij flink te huilen. Iedereen blij! De kamer stroomt vol met Maica's familie en buren die in spanning buiten hadden zitten wachten op het horen van dat mooie geluid.
Te midden van alle moeilijkheden perspectief blijven zien. Wat geeft meer perspectief dan zien dat leven begint. En eindigt. In mijn werk als verpleegkundige zie ik verdriet en ontmoediging. Ook zie ik vreugde en overwinning. Het ene bevestigt het andere. En de grootste pijn is soms nodig voor de grootste vreugde. De vreugde in elke dag zien is een tegenwicht, een verzet, tegen de angst, hopeloosheid en machteloosheid. Ik hoop en bid dat ik mijn werk hier in Haiti kan blijven doen. Dat de situatie houdbaar blijft. En dat we dit land zullen zien opklimmen uit dit diepe, diepe dal. Deo Volente. Zo de Heere wil.
Hartelijke groeten,
Jacqueline
[vip] =>
[userRegistrationDate] => 2011-02-17 12:05:20
[totalVisitorCount] => 336853
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 317
[author] => Jacqueline
[cityName] => Passe Catabois
[travelId] => 516282
[travelTitle] => Haiti
[travelTitleSlugified] => haiti
[dateDepart] => 2018-01-04
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 11
[goalName] => Vrijwilligerswerk in het buitenland
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/hati,passe-catabois
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/282/255_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => perspectief
)
)
)
[_currentPageNumber:protected] => 3
[_filter:protected] =>
[_itemCountPerPage:protected] => 15
[_pageCount:protected] => 4
[_pageRange:protected] => 10
[_pages:protected] => stdClass Object
(
[pageCount] => 4
[itemCountPerPage] => 15
[first] => 1
[current] => 3
[last] => 4
[previous] => 2
[next] => 4
[pagesInRange] => Array
(
[1] => 1
[2] => 2
[3] => 3
[4] => 4
)
[firstPageInRange] => 1
[lastPageInRange] => 4
[currentItemCount] => 15
[totalItemCount] => 60
[firstItemNumber] => 31
[lastItemNumber] => 45
)
[_view:protected] =>
)
[breadcrumb] =>
>
Reisverslagen
[styleSheet] => https://cdn.easyapps.nl/578/css/style.css
)
Passe Catabois - Haïti 
