Zend_View Object
(
[_useViewStream:Zend_View:private] => 1
[_useStreamWrapper:Zend_View:private] =>
[_path:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[script] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[1] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/scripts/
[3] => ./views/scripts/
)
[helper] => Array
(
)
[filter] => Array
(
)
)
[_file:Zend_View_Abstract:private] => /srv/www/tl-www/website/application/layouts/scripts/home/bodyReports.phtml
[_helper:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta Object
(
[_typeKeys:protected] => Array
(
[0] => name
[1] => http-equiv
[2] => charset
[3] => property
)
[_requiredKeys:protected] => Array
(
[0] => content
)
[_modifierKeys:protected] => Array
(
[0] => lang
[1] => scheme
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype Object
(
[_defaultDoctype:protected] => HTML4_LOOSE
[_registry:protected] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[doctypes] => Array
(
[XHTML11] =>
[XHTML1_STRICT] =>
[XHTML1_TRANSITIONAL] =>
[XHTML1_FRAMESET] =>
[XHTML1_RDFA] =>
[XHTML_BASIC1] =>
[XHTML5] =>
[HTML4_STRICT] =>
[HTML4_LOOSE] =>
[HTML4_FRAMESET] =>
[HTML5] =>
)
[doctype] => HTML4_LOOSE
)
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_Doctype
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink Object
(
[_itemKeys:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => href
[2] => hreflang
[3] => id
[4] => media
[5] => rel
[6] => rev
[7] => type
[8] => title
[9] => extras
[10] => sizes
)
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadLink
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_InlineScript
[_arbitraryAttributes:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureScriptType:protected] =>
[_captureScriptAttrs:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_optionalAttributes:protected] => Array
(
[0] => charset
[1] => defer
[2] => language
[3] => src
)
[_requiredAttributes:protected] => Array
(
[0] => type
)
[useCdata] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle Object
(
[_regKey:protected] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[_translate:protected] =>
[_translator:protected] =>
[_defaultAttachOrder:protected] =>
[_container:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
[_registry:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Registry Object
(
[_containerClass:protected] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container
[_items:protected] => Array
(
[Zend_Layout] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[content] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
)
[Zend_View_Helper_HeadMeta] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[1] => stdClass Object
(
[type] => name
[name] => robots
[content] => noindex,follow
[modifiers] => Array
(
)
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadLink] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
)
)
[Zend_View_Helper_HeadScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/ui/exampleHintText.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.mousewheel.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/json2.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cycle.lite.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.jscrollpane.min.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-ui-1.8.16.custom.min.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tagify.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.validationEngine-nl.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.validationEngine.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tools.min.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.prettyPhoto.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ba-dotimeout.min.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.store.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.cookie.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.miniColors.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tmpl.js
)
[source] =>
)
[18] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.textCounter.js
)
[source] =>
)
[19] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.rotate.js
)
[source] =>
)
[20] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.easyBGResizer.js
)
[source] =>
)
[21] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.js
)
[source] =>
)
[22] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/aurigma.uploader.installationprogress.js
)
[source] =>
)
[23] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/external/aurigma/local/aurigma.uploader.nl_localization.js
)
[source] =>
)
[24] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.ad-gallery.js
)
[source] =>
)
[25] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/gmaps.js
)
[source] =>
)
[26] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/googleMapsNew.js
)
[source] =>
)
[27] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Callback.js
)
[source] =>
)
[28] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/Entity.js
)
[source] =>
)
[29] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/setup.js
)
[source] =>
)
[30] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery-example.js
)
[source] =>
)
[31] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.tooltip.min.js
)
[source] =>
)
[32] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.ui.datepicker-nl.js
)
[source] =>
)
[33] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/bas.js
)
[source] =>
)
[34] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/team.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_InlineScript] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] =>
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/tmpl.min.js
)
[source] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/load-image.min.js
)
[source] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/bootstrap.min.js
)
[source] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.iframe-transport.js
)
[source] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload.js
)
[source] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.fileupload-ui.js
)
[source] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/fileUploadCustomSettings.js
)
[source] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/jquery.timeago.js
)
[source] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/local/jquery.timeago.nl.js
)
[source] =>
)
[9] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/jquery/fileuploader.js
)
[source] =>
)
[10] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/entity/upload.js
)
[source] =>
)
[11] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/SortableEntities.js
)
[source] =>
)
[12] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/unoslider.js
)
[source] =>
)
[13] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/shop.js
)
[source] =>
)
[14] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/classes/PortalTicker.js
)
[source] =>
)
[15] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/afterLoading.js
)
[source] =>
)
[16] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/commentValidation.js
)
[source] =>
)
[17] => stdClass Object
(
[type] => text/javascript
[attributes] => Array
(
[src] => https://cdn.easyapps.nl/578/js/custom/clubs.js
)
[source] =>
)
)
)
[Zend_View_Helper_HeadTitle] => Zend_View_Helper_Placeholder_Container Object
(
[_prefix:protected] =>
[_postfix:protected] =>
[_separator:protected] => -
[_indent:protected] =>
[_captureLock:protected] =>
[_captureType:protected] =>
[_captureKey:protected] =>
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[0] => Reisverslagen over Guinea-Bissau
[1] => WaarBenJij.nu
)
)
)
)
[_autoEscape:protected] => 1
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop Object
(
[partialCounter:protected] => 15
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial Object
(
[_objectKey:protected] =>
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
[Url] => Zend_View_Helper_Url Object
(
[view] => Zend_View Object
*RECURSION*
)
)
[_helperLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_helperLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filter:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterClass:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoaded:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_filterLoadedDir:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
)
[_escape:Zend_View_Abstract:private] => htmlspecialchars
[_encoding:Zend_View_Abstract:private] => UTF-8
[_lfiProtectionOn:Zend_View_Abstract:private] => 1
[_loaders:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[filter] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Filter_] => Array
(
[0] => Zend/View/Filter/
[1] => ./views/filters/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/filters/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
[helper] => Zend_Loader_PluginLoader Object
(
[_loadedPluginPaths:protected] => Array
(
)
[_loadedPlugins:protected] => Array
(
[HeadMeta] => Zend_View_Helper_HeadMeta
[Doctype] => Zend_View_Helper_Doctype
[HeadLink] => Zend_View_Helper_HeadLink
[HeadScript] => Zend_View_Helper_HeadScript
[InlineScript] => Zend_View_Helper_InlineScript
[HeadTitle] => Zend_View_Helper_HeadTitle
[PartialLoop] => Zend_View_Helper_PartialLoop
[Slugify] => TravelLog\View\Helper\Slugify
[DateTime] => TravelLog\View\Helper\DateTime
[Url] => Zend_View_Helper_Url
[ClickTracking] => TravelLog\View\Helper\ClickTracking
[TruncateWords] => TravelLog\View\Helper\TruncateWords
[PaginationControl] => Zend_View_Helper_PaginationControl
[Partial] => Zend_View_Helper_Partial
)
[_prefixToPaths:protected] => Array
(
[Zend_View_Helper_] => Array
(
[0] => Zend/View/Helper/
[1] => ./views/helpers/
[2] => /srv/www/tl-www/website/application/modules/home/views/helpers/
)
[TravelLog\View\Helper\] => Array
(
[0] => /srv/www/tl-www/website/application/library/TravelLog/View/Helper/
)
)
[_useStaticRegistry:protected] =>
)
)
[_loaderTypes:Zend_View_Abstract:private] => Array
(
[0] => filter
[1] => helper
)
[_strictVars:Zend_View_Abstract:private] =>
[module] => home
[controller] => guinea-bissau
[action] => reisverslagen
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
(
[_previous:Zend_Exception:private] =>
[message:protected] => Invalid controller specified (guinea-bissau)
[string:Exception:private] =>
[code:protected] => 0
[file:protected] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Dispatcher/Standard.php
[line:protected] => 248
[trace:Exception:private] => Array
(
[0] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Controller/Front.php
[line] => 954
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Dispatcher_Standard
[type] => ->
[args] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /guinea-bissau/reisverslagen/p/1/page/2
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => guinea-bissau/reisverslagen/p/1/page/2
[_params:protected] => Array
(
[controller] => guinea-bissau
[action] => reisverslagen
[p] => 1
[page] => 2
[module] => home
[error_handler] => ArrayObject Object
(
[storage:ArrayObject:private] => Array
(
[exception] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
[type] => EXCEPTION_NO_CONTROLLER
[request] => Zend_Controller_Request_Http Object
(
[_paramSources:protected] => Array
(
[0] => _GET
[1] => _POST
)
[_requestUri:protected] => /guinea-bissau/reisverslagen/p/1/page/2
[_baseUrl:protected] =>
[_basePath:protected] =>
[_pathInfo:protected] => guinea-bissau/reisverslagen/p/1/page/2
[_params:protected] => Array
(
[controller] => guinea-bissau
[action] => reisverslagen
[p] => 1
[page] => 2
[module] => home
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => guinea-bissau
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => reisverslagen
[_actionKey:protected] => action
)
)
)
[continentId] => 1
[countryId] => 79
)
[_rawBody:protected] =>
[_aliases:protected] => Array
(
)
[_dispatched:protected] => 1
[_module:protected] => home
[_moduleKey:protected] => module
[_controller:protected] => reports
[_controllerKey:protected] => controller
[_action:protected] => index
[_actionKey:protected] => action
)
[1] => Zend_Controller_Response_Http Object
(
[_body:protected] => Array
(
[default] =>
Recente reisverslagen uit Guinea-Bissau
)
[_exceptions:protected] => Array
(
[0] => Zend_Controller_Dispatcher_Exception Object
*RECURSION*
)
[_headers:protected] => Array
(
)
[_headersRaw:protected] => Array
(
)
[_httpResponseCode:protected] => 200
[_isRedirect:protected] =>
[_renderExceptions:protected] =>
[headersSentThrowsException] => 1
)
)
)
[1] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application/Bootstrap/Bootstrap.php
[line] => 97
[function] => dispatch
[class] => Zend_Controller_Front
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[2] => Array
(
[file] => /opt/ZendFramework-1.12.0/library/Zend/Application.php
[line] => 366
[function] => run
[class] => Zend_Application_Bootstrap_Bootstrap
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
[3] => Array
(
[file] => /srv/www/tl-www/website/public/index.php
[line] => 202
[function] => run
[class] => Zend_Application
[type] => ->
[args] => Array
(
)
)
)
[previous:Exception:private] =>
)
[currentUserId] => 0
[currentUserName] =>
[domainName] => waarbenjij.nu
[protocol] => https://
[cdnRoot] => https://cdn.easyapps.nl/
[cdn] => https://cdn.easyapps.nl/578/
[notificationWindow] =>
[customBannerParameters] => Array
(
)
[analyticsDomain] => .waarbenjij.nu
[analyticsCode] => UA-109425-7
[analyticsClickTracking] =>
[allContinents] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 1
[name] => Afrika
[nameSlugified] => afrika
[nameSlugifiedCrc32] => 1586791595
[info] =>
)
[1] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 2
[name] => Azië
[nameSlugified] => azie
[nameSlugifiedCrc32] => 1918887877
[info] =>
)
[2] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 3
[name] => Centraal-Amerika
[nameSlugified] => centraal-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 4250903019
[info] =>
)
[3] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 4
[name] => Europa
[nameSlugified] => europa
[nameSlugifiedCrc32] => 1342086343
[info] =>
)
[4] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 5
[name] => Midden Oosten
[nameSlugified] => midden-oosten
[nameSlugifiedCrc32] => 3432809701
[info] =>
)
[5] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 6
[name] => Noord-Amerika
[nameSlugified] => noord-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 20851603
[info] =>
)
[6] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 7
[name] => Oceanië
[nameSlugified] => oceanie
[nameSlugifiedCrc32] => 1997821390
[info] =>
)
[7] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 8
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[nameSlugifiedCrc32] => 2319586005
[info] =>
)
[8] => stdClass Object
(
[languageId] => 1
[continentId] => 9
[name] => Zuid-Amerika
[nameSlugified] => zuid-amerika
[nameSlugifiedCrc32] => 2250637612
[info] =>
)
)
[allCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 209
[isoCode] => af
[name] => Afghanistan
[nameSlugified] => afghanistan
[continentId] => 2
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 254
[isoCode] => ax
[name] => Åland
[nameSlugified] => aland
[continentId] => 4
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 242
[isoCode] => us
[name] => Alaska
[nameSlugified] => alaska
[continentId] => 6
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 1
[isoCode] => al
[name] => Albanië
[nameSlugified] => albanie
[continentId] => 4
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 2
[isoCode] => dz
[name] => Algerije
[nameSlugified] => algerije
[continentId] => 1
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 3
[isoCode] => as
[name] => Amerikaans Samoa
[nameSlugified] => amerikaans-samoa
[continentId] => 7
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 190
[isoCode] => vi
[name] => Amerikaanse maagdeneilanden
[nameSlugified] => amerikaanse-maagdeneilanden
[continentId] => 3
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 4
[isoCode] => ad
[name] => Andorra
[nameSlugified] => andorra
[continentId] => 4
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 5
[isoCode] => ao
[name] => Angola
[nameSlugified] => angola
[continentId] => 1
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 6
[isoCode] => ai
[name] => Anguilla
[nameSlugified] => anguilla
[continentId] => 3
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 212
[isoCode] => aq
[name] => Antarctica
[nameSlugified] => antarctica
[continentId] => 9
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 7
[isoCode] => ag
[name] => Antigua
[nameSlugified] => antigua
[continentId] => 3
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 8
[isoCode] => ar
[name] => Argentinië
[nameSlugified] => argentinie
[continentId] => 9
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 9
[isoCode] => am
[name] => Armenië
[nameSlugified] => armenie
[continentId] => 2
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 10
[isoCode] => aw
[name] => Aruba
[nameSlugified] => aruba
[continentId] => 3
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 11
[isoCode] => au
[name] => Australië
[nameSlugified] => australie
[continentId] => 7
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 13
[isoCode] => az
[name] => Azerbeidjan
[nameSlugified] => azerbeidjan
[continentId] => 2
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 14
[isoCode] => bs
[name] => Bahama's
[nameSlugified] => bahama-s
[continentId] => 3
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 15
[isoCode] => bh
[name] => Bahrain
[nameSlugified] => bahrain
[continentId] => 5
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 16
[isoCode] => bd
[name] => Bangladesh
[nameSlugified] => bangladesh
[continentId] => 2
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 17
[isoCode] => bb
[name] => Barbados
[nameSlugified] => barbados
[continentId] => 3
)
[21] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[isoCode] => be
[name] => België
[nameSlugified] => belgie
[continentId] => 4
)
[22] => stdClass Object
(
[countryId] => 20
[isoCode] => bz
[name] => Belize
[nameSlugified] => belize
[continentId] => 1
)
[23] => stdClass Object
(
[countryId] => 21
[isoCode] => bj
[name] => Benin
[nameSlugified] => benin
[continentId] => 1
)
[24] => stdClass Object
(
[countryId] => 22
[isoCode] => bm
[name] => Bermuda
[nameSlugified] => bermuda
[continentId] => 6
)
[25] => stdClass Object
(
[countryId] => 23
[isoCode] => bt
[name] => Bhutan
[nameSlugified] => bhutan
[continentId] => 2
)
[26] => stdClass Object
(
[countryId] => 24
[isoCode] => bo
[name] => Bolivia
[nameSlugified] => bolivia
[continentId] => 9
)
[27] => stdClass Object
(
[countryId] => 252
[isoCode] => bq
[name] => Bonaire
[nameSlugified] => bonaire
[continentId] => 9
)
[28] => stdClass Object
(
[countryId] => 217
[isoCode] => ba
[name] => Bosnië en Herzegovina
[nameSlugified] => bosnie-en-herzegovina
[continentId] => 4
)
[29] => stdClass Object
(
[countryId] => 25
[isoCode] => bw
[name] => Botswana
[nameSlugified] => botswana
[continentId] => 1
)
[30] => stdClass Object
(
[countryId] => 226
[isoCode] => bv
[name] => Bouve Eilanden
[nameSlugified] => bouve-eilanden
[continentId] => 7
)
[31] => stdClass Object
(
[countryId] => 26
[isoCode] => br
[name] => Brazilië
[nameSlugified] => brazilie
[continentId] => 9
)
[32] => stdClass Object
(
[countryId] => 229
[isoCode] => io
[name] => Brits Territorium
[nameSlugified] => brits-territorium
[continentId] => 2
)
[33] => stdClass Object
(
[countryId] => 27
[isoCode] => vg
[name] => Britse maagdeneilanden
[nameSlugified] => britse-maagdeneilanden
[continentId] => 7
)
[34] => stdClass Object
(
[countryId] => 28
[isoCode] => bn
[name] => Brunei
[nameSlugified] => brunei
[continentId] => 2
)
[35] => stdClass Object
(
[countryId] => 29
[isoCode] => bg
[name] => Bulgarije
[nameSlugified] => bulgarije
[continentId] => 4
)
[36] => stdClass Object
(
[countryId] => 30
[isoCode] => bf
[name] => Burkina Faso
[nameSlugified] => burkina-faso
[continentId] => 1
)
[37] => stdClass Object
(
[countryId] => 31
[isoCode] => bi
[name] => Burundi
[nameSlugified] => burundi
[continentId] => 1
)
[38] => stdClass Object
(
[countryId] => 32
[isoCode] => kh
[name] => Cambodja
[nameSlugified] => cambodja
[continentId] => 2
)
[39] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[isoCode] => ca
[name] => Canada
[nameSlugified] => canada
[continentId] => 6
)
[40] => stdClass Object
(
[countryId] => 36
[isoCode] => ky
[name] => Cayman Eilanden
[nameSlugified] => cayman-eilanden
[continentId] => 3
)
[41] => stdClass Object
(
[countryId] => 37
[isoCode] => cf
[name] => Centraal Afrikaanse Republiek
[nameSlugified] => centraal-afrikaanse-republiek
[continentId] => 1
)
[42] => stdClass Object
(
[countryId] => 40
[isoCode] => cl
[name] => Chili
[nameSlugified] => chili
[continentId] => 9
)
[43] => stdClass Object
(
[countryId] => 41
[isoCode] => cn
[name] => China
[nameSlugified] => china
[continentId] => 2
)
[44] => stdClass Object
(
[countryId] => 42
[isoCode] => co
[name] => Colombia
[nameSlugified] => colombia
[continentId] => 9
)
[45] => stdClass Object
(
[countryId] => 231
[isoCode] => km
[name] => Comoros
[nameSlugified] => comoros
[continentId] => 7
)
[46] => stdClass Object
(
[countryId] => 43
[isoCode] => cg
[name] => Congo - Brazzaville
[nameSlugified] => congo-brazzaville
[continentId] => 1
)
[47] => stdClass Object
(
[countryId] => 44
[isoCode] => cd
[name] => Congo, Democratische Republiek v
[nameSlugified] => congo-democratische-republiek-v
[continentId] => 1
)
[48] => stdClass Object
(
[countryId] => 45
[isoCode] => ck
[name] => Cook Eilanden
[nameSlugified] => cook-eilanden
[continentId] => 7
)
[49] => stdClass Object
(
[countryId] => 46
[isoCode] => cr
[name] => Costa Rica
[nameSlugified] => costa-rica
[continentId] => 3
)
[50] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[isoCode] => cu
[name] => Cuba
[nameSlugified] => cuba
[continentId] => 3
)
[51] => stdClass Object
(
[countryId] => 251
[isoCode] => cw
[name] => Curaçao
[nameSlugified] => curacao
[continentId] => 9
)
[52] => stdClass Object
(
[countryId] => 48
[isoCode] => cy
[name] => Cyprus
[nameSlugified] => cyprus
[continentId] => 5
)
[53] => stdClass Object
(
[countryId] => 249
[isoCode] => gx
[name] => De ruimte
[nameSlugified] => de-ruimte
[continentId] => 0
)
[54] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[isoCode] => dk
[name] => Denemarken
[nameSlugified] => denemarken
[continentId] => 4
)
[55] => stdClass Object
(
[countryId] => 51
[isoCode] => dj
[name] => Djibouti
[nameSlugified] => djibouti
[continentId] => 1
)
[56] => stdClass Object
(
[countryId] => 52
[isoCode] => dm
[name] => Dominica
[nameSlugified] => dominica
[continentId] => 3
)
[57] => stdClass Object
(
[countryId] => 53
[isoCode] => do
[name] => Dominicaanse Republiek
[nameSlugified] => dominicaanse-republiek
[continentId] => 3
)
[58] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[isoCode] => de
[name] => Duitsland
[nameSlugified] => duitsland
[continentId] => 4
)
[59] => stdClass Object
(
[countryId] => 54
[isoCode] => ec
[name] => Ecuador
[nameSlugified] => ecuador
[continentId] => 9
)
[60] => stdClass Object
(
[countryId] => 55
[isoCode] => eg
[name] => Egypte
[nameSlugified] => egypte
[continentId] => 1
)
[61] => stdClass Object
(
[countryId] => 56
[isoCode] => sv
[name] => El Salvador
[nameSlugified] => el-salvador
[continentId] => 3
)
[62] => stdClass Object
(
[countryId] => 57
[isoCode] => gq
[name] => Equatoriaal Guinea
[nameSlugified] => equatoriaal-guinea
[continentId] => 1
)
[63] => stdClass Object
(
[countryId] => 58
[isoCode] => er
[name] => Eritrea
[nameSlugified] => eritrea
[continentId] => 1
)
[64] => stdClass Object
(
[countryId] => 59
[isoCode] => ee
[name] => Estland
[nameSlugified] => estland
[continentId] => 4
)
[65] => stdClass Object
(
[countryId] => 60
[isoCode] => et
[name] => Ethiopië
[nameSlugified] => ethiopie
[continentId] => 1
)
[66] => stdClass Object
(
[countryId] => 219
[isoCode] => fk
[name] => Falkland Eilanden
[nameSlugified] => falkland-eilanden
[continentId] => 9
)
[67] => stdClass Object
(
[countryId] => 61
[isoCode] => fo
[name] => Faroe eilanden
[nameSlugified] => faroe-eilanden
[continentId] => 4
)
[68] => stdClass Object
(
[countryId] => 62
[isoCode] => fj
[name] => Fiji
[nameSlugified] => fiji
[continentId] => 7
)
[69] => stdClass Object
(
[countryId] => 148
[isoCode] => ph
[name] => Filipijnen
[nameSlugified] => filipijnen
[continentId] => 2
)
[70] => stdClass Object
(
[countryId] => 63
[isoCode] => fi
[name] => Finland
[nameSlugified] => finland
[continentId] => 4
)
[71] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[isoCode] => fr
[name] => Frankrijk
[nameSlugified] => frankrijk
[continentId] => 4
)
[72] => stdClass Object
(
[countryId] => 65
[isoCode] => gf
[name] => Frans Guiana
[nameSlugified] => frans-guiana
[continentId] => 9
)
[73] => stdClass Object
(
[countryId] => 66
[isoCode] => pf
[name] => Frans Polynesië
[nameSlugified] => frans-polynesie
[continentId] => 7
)
[74] => stdClass Object
(
[countryId] => 67
[isoCode] => ga
[name] => Gabon
[nameSlugified] => gabon
[continentId] => 1
)
[75] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[isoCode] => gm
[name] => Gambia
[nameSlugified] => gambia
[continentId] => 1
)
[76] => stdClass Object
(
[countryId] => 69
[isoCode] => ge
[name] => Georgië
[nameSlugified] => georgie
[continentId] => 2
)
[77] => stdClass Object
(
[countryId] => 71
[isoCode] => gh
[name] => Ghana
[nameSlugified] => ghana
[continentId] => 1
)
[78] => stdClass Object
(
[countryId] => 72
[isoCode] => gi
[name] => Gibraltar
[nameSlugified] => gibraltar
[continentId] => 4
)
[79] => stdClass Object
(
[countryId] => 73
[isoCode] => gd
[name] => Granada
[nameSlugified] => granada
[continentId] => 4
)
[80] => stdClass Object
(
[countryId] => 74
[isoCode] => gr
[name] => Griekenland
[nameSlugified] => griekenland
[continentId] => 4
)
[81] => stdClass Object
(
[countryId] => 75
[isoCode] => gl
[name] => Groenland
[nameSlugified] => groenland
[continentId] => 4
)
[82] => stdClass Object
(
[countryId] => 76
[isoCode] => gp
[name] => Guadeloupe
[nameSlugified] => guadeloupe
[continentId] => 3
)
[83] => stdClass Object
(
[countryId] => 77
[isoCode] => gu
[name] => Guam
[nameSlugified] => guam
[continentId] => 7
)
[84] => stdClass Object
(
[countryId] => 78
[isoCode] => gt
[name] => Guatemala
[nameSlugified] => guatemala
[continentId] => 3
)
[85] => stdClass Object
(
[countryId] => 80
[isoCode] => gn
[name] => Guinea
[nameSlugified] => guinea
[continentId] => 1
)
[86] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[isoCode] => gw
[name] => Guinea-Bissau
[nameSlugified] => guinea-bissau
[continentId] => 1
)
[87] => stdClass Object
(
[countryId] => 81
[isoCode] => gy
[name] => Guyana
[nameSlugified] => guyana
[continentId] => 9
)
[88] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[isoCode] => ht
[name] => Haïti
[nameSlugified] => haiti
[continentId] => 3
)
[89] => stdClass Object
(
[countryId] => 248
[isoCode] => hi
[name] => Hawaï
[nameSlugified] => hawai
[continentId] => 6
)
[90] => stdClass Object
(
[countryId] => 228
[isoCode] => hm
[name] => Heard en Mc Donald Eilanden
[nameSlugified] => heard-en-mc-donald-eilanden
[continentId] => 7
)
[91] => stdClass Object
(
[countryId] => 83
[isoCode] => hn
[name] => Honduras
[nameSlugified] => honduras
[continentId] => 3
)
[92] => stdClass Object
(
[countryId] => 84
[isoCode] => hk
[name] => Hong Kong
[nameSlugified] => hong-kong
[continentId] => 2
)
[93] => stdClass Object
(
[countryId] => 85
[isoCode] => hu
[name] => Hongarije
[nameSlugified] => hongarije
[continentId] => 4
)
[94] => stdClass Object
(
[countryId] => 91
[isoCode] => ie
[name] => Ierland
[nameSlugified] => ierland
[continentId] => 4
)
[95] => stdClass Object
(
[countryId] => 86
[isoCode] => is
[name] => IJsland
[nameSlugified] => ijsland
[continentId] => 4
)
[96] => stdClass Object
(
[countryId] => 87
[isoCode] => in
[name] => India
[nameSlugified] => india
[continentId] => 2
)
[97] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[isoCode] => id
[name] => Indonesië
[nameSlugified] => indonesie
[continentId] => 2
)
[98] => stdClass Object
(
[countryId] => 90
[isoCode] => iq
[name] => Irak
[nameSlugified] => irak
[continentId] => 5
)
[99] => stdClass Object
(
[countryId] => 89
[isoCode] => ir
[name] => Iran
[nameSlugified] => iran
[continentId] => 5
)
[100] => stdClass Object
(
[countryId] => 92
[isoCode] => il
[name] => Israel
[nameSlugified] => israel
[continentId] => 5
)
[101] => stdClass Object
(
[countryId] => 93
[isoCode] => it
[name] => Italië
[nameSlugified] => italie
[continentId] => 4
)
[102] => stdClass Object
(
[countryId] => 94
[isoCode] => ci
[name] => Ivoorkust
[nameSlugified] => ivoorkust
[continentId] => 1
)
[103] => stdClass Object
(
[countryId] => 95
[isoCode] => jm
[name] => Jamaica
[nameSlugified] => jamaica
[continentId] => 3
)
[104] => stdClass Object
(
[countryId] => 96
[isoCode] => jp
[name] => Japan
[nameSlugified] => japan
[continentId] => 2
)
[105] => stdClass Object
(
[countryId] => 203
[isoCode] => ye
[name] => Jemen
[nameSlugified] => jemen
[continentId] => 5
)
[106] => stdClass Object
(
[countryId] => 97
[isoCode] => jo
[name] => Jordanië
[nameSlugified] => jordanie
[continentId] => 5
)
[107] => stdClass Object
(
[countryId] => 35
[isoCode] => cv
[name] => Kaap Verdië
[nameSlugified] => kaap-verdie
[continentId] => 3
)
[108] => stdClass Object
(
[countryId] => 33
[isoCode] => cm
[name] => Kameroen
[nameSlugified] => kameroen
[continentId] => 1
)
[109] => stdClass Object
(
[countryId] => 39
[isoCode] => cs
[name] => Kanaaleilanden
[nameSlugified] => kanaaleilanden
[continentId] => 4
)
[110] => stdClass Object
(
[countryId] => 98
[isoCode] => kz
[name] => Kazachstan
[nameSlugified] => kazachstan
[continentId] => 2
)
[111] => stdClass Object
(
[countryId] => 99
[isoCode] => ke
[name] => Kenia
[nameSlugified] => kenia
[continentId] => 1
)
[112] => stdClass Object
(
[countryId] => 227
[isoCode] => cx
[name] => Kerst Eiland
[nameSlugified] => kerst-eiland
[continentId] => 7
)
[113] => stdClass Object
(
[countryId] => 230
[isoCode] => ki
[name] => Kiribati
[nameSlugified] => kiribati
[continentId] => 7
)
[114] => stdClass Object
(
[countryId] => 100
[isoCode] => kw
[name] => Koeweit
[nameSlugified] => koeweit
[continentId] => 5
)
[115] => stdClass Object
(
[countryId] => 243
[isoCode] => kx
[name] => Kosovo
[nameSlugified] => kosovo
[continentId] => 4
)
[116] => stdClass Object
(
[countryId] => 47
[isoCode] => hr
[name] => Kroatië
[nameSlugified] => kroatie
[continentId] => 4
)
[117] => stdClass Object
(
[countryId] => 101
[isoCode] => kg
[name] => Kyrgizië
[nameSlugified] => kyrgizie
[continentId] => 2
)
[118] => stdClass Object
(
[countryId] => 102
[isoCode] => la
[name] => Laos
[nameSlugified] => laos
[continentId] => 2
)
[119] => stdClass Object
(
[countryId] => 105
[isoCode] => ls
[name] => Lesotho
[nameSlugified] => lesotho
[continentId] => 1
)
[120] => stdClass Object
(
[countryId] => 103
[isoCode] => lv
[name] => Letland
[nameSlugified] => letland
[continentId] => 4
)
[121] => stdClass Object
(
[countryId] => 104
[isoCode] => lb
[name] => Libanon
[nameSlugified] => libanon
[continentId] => 5
)
[122] => stdClass Object
(
[countryId] => 106
[isoCode] => lr
[name] => Liberië
[nameSlugified] => liberie
[continentId] => 1
)
[123] => stdClass Object
(
[countryId] => 107
[isoCode] => ly
[name] => Libië
[nameSlugified] => libie
[continentId] => 1
)
[124] => stdClass Object
(
[countryId] => 108
[isoCode] => li
[name] => Liechtenstein
[nameSlugified] => liechtenstein
[continentId] => 4
)
[125] => stdClass Object
(
[countryId] => 109
[isoCode] => lt
[name] => Litouwen
[nameSlugified] => litouwen
[continentId] => 4
)
[126] => stdClass Object
(
[countryId] => 110
[isoCode] => lu
[name] => Luxemburg
[nameSlugified] => luxemburg
[continentId] => 4
)
[127] => stdClass Object
(
[countryId] => 111
[isoCode] => mo
[name] => Macau
[nameSlugified] => macau
[continentId] => 2
)
[128] => stdClass Object
(
[countryId] => 112
[isoCode] => mk
[name] => Macedonië
[nameSlugified] => macedonie
[continentId] => 4
)
[129] => stdClass Object
(
[countryId] => 113
[isoCode] => mg
[name] => Madagascar
[nameSlugified] => madagascar
[continentId] => 1
)
[130] => stdClass Object
(
[countryId] => 114
[isoCode] => mw
[name] => Malawi
[nameSlugified] => malawi
[continentId] => 1
)
[131] => stdClass Object
(
[countryId] => 221
[isoCode] => mv
[name] => Malediven
[nameSlugified] => malediven
[continentId] => 2
)
[132] => stdClass Object
(
[countryId] => 115
[isoCode] => my
[name] => Maleisië
[nameSlugified] => maleisie
[continentId] => 2
)
[133] => stdClass Object
(
[countryId] => 116
[isoCode] => ml
[name] => Mali
[nameSlugified] => mali
[continentId] => 1
)
[134] => stdClass Object
(
[countryId] => 117
[isoCode] => mt
[name] => Malta
[nameSlugified] => malta
[continentId] => 4
)
[135] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[isoCode] => ma
[name] => Marokko
[nameSlugified] => marokko
[continentId] => 1
)
[136] => stdClass Object
(
[countryId] => 118
[isoCode] => mh
[name] => Marshall eilanden
[nameSlugified] => marshall-eilanden
[continentId] => 7
)
[137] => stdClass Object
(
[countryId] => 119
[isoCode] => mq
[name] => Martinique
[nameSlugified] => martinique
[continentId] => 3
)
[138] => stdClass Object
(
[countryId] => 120
[isoCode] => mr
[name] => Mauritanië
[nameSlugified] => mauritanie
[continentId] => 1
)
[139] => stdClass Object
(
[countryId] => 121
[isoCode] => mu
[name] => Mauritius
[nameSlugified] => mauritius
[continentId] => 3
)
[140] => stdClass Object
(
[countryId] => 241
[isoCode] => yt
[name] => Mayotte
[nameSlugified] => mayotte
[continentId] => 7
)
[141] => stdClass Object
(
[countryId] => 122
[isoCode] => mx
[name] => Mexico
[nameSlugified] => mexico
[continentId] => 6
)
[142] => stdClass Object
(
[countryId] => 123
[isoCode] => fm
[name] => Micronesië
[nameSlugified] => micronesie
[continentId] => 7
)
[143] => stdClass Object
(
[countryId] => 124
[isoCode] => md
[name] => Moldavië
[nameSlugified] => moldavie
[continentId] => 4
)
[144] => stdClass Object
(
[countryId] => 125
[isoCode] => mc
[name] => Monaco
[nameSlugified] => monaco
[continentId] => 4
)
[145] => stdClass Object
(
[countryId] => 126
[isoCode] => mn
[name] => Mongolië
[nameSlugified] => mongolie
[continentId] => 2
)
[146] => stdClass Object
(
[countryId] => 244
[isoCode] => me
[name] => Montenegro
[nameSlugified] => montenegro
[continentId] => 4
)
[147] => stdClass Object
(
[countryId] => 127
[isoCode] => ms
[name] => Montserat
[nameSlugified] => montserat
[continentId] => 9
)
[148] => stdClass Object
(
[countryId] => 129
[isoCode] => mz
[name] => Mozambique
[nameSlugified] => mozambique
[continentId] => 1
)
[149] => stdClass Object
(
[countryId] => 130
[isoCode] => mm
[name] => Myanmar
[nameSlugified] => myanmar
[continentId] => 2
)
[150] => stdClass Object
(
[countryId] => 131
[isoCode] => na
[name] => Namibië
[nameSlugified] => namibie
[continentId] => 1
)
[151] => stdClass Object
(
[countryId] => 233
[isoCode] => nr
[name] => Nauru
[nameSlugified] => nauru
[continentId] => 7
)
[152] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[isoCode] => nl
[name] => Nederland
[nameSlugified] => nederland
[continentId] => 4
)
[153] => stdClass Object
(
[countryId] => 133
[isoCode] => cw
[name] => Nederlandse Antillen
[nameSlugified] => nederlandse-antillen
[continentId] => 3
)
[154] => stdClass Object
(
[countryId] => 132
[isoCode] => np
[name] => Nepal
[nameSlugified] => nepal
[continentId] => 2
)
[155] => stdClass Object
(
[countryId] => 137
[isoCode] => ni
[name] => Nicaragua
[nameSlugified] => nicaragua
[continentId] => 3
)
[156] => stdClass Object
(
[countryId] => 135
[isoCode] => nc
[name] => Nieuw Caledonië
[nameSlugified] => nieuw-caledonie
[continentId] => 7
)
[157] => stdClass Object
(
[countryId] => 136
[isoCode] => nz
[name] => Nieuw Zeeland
[nameSlugified] => nieuw-zeeland
[continentId] => 7
)
[158] => stdClass Object
(
[countryId] => 138
[isoCode] => ne
[name] => Niger
[nameSlugified] => niger
[continentId] => 1
)
[159] => stdClass Object
(
[countryId] => 139
[isoCode] => ng
[name] => Nigeria
[nameSlugified] => nigeria
[continentId] => 1
)
[160] => stdClass Object
(
[countryId] => 234
[isoCode] => nu
[name] => Niue
[nameSlugified] => niue
[continentId] => 7
)
[161] => stdClass Object
(
[countryId] => 210
[isoCode] => kp
[name] => Noord-Korea
[nameSlugified] => noord-korea
[continentId] => 2
)
[162] => stdClass Object
(
[countryId] => 216
[isoCode] => nt
[name] => Noordpool
[nameSlugified] => noordpool
[continentId] => 4
)
[163] => stdClass Object
(
[countryId] => 140
[isoCode] => no
[name] => Noorwegen
[nameSlugified] => noorwegen
[continentId] => 4
)
[164] => stdClass Object
(
[countryId] => 232
[isoCode] => nf
[name] => Norfolk Eilanden
[nameSlugified] => norfolk-eilanden
[continentId] => 7
)
[165] => stdClass Object
(
[countryId] => 191
[isoCode] => ug
[name] => Oeganda
[nameSlugified] => oeganda
[continentId] => 1
)
[166] => stdClass Object
(
[countryId] => 192
[isoCode] => ua
[name] => Oekraïne
[nameSlugified] => oekraine
[continentId] => 4
)
[167] => stdClass Object
(
[countryId] => 197
[isoCode] => uz
[name] => Oezbekistan
[nameSlugified] => oezbekistan
[continentId] => 2
)
[168] => stdClass Object
(
[countryId] => 141
[isoCode] => om
[name] => Oman
[nameSlugified] => oman
[continentId] => 5
)
[169] => stdClass Object
(
[countryId] => 218
[isoCode] => tl
[name] => Oost Timor
[nameSlugified] => oost-timor
[continentId] => 2
)
[170] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[isoCode] => at
[name] => Oostenrijk
[nameSlugified] => oostenrijk
[continentId] => 4
)
[171] => stdClass Object
(
[countryId] => 246
[isoCode] => rn
[name] => Paaseiland
[nameSlugified] => paaseiland
[continentId] => 7
)
[172] => stdClass Object
(
[countryId] => 142
[isoCode] => pk
[name] => Pakistan
[nameSlugified] => pakistan
[continentId] => 2
)
[173] => stdClass Object
(
[countryId] => 143
[isoCode] => pw
[name] => Palau
[nameSlugified] => palau
[continentId] => 7
)
[174] => stdClass Object
(
[countryId] => 214
[isoCode] => ps
[name] => Palestina
[nameSlugified] => palestina
[continentId] => 5
)
[175] => stdClass Object
(
[countryId] => 144
[isoCode] => pa
[name] => Panama
[nameSlugified] => panama
[continentId] => 3
)
[176] => stdClass Object
(
[countryId] => 145
[isoCode] => pg
[name] => Papua Nieuw Guinea
[nameSlugified] => papua-nieuw-guinea
[continentId] => 7
)
[177] => stdClass Object
(
[countryId] => 146
[isoCode] => py
[name] => Paraguay
[nameSlugified] => paraguay
[continentId] => 9
)
[178] => stdClass Object
(
[countryId] => 147
[isoCode] => pe
[name] => Peru
[nameSlugified] => peru
[continentId] => 9
)
[179] => stdClass Object
(
[countryId] => 236
[isoCode] => pn
[name] => Pitcairn
[nameSlugified] => pitcairn
[continentId] => 7
)
[180] => stdClass Object
(
[countryId] => 149
[isoCode] => pl
[name] => Polen
[nameSlugified] => polen
[continentId] => 4
)
[181] => stdClass Object
(
[countryId] => 150
[isoCode] => pt
[name] => Portugal
[nameSlugified] => portugal
[continentId] => 4
)
[182] => stdClass Object
(
[countryId] => 151
[isoCode] => pr
[name] => Puerto Rico
[nameSlugified] => puerto-rico
[continentId] => 3
)
[183] => stdClass Object
(
[countryId] => 152
[isoCode] => qa
[name] => Qatar
[nameSlugified] => qatar
[continentId] => 5
)
[184] => stdClass Object
(
[countryId] => 999
[isoCode] => rr
[name] => reisinspiratie
[nameSlugified] => reisinspiratie
[continentId] => 4
)
[185] => stdClass Object
(
[countryId] => 153
[isoCode] => re
[name] => Réunion
[nameSlugified] => reunion
[continentId] => 1
)
[186] => stdClass Object
(
[countryId] => 154
[isoCode] => ro
[name] => Roemenië
[nameSlugified] => roemenie
[continentId] => 4
)
[187] => stdClass Object
(
[countryId] => 155
[isoCode] => ru
[name] => Rusland
[nameSlugified] => rusland
[continentId] => 4
)
[188] => stdClass Object
(
[countryId] => 156
[isoCode] => rw
[name] => Rwanda
[nameSlugified] => rwanda
[continentId] => 1
)
[189] => stdClass Object
(
[countryId] => 157
[isoCode] => mp
[name] => Saipan
[nameSlugified] => saipan
[continentId] => 7
)
[190] => stdClass Object
(
[countryId] => 222
[isoCode] => ws
[name] => Samoa
[nameSlugified] => samoa
[continentId] => 7
)
[191] => stdClass Object
(
[countryId] => 158
[isoCode] => sm
[name] => San Marino
[nameSlugified] => san-marino
[continentId] => 4
)
[192] => stdClass Object
(
[countryId] => 239
[isoCode] => st
[name] => Sao Tome en Principe
[nameSlugified] => sao-tome-en-principe
[continentId] => 1
)
[193] => stdClass Object
(
[countryId] => 159
[isoCode] => sa
[name] => Saudi Arabië
[nameSlugified] => saudi-arabie
[continentId] => 5
)
[194] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[isoCode] => sn
[name] => Senegal
[nameSlugified] => senegal
[continentId] => 1
)
[195] => stdClass Object
(
[countryId] => 247
[isoCode] => rs
[name] => Servië
[nameSlugified] => servie
[continentId] => 4
)
[196] => stdClass Object
(
[countryId] => 207
[isoCode] => yu
[name] => Servie en Montenegro
[nameSlugified] => servie-en-montenegro
[continentId] => 4
)
[197] => stdClass Object
(
[countryId] => 161
[isoCode] => sc
[name] => Seychellen
[nameSlugified] => seychellen
[continentId] => 1
)
[198] => stdClass Object
(
[countryId] => 162
[isoCode] => sl
[name] => Sierra Leone
[nameSlugified] => sierra-leone
[continentId] => 1
)
[199] => stdClass Object
(
[countryId] => 163
[isoCode] => sg
[name] => Singapore
[nameSlugified] => singapore
[continentId] => 2
)
[200] => stdClass Object
(
[countryId] => 238
[isoCode] => sh
[name] => Sint Helena
[nameSlugified] => sint-helena
[continentId] => 7
)
[201] => stdClass Object
(
[countryId] => 253
[isoCode] => cx
[name] => Sint Maarten
[nameSlugified] => sint-maarten
[continentId] => 3
)
[202] => stdClass Object
(
[countryId] => 235
[isoCode] => pm
[name] => Sint Pierre en Miquelon
[nameSlugified] => sint-pierre-en-miquelon
[continentId] => 7
)
[203] => stdClass Object
(
[countryId] => 165
[isoCode] => si
[name] => Slovenië
[nameSlugified] => slovenie
[continentId] => 4
)
[204] => stdClass Object
(
[countryId] => 164
[isoCode] => sk
[name] => Slowaakse Republiek
[nameSlugified] => slowaakse-republiek
[continentId] => 4
)
[205] => stdClass Object
(
[countryId] => 175
[isoCode] => sd
[name] => Soedan
[nameSlugified] => soedan
[continentId] => 1
)
[206] => stdClass Object
(
[countryId] => 237
[isoCode] => sb
[name] => Solomon Eilanden
[nameSlugified] => solomon-eilanden
[continentId] => 7
)
[207] => stdClass Object
(
[countryId] => 166
[isoCode] => so
[name] => Somalië
[nameSlugified] => somalie
[continentId] => 1
)
[208] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => South Sudan
[nameSlugified] => south-sudan
[continentId] => 1
)
[209] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[isoCode] => es
[name] => Spanje
[nameSlugified] => spanje
[continentId] => 4
)
[210] => stdClass Object
(
[countryId] => 211
[isoCode] => sj
[name] => Spitsbergen
[nameSlugified] => spitsbergen
[continentId] => 4
)
[211] => stdClass Object
(
[countryId] => 170
[isoCode] => lk
[name] => Sri Lanka
[nameSlugified] => sri-lanka
[continentId] => 2
)
[212] => stdClass Object
(
[countryId] => 172
[isoCode] => kn
[name] => St. Kitts and Nevis
[nameSlugified] => st-kitts-and-nevis
[continentId] => 3
)
[213] => stdClass Object
(
[countryId] => 173
[isoCode] => lc
[name] => St. Lucia
[nameSlugified] => st-lucia
[continentId] => 3
)
[214] => stdClass Object
(
[countryId] => 174
[isoCode] => vc
[name] => St. Vincent
[nameSlugified] => st-vincent
[continentId] => 3
)
[215] => stdClass Object
(
[countryId] => 176
[isoCode] => sr
[name] => Suriname
[nameSlugified] => suriname
[continentId] => 9
)
[216] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[isoCode] => sz
[name] => Swaziland
[nameSlugified] => swaziland
[continentId] => 1
)
[217] => stdClass Object
(
[countryId] => 180
[isoCode] => sy
[name] => Syrië
[nameSlugified] => syrie
[continentId] => 5
)
[218] => stdClass Object
(
[countryId] => 181
[isoCode] => tw
[name] => Taiwan
[nameSlugified] => taiwan
[continentId] => 2
)
[219] => stdClass Object
(
[countryId] => 213
[isoCode] => tj
[name] => Tajikistan
[nameSlugified] => tajikistan
[continentId] => 2
)
[220] => stdClass Object
(
[countryId] => 182
[isoCode] => tz
[name] => Tanzania
[nameSlugified] => tanzania
[continentId] => 1
)
[221] => stdClass Object
(
[countryId] => 183
[isoCode] => th
[name] => Thailand
[nameSlugified] => thailand
[continentId] => 2
)
[222] => stdClass Object
(
[countryId] => 220
[isoCode] => tb
[name] => Tibet
[nameSlugified] => tibet
[continentId] => 2
)
[223] => stdClass Object
(
[countryId] => 184
[isoCode] => tg
[name] => Togo
[nameSlugified] => togo
[continentId] => 1
)
[224] => stdClass Object
(
[countryId] => 240
[isoCode] => tk
[name] => Tokelau
[nameSlugified] => tokelau
[continentId] => 7
)
[225] => stdClass Object
(
[countryId] => 223
[isoCode] => to
[name] => Tonga
[nameSlugified] => tonga
[continentId] => 7
)
[226] => stdClass Object
(
[countryId] => 185
[isoCode] => tt
[name] => Trinidad en Tobago
[nameSlugified] => trinidad-en-tobago
[continentId] => 3
)
[227] => stdClass Object
(
[countryId] => 38
[isoCode] => td
[name] => Tsjaad
[nameSlugified] => tsjaad
[continentId] => 1
)
[228] => stdClass Object
(
[countryId] => 49
[isoCode] => cz
[name] => Tsjechische Republiek
[nameSlugified] => tsjechische-republiek
[continentId] => 4
)
[229] => stdClass Object
(
[countryId] => 186
[isoCode] => tn
[name] => Tunesië
[nameSlugified] => tunesie
[continentId] => 1
)
[230] => stdClass Object
(
[countryId] => 187
[isoCode] => tr
[name] => Turkije
[nameSlugified] => turkije
[continentId] => 5
)
[231] => stdClass Object
(
[countryId] => 188
[isoCode] => tm
[name] => Turkmenistan
[nameSlugified] => turkmenistan
[continentId] => 2
)
[232] => stdClass Object
(
[countryId] => 189
[isoCode] => tc
[name] => Turkse en Caicos Eilanden
[nameSlugified] => turkse-en-caicos-eilanden
[continentId] => 3
)
[233] => stdClass Object
(
[countryId] => 245
[isoCode] => tv
[name] => Tuvalu
[nameSlugified] => tuvalu
[continentId] => 7
)
[234] => stdClass Object
(
[countryId] => 195
[isoCode] => uy
[name] => Uruguay
[nameSlugified] => uruguay
[continentId] => 9
)
[235] => stdClass Object
(
[countryId] => 198
[isoCode] => vu
[name] => Vanuatu
[nameSlugified] => vanuatu
[continentId] => 7
)
[236] => stdClass Object
(
[countryId] => 199
[isoCode] => va
[name] => Vaticaanstad
[nameSlugified] => vaticaanstad
[continentId] => 4
)
[237] => stdClass Object
(
[countryId] => 200
[isoCode] => ve
[name] => Venezuela
[nameSlugified] => venezuela
[continentId] => 9
)
[238] => stdClass Object
(
[countryId] => 194
[isoCode] => gb
[name] => Verenigd Koninkrijk
[nameSlugified] => verenigd-koninkrijk
[continentId] => 4
)
[239] => stdClass Object
(
[countryId] => 193
[isoCode] => ae
[name] => Verenigde Arabische Emiraten
[nameSlugified] => verenigde-arabische-emiraten
[continentId] => 5
)
[240] => stdClass Object
(
[countryId] => 196
[isoCode] => us
[name] => Verenigde Staten
[nameSlugified] => verenigde-staten
[continentId] => 6
)
[241] => stdClass Object
(
[countryId] => 201
[isoCode] => vn
[name] => Vietnam
[nameSlugified] => vietnam
[continentId] => 2
)
[242] => stdClass Object
(
[countryId] => 202
[isoCode] => wf
[name] => Wallis & Futuna
[nameSlugified] => wallis-futuna
[continentId] => 7
)
[243] => stdClass Object
(
[countryId] => 215
[isoCode] => eh
[name] => Westelijke Sahara
[nameSlugified] => westelijke-sahara
[continentId] => 1
)
[244] => stdClass Object
(
[countryId] => 18
[isoCode] => by
[name] => Wit-Rusland
[nameSlugified] => wit-rusland
[continentId] => 4
)
[245] => stdClass Object
(
[countryId] => 204
[isoCode] => zm
[name] => Zambia
[nameSlugified] => zambia
[continentId] => 1
)
[246] => stdClass Object
(
[countryId] => 205
[isoCode] => zw
[name] => Zimbabwe
[nameSlugified] => zimbabwe
[continentId] => 1
)
[247] => stdClass Object
(
[countryId] => 171
[isoCode] => gs
[name] => Zuid Georgia
[nameSlugified] => zuid-georgia
[continentId] => 3
)
[248] => stdClass Object
(
[countryId] => 250
[isoCode] => ss
[name] => Zuid Sudan
[nameSlugified] => zuid-sudan
[continentId] => 1
)
[249] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[isoCode] => za
[name] => Zuid-Afrika
[nameSlugified] => zuid-afrika
[continentId] => 1
)
[250] => stdClass Object
(
[countryId] => 168
[isoCode] => kr
[name] => Zuid-Korea
[nameSlugified] => zuid-korea
[continentId] => 2
)
[251] => stdClass Object
(
[countryId] => 178
[isoCode] => se
[name] => Zweden
[nameSlugified] => zweden
[continentId] => 4
)
[252] => stdClass Object
(
[countryId] => 179
[isoCode] => ch
[name] => Zwitserland
[nameSlugified] => zwitserland
[continentId] => 4
)
)
[portalTicker] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[userId] => 430162
[username] => MarijeAniekGambia
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => gambia
[currentCountryName] => Gambia
[currentCountryIsoCode] => gm
[currentCountryId] => 68
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[firstName] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[reportsCount] => 20
[travelsCount] => 1
)
[1] => stdClass Object
(
[userId] => 195336
[username] => markjonkersleon
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/195/336_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/195/336_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => liberi
[currentCountryName] => Liberië
[currentCountryIsoCode] => lr
[currentCountryId] => 106
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 150
[countryName] => Portugal
[countryIsoCode] => pt
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 91
[countryName] => Ierland
[countryIsoCode] => ie
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[countryName] => Duitsland
[countryIsoCode] => de
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 19
[countryName] => België
[countryIsoCode] => be
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 179
[countryName] => Zwitserland
[countryIsoCode] => ch
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 158
[countryName] => San Marino
[countryIsoCode] => sm
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 93
[countryName] => Italië
[countryIsoCode] => it
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 149
[countryName] => Polen
[countryIsoCode] => pl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 34
[countryName] => Canada
[countryIsoCode] => ca
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 178
[countryName] => Zweden
[countryIsoCode] => se
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 108
[countryName] => Liechtenstein
[countryIsoCode] => li
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 74
[countryName] => Griekenland
[countryIsoCode] => gr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[countryName] => Oostenrijk
[countryIsoCode] => at
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 194
[countryName] => Verenigd Koninkrijk
[countryIsoCode] => gb
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 110
[countryName] => Luxemburg
[countryIsoCode] => lu
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[18] => stdClass Object
(
[countryId] => 187
[countryName] => Turkije
[countryIsoCode] => tr
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[19] => stdClass Object
(
[countryId] => 125
[countryName] => Monaco
[countryIsoCode] => mc
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[20] => stdClass Object
(
[countryId] => 161
[countryName] => Seychellen
[countryIsoCode] => sc
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[21] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[22] => stdClass Object
(
[countryId] => 199
[countryName] => Vaticaanstad
[countryIsoCode] => va
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[23] => stdClass Object
(
[countryId] => 82
[countryName] => Haïti
[countryIsoCode] => ht
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[24] => stdClass Object
(
[countryId] => 239
[countryName] => Sao Tome en Principe
[countryIsoCode] => st
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[25] => stdClass Object
(
[countryId] => 35
[countryName] => Kaap Verdië
[countryIsoCode] => cv
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[26] => stdClass Object
(
[countryId] => 72
[countryName] => Gibraltar
[countryIsoCode] => gi
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[27] => stdClass Object
(
[countryId] => 94
[countryName] => Ivoorkust
[countryIsoCode] => ci
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[28] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => ma
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[29] => stdClass Object
(
[countryId] => 37
[countryName] => Centraal Afrikaanse Republiek
[countryIsoCode] => cf
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[30] => stdClass Object
(
[countryId] => 162
[countryName] => Sierra Leone
[countryIsoCode] => sl
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[31] => stdClass Object
(
[countryId] => 59
[countryName] => Estland
[countryIsoCode] => ee
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[32] => stdClass Object
(
[countryId] => 104
[countryName] => Libanon
[countryIsoCode] => lb
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[33] => stdClass Object
(
[countryId] => 173
[countryName] => St. Lucia
[countryIsoCode] => lc
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[34] => stdClass Object
(
[countryId] => 85
[countryName] => Hongarije
[countryIsoCode] => hu
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[35] => stdClass Object
(
[countryId] => 50
[countryName] => Denemarken
[countryIsoCode] => dk
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[36] => stdClass Object
(
[countryId] => 55
[countryName] => Egypte
[countryIsoCode] => eg
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[37] => stdClass Object
(
[countryId] => 49
[countryName] => Tsjechische Republiek
[countryIsoCode] => cz
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[38] => stdClass Object
(
[countryId] => 87
[countryName] => India
[countryIsoCode] => in
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[39] => stdClass Object
(
[countryId] => 38
[countryName] => Tsjaad
[countryIsoCode] => td
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[40] => stdClass Object
(
[countryId] => 189
[countryName] => Turkse en Caicos Eilanden
[countryIsoCode] => tc
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[41] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[countryName] => Cuba
[countryIsoCode] => cu
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[42] => stdClass Object
(
[countryId] => 56
[countryName] => El Salvador
[countryIsoCode] => sv
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[43] => stdClass Object
(
[countryId] => 66
[countryName] => Frans Polynesië
[countryIsoCode] => pf
[continentId] => 7
[continentName] => Oceanië
)
[44] => stdClass Object
(
[countryId] => 30
[countryName] => Burkina Faso
[countryIsoCode] => bf
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[45] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[46] => stdClass Object
(
[countryId] => 152
[countryName] => Qatar
[countryIsoCode] => qa
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[47] => stdClass Object
(
[countryId] => 86
[countryName] => IJsland
[countryIsoCode] => is
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[48] => stdClass Object
(
[countryId] => 4
[countryName] => Andorra
[countryIsoCode] => ad
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[49] => stdClass Object
(
[countryId] => 21
[countryName] => Benin
[countryIsoCode] => bj
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[50] => stdClass Object
(
[countryId] => 184
[countryName] => Togo
[countryIsoCode] => tg
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[51] => stdClass Object
(
[countryId] => 218
[countryName] => Oost Timor
[countryIsoCode] => tl
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[52] => stdClass Object
(
[countryId] => 106
[countryName] => Liberië
[countryIsoCode] => lr
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[53] => stdClass Object
(
[countryId] => 196
[countryName] => Verenigde Staten
[countryIsoCode] => us
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[54] => stdClass Object
(
[countryId] => 122
[countryName] => Mexico
[countryIsoCode] => mx
[continentId] => 6
[continentName] => Noord-Amerika
)
[55] => stdClass Object
(
[countryId] => 20
[countryName] => Belize
[countryIsoCode] => bz
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[56] => stdClass Object
(
[countryId] => 78
[countryName] => Guatemala
[countryIsoCode] => gt
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[57] => stdClass Object
(
[countryId] => 83
[countryName] => Honduras
[countryIsoCode] => hn
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[58] => stdClass Object
(
[countryId] => 137
[countryName] => Nicaragua
[countryIsoCode] => ni
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[59] => stdClass Object
(
[countryId] => 46
[countryName] => Costa Rica
[countryIsoCode] => cr
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[60] => stdClass Object
(
[countryId] => 165
[countryName] => Slovenië
[countryIsoCode] => si
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[61] => stdClass Object
(
[countryId] => 47
[countryName] => Kroatië
[countryIsoCode] => hr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[62] => stdClass Object
(
[countryId] => 183
[countryName] => Thailand
[countryIsoCode] => th
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[63] => stdClass Object
(
[countryId] => 102
[countryName] => Laos
[countryIsoCode] => la
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[64] => stdClass Object
(
[countryId] => 201
[countryName] => Vietnam
[countryIsoCode] => vn
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[65] => stdClass Object
(
[countryId] => 32
[countryName] => Cambodja
[countryIsoCode] => kh
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[66] => stdClass Object
(
[countryId] => 115
[countryName] => Maleisië
[countryIsoCode] => my
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[67] => stdClass Object
(
[countryId] => 163
[countryName] => Singapore
[countryIsoCode] => sg
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[68] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[countryName] => Indonesië
[countryIsoCode] => id
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[69] => stdClass Object
(
[countryId] => 28
[countryName] => Brunei
[countryIsoCode] => bn
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[70] => stdClass Object
(
[countryId] => 130
[countryName] => Myanmar
[countryIsoCode] => mm
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[71] => stdClass Object
(
[countryId] => 148
[countryName] => Filipijnen
[countryIsoCode] => ph
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[72] => stdClass Object
(
[countryId] => 99
[countryName] => Kenia
[countryIsoCode] => ke
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[73] => stdClass Object
(
[countryId] => 191
[countryName] => Oeganda
[countryIsoCode] => ug
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[74] => stdClass Object
(
[countryId] => 156
[countryName] => Rwanda
[countryIsoCode] => rw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[75] => stdClass Object
(
[countryId] => 182
[countryName] => Tanzania
[countryIsoCode] => tz
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[76] => stdClass Object
(
[countryId] => 147
[countryName] => Peru
[countryIsoCode] => pe
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[77] => stdClass Object
(
[countryId] => 40
[countryName] => Chili
[countryIsoCode] => cl
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[78] => stdClass Object
(
[countryId] => 24
[countryName] => Bolivia
[countryIsoCode] => bo
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[79] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => za
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[80] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[countryName] => Swaziland
[countryIsoCode] => sz
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[81] => stdClass Object
(
[countryId] => 105
[countryName] => Lesotho
[countryIsoCode] => ls
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[82] => stdClass Object
(
[countryId] => 131
[countryName] => Namibië
[countryIsoCode] => na
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[83] => stdClass Object
(
[countryId] => 7
[countryName] => Antigua
[countryIsoCode] => ag
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[84] => stdClass Object
(
[countryId] => 251
[countryName] => Curaçao
[countryIsoCode] => cw
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[85] => stdClass Object
(
[countryId] => 193
[countryName] => Verenigde Arabische Emiraten
[countryIsoCode] => ae
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[86] => stdClass Object
(
[countryId] => 172
[countryName] => St. Kitts and Nevis
[countryIsoCode] => kn
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[87] => stdClass Object
(
[countryId] => 14
[countryName] => Bahama's
[countryIsoCode] => bs
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[88] => stdClass Object
(
[countryId] => 192
[countryName] => Oekraïne
[countryIsoCode] => ua
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[89] => stdClass Object
(
[countryId] => 17
[countryName] => Barbados
[countryIsoCode] => bb
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
)
[name] => Mark Jonkers
[firstName] => Mark
[reportsCount] => 162
[travelsCount] => 8
)
[2] => stdClass Object
(
[userId] => 350767
[username] => NicvanderRiet
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/350/767_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/350/767_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => gambia
[currentCountryName] => Gambia
[currentCountryIsoCode] => gm
[currentCountryId] => 68
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 70
[countryName] => Duitsland
[countryIsoCode] => de
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 12
[countryName] => Oostenrijk
[countryIsoCode] => at
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 85
[countryName] => Hongarije
[countryIsoCode] => hu
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 247
[countryName] => Servië
[countryIsoCode] => rs
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 154
[countryName] => Roemenië
[countryIsoCode] => ro
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 187
[countryName] => Turkije
[countryIsoCode] => tr
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 176
[countryName] => Suriname
[countryIsoCode] => sr
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => za
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[countryName] => Indonesië
[countryIsoCode] => id
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 128
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => ma
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[countryName] => Senegal
[countryIsoCode] => sn
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Nic van der Riet
[firstName] => Nic
[reportsCount] => 33
[travelsCount] => 8
)
[3] => stdClass Object
(
[userId] => 416301
[username] => anketaken
[photoRevision] => 5
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/416/301_50x50.jpg?r=5
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/416/301_105x105.jpg?r=5
[currentContinentId] => 9
[currentContinentName] => Zuid-Amerika
[currentContinentNameSlugified] => zuid-amerika
[currentCountryNameSlugified] => suriname
[currentCountryName] => Suriname
[currentCountryIsoCode] => sr
[currentCountryId] => 176
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 5
[countryName] => Angola
[countryIsoCode] => ao
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 64
[countryName] => Frankrijk
[countryIsoCode] => fr
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 176
[countryName] => Suriname
[countryIsoCode] => sr
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Anke Taken-Ribbers
[firstName] => Anke
[reportsCount] => 60
[travelsCount] => 4
)
[4] => stdClass Object
(
[userId] => 207232
[username] => JanetterHogt
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/207/232_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/207/232_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 2
[currentContinentName] => Azië
[currentContinentNameSlugified] => azi
[currentCountryNameSlugified] => bangladesh
[currentCountryName] => Bangladesh
[currentCountryIsoCode] => bd
[currentCountryId] => 16
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 167
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => za
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[1] => stdClass Object
(
[countryId] => 177
[countryName] => Swaziland
[countryIsoCode] => sz
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[2] => stdClass Object
(
[countryId] => 105
[countryName] => Lesotho
[countryIsoCode] => ls
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[3] => stdClass Object
(
[countryId] => 92
[countryName] => Israel
[countryIsoCode] => il
[continentId] => 5
[continentName] => Midden Oosten
)
[4] => stdClass Object
(
[countryId] => 170
[countryName] => Sri Lanka
[countryIsoCode] => lk
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[5] => stdClass Object
(
[countryId] => 134
[countryName] => Nederland
[countryIsoCode] => nl
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[6] => stdClass Object
(
[countryId] => 88
[countryName] => Indonesië
[countryIsoCode] => id
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[7] => stdClass Object
(
[countryId] => 208
[countryName] => Cuba
[countryIsoCode] => cu
[continentId] => 3
[continentName] => Centraal-Amerika
)
[8] => stdClass Object
(
[countryId] => 200
[countryName] => Venezuela
[countryIsoCode] => ve
[continentId] => 9
[continentName] => Zuid-Amerika
)
[9] => stdClass Object
(
[countryId] => 1
[countryName] => Albanië
[countryIsoCode] => al
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[10] => stdClass Object
(
[countryId] => 112
[countryName] => Macedonië
[countryIsoCode] => mk
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[11] => stdClass Object
(
[countryId] => 183
[countryName] => Thailand
[countryIsoCode] => th
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[12] => stdClass Object
(
[countryId] => 87
[countryName] => India
[countryIsoCode] => in
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
[13] => stdClass Object
(
[countryId] => 169
[countryName] => Spanje
[countryIsoCode] => es
[continentId] => 4
[continentName] => Europa
)
[14] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[15] => stdClass Object
(
[countryId] => 68
[countryName] => Gambia
[countryIsoCode] => gm
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[16] => stdClass Object
(
[countryId] => 160
[countryName] => Senegal
[countryIsoCode] => sn
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
[17] => stdClass Object
(
[countryId] => 16
[countryName] => Bangladesh
[countryIsoCode] => bd
[continentId] => 2
[continentName] => Azië
)
)
[name] => Janet Hogt
[firstName] => Janet
[reportsCount] => 105
[travelsCount] => 16
)
[5] => stdClass Object
(
[userId] => 431478
[username] => Gambia2017
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/431/478_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/431/478_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => guinea-bissau
[currentCountryName] => Guinea-Bissau
[currentCountryIsoCode] => gw
[currentCountryId] => 79
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => John Bogaard
[firstName] => John
[reportsCount] => 1
[travelsCount] => 1
)
[6] => stdClass Object
(
[userId] => 164268
[username] => lievejacques
[photoRevision] => 0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_105x105.jpg?r=0
[currentContinentId] => 1
[currentContinentName] => Afrika
[currentContinentNameSlugified] => afrika
[currentCountryNameSlugified] => guinea-bissau
[currentCountryName] => Guinea-Bissau
[currentCountryIsoCode] => gw
[currentCountryId] => 79
[visitedCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
)
)
[name] => Lieve Jacques
[firstName] => Lieve
[reportsCount] => 55
[travelsCount] => 7
)
)
[latestNews] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[newsId] => 102
[date] => 2024-04-22
[title] => Zo maak je jouw droomreis bereikbaar
[text] =>
Heb je altijd al een bepaalde droombestemming gehad, maar heeft jouw budget het nooit toegelaten de reis te maken? Wanneer je de volgende slimme tips meeneemt, kan je zorgen dat je toch eindelijk op de plek van je dromen kan verblijven. Door de dingen net even anders aan te pakken, kan jij de reis maken waar je echt gelukkig van wordt. Zonder dat je op de kwaliteit hoeft in te leveren. Laten we snel naar de tips kijken.
1 De goedkoopste tickets
Het eerste wat je moet doen, is zorgen dat de reis zelf zo voordelig als mogelijk wordt. Dit hoeft niet lastig te zijn. Je hebt namelijk een heel krachtig wapen in handen om dat voor elkaar te krijgen. Het begint met vliegtickets vergelijken op Vliegennaar.nl. Dit is namelijk de methode waarop je kan ontdekken waar je de goedkoopste tickets naar jouw droombestemming kan vinden. Het voordeel van deze methode is dat je in één oogopslag direct alles ziet, dus je weet zeker dat je bespaart, want een lagere prijs vind je niet. Zo houd je direct al een fors bedrag over.
2 Nog meer vergelijken
Je kan er zeker van zijn dat je de laagste prijs betaalt wanneer je het Vliegennaar.nl flight alert aan hebt staan. Zo krijg je een melding wanneer de prijs lekker laag is. Deze methode kan je natuurlijk ook op andere zaken toepassen. Zo kan je bijvoorbeeld ook je verblijfplaats lekker voordelig maken door eerst de opties met elkaar te vergelijken. Door vooraf veel onderzoek te doen en alles naast elkaar te leggen, kan je flink besparen. Waardoor dus ook droombestemmingen ineens gewoon binnen het budget vallen. Dit kan weleens precies dat verschil maken voor jou.
3 Maak gebruik van experttips
Een probleem met reizen boeken is dat je moet af gaan op wat anderen je vertellen. Wanneer je alleen naar organisaties luistert, dan is de kans groot dat jouw reis veel duurder uitpakt dan je zou wensen. Dit is natuurlijk ook in het voordeel van de organisaties. Luister je echter naar iemand die een expert is met betrekking tot jouw locatie, dan is dat natuurlijk een ander verhaal. Wil je bijvoorbeeld naar Turkije? Dan zal je ontdekken dat jouw dromen juist worden waargemaakt op de plekken die niet als eerste worden aangeprezen. Dit maakt dus een groot verschil in de kosten die je maakt.
4 Doe zoveel als mogelijk zelf
Tot slot is het slim om zoveel als mogelijk zelf te doen. Zeker als het gaat om je droomreis, is het natuurlijk veel meer dan gewoon een vakantie. Je gaat ernaartoe omdat je ook echt dingen wilt ervaren. Hoe kan je iets nu beter ervaren dan door jezelf erin onder te dompelen? Op die manier zal je een blijvende herinnering maken en kan je ook nog eens goed zorgen dat de kosten voor je reis in de hand gehouden worden. Wanneer je dus geen groot budget hebt, maar wel het maximale wilt beleven, dan kan je er goed aan doen om veel zelf aan te pakken.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => zo-maak-je-jouw-droomreis-bereikbaar
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/102/102_1.jpg
)
[1] => stdClass Object
(
[newsId] => 101
[date] => 2024-04-08
[title] => Wat maakt een vakantie met de camper zo bijzonder
[text] =>
Het huren van een camper is een geweldige manier om een vakantie eens op een andere manier te beleven. Niet gebonden aan één accommodatie, maar juist vrijheid om te gaan en staan waar je wilt. Met een camper heb je alle luxe binnen handbereik, terwijl je tegelijkertijd midden in de natuur kunt zijn. Dit maakt een vakantie met de camper zo bijzonder. Via het platform van Goboony komen vraag en aanbod samen en kun je voor een bepaalde tijd een camper huren om kennis te maken met deze manier van vakantie. Dus twijfel je al een tijdje om eens met de camper op reis te gaan, bekijk dan eens de website van Goboony. Zo heb je een beetje een idee wat er allemaal mogelijk is, kun je ook direct zien wat de kosten hiervan zijn. Daarnaast vertellen we je natuurlijk graag wat een vakantie met de camper zo bijzonder maakt.
De vrijheid van een camper
Met een camper kun je letterlijk alle kanten op. Geen geplande routes of vaste verblijfplaatsen, maar de mogelijkheid om je vakantie naar eigen wens in te vullen. Of je nu van de rust en ruimte van de natuur houdt, of juist liever steden en toeristische attracties bezoekt, met een camper is het allemaal mogelijk. Je kunt eenvoudig van de ene plek naar de andere reizen en onderweg genieten van prachtige uitzichten.
Alle luxe binnen handbereik
Een camper biedt alle comfort die je nodig hebt tijdens je vakantie. Het is als een mobiel huis op wielen, voorzien van alles wat je wenst. Een comfortabel bed, een keuken om zelf te koken en een badkamer met douche en toilet. Dit betekent dat je zelfvoorzienend bent en niet afhankelijk hoeft te zijn van hotels of restaurants. Je kunt overal stoppen en genieten van je eigen maaltijden, zonder dat je iets mist.
Midden in de natuur
Als je met een camper op vakantie gaat, kun je ervoor kiezen om midden in de natuur te verblijven. Campings die speciaal voor campers zijn ingericht bieden vaak prachtige staanplaatsen in een bosrijke omgeving. Je wordt wakker met het geluid van fluitende vogels en geniet van de frisse buitenlucht. Ook kun je ervoor kiezen om op camperplaatsen te overnachten, waarbij je vaak kunt parkeren op unieke locaties, zoals aan het water of met uitzicht over weilanden. Het enige waar je wel even rekening mee moet houden, is dat je zorgt voor een goede verzekering. Zo kan er namelijk altijd iets gebeuren onderweg. Ons advies is het afsluiten van de Goboony Camperverzekering voor je camper, zodat je zeker weet dat je bij schade of pech ontzettend snel geholpen wordt.
Een vakantie op maat
Met een camper heb je de mogelijkheid om je vakantie volledig naar eigen wens in te vullen. Geen vaste vertrek- of aankomstdatum, maar juist de vrijheid om te gaan en staan waar je wilt. Wil je langer op een bepaalde plek blijven? Geen probleem, je kunt je reisschema eenvoudig aanpassen. Dit maakt een vakantie met de camper zeer flexibel en ideaal voor mensen die graag hun eigen plan trekken.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => wat-maakt-een-vakantie-met-de-camper-zo-bijzonder
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/101/101_1.jpg
)
[2] => stdClass Object
(
[newsId] => 100
[date] => 2024-02-19
[title] => 3x inspiratie voor een onvergetelijke vakantie in Turkije!
[text] =>
Ben jij van plan om binnenkort op vakantie naar Turkije te gaan? Lees dan gauw verder. Turkije staat natuurlijk bekend om zijn diversiteit dankzij de vele culturen die er samenkomen. Dit in combinatie met het fijne klimaat en de prachtige natuur maakt het land de ideale vakantiebestemming. Je kunt in Turkije genieten van stranden, natuur, cultuur en meer. Hieronder vind je inspiratie voor een onvergetelijke vakantie in het diverse land!
Ontdek de multiculturele sferen in Istanbul
Als je naar Turkije vliegt, is de kans groot dat je naar de hoofdstad Istanbul vliegt. De hoofdstad van Turkije ligt op ongeveer 3 uur vliegen van Amsterdam en is daarmee snel en makkelijk te bereiken. Vliegtickets Turkije boek je dan ook snel en eenvoudig online. Ben jij een echte stedenliefhebber? Blijf dan zeker een paar dagen lang in de hoofdstad, zodat je de stad goed kunt ontdekken. De stad kent twee delen, namelijk een deel in Europa en een deel in Azië. Dit zorgt ook voor een bijzondere multiculturele sfeer in de stad, wat je bijvoorbeeld goed terug ziet komen op markten zoals de Grote Bazaar. In Istanbul kun je ook verschillende kerken en moskeeën bezoeken en kennismaken met de twee verschillende religies van deze stad. Je merkt het, het is zeker de moeite waard om even in Istanbul te stoppen als je op reis gaat naar Turkije!
Geniet van de prachtige natuur in Pamukkale
Turkije staat niet alleen bekend als strand- en stedenbestemming. Het is ook een goede bestemming voor natuurliefhebbers. Een van de mooiste natuurgebieden van het land is bijvoorbeeld Pamukkale, wat in het zuidwesten van Turkije ligt. De naam van het natuurgebied betekent letterlijk: ‘kasteel van katoen’. Het natuurgebied heeft zijn naam te danken aan de kalkstenen terrassen die gevuld zijn met azuurblauw water. De terrassen zijn ontstaan door de afzetting van mineraalrijk water van de warmwaterbronnen in het gebied. Dit ziet er erg bijzonder uit en is daarom ook zeker de moeite waard om te bekijken. Als natuurliefhebber kun je deze plek dus zeker niet missen tijdens een vakantie naar Turkije!
Relax tijdens een strandvakantie in Alanya
Alanya is een levendige badplaats die bekend staat om zijn prachtige stranden, bruisende sfeer en culturele bezienswaardigheden. De populaire badplaats ligt aan de zuidkust van Turkije en is makkelijk bereikbaar met het vliegtuig. In Alanya is het klimaat het hele jaar door warm en zonnig, wat het ook een goede bestemming maakt voor een winterzonvakantie. Een van de meest bezochte bezienswaardigheden van Alanya is het indrukwekkende middeleeuwse kasteel, dat hoog boven de stad op een grote rots ligt. Vanaf het kasteel heb je een prachtig uitzicht over de Middellandse Zee en de omliggende stad. Daarnaast heeft Alanya kilometers aan prachtige stranden, waar bezoekers kunnen genieten van de zon, het strand en kunnen zwemmen in het helderblauwe water. Ook kun je er goed terecht om te snorkelen en duiken. Kortom, een bezoekje aan de badplaats Alanya is de moeite waard om te overwegen!
Dankzij de diversiteit heeft Turkije voor iedereen wel wat te bieden. Het maakt niet uit of je nu van strand, steden of natuur houdt er zit voor iedereen wel wat moois bij!
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => 3x-inspiratie-voor-een-onvergetelijke-vakantie-in-turkije
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/100/100_1.jpg
)
)
[topCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 55
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 10307
[position] => 1
[countryName] => Egypte
[countryIsoCode] => EG
[continentName] => Afrika
)
[1] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 128
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 21847
[position] => 2
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => MA
[continentName] => Afrika
)
[2] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 191
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 47254
[position] => 3
[countryName] => Oeganda
[countryIsoCode] => UG
[continentName] => Afrika
)
[3] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 71
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 4
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => GH
[continentName] => Afrika
)
[4] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 167
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 5
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => ZA
[continentName] => Afrika
)
)
[countryId] => 79
[countryName] => Guinea-Bissau
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
[countryPopulation] => 0
[countrySurface] => 0
[capitalCityLongitude] => 0.000000
[capitalCitylatitude] => 0.000000
[portalReports] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[15] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-10-01
[title] => Ook de tweede stageweek overleefd!
[message] => Inmiddels zijn we alweer 2,5 week in Gambia en merken dat we al goed beginnen te wennen aan het ooh zo warme, arme en verre Gambiaanse land. We merken ook dat we steeds minder de nijging hebben om te schrijven over de dingen die we hier zien. Niet omdat dit niet nog steeds erg raar is, maar we accepteren het meer en kijken er veel minder van op dan in het begin! Een aantal dingen doen wij dan ook al zelf, terwijl we hadden gezworen om deze dingen nooit te doen. Grenzen verleggen we continue, maar dat moet ook wel. We merken goed dat Gambia nog niet heel bekend is als toeristisch land. Dit merken we vooral aan alle kinderen die op ons afstormen en de hele tijd Toebap schreeuwen. Dit betekend voor hun blanke. Je moet dan ook vooral niet opkijken als er 6 kinderen aan je beide armen hangen terwijl je er maar twee hebt. Gelukkig hebben we ook nog twee benen en een rug waar op te klimmen is. De moedervlekjes zijn ‘viezigheden’ en proberen de kinderen dan ook van onze huid af te vegen. Wanneer dit niet lukt gaan ze gewoon naar het volgende moedervlekje totdat ze eindelijk doorhebben dat dit niet gaat. Ons haar is ook een bijzonder fenomeen en word dan ook niet voorzichtig mee omgegaan. We voelen ons soms een beetje aapjes, met erg veel bezoekers, alleen de kooi om ons heen mist.
De afgelopen stageweek hebben wij ook veel dingen gedaan die wij eigenlijk absoluut niet wilden doen! Op de surgery ward (afdeling chirurgie) liggen veel kleine kindjes van een paar maand tot een paar jaar oud met flinke brandwonden. Deze hebben zij opgelopen doordat er een pot of pan met kokend water van de oh zo stabiele gaspit is gevallen. Deze kinderen zijn dan ook vaak voor de helft van hun lichaam verbrand. Erg sneu en je voelt gewoon de pijn door alleen al naar ze te kijken. De kindjes beginnen dan ook al met krijzen wanneer er een zuster of broeder naar ze toe komt, dit komt omdat ze eigenlijk getroumatiseerd zijn vanwege “dressing”, dit is de wondzorg. Tijdens de dressing wordt er niet aan pijnmedicatie gedaan, al hebben we dat eigenlijk überhaupt nog niet met ook maar iets gezien hier op de afdeling. De brandwonden worden besproeid met een zoutoplossing wat ontsmettend moet werken en worden daarna schoongeboend met watjes. Dit gaat ongeveer op dezelfde manier als dat je een aangekoekte pan moet schoonboenen. Hierbij schreeuwen de kinderen het dan ook uit van de pijn wat wij erg naar vinden om te zien en er bijna zelf van beginnen te huilen. De ouders zijn erg streng en proberen hun kinderen te laten stoppen met huilen door tegen de kinderen te gaan schreeuwen. Alsof er echt nul komma nul begrip is voor de pijn van het kind. Er wordt hier dan ook absoluut niet betuttelend gedaan naar kinderen toe. Volwassenen en kinderen worden op dezelfde manier aangepakt door de verpleegkundigen. Op gegeven moment werden wij door een verpleegkundige gepusht en ze zei dat wij ook de dressing moesten gaan doen. De eerste patiënt deed zij voor, en daarna mochten wij. De eerste patiënt was een volwassen vrouw en wij keken elkaar de hele tijd aan met de woorden dat wij dit eigenlijk absoluut niet wilden gaan doen. Dit is niet de manier van wondzorg zoals wij dat in Nederland leren en wij vonden het ook wat onmenselijk. Daarbij waren de volgende patiënten de kindjes! Toch deden wij maar een schort om en probeerden deze grens te overwinnen met het idee dat wij toch nog wel ergere dingen zouden moeten doen hier in Gambia. Een van de kindjes begon toebab, toebab, toebab te krijsen tijdens de dressing, dit raakt je toch wel enorm. Samen hebben we van de brandwonden van 3 jonge kindjes verzorgd. De laatste patiënt voor de dressing was een vrouw met een enorme hap uit haar been door een wond die was veroorzaakt door diabetes. Deze wond was begonnen met een heel klein wondje waar de arts in eerste instantie niets aan wilde doen. Nu was de wond ongeveer zo breed als een volleybal geworden en was geler dan geel door infectie. Daarbij was er ook nog wat dood weefsel te vinden in deze wond wat met een mesje weggesneden moest worden. Gelukkig kreeg deze vrouw pijnstillers, geintje natuurlijk. De vrouw was in het Gambiaans met van alles aan het vloeken waardoor een andere patiënt die tegenover haar lag erg moest lachen, zij was natuurlijk al aan de beurt geweest. Aniek trok wit weg en wist niet hoe snel ze erbij moest gaan zitten. Marije mocht ondertussen verder gaan met snijden in het been van de mevrouw, maar wilde dit natuurlijk echt niet doen! Na de wondzorg mocht deze mevrouw diclofenac toegediend krijgen in haar bovenarm. Marije wilde dit wel doen, maar als blikken konden doden dan was Marije nu doder dan dood geweest. De mevrouw vond haar niet meer zo aardig na de heftige wondzorg en dan ook nog eens een injectie. Ja… sorry. Later is Marije maar even weer naar de mevrouw toe gegaan om haar excuses aan te bieden dat ze zoveel pijn moest lijden. Ze lachte (gelukkig) alweer, want we zijn tenslotte in “The smiling coast of Africaaaa!”.
Op de afdeling is ook een man binnengekomen die op de fiets is aangereden door een taxi. Tijdens dit ongeluk is hij met zijn hoofd op een steen terecht gekomen, waardoor er een grote glip in zijn hoofd is gekomen. We konden heel diep in zijn hoofd kijken. De familie van de man woont een eindje verderop en tijdens het ongeval had de man geen telefoon bij zich. Oftewel… de man kon zijn familie niet vertellen dat hij in het ziekenhuis lag. Familie doet erg veel voor patiënten. Familie helpt met douchen, geven de patiënten te eten en noem maar op. De familie van deze man weet nergens van en dus heeft hij geen schone kleding om aan te trekken… Niemand die dit voor hem regelt…. Ook heeft de man geen geld bij zich. In het ziekenhuis waar wij werken zijn een aantal medicijnen gratis aanwezig, moet een patiënt andere medicatie krijgen dan moet familie dit kopen bij een pharmacy. Voor deze patiënt gold dus, geen geld, geen medicijnen. Toen deze man ongeveer een dag op onze stageafdeling lag vroegen wij ons af of hij wel eten kreeg… maar ook hierbij gold geen familie geen voedsel! Het ziekenhuis deelt wel 2x per dag een maaltijd uit (die er overigens echt heel vies uitzien), maar aangezien de man geen kopje en lepel bij zich had zou hij niks krijgen. Ongelofelijk niemand die zich druk maakt. Daarom hebben wij maar een oplossing bedacht.
Op onze vrije zaterdag zijn wij uitgenodigd door een medewerker van het hostel waarin wij verblijven. Hij nodigde ons uit om bij zijn gezin thuis te komen. We hadden het vermoeden dat deze man het niet zo heel erg breed had. Toen de taxi ons naar zijn huis bracht werd deze gedachte bevestigd. We kwamen echt in een achterstandswijkje terecht waar huizen op hutjes lijken en kindjes op bloten voeten en veel te grote kleren rondlopen. We hebben een grote zak rijst gekocht voor zijn vrouw en maakten de kinderen blij met wat speelgoed en kleding uit Nederland! De man heeft 3 kinderen, maar kan helaas alleen zijn oudste dochter naar school sturen. Om 1 kind naar school te kunnen sturen betaal je 500 Dalasie per 3 maanden, dus 10 euro. Hier schrokken we wel even van. In Nederland kopen wij Nike schoenen voor 120 euro. Of een winterjas voor meer dan 100 euro… En regelmatig een reep Tony Chocolony chocola voor 3 euro (wat een kind een maand lang naar school kan sturen)… We hebben er even aan zitten denken om een deze mensen een bedrag te geven zodat de kinderen naar school kunnen gaan. Maar voor de kinderen zou de teleurstelling waarschijnlijk nog veel groter zijn zodra dat geld op is en ze daarom niet meer verder kunnen op school. Daarom hebben we dit maar niet gedaan. Ondanks dat deze mensen het best slecht hebben werden we verast met een heerlijke maaltijd. Sla, komkommer, tomaat, ui, vis (inclusief kop natuurlijk) en AARDAPPELS!! Het was echt heerlijk en we zaten bomvol! Tot onze verbazing kregen we hierna nog een bord met eten!! Dit zag er alleen iets anders uit… sterker nog het zag er precies hetzelfde uit als het ziekenhuisvoedsel, fijn geperste rijst met gele melk, verschrikkelijk. We vonden het heel erg onbeleefd, maar kregen hiervan echt geen 2 happen door onze keel. Gelukkig geloofden ze dat we erg vol zaten en zaten er 30 hongerige kindjes toe te kijken die ons heel graag wilden helpen met eten!
Aanstaande maandag beginnen wij voor twee weken op de pediatric ward, de kinderafdeling!! Hier hebben wij ontzettend veel zin aan!
PS: Bedankt voor de leuke reacties die worden geplaatst onder de verhalen! We vinden het erg leuk om te lezen dat er zo met ons wordt meegeleefd.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4945306
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1091
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ook-de-tweede-stageweek-overleefd
)
[16] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-25
[title] => Een terugweg om NOOOOIT meer te vergeten
[message] => Op zondag hadden wij ons laatste vrije dagje alweer en wilden deze goed besteden op een luxe plek van Serekunda. Wij zochten het beste hotel van Serekunda op en konden hier zwemmen en genieten van het strand. Onze vriend van het hotel had een taxi voor ons geregeld (een betrouwbare). De chauffeur zette ons af bij het hotel en we spraken af dat hij ons om 18:30 uur weer op moest halen. Elke ochtend wordt er in het hotel van 11:00 uur tot 11:30 uur gieren gevoerd. Dit konden wij dan ook zien en er kwamen wel dertig gieren op het eten af. Hierna gingen we lekker aan het zwembad liggen tot een uurtje of 17:30. En toen begon het avontuur…
De taxichauffeur zou ons om 18:30 uur komen ophalen op dezelfde plek als hij ons had afgezet. Tegen de tijd dat wij op de afgesproken plek stonden was het nog maar 18:00 uur en moesten we dus eventjes wachten. Na wel 100 keer aangesproken te zijn geweest, nee te hebben geschud en hebben laten weten dat wij niks willen kopen, geen taxi willen, geen tweede vriendje willen of wat anders begonnen wij ons toch wel zorgen te maken of meneer de taxichauffeur wel zou komen opdagen. Inmiddels was het ook al 18:45 uur geweest en probeerde Marije de man te smsen, maar helaas, geen saldo meer! “Oké, hij zou vast wel komen” zeiden we tegen onszelf. Er kwam een Gambiaanse vent voorbijgelopen met een Nederlands shirt aan. Hij zag dat wij Nederlands waren en was helemaal enthousiast over Nederland (hij was er alleen nog nooit geweest). De vent probeerde Marije te versieren door een ketting bij haar om te doen, maar NATUURLIJK was deze niet gratis. Wij probeerden de vent duidelijk te maken dat wij geen geld bij ons hadden en dit vond hij geen punt. Als we morgen weer kwamen konden we morgen wel betalen. Maar nee, hier trapten wij natuurlijk niet in. Tenslotte wilden wij graag naar ons hotel toe en wisten niet zo goed hoe we dit moesten gaan doen. Wij waren gewaarschuwd door Sankung (onze begeleider) dat je hier in Gambia niet zomaar een taxi moest pakken, omdat ze ons dan veel en veel teveel zouden laten betalen en ze niet te vertrouwen waren. De vent van de ketting stond nog bij ons en had door dat wij ons zorgen maakten of wij wel thuis zouden komen. “I’ll help you!” zei hij. “I like you girls and I like Holland so I will help you”. Vol vertrouwen liepen wij met deze vent mee naar de plaatselijke Bush Bush (boesj boesj). Dit koste maar 8 dalasi per persoon (16 eurocent). Vol vertrouwen stapten wij de Bush Bush in en de vent stapte hier ook bij in… “You can go now, we will be fine” vertelde we hem. Hij keek verbaast op en zei: “But, what do I have now???” Al snel kwamen we er achter dat ook de weg wijzen naar de taxi niet geheel gratis was voor hem! Hierop hebben wij hem nogmaals duidelijk gemaakt dat wij geen geld hadden net zoals dat wij hem dat verteld hadden bij het verkopen van de ketting. De vent keek niet erg vrolijk en stapte de boesj uit. Eindelijk zaten we in een busje op weg naar huis, dachten we… Een van de mensen in de taxi vroeg aan ons naar welk ziekenhuis wij toe moesten. Het Serekunda Hospital, ja oké, maar er zijn er twee! En denk je dat die twee ziekenhuizen andere namen hebben? Nee, er zijn twee Serekunda Hospitals hier. Na dus ongeveer tien meter te hebben gereden schreeuwden wij dat wij er weer uit moesten en sprongen snel uit de bus en bedankten de mensen die er zo alert op waren dat wij in de verkeerde taxi zijn gaan zitten. “Oké, hoe komen we nu thuis?”
Ondertussen werd het donker en hing er onweer in de lucht. Marije raakte al in paniek en Aniek scheet eigenlijk ook al in haar broek maar probeerde zich groot te houden voor Marije. We hielden een taxi aan en vroegen de man of hij wist waar het Serekunda Hospital is. “Yeah ofcourse!” zei hij. We vroegen hem wat hij ervoor wilde hebben en hij vroeg maar 150 dalasi (3 euro). Na nog een keer duidelijk nagevraagd te hebben of hij wist waar het Serekunda Hospital is, stapten we bij hem in. Al snel werd het duidelijk dat de taxichauffeur de verkeerde kant op reed. Na een tijdje begon het ook enorm te regenen en was het buiten al donkerder dan donker. Overal waar je keek liepen zwarte mensen en we hebben nog nooit zoveel auto’s bij elkaar gezien en iedereen stak zomaar over, links van de auto, rechts van de auto, van achteren en van voren. We begonnen er een beetje aan de twijfelen of we vanavond nog wel thuis zouden komen. Marije zag het al helemaal niet meer zitten en Aniek loog dat zij er van verzekerd was dat wij wel thuis zouden komen.
Op gegeven moment klonk er een heeeeeel raar geluid onder de auto. Waarop Aniek aan de man vroeg wat het was. “It is the rain”… Als dat waar was zouden wij onze schoen op eten. Ondertussen begonnen mensen naar ons te seinen en schreeuwde een man op een motor naar ons dat er iets niet goed zat. Toen geloofde toch ook eindelijk de taxichauffeur dat er misschien toch iets mis was. Er bleek een HELE GROTE sherrycan vast te zitten onder de auto. De taxichauffeur moest hiervoor uit de auto en onder de auto kruipen. Dus de chauffeur parkeerde de taxi ergens midden op de weg en kroop onder de auto. Het regende zo ontiegelijk hard dat in de dertig seconden dat hij de sherrycan heeft weggehaald, de chauffeur helemaal doorweekt was. We konden weer verder rijden.
Eenmaal duidelijk te hebben gemaakt dat de chauffeur niet naar het goede ziekenhuis was gereden, reed hij naar het andere Serekunda Hospital toe. Ondertussen was het al 19:30 geweest en waren wij nog steeds niet thuis. Langzamerhand werden de wegen steeds bekender voor ons en werden wij opgelucht dat wij toch nog thuis zouden komen. Eenmaal bij het Hotel moesten wij nog uit de auto, terwijl het abnormaal hard regende, waaide en onweerde. Voor ons leek het meer op een orkaan, zo hard! We betaalden de man, pakten de spullen en sprinten naar de trap toe. Marije droeg de tas (die niet zo heel erg ligt was) en was dus niet de snelste. Aniek hield het al voor gezien en sprintte naar boven toe. Ondertussen is het al 20.30 en typen wij dit verslag met buikpijn van het lachen. Elke dag maken we weer wat nieuws mee en vragen ons af of er ooit een moment komt waarbij we gaan wennen aan deze manier van leven.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4944102
[countryId] => 79
[pictureCount] => 20
[visitorCount] => 1172
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/305/283_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => een-terugweg-om-nooooit-meer-te-vergeten
)
[17] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-22
[title] => De eerste stageweek zit er weer op
[message] => Dat wij veel verschillen zouden gaan opmerken tussen Nederland en Gambia dat wisten we, maar dat er ZOVEEL verschil zou zijn vinden wij toch echt wel schokkend. Een aantal dingen (eigenlijk een hele lijst) zullen wij vertellen in dit nieuwe verslag.
Op de Surgery ward liggen veel patiënten met abcessen (een ontsteking in het lichaam). Deze patiënten krijgen allemaal antibiotica. Een van deze patiënten was een klein meisje van zeven maanden, echt een cutie, met een abces onder haar oksel. Bij haar kon je erg duidelijk een grote bult zien die onder de huid zat. Wij wisten vanuit ervaring en theorie dat dit weggehaald moest worden en dat gebeurde dan ook op (pas) de derde dag dat zij in het ziekenhuis lag. De arts vroeg hierbij om assistentie van de studenten en zij moesten het kleine meisje vasthouden. Hold her like a man! Zei de arts, waarschijnlijk omdat de arts wist dat het meisje veel pijn zou gaan krijgen. In Nederland is het normaal om verdoving te krijgen wanneer er iets pijnlijks moet gebeuren. In Gambia denken ze daar helaas anders over… de arts begon zonder verdoving te snijden en het meisje begon erg te krijsen. Er kwam echt ongeloooooofelijk veel pus uit de abces, het leek wel een fontein (en dit werd gewoon op haar bed gedaan met een plastic zakje eronder om het op te vangen). Het was net als bij die filmpjes die je wel eens tegenkomt op Facebook of Youtube maar dan real live. Toen de arts klaar was met de behandeling kreeg het meisje verband op de plek. Het plekje was niet groter dan een duimafdruk, maar het meisje werd voor de helft van haar lichaam ingepakt met verband. 5 lagen verband worden vervolgd door een hele rol tape, wat ook weer pijnlijk wordt voor het meisje als ze eraf gehaald moeten worden. Wij begrijpen totaal niet waarom hier niet wat beter over wordt nagedacht en hebben erg moeite met het weinige inlevingsvermogen wat sommige artsen en verpleegkundigen hier hebben. Taken worden zonder communicatie naar de patiënt uitgevoerd en er wordt niet half gekeken naar of een taak wel goed is uitgevoerd.
Iedere ochtend worden de vitale functies gedaan (bloeddruk, pols, temperatuur en ademhaling), alleen wordt er vervolgens niks met deze uitslagen gedaan. Het blaadje wordt opzij gelegd en ‘vergeten’. Wanneer wij aangeven dat er een bloeddruk is van 80/50 (normaal 120/80), dan wordt hier nauwelijks naar omgekeken. Verder wordt er niet aan de patiënt gevraagd hoe het met hem of haar gaat, terwijl dat in onze ogen soms nog wel belangrijker is dan het meten van de vitale functies. Wanneer je echter aan een patiënt vraagt hoe hij/zij zich voelt, zeggen ze allemaal en elke dag dat het goed gaat! Er ligt werkelijk een doodzieke man op de afdeling die al weken niet meer kan eten doordat een tumor in de maag de doorgang van de maag naar de darmen blokkeert. Ook deze man zegt; I’m feeling okay! Terwijl hij voor ons gevoel een wandelen skelet is. De patiënten hier bijten echt op hun tanden en hoeveel pijn ze ook hebben, je zult ze niet snel horen. Een pijnpoli is dan ook iets waar ze werkelijk nog nooit van gehoord hebben.
Ook het doorspoelen van de naalden op de handen, armen en voeten van de patiënten is elke keer weer een uitdaging. Meer dan de helft van deze naalden zitten gewoon verstopt en mogen eigenlijk helemaal niet meer gebruikt worden. Toch wordt dit wel gewoon gedaan waardoor dit voor de patiënt erg pijnlijk is! Wij leren op school dat dit erg risicovol is en dat patiënten op die manier ontstekingen kunnen krijgen wat kunnen leiden tot een ontsteking van het bloed (sepsis)! De vloeistof wordt er met alle kracht in gespoten en soms ontstaat er hierdoor een grote bult onder de huid. Wanneer de patiënten een kick geven, wordt dit niet gewaardeerd door de verpleegkundigen. Lay down! Keep calm! Wordt er dan een aantal keer gezegd. Veel van deze dingen proberen wij aan te geven bij een soort hoofdverpleegkundige, maar in haar ogen zijn wij allemaal verpleegkundigen en doen wij allemaal ons werk op dezelfde manier! Wij hebben nu de nijging om die verpleegkundige een vliegticket naar Nederland te kopen om haar eens te laten zien hoe dat zeker wel anders gaat in de praktijk.
Tijdens het uitdelen van de medicijnen staan wij echt elke keer weer versteld. Flacons die moeilijk open te krijgen zijn worden gewoon op de tafel stuk geslagen waardoor er glassplinters door de kamer vliegen. Er wordt ondertussen gebeld met de mobiele telefoon. Als patiënt zijnde moet je ook erg alert zijn of je wel de goede medicatie in handen krijgt en of dit niet per ongeluk de medicatie van de buurman is. Er staan namelijk geen naamkaartjes op de bedden van de patiënten en geloof ons, de mensen heten hier geen Piet of Kees. Bepaalde namen komen vaak voor, de gemiddelde mens heet hier alles omtrent Fatoemata, Fatoemanta, Fatiemata, Fatamanka en ook Fatoe. Om het even makkelijk te maken.
Op zich staan wij er beste wel van te kijken wat wij in de afgelopen drie jaar hebben geleerd. Wij zijn toch wel trots op onszelf dat wij zoveel opmerken wat verkeerd gaat. Dit hadden wij drie jaar geleden waarschijnlijk nog niet kunnen doen. We beseffen ons hier na iedere stagedag weer hoe blij wij mogen zijn dat we in Nederland zijn geboren! Dit vangwege de ziekenhuisomstandigheden, maar ook vanwege het gewone leven. Na stage vinden wij dat wij wel wat quality time hebben verdient en gaan dan zonnen op het dakterras (heel erg vervelend). De zon die hier bijna altijd aanwezig is droogt dan ondertussen ons zelfgewassen wasjes. Het zweet druipt ons werkelijk van het hele lichaam af (hoeven we gelukkig ook niet meer te sporten). Het enige moment dat wij een warme douche hebben is dan ook laat op de middag wanneer de brandende zon de tank met water goed heeft kunnen verwarmen. Juist op het moment dat je dus verlangt naar een koude douche krijg je een warme en andersom.
Op donderdag begon onze 4e en laatste stagedag van de week. Zoals eerder beschreven hebben we het niet zo heel erg naar onze zin op de surgery ward, dus besloten we om het vandaag anders aan te pakken. We hebben de afdelingen geholpen met opstarten zoals iedere ochtend, maar rond het tijdstip waarop iedereen gaat slapen of eten vroegen wij aan een arts of we met hem mee mochten. Voor de dokter stonden 2 operaties gepland. De plek waar de operaties gebeuren heet het ´theater´, dit is een apart gebouw. Het ziekenhuis is helemaal open gebouwd. Alle afdelingen zijn een apart gebouw en als je naar een ander gebouw moet loop je dus via de buitenlucht. Ook het theater is een apart gebouw en patiënten die geopereerd moeten worden, worden via de buitenlucht de operatiezaal ingereden. In het theater zijn 2 operatiezalen. We hebben het idee dat de ene gebruikt wordt voor geplande operaties en de andere voor spoedgevallen.
De eerste patiënt die geopereerd werd was een jongetje van 16 jaar. Zijn testikel was niet ingedaald en daarom moest hij geopereerd worden. Hij kwam de operatiezaal binnen gelopen en werd met zijn armen vastgebonden op het bed. Hij kreeg plaatselijk wat verdoving en midazolam (rustgevend) via zijn infuus. Eindelijk heeft hij dus de hele operatie meegemaakt. Halverwege bleek hij wel erg veel pijn te hebben en kreeg daarom nog iets extra’s. De operatie zelf vonden wij niet eng om te zien, maar het was naar om iemand zoveel pijn te zien hebben. De operatiezaal is ook een bijzonder verhaal op zich. Er lopen continue dokters, verpleegkundigen en andere medewerkers in en uit de ruimte. Iedereen is met elkaar aan het praten terwijl de arts zich probeert te concentreren. Gambianen hebben nogal harde en vele stemmen dus praten lijkt meer op schreeuwende ruzie. In de operatiekamer gaat het er wel duidelijk sterieler aan toe dan op de afdeling. Er zijn veel dokters in dienst vanuit Cuba en wij denken dat zij er gelukkig nogal streng in zijn. Wel moet je er niet vanop kijken als een van de medewerkers onder de operatie in een hoekje gaat liggen slapen. Ook lopen er verpleegkundigen met muziekoortjes in. Verder gaat er af en toe en telefoon af en zijn er mensen die eten.
De tweede patiënt werd geopereerd aan in grote hernia. Deze patiënt kreeg wel een ruggenprik en heeft daarom minder gemerkt als de vorige patiënt. Het was erg interessant om dit te zien. Toen de operaties gedaan waren zagen we opeens dat er in de andere operatiekamer iets gaande was! Het bleek te gaan om een keizersnede en deze zou net gaan beginnen! We mochten zo van de ene operatiekamer in de andere lopen en deze keizersnede bijwonen. (De aller eerste!!) De buik van de moeder werd erg snel open gesneden. Hierna werd er een paar keer hard op de bovenbuik van de vrouw gedrukt en toen kwam er super snel een hoofdje uitsteken! Na een paar keer drukken op de buik kwam ook de rest van het lichaam. Hier worden wij nou gelukkig van!!! Het kindje werd een klein bedje gelegd, maar huilde niet. Dit duurde even en we schrokken hier van. Ook leken de verpleegkundigen even in paniek en hielden het kindje op de kop. Het kreeg een paar harde klappen op de onderkant van de voeten en toen kwam gelukkig het verlossende geluid van een huilende baby! Als je dacht dat dit het einde was heb je het fout. De buik van de vrouw moest nog worden dichtgemaakt. De dokter was net begonnen en toen viel de stroom uit….. Het kan allemaal hier. Het werd pikdonker in de ruimte en de buik bloedde door. De dokter zei: I need light, she’s bleeding!!! Aniek had toevallig haar telefoon opzak en stond nog geen seconde later een keizersnede bij te schijnen met de zaklamp van haar telefoon. Wie had dat kunnen bedenken….. ongelofelijk, maar blij dat we konden helpen. Gelukkig duurde de stroom uitval niet lang. Na deze operatie zat onze stage dag er al weer zo goed als op.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4943469
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1643
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => de-eerste-stageweek-zit-er-weer-op
)
[18] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-20
[title] => Stagelopen in het Serekunda ziekenhuis
[message] => Op 19 sep. 2016 begon onze eerste stagedag. Officieel is dit van 8:00 uur tot 14:00 uur. Sangkung vertelde ons om op de eerste dag niet voor 8.30 uur te komen, omdat iedereen standaard te laat is en wij anders als eerste zullen zijn. Zelfs nog voordat de security aanwezig is. We kregen een enorme rondleiding door het ziekenhuis en gingen ieder kantoortje af. Overal stelden we onszelf voor en we kregen van iedereen dezelfde vragen: Hello, how are you? Where are u from? How long do you stay here? Welkom to The Gambia! We hebben alles gezien, de grote keuken, de linnenruimte, de tandarts, gynaecologen etc. Hierna werden we 2 om 2 naar onze afdeling gebracht. Marije en ik starten op de surgery ward. Hannalie en Naomi beginnen op de medical ward en na 2 weken zullen wij wisselen. Kort gezegd liggen er op de surgery ward patiënten met o.a. brandwonden (vaak vanwege het koken op open vuur), veel diabetes, HIV, urologische- en gynaecologische problemen. Eigenlijk ligt er dus van alles door elkaar. De mannen liggen met elkaar in een grote zaal van 16 bedden en de vrouwen liggen samen in een grote zaal van 8 bedden. Als alle vrouwen bedden vol liggen komen ze bij de mannen te liggen, ze krijgen dan het achterste bed omdat ze dan nog een beetje privacy hebben…… andersom gaan ook de mannen naar de vrouwen kant. Als alle bedden vol liggen komen er meer mensen in 1 bed te liggen! Toen wij binnenkwamen werden we niet opgevangen door een verpleegkundige. Er liepen ongeveer 10 studenten om ons heen die ook hun eerste dag hadden en ook zoals ons niet wisten wat ze moesten doen. Verder waren er een aantal vaste medewerkers. Vrijwel meteen werden we mee geroepen omdat er iets zou gebeuren. We liepen naar een man wiens katheter moest worden verwisseld. Er stonden al 10 studenten om hem heen en eigenlijk schaamden we ons dood dat wij ook nog zouden meekijken. Samen met de studenten moesten we een soort muur vormen, zodat mede patiënten niks zouden zien!! Het geslachtsdeel van de man was een tijd geleden geïnfecteerd en hier was niks aan gedaan en dus zag dit er uiteindelijk zo erg uit dat alle huid was verdwenen. De katheter van de man zat niet meer goed en werd daarom vervangen. Hij zag eruit alsof hij immens veel pijn had en dat geloofden wij meteen! De katheter werd vervangen door 1 verpleegkundige, terwijl dit normaal in Nederland door zeker 2 verpleegkundigen word gedaan omdat je elkaar de steriele materialen aan moet geven. De verpleegkundige gaf aan dat het bij deze man niet steriel hoefde, omdat hij toch al geïnfecteerd was. Ja, schokkend!! De ballon die in je blaas zit om de katheter op z’n plek te houden werd leeggehaald met een spuitje en het water werd gewoon uit het raam gespoten!! Even later toen wij weer waren gaan zitten hoorden we opeens buiten en vrouw ontzettend hard huilen. Dit was echt een hartverscheurend geluid. We vroegen ons af wat er aan de hand was, tot dat we door hadden dat er iemand was overleden. Blijkbaar gebeurt dit 1 of 2 keer op een dag. De overledene was een vrouw van 35 jaar oud met HIV. De vrouw die buiten huilde was haar moeder. De overleden dame had 2 kleine kindjes en ook hun vader was al overleden….. De verpleegkundige begon haar te verzorgen. Ze drukte met een hand op haar gezicht om haar ogen en mond te sluiten. De vrouw werd in een doek gewikkeld en werd daarom alle kanten op gerold. Het hoofd wiebelde van links naar rechts op en de ogen en mond gingen telkens weer open. Erg naar om te zien. Ook haar infuus werd er nog snel uitgehaald. In Nederland zou je dit niet meer doen omdat de patiënt dan leeg kan bloeden aangezien er geen antistolling meer word aangemaakt door het lichaam. De grote tenen van de vrouw werden aan elkaar gebonden en toen ook haar hoofd ingepakt was kwam nog snel haar vader binnen. Hij was net op tijd om afscheid te nemen. De vrouw lag als een mummie in de doek en deze werd nog eens extra hard vastgeknoopt om haar nek. De vrouw zou vandaag of morgen al begraven worden, dit moet volgens het islamitische geloof al binnen 24 uur gebeuren. We stonden half huilend toe te kijken terwijl we deze onbekende vrouw helemaal niet kenden. Ondertussen lagen de andere patiënten nog gewoon in hun bed erom heen. Toen kwam een karretje binnen gereden en ze werd meegenomen… Hierna zat ons hoofd bomvol en hadden we last van hoofdpijn. Het laatste uurtje hebben we op de stoel gezeten net als alle andere studenten die gewoon met hun telefoon zaten te spelen. We waren blij toen het 14.00 uur uur was en we konden gaan. Teveel informatie en ontzettend indrukwekkend.
Met alle goede hoop gingen wij de tweede stagedag tegemoet. We trokken dezelfde werkkleding aan als de eerste stagedag aangezien we niet zoveel uniforms hebben meegenomen. Dit vinden ze echter geen probleem. We begonnen met het “schoonmaken” van de nachtkastjes van alle patiënten. Daarna werden met alle studenten de vitale functies gemeten (temperatuur, bloeddruk, pols, ademhaling). Er was echter maar één bloeddrukmeter en één thermometer op de afdeling. Hierdoor stonden er minstens zes studenten om een patiënt heen. Hierbij stond de helft op hun mobiel te spelen en namen Aniek en ik dit maar even over. Het bloeddruk apparaat gaf soms bijzondere uitslagen was dus helemaal niet betrouwbaar was. Sommige mensen waren zo dun, dat de band van de bloeddrukmeter te groot was. Deze moesten we dan maar even vasthouden en de kindjes werden overgeslagen, omdat er geen bloeddrukmeter aanwezig was voor kleine kinderen… De temperatuur werd gemeten onder de oksel. In Nederland wordt dit via het oor gedaan aangezien de temperatuur onder de oksel…. Wanneer iemand een temperatuur heeft van …. Kan het dus maar zo zijn dat diegene koorts heeft. Ook erg betrouwbaar. Veel patiënten hadden hierdoor een temperatuur van 35 graden. Hier werd dan ook niet raar van opgekeken en we moesten het maar gewoon accepteren. Na iedere patiënt moest je de thermometer schoonmaken met watjes en alcohol. Deze waren echter al op de helft van de patiënten op. Hier waren dan ook geen nieuwe voor. De oude watjes werden weer gebruikt. Er wordt vrijwel niet gevraagd aan de patiënt hoe het gaat met hem of haar. Er wordt geen pijnscore of niks bijgehouden. Het meten van de vitale functies duurde zo’n anderhalf uur! Verder regelt de familie het ontbijt en zorgt de familie dat de patiënt gewassen wordt. Iedere patiënt gaat in de ochtend onder de douche. Wij zagen een aantal wonden die wij persoonlijk niet onder die douche zouden hebben gezet. De douches zagen er smerig uit en hiervan zal de wond echt gaan infecteren. De wonden zitten vol met vliegen (ramen staan wagenwijd open) en er loopt een kat rond op de afdeling. Wij zien hier veel mensen met pijn, alleen zeggen de meeste patiënten dat het wel oké gaat. Hier doen de verpleegkundigen dan ook eigenlijk niks aan. Toen het ongeveer 11.00 uur was vond een van de verpleegkundigen dat ze wel genoeg gedaan had en ging eerst uitgebreid picknicken waarna ze tot en met het einde van de dienst ging slapen. Het einde van de dienst is om 14 uur! Overigens is onze laatste student-collega pas om 10.30 uur binnengekomen. Alleen wij keken hier van op. Dit is allemaal erg normaal.
De wondzorg werd gedaan door een speciale verpleegkundige. Zij wreef echter met de watjes wel tien keer over dezelfde plek van de wond wat erg pijnlijk was voor de patiënten. Wij gaven haar aan dat zij beter kon deppen, omdat dit anders te pijnlijk is. Een van de patiënten was het hier hélémaal mee eens! Do it like the Holland way! Zei hij. Hier was de verpleegkundige het alleen niet helemaal mee eens en boende vrolijk verder.
Om 12.00 uur werden de medicijnen volgens schema uitgedeeld. Alleen moest natuurlijk eerst nog wel alle medicatie worden opgeschreven en worden opgehaald in de apotheek. Hierdoor werden de medicijnen iets vertraagd en had de laatste patiënt pas om 14.00 uur de medicatie gekregen. Medicijnen die niet aanwezig zijn in de apotheek, moeten worden gekocht door de familie bij een andere apotheek. Wanneer zij hier geen geld voor hebben, krijgt de patiënt dit medicijn niet.
We merken dat we onze kennis goed los kunnen laten op alles wat ze hier eigenlijk fout doen. We worden erg op de proef gesteld als we spreken over geduld… In Nederland zouden we alles wat we vandaag hebben gedaan in ongeveer drie uurtjes moeten doen.
Wij hopen een beetje te kunnen wennen aan de groter verschillen tussen Gambia en Nederland. Ook hopen wij dat jullie dit dan ook snel zullen lezen in onze reisverslagen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942976
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1451
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stagelopen-in-het-serekunda-ziekenhuis
)
[19] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-17
[title] => Leven in de Gambiaanse cultuur
[message] => Zoals beloofd zouden we in ons derde reisverslag verder vertellen over de vismarkt in Serekunda. Ook dit was een hele beleving voor ons. Onderweg merkten we al snel dat het een drukke bezigheid was. Ook kwam er een geur op ons af waar we even een paar keer bij moesten nadenken wat die geur nou precies was. Hier kwamen wij snel genoeg achter toen er een aantal vissen in de zon lagen met wel honderden vliegen erop. Hierbij vroegen wij dan ook aan Sangkung of hij wel eens vis kocht op de markt. Yeah ofcourse! Reageerde hij met een grote glimlach. We kochten de potjes en pannetjes die we dachten nodig te hebben voor de komende maanden en Sangkung ging druk in de weer om de gevraagde prijs een heel stuk af te dingen. Op deze momenten zijn we echt ontzettend blij dat hij bij ons is, anders zouden we echt veel en veel te veel betalen. Na alle spulletjes bij elkaar te hebben gepakt gingen we door naar de supermarkt voor eten. Ondertussen is Aniek nog steeds niks anders aan het doen dan klagen klagen klagen!
‘S avonds hebben we onze eerste eigen maaltijd gekookt met de pannetjes die we op de markt gehaald hebben. We koken op een 1 klein gaspitje dat op een kleine gasfles staat, erg wiebelig. We hebben rijst gekookt met wat groentes en vlees. De saus was gigantische heet en het zweet brak ons uit. Naomi houdt wel van pittig eten en dat konden wij dan ook goed merken. De dag erna (zaterdag) gingen we naar het strand. De afspraak was dat wij om 10:00 uur door Sangkung werden opgehaald. Toen kwamen we er al snel achter wat de tijd hier in Gambia betekend, aangezien we uiteindelijk pas om 16:00 uur naar het strand vertrokken! In de tussentijd hebben wij gewacht in zijn huis en op de kinderen gepast. Ook kregen wij lunch bij Sangkung, dit was rijst met vis/vlees gemengd en heeeel veeeeel kruiden! Ook zaten hier de graten nog overal bij tussendoor. Een van de kinderen at met de handen ze smakten zo hard! Beetje apart en hier moeten we wel echt aan wennen. Het hongergevoel wordt hier niet echt beter van.
Toen was het dan eindelijk tijd om naar het strand te gaan. Het is echter regenseizoen in Gambia tot en met half oktober. Af en toe komt het geheel onverwacht met bakken uit de lucht vallen. Soms duurt het een paar minuutjes en soms veeeeel langer. Sankung wilde in eerste instantie niet mee zwemmen, omdat hij het niet kan. Hier in Gambia kennen ze geen zwemlessen. Kinderen gaan met vriendjes naar het strand, zonder ouders en gaan gewoon de zee in wat dus eigenlijk best gevaarlijk is. Uiteindelijk hebben we Sangkung zover gekregen dat hij mee is gaan zwemmen toen wij hem beloofde om hem zwemles te geven. De zwemles was erg lachwekkend! Opeens werden we voor het eerst verrast door het regenseizoen en kwam het keihard uit de lucht vallen. Hier zouden we letterlijk in kunnen douchen. Voor het eerst wisten we weer hoe het was om kou te voelen. Alhoewel de regen ook warm aanvoelde.
Op zondag werden we uitgenodigd door Sangkungs vrouw om samen met haar een traditionele Afrikaanse maaltijd te maken. Ze was niet bang om ons aan het werk te zetten…. We hebben van 10:30 uur tot 14:00 gekookt. We maakten de maaltijd genaamd: Suppa. Dit was een gerecht waar de vissen in gingen waar wij afgelopen vrijdag op de markt mee hadden kennis gemaakt (ja, die met die vliegen). Op een of andere manier leek het toch minder erg op het moment dat wij hier zelf mee aan de slag gingen. De vis rook nog wel vers en we mochten dit zelf bereiden. De vrouw van Sangkung, Omie, haalden de schubben van de vis en de ingewanden eruit en toen mochten wij de vis verder schoonmaken en hier sneetjes in maken. De hele vis werd dan ook gebruikt in de Suppa, ogen en kop, alles ging erin. Op dit moment vertrok de eetlust van Marije enorm, Aniek ging vrolijk verder. Het smaakte al met al best goed! Wel erg pittig, waar we aan moeten wennen. Naomi en Hannalie schijnen niet echt moeite te hebben met de manier van eten en bereiden, waardoor wij soms wel worden gemotiveerd om door te gaan met de Gambiaanse manier van leven.
In de avond zijn we naar de Crocodile pool geweest. Dit lag ergens afgelegen in echt wat je noemt een krottenwijk! Het was een hele safari om er te komen met de auto, de regen heeft veel impact gehad op de wegen. De straten stonden blank en waren glibberig. Sangkung heeft de auto geparkeerd en we gingen te voet verder. Het park is voor de Gambianen een soort heilig park waar zieke mensen, onvruchtbare vrouwen en studenten komen om te bidden. In hun ogen brengt dit geluk. De krokodillen zijn volgens de bevolking ook tam vanwege dat het park heilig is. Dit was dan ook onze enige zekerheid dat de krokodillen tam waren en ons niet zouden bijten. Na heel wat moed hebben wij de krokodillen kunnen aaien. Je kunt merken dat het een heilig park is, aangezien er met veel liefde voor de krokodillen wordt gezorgd. Er leven er maar liefst 100 en krijgen 2,5 kilo vis per krokodil op een dag te eten. Hiervoor moet dus dagelijks 250 kilo aan vis worden gehaald. In een schriftje kon je een donatie geven voor het voedsel van de krokodillen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942975
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1214
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leven-in-de-gambiaanse-cultuur
)
[20] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-16
[title] => Om over naar huis te schrijven...
[message] => Niet, niet, niet om over naar huis te schrijven! Dit vonden wij eigenlijk wel een goede titel voor onze eerste indrukken samengevat. Onze eerste paar uurtjes bestonden dan ook vooral uit ongeloof en shock. Inmiddels zitten we nu naast elkaar op bed dit tweede reisverhaal te typen, dus hebben dit allemaal goed kunnen verwerken (waarbij Marije al met hoofdpijn is wakker geworden, teveel indrukken!). Er is echt al zoveel op ons afgekomen dat het tijd wordt om weer iets te schrijven.
We waren gebleven bij de vlucht vanaf Marokko naar Gambia. We dachten dat dit een rechtstreekse vlucht was, maar het vliegtuig heeft ook nog een technische stop gemaakt in Guinnea- Bissau. Dit is een klein landje in de buurt van Gambia. Echt precies kunnen we het jullie niet vertellen, want we hebben geen internet! In Guinnea- Bissau zijn we een half uurtje gestopt, hier stapten een aantal mensen uit en weer in het vliegtuig. Daarna konden we weer doorvliegen naar Gambia. De laatste uurtjes van onze vlucht waren ZWAAR. We waren ondertussen al bijna 24 uur wakker en konden niet slapen in het vliegtuig, want echt bijna iedere Gambiaan die in het vliegtuig zat had minsten 3 kinderen bij zich. Het was ongeveer vergelijkbaar met een babyboom, maar dan in een vliegtuig… Tijdens het vliegen hebben we daarom een klaag uurtje ingelast en voelden we ons al steeds meer opvallen tussen al die donkere mensen in kleurrijke gewaden en bijzondere hoofdversieringen. Eenmaal aangekomen komt het besef toch steeds meer dat we echt héél ver van huis af zijn en dat wij hier niet maar een weekje op vakantie zijn. Totaal andere wereld! Toen wij het vliegtuig uitstapte plakten we vrijwel meteen van de warmte. De luchtvochtigheid is erg goed voelbaar (bij deze klagen wij nooit meer over de drukkende luchtvochtigheid in Nederland…). Er stond bij binnenkomst van het vliegveld een poortje wat iets weg had van de Nederlandse douane van het jaar nul. Wij moesten een formulier invullen met onze naam en paspoort nummer en wat we hier wel niet kwamen doen. Nadat we dit ingevuld hadden mochten we doorlopen en kregen onze eerste stempel in het paspoort! Toen kwamen we er direct achter wat corruptie in Gambia betekend. Onze koffers werden gescand en van ons allebei kreeg een van de twee koffers een grote S met krijt erop getekend. Dit betekende dat wij onze koffers moesten laten controleren. Dit ging echter wel even wat anders dan hoe dat bij ons in Nederland zou gaan. Alleen de koffer van Aniek werd meegenomen en ze mocht kiezen, €20 betalen, of de koffer openmaken voor inspectie. Aangezien wij niks te verbergen hebben, kozen we voor het laatste. De koffer werd geopend en van alles werd eruit gehaald. Ziekenhuishandschoenen??? Vroeg de man, heb je daar een vergunning voor? Maar natuurlijk hadden wij dat niet, aangezien het in Nederland doodnormaal is als je een pak handschoenen meeneemt als verpleegkundige. Ook had hij werkelijk geen idee wat een stethoscoop was. Dit vond hij dan ook wel een opvallend verdacht voorwerp. De man nam uitgebreid te tijd om alles open te trekken en te bekijken. Ondertussen was er al een Gambiaan naar Marije gestapt met; Helloooow, how are you? Your first time here? You Married? Hier gaf Marije natuurlijk uit fatsoen gewoon antwoord op en de Gambiaan was ongeveer op slag verliefd (logisch, rijke Europeanen willen hem vast wel mee terug nemen naar Nederland). Marije gaf aan bij de man dat zij en haar vriendin Aniek niet begrepen waarom de koffer zo werd doorzocht. Wij kwamen hier echter voor werk en waren verpleegkundigen in het ziekenhuis van Serekunda. Toen viel voor hem het kwartje en liep naar zijn collega toe. It’s enough it’s enough zei die tegen zijn collega. De koffer hoefde niet meer doorgezocht te worden. Gelukkig maar, want ondertussen brak Aniek al en wilde zo snel mogelijk weg daar. Gelukkig stond onze chauffeur Yankuba al op ons te wachten. Don’t cry! Welcome to the Gambia! Toen wij naar zijn busje liepen werden onze koffers al voor ons gedragen (niet dat wij hier om hebben gevraagd) en bovenop het busje van Yankuba gezet. Gelukkig werden deze vastgemaakt met iets wat op een touw leek (leek echter meer op een flosdraadje).
Na een stukje rijden arriveerden wij bij ons hostel. Hier liggen wij gezamenlijk op onze kamer wat samenvattend onze titel is geworden… niet om over naar huis te schrijven. De bedden hebben een lattenbodem wat lijkt op hoe wij vroeger onze boomhutten bouwden. Het toilet beschikt over een halve wc-bril die prima nog een ronde mee kan, als je geen erge verwondingen op wilde lopen kon je hier beter niet op gaan zitten. De koelkast konden wij niet aanzetten aangezien het stopcontact uit de muur kwam vallen en het eerst volgende stopcontact zat op drie meter hoog in de muur. Verder kwam de deur van de kledingkast uit zijn scharnieren vallen. Voor de rest zijn lekkagevlekken, afgebladerde verf en dode muggen op de muur helemaal niet opvallend meer hier. Het water is koud en voor een aantal uur per dag hebben wij geen stroom. Toen begon de ellende (Ja het werd steeds erger), het was ondertussen al zes uur in de ochtend, waren ongelooflijk moe en bezweet en moesten eigenlijk alles even verwerken. Het bed werd opgemaakt en de klamboes werden in elkaar gezet die ergens opgehangen moesten worden. Maaar waaaaaaaaaaar? Aangezien het plafond drie meter hoog is en Aniek 1,50 meter hebben wij onze creativiteit er al op los moeten laten. Op elkaars nek? Nee, niet verstandig. Op de tafel gaan staan? Nee die wiebelt. Marije ging dus maar op het bed staan en maakte kennis met de lattenbodem. Niet om over naar huis te schrijven. Oké denk denk denk! Ja! Zei Aniek, jij had toch een selfiestick bij je? En warempel kwam de selfiestick tot aan het plafond. Hierbij was Aniek even vergeten dat de enige luxe die wij hadden gekregen een ventilator was die aan het plafond hing. Met het geluid van een oerknal kwam de selfiestick hierin terecht en vloog in twee stukken door de kamer. Na bijna in de broek te hebben geplast van het lachen hebben wij de onderdelen weer bij elkaar gezocht en de selfiestick weer laten herboren. Uiteindelijk hingen de klamboes! Het was ondertussen al half acht….
We hebben geslapen tot half elf en hebben de koffers uitgepakt waarbij we veel improvisatie nodig hadden in dit kleine hok wat wij wel een beetje op een gevangenis vinden lijken. Yankuba en Sangkung (die we ondertussen ook al hadden ontmoet) stonden om twaalf uur op ons te wachten om naar een supermarkt te gaan voor water en om naar de Samsung winkel te gaan om een simkaart te kopen. In de Samsung winkel maakten we meteen kennis met de Afrikaanse mentaliteit. Alles gaat hier 10x zo langzaam als in Nederland en ons geduld werd aardig op de proef gesteld. Inmiddels hadden we al vanaf de maaltijd in het vliegtuig niet meer gegeten en gedronken dus werd het ook tijd voor een broodje. De twee mannen namen ons mee naar een soort restaurantje waar we een broodje aten. Deze was echt heel erg lekker! Hierna nam Sangkung ons mee naar het strand. Dit was echt prachtig. Er hing een windje en we konden afkoelen in de zee. Het zeewater was echter bijna warm, maar zorgde wel voor afkoeling. Overal lopen kleine donkere kindjes rond die zonder ouders aan het zwemmen zijn. Ook spelen jongeren voetbal en volleybal. Verder proberen veel mensen je iets te verkopen of vragen om geld. Zelfs als je een foto maakt van een paard of Afrikaanse vrouw moet je betalen. Het strand heeft ons goed gedaan en we hebben hier echt van genoten.
Eenmaal terug op de kamer hebben we even geklaagd over alles wat kapot was. In de loop van de dag werd hier meteen aan gewerkt en is werkelijk alles gemaakt. Uiteindelijk stonden er 3 negers en een ladder in onze kamer om een lamp te vervangen. De mensen zijn heel behulpzaam, ontzettend lief en ze proberen echt hun best voor ons te doen. Ons hostel wordt 24 uur per dag bewaakt door beveiliging dus echt bang voor het verlies van onze spullen zijn wij niet. We realiseren dat dit misschien wel het belangrijks is en dat de rest wel zal wennen. Het klinkt raar, maar het lijkt alsof we al een beetje gewend raken. Savonds zijn we samen met Sangkung en Yankuba uiteten geweest omdat we nog geen gaspitje en pannen hadden om zelf te koken. We aten pizza’s en pasta’s alsof we in Spanje waren en het was heerlijk. De tweede nacht hebben we langer en beter geslapen. Smorgens wordt je wel op tijd wakker omdat het te warm wordt.
Zo meteen gaan we samen met Sankung naar de grote markt in Serekunda. Dit moet echt een bezienswaardigheid zijn, zoek maar eens op via google!
In het volgende reisverslag laten we jullie weten hoe dit was!
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942973
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1169
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => om-over-naar-huis-te-schrijven
)
[21] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-15
[title] => Off to the Gambia!
[message] => Lieve Familie, vrienden, vriendinnen, kennissen, (oud-)collega’s en andere mensen!
Op dit moment volgen wij allebei de opleiding HBO-V in Enschede. We zitten nu in het vierde en laatste leerjaar. In het eerste leerjaar hebben wij tijdens een introductiedag te horen gekregen dat het mogelijk zou zijn om oooooit op buitenlandse stage te gaan. Meteen waren wij vol enthousiast en wilden we dit heel erg graag gaan doen. Ondertussen zijn we 3 jaar verder en schrijven we nu ons eerste reisverslag terwijl we onderweg zijn naar GAMBIA.
We hebben gekozen voor Gambia, omdat het ons erg aantrok om naar een ontwikkelingsland te gaan en hier veel te kunnen betekenen voor de mensheid. Daarbij is Gambia een van de veiligste landen van Afrika, wat onze ouders ook wel op prijs stelden
We hebben erg veel moeten voorbereiden om daadwerkelijk op buitenlandse stage te kunnen gaan. We hebben bijvoorbeeld maar liefst 12 inentingen moeten ondergaan!
- Hepatitis A 2 spuiten
- Hepatitis B 3 spuiten
- Rabiës (hondsdolheid) 3 spuiten
- Cholera (buiktyfus) 1 spuit
- DTP (Difterie, Tetanus, Polio) 1 spuit
- Meningococcen (Meningitis, hersenvliesontsteking) 1 spuit
- Gele koorts 1 spuit
Ja… Je moet er wat voor over hebben. Ook komt in Gambia de malariamug voor, waarvoor wij het medicijn Lariam wekelijks in moeten nemen. Ook hebben wij een geïmpregneerde klamboe aangeschaft. Je moet echt voorkomen dat je wordt gestoken, want zelfs met medicatie kun je aan de gevolgen van malaria overlijden. Het neemt niet weg dat malaria gewoon te genezen is als je hier op tijd bij bent.
Verder kwamen er nog een heleboel andere zaken bij kijken. We hebben het een en ander moeten regelen zoals het aanvragen van een paspoort, regelen van werkkleding, een stethoscoop en bloeddrukmeter, regelen van verzekering en uitwonende beurs etc. etc. etc… Dit is het natuurlijk allemaal wel waard! Wat we daarentegen niet hoefde te regelen van tevoren, is het visum. Het visum kun je gratis in Gambia aanvragen wanneer je er langer dan 28 dagen verblijft. Daarbij is de verloopdatum vaak een datum die helemaal niet bestaat (bijvoorbeeld 31 april).
Op 14 september was het dan zover en zijn wij vertrokken naar Gambia voor onze buitenlands stage. Na ongeveer drie uur in de auto te hebben gezeten , met maar liefst 35 graden buiten, kwamen wij aan in Brussel airport Zaventem. Na een zwaar en toch wel emotioneel afscheid zijn wij samen door de poortjes gelopen, op weg naar ons avontuur met veel apen en krokodillen!! Wij vlogen om 17:40 uur vanuit Brussel naar Cassablanca Marokko. In het vliegtuig hebben we vooral kennis gemaakt met de twee andere dames (Naomi & Hannalie), waarmee wij deze stage mogen gaan lopen. Onderweg kregen we een maaltijd, we denken dat het cous- cous was, maar het smaakte naar droge paneermeel. Om 21:00 uur zijn we aangekomen in Marokko. Deze vlucht is letterlijk voorbij gevlogen. Op dit moment is het hier kouder dan dat het vandaag in Nederland was, zo’n 10 graden kouder, helaas hadden we onze winterjas thuisgelaten dus haalden we onze lange broeken en vesten maar uit de tas!! (Geintje natuurlijk) Op dit vliegveld moeten we wachten op onze overstap tot maar liefst 01:00uur (HELPPPP, we zijn elkaar nu al zat)
Op dit moment is het niet alleen buiten erg donker, maar ook binnen en nee het ligt niet aan de verlichting. (Als jullie begrijpen wat we bedoelen) We kunnen zo al een beetje wennen aan het gevoel om een bezienswaardigheid te zijn, totdat we echt aankomen in GAMBIAGAMBIA.
Omdat wij hier nu zitten te wachten en ons een beetje vervelen hebben we voor jullie een paar weetjes op gezocht over Gambia, misschien leuk om te lezen en zo niet……. Zie kruisje rechts bovenin.
Weetjes:
1. Gambia is het kleinste land in Afrika en wordt bijna geheel omringd door Senegal. Gambia is slechts 250 kilometer lang en enkele tientallen kilometers breed. De totale oppervlakte van Gambia is 11.295 km2. Hierbij is Nederland met een oppervlakte van 41.543 km2 iets minder dan vier keer groter als Gambia.
2. Mochten jullie ons willen komen opzoeken? En hebben jullie geen geld voor een ticket? Dan kunnen jullie er altijd voor kiezen om met de auto te komen. Je bent dan ongeveer 67 uur onderweg. Je moet er wat voor over hebben! Mocht je dit mee vinden vallen, dan kun je het natuurlijk ook lopend doen in 1.142 uurtjes.
3. Gambia heeft een tropische klimaat met veel vogels, apen en krokodillen. De temperatuur verlaagt zich ‘s nachts meestal niet onder de 20 graden en is overdag te vinden tussen de 30 en 40 graden.
4. Op het moment dat wij aankomen in Gambia is het regenseizoen nog aan de gang. Dit betekend dat er daar een gemiddelde neerslag van meer dan 200mm valt! Dus bij deze klagen wij denken we nooit meer over de regen in Nederland. Toch wel prettig… die 20mm die in Nederland valt. Het is niet zo dat het dan de hele dag met bakken uit de lucht valt. Vaak komt het totaal onverwacht opeens uit de lucht vallen en duurt ongeveer het maar een kwartiertje. Met de waterstand en de temperaturen in Gambia is de luchtvochtigheid te vinden tussen 80 en 90%.
5. Weetjes over de bevolking: De levensverwachting van de Gambianen is gemiddeld 58 jaar. In Nederland ligt dit rond de 80 jaar. Ze kennen er geen leerplicht en de slavernij is pas sinds 1906 afgeschaft. Het komt vaak voor dat de kinderen moeten meehelpen aan het inkomen. Deze kinderen werken hierom van jongs af aan al en kunnen niet naar school.
6. Er zijn wel enkele rijscholen in Gambia, maar je bent niet wettelijk verplicht om rijlessen te nemen voordat je de weg op gaat. Je hoeft dus geen examen of toetsen te maken om te checken of je wel over voldoende kennis en vaardigheden beschikt. Tot een aantal jaren geleden was er in heel Gambia zelfs maar 1 stoplicht te vinden. (Deze hebben we ondertussen ook al gezien, eigenlijk niets bijzonder aan, maar voor de Afrikanen blijft het bijzonder)
7. Het gemiddelde Gambiaanse maandloon ligt rond de 700-1000 Dalasi per MAAND, dit is ongeveer 25-35 euro!! Als je ergens €1,50 fooi geeft, staat dit dus gelijk aan een goed dagloon.
Dit was het dan voor nu, over ongeveer twee uurtjes vliegen wij door naar Gambia waar wij vervolgens tot en met december ons moeten zien te vermaken. Wij hopen dat er straks een grote zwarte neger, genaamd Yankuba (onze chauffeur gedurende ons verblijf) op ons staat te wachten. Wij hopen niet dat hij, zoals bij de voorgaande studenten, maar liefst een hele dag te laat was. In Gambia werkt het nou eenmaal allemaal wat rustiger en kalmer dan bij ons in Nederland. Wij moesten er daarom ook echt niet van staan te kijken dat dit ons ook heel erg goed kan overkomen! Wij streven ernaar om minstens elke week een verslag uit te brengen. We zien graag jullie reacties tegemoet.
Liefs Aniek en Marije
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942972
[countryId] => 79
[pictureCount] => 18
[visitorCount] => 1293
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/312/231_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => off-to-the-gambia
)
[22] => stdClass Object
(
[username] => NicvanderRiet
[datePublication] => 2016-08-21
[title] => BEZOEK AAN GTTI ANNEX MANSA KONKO, Gambia.
[message] => Dit reisverslag gaat over twee bezoeken aan Gambia, die in okt 2015 en jan/febr 2016 hebben plaatsgevonden.
Mijn volgende reis gaat naar Santiago de Compostela. Per fiets vertrek ik a.s. zaterdag, 27 aug 2016. Hierover volgt een aparte aankondiging.
Maar nu eerst Gambia.
DE SCHOOL IN MANSA KONKO.
De belangrijkste reden was, dat ik gevraagd ben om namens de Stichting MANSAKONKO een aantal zaken te regelen:
- de overdracht van een container met bouwmachines en -gereedschap
- de betaling van het schoolgeld voor 50 studenten
- het sealen van het dak van het schoolgebouw.
In okt 2015 was er vooral de overdracht van de container. Van Stichting Gered Gereedschap en de Vliegende Meubelmakers hadden wij deze container ontvangen. De vraag van hen was of wij een betrouwbare partner konden vinden die het gereedschap en de machines goed kon gebruiken.
De studenten van de Middelbare Beroepsopleiding, o.a. bouwkunde, kunnen hier heel goed gebruik van maken. Er is te weinig goed gereedschap en de tafels en stoelen die ook meegeleverd werden kwamen goed van pas. Bovendien wordt het geheel beheerd door het management en de docenten van het GTTI (Gambian Technical Training Institute).
Er volgde een officiële overdracht. Dit had ik van te voren afgesproken. Ook was afgesproken dat het vervoer deels door GTTI zou worden betaald. Wij hebben het vervoer (1900 euro) betaald van Gouda tot Banjul, de hoofdstad en havenplaats van Gambia. GTTI heeft de inklaringskosten en het vervoer (1400 euro) naar Mansa Konko betaald. Mansa Konko ligt zo'n 180 km ten oosten van Banjul.
Het grote voordeel hiervan was, los van het geld, dat GTTI de verantwoordelijkheid had om de inklaring zo kort mogelijk te laten duren. Wat normaal enkele weken kan duren was nu snel gebeurd. De container was al na 1 dag op de plaats van bestemming.
De overdracht was goed geregeld door directie en docenten van de school. De 50 studenten, waarvoor wij hadden toegezegd het schoolgeld voor het eerste jaar te betalen zaten allemaal keurig in het gelid klaar. Voor hen een lange tafel met daarachter de locatie-directeur de heer Fatty, de Imam van het dorp, een vertegenwoordiger van het dorp en een docent. Mij werd verzocht in het midden plaats te nemen.
De reden dat de Stichting Mansakonko heeft toegezegd het schoolgeld te betalen voor het eerste jaar van 50 studenten, is dat de meeste gezinnen het zich niet kunnen veroorloven om hun (oudere) kinderen naar vervolgonderwijs te laten gaan. De jaarlijkse kosten zijn voor jongens 100 euro en voor meisjes 70 euro. (Sommige duurdere opleidingen 120 euro). Ik had al gezien bij mijn vorige bezoek in febr 2015 dat er maar 11 studenten op school zaten. Wij hebben nu met de directie afgesproken dat de eerste 50 door ons worden betaald (5000 euro), maar alleen voor het eerste jaar. Voor het tweede jaar wordt door GTTI een sponsor gezocht. In ieder geval is het hun verantwoordelijkheid. Er wordt niemand van school gestuurd is door hen toegezegd.
De Imam opende de bijeenkomst met gebed. De directeur hield een praatje over hard werken en je diploma behalen. De vertegenwoordiger van het dorp zei iets soortgelijks en ik vertelde dat door een vakopleiding zij wellicht werk kunnen vinden of zelf een bedrijf kunnen starten. Ook vertelde ik dat het schoolgebouw wat er nu staat (3 lokalen) met sponsorgeld van de Stichting Mansakonko is gefinancierd en door andere studenten van GTTI en lokale mensen gebouwd is. Ook studenten van de bouw- en metaal afdeling van het ROC van Amsterdam hebben hieraan meegewerkt. Wij gaan nu verder met fundraisen voor de overige 3 lokalen, zodat over enkele jaren het hele gebouw af is. Maar jullie worden wel geacht aan de bouw mee te werken, gaf ik nog als toevoeging.
Mijn vervolgbezoek aan de directie van GTTI in Kanifing en de school in Mansa Konko was in febr 2016.
GTTI heeft zo`n 2500 studenten in vooral de technische vakken, ook ICT. Er zijn 3 locaties: Kanifing (ruim 2000 studenten), Banjul (300 studenten) en Mansa Konko (72 studenten). Er wordt nog een locatie gebouwd meer in het oosten van het land. Veel meisjes volgen bouwkunde en electrotechniek. Meisjes betalen 70% van het schoolgeld. Dit om hen te stimuleren om de technische vakken te volgen. Vergeleken met Nederland volgen er verhoudingsgewijs meer meisjes deze vorm van Middelbaar Beroepsonderwijs.
Met de directie sprak ik de fundraising door van de Stichting Mansakonko en overhandigde het beloofde geld. Wij hadden tussen november 2015 en januari 2016 ruim 4500 euro opgehaald.
Daarvoor, in april 2015, hadden wij ook al een fundraisingavond gehouden met Gambiaanse maaltijd en percussionmmuziek.
De opbrengst was uiteindelijk 4400 euro. Onze donateurs hebben in 2015 dus in totaal rond de 9000 euro opgebracht, daarvoor iedereen nogmaals heel hartelijk dank.
Voor 20 studenten hadden wij al betaald aan de school in oktober 2015. Voor de overige studenten hadden wij toegezegd te gaan betalen.
"Laat ze aub alvast hun lessen volgen, wij komen wel met het geld."
M.a.w. nu eens een keer niet het verhaal of gedoneerde gelden wel goed worden gebruikt, nee, deze school in Gambia kreeg van ons de toezegging dat wij het schoolgeld voor de overige 30 studenten alsnog zouden betalen (3200 euro). (zie ook: www.mansakonko.nl).
Tevens overhandigde ik 400 euro, zijnde de helft van de materiaalkosten om het dak (tijdelijk) te sealen.
Met de directie en andere mensen van GTTI zijn we in een grote bus met veel materiaal op het dak, naar Mansa Konko gereden. Eens per jaar gaat de centrale directie de verschillende locaties bezoeken. De studenten worden dan toegesproken, de vorderingen van hen worden besproken met de docenten en de benodigde leermiddelen worden er naar toe gebracht. Voor deze keer hadden ze deze bijeenkomst naar voren gehaald, kon ik mee om ook daar een praatje te houden. De hele busreis duurde ruim 4 uur, was een hele onderneming in de hitte van Gambia. Onderweg gaat er allemaal eten mee en was het reuze gezellig. Ik had een journalist gevraagd om mee te gaan en een verslag te maken van de bijeenkomst.
Eenmaal gearriveerd in Mansa Konko werden de studenten weer in slagorde opgesteld en sprak de directie hen toe. Weinig tot geen interactie. In mijn praatje probeerde ik het nog. Veel studenten kenden mij van de eerste keer in okt 2015. Om niet in herhaling te vallen (directie sprak veel over hard werken en je diploma behalen) gooide ik het over een andere boeg: ik sprak over integriteit, zeg wat je doet, en doe wat je zegt. Dit gebruikte ik ook altijd in mijn trainingen als docent op het ROC van Amsterdam.
In Gambia maak ik mee, maar net zo goed in Nederland, dat mensen hun afspraken lang niet altijd nakomen, betrouwbaarheid is dan ver te zoeken. Geen enkel bedrijf, school of samenleving kan functioneren zonder integriteit.
De studenten stelden mij de vraag, wie er voor het tweede jaar van hun opleiding betaalt. Deze vraag heb ik meteen doorgespeeld naar de directie. Nu is iedereen er getuige van dat het door de school wordt geregeld. Over integriteit gesproken.....
Na afloop kwamen een aantal studenten mij persoonlijk bedanken dat de Stichting Mansakonko voor hen het schoolgeld voor dit jaar betaald heeft. Op dat moment werd het voor mij duidelijk dat de leeftijd van de studenten uiteen loopt van 16 - 32 jaar. Velen hebben deze vorm van gratis onderwijs aangegrepen als een tweede kans. En hopelijk weerhoudt deze vakopleiding de jongeren ervan om de backway te nemen.....
Inmiddels is het dak door studenten en docenten waterdicht gemaakt en trotseert het de vele regenbuien. In Gambia regent het behoorlijk tussen juli en okt. Dit deel van het projekt is wat ons betreft ook geslaagd. GTTI en onze stichting hebben de reparatie van het dak gezamenlijk gefinancierd en ons voorstel om er een leerlingprojekt van te maken heeft de school overgenomen.
ANDERE BEZOEKEN.
Naast dit officiële bezoek heb ik een aantal privé bezoeken afgelegd. Heb me door Salieu met de fiets laten brengen naar een kliniek, door een Britse organisatie gesponsord en naar een names-giving-day van een baby van een paar weken oud.
Salieu is een 26 jarige fietser, die toeristen begeleidt en op plaatsen brengt waar je met de touroperators nooit komt. Heb hem 2 jaar geleden leren kennen bij mijn eerste wat langere fietstocht door Gambia. Inmiddels is hij begonnen aan een toeristen-opleiding. Geponsord door mij en een andere Nederlander. Door deze opleiding krijgt hij een officiële vergunning en kan hij zich melden bij hotels en touroperators. Hij wil daar zijn living van maken. Heb net 5 fietsen verzameld, gekregen van vrienden, voor Salieu. Zijn nu (dec 2016) onderweg naar Gambia. Hij kan deze dan meteen verhuren aan toeristen.
Op de names-giving-day van een 4 weken oude baby sprak ik de moeder. Bleek dat ze vrijwel geen Engels spreekt, dus geen opleiding heeft gevolgd. Engels wordt alleen op school geleerd. Ze was bovendien pas 16 jaar, dus waarschijnlijk sprake van uithuwelijking.
Zo'n 10% van de kinderen in Gambia gaan niet naar school. De basisschool is weliswaar gratis, maar kinderen moeten wel 2 uniformen hebben, een tas en schoenen. Daar komen dan nog boeken bij en er wordt op school eten gegeven. Dit betekent dat het eerste jaar rond de 90 euro kost, het tweede en volgende jaren 45 euro. Salieu zijn vader is 3 jaar geleden overleden. Samen met de armoede, die het gezin toch al teisterde, heeft dit tot gevolg gehad dat hij zijn school niet heeft afgemaakt en zijn 3 zussen ook niet. Zij zijn 9, 16 en 22 jaar nu (nov 2016). Nu gaan ze wel naar school en hebben ze weer enigszins een toekomst.
In de periode jan/febr 2016 zijn mijn kinderen Timo en Tessa ook een week mee geweest. Voor vakantie en om de baby, Muhammed Lamin Nic van Bakary en Ngoneh te zien. Bakary is in 2013 drie weken bij ons in Nederland geweest. We zijn met z`n vieren op hun bruiloft geweest in febr 2015.
Mijn sponsorzoon Bakary, inmiddels 30 jaar, heeft enige tijd geleden zijn ICT opleiding afgerond en nu een goede baan gevonden. Voel me erg vereerd dat hij zijn zoon naar mij heeft vernoemd. In Gambia noemen velen mij Lamin, eerstgeborene.
De andere bijnaam die ik daar gekregen heb is: mr. Check & Doublecheck.
Ik probeer hen te stimuleren om alles uitvoerig te controleren, dit geldt ook voor opleidingen die zij willen volgen. Veel opleidingen geven onvoldoende aan op welk niveau zij opleiden en of het voldoende is om er werk mee te krijgen. Ook probeer ik hen aan te moedigen meer initiatief te tonen om zo de regie over hun leven terug te nemen. Armoede en jaren met corruptie en geheime politie maken dat je wantrouwig en moedeloos wordt. Ik sponsor alleen kinderen en jongeren om weer naar school te gaan en voor het starten van een eigen onderneming. Daarbij zijn adviezen van groot belang. En afspraken met de ouders wanneer zij zelf het schoolgeld weer kunnen betalen. Voor jonge mensen, die een bedrijf willen starten, is de eerste opdracht altijd: schrijf maar een businessplan. Op het moment dat ik deze aanvulling schrijf (2 dec 2016), zijn net de verkiezingen gewonnen door Adama Barrow van de gezamenlijke oppositiepartijen: de Coalition. Dit kan tot een verbetering leiden voor Gambia en de Gambianen. Dankzij eensgezind optreden van Gambianen, allemaal te volgen via de sociale media, is deze overwinning er gekomen. Hopelijk pakt iedereen dit goed op, nu begint het pas.
Bakary heeft nu het plan opgevat om in 2017 wederom een bezoek af te leggen aan ons in Amsterdam. Maar nu voor zijn eigen rekening!
Heb ook de lagere school bezocht waar Muhammed, de broer van Bakary, stage loopt. Hij leert voor onderwijzer, is bijna klaar met zijn opleiding. Ik mocht een les bijwonen bij hem.
Hiernaast volgt hij ook een bouwkunde opleiding op het GTTI. Hij heeft veel mogelijkheden straks.
Timo, Tessa en ook ik werden behoorlijk ziek na 4 dagen. Mijn kinderen bleken griep te hebben, gelukkig geen malaria. En ik bleek, pas 2 maanden na thuiskomst, al die tijd spierreuma te hebben. Ben redelijk hersteld, zodat ik met mijn fietstocht naar Santiago de Compostela op 27 aug 2016 kan beginnen.
[userId] => 350767
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4937101
[countryId] => 79
[pictureCount] => 75
[visitorCount] => 1382
[author] =>
[cityName] => Gambia
[travelId] => 487568
[travelTitle] => The GAMBIA
[travelTitleSlugified] => the-gambia
[dateDepart] => 2015-02-21
[dateReturn] => 2016-03-07
[showDate] => yes
[goalId] => 6
[goalName] => Een korte vakantie
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/385/396_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/350/767_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezoek-aan-gtti-annex-mansa-konko-gambia
)
[23] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-16
[title] => Eindelijk de stad uit!
[message] => Nog even twijfel ik of de reis naar Empada wel door gaat. We hebben weinig tijd en Gill komt pas dinsdag uit Gambia aan en ziet deze korte reis misschien wel helemaal niet meer zitten. Maar gelukkig, net als ikzelf heeft ze zich op deze uitstap verheugd. We besluiten vroeg te vertrekken, de temperaturen zijn niet bijzonder hoog deze tijd van het jaar, maar de zon is ongelofelijk fel. Vertrek 8 uur, nog bier inslaan voor Gill (en ja, ik heb toch nog de laatste reserve alcoholvrij bier uit Libanon op de kop kunnen tikken!) en tanken en bij dit laatste blijkt er een lek te zitten. De diesel drupt er uit en zo wil ik niet vertrekken. Stel dat er echt iets mis is, het lijkt niet de tank zelf te zijn, maar de buis naar de tank, maar toch. We hebben geen zin om ergens 'en plein brousse' zonder diesel te komen staan. Dus, auto afvoeren naar de dichtstbijzijnde 'garage'. Omdat het geen motor probleem is durf ik in dit geval wel een 'onder de mangoboom garage' uit te pikken. Het is er weliswaar een zootje, overal liggen wrakstukken van auto's in diverse staat van ontbinding, het is er smerig van olie en vet en de technici liggen onderuit op wat samenraapsels van autostoelen, gekleed in van olie druipende T-shirts. Niemand is nog echt aan het werk zo vroeg op de ochtend, een vrouw komt langs met broodjes, gevolgd door een man met koffie. Kunnen we toch nog ontbijten... Een iets oudere man met een duidelijk Senegalees accent staat ons te woord. Hij wil er wel even naar kijken. Op mijn vraag of dit snel hersteld kan worden antwoordt hij: ik werk niet snel, wel goed. Dat schept dan weer enige vorm van vertrouwen. Gill en ik worden op een bankje geparkeerd. Achter ons staat een containerwinkel waar auto-onderdelen verkocht worden, ook handig zo vlakbij. Het lekkende onderdeel wordt verwijderd en tot mijn grote schrik zitten er wel drie flinke gaten in de pijp – doorgeroest. Let wel, deze auto is ondertussen 25 jaar oud, hij rijdt nog wel bijzonder goed, maar de carrosserie begint toch wel wat problemen te vertonen. De grootste roestschade heeft hij trouwens in NL opgelopen, niet hier. Het dicht solderen van de gaten mislukt de eerste keer en ze moeten helemaal opnieuw beginnen. Ik stel voor mezelf een deadline, ik wil niet in het donker rijden en reken op 5 uur rijden.
Ondertussen vermaak ik me met de rondhangende mecaniciens. Het is een regionaal zootje: Gambia, Senegal, Guinee Conakry en Guinee Bissau. Grappig genoeg is de gemeenschappelijke taal toch Crioulo. De jongens klagen onderling over de Guinese meiden, zeker zo rond de feestdagen kan je beter geen vriendin hebben, zeggen ze. De verzoeken om nieuwe haren, schoenen, jurken en de betaling voor het Kerst- en/of nieuwjaarsfeest voor de jonge dames zijn dan niet van de poes. Door het jaar vragen ze alleen om geld voor medicijnen voor hun moeders, broers of zusjes, geld voor school, en, vooral, geld voor begrafenissen en ceremonies. Dit laatste begrijpen de buitenlandse jongens iets minder goed. Ze verbazen zich over de hoeveelheden geld die hier aan uitgegeven worden en twijfelen ook wel of het altijd waar is. De jongens voelen zich aan het lijntje gehouden door de meiden en vaak blijken ze niet de enige 'minnaar' te zijn. Deze buitenlanders zweren daarom bij meisjes uit hun eigen land, maar daar krijgen ze dan weer niets voor elkaar...
Afgelopen week praatte ik met een oude kennis over het gedrag van rijke(re) getrouwde mannen die weekendjes op stap gaan met 'quatorzinhas' (letterlijk 14-jarige meisjes). Deze meisjes zijn wel vaak ouder, maar of ze de 18 halen is maar de vraag. Ik kwam zelf ooit in zo'n gezelschap terecht op de eilanden en ben er sindsdien niet meer geweest omdat ik het zo gênant vond. Mijn kennis, Tito vond dat ik wel naar het hele plaatje moest kijken. Want, wie misbruikt wie nu eigenlijk? Die meiden weten echt wel waar ze mee bezig zijn en ook het doel is duidelijk. De ouders stimuleren deze relaties vaak zelfs. Maakt dat het dan wel acceptabel? De basis van dit alles is natuurlijk gewoon armoede en weinig zicht op een toekomst. De kans voor deze meiden om een jongen van hun eigen leeftijd te vinden die hen goed zal behandelen, verzorgen en voor hun kinderen kan zorgen is gering, zeker in de minder gegoede klasse. Dus, wat doe je dan, je wil toch een kind en je wil ook dat iemand zich daar verantwoordelijk voor stelt, schoolgeld betaald en de medische kosten kan dragen. Het is zo makkelijk om vanuit onze maatschappij allerlei praktijken te beoordelen. Elke keer weer realiseer ik me hoe goed we het hebben en ook hoe hard we kunnen zeuren...
Om half 12 kunnen we eindelijk vertrekken, de zon brandt al aardig en Gill bouwt zichzelf in met een kleurige lap, ze verbrandt levend en spuit de auto vol zonnebrandolie. Het reistempo wordt aardig vertraagd door de ondertussen beroemde 'kebra molas' (schokbreker brekers, of verkeersdrempels. Ze worden zelden aangegeven en liggen soms zo maar ergens in het midden van niets. In dorpen zijn ze echt wel nuttig. Het is best moeilijk zonder deze dingen de neiging te onderdrukken om met 100km per uur door de slaperige dorpjes heen te scheuren. Vrijwel alle dorpjes zijn in een lange rij langs de banen gebouwd, het lijkt België wel... Naast kippen, geiten, honden zijn natuurlijk overstekende kleine kinderen of voetballende jongetjes een risico.
Bij Buba gaan we van het asfalt af. Ik schrik eerst even van de staat van de weg. Met Carnaval was dit nog een mooi aangeschoven zandweg, maar het probleem is uiteindelijk minder groot dan in eerste instantie leek. Ik vind het rijden op deze wegen altijd veel leuker dan asfalt rijden, ondanks het feit dat het misschien net iets vermoeiender is. We slingeren en hobbelen aan een redelijk tempo tot aan de afslag waar de weg net weer iets slechter wordt. Je kan je wel voorstellen dat het in de regentijd toch een ander paar mouwen is om hier te rijden. De sporen van riviertjes en diepere sporen van vrachtwagens die vastgelopen geweest zijn spreken boekdelen.
In Empada aangekomen blijkt iedereen te weten dat wij in Anke en Vincente's huis gaan logeren. Er wordt meteen iemand naar Nandjai, de beheerster van de sleutels, gestuurd terwijl er twee stoelen voor ons neergezet worden in de schaduw. De ontvangst is hartelijk en warm en we worden in het huis rondgeleid. Ik heb het eerder gezien toen de laatste hand er aan gelegd werd. Het is een prachtig huis geworden, lekker koel, veel ruimte. Water voor wassen en voor drinken wordt gehaald, er is een kooktoestel en de bedden zijn opgemaakt. Ik kan me wel voorstellen waarom Anke en Vincent dit huis gebouwd hebben. Het is zo rustig, het uitzicht is mooi en de bougainville in de tuin staat in bloei. We hadden al eerder eten besteld en dat werd meteen gebracht, lokale rijst met vis. De hoeveelheid rijst is zoals altijd hier voldoende voor een heel gezin, dat krijgen we dus nooit op. We trekken koude biertjes uit de koelbox en gaan op het terras zitten uitrusten en plannen maken voor ons korte verblijf. Gill en ik hebben heel wat bij te praten over de laatste maanden en we kletsen heel wat af onder een prachtige sterrenhemel. Ik was weer even vergeten hoe indrukwekkend een sterrenhemel kan zijn als er geen licht in de omgeving is, schitterend!
Gill is echt een vogelliefhebber en herkent erg goed de verschillende vogelgeluiden. Ik zou nog niet de helft van de vogels zien als zij er niet bij zou zijn. We wandelen 's ochtends naar de haven of, althans wat er van over is. Jammer genoeg is onderweg vrijwel alles wat ooit bos geweest is omgehakt en vervangen door cashewbomen. Hier en daar zijn nog kleine plukjes bos te vinden. Vogels zijn er daarentegen volop. Onderweg komen we niemand tegen, het is erg stil. Het uitzicht op de rivier is geweldig, je kan zo tot op de bodem van de rivier kijken. Hier en daar drijft een kano, er ligt een wrak van een bootje en verder niets, helemaal niets. Het is heerlijk om daar te zitten, te luisteren naar het gezang van vogels en het zoeken naar de oorsprong van dit gezang.
We besluiten in de namiddag naar het dichtstbijzijnde strandje, Bambaia, te gaan. Fode, de wacht van het huis vergezeld ons. Hij wil zijn broer opzoeken en kan ons tegelijkertijd de weg wijzen. Het valt ons op hoe vriendelijk de mensen in dit dorp zijn. Er is geen haast, iedereen begroet je, de kinderen komen een knuffel halen. Wanneer we op zoek gaan naar de markt komen we langs een trommelend gezelschap, een aantal identiek geklede dames danst uitgelaten. Iets verder staat een podium met wat stoelen. Het is duidelijk dat er iets gaat gebeuren. We staan voor het administratieve gebouw van het dorp en de administrateur komt ons welkom heten. 'Jullie moeten de gasten van Vincent en Anke zijn, welkom in Empada', zegt hij, 'ik ben Mario Joao dos Santos. We verwachten hoog bezoek uit Bissau, daarna kom ik nog wel bij jullie langs.' En dat doet hij. Ook hij is erg relaxed, ongewoon voor mensen in functie. Hij verteld over de onderwijsprojecten, over de samenwerking met Vincent en over de politiek van het land en hoe weinig interesse Bissau heeft voor het binnenland. Hij is duidelijk een betrokken administrateur. Ik voel me hier wel erg goed en ik wil hier zeker een keer wat langer komen zitten. De rust is weldadig. Het is van hier ook mogelijk de oversteek naar Bolama, de oude hoofdstad, te maken en dat wil ik zeker weer eens een keertje doen. Deze uitstap verzoend me al snel weer met het land, ik was zo teleurgesteld over de negatieve sfeer in Bissau – heel begrijpelijk trouwens – het was echt niet wat ik verwacht had na mijn positieve gevoel nog maar 10 maanden geleden.
De volgende dag laten we ons door Nandjai meeslepen naar de bron van Empada. Het is een oude Portugese stijl bron zoals je er daar nog in elk dorp ziet. Deze bron is al in 1946 aangelegd en voorziet velen van drinkwater. Volgens Nandjai is het heilig water, maar het is mij niet helemaal duidelijk waar dit precies op slaat. We nemen afscheid van Nandjai en Fode, van de administrateur en worden nagewuifd door anderen en rijden weer terug naar Bissau.
Mijn verblijf loopt alweer ten einde. Al jaren heb ik hier een koffer staan met allerlei spullen die ik alleen hier gebruik. Deze koffer moet nu leeg en ik moet uitzoeken wat ik weggeef en wat ik mee naar Nederland neem. Van sommige zaken doe ik moeilijker afstand dan van andere, maar het is weer een eind van een periode. Dit fijne huis van Gill en Kemba hier in Bissau zal volgende keer door anderen bewoond worden en ik moet weer een nieuwe plek zoeken. Het is zo fijn om een soort pied à terre te hebben.
Ik ga weg met gemengde gevoelens. Het gaat slecht met het land en het gaat slecht met enkele van mijn goede vrienden. De werkgelegenheid is slecht, de vooruitzichten zo mogelijk nog slechter. Er is geen zicht op de langverwachte beloofde steun van de internationale gemeenschap. De sfeer is helemaal omgeslagen van hoopvol naar leegte. Het is moeilijk om precies te begrijpen wat er aan de hand is. Het land is in de greep van verdeeldheid binnen 'de' partij, van een strijd tussen twee mannen, de president en de afgezette 1ste minister. Wat is feit en wat is fictie, wat zijn roddels en wat is waar, wie is slecht en wie is goed, wie corrupt en wie eerlijk? Iedereen hangt een bepaald geloof aan, ik ook. En al deze geloven zijn gebaseerd op een soort onderbuikgevoel. Door het ontbreken van echte pers en nog meer het ontbreken van bron onderzoek kan gewoon iedereen iemand beschuldigen van diefstal of corruptie. Deze beschuldigingen worden nooit uitgezocht. Het enige hoopgevende is misschien nog dat het leger zich dit keer niet op sleeptouw lijkt te laten nemen voor nog maar eens een staatsgreep waarin hen vanalles beloofd wordt maar waar ze uiteindelijk altijd weer als de booswicht tevoorschijn komen. Geen staatsgreep dit keer dus, althans, voorlopig. Misschien zit Zamora ergens op te broeden...
Mijn goede vriend Idrissa is bedreigd of zelfs mishandeld nadat hij zich op de radio had uitgesproken over de huidige situatie. Gaan er toch weer klappen vallen, doden zelfs? Er heerst angst onder journalisten, ondernemers zijn vertwijfeld en de bevolking is alweer het slachtoffer.
Een lichtpuntje: Sam Maykel, mijn (en die van vele familieleden en vrienden) jarenlange protege, heeft een baan gevonden met heel goede perspectieven! Ik probeer niet te tellen voor hoeveel mensen hij zal moeten zorgen nu hij een inkomen heeft...
Al mijn lezers alweer bedankt. Voor diegenen die meer gedetailleerde politieke info zoeken, de site van Rene van Gussenhoven http://www.renegussenhoven.com/Home/ houdt het allemaal bij...
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4891677
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1159
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => eindelijk-de-stad-uit
)
[24] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-04
[title] => Vreemde gebeurtenissen
[message] => Er is weinig verschil tussen geloof en bijgeloof. Voor geen van beiden zijn bewijzen, toch is het eerste helemaal geaccepteerd en is het tweede iets voor domme mensen. Een vreemd onderscheid toch. Ik heb zelden of nooit Afrikanen ontmoet die niet ergens in geloven. Hier in GBissau heb je moslims en christenen (van alle soorten). Beide groepen hangen daarnaast de meer traditionele geloven aan, animisme. Over het algemeen gaat dit perfect samen en als het ene je al niet beschermt, dan het andere wel (bidden bijvoorbeeld en allerlei touwtjes om je lende of arm binden). Er gebeuren soms wel hele vreemde zaken. Het volgende verhaal is daar een voorbeeld van.
Wanneer ik op bezoek ga bij mijn voormalige chauffeur waar ik al jaren mee bevriend ben valt me op dat het huis bij hem op de hoek helemaal in puin ligt. Het is een vreemd gezicht omdat het niet om een lemen huis ging, maar om een stevig gebouwd, weliswaar oud, huis. Ik herinner me een winkel zoals er hier velen zijn waar alle basisproducten verkocht worden. Ik vraag Domingos dan ook wat er gebeurd is. De kans dat ook dit huis ingestort is door de hevige regens van het afgelopen regenseizoen lijkt me niet aannemelijk. Voor de duidelijkheid nog even, Domingos is praktiserend moslim en iemand die ook echt de religie beleeft en de koran heel aardig kent. Ik praat vaak met hem over religie, ook in het kader van alle discussies over wat er met moslims gebeurt in de wereld en hij heeft hier altijd hele wijze uitspraken over. Terug naar het huis nu. Dit huis werd door een Portugees gebouwd tijdens de koloniale tijd. Het was ook toen al zowel een winkel als een woonhuis. Zoals vaak gebeurde na de bevrijding verdween de Portugees met de noorderzon en nam een Guineer die toen in de winkel werkte bezit van het huis. Hij voerde de winkel verder en er was niets aan de hand. Wat hem en zijn nazaten betreft was het zijn eigendom. Hij was dan ook zeer onprettig verast toen familie van de oorspronkelijke eigenaar het eigendom kwam opeisen. Ze waren in het bezit van de oorspronkelijke documenten en vroegen de bewoners het pand terug te geven. Daar had onze nieuwe eigenaar helemaal geen zin in en ondanks het feit dat hij andere eigendommen heeft waar hij heen kan, geeft hij duidelijk aan niet van plan te zijn het huis op te geven. De Portugese familie gaat uiteindelijk hulp zoeken bij het gerecht en na heel veel getouwtrek winnen ze de zaak. De Guinese familie geeft aan toch niet weg te willen en dreigt ermee het huis te vervloeken. Ik heb niet de juiste terminologie hiervoor, maar ze dreigen er in elk geval mee een Balanta geest in huis te halen waardoor degene die in het huis gaat wonen zal sterven. De Portugezen wenden zich tot de autoriteiten en de politie komt ook inderdaad de bewoners dwingen het huis te verlaten. Dit gaat met het nodige handgemeen gepaard en volgens Domingos komt er zelfs wapengeweld aan te pas. Uiteindelijk moeten de Guineers vertrekken en willen de Portugezen beginnen met de renovatie van het pand. De man van de eigenaresse besluit om zolang zijn intrek in het huis te nemen zodat hij de werkzaamheden kan overzien. De volgende ochtend vinden ze hem, dood! Ik zie helemaal voor me hoe men hier op reageert. Het is duidelijk dat het huis inderdaad vervloekt is. Wat nu?
De eigenaresse besluit dat het in dat geval maar beter is om het huis helemaal af te breken en er een nieuw voor in de plaats te bouwen, dat zou toch voldoende moeten zijn.
Ze zet twee jongens aan het werken die de afbraak op zich nemen. De tweede dag al begint de voet van een van de jongens helemaal op te zwellen, een dag later is ook hij dood! Resultaat: twee doden en een ruine waar niemand meer in wil wonen of op wil bouwen. Er zijn al kopers geweest voor het terrein, maar zodra ze het verhaal horen zien ze er van af.
Wat zo moeilijk is met dit soort zaken is dat je, zelfs als je er niet in gelooft, toch niet meteen je bankrekening plundert om dit perfect gesitueerde stuk grond te kopen, zelfs als de prijs blijft zakken. Volgens Domingos kan alleen een ongelovige (niet moslim bedoeld hij hier) iets met dit stuk grond doen. De grond is nog wat te duur voor mij....
De feesten zijn achter de rug, men is weer aan het werk en uitgefeest. Niemand heeft nog geld en iedereen maakt zich zorgen hoe het nu met carnaval moet, dat valt dit jaar heel erg vroeg en tegen die tijd zijn de financieen nog niet hersteld...
Politiek is het een zootje en ik heb mensen zelden zo gedemotiveerd gezien als nu. Dat komt natuurlijk ook omdat de verwachtingen zo hoog waren na de laatste verkiezingen. Men verwachte wonderen van deze regering en al helemaal na de toezeggingen van de donorconferentie. Eindelijk weer steun van de internationale gemeenschap, daar had iedereen zo lang op gewacht. Maar dat hangt nu allemaal aan een zijden draadje. De ene persconferentie volgt de andere op. De deadline voor een nieuwe stemming over het programma van de regering wordt steeds verplaatst, van 5 naar 21 januari en nu weer naar de 7de. De volgende uitdrukking in het crioulo vertelt hoe mensen zich voelen: populason gossi i suma katcho na mong di menino. Het volk bevind zich als een vogeltje in een kind's hand. Ze kunnen geen kant op, knijpt het kindje te hard, dan zijn ze dood, doet het zijn hand open, dan kunnen ze vliegen. Het zegt veel over hoe afhankelijk mensen zijn van het politieke stelsel. Niet moeilijk dat er hier maar twee onderwerpen van gesprek zijn, politie en voetbal....
Overmorgen hoop ik naar Empada te reizen met Gill die vandaag in Gambia aankomt en morgen doorreist naar Bissau. Ik kijk er erg naar uit, een laaste weekje lekker buiten de stad in een erg mooie groene regio. Dat laaste verhaal houden jullie nog tegoed van me.
Veel warme groeten uit een stoffig Bissau,
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4889501
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 666
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vreemde-gebeurtenissen
)
[25] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-30
[title] => Boas entradas pa todos
[message] => Omdat ik geen alcohol meer drink moet ik op zoek gaan naar
alternatieven. Hier was een lekker fris biertje op zijn tijd altijd
wel welkom dus, wat nu? De speurtocht van Afonso naar alcoholvrij bier
leverde niets op. Door gebrek aan afname vorig jaar wordt dit bier niet
meer geïmporteerd. Ik vond met Carnaval al dat er bijzonder weinig
reclame gemaakt was voor dit toch onbekende nieuwe product (de enige reclame die je hier trouwens ziet is reclame voor telefoon (MTN en Orange), voor reizen naar Europa en Brazilie en voor Canal Plus, een televisie kanaal waarop vooral sport getoond wordt).
Wat men hier "Sumo" (sap) noemt is frisdrank, en daar ben ik niet van
(een glaasje Tonic af en toe daargelaten). Maar er is natuurlijk ook
"Sumo Natural" en, als je op zoek gaat is daar nogal een voorraad van.
Ik begin met "onjo", Bisap in Senegal. Het is thee van de hibiscusbloem. Ooit leerde ik het kennen in Egypte waar ze het op elke
straathoek verkochten, zowel warm als koud. omdat het wat zurig is, is
het ook erg dorstlessend. Daarnaast is het natuurlijk erg simpel om te
maken. Een ander voordeel is dat het niet zo zwaar is, in
tegenstelling tot de meeste andere vruchtensappen hier. Het meest
bekende en meest gedronken sap is dat van de Baobab vrucht. Er wordt
net iets te veel suiker toegevoegd, maar ik leng het nu aan met mijn
ongezoete onjo en dan is het heerlijk. Wel een soort eten en drinken
tegelijk. De houdbaarheid van vers vruchtensap is natuurlijk wel een probleem. Gelukkig is er constant stroom - ik moet daar nog
altijd een beetje aan wennen en thuis staat de vriezer eigenlijk altijd uit. Bij de meest populaire bar van Bissau
severen ze Kaipirinha, maar dan wel op zijn Guinees. Je kan de gewone
variant wel krijgen maar men geeft veelal de voorkeur aan de
kaipirinha tropical zoals ze het noemen. Deze wordt gemaakt met
vruchten van het seizoen. Op dit moment is dat fole (een bosvrucht)
limoen en passievrucht. Maar, er is een variant zonder alcohol en dat
is echt een godendranken. Heerlijk koud met gemalen ijs. Gisteren kreeg
ik bij vrienden gembersap, niet echt bekend hier maar des te meer in
Senegal en de andere zuidelijke kustlanden. Ik moet denken aan Mouna
(onze gembersap leverancier in Nederland). Er zijn dus mogelijkheden
te over en ik mis mijn biertje nog niet...
Drinken is hier wel een sociale must. Als je zegt niet te drinken zijn
er twee mogelijkheden, of je bent ziek of je bent moslim geworden. Ze
verwachten niet dat ik me bekeerd heb, ik zal dan wel ziek zijn. Men is meteen bezorgd. Ik ben dan ook nog eens wat kilo’s afgevallen, nooit een goed teken in Afrika. Ik zou wel eens een vlieg willen zijn om te horen wat ze er nu echt van
denken. Er wordt best wel druk uitgeoefend in sommige milieus om wel te drinken. Niet makkelijk voor mensen die daar gevoelig voor zijn en dat brengt me op
het probleem van alcoholisme hier. Men onderkent niet echt het
verschijnsel, de ziekte. Er zijn gewoon mensen die te veel drinken,
punt uit. Dat het enige alternatief voor hen stoppen is, is ook niet bekend.
Stommiteiten begaan in dronkenschap worden met de mantel der liefde
bedekt. "I bibiba nang", hij/zij kon er niets aan doen, hij/zij had te
veel gedronken. Nog even voor de zekerheid, ik ben niet van de blauwe
knoop geworden, geen angst!
Mijn twee geplande reizen gaan niet door, ik moet nog een alternatief
vinden, een maand in Bissau hangen is niet echt de bedoeling.
Ik krijg bezoek van een jongere vriend van me Joao. hij wil met me
praten en meestal gaat dat om geld of steun voor een of ander, zo
niet dit keer. Het onderwerp ligt nogal gevoelig en er wordt wat rond
de pot gedraaid maar uiteindelijk komt de aap uit de mouw. Joao, 26
jaar en afgestudeerd in informatica heeft al sinds zijn jeugd een
vriendinnetje. Toen hij terug kwam van zijn studie in het buitenland
pikten ze de draad weer op en werd hun relatie serieus. Het meisje
studeert rechten aan de faculteit in Bissau, haar naam krijg ik
vooralsnog niet te horen, ik zou haar misschien kunnen kennen. Op een
dag, een aantal maanden geleden, zat Joao bij kennissen waar schamper
gelachen werd met de stumper die met dit meisje gaat. Joao hield
wijselijk zijn mond, ze bleken niet te weten dat hij het vriendje was, maar hij was natuurlijk wel nieuwsgierig. Volgens het
groepje viel het meisje op vrouwen en had ze zelfs een vaste vriendin
of, zoals ze zeiden, ze doet het met mensen van haar eigen sexe. Joao
was lichtelijk geschokt, temeer omdat dit verhaal daarna van allerlei
kanten bevestigd werd. Op een bepaald momente kwam zelfs zijn vader er
mee aan, die adviseerde hem de relatie zo snel mogelijk te verbreken
omdat mensen er over praatten. Hoewel homosexualiteit hier niet echt
verboden is en er al zeker geen doodstraf op staat zoals in sommige
(buur)landen, is het maatschappelijk alles behalve geaccepteerd. Ik hoor erg
vaak zeggen dat het hier niet bestaat en als het al zou voorkomen is
het gewoon curiositeit die later gewoon overgaat. Voor de schijn wordt daarom vaak een heterosexuele relatie er bij gehouden zodat ze minder in het oog lopen. Dit geeft hen dan ook nog de kans om kinderen te krijgen, belangrijk voor iedereen. Mijn arme vriend Joao vindt
dat zijn vriendin met deze schandelijke en onnatuurlijke relatie moet
ophouden. Hij begrijpt niet dat iemand zo kan zijn, hij denkt dat ze gewoon maar wat experimenteert en dat het overgaat. Hij is echt gek op
zijn vriendin, het soort jongen die aan zijn eerste
vriendinnetje blijft plakken – en ze leefden nog lang en gelukkig... Hij is
natuurlijk niet bereid zich aan een schandpaal te laten nagelen omdat
zijn vriendin een relatie heeft met een vrouw. Het meisje ontkent
vooralsnog dat er iets aan de hand is, maar ondertussen heeft Joao de
sms berichtjes gezien die zij uitwisselen en zelfs de Facebook pagina
bekeken toen ze die niet goed had afgesloten. Het loopt een beetje uit
de hand, en eigenlijk kunnen ze geen van beiden ergens terecht om hen
te helpen. Waar is het COC????????
Ik ken wel meer jongeren waarvan ik vermoed dat ze holebi zijn en vraag me wel eens af hoe ze dat toch kunnen beleven. Ik krijg toch wel met enige regelmaat vragen over holebi huwelijken, dat kan toch niet, ik zou niet naast zo iemand willen zitten, bij ons komt dit niet voor... dat zijn zowat de doorsnee meningen.
Het ziet er naar uit dat er toch nog een reisje in zit. Gill komt 5 januari aan en we willen een paar dagen naar Empada. Nederlandse vrienden hebben daar een huis gebouwd en daar kunnen we gebruik van maken. Ik heb er wel zin in. Eerst natuurlijk nog oudjaar gaan vieren in Canchungo met Ton en Gina. Hier in Bissau is een groot concert, het podium is in opbouw en er is goed geluid beloofd. Ik zal er niet bij zijn.
Gisteren hebben we Belgische avond gehouden. Toevallig zijn alle drie de Belgen van dit land hier. Mariska – eigenaar van Radio Pindjiguiti, Jean-Claude – constructeur en restauranthouder en ik, voorlopig toerist. Een Burundees schuift aan. Hij kent Brussel beter dan ik, dus is hij ook Belg vanavond. Hij is Chef de Mission van de UNHCR, de VN organisatie voor vluchtelingen. Het wordt een interessante discussie over vluchtelingen in Europa (hij woont in Italie en wil daar weg vanwege het vluchtelingenprobleem...) en over Rwanda en Kagame. Natuurlijk komt ook de politiek van GBissau ter sprake. Het is weer een en al ellende en de positieve sfeer van vorig jaar is ver te zoeken. Binnen de heersende partij is ruzie tussen alles en iedereen. De 1ste minister werd afgezet door de President, de rechtban annuleerde daarna de aanstelling van een nieuwe 1st minister door de president, nu vraagt een partijlid het aftreden van de partijvoorzitter (die 1ste minister was in de vorige regering) – kan iemand nog volgen? De ene persconferentie volgt de andere. Iedereen hangt met zijn oor aan de radio en de verhitte discussies op straat lopen soms uit de hand. Iedereen verdedigt zijn standpunt met evenveel verve. Politiek is een soort Braziliaanse Telenovela, veel emoties, veel geschreeuw en altijd wel weer een cliff hanger.
De werknemers van het electriciteitsbedrijf hebben gedreigd water en licht af te sluiten in de hele stad als ze niet betaald worden voor het eind van de werkdag morgen. Dat beloofd. Toch weer een oude en nieuw in het donker ???
Ik wens jullie allemaal het allerbeste in 2016 en blijf genieten van een redelijk donker en overtrokken Bissau.
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888687
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 671
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => boas-entradas-pa-todos
)
[26] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-26
[title] => Reis 14 december 2015 ' 11 januari 2016
[message] => Aankomst Banjul: opvallend weinig lastige taxichauffeurs en dragers op het vliegveld. Ik heb vooraf met mijn vaste taxichauffeur afgesproken om het gezeur te mijden. Omdat we erg vroeg geland zijn is hij er nog niet maar ze laten me verder met rust. Een hele nieuwe ervaring.
Het weerzien met Gina is zoals altijd warm en gezellig. Ze heeft het als naaister natuurlijk erg druk zo vlak voor de Kerst. Hoewel de meerderheid van de Gambianen moslim is zijn er toch genoeg klanten die nieuwe kerstkleding besteld. De president van Gambia heeft kortgeleden het land uitgeroepen tot Islamitische Republiek van de Gambia. Niet iedereen is daar blij mee...
Gina’s vader woont sinds enkele maanden bij haar. Hij wordt 80 volgend jaar. Fysiek zou je hem dat zeker niet geven. Hij klaagt steen en been omdat Gina geen meisjes voor hem regelt. ‘Al 2 jaar heb ik geen vrouw meer aangeraakt’ zeurt hij: hij is hier pas sinds eind maart, maar lijdt aan dementie en heeft het wat dat betreft niet allemaal op een rijtje. Ineens realiseert hij zich dat ik ook een vrouw ben, wel geen meisje, maar goed. ‘Ben jij getrouwd?’ vraagt hij. Wanneer ik hem naar waarheid antwoord van niet, schuift hij zijn stoel meteen achteruit en wil me meetronen naar de slaapkamer. Het is toch onbegrijpelijk dat ik daar niet op in ga. Hij gaat maar door over dit onderwerp en, hoewel het soms hilarisch is krijg ik ook wel medelijden met hem. Over verlies van decorum gesproken. Ik ben blij als hij eindelijk van het onderwerp afdwaalt en over vroeger begint te vertellen. Er is duidelijk niets mis met zijn geheugen over die tijd, de tijd van de Portugezen. Ik vind deze verhalen altijd wel interessant.
Ik besluit meteen de volgende dag af te reizen, hier in Gambia ben ik niets verloren en Gina moet werken. Ik zie haar wel in Bissau rond de feestdagen. De goden zijn weer eens met me op deze reis. Ik vertrek om 7.00 uur bij Gina thuis en sta om 14.30 in Bissau voor de deur van mijn logeeradres. En dit ondanks het feit dat je toch twee grenzen moet oversteken (4 grensposten dus), en twee keer van 7-place zoals de taxi-brousse hier heet moet wisselen. In de 7-place van de grens naar Ziguinchor zitten een viertal Guineers en dat leidt tot geanimeerde gesprekken. Links van mij zit een wat oudere, praatgrage man. Hij is geboren in Gambia maar werd door zijn vader naar GBissau gestuurd om naar school te gaan. In die tijd volgde men 4 jaar lagere school. De kwaliteit van het onderwijs was wel wat hoger dan nu en dat is trouwens een understatement. Na zijn opleiding trok hij toch terug naar Gambia waar hij trouwde en kinderen kreeg. De kinderen trokken later naar Engeland waar zij zich vestigden. Hijzelf is nu onderweg naar Bissau om zijn broer die in Frankrijk woonde te begraven. Het lichaam zou de volgende dag in Bissau aankomen. Hijzelf verklaart dat als hij overlijdt hij in Gambia begraven wil worden. En onverwachte uitspraak voor een Guineer. Meestal willen mensen echt wel op Guinese bodem begraven worden. ‘Gambia heeft mij alles gegeven’ zegt hij. Het land is goed voor hem geweest. Al zijn kinderen hebben kunnen studeren, hij heeft een huis gebouwd en heeft een stuk land waar hij groente verbouwt en kleinvee houdt en waarvan hij kan leven. De twee gezichten van Gambia – goede basisvoorzieningen voor iedereen: scholen die functioneren, toegankelijke gezondheidszorg, prima landbouwvoorzieningen en redelijke infrastructuur voor het transporteren van landbouwproducten en water en stroom. Het andere gezicht: doodstraf voor homo’s, politieke vervolging waarbij regelmatig mensen verdwijnen, een echte dictatuur en niet altijd even verlicht en dan nu dus het uitroepen van de Islamitische staat. Een fout woord op de foute plek is voldoende om het land uitgezet te worden zoals menig NGO de laatste jaren ondervond. Ik ken de situatie te slecht om er echt een oordeel over te hebben, maar het is wel degelijk verwarrend.
Mijn reisgenoot aan mijn rechterzijde is een logistiek medewerker van de Guinese ambassade in Banjul. Hij is van oorspron Guineer maar heeft een Gambiaans paspoort. Hij is onderweg naar Bissau met een stel documenten die gelegaliseerd moeten worden door het ministerie van buitenlandse zaken. Hij is dus een soort diplomatieke koerier. De ambassade heeft wel een auto volgens hem, maar het is duurder om daarmee op en neer te rijden. Milieutechnisch is het natuurlijk helemaal verantwoord om met openbaar vervoer te reizen. Het kost hem wel een halve dag heen en een halve dag terug als hij geluk heeft. Hij moet ook op tijd in Bissau aankomen wil hij de documenten nog kunnen laten legaliseren. Er bestaat geen vlieg- of bootverkeer tussen Banjul en Bissau, dit is dan ook de enige optie.
Beide heren hebben alleen maar positieve verhalen over Gambia en loven de stabiliteit van het land. Ze stellen daar natuurlijk de instabiliteit van GBissau tegenover.
De tijd gaat snel in goed gezelgschap en voor we het weten zijn we in Ziguinchor. We moeten geen enkele keer de bagage openen hoewel er natuurlijk zoals altijd duidelijke aanwezigheid is van militairen. Na een snel kopje Café Touba, volgens mij met Cardemon, maar volgens andere met zwarte piripiri, kunnen we vertrekken. Dit keer met een luxe 4x4 waarin iedereen breeduit kan zitten. Aan een snelheid van 90 tot 100 per uur gaat het lekker snel dus. Dit keer zijn alle passagiers uit Guinee. De vrouw naast me is een vrolijk, luidruchtig iemand die overal commentaar op heeft en steeds grapjes maakt. We komen er snel achter dat we volgens Guinese begrippen familie zijn van elkaar. Zij is namelijk een nicht van een neef van mijn ex.... kunnen jullie nog volgen?? Dat schept natuurlijk een band.
Een maand geleden vertelde iemand me op een Guinees feestje in Rotterdam dat er ‘busladingen’ toeristen uit Gambia naar GBissau kwamen. Ik meende dit met een hele korrel zout te moeten nemen maar het wekte natuurlijk wel mijn interesse. Mijn pogingen om iets in de toerisme sector op te zetten zijn dan wel mislukt, toerisme op zich blijft me wel bezighouden. Toen we Bula binnenreden, een gat op de weg naar Bissau, zag ik plukjes blanken om zich heen kijkend rondlopen. Een beetje een vreemd gezicht, te meer daar er in Bula echt niets te zien is. Even verderop stond een luxe toeristenbus. Ik kon de nummerplaat niet zien, maar in Bissau zijn dit soort bussen erg schaars en zijn er ook niet zomaar een hoop blanken te vinden die met zo’n bus op stap zouden gaan. Later werd het verhaal ook door anderen bevestigd. Dit moet ik toch eens uitzoeken.
Eenmaal in Bissau aangekomen vond ik Kemba al snel zodat ik me in zijn (en Gill’s) huis kon installeren. Niet veel later kwam Afonso langs en ook Sam Maykel had lucht gekregen van mijn aankomst. Radio trottoir !!! Met al dat geklets werd het al avond en om 7 uur realiseerde ik me dat ik sinds mijn ochtendkoffie niets meer gegeten of gedronken had. Hier in huis wordt niet gekookt, dus besloten we naar het dichtstbijzijnde restaurant te gaan ‘Samaritano’. Een supervers gegrild visje met rijst en sla, dat kan er altijd in bij mij ! Om half 10 vielen mijn ogen zowat dicht, vroeg naar bed dus en ik heb geslapen zoals je alleen maar thuis kan slapen.
‘s Nachts is het koel, overdag is het lekker warm en droog. Dit is het ideale klimaat voor mij.
Mijn eerste dag in Bissau bestaat altijd uit wandelen, gewoon op de bonnefooi wat straten in en uit om een gevoel te krijgen voor de sfeer en, misschien meer nog, om mensen tegen te komen. Op zoek naar saldo voor mijn telefoon kom ik Regala tegen (voor de oud SNV-ers geen onbekende). Hij werkte bij het wijkverbeteringsproject jaren geleden en werd er zelfs directeur van toen de laatste Nederlanders vertrokken waren. Hij heeft een aardig draaiend architectenbureau en heeft onder andere het gebouw van de centrale bank van Bissau ontworpen, een mooi gebouw. Het gaat hem ondanks de instabiliteit van het land best voor de wind en hij is erg druk met het afmaken van een aanbesteding voor een andere opdracht. Of deze aanbestedingen even eerlijk beoordeeld worden als zou moeten is maar de vraag, maar ik denk dat Regala wel weet aan welke touwtjes hij moet trekken. We wisselen telefoonnummers uit en spreken af later een keer wat te gaan drinken.
Ik moet geld wisselen en loop daarom naar het postkantoor. Daar staat meestal mijn vaste wisselaar en ik hoop meteen beltegoed te kunnen scoren. Het postkantoor wordt gerestaureerd en de buitenkant is al gezandstraald. Het ziet er ineens heel anders uit. Die oude gebouwen zijn best wel goed gebouwd en kunnen nog een heel aantal jaren mee. Het is de bedoeling dat de post weer een soort spaarbank gaat worden en er wordt ook over andere investeringen nagedacht. Ik begrijp dat er ondersteuning is van de Duitse post.
Ik loop mijn wisselaar zowat in de armen en we gaan even gezellig koffie drinken bij een mobiel koffiebarretje. Een espresso voor 50cfa (0,0015Euroct). Het is wel gewoon Nescafé, maar het wordt met zoveel zwier gepresenteerd dat je er een echt espresso gevoel van krijgt... terwijl ik op het geld wacht om te wisselen loopt er een man op me af die me onderzoekend aankijkt. Ook ik meen iets bekends te herkennen maar heb echt geen idee wie hij is. ‘Ik ben de oprichter van de mensenrechtenorganisatie van Gbissau’ zegt hij, ‘en ik van Mansa Flema’ zeg ik (en secretaresse van SNV natuurlijk). Fernando Gomes, advokaat, politicus, voorzitter van zijn eigen partij etc. Een aantal jaren geleden kwam hij in de problemen hier en ontvluchtte het land maar dat is blijkbaar nooit definitief. Hij is blijkbaar weer in eer hersteld en geeft momenteel cursussen aan magistraten en militairen over mensenrechten in opdracht van de VN. Ook hem gaat het dus voor de wind zo te zien.
Ik ben ondertussen nog geen kilometer van huis verwijderd. Het geeft me zo’n thuis gevoel om op deze manier rond te lopen en hier en daar wat bij te kletsen. Een beetje voor me uit mijmerend loop ik verder. Een jonge man komt pal voor me staan, ik kijk hem aan en roep verbaasd ‘Mamadou ?’. Ben jij hier ?, je was toch in Angola ? Een 5-tal jaren geleden was hij mijn vaste wisselaar. Plots was hij verdwenen, naar Angola zeiden zijn collega’s die maar wat graag zijn plaats innamen. Ik had me daar verder niet veel vragen bij gesteld waarom en hoe hij naar Angola gegaan was. Misschien wel voor een opleiding of zo, dacht ik. Het verhaal kreeg ik nu dus wel te horen en dat was toch wel iets heel anders.
Zoals velen had hij natuurlijk gehoord dat Angola ‘booming’ was. Er zouden mogelijkheden zijn en daar wilde hij ook wel graag een graantje van meepikken. Hij pakte zijn boeltje en vertrok, gewoon met openbaar vervoer, maar zonder enig idee van de route die hij zou moeten gaan en de landen waar hij doorheen moest. Binnen de CDEAO hebben ze geen visa nodig, dat scheelt alvast een hele slok op een borrel, maar na Kameroen is dat toch wel afgelopen. Mamadou spreekt Crioulo, een beetje Portugees en verder Fula en dat laatste maakte deze reis mede mogelijk. Fula’s (of Pheul in het Frans) zijn nomaden en zitten echt over heel Afrika verspreid. Dat geeft het een netwerk waardoor ze altijd overal welkom zijn en een plek vinden om tot hun positieven te komen en informatie te krijgen. Naast Fula zijn ze ook moslims en de moskeeen hebben hele netwerken waarmee ze mensen van de een naar de ander doorsturen. Met taxi’s, busjes, boten en illegale vliegtuigen was hij na een maand en 10 dagen in Angola, geen slecht resultaat zou ik zeggen. Ik moet altijd lachen als ik hoor dat netwerken in Europa zo in is. We doen alsof wij dat uitgevonden hebben, maar hier is dat zo ongeveer de basis van ieder’s bestaan. Zonder netwerken kom je in Afrika nergens. Ik vergeet trouwens 1 trouwe reisgenoot in dit verhaal en dat is Western Union ! Het maakt het mogelijk om met niet al te veel geld te vertrekken en geld te laten toesturen als je het nodig hebt. Sommige stukken van de reis werden door mensensmokkelaars geregeld en waren dus niet goedkoop. Achteraf blijkt het ook een prima investering geweest te zijn. Lachend verteld hij dat hij weliswaar illegaal Angola is binnengekomen, maar legaal met het vliegtuig (met een briefje waarop stond dat zijn paspoort gestolen was...) naar Bissau is teruggekeerd. De moskee regelt voor dit soort migranten een klein winkeltje uitgerust met basis stock. Ze moeten eerst de stock afbetalen en kunnen dan het winkeltje kopen waarna ze volledig voor eigen rekening kunnen gaan werken. Na 5 jaar had hij genoeg geld om 2 huizen te bouwen in Bissau, 1 voor zijn vader en 1 voor hemzelf. Hij is nu terug en staat weer op zijn vaste plek geld te wisselen. Hij is niet alleen twee huizen rijker, hij is ook enorm veel ervaringen rijker en heeft een hele andere blik op de wereld gekregen. Dit is dus nummer drie die het toch wel voor de wind gaat. Ik ben onder de indruk. Voor zo’n onderneming is moed nodig. Als je niets te verliezen hebt neem je risico’s die een ander niet zou nemen, zegt hij wijs. Hij was altijd al anders dan die andere jongens, daarom leerde ik hem natuurlijk ook kennen. Nu nog zien hoe ik het verder aanpak met twee vaste wisselaars...
De dag is nog jong, de voeten zijn nog fris, ik ga weer verder. Ik zoek een plekje om wat telefoontjes te plegen, plannen te maken en wat vocht aan te vullen. Tegen mijn gewoonte in kom ik in Imperio terecht. Het is echt een café waar je heen gaat om gezien te worden en ik hou eigenlijk helemaal niet van de sfeer, ik ben er niet duur en luid genoeg voor. Er zitten groepjes mannen die hier elke dag hun tijd doorbrengen met 1 of 2 kopjes koffie en discussieren over..., ja waarover eigenlijk. Ze houden zich met dingen bezig die niet helemaal kloppen, hier worden allerlei deals gesloten die niet altijd even kosher zijn. Maar goed, het moet zo zijn, ik zoek een tafeltje uit, schuif mijn stoel aan en kijk recht in het gezicht van mijn jarenlange collega secretaresse en vriendin Beatriz. Ze woont al twee jaar in Nigeria met haar man en de kleinkinderen en ik had haar helemaal niet hier verwacht. Tja, bijkletsen natuurlijk, dus nodigt ze me meteen uit voor de lunch. Ik val met mijn gat in de boter zoals ze zeggen want we eten vis en KRAB, haar specialiteit ! Hier wordt een mens toch blij van, of niet ? We spreken een tijd af en ik zet mijn wandeling nog even voort. Ik zie een bord ‘Chinees restaurant’, dat is nieuw, interessant. Op het terras roept iemand mijn naam. Niet alle ontmoetingen zijn even leuk natuurlijk, het is Djabaté, de nagel aan mijn doodskist, ex-mede-eigenaar van Mansa Flema die mij volledig kaalgeplukt heeft. Gelukkig is het leuker om het gezelschap te ontmoeten wat ernaast zit, een stel muzikanten (Sambala Kanute en Eneida Marta), altijd een leuk weerzin. Ze informeren me over een festival dat later deze week zal plaatsvinden in de oude stad. Is dat goed nieuws of niet ? Muziek is altijd belangrijk voor mij hier, dus ik hoop dat het wat wordt. Het is wat lastig dat er geen programma beschikbaar is, maar we zien wel. Vrijdagavond is hiermee ingepland.
Ik loop door, kijk niet uit en bots tegen Necas aan, de buurman van Miguel en familie. Hij komt wel een roet in mijn eten gooien want wat blijkt, vanaf donderdag is een Toca Tchur voor de stiefmoeder van Miguel en daar kan ik met goed fatsoen niet wegblijven. Volgens de regels is ze mijn schoonmoeder. Ik hou niet van deze overlijdens ceremonies (de vrouw zelf is tijdens mijn laatste bezoek overleden). Ik hou er vooral niet van omdat er echt ongelofelijk veel geld uitgegeven wordt, vaak geld dat ze moeten lenen. Het meeste gaat naar de dieren die geslacht moeten worden, maar ook naar drank en eten voor de bezoekers. Ik herinner me dat Miguel 10 miljoen nodig had voor de Toca Tchur van zijn vader, dat is toch zo’n slordige 15.000Euro ! Als je rekent dat vrijwel niemand en fatsoenlijk betaalde baan heeft is dit wel een extreme vorm van kapitaalvernietiging. Ik besluit wel mijn gezicht te laten zien en wat bij te dragen in de vorm van drank, maar verder gewoon te verdwijnen. Op zich is zo’n ceremonie best wel interessant, de dansen, het slachten etc., maar niet als je verplichtingen hebt. De familie kent mijn standpunt ondertussen gelukkig wel, ik wil best zorgen voor de levenden (ziekte en al dat soort zaken), maar niet voor de doden, dat doen ze zelf maar. De overledene was in het begin mijn boosaardige schoonmoeder, maar in de loop der jaren konden we het steeds beter met elkaar vinden en werden we bijna vriendinnen. Dit ondanks het feit dat ze nooit opgaf te proberen de relatie tussen mij en Miguel te herstellen.
Voor dag 1 was dit wel voldoende, en ook deze avond val ik vroeg in slaap. Ik heb ook nog wat slaap in te halen en, niets hoeft... het is vakantie !
Om de hoek van mijn logeeradres is een barretje waar ze Wifi hebben. Het lukt me om mijn mail te lezen op de telefoon en een berichtje naar Nederland te sturen. Ik moet bij de familie langs waar de voorbereidingen voor de Toca Tchur in volle gang zijn. Joaninha is overgekomen uit Engeland waar ze sinds een jaar woont en Zilda uit Portugal. Ik spreek met hen af om vrijdag middag naar Bissalanca te gaan waar de dieren geslacht zullen worden. Ondertussen krijg ik een gegrigld visje met wat sla aangeboden van Mu, de chefkok van het huis, en rijstsoep met citroen en krab na. Nee, echt afzien hier... Misschien kom ik wel naar dit land alleen maar voor het eten.
De zoektocht naar een alternatief voor bier in de vorm van alcoholvrij bier is mislukt, ik moet dus iets anders verzinnen. Ik drink geen frisdrank en om nu een maand op water te leven, dat is ook weer veel gevraagd. Pas dan schiet me te binnen dat er natuurlijk zat alternatieven zijn. Het is hoogseizoen van de limoenen, dat is altijd al een optie, maar daarnaast is er altijd cabaceira (baobab vrucht), onjo (hibiscus bloesem), faroba (geen idee...), veludo (ook zo iets lokaals) en er is fruit in overvloed, sinaasappels, mandarines, tangerines, goyave, papaya, tamarinde, noem maar op. Ik denk dat dit wel goed komt. Op de markt tijdens mijn zoektocht kom ik Bilo tegen. Het lijkt hier af en toe echt op een dorp, maar dit is gewoon de hoofdstad van het land. Bilo ziet er gelukkig goed uit, laatst zag ik foto’s van hem waarop hij een vreemde huidinfectie leek te hebben. Achteraf blijkt dat hij een of ander chemisch landbouwgif op zijn terrein gebruikt heeft zonder enige bescherming. Hij had het spul van iemand gekocht in een plastiek zakje, had het opgelost in water en over de termietenheuvels en omgeving gesproeid. Ik moet er niet aan denken wat hij ingeademd heeft. Het is toch ongelofelijk dat dat spul gewoon zomaar te koop is zonder instructies of wat dan ook, levensgevaarlijk. Bilo zie ik later nog wel, hij heeft weinig tijd.
Terug in de benedenstap kom ik familie van een oud collega tegen. Hij is op weg naar die collega en ik besluit mee te lopen. Alfredo (Handem) is al jaren directeur van SwissAid. Het is een van de weinige organisaties, zo niet de enige, die al die jaren hier gebleven is. Ze ondersteunen vooral kleinschalige projecten op het gebied van landbouw en water. We halen oude herinneringen op en als je er zo op terugkijkt waren het toch betere tijden dan wat er de laatste 15 jaar gebeurd is. Het valt niet mee om dat toe te geven. Op dit moment is iedereen best wel negatief. Men verwacht dat de regering gaat vallen en is erg teleurgesteld. Hing hier een paar maanden geleden echt een sfeer van hoop, die is nu toch wel ver te zoeken. Men is erg onzeker over de nabije toekomst en het land ligt voor de zoveelste keer stil.
Wanneer ik bij Jan, Wil, Zeetje en Evelyn op het terras zit komt het nieuws binnen dat het programma van de regering niet door het parlement is. Dit komt hard aan en de hoop vervliegt. Ik krijg er niet echt een vinger achter wat er precies aan de hand is. Dit programma is het programma waarmee ze meer dan 1 miljard Euro hebben toegezegd gekregen op de donorconferentie in maart. Hier hebben ze zo hard aan gewerkt en nu stemmen ineens een 15-tal PAIGC leden tegen. Men gist, zijn ze omgekocht, wie heeft hier baat bij, wat gaat er nu gebeuren. Binnen 15 dagen wordt er opnieuw gestemd, ondertussen zal er gelobyd worden en er zal zeker wat geld van de ene hand in de andere verdwijnen. De regering hangt aan een zijden draadje en daarmee volgens mij ook al dat geld. Realiseren ze zich niet hoeveel hier van af hangt, ik weet het niet. Wij zeggen wel eens dat politiek vuil is, maar hier is betreft het toch een vergrotende trap van smerigheden. Zoals eigenlijk altijd is politiek ‘het’ onderwerp van gesprek (naast voetbal natuurlijk..., maar daar heb ik weinig te bieden) en ik meng me daar altijd graag in. Zo ook afgelopen Kerstnacht. Miguel, Maria en ik zijn de enige ouderen, de rest is allemaal tussen de 20 en de 30 jaar oud en daarmee dus de generatie die het meest behoefte heeft aan een betere toekomst. Ik probeer het voorbeeld van Burkina te promoten, gewoon jongeren de straat op en protesteren tegen het huidige regime. Tot mijn verbazing, en misschien vooral mijn teleurstelling, zien ze er niets in om de straat op te gaan. Het ontbreekt hen aan eenheid en organisatie, maar wat nog veel erger is, ze zeggen zelf dat zoiets hier nooit kan lukken omdat ze allemaal omkoopbaar zijn. Geef ons wat geld en we houden onze mond en gaan in een hoekje zitten, dat is zo’n beetje de bottom line van de discussie. Niet een van hen die er anders over denkt en ik sta letterlijk paf. ‘Wat voor toekomst willen jullie dan?’ vraag ik. ‘Anos, no misti so vida facil’ is het antwoord (wij willen gewoon een makkelijk leventje). Ik ben geschokt en besef natuurlijk wel dat dit maar een groepje jong volk is en daarmee niet representatief, maar toch. De gelatenheid waarmee ze zichzelf ook omschrijven is gewoon pijnlijk. Wat is dit? Zijn ze lamgeslagen? Is het leven hier te makkelijk? Je vind namelijk altijd wel iemand die je te eten geeft of geld of onderdak. Kan onderlinge solidariteit ook moordend zijn voor inititatief? ‘Willen jullie geen vaste baan, recht op werk, een inkomen?’ Hm, niet per sé, hier en daar een klusje is ook prima. Waw, ik kan er echt niet over uit. Deze jongeren wonen dan ook allemaal thuis, sommigen hebben kinderen en daar draaien hun eigen ouders voor op. Ze eten thuis, slapen thuis en hebben geen zorg op de wereld en leven van dag op dag. In tegenstelling tot wat ik altijd dacht vinden ze dit blijkbaar prima. Geen spoor van ambitie te vinden. Het beroemde verhaal van de Amerikaan die naast het arme vissertje gaat zitten en hem probeert te overtuigen om harder te werken, een bedrijf op te richten, mensen in dienst te nemen, rijk te worden en dan tijdens schaarse vakanties lekker rustig met een hengeltje aan het meer te gaan vissen schiet me te binnen. Wie is er gek? Mensen hier die van dag naar dag leven of wij die vergeten vandaag te leven omdat we constant bezorgd zijn over morgen met onze verzekeringen, spaarpotjes en pensioenen. Wij geloven vast in maakbaarheid, hier geloven ze in het lot. Vandaag arm, morgen rijk, overmorgen weer arm – i sorte so – het is het lot, je geluk, een lot uit de loterij. Je bent niet verantwoordelijk voor wat je overkomt. Wat gebeurt, dat gebeurt.
In de loop van de afgelopen week heeft al drie keer iemand tegen me gezegd ‘wij leven van jullie belastingen, er zal wel een dag komen dat jullie daar genoeg van krijgen’. Dit steeds naar aanleiding van een ander onderwerp. Het is voor het eerst dat ik dit hoor. Het is natuurlijk koren op de molen van anti-ontwikkelingssamenwerking lobby. Ik ben verward.
Het is ook een soort onthechting, iets wat mij erg aanspreekt. Hier werkt dat ook op een bizarre manier. Bijvoorbeeld: iedereen wil een mobiele telefoon hebben, het liefst natuurlijk een waarmee je gezien kan worden, niet zo’n domme oude Nokia zoals ik hier gebruik. Ondertussen geloof je niet hoe vaak ik hoor dat iemand zijn telefoon kwijt is, in het water heeft laten vallen, in de taxi heeft laten liggen, ergens vergeten is. Maar dit gaat dan gepaard met een soort glimlach van, mijn broer, zus, neef etc. geeft me wel weer een andere. Hetzelfde geldt trouwens voor auto’s, een ding wat hier echt verheven is tot een bijzondere status. Iedereen wil er een en als ze eindelijk het geluk hebben er een op de kop getikt te hebben (gekregen voor bepaalde diensten bijvoorbeeld – dat gaat dan meestal om steun tijdens verkiezingscampagnes) rijden ze hem echt binnen het jaar aan gort. Dat ik met een auto van 25 jaar rondrijd vinden ze lichtelijk belachelijk, dat mijn auto zelden of nooit bij de garage staat ondanks die leeftijd vinden ze vreemd en dat dat alleen maar komt omdat er onderhoud aan die auto gepleegd wordt en water en olie gecontroleerd worden is natuurlijk te belachelijk voor woorden.
Ik ben echt ontdaan door dit verhaal. Het gevoeld dat ik me heb laten gebruiken voor sommige dingen borrelt op en ik ben er niet blij mee. 20 jaar lang heb ik schoolgeld betaald en, de uitzondering daargelaten, er is geen ambitie om daar dan ook iets mee te doen. Een volgend verzoek voor het betalen van studiekosten ligt weer op de loer en ik weet niet goed wat ik daar nu mee aan moet. Misschien is het tijd om eens voor mijn eigen toekomst te gaan zorgen, die ziet er niet zo schitterend uit en ik word er niet jonger op of toch doen en zo mensen aan me binden. Want het is natuurlijk wel zo dat er ook voor mij gezorgd zal worden als dat nodig is.
Lang leve de dilema’s ...
Morgen Buba, dat kan niet missen....
Ik wens iedereen ondertussen fijne dagen
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888092
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 737
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => reis-14-december-2015-11-januari-2016
)
[27] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-10
[title] => Vakantie februari 2015 - 05
[message] => Onlangs zag ik op Televisie een programma over het toekennen van een minimumsalaris aan iedereen. Er zijn voor- en tegenstanders van dit idee natuurlijk, ook economen en anderen met kennis van zaken die dit idee verdedigen en anderen die het veroordelen. Wat ik erg interessant vond was een experiment in Namibië waar in een dorp dat hoofdzakelijk uit golfplaat en karton bestond een basissalaris werd ingevoerd. Het precieze bedrag kan ik me niet meer herinneren, maar alle inwoners kregen de garantie van een Euro of 20 per maand. Ondertussen, een paar jaar later, wonen de meeste mensen in een stenen huis en is het dorp veranderd in een welvarende gemeenschap met handeltjes en fabriekjes. De oorspronkelijke angst dat mensen lui zouden worden omdat ze toch genoeg geld hadden om te overleven bleek ongegrond.
Tijdens mijn verblijf hier speelt dit voorbeeld toch een aantal keer door mijn hoofd en ondertussen heb ik erg veel twijfels of het hier zou werken. De meeste mensen die ik ken ontvangen al jaren maandelijkse bedragen van familieleden en vrienden uit Europa of de USA. Western Union doet gouden zaken hier. In plaats van dit geld te investeren om iets op te zetten, wordt het meestal gewoon geconsumeerd. Ik erger me wel eens aan uitspraken van Guineeërs die klagen dat hun broer/zus/tante/oom zo weinig geld stuurt uit Portugal. Ze vinden dat ze daar recht op hebben en daar zit volgens mij precies het probleem. Deze maatschappij is erg gebaseerd op solidariteit. Wie heeft moet delen of, zoals Vincent zonet heel gevat zei, wie niet heeft, heeft het recht om te krijgen. Het is niet de bedoeling dat je meer hebt dan je buurman, dat zou namelijk het evenwicht verstoren.
Toch is er een ander verschijnsel dat niet helemaal strookt met het voorgaande en dat is de graaicultuur van de leiders van dit land. Hoe is het mogelijk dat iemand die net 6 maanden minister is ineens een huis heeft staan, in een dikke, spiksplinternieuwe auto rijdt, zich een generator heeft aangeschaft en natuurlijk nog een vriendinnetje of twee in de zijlijn heeft geïnstalleerd. Een ministerssalaris is echt niet hoog hier, ruimschoots onder de Balkenende-norm, en zeker niet genoeg voor dit soort investeringen. Ze zijn natuurlijk nooit zeker over de looptijd van hun functie, wijzigingen binnen de regering gebeuren ad hoc en onverwacht, je kan dus maar beter snel beginnen met graaien.
Naast bovenstaande investeringen maken ze ook reisjes naar Portugal om gezondheidsredenen en delen ze studiebeurzen uit aan familieleden. Onder andere daarom is er weinig interesse in het verbeteren van het onderwijs- of gezondheidssysteem, zij maken er zelf toch geen gebruik van.
Het vervolg op de huwelijksceremonie was toch nog interessanter dan ik in eerste instantie dacht. De bruid zit de volgende dag om 18.00 uur nog steeds in afzondering, de bruidegom huppelt gewoon vrij rond. Wanneer ik aankom hoor ik een 'mandjundade' groep zingen en klappen. Mandjundades zijn leeftijdsgroepen, ze zingen traditionele liederen en laten zich begeleiden door handgeklap (meestal vervangen door houten handjes – palmes) en djembés, ciko's (een traditioneel vierkanten trommelinstrument) of een tina (een calebas in water). Een vrouw zingt voor en de groep antwoordt. Deze liederen gaan over van generatie op generatie, het zijn wijze levenslessen en verhalen en er komen er ook steeds nieuwe bij. In het midden van de groep zangers wordt gedanst, met de voeten wordt het ritme van de palmes meegedanst, de stofwolken stijgen hoog op.
Wanneer de bruidegom eindelijk arriveert wordt ook de bruid uit haar afzondering gehaald. Ze loopt verborgen onder een dikke geweven doek achter één van de oudere vrouwen die haar begeleiden. Deze oude vrouwen hebben haar de afgelopen uren alles over het huwelijk verteld. Op hun hoofden dragen ze een kralen band waarmee ze ritmisch bewegen. Het is een chaos van herrie, muziek, geroffel, kleur en geur, jammer genoeg niet echt op een foto te zetten. Ik probeer wat te filmen maar omdat ik weinig ervaring heb wordt het allemaal wat warrig.
Bruid en bruidegom worden geknield op geweven rieten matten tegenover elkaar gezet. Tussen hen in staat een calebas met ceremonieel eten. Het wordt mij niet helemaal duidelijk wat de regels van het spel precies zijn, maar er is een soort wedstrijd in wie eerst iets uit de calebas kan graaien. De bruidegom wint door zijn bruid af te leiden en dit wordt natuurlijk toegejuicht – of dit een goed begin is van het huwelijk is maar de vraag natuurlijk. Er volgen nog vier calebassen, elk gevuld met een ander soort ceremonieel eten, elk met zijn betekenis. Hoewel deze tradities in stand gehouden worden valt het met steeds meer op dat de jongere generatie zich wel aan deze tradities houdt maar de betekenis niet meer kent. Mijn vragen worden dan ook vaak met een schouderophalen beantwoordt. Ik vind het wel jammer want ik zou wel meer willen weten van deze zaken. Soms krijg je niets te horen omdat er veel geheimen omheen hangen, soms omdat ze het zelf niet zo goed weten.
De bezoekers krijgen in eerste instantie ook een soort ceremonieel gerecht voorgeschoteld, heel sober maar, zoals altijd, erg lekker. Later volgen een eindeloze reeks schotels met eten, ik probeer overal een beetje van te proeven, de variëteit is enorm, vlees, vis en kip met allerlei sausjes, garnaalhapjes, visrolletjes, het houdt gewoon niet op. Je zou verwachten dat de kosten voor dit soort feesten de pan uitrijzen, maar, elk groepje, of het nu familie is of het zijn vrienden, leggen geld samen. Afhankelijk van het niveau van inkomen dragen ze bij, en dat werkt erg goed.
Plots ontstaat er een drukte en een geschreeuw: 'de bruid is gestolen, de bruid is gestolen....'. In een sneltreinvaart wordt alles ingepakt en opgeruimd, de tafels worden uit elkaar gehaald, de koelboxen worden in auto's gezet en iedereen probeert een lift te regelen. De éne auto na de andere scheurt weg, de bruid achterna. Dit deel van de ceremonie was ik helemaal vergeten. Het is zo'n beetje de afsluiting. We vinden elkaar allemaal weer terug in haar huis en daar wordt het feest doorgezet. Er volgt nog een laatste sessie met adviezen over een goed huwelijk en langzaam maar zeker beginnen mensen te vertrekken. Ik krijg een lift naar huis en val uitgeteld in slaap.
De tijd is voorbij gevlogen. Ik probeer nog zoveel mogelijk mensen even te zien, maar anderen zullen een jaartje moeten wachten vrees ik. Gelukkig krijg ik de belangrijkste mensen nog te pakken. Vanochtend zelfs onverwacht veel Nederlands gesproken. Bij de bank kwam ik Reinder tegen, bankzaken gaan hier nog niet via het internet en het duurt allemaal uren, ik kan me eerlijk gezegd niet herinneren wanneer ik voor het laatst in Nederland bij de bank ben geweest. Het valt me elke keer weer op hoe gemakkelijk wij onze zaken kunnen regelen in Europa: automatische overschrijvingen, internetbankieren, maar ook water, gas en licht, autopapieren, documenten zoals geboorteakten etc. Het kost hier allemaal dagen. Het is niet voor niets dat organisaties een logistiek medewerker in dienst hebben. Deze regelneven zijn echt onontbeerlijk en pas als je zelf probeert dingen voor elkaar te krijgen realiseer je je hoe ingewikkeld zaken hier kunnen zijn.
Na de bank kom ik deze laatste blog schrijven, mijn computer geef ik morgen weg. Afonso komt even langs en, omdat hij bij Jan langs moet besluit ik meteen even mee te gaan. Ik heb geluk en tref zowel Jan als Evelien en Marie José. Weer iets dat ik van mijn lijstje kan schrappen. Ik krijg een rondleiding en hoor de toekomstplannen. Er is toch weer hoop. Het land is eigenlijk sinds de oorlog in 1998 alleen maar achteruit geboerd, misschien is dat nu eindelijk een halt toegeroepen.
Het wachten is nu nog op Bilo, oude vriend, Linda, mijn werkster, Jorge, broer van Ampa, snel nog kalenders kopen bij Tiniguena en dan is het wel zo'n beetje rond voor vandaag. Vanmiddag lunchen bij Dacia, en dan blijft morgen over om de koffers te pakken.
Zoals altijd valt het afscheid nemen zwaar, ik mis het nu al....
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4812288
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1058
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-05
)
[28] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-08
[title] => Vakantie februari 2015 - 04
[message] => Ik ben als getuige uitgenodigd voor een traditionele trouwceremonie. Zowel de bruid als de bruidegom zijn vrienden. Op deze ceremonie geven de ouders en familieleden van de bruid hun toestemming voor het huwelijk. Er is al eerder overleg geweest tussen beide families, er is dus veel kans dat de toestemming gewoon gegeven wordt. De bruidegom zelf mag niet aanwezig zijn bij deze ceremonie. Ook de bruid is in eerste instantie niet aanwezig bij het palaver.
Wanneer ik aankom zitten beide delegaties, een twintigtal personen, al te wachten in een kleine ruimte waar met moeite nog een plekje voor mij gevonden wordt op de armleuning van een zetel. Het is flink heet en vooral de nogal zeer gezette vrouwen zitten het zweet van hun voorhoofd te vegen. In het midden van de krappe ruimte staat een enorme afgedekte kalebas. Daarin zit de gift van de bruidegom aan de familie van de bruid.
De familieleden/vrienden van de bruidegom openen de bijeenkomst. Dit is allemaal erg formeel en iedereen zit er met uitgestreken gezichten bij. 'Wij zijn hier vandaag nogmaals bij elkaar om te bespreken dat onze bruidegom de hand van uw bruid komt vragen. Hiervoor hebben we alle familieleden en vrienden bij elkaar geroepen om toestemming te geven voor dit verbond tussen deze twee mensen. Wij zijn er van overtuigd dat zowel de bruid als de bruidegom om elkaar geven en hopen dan ook dat de familie van de bruid het eens kan zijn met ons voorstel. Hiervoor hebben wij de afgesproken zaken meegebracht.' Elk van ons moet iets zeggen in het voordeel van de bruidegom. De ene doet dat wat uitgebreider dan de andere. Ik moet ook een woordje doen en leg uit dat ik de bruidegom al lang ken en zeker ben dat hij zijn best zal doen een goede echtgenoot te zijn. Hierna komt de familie van de bruid aan het woord. Haar ouders zijn al overleden, maar er zijn nog heel wat familieleden aanwezig die hun zegje willen doen. Het zijn ooms en tantes, maar ook de mensen waarbij de bruid gewoond heeft of die haar studie betaald hebben. Op volgorde van leeftijd nemen ze één voor één het woord.
'Een huwelijk is niet eenvoudig! Het kost heel veel inzet van beide partijen om een huwelijk in stand te houden. De echtgenoten moeten elk hun taak vervullen, de vrouw moet zich ten dienste stellen van de man. Als de man kwaad is en roept, moet de vrouw proberen hem te sussen. Zij moet niet tegen hem gaan schreeuwen. De vrouw moet respect hebben voor haar man, hij zal dan ook respect hebben voor haar. Problemen tussen de partners moeten 's ochtends binnenshuis besproken worden en niet met collega's of vriendinnen. Het zullen juist die vriendinnen zijn die er dan met hun man vandoor zullen gaan en het huwelijk stuk zullen maken.' Iedereen luistert met respect naar elke spreker hoewel er buiten ongelofelijk veel lawaai, geklap en gezang is. Soms kan ik dan ook niet precies horen wat er gezegd wordt. De bruid wordt voorgesteld als een rustige vrouw waarmee het samenleven makkelijk zal zijn. Ik moet erg lachen om deze uitspraak, ze is een hoogopgeleide zelfverzekerde vrouw die altijd haar mening duidelijk en helder heeft en zeker geen discussie uit de weg gaat. De volgende spreker is een oudere vrouw: 'Het huwelijk is zwaar voor een vrouw. Wij vrouwen moeten kunnen afzien, als we dat niet kunnen kan er geen goed huwelijk zijn. Wij vrouwen moeten ons schikken naar de wil van de man. Een huwelijk is tot de dood en dat is niet eenvoudig. Ik ben wel erg benieuwd of de giften in de kalebas wel volstaan. Als het te weinig is, dan gaat het feest niet door; als het teveel is, dan gaat het ook niet door. Het moet precies goed zijn.' Hierop wordt toch een beetje ontevreden gereageerd, de kalebas is nog bedekt, we kunnen er toch niet van uitgaan dat er iets niet klopt met de inhoud.
Een tante neemt het woord: Elk moeder, elke vader kijkt uit naar de dag dat iemand haar/zijn dochter ten huwelijk vraagt. Het is een hele eer dat we hier nu vandaag samen zitten om te kijken of deze twee mensen met elkaar kunnen trouwen. God heeft deze mensen bij elkaar gebracht, zij moeten er voor zorgen dat ze ook bij elkaar blijven. De tijden veranderen. Ook onze vrouwen werken nu buitenshuis. Als dat het geval is moet het werk in huis ook verdeeld worden. Als de vrouw kookt doet de man de vaat, als de vrouw de was doet, veegt de man de vloer. Ze moeten samen een huishouden draaiend houden en dat kan alleen zo.' Dit wordt niet echt in dank afgenomen en ook daarna is het nogal een bron van discussie. Ik moet erg lachen om een van onze vrienden die hier toch wel een beetje over ontdaan is. Hij staat namelijk ook op het punt om te trouwen, zijn vrouw heeft een dikke baan bij de EU en hij werkt ook maar het is wel duidelijk dat hij niet van plan is om de vloer te gaan vegen. De vrienden stellen hem gerust, zij kunnen toch gewoon een werkster aannemen, probleem opgelost. In Europa is het te duur om een werkster aan te nemen, daarom moeten mannen daar de vaat doen. Geweldig deze interpretatie.
Het palaveren gaat lang door terwijl eigenlijk iedereen het eens is met dit huwelijk. Het leiden van een vrouw in een huwelijk komt bijzonder veel aan bod, het is me een raadsel waarom je er onder deze omstandigheden dan aan zou beginnen. Dat zal wel mijn westerse gedachte zijn...
Eindelijk mag de bruid binnenkomen. Ze is traditioneel gekleed in een prachtig geborduurde wikkelrok en een witte blouse, ze is bedekt met een grote traditioneel geweven lap stof (Titina Sila voor de kenners) zodat je haar gezicht niet kan zien. Ze moet voor de kalebas knielen en de doek er afhalen. Eén voor één worden de geschenken er uitgehaald en getoond. Een aantal zaken zijn echt traditioneel en worden door vrijwel alle bevolkingsgroepen in dit land gebruikt: kolanoten, tabak, garen en naalden, kaarsen en lucifers, een draagdoek voor baby's, geweven lappen en cana (traditionele rum). Daarnaast zit de kalebas vol met andere drank, van elke fles twee: gin, whiskey, champagne, wijn, porto, in totaal wel een fles of 20, daarnaast ook nog wat bierflesjes en wat frisdrank. De tabak is verdwenen en moet opnieuw gekocht worden, maar wat veel erger is, er is geen cana. De jonge generatie vindt dat gin – veel duurder – daarvoor in de plaats gebruikt kan worden, maar daar zijn de ouderen het helemaal niet mee eens. Dat gin misschien wel 30 Euro per fles kost en cana maar 1,5 Euro doet helemaal niet ter zake.
De familie accepteert de gift en daarmee ook het huwelijk. De bruid verdwijnt weer in afzondering en eigenlijk is hiermee het huwelijk gesloten. Dat er morgen een grote lunch wordt georganiseerd hoort niet bij de traditie, het is weer iets van de jongere generatie en er is veel kans dat de nabije familie daar niet eens bij zal zijn.
Morgen is het 8 maart, internationale vrouwendag en dat wordt hier meestal uitgebreid gevierd. Het is de enige dag in het jaar dat de mannen naar de markt gaan en koken. Omdat 8 maart op een zondag valt is maandag een vrije dag, dat komt iedereen erg goed uit... Wat vakantiedagen betreft zijn ze hier echt niet flauw, alle christelijke feestdagen en islamitische feestdagen worden door iedereen gevierd. Dan zijn er nog al die politieke dagen, onafhankelijkheid, dag van de partij, van het leger, van Amilcar Cabral, noem maar op. En als een feestdag dus op een zondag of een zaterdag valt krijgen ze die alsnog op de daaropvolgende maandag.
Vanochtend is de stad zich al aan het opmaken voor allerlei feestelijkheden. Zoals bij alles wordt ook dit feest gewoon aan de PAIGC opgehangen. En dat terwijl je toch niet echt kan zeggen dat ze verschrikkelijk vrouwvriendelijk zijn of erg vrouwvriendelijke programma's hebben. Er is natuurlijk de vrouwenvereniging van de partijd – Udemu – die veel van de organisatie op zich neem. De fanfare is aan het repeteren en de straten zijn afgesloten. Het feest kan beginnen.
Mijn laatste week is alweer ingegaan en ik wil nog zoveel mensen zien. Ik moet nog een aantal zaken regelen ook. Misschien heb ik een lift naar Gambia, dat scheelt ook alweer. Ik reken er niet op, dan kan het alleen maar meevallen.
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4811667
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 459
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-04
)
[29] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-04
[title] => Vakantie februari 2015 - 03
[message] => Het zuiden
6.00 's ochtends, het is nog donker en lekker koel. Het is altijd weer spannend om naar het zuiden te reizen en we hebben er erg veel zin in. De motor van mijn auto klinkt als een goed geoliede machine; als ik ergens geen spijt van heb is het wel de aankoop van dit oude ding. Ondertussen is hij zelfs helemaal nieuw geverfd en ziet er uit alsof hij een paar jaar oud is in plaats van 25 jaar! De controles van militaire politie en andere onduidelijke uniformen die de laatste jaren alleen maar toenamen zijn verdwenen en we kunnen goed doorrijden. Achter in de auto staat de koelbox het bier lekker te koelen, er is niets heerlijker na een lange stoffige reis dan een pilsje.
In Quebo stoppen we om te ontbijten, brood, ei en Nestcafé. Hier gaan we van asfalt af en beginnen naar het zuiden te rijden. Na een kwartier zien we voor ons een gekantelde vrachtwagen over de breedte van de hele weg liggen. Dat zou wel eens het eind van de reis kunnen betekenen. Wanneer we dichterbij komen zien we dat er al een paadje om de vrachtwagen heen gehakt is, wat een opluchting. De chauffeur en zijn helpers zitten er verslagen bij. Het is moeilijk te begrijpen hoe ze hier zo terecht zijn gekomen. De vracht ligt over de hele weg verspreid en zo op het eerste gezicht lijkt het wel alsof ze heel erg overladen waren. Tientallen opengescheurde zakken liggen in het rond en de vrachtwagen zelf is waarschijnlijk alleen nog goed voor het stort.
We groeten en vervolgen onze weg. Nog geen 5 minuten later steekt een chimpansee de weg over. Dit is echt heel bijzonder, zo dicht bij dit dichtbevolkte gebied. Mijn dag is al goed!
Bij Guiledji slaan we de weg in naar Jembereng. Nog 36 km staat er op het bord.... maar er staat niet bij wat voor kilometers. De weg is een regelrechte ramp en moet volledig onbruikbaar zijn in de regentijd, je ziet de geulen die door waterstromen zijn uitgesleten. Afonso is een geweldige chauffeur en hij vindt steeds weer een manier om de diepste gaten te omzeilen. Soms lijkt het wel alsof je een trap moet beklimmen. We komen slechts stapvoets vooruit. Voor ons duikt een zeer vreemd voertuig op, een soort camper bovenop een onderstel van een vrachtwagen. Het ding is erg hoog en zwiept dan ook van links naar rechts. We zijn stomverbaasd dat hij tot hier gekomen is. Ruimschoots twee uur later komen we eindelijk in Jembereng aan. We zitten onder het stof en zien er niet meer uit, maar dat is geen probleem, want hier, midden in het oerwoud kunnen we douchen onder een echte douche – erg luxe. Tijd voor een biertje!
Dan komt het slechte nieuws. Niemand mag het oerwoud in omdat de Nalu's (de oorspronkelijke bewoners van dit gebied) een ceremonie in het bos houden. Dit betekent dus geen zoektocht naar chimpansees dit keer terwijl dat toch een beetje het doel van de reis is. Wat nu?
Afonso komt oorspronkelijk uit deze streek. Zijn broer die een aantal jaren geleden overleden is had hier een grote plantage en hij wil graag het eigendom hiervan vast laten leggen en legaliseren. Een deel van deze plantage valt binnen het beschermde natuurgebied van Cantanhez en het is onduidelijk of ze hier nog aanspraak op kunnen maken. We besluiten om er dan maar een familiebezoek van te maken nu we hier toch zijn. Hoe iemand zich hier kan oriënteren is mij een raadsel (is het dat niet altijd voor mij...) maar uiteindelijk belanden we op het erf van Afonso's tante. Ze zit voor het huis op de grond, later blijkt dat ze niet meer kan lopen ten gevolge van een ernstig ongeluk waarbij ze onder een boom terecht kwam. Wanneer ze de littekens op armen en benen laat zien ben ik stomverbaasd dat ze dit overleefd heeft; geen idee hoe ver het van hier naar het naar een ziekenhuis is en daarnaast, hoe kom je aan transport. Wij zijn op de hele route vanaf Quebo tot hier geen enkel voertuig tegengekomen behalve de Italiaanse camper. Het weerzien is warm en er komen nog wat vrouwen hier en daar vandaan om ons welkom te heten. Ik kijk om me heen en vraag me voor de zoveelste keer af hoe mensen hier leven en overleven. Al hun eten verbouwen ze zelf of ruilen ze onderling. Ze verbouwen rijst als het kan, alle vrouwen maken palmolie, er zijn wat veldjes waarop maniok en pinda's worden verbouwd. De krukjes waarop we zitten zijn handgemaakt, de manden waarmee de palmpitten worden gewand zijn handgevlochten. De huizen zijn van leem en worden met gras bedekt, de materialen hiervoor komen gewoon uit het bos. Hier en daar zijn toch tekenen van gekochte waar, plastic teilen, kleding, een ring, een armbandje. We verkassen naar een ander groepje huizen waar Afonso's neef woont. Hij heet Amilcar, maar ze noemen hem ook vaak Cabral; hij draagt dan ook de beroemde Cabral muts. Samen met Amilcar zitten er nog 5 mannen op een soort verhoogde bank palmwijn te drinken. Het zijn allemaal vissers en ze wachten tot het tij goed is om uit te varen. Uiteindelijk zal dat niet gebeuren want ze drinken zoveel palmwijn dat uitvaren niet echt meer een optie is. De wijn hier is puur en zoet en vooral in de ochtend zit er nog weinig alcohol in – dat verandert in de loop van de dag met de genoemde gevolgen van dien. Er worden verhalen verteld over vroeger, er wordt veel gelachen, om ons heen de geluiden van het oerwoud, getsjirp, geblaf (van apen vooral), vogels vliegen af en aan, het is een soort paradijs, maar of het dat ook is om in te leven? Het eten wordt opgediend, lokale rijst (niet te versmaden en niet te vergelijken met de witte importrijst), palmolie en gegrilde vis. We eten met zijn allen uit een grote schaal en het is heerlijk!
Amilcar laat ons het terrein van Vieira, Afonso's broer zien, het is enorm! Ik ben niet goed in schatten, maar we lopen toch wel 15 minuten om van de ene punt naar de andere te komen. Het hele terrein grenst aan het water. Aan het uiteinde staat een klein dorpje met 'tijdelijke' hutjes. Hier wonen vissers uit Guinee Conakry. De huisjes staan hutje mutje bovenop elkaar, er zit geen echt erf bij, het is dan ook niet de bedoeling dat ze hier iets anders komen doen dan vissen. De tijdelijkheid van de nederzetting is relatief. De eerste migrant woont hier al 27 jaar... Een kampement niet ver hier vandaan is pasgeleden door natuurbeheer afgebrand. De bewoners weigerden te vertrekken hoewel ze verschillende keren gewaarschuwd waren dat ze weg moesten. Het is toch wel schrikbarend hoeveel immigranten uit Conakry in dit gebied zijn neergedaald. Wanneer ik vraag naar de reden van deze immigratie blijkt dat het vooral gaat omdat ze hier kunnen doen en laten wat ze willen terwijl visserij bijvoorbeeld in hun eigen land sterk aan regels gebonden is. Langzaam maar zeker wordt de eigen bevolking verdrukt. De oorspronkelijke bewoners, de Nalu, hebben de bossen en de omgeving altijd beschermd, zij leven van wat het bos en het water opbrengt maar kappen het bos niet voor bijvoorbeeld rijstbouw of andere landbouw. Het is dan ook aan hen te danken dat dit gebied nog zo puur en onaangetast is. Balanta's en Fula's, elk met hun eigen landbouwmethoden, hebben deze fragiele balans verstoord. De Balanta's hebben rijstvelden aangelegd, dit heeft niet eens zo'n enorme impact op het gebied, het zijn vooral de Fula's die met hun 'slash and burn' methode het bos stukje bij beetje vernielen. Als nomaden maakt het hen niet uit hoe ze een gebied achterlaten.
Teruggekomen in Jembereng ontmoeten we de Italiaan met zijn camper weer. Hij heeft alleen maar wat in de omgeving rondgelopen en heeft ondertussen een sleep van kinderen achter zich aanhangen. Later op de avond blijkt dat hij opnames gemaakt heeft met jongens uit het dorp en de jongen die met hem mee reist. Deze laatste maakt rap-muziek en ze hebben de kinderen uit het dorp het refrein leren rappen. Het is echt geweldig om te zien hoe die gastjes dit opgepikt hebben, ze zingen met volle overgave tegen de achtergrond van de prachtige natuur. De Italiaan is een gepensioneerde technicus die hier en daar wat ondersteuning geeft en projectjes financiert. Ondanks het feit dat hij af en toe echt wat mindere uitlatingen doet over de intelligentie van de doorsnee Guineeër heeft hij zijn hart wel op de goede plek zitten. Het is natuurlijk wel weer zo'n verhaal van iemand die denkt te weten waar mensen op zitten te wachten zonder hen zelf iets te vragen. Het risico van alweer een mislukt project ligt op de loer.
Bij het vallen van de avond komen eindelijk de apen waar ik gisteren met spanning op zat te wachten. Ik ken de naam van dit ras niet, het zijn mooie een beetje roodbruine slanke beesten. Ze zijn niet echt bang van mensen, maar ook niet zo brutaal dat je op je spullen moet letten. Ze slingeren van de ene boom naar de andere en vechten en ravotten dat het een lieve lust is. Jammer genoeg dit keer geen kolobus apen, naast de chimpansees toch mijn favoriet.
Tijdens een gesprek met Abubacar, de coördinator van het Jembereng project, horen we dat er sinds de vorige coup, nu ongeveer twee jaar geleden, bijna geen gasten meer hier geweest zijn. Daarnaast is natuurlijk ook nog eens de president van de NGO overleden, hij was het hart en de ziel van al de activiteiten van de NGO en dat is duidelijk te merken. Er zijn conflicten in het gebied, de bevolking is ontevreden omdat ze geen gebruik meer mogen maken van wat het bos hen gaf en ze niets in ruil hebben ontvangen. Een school en een waterput kan je niet eten, en dat was wat ze in ruil kregen. Er is een sterk iemand nodig om deze discussie tot een goed eind te brengen, het is maar de vraag of ze die kunnen vinden. De landelijke politiek helpt hier ook niet. Ze laten alles over aan de NGO's, maar die kunnen de wetten niet toepassen en staan dus eigenlijk met lege handen. De huisjes in Jembereng beginne duidelijk tekenen van verval te vertonen. Als er nu niets gebeurt staat er binnen een paar jaar alweer een ruïne van een mislukt project...
Er wordt gewacht op de ronde tafelconferentie in Brussen eind maart. Afhankelijk daarvan zal er misschien weer geld beschikbaar komen. De ruzie tussen de President en de 1ste minister zijn slechte tekenen, de bevolking maakt zich zorgen maar maakt zich ook erg kwaad. Hoe is het mogelijk dat binnen 1 partij op die manier publiekelijk ruzie gemaakt wordt? Een terechte vraag.
We hebben nog een dagje uitgetrokken om in Buba langs te gaan. Oud collega Albino woont en werkt daar al jaren en het is een vaste prik tijdens mijn vakanties om daar even een bezoekje te brengen. Ongelofelijk maar waar, op de terugweg komen we twee chimpansees tegen en daarna nog een groepje apen. Dat laatste was vroeger heel normaal, maar tegenwoordig is het erg zeldzaam geworden. Mijn dag is alweer goed.
In Buba is net als in Quebo het oude quartel (kazerne) weer helemaal opgeknapt, je ziet veel minder soldaten rondlopen. Er is wel een hoop geld tegen deze restauratie aan gegooid terwijl ik me toch sectoren kan voorstellen waar dat geld harder nodig is. Toch is het goed te horen dat de militairen zich echt in hun kazernes hebben teruggetrokken en zich niet meer mengen met politieke zaken. Dit natuurlijk tot het weer mis gaat...
We brengen een gezellige avond door bij Albino, hij is fanatiek in zijn werk toch heb ik wat vragen bij het nieuwe project van 'Effective Intervention' waar hij al jaren voor werkt. Het gezondheidsproject is zo goed als afgerond en nu richten ze zich op onderwijs. Ik heb alweer het gevoel dat het hen eigenlijk alleen te doen is om onderzoek en helemaal niet om de mensen die ze onderzoeken. Of dit ethisch verantwoord is weet ik niet. Het onderwijsonderzoek houdt hetvolgende in. Groepjes leerlingen in diverse dorpjes krijgen 1 jaar kleuterschool en daarna 3 jaar onderwijs in het Portugees. Tijdens de kleuterschool wordt nog Creolo of andere lokale talen gebruikt, vanaf de lagere school niet meer. Ze gaan onderzoeken of dit geen betere vorm van onderwijs is. Dat er in binnen- en buitenland stapels onderzoeken uitgevoerd zijn naar de voordelen van onderwijs in eigen taal is hem niet bekend! Hij coördineert het project maar is er natuurlijk inhoudelijk niet verantwoordelijk voor. Toch erger ik me er aan dat er alweer onderzoek gedaan wordt naar een bekende weg. Daarnaast vraag ik me eerlijk gezegd af wat het doel is van Portugees spreken in een land waar nog geen 10% van de bevolking deze taal machtig is. Zou het niet nuttiger zijn onderwijs te geven in landbouw en natuurbescherming zodat kinderen niet naar de stad vluchten om daar op de markt te gaan zitten met 1 pakje sigaretten die per stuk verkocht worden. Wat gebeurt er met deze kinderen na de derde klas? In hun omgeving is er dan geen school te vinden die op hun niveau les kan geven, de kans dat ze verder zullen studeren is minimaal end aar zitten ze dan met hun mooie Portugees (er van uitgaand dat ze dit inderdaad zullen leren). Ik beloof Albino alvast om de studie van Mart en Djalo (ea.) aan hem door te sturen. Lijkt me toch redelijk interessante lectuur. Hierbij aansluitend nog een beetje schokkend verhaal. Het project heeft een 40tal leraren getraind om les te gaan geven in deze scholen. Tijdens hun training kregen ze betaald en de enige voorwaarde was dat ze daarna 1 jaar voor het project zouden gaan werken. Toen ze na de cursus hun contract voorgelegd kregen waarin stond dat ze 150.000 CFA (230Euro) zouden verdienen plus zeker 50.000 aan extra inkomsten omdat ze in de dorpen moeten logeren, weigerden ze allemaal. Het was niet genoeg. Een leraar van het ministerie verdient de helft hiervan en krijgt geen extra's! In het binnenland zijn de kosten van levensonderhoud vrijwel nihil, ze houden dus echt geld over, een luxe die maar weinig mensen hier hebben. Ik sta echt versteld en het lijkt op het verhaal dat ik eerder thuis al hoorde. Toen ik gisteren van Johannes, de Nederlandse administratieve directeur van het Ziekenhuis Raoul Follereau (TBC en Aids) hoorde dat dit meer was dan hij verdiende moest ik toch ook even slikken...
Ik ben weer terug in Bissau en heb weer toegang tot internet. Even snel dit verhaaltje op het internet zetten en dan op naar Canchungo voor twee dagen. De tijd vliegt, ik moet nog heel wat mensen bezoeken en spreken, het zal niet allemaal lukken. Volgend jaar vraag ik 6 weken vrij..... (haahahahahaha).
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4810662
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 558
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-03
)
)
)
[reportsPaginator] => Zend_Paginator Object
(
[_cacheEnabled:protected] => 1
[_adapter:protected] => TravelLog\PaginatorAdapter Object
(
[_count:protected] => 60
[_array:protected] => Array
(
[15] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-10-01
[title] => Ook de tweede stageweek overleefd!
[message] => Inmiddels zijn we alweer 2,5 week in Gambia en merken dat we al goed beginnen te wennen aan het ooh zo warme, arme en verre Gambiaanse land. We merken ook dat we steeds minder de nijging hebben om te schrijven over de dingen die we hier zien. Niet omdat dit niet nog steeds erg raar is, maar we accepteren het meer en kijken er veel minder van op dan in het begin! Een aantal dingen doen wij dan ook al zelf, terwijl we hadden gezworen om deze dingen nooit te doen. Grenzen verleggen we continue, maar dat moet ook wel. We merken goed dat Gambia nog niet heel bekend is als toeristisch land. Dit merken we vooral aan alle kinderen die op ons afstormen en de hele tijd Toebap schreeuwen. Dit betekend voor hun blanke. Je moet dan ook vooral niet opkijken als er 6 kinderen aan je beide armen hangen terwijl je er maar twee hebt. Gelukkig hebben we ook nog twee benen en een rug waar op te klimmen is. De moedervlekjes zijn ‘viezigheden’ en proberen de kinderen dan ook van onze huid af te vegen. Wanneer dit niet lukt gaan ze gewoon naar het volgende moedervlekje totdat ze eindelijk doorhebben dat dit niet gaat. Ons haar is ook een bijzonder fenomeen en word dan ook niet voorzichtig mee omgegaan. We voelen ons soms een beetje aapjes, met erg veel bezoekers, alleen de kooi om ons heen mist.
De afgelopen stageweek hebben wij ook veel dingen gedaan die wij eigenlijk absoluut niet wilden doen! Op de surgery ward (afdeling chirurgie) liggen veel kleine kindjes van een paar maand tot een paar jaar oud met flinke brandwonden. Deze hebben zij opgelopen doordat er een pot of pan met kokend water van de oh zo stabiele gaspit is gevallen. Deze kinderen zijn dan ook vaak voor de helft van hun lichaam verbrand. Erg sneu en je voelt gewoon de pijn door alleen al naar ze te kijken. De kindjes beginnen dan ook al met krijzen wanneer er een zuster of broeder naar ze toe komt, dit komt omdat ze eigenlijk getroumatiseerd zijn vanwege “dressing”, dit is de wondzorg. Tijdens de dressing wordt er niet aan pijnmedicatie gedaan, al hebben we dat eigenlijk überhaupt nog niet met ook maar iets gezien hier op de afdeling. De brandwonden worden besproeid met een zoutoplossing wat ontsmettend moet werken en worden daarna schoongeboend met watjes. Dit gaat ongeveer op dezelfde manier als dat je een aangekoekte pan moet schoonboenen. Hierbij schreeuwen de kinderen het dan ook uit van de pijn wat wij erg naar vinden om te zien en er bijna zelf van beginnen te huilen. De ouders zijn erg streng en proberen hun kinderen te laten stoppen met huilen door tegen de kinderen te gaan schreeuwen. Alsof er echt nul komma nul begrip is voor de pijn van het kind. Er wordt hier dan ook absoluut niet betuttelend gedaan naar kinderen toe. Volwassenen en kinderen worden op dezelfde manier aangepakt door de verpleegkundigen. Op gegeven moment werden wij door een verpleegkundige gepusht en ze zei dat wij ook de dressing moesten gaan doen. De eerste patiënt deed zij voor, en daarna mochten wij. De eerste patiënt was een volwassen vrouw en wij keken elkaar de hele tijd aan met de woorden dat wij dit eigenlijk absoluut niet wilden gaan doen. Dit is niet de manier van wondzorg zoals wij dat in Nederland leren en wij vonden het ook wat onmenselijk. Daarbij waren de volgende patiënten de kindjes! Toch deden wij maar een schort om en probeerden deze grens te overwinnen met het idee dat wij toch nog wel ergere dingen zouden moeten doen hier in Gambia. Een van de kindjes begon toebab, toebab, toebab te krijsen tijdens de dressing, dit raakt je toch wel enorm. Samen hebben we van de brandwonden van 3 jonge kindjes verzorgd. De laatste patiënt voor de dressing was een vrouw met een enorme hap uit haar been door een wond die was veroorzaakt door diabetes. Deze wond was begonnen met een heel klein wondje waar de arts in eerste instantie niets aan wilde doen. Nu was de wond ongeveer zo breed als een volleybal geworden en was geler dan geel door infectie. Daarbij was er ook nog wat dood weefsel te vinden in deze wond wat met een mesje weggesneden moest worden. Gelukkig kreeg deze vrouw pijnstillers, geintje natuurlijk. De vrouw was in het Gambiaans met van alles aan het vloeken waardoor een andere patiënt die tegenover haar lag erg moest lachen, zij was natuurlijk al aan de beurt geweest. Aniek trok wit weg en wist niet hoe snel ze erbij moest gaan zitten. Marije mocht ondertussen verder gaan met snijden in het been van de mevrouw, maar wilde dit natuurlijk echt niet doen! Na de wondzorg mocht deze mevrouw diclofenac toegediend krijgen in haar bovenarm. Marije wilde dit wel doen, maar als blikken konden doden dan was Marije nu doder dan dood geweest. De mevrouw vond haar niet meer zo aardig na de heftige wondzorg en dan ook nog eens een injectie. Ja… sorry. Later is Marije maar even weer naar de mevrouw toe gegaan om haar excuses aan te bieden dat ze zoveel pijn moest lijden. Ze lachte (gelukkig) alweer, want we zijn tenslotte in “The smiling coast of Africaaaa!”.
Op de afdeling is ook een man binnengekomen die op de fiets is aangereden door een taxi. Tijdens dit ongeluk is hij met zijn hoofd op een steen terecht gekomen, waardoor er een grote glip in zijn hoofd is gekomen. We konden heel diep in zijn hoofd kijken. De familie van de man woont een eindje verderop en tijdens het ongeval had de man geen telefoon bij zich. Oftewel… de man kon zijn familie niet vertellen dat hij in het ziekenhuis lag. Familie doet erg veel voor patiënten. Familie helpt met douchen, geven de patiënten te eten en noem maar op. De familie van deze man weet nergens van en dus heeft hij geen schone kleding om aan te trekken… Niemand die dit voor hem regelt…. Ook heeft de man geen geld bij zich. In het ziekenhuis waar wij werken zijn een aantal medicijnen gratis aanwezig, moet een patiënt andere medicatie krijgen dan moet familie dit kopen bij een pharmacy. Voor deze patiënt gold dus, geen geld, geen medicijnen. Toen deze man ongeveer een dag op onze stageafdeling lag vroegen wij ons af of hij wel eten kreeg… maar ook hierbij gold geen familie geen voedsel! Het ziekenhuis deelt wel 2x per dag een maaltijd uit (die er overigens echt heel vies uitzien), maar aangezien de man geen kopje en lepel bij zich had zou hij niks krijgen. Ongelofelijk niemand die zich druk maakt. Daarom hebben wij maar een oplossing bedacht.
Op onze vrije zaterdag zijn wij uitgenodigd door een medewerker van het hostel waarin wij verblijven. Hij nodigde ons uit om bij zijn gezin thuis te komen. We hadden het vermoeden dat deze man het niet zo heel erg breed had. Toen de taxi ons naar zijn huis bracht werd deze gedachte bevestigd. We kwamen echt in een achterstandswijkje terecht waar huizen op hutjes lijken en kindjes op bloten voeten en veel te grote kleren rondlopen. We hebben een grote zak rijst gekocht voor zijn vrouw en maakten de kinderen blij met wat speelgoed en kleding uit Nederland! De man heeft 3 kinderen, maar kan helaas alleen zijn oudste dochter naar school sturen. Om 1 kind naar school te kunnen sturen betaal je 500 Dalasie per 3 maanden, dus 10 euro. Hier schrokken we wel even van. In Nederland kopen wij Nike schoenen voor 120 euro. Of een winterjas voor meer dan 100 euro… En regelmatig een reep Tony Chocolony chocola voor 3 euro (wat een kind een maand lang naar school kan sturen)… We hebben er even aan zitten denken om een deze mensen een bedrag te geven zodat de kinderen naar school kunnen gaan. Maar voor de kinderen zou de teleurstelling waarschijnlijk nog veel groter zijn zodra dat geld op is en ze daarom niet meer verder kunnen op school. Daarom hebben we dit maar niet gedaan. Ondanks dat deze mensen het best slecht hebben werden we verast met een heerlijke maaltijd. Sla, komkommer, tomaat, ui, vis (inclusief kop natuurlijk) en AARDAPPELS!! Het was echt heerlijk en we zaten bomvol! Tot onze verbazing kregen we hierna nog een bord met eten!! Dit zag er alleen iets anders uit… sterker nog het zag er precies hetzelfde uit als het ziekenhuisvoedsel, fijn geperste rijst met gele melk, verschrikkelijk. We vonden het heel erg onbeleefd, maar kregen hiervan echt geen 2 happen door onze keel. Gelukkig geloofden ze dat we erg vol zaten en zaten er 30 hongerige kindjes toe te kijken die ons heel graag wilden helpen met eten!
Aanstaande maandag beginnen wij voor twee weken op de pediatric ward, de kinderafdeling!! Hier hebben wij ontzettend veel zin aan!
PS: Bedankt voor de leuke reacties die worden geplaatst onder de verhalen! We vinden het erg leuk om te lezen dat er zo met ons wordt meegeleefd.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4945306
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1091
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ook-de-tweede-stageweek-overleefd
)
[16] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-25
[title] => Een terugweg om NOOOOIT meer te vergeten
[message] => Op zondag hadden wij ons laatste vrije dagje alweer en wilden deze goed besteden op een luxe plek van Serekunda. Wij zochten het beste hotel van Serekunda op en konden hier zwemmen en genieten van het strand. Onze vriend van het hotel had een taxi voor ons geregeld (een betrouwbare). De chauffeur zette ons af bij het hotel en we spraken af dat hij ons om 18:30 uur weer op moest halen. Elke ochtend wordt er in het hotel van 11:00 uur tot 11:30 uur gieren gevoerd. Dit konden wij dan ook zien en er kwamen wel dertig gieren op het eten af. Hierna gingen we lekker aan het zwembad liggen tot een uurtje of 17:30. En toen begon het avontuur…
De taxichauffeur zou ons om 18:30 uur komen ophalen op dezelfde plek als hij ons had afgezet. Tegen de tijd dat wij op de afgesproken plek stonden was het nog maar 18:00 uur en moesten we dus eventjes wachten. Na wel 100 keer aangesproken te zijn geweest, nee te hebben geschud en hebben laten weten dat wij niks willen kopen, geen taxi willen, geen tweede vriendje willen of wat anders begonnen wij ons toch wel zorgen te maken of meneer de taxichauffeur wel zou komen opdagen. Inmiddels was het ook al 18:45 uur geweest en probeerde Marije de man te smsen, maar helaas, geen saldo meer! “Oké, hij zou vast wel komen” zeiden we tegen onszelf. Er kwam een Gambiaanse vent voorbijgelopen met een Nederlands shirt aan. Hij zag dat wij Nederlands waren en was helemaal enthousiast over Nederland (hij was er alleen nog nooit geweest). De vent probeerde Marije te versieren door een ketting bij haar om te doen, maar NATUURLIJK was deze niet gratis. Wij probeerden de vent duidelijk te maken dat wij geen geld bij ons hadden en dit vond hij geen punt. Als we morgen weer kwamen konden we morgen wel betalen. Maar nee, hier trapten wij natuurlijk niet in. Tenslotte wilden wij graag naar ons hotel toe en wisten niet zo goed hoe we dit moesten gaan doen. Wij waren gewaarschuwd door Sankung (onze begeleider) dat je hier in Gambia niet zomaar een taxi moest pakken, omdat ze ons dan veel en veel teveel zouden laten betalen en ze niet te vertrouwen waren. De vent van de ketting stond nog bij ons en had door dat wij ons zorgen maakten of wij wel thuis zouden komen. “I’ll help you!” zei hij. “I like you girls and I like Holland so I will help you”. Vol vertrouwen liepen wij met deze vent mee naar de plaatselijke Bush Bush (boesj boesj). Dit koste maar 8 dalasi per persoon (16 eurocent). Vol vertrouwen stapten wij de Bush Bush in en de vent stapte hier ook bij in… “You can go now, we will be fine” vertelde we hem. Hij keek verbaast op en zei: “But, what do I have now???” Al snel kwamen we er achter dat ook de weg wijzen naar de taxi niet geheel gratis was voor hem! Hierop hebben wij hem nogmaals duidelijk gemaakt dat wij geen geld hadden net zoals dat wij hem dat verteld hadden bij het verkopen van de ketting. De vent keek niet erg vrolijk en stapte de boesj uit. Eindelijk zaten we in een busje op weg naar huis, dachten we… Een van de mensen in de taxi vroeg aan ons naar welk ziekenhuis wij toe moesten. Het Serekunda Hospital, ja oké, maar er zijn er twee! En denk je dat die twee ziekenhuizen andere namen hebben? Nee, er zijn twee Serekunda Hospitals hier. Na dus ongeveer tien meter te hebben gereden schreeuwden wij dat wij er weer uit moesten en sprongen snel uit de bus en bedankten de mensen die er zo alert op waren dat wij in de verkeerde taxi zijn gaan zitten. “Oké, hoe komen we nu thuis?”
Ondertussen werd het donker en hing er onweer in de lucht. Marije raakte al in paniek en Aniek scheet eigenlijk ook al in haar broek maar probeerde zich groot te houden voor Marije. We hielden een taxi aan en vroegen de man of hij wist waar het Serekunda Hospital is. “Yeah ofcourse!” zei hij. We vroegen hem wat hij ervoor wilde hebben en hij vroeg maar 150 dalasi (3 euro). Na nog een keer duidelijk nagevraagd te hebben of hij wist waar het Serekunda Hospital is, stapten we bij hem in. Al snel werd het duidelijk dat de taxichauffeur de verkeerde kant op reed. Na een tijdje begon het ook enorm te regenen en was het buiten al donkerder dan donker. Overal waar je keek liepen zwarte mensen en we hebben nog nooit zoveel auto’s bij elkaar gezien en iedereen stak zomaar over, links van de auto, rechts van de auto, van achteren en van voren. We begonnen er een beetje aan de twijfelen of we vanavond nog wel thuis zouden komen. Marije zag het al helemaal niet meer zitten en Aniek loog dat zij er van verzekerd was dat wij wel thuis zouden komen.
Op gegeven moment klonk er een heeeeeel raar geluid onder de auto. Waarop Aniek aan de man vroeg wat het was. “It is the rain”… Als dat waar was zouden wij onze schoen op eten. Ondertussen begonnen mensen naar ons te seinen en schreeuwde een man op een motor naar ons dat er iets niet goed zat. Toen geloofde toch ook eindelijk de taxichauffeur dat er misschien toch iets mis was. Er bleek een HELE GROTE sherrycan vast te zitten onder de auto. De taxichauffeur moest hiervoor uit de auto en onder de auto kruipen. Dus de chauffeur parkeerde de taxi ergens midden op de weg en kroop onder de auto. Het regende zo ontiegelijk hard dat in de dertig seconden dat hij de sherrycan heeft weggehaald, de chauffeur helemaal doorweekt was. We konden weer verder rijden.
Eenmaal duidelijk te hebben gemaakt dat de chauffeur niet naar het goede ziekenhuis was gereden, reed hij naar het andere Serekunda Hospital toe. Ondertussen was het al 19:30 geweest en waren wij nog steeds niet thuis. Langzamerhand werden de wegen steeds bekender voor ons en werden wij opgelucht dat wij toch nog thuis zouden komen. Eenmaal bij het Hotel moesten wij nog uit de auto, terwijl het abnormaal hard regende, waaide en onweerde. Voor ons leek het meer op een orkaan, zo hard! We betaalden de man, pakten de spullen en sprinten naar de trap toe. Marije droeg de tas (die niet zo heel erg ligt was) en was dus niet de snelste. Aniek hield het al voor gezien en sprintte naar boven toe. Ondertussen is het al 20.30 en typen wij dit verslag met buikpijn van het lachen. Elke dag maken we weer wat nieuws mee en vragen ons af of er ooit een moment komt waarbij we gaan wennen aan deze manier van leven.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4944102
[countryId] => 79
[pictureCount] => 20
[visitorCount] => 1172
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/305/283_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => een-terugweg-om-nooooit-meer-te-vergeten
)
[17] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-22
[title] => De eerste stageweek zit er weer op
[message] => Dat wij veel verschillen zouden gaan opmerken tussen Nederland en Gambia dat wisten we, maar dat er ZOVEEL verschil zou zijn vinden wij toch echt wel schokkend. Een aantal dingen (eigenlijk een hele lijst) zullen wij vertellen in dit nieuwe verslag.
Op de Surgery ward liggen veel patiënten met abcessen (een ontsteking in het lichaam). Deze patiënten krijgen allemaal antibiotica. Een van deze patiënten was een klein meisje van zeven maanden, echt een cutie, met een abces onder haar oksel. Bij haar kon je erg duidelijk een grote bult zien die onder de huid zat. Wij wisten vanuit ervaring en theorie dat dit weggehaald moest worden en dat gebeurde dan ook op (pas) de derde dag dat zij in het ziekenhuis lag. De arts vroeg hierbij om assistentie van de studenten en zij moesten het kleine meisje vasthouden. Hold her like a man! Zei de arts, waarschijnlijk omdat de arts wist dat het meisje veel pijn zou gaan krijgen. In Nederland is het normaal om verdoving te krijgen wanneer er iets pijnlijks moet gebeuren. In Gambia denken ze daar helaas anders over… de arts begon zonder verdoving te snijden en het meisje begon erg te krijsen. Er kwam echt ongeloooooofelijk veel pus uit de abces, het leek wel een fontein (en dit werd gewoon op haar bed gedaan met een plastic zakje eronder om het op te vangen). Het was net als bij die filmpjes die je wel eens tegenkomt op Facebook of Youtube maar dan real live. Toen de arts klaar was met de behandeling kreeg het meisje verband op de plek. Het plekje was niet groter dan een duimafdruk, maar het meisje werd voor de helft van haar lichaam ingepakt met verband. 5 lagen verband worden vervolgd door een hele rol tape, wat ook weer pijnlijk wordt voor het meisje als ze eraf gehaald moeten worden. Wij begrijpen totaal niet waarom hier niet wat beter over wordt nagedacht en hebben erg moeite met het weinige inlevingsvermogen wat sommige artsen en verpleegkundigen hier hebben. Taken worden zonder communicatie naar de patiënt uitgevoerd en er wordt niet half gekeken naar of een taak wel goed is uitgevoerd.
Iedere ochtend worden de vitale functies gedaan (bloeddruk, pols, temperatuur en ademhaling), alleen wordt er vervolgens niks met deze uitslagen gedaan. Het blaadje wordt opzij gelegd en ‘vergeten’. Wanneer wij aangeven dat er een bloeddruk is van 80/50 (normaal 120/80), dan wordt hier nauwelijks naar omgekeken. Verder wordt er niet aan de patiënt gevraagd hoe het met hem of haar gaat, terwijl dat in onze ogen soms nog wel belangrijker is dan het meten van de vitale functies. Wanneer je echter aan een patiënt vraagt hoe hij/zij zich voelt, zeggen ze allemaal en elke dag dat het goed gaat! Er ligt werkelijk een doodzieke man op de afdeling die al weken niet meer kan eten doordat een tumor in de maag de doorgang van de maag naar de darmen blokkeert. Ook deze man zegt; I’m feeling okay! Terwijl hij voor ons gevoel een wandelen skelet is. De patiënten hier bijten echt op hun tanden en hoeveel pijn ze ook hebben, je zult ze niet snel horen. Een pijnpoli is dan ook iets waar ze werkelijk nog nooit van gehoord hebben.
Ook het doorspoelen van de naalden op de handen, armen en voeten van de patiënten is elke keer weer een uitdaging. Meer dan de helft van deze naalden zitten gewoon verstopt en mogen eigenlijk helemaal niet meer gebruikt worden. Toch wordt dit wel gewoon gedaan waardoor dit voor de patiënt erg pijnlijk is! Wij leren op school dat dit erg risicovol is en dat patiënten op die manier ontstekingen kunnen krijgen wat kunnen leiden tot een ontsteking van het bloed (sepsis)! De vloeistof wordt er met alle kracht in gespoten en soms ontstaat er hierdoor een grote bult onder de huid. Wanneer de patiënten een kick geven, wordt dit niet gewaardeerd door de verpleegkundigen. Lay down! Keep calm! Wordt er dan een aantal keer gezegd. Veel van deze dingen proberen wij aan te geven bij een soort hoofdverpleegkundige, maar in haar ogen zijn wij allemaal verpleegkundigen en doen wij allemaal ons werk op dezelfde manier! Wij hebben nu de nijging om die verpleegkundige een vliegticket naar Nederland te kopen om haar eens te laten zien hoe dat zeker wel anders gaat in de praktijk.
Tijdens het uitdelen van de medicijnen staan wij echt elke keer weer versteld. Flacons die moeilijk open te krijgen zijn worden gewoon op de tafel stuk geslagen waardoor er glassplinters door de kamer vliegen. Er wordt ondertussen gebeld met de mobiele telefoon. Als patiënt zijnde moet je ook erg alert zijn of je wel de goede medicatie in handen krijgt en of dit niet per ongeluk de medicatie van de buurman is. Er staan namelijk geen naamkaartjes op de bedden van de patiënten en geloof ons, de mensen heten hier geen Piet of Kees. Bepaalde namen komen vaak voor, de gemiddelde mens heet hier alles omtrent Fatoemata, Fatoemanta, Fatiemata, Fatamanka en ook Fatoe. Om het even makkelijk te maken.
Op zich staan wij er beste wel van te kijken wat wij in de afgelopen drie jaar hebben geleerd. Wij zijn toch wel trots op onszelf dat wij zoveel opmerken wat verkeerd gaat. Dit hadden wij drie jaar geleden waarschijnlijk nog niet kunnen doen. We beseffen ons hier na iedere stagedag weer hoe blij wij mogen zijn dat we in Nederland zijn geboren! Dit vangwege de ziekenhuisomstandigheden, maar ook vanwege het gewone leven. Na stage vinden wij dat wij wel wat quality time hebben verdient en gaan dan zonnen op het dakterras (heel erg vervelend). De zon die hier bijna altijd aanwezig is droogt dan ondertussen ons zelfgewassen wasjes. Het zweet druipt ons werkelijk van het hele lichaam af (hoeven we gelukkig ook niet meer te sporten). Het enige moment dat wij een warme douche hebben is dan ook laat op de middag wanneer de brandende zon de tank met water goed heeft kunnen verwarmen. Juist op het moment dat je dus verlangt naar een koude douche krijg je een warme en andersom.
Op donderdag begon onze 4e en laatste stagedag van de week. Zoals eerder beschreven hebben we het niet zo heel erg naar onze zin op de surgery ward, dus besloten we om het vandaag anders aan te pakken. We hebben de afdelingen geholpen met opstarten zoals iedere ochtend, maar rond het tijdstip waarop iedereen gaat slapen of eten vroegen wij aan een arts of we met hem mee mochten. Voor de dokter stonden 2 operaties gepland. De plek waar de operaties gebeuren heet het ´theater´, dit is een apart gebouw. Het ziekenhuis is helemaal open gebouwd. Alle afdelingen zijn een apart gebouw en als je naar een ander gebouw moet loop je dus via de buitenlucht. Ook het theater is een apart gebouw en patiënten die geopereerd moeten worden, worden via de buitenlucht de operatiezaal ingereden. In het theater zijn 2 operatiezalen. We hebben het idee dat de ene gebruikt wordt voor geplande operaties en de andere voor spoedgevallen.
De eerste patiënt die geopereerd werd was een jongetje van 16 jaar. Zijn testikel was niet ingedaald en daarom moest hij geopereerd worden. Hij kwam de operatiezaal binnen gelopen en werd met zijn armen vastgebonden op het bed. Hij kreeg plaatselijk wat verdoving en midazolam (rustgevend) via zijn infuus. Eindelijk heeft hij dus de hele operatie meegemaakt. Halverwege bleek hij wel erg veel pijn te hebben en kreeg daarom nog iets extra’s. De operatie zelf vonden wij niet eng om te zien, maar het was naar om iemand zoveel pijn te zien hebben. De operatiezaal is ook een bijzonder verhaal op zich. Er lopen continue dokters, verpleegkundigen en andere medewerkers in en uit de ruimte. Iedereen is met elkaar aan het praten terwijl de arts zich probeert te concentreren. Gambianen hebben nogal harde en vele stemmen dus praten lijkt meer op schreeuwende ruzie. In de operatiekamer gaat het er wel duidelijk sterieler aan toe dan op de afdeling. Er zijn veel dokters in dienst vanuit Cuba en wij denken dat zij er gelukkig nogal streng in zijn. Wel moet je er niet vanop kijken als een van de medewerkers onder de operatie in een hoekje gaat liggen slapen. Ook lopen er verpleegkundigen met muziekoortjes in. Verder gaat er af en toe en telefoon af en zijn er mensen die eten.
De tweede patiënt werd geopereerd aan in grote hernia. Deze patiënt kreeg wel een ruggenprik en heeft daarom minder gemerkt als de vorige patiënt. Het was erg interessant om dit te zien. Toen de operaties gedaan waren zagen we opeens dat er in de andere operatiekamer iets gaande was! Het bleek te gaan om een keizersnede en deze zou net gaan beginnen! We mochten zo van de ene operatiekamer in de andere lopen en deze keizersnede bijwonen. (De aller eerste!!) De buik van de moeder werd erg snel open gesneden. Hierna werd er een paar keer hard op de bovenbuik van de vrouw gedrukt en toen kwam er super snel een hoofdje uitsteken! Na een paar keer drukken op de buik kwam ook de rest van het lichaam. Hier worden wij nou gelukkig van!!! Het kindje werd een klein bedje gelegd, maar huilde niet. Dit duurde even en we schrokken hier van. Ook leken de verpleegkundigen even in paniek en hielden het kindje op de kop. Het kreeg een paar harde klappen op de onderkant van de voeten en toen kwam gelukkig het verlossende geluid van een huilende baby! Als je dacht dat dit het einde was heb je het fout. De buik van de vrouw moest nog worden dichtgemaakt. De dokter was net begonnen en toen viel de stroom uit….. Het kan allemaal hier. Het werd pikdonker in de ruimte en de buik bloedde door. De dokter zei: I need light, she’s bleeding!!! Aniek had toevallig haar telefoon opzak en stond nog geen seconde later een keizersnede bij te schijnen met de zaklamp van haar telefoon. Wie had dat kunnen bedenken….. ongelofelijk, maar blij dat we konden helpen. Gelukkig duurde de stroom uitval niet lang. Na deze operatie zat onze stage dag er al weer zo goed als op.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4943469
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1643
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => de-eerste-stageweek-zit-er-weer-op
)
[18] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-20
[title] => Stagelopen in het Serekunda ziekenhuis
[message] => Op 19 sep. 2016 begon onze eerste stagedag. Officieel is dit van 8:00 uur tot 14:00 uur. Sangkung vertelde ons om op de eerste dag niet voor 8.30 uur te komen, omdat iedereen standaard te laat is en wij anders als eerste zullen zijn. Zelfs nog voordat de security aanwezig is. We kregen een enorme rondleiding door het ziekenhuis en gingen ieder kantoortje af. Overal stelden we onszelf voor en we kregen van iedereen dezelfde vragen: Hello, how are you? Where are u from? How long do you stay here? Welkom to The Gambia! We hebben alles gezien, de grote keuken, de linnenruimte, de tandarts, gynaecologen etc. Hierna werden we 2 om 2 naar onze afdeling gebracht. Marije en ik starten op de surgery ward. Hannalie en Naomi beginnen op de medical ward en na 2 weken zullen wij wisselen. Kort gezegd liggen er op de surgery ward patiënten met o.a. brandwonden (vaak vanwege het koken op open vuur), veel diabetes, HIV, urologische- en gynaecologische problemen. Eigenlijk ligt er dus van alles door elkaar. De mannen liggen met elkaar in een grote zaal van 16 bedden en de vrouwen liggen samen in een grote zaal van 8 bedden. Als alle vrouwen bedden vol liggen komen ze bij de mannen te liggen, ze krijgen dan het achterste bed omdat ze dan nog een beetje privacy hebben…… andersom gaan ook de mannen naar de vrouwen kant. Als alle bedden vol liggen komen er meer mensen in 1 bed te liggen! Toen wij binnenkwamen werden we niet opgevangen door een verpleegkundige. Er liepen ongeveer 10 studenten om ons heen die ook hun eerste dag hadden en ook zoals ons niet wisten wat ze moesten doen. Verder waren er een aantal vaste medewerkers. Vrijwel meteen werden we mee geroepen omdat er iets zou gebeuren. We liepen naar een man wiens katheter moest worden verwisseld. Er stonden al 10 studenten om hem heen en eigenlijk schaamden we ons dood dat wij ook nog zouden meekijken. Samen met de studenten moesten we een soort muur vormen, zodat mede patiënten niks zouden zien!! Het geslachtsdeel van de man was een tijd geleden geïnfecteerd en hier was niks aan gedaan en dus zag dit er uiteindelijk zo erg uit dat alle huid was verdwenen. De katheter van de man zat niet meer goed en werd daarom vervangen. Hij zag eruit alsof hij immens veel pijn had en dat geloofden wij meteen! De katheter werd vervangen door 1 verpleegkundige, terwijl dit normaal in Nederland door zeker 2 verpleegkundigen word gedaan omdat je elkaar de steriele materialen aan moet geven. De verpleegkundige gaf aan dat het bij deze man niet steriel hoefde, omdat hij toch al geïnfecteerd was. Ja, schokkend!! De ballon die in je blaas zit om de katheter op z’n plek te houden werd leeggehaald met een spuitje en het water werd gewoon uit het raam gespoten!! Even later toen wij weer waren gaan zitten hoorden we opeens buiten en vrouw ontzettend hard huilen. Dit was echt een hartverscheurend geluid. We vroegen ons af wat er aan de hand was, tot dat we door hadden dat er iemand was overleden. Blijkbaar gebeurt dit 1 of 2 keer op een dag. De overledene was een vrouw van 35 jaar oud met HIV. De vrouw die buiten huilde was haar moeder. De overleden dame had 2 kleine kindjes en ook hun vader was al overleden….. De verpleegkundige begon haar te verzorgen. Ze drukte met een hand op haar gezicht om haar ogen en mond te sluiten. De vrouw werd in een doek gewikkeld en werd daarom alle kanten op gerold. Het hoofd wiebelde van links naar rechts op en de ogen en mond gingen telkens weer open. Erg naar om te zien. Ook haar infuus werd er nog snel uitgehaald. In Nederland zou je dit niet meer doen omdat de patiënt dan leeg kan bloeden aangezien er geen antistolling meer word aangemaakt door het lichaam. De grote tenen van de vrouw werden aan elkaar gebonden en toen ook haar hoofd ingepakt was kwam nog snel haar vader binnen. Hij was net op tijd om afscheid te nemen. De vrouw lag als een mummie in de doek en deze werd nog eens extra hard vastgeknoopt om haar nek. De vrouw zou vandaag of morgen al begraven worden, dit moet volgens het islamitische geloof al binnen 24 uur gebeuren. We stonden half huilend toe te kijken terwijl we deze onbekende vrouw helemaal niet kenden. Ondertussen lagen de andere patiënten nog gewoon in hun bed erom heen. Toen kwam een karretje binnen gereden en ze werd meegenomen… Hierna zat ons hoofd bomvol en hadden we last van hoofdpijn. Het laatste uurtje hebben we op de stoel gezeten net als alle andere studenten die gewoon met hun telefoon zaten te spelen. We waren blij toen het 14.00 uur uur was en we konden gaan. Teveel informatie en ontzettend indrukwekkend.
Met alle goede hoop gingen wij de tweede stagedag tegemoet. We trokken dezelfde werkkleding aan als de eerste stagedag aangezien we niet zoveel uniforms hebben meegenomen. Dit vinden ze echter geen probleem. We begonnen met het “schoonmaken” van de nachtkastjes van alle patiënten. Daarna werden met alle studenten de vitale functies gemeten (temperatuur, bloeddruk, pols, ademhaling). Er was echter maar één bloeddrukmeter en één thermometer op de afdeling. Hierdoor stonden er minstens zes studenten om een patiënt heen. Hierbij stond de helft op hun mobiel te spelen en namen Aniek en ik dit maar even over. Het bloeddruk apparaat gaf soms bijzondere uitslagen was dus helemaal niet betrouwbaar was. Sommige mensen waren zo dun, dat de band van de bloeddrukmeter te groot was. Deze moesten we dan maar even vasthouden en de kindjes werden overgeslagen, omdat er geen bloeddrukmeter aanwezig was voor kleine kinderen… De temperatuur werd gemeten onder de oksel. In Nederland wordt dit via het oor gedaan aangezien de temperatuur onder de oksel…. Wanneer iemand een temperatuur heeft van …. Kan het dus maar zo zijn dat diegene koorts heeft. Ook erg betrouwbaar. Veel patiënten hadden hierdoor een temperatuur van 35 graden. Hier werd dan ook niet raar van opgekeken en we moesten het maar gewoon accepteren. Na iedere patiënt moest je de thermometer schoonmaken met watjes en alcohol. Deze waren echter al op de helft van de patiënten op. Hier waren dan ook geen nieuwe voor. De oude watjes werden weer gebruikt. Er wordt vrijwel niet gevraagd aan de patiënt hoe het gaat met hem of haar. Er wordt geen pijnscore of niks bijgehouden. Het meten van de vitale functies duurde zo’n anderhalf uur! Verder regelt de familie het ontbijt en zorgt de familie dat de patiënt gewassen wordt. Iedere patiënt gaat in de ochtend onder de douche. Wij zagen een aantal wonden die wij persoonlijk niet onder die douche zouden hebben gezet. De douches zagen er smerig uit en hiervan zal de wond echt gaan infecteren. De wonden zitten vol met vliegen (ramen staan wagenwijd open) en er loopt een kat rond op de afdeling. Wij zien hier veel mensen met pijn, alleen zeggen de meeste patiënten dat het wel oké gaat. Hier doen de verpleegkundigen dan ook eigenlijk niks aan. Toen het ongeveer 11.00 uur was vond een van de verpleegkundigen dat ze wel genoeg gedaan had en ging eerst uitgebreid picknicken waarna ze tot en met het einde van de dienst ging slapen. Het einde van de dienst is om 14 uur! Overigens is onze laatste student-collega pas om 10.30 uur binnengekomen. Alleen wij keken hier van op. Dit is allemaal erg normaal.
De wondzorg werd gedaan door een speciale verpleegkundige. Zij wreef echter met de watjes wel tien keer over dezelfde plek van de wond wat erg pijnlijk was voor de patiënten. Wij gaven haar aan dat zij beter kon deppen, omdat dit anders te pijnlijk is. Een van de patiënten was het hier hélémaal mee eens! Do it like the Holland way! Zei hij. Hier was de verpleegkundige het alleen niet helemaal mee eens en boende vrolijk verder.
Om 12.00 uur werden de medicijnen volgens schema uitgedeeld. Alleen moest natuurlijk eerst nog wel alle medicatie worden opgeschreven en worden opgehaald in de apotheek. Hierdoor werden de medicijnen iets vertraagd en had de laatste patiënt pas om 14.00 uur de medicatie gekregen. Medicijnen die niet aanwezig zijn in de apotheek, moeten worden gekocht door de familie bij een andere apotheek. Wanneer zij hier geen geld voor hebben, krijgt de patiënt dit medicijn niet.
We merken dat we onze kennis goed los kunnen laten op alles wat ze hier eigenlijk fout doen. We worden erg op de proef gesteld als we spreken over geduld… In Nederland zouden we alles wat we vandaag hebben gedaan in ongeveer drie uurtjes moeten doen.
Wij hopen een beetje te kunnen wennen aan de groter verschillen tussen Gambia en Nederland. Ook hopen wij dat jullie dit dan ook snel zullen lezen in onze reisverslagen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942976
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1451
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stagelopen-in-het-serekunda-ziekenhuis
)
[19] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-17
[title] => Leven in de Gambiaanse cultuur
[message] => Zoals beloofd zouden we in ons derde reisverslag verder vertellen over de vismarkt in Serekunda. Ook dit was een hele beleving voor ons. Onderweg merkten we al snel dat het een drukke bezigheid was. Ook kwam er een geur op ons af waar we even een paar keer bij moesten nadenken wat die geur nou precies was. Hier kwamen wij snel genoeg achter toen er een aantal vissen in de zon lagen met wel honderden vliegen erop. Hierbij vroegen wij dan ook aan Sangkung of hij wel eens vis kocht op de markt. Yeah ofcourse! Reageerde hij met een grote glimlach. We kochten de potjes en pannetjes die we dachten nodig te hebben voor de komende maanden en Sangkung ging druk in de weer om de gevraagde prijs een heel stuk af te dingen. Op deze momenten zijn we echt ontzettend blij dat hij bij ons is, anders zouden we echt veel en veel te veel betalen. Na alle spulletjes bij elkaar te hebben gepakt gingen we door naar de supermarkt voor eten. Ondertussen is Aniek nog steeds niks anders aan het doen dan klagen klagen klagen!
‘S avonds hebben we onze eerste eigen maaltijd gekookt met de pannetjes die we op de markt gehaald hebben. We koken op een 1 klein gaspitje dat op een kleine gasfles staat, erg wiebelig. We hebben rijst gekookt met wat groentes en vlees. De saus was gigantische heet en het zweet brak ons uit. Naomi houdt wel van pittig eten en dat konden wij dan ook goed merken. De dag erna (zaterdag) gingen we naar het strand. De afspraak was dat wij om 10:00 uur door Sangkung werden opgehaald. Toen kwamen we er al snel achter wat de tijd hier in Gambia betekend, aangezien we uiteindelijk pas om 16:00 uur naar het strand vertrokken! In de tussentijd hebben wij gewacht in zijn huis en op de kinderen gepast. Ook kregen wij lunch bij Sangkung, dit was rijst met vis/vlees gemengd en heeeel veeeeel kruiden! Ook zaten hier de graten nog overal bij tussendoor. Een van de kinderen at met de handen ze smakten zo hard! Beetje apart en hier moeten we wel echt aan wennen. Het hongergevoel wordt hier niet echt beter van.
Toen was het dan eindelijk tijd om naar het strand te gaan. Het is echter regenseizoen in Gambia tot en met half oktober. Af en toe komt het geheel onverwacht met bakken uit de lucht vallen. Soms duurt het een paar minuutjes en soms veeeeel langer. Sankung wilde in eerste instantie niet mee zwemmen, omdat hij het niet kan. Hier in Gambia kennen ze geen zwemlessen. Kinderen gaan met vriendjes naar het strand, zonder ouders en gaan gewoon de zee in wat dus eigenlijk best gevaarlijk is. Uiteindelijk hebben we Sangkung zover gekregen dat hij mee is gaan zwemmen toen wij hem beloofde om hem zwemles te geven. De zwemles was erg lachwekkend! Opeens werden we voor het eerst verrast door het regenseizoen en kwam het keihard uit de lucht vallen. Hier zouden we letterlijk in kunnen douchen. Voor het eerst wisten we weer hoe het was om kou te voelen. Alhoewel de regen ook warm aanvoelde.
Op zondag werden we uitgenodigd door Sangkungs vrouw om samen met haar een traditionele Afrikaanse maaltijd te maken. Ze was niet bang om ons aan het werk te zetten…. We hebben van 10:30 uur tot 14:00 gekookt. We maakten de maaltijd genaamd: Suppa. Dit was een gerecht waar de vissen in gingen waar wij afgelopen vrijdag op de markt mee hadden kennis gemaakt (ja, die met die vliegen). Op een of andere manier leek het toch minder erg op het moment dat wij hier zelf mee aan de slag gingen. De vis rook nog wel vers en we mochten dit zelf bereiden. De vrouw van Sangkung, Omie, haalden de schubben van de vis en de ingewanden eruit en toen mochten wij de vis verder schoonmaken en hier sneetjes in maken. De hele vis werd dan ook gebruikt in de Suppa, ogen en kop, alles ging erin. Op dit moment vertrok de eetlust van Marije enorm, Aniek ging vrolijk verder. Het smaakte al met al best goed! Wel erg pittig, waar we aan moeten wennen. Naomi en Hannalie schijnen niet echt moeite te hebben met de manier van eten en bereiden, waardoor wij soms wel worden gemotiveerd om door te gaan met de Gambiaanse manier van leven.
In de avond zijn we naar de Crocodile pool geweest. Dit lag ergens afgelegen in echt wat je noemt een krottenwijk! Het was een hele safari om er te komen met de auto, de regen heeft veel impact gehad op de wegen. De straten stonden blank en waren glibberig. Sangkung heeft de auto geparkeerd en we gingen te voet verder. Het park is voor de Gambianen een soort heilig park waar zieke mensen, onvruchtbare vrouwen en studenten komen om te bidden. In hun ogen brengt dit geluk. De krokodillen zijn volgens de bevolking ook tam vanwege dat het park heilig is. Dit was dan ook onze enige zekerheid dat de krokodillen tam waren en ons niet zouden bijten. Na heel wat moed hebben wij de krokodillen kunnen aaien. Je kunt merken dat het een heilig park is, aangezien er met veel liefde voor de krokodillen wordt gezorgd. Er leven er maar liefst 100 en krijgen 2,5 kilo vis per krokodil op een dag te eten. Hiervoor moet dus dagelijks 250 kilo aan vis worden gehaald. In een schriftje kon je een donatie geven voor het voedsel van de krokodillen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942975
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1214
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leven-in-de-gambiaanse-cultuur
)
[20] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-16
[title] => Om over naar huis te schrijven...
[message] => Niet, niet, niet om over naar huis te schrijven! Dit vonden wij eigenlijk wel een goede titel voor onze eerste indrukken samengevat. Onze eerste paar uurtjes bestonden dan ook vooral uit ongeloof en shock. Inmiddels zitten we nu naast elkaar op bed dit tweede reisverhaal te typen, dus hebben dit allemaal goed kunnen verwerken (waarbij Marije al met hoofdpijn is wakker geworden, teveel indrukken!). Er is echt al zoveel op ons afgekomen dat het tijd wordt om weer iets te schrijven.
We waren gebleven bij de vlucht vanaf Marokko naar Gambia. We dachten dat dit een rechtstreekse vlucht was, maar het vliegtuig heeft ook nog een technische stop gemaakt in Guinnea- Bissau. Dit is een klein landje in de buurt van Gambia. Echt precies kunnen we het jullie niet vertellen, want we hebben geen internet! In Guinnea- Bissau zijn we een half uurtje gestopt, hier stapten een aantal mensen uit en weer in het vliegtuig. Daarna konden we weer doorvliegen naar Gambia. De laatste uurtjes van onze vlucht waren ZWAAR. We waren ondertussen al bijna 24 uur wakker en konden niet slapen in het vliegtuig, want echt bijna iedere Gambiaan die in het vliegtuig zat had minsten 3 kinderen bij zich. Het was ongeveer vergelijkbaar met een babyboom, maar dan in een vliegtuig… Tijdens het vliegen hebben we daarom een klaag uurtje ingelast en voelden we ons al steeds meer opvallen tussen al die donkere mensen in kleurrijke gewaden en bijzondere hoofdversieringen. Eenmaal aangekomen komt het besef toch steeds meer dat we echt héél ver van huis af zijn en dat wij hier niet maar een weekje op vakantie zijn. Totaal andere wereld! Toen wij het vliegtuig uitstapte plakten we vrijwel meteen van de warmte. De luchtvochtigheid is erg goed voelbaar (bij deze klagen wij nooit meer over de drukkende luchtvochtigheid in Nederland…). Er stond bij binnenkomst van het vliegveld een poortje wat iets weg had van de Nederlandse douane van het jaar nul. Wij moesten een formulier invullen met onze naam en paspoort nummer en wat we hier wel niet kwamen doen. Nadat we dit ingevuld hadden mochten we doorlopen en kregen onze eerste stempel in het paspoort! Toen kwamen we er direct achter wat corruptie in Gambia betekend. Onze koffers werden gescand en van ons allebei kreeg een van de twee koffers een grote S met krijt erop getekend. Dit betekende dat wij onze koffers moesten laten controleren. Dit ging echter wel even wat anders dan hoe dat bij ons in Nederland zou gaan. Alleen de koffer van Aniek werd meegenomen en ze mocht kiezen, €20 betalen, of de koffer openmaken voor inspectie. Aangezien wij niks te verbergen hebben, kozen we voor het laatste. De koffer werd geopend en van alles werd eruit gehaald. Ziekenhuishandschoenen??? Vroeg de man, heb je daar een vergunning voor? Maar natuurlijk hadden wij dat niet, aangezien het in Nederland doodnormaal is als je een pak handschoenen meeneemt als verpleegkundige. Ook had hij werkelijk geen idee wat een stethoscoop was. Dit vond hij dan ook wel een opvallend verdacht voorwerp. De man nam uitgebreid te tijd om alles open te trekken en te bekijken. Ondertussen was er al een Gambiaan naar Marije gestapt met; Helloooow, how are you? Your first time here? You Married? Hier gaf Marije natuurlijk uit fatsoen gewoon antwoord op en de Gambiaan was ongeveer op slag verliefd (logisch, rijke Europeanen willen hem vast wel mee terug nemen naar Nederland). Marije gaf aan bij de man dat zij en haar vriendin Aniek niet begrepen waarom de koffer zo werd doorzocht. Wij kwamen hier echter voor werk en waren verpleegkundigen in het ziekenhuis van Serekunda. Toen viel voor hem het kwartje en liep naar zijn collega toe. It’s enough it’s enough zei die tegen zijn collega. De koffer hoefde niet meer doorgezocht te worden. Gelukkig maar, want ondertussen brak Aniek al en wilde zo snel mogelijk weg daar. Gelukkig stond onze chauffeur Yankuba al op ons te wachten. Don’t cry! Welcome to the Gambia! Toen wij naar zijn busje liepen werden onze koffers al voor ons gedragen (niet dat wij hier om hebben gevraagd) en bovenop het busje van Yankuba gezet. Gelukkig werden deze vastgemaakt met iets wat op een touw leek (leek echter meer op een flosdraadje).
Na een stukje rijden arriveerden wij bij ons hostel. Hier liggen wij gezamenlijk op onze kamer wat samenvattend onze titel is geworden… niet om over naar huis te schrijven. De bedden hebben een lattenbodem wat lijkt op hoe wij vroeger onze boomhutten bouwden. Het toilet beschikt over een halve wc-bril die prima nog een ronde mee kan, als je geen erge verwondingen op wilde lopen kon je hier beter niet op gaan zitten. De koelkast konden wij niet aanzetten aangezien het stopcontact uit de muur kwam vallen en het eerst volgende stopcontact zat op drie meter hoog in de muur. Verder kwam de deur van de kledingkast uit zijn scharnieren vallen. Voor de rest zijn lekkagevlekken, afgebladerde verf en dode muggen op de muur helemaal niet opvallend meer hier. Het water is koud en voor een aantal uur per dag hebben wij geen stroom. Toen begon de ellende (Ja het werd steeds erger), het was ondertussen al zes uur in de ochtend, waren ongelooflijk moe en bezweet en moesten eigenlijk alles even verwerken. Het bed werd opgemaakt en de klamboes werden in elkaar gezet die ergens opgehangen moesten worden. Maaar waaaaaaaaaaar? Aangezien het plafond drie meter hoog is en Aniek 1,50 meter hebben wij onze creativiteit er al op los moeten laten. Op elkaars nek? Nee, niet verstandig. Op de tafel gaan staan? Nee die wiebelt. Marije ging dus maar op het bed staan en maakte kennis met de lattenbodem. Niet om over naar huis te schrijven. Oké denk denk denk! Ja! Zei Aniek, jij had toch een selfiestick bij je? En warempel kwam de selfiestick tot aan het plafond. Hierbij was Aniek even vergeten dat de enige luxe die wij hadden gekregen een ventilator was die aan het plafond hing. Met het geluid van een oerknal kwam de selfiestick hierin terecht en vloog in twee stukken door de kamer. Na bijna in de broek te hebben geplast van het lachen hebben wij de onderdelen weer bij elkaar gezocht en de selfiestick weer laten herboren. Uiteindelijk hingen de klamboes! Het was ondertussen al half acht….
We hebben geslapen tot half elf en hebben de koffers uitgepakt waarbij we veel improvisatie nodig hadden in dit kleine hok wat wij wel een beetje op een gevangenis vinden lijken. Yankuba en Sangkung (die we ondertussen ook al hadden ontmoet) stonden om twaalf uur op ons te wachten om naar een supermarkt te gaan voor water en om naar de Samsung winkel te gaan om een simkaart te kopen. In de Samsung winkel maakten we meteen kennis met de Afrikaanse mentaliteit. Alles gaat hier 10x zo langzaam als in Nederland en ons geduld werd aardig op de proef gesteld. Inmiddels hadden we al vanaf de maaltijd in het vliegtuig niet meer gegeten en gedronken dus werd het ook tijd voor een broodje. De twee mannen namen ons mee naar een soort restaurantje waar we een broodje aten. Deze was echt heel erg lekker! Hierna nam Sangkung ons mee naar het strand. Dit was echt prachtig. Er hing een windje en we konden afkoelen in de zee. Het zeewater was echter bijna warm, maar zorgde wel voor afkoeling. Overal lopen kleine donkere kindjes rond die zonder ouders aan het zwemmen zijn. Ook spelen jongeren voetbal en volleybal. Verder proberen veel mensen je iets te verkopen of vragen om geld. Zelfs als je een foto maakt van een paard of Afrikaanse vrouw moet je betalen. Het strand heeft ons goed gedaan en we hebben hier echt van genoten.
Eenmaal terug op de kamer hebben we even geklaagd over alles wat kapot was. In de loop van de dag werd hier meteen aan gewerkt en is werkelijk alles gemaakt. Uiteindelijk stonden er 3 negers en een ladder in onze kamer om een lamp te vervangen. De mensen zijn heel behulpzaam, ontzettend lief en ze proberen echt hun best voor ons te doen. Ons hostel wordt 24 uur per dag bewaakt door beveiliging dus echt bang voor het verlies van onze spullen zijn wij niet. We realiseren dat dit misschien wel het belangrijks is en dat de rest wel zal wennen. Het klinkt raar, maar het lijkt alsof we al een beetje gewend raken. Savonds zijn we samen met Sangkung en Yankuba uiteten geweest omdat we nog geen gaspitje en pannen hadden om zelf te koken. We aten pizza’s en pasta’s alsof we in Spanje waren en het was heerlijk. De tweede nacht hebben we langer en beter geslapen. Smorgens wordt je wel op tijd wakker omdat het te warm wordt.
Zo meteen gaan we samen met Sankung naar de grote markt in Serekunda. Dit moet echt een bezienswaardigheid zijn, zoek maar eens op via google!
In het volgende reisverslag laten we jullie weten hoe dit was!
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942973
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1169
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => om-over-naar-huis-te-schrijven
)
[21] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-15
[title] => Off to the Gambia!
[message] => Lieve Familie, vrienden, vriendinnen, kennissen, (oud-)collega’s en andere mensen!
Op dit moment volgen wij allebei de opleiding HBO-V in Enschede. We zitten nu in het vierde en laatste leerjaar. In het eerste leerjaar hebben wij tijdens een introductiedag te horen gekregen dat het mogelijk zou zijn om oooooit op buitenlandse stage te gaan. Meteen waren wij vol enthousiast en wilden we dit heel erg graag gaan doen. Ondertussen zijn we 3 jaar verder en schrijven we nu ons eerste reisverslag terwijl we onderweg zijn naar GAMBIA.
We hebben gekozen voor Gambia, omdat het ons erg aantrok om naar een ontwikkelingsland te gaan en hier veel te kunnen betekenen voor de mensheid. Daarbij is Gambia een van de veiligste landen van Afrika, wat onze ouders ook wel op prijs stelden
We hebben erg veel moeten voorbereiden om daadwerkelijk op buitenlandse stage te kunnen gaan. We hebben bijvoorbeeld maar liefst 12 inentingen moeten ondergaan!
- Hepatitis A 2 spuiten
- Hepatitis B 3 spuiten
- Rabiës (hondsdolheid) 3 spuiten
- Cholera (buiktyfus) 1 spuit
- DTP (Difterie, Tetanus, Polio) 1 spuit
- Meningococcen (Meningitis, hersenvliesontsteking) 1 spuit
- Gele koorts 1 spuit
Ja… Je moet er wat voor over hebben. Ook komt in Gambia de malariamug voor, waarvoor wij het medicijn Lariam wekelijks in moeten nemen. Ook hebben wij een geïmpregneerde klamboe aangeschaft. Je moet echt voorkomen dat je wordt gestoken, want zelfs met medicatie kun je aan de gevolgen van malaria overlijden. Het neemt niet weg dat malaria gewoon te genezen is als je hier op tijd bij bent.
Verder kwamen er nog een heleboel andere zaken bij kijken. We hebben het een en ander moeten regelen zoals het aanvragen van een paspoort, regelen van werkkleding, een stethoscoop en bloeddrukmeter, regelen van verzekering en uitwonende beurs etc. etc. etc… Dit is het natuurlijk allemaal wel waard! Wat we daarentegen niet hoefde te regelen van tevoren, is het visum. Het visum kun je gratis in Gambia aanvragen wanneer je er langer dan 28 dagen verblijft. Daarbij is de verloopdatum vaak een datum die helemaal niet bestaat (bijvoorbeeld 31 april).
Op 14 september was het dan zover en zijn wij vertrokken naar Gambia voor onze buitenlands stage. Na ongeveer drie uur in de auto te hebben gezeten , met maar liefst 35 graden buiten, kwamen wij aan in Brussel airport Zaventem. Na een zwaar en toch wel emotioneel afscheid zijn wij samen door de poortjes gelopen, op weg naar ons avontuur met veel apen en krokodillen!! Wij vlogen om 17:40 uur vanuit Brussel naar Cassablanca Marokko. In het vliegtuig hebben we vooral kennis gemaakt met de twee andere dames (Naomi & Hannalie), waarmee wij deze stage mogen gaan lopen. Onderweg kregen we een maaltijd, we denken dat het cous- cous was, maar het smaakte naar droge paneermeel. Om 21:00 uur zijn we aangekomen in Marokko. Deze vlucht is letterlijk voorbij gevlogen. Op dit moment is het hier kouder dan dat het vandaag in Nederland was, zo’n 10 graden kouder, helaas hadden we onze winterjas thuisgelaten dus haalden we onze lange broeken en vesten maar uit de tas!! (Geintje natuurlijk) Op dit vliegveld moeten we wachten op onze overstap tot maar liefst 01:00uur (HELPPPP, we zijn elkaar nu al zat)
Op dit moment is het niet alleen buiten erg donker, maar ook binnen en nee het ligt niet aan de verlichting. (Als jullie begrijpen wat we bedoelen) We kunnen zo al een beetje wennen aan het gevoel om een bezienswaardigheid te zijn, totdat we echt aankomen in GAMBIAGAMBIA.
Omdat wij hier nu zitten te wachten en ons een beetje vervelen hebben we voor jullie een paar weetjes op gezocht over Gambia, misschien leuk om te lezen en zo niet……. Zie kruisje rechts bovenin.
Weetjes:
1. Gambia is het kleinste land in Afrika en wordt bijna geheel omringd door Senegal. Gambia is slechts 250 kilometer lang en enkele tientallen kilometers breed. De totale oppervlakte van Gambia is 11.295 km2. Hierbij is Nederland met een oppervlakte van 41.543 km2 iets minder dan vier keer groter als Gambia.
2. Mochten jullie ons willen komen opzoeken? En hebben jullie geen geld voor een ticket? Dan kunnen jullie er altijd voor kiezen om met de auto te komen. Je bent dan ongeveer 67 uur onderweg. Je moet er wat voor over hebben! Mocht je dit mee vinden vallen, dan kun je het natuurlijk ook lopend doen in 1.142 uurtjes.
3. Gambia heeft een tropische klimaat met veel vogels, apen en krokodillen. De temperatuur verlaagt zich ‘s nachts meestal niet onder de 20 graden en is overdag te vinden tussen de 30 en 40 graden.
4. Op het moment dat wij aankomen in Gambia is het regenseizoen nog aan de gang. Dit betekend dat er daar een gemiddelde neerslag van meer dan 200mm valt! Dus bij deze klagen wij denken we nooit meer over de regen in Nederland. Toch wel prettig… die 20mm die in Nederland valt. Het is niet zo dat het dan de hele dag met bakken uit de lucht valt. Vaak komt het totaal onverwacht opeens uit de lucht vallen en duurt ongeveer het maar een kwartiertje. Met de waterstand en de temperaturen in Gambia is de luchtvochtigheid te vinden tussen 80 en 90%.
5. Weetjes over de bevolking: De levensverwachting van de Gambianen is gemiddeld 58 jaar. In Nederland ligt dit rond de 80 jaar. Ze kennen er geen leerplicht en de slavernij is pas sinds 1906 afgeschaft. Het komt vaak voor dat de kinderen moeten meehelpen aan het inkomen. Deze kinderen werken hierom van jongs af aan al en kunnen niet naar school.
6. Er zijn wel enkele rijscholen in Gambia, maar je bent niet wettelijk verplicht om rijlessen te nemen voordat je de weg op gaat. Je hoeft dus geen examen of toetsen te maken om te checken of je wel over voldoende kennis en vaardigheden beschikt. Tot een aantal jaren geleden was er in heel Gambia zelfs maar 1 stoplicht te vinden. (Deze hebben we ondertussen ook al gezien, eigenlijk niets bijzonder aan, maar voor de Afrikanen blijft het bijzonder)
7. Het gemiddelde Gambiaanse maandloon ligt rond de 700-1000 Dalasi per MAAND, dit is ongeveer 25-35 euro!! Als je ergens €1,50 fooi geeft, staat dit dus gelijk aan een goed dagloon.
Dit was het dan voor nu, over ongeveer twee uurtjes vliegen wij door naar Gambia waar wij vervolgens tot en met december ons moeten zien te vermaken. Wij hopen dat er straks een grote zwarte neger, genaamd Yankuba (onze chauffeur gedurende ons verblijf) op ons staat te wachten. Wij hopen niet dat hij, zoals bij de voorgaande studenten, maar liefst een hele dag te laat was. In Gambia werkt het nou eenmaal allemaal wat rustiger en kalmer dan bij ons in Nederland. Wij moesten er daarom ook echt niet van staan te kijken dat dit ons ook heel erg goed kan overkomen! Wij streven ernaar om minstens elke week een verslag uit te brengen. We zien graag jullie reacties tegemoet.
Liefs Aniek en Marije
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942972
[countryId] => 79
[pictureCount] => 18
[visitorCount] => 1293
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/312/231_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => off-to-the-gambia
)
[22] => stdClass Object
(
[username] => NicvanderRiet
[datePublication] => 2016-08-21
[title] => BEZOEK AAN GTTI ANNEX MANSA KONKO, Gambia.
[message] => Dit reisverslag gaat over twee bezoeken aan Gambia, die in okt 2015 en jan/febr 2016 hebben plaatsgevonden.
Mijn volgende reis gaat naar Santiago de Compostela. Per fiets vertrek ik a.s. zaterdag, 27 aug 2016. Hierover volgt een aparte aankondiging.
Maar nu eerst Gambia.
DE SCHOOL IN MANSA KONKO.
De belangrijkste reden was, dat ik gevraagd ben om namens de Stichting MANSAKONKO een aantal zaken te regelen:
- de overdracht van een container met bouwmachines en -gereedschap
- de betaling van het schoolgeld voor 50 studenten
- het sealen van het dak van het schoolgebouw.
In okt 2015 was er vooral de overdracht van de container. Van Stichting Gered Gereedschap en de Vliegende Meubelmakers hadden wij deze container ontvangen. De vraag van hen was of wij een betrouwbare partner konden vinden die het gereedschap en de machines goed kon gebruiken.
De studenten van de Middelbare Beroepsopleiding, o.a. bouwkunde, kunnen hier heel goed gebruik van maken. Er is te weinig goed gereedschap en de tafels en stoelen die ook meegeleverd werden kwamen goed van pas. Bovendien wordt het geheel beheerd door het management en de docenten van het GTTI (Gambian Technical Training Institute).
Er volgde een officiële overdracht. Dit had ik van te voren afgesproken. Ook was afgesproken dat het vervoer deels door GTTI zou worden betaald. Wij hebben het vervoer (1900 euro) betaald van Gouda tot Banjul, de hoofdstad en havenplaats van Gambia. GTTI heeft de inklaringskosten en het vervoer (1400 euro) naar Mansa Konko betaald. Mansa Konko ligt zo'n 180 km ten oosten van Banjul.
Het grote voordeel hiervan was, los van het geld, dat GTTI de verantwoordelijkheid had om de inklaring zo kort mogelijk te laten duren. Wat normaal enkele weken kan duren was nu snel gebeurd. De container was al na 1 dag op de plaats van bestemming.
De overdracht was goed geregeld door directie en docenten van de school. De 50 studenten, waarvoor wij hadden toegezegd het schoolgeld voor het eerste jaar te betalen zaten allemaal keurig in het gelid klaar. Voor hen een lange tafel met daarachter de locatie-directeur de heer Fatty, de Imam van het dorp, een vertegenwoordiger van het dorp en een docent. Mij werd verzocht in het midden plaats te nemen.
De reden dat de Stichting Mansakonko heeft toegezegd het schoolgeld te betalen voor het eerste jaar van 50 studenten, is dat de meeste gezinnen het zich niet kunnen veroorloven om hun (oudere) kinderen naar vervolgonderwijs te laten gaan. De jaarlijkse kosten zijn voor jongens 100 euro en voor meisjes 70 euro. (Sommige duurdere opleidingen 120 euro). Ik had al gezien bij mijn vorige bezoek in febr 2015 dat er maar 11 studenten op school zaten. Wij hebben nu met de directie afgesproken dat de eerste 50 door ons worden betaald (5000 euro), maar alleen voor het eerste jaar. Voor het tweede jaar wordt door GTTI een sponsor gezocht. In ieder geval is het hun verantwoordelijkheid. Er wordt niemand van school gestuurd is door hen toegezegd.
De Imam opende de bijeenkomst met gebed. De directeur hield een praatje over hard werken en je diploma behalen. De vertegenwoordiger van het dorp zei iets soortgelijks en ik vertelde dat door een vakopleiding zij wellicht werk kunnen vinden of zelf een bedrijf kunnen starten. Ook vertelde ik dat het schoolgebouw wat er nu staat (3 lokalen) met sponsorgeld van de Stichting Mansakonko is gefinancierd en door andere studenten van GTTI en lokale mensen gebouwd is. Ook studenten van de bouw- en metaal afdeling van het ROC van Amsterdam hebben hieraan meegewerkt. Wij gaan nu verder met fundraisen voor de overige 3 lokalen, zodat over enkele jaren het hele gebouw af is. Maar jullie worden wel geacht aan de bouw mee te werken, gaf ik nog als toevoeging.
Mijn vervolgbezoek aan de directie van GTTI in Kanifing en de school in Mansa Konko was in febr 2016.
GTTI heeft zo`n 2500 studenten in vooral de technische vakken, ook ICT. Er zijn 3 locaties: Kanifing (ruim 2000 studenten), Banjul (300 studenten) en Mansa Konko (72 studenten). Er wordt nog een locatie gebouwd meer in het oosten van het land. Veel meisjes volgen bouwkunde en electrotechniek. Meisjes betalen 70% van het schoolgeld. Dit om hen te stimuleren om de technische vakken te volgen. Vergeleken met Nederland volgen er verhoudingsgewijs meer meisjes deze vorm van Middelbaar Beroepsonderwijs.
Met de directie sprak ik de fundraising door van de Stichting Mansakonko en overhandigde het beloofde geld. Wij hadden tussen november 2015 en januari 2016 ruim 4500 euro opgehaald.
Daarvoor, in april 2015, hadden wij ook al een fundraisingavond gehouden met Gambiaanse maaltijd en percussionmmuziek.
De opbrengst was uiteindelijk 4400 euro. Onze donateurs hebben in 2015 dus in totaal rond de 9000 euro opgebracht, daarvoor iedereen nogmaals heel hartelijk dank.
Voor 20 studenten hadden wij al betaald aan de school in oktober 2015. Voor de overige studenten hadden wij toegezegd te gaan betalen.
"Laat ze aub alvast hun lessen volgen, wij komen wel met het geld."
M.a.w. nu eens een keer niet het verhaal of gedoneerde gelden wel goed worden gebruikt, nee, deze school in Gambia kreeg van ons de toezegging dat wij het schoolgeld voor de overige 30 studenten alsnog zouden betalen (3200 euro). (zie ook: www.mansakonko.nl).
Tevens overhandigde ik 400 euro, zijnde de helft van de materiaalkosten om het dak (tijdelijk) te sealen.
Met de directie en andere mensen van GTTI zijn we in een grote bus met veel materiaal op het dak, naar Mansa Konko gereden. Eens per jaar gaat de centrale directie de verschillende locaties bezoeken. De studenten worden dan toegesproken, de vorderingen van hen worden besproken met de docenten en de benodigde leermiddelen worden er naar toe gebracht. Voor deze keer hadden ze deze bijeenkomst naar voren gehaald, kon ik mee om ook daar een praatje te houden. De hele busreis duurde ruim 4 uur, was een hele onderneming in de hitte van Gambia. Onderweg gaat er allemaal eten mee en was het reuze gezellig. Ik had een journalist gevraagd om mee te gaan en een verslag te maken van de bijeenkomst.
Eenmaal gearriveerd in Mansa Konko werden de studenten weer in slagorde opgesteld en sprak de directie hen toe. Weinig tot geen interactie. In mijn praatje probeerde ik het nog. Veel studenten kenden mij van de eerste keer in okt 2015. Om niet in herhaling te vallen (directie sprak veel over hard werken en je diploma behalen) gooide ik het over een andere boeg: ik sprak over integriteit, zeg wat je doet, en doe wat je zegt. Dit gebruikte ik ook altijd in mijn trainingen als docent op het ROC van Amsterdam.
In Gambia maak ik mee, maar net zo goed in Nederland, dat mensen hun afspraken lang niet altijd nakomen, betrouwbaarheid is dan ver te zoeken. Geen enkel bedrijf, school of samenleving kan functioneren zonder integriteit.
De studenten stelden mij de vraag, wie er voor het tweede jaar van hun opleiding betaalt. Deze vraag heb ik meteen doorgespeeld naar de directie. Nu is iedereen er getuige van dat het door de school wordt geregeld. Over integriteit gesproken.....
Na afloop kwamen een aantal studenten mij persoonlijk bedanken dat de Stichting Mansakonko voor hen het schoolgeld voor dit jaar betaald heeft. Op dat moment werd het voor mij duidelijk dat de leeftijd van de studenten uiteen loopt van 16 - 32 jaar. Velen hebben deze vorm van gratis onderwijs aangegrepen als een tweede kans. En hopelijk weerhoudt deze vakopleiding de jongeren ervan om de backway te nemen.....
Inmiddels is het dak door studenten en docenten waterdicht gemaakt en trotseert het de vele regenbuien. In Gambia regent het behoorlijk tussen juli en okt. Dit deel van het projekt is wat ons betreft ook geslaagd. GTTI en onze stichting hebben de reparatie van het dak gezamenlijk gefinancierd en ons voorstel om er een leerlingprojekt van te maken heeft de school overgenomen.
ANDERE BEZOEKEN.
Naast dit officiële bezoek heb ik een aantal privé bezoeken afgelegd. Heb me door Salieu met de fiets laten brengen naar een kliniek, door een Britse organisatie gesponsord en naar een names-giving-day van een baby van een paar weken oud.
Salieu is een 26 jarige fietser, die toeristen begeleidt en op plaatsen brengt waar je met de touroperators nooit komt. Heb hem 2 jaar geleden leren kennen bij mijn eerste wat langere fietstocht door Gambia. Inmiddels is hij begonnen aan een toeristen-opleiding. Geponsord door mij en een andere Nederlander. Door deze opleiding krijgt hij een officiële vergunning en kan hij zich melden bij hotels en touroperators. Hij wil daar zijn living van maken. Heb net 5 fietsen verzameld, gekregen van vrienden, voor Salieu. Zijn nu (dec 2016) onderweg naar Gambia. Hij kan deze dan meteen verhuren aan toeristen.
Op de names-giving-day van een 4 weken oude baby sprak ik de moeder. Bleek dat ze vrijwel geen Engels spreekt, dus geen opleiding heeft gevolgd. Engels wordt alleen op school geleerd. Ze was bovendien pas 16 jaar, dus waarschijnlijk sprake van uithuwelijking.
Zo'n 10% van de kinderen in Gambia gaan niet naar school. De basisschool is weliswaar gratis, maar kinderen moeten wel 2 uniformen hebben, een tas en schoenen. Daar komen dan nog boeken bij en er wordt op school eten gegeven. Dit betekent dat het eerste jaar rond de 90 euro kost, het tweede en volgende jaren 45 euro. Salieu zijn vader is 3 jaar geleden overleden. Samen met de armoede, die het gezin toch al teisterde, heeft dit tot gevolg gehad dat hij zijn school niet heeft afgemaakt en zijn 3 zussen ook niet. Zij zijn 9, 16 en 22 jaar nu (nov 2016). Nu gaan ze wel naar school en hebben ze weer enigszins een toekomst.
In de periode jan/febr 2016 zijn mijn kinderen Timo en Tessa ook een week mee geweest. Voor vakantie en om de baby, Muhammed Lamin Nic van Bakary en Ngoneh te zien. Bakary is in 2013 drie weken bij ons in Nederland geweest. We zijn met z`n vieren op hun bruiloft geweest in febr 2015.
Mijn sponsorzoon Bakary, inmiddels 30 jaar, heeft enige tijd geleden zijn ICT opleiding afgerond en nu een goede baan gevonden. Voel me erg vereerd dat hij zijn zoon naar mij heeft vernoemd. In Gambia noemen velen mij Lamin, eerstgeborene.
De andere bijnaam die ik daar gekregen heb is: mr. Check & Doublecheck.
Ik probeer hen te stimuleren om alles uitvoerig te controleren, dit geldt ook voor opleidingen die zij willen volgen. Veel opleidingen geven onvoldoende aan op welk niveau zij opleiden en of het voldoende is om er werk mee te krijgen. Ook probeer ik hen aan te moedigen meer initiatief te tonen om zo de regie over hun leven terug te nemen. Armoede en jaren met corruptie en geheime politie maken dat je wantrouwig en moedeloos wordt. Ik sponsor alleen kinderen en jongeren om weer naar school te gaan en voor het starten van een eigen onderneming. Daarbij zijn adviezen van groot belang. En afspraken met de ouders wanneer zij zelf het schoolgeld weer kunnen betalen. Voor jonge mensen, die een bedrijf willen starten, is de eerste opdracht altijd: schrijf maar een businessplan. Op het moment dat ik deze aanvulling schrijf (2 dec 2016), zijn net de verkiezingen gewonnen door Adama Barrow van de gezamenlijke oppositiepartijen: de Coalition. Dit kan tot een verbetering leiden voor Gambia en de Gambianen. Dankzij eensgezind optreden van Gambianen, allemaal te volgen via de sociale media, is deze overwinning er gekomen. Hopelijk pakt iedereen dit goed op, nu begint het pas.
Bakary heeft nu het plan opgevat om in 2017 wederom een bezoek af te leggen aan ons in Amsterdam. Maar nu voor zijn eigen rekening!
Heb ook de lagere school bezocht waar Muhammed, de broer van Bakary, stage loopt. Hij leert voor onderwijzer, is bijna klaar met zijn opleiding. Ik mocht een les bijwonen bij hem.
Hiernaast volgt hij ook een bouwkunde opleiding op het GTTI. Hij heeft veel mogelijkheden straks.
Timo, Tessa en ook ik werden behoorlijk ziek na 4 dagen. Mijn kinderen bleken griep te hebben, gelukkig geen malaria. En ik bleek, pas 2 maanden na thuiskomst, al die tijd spierreuma te hebben. Ben redelijk hersteld, zodat ik met mijn fietstocht naar Santiago de Compostela op 27 aug 2016 kan beginnen.
[userId] => 350767
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4937101
[countryId] => 79
[pictureCount] => 75
[visitorCount] => 1382
[author] =>
[cityName] => Gambia
[travelId] => 487568
[travelTitle] => The GAMBIA
[travelTitleSlugified] => the-gambia
[dateDepart] => 2015-02-21
[dateReturn] => 2016-03-07
[showDate] => yes
[goalId] => 6
[goalName] => Een korte vakantie
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/385/396_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/350/767_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezoek-aan-gtti-annex-mansa-konko-gambia
)
[23] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-16
[title] => Eindelijk de stad uit!
[message] => Nog even twijfel ik of de reis naar Empada wel door gaat. We hebben weinig tijd en Gill komt pas dinsdag uit Gambia aan en ziet deze korte reis misschien wel helemaal niet meer zitten. Maar gelukkig, net als ikzelf heeft ze zich op deze uitstap verheugd. We besluiten vroeg te vertrekken, de temperaturen zijn niet bijzonder hoog deze tijd van het jaar, maar de zon is ongelofelijk fel. Vertrek 8 uur, nog bier inslaan voor Gill (en ja, ik heb toch nog de laatste reserve alcoholvrij bier uit Libanon op de kop kunnen tikken!) en tanken en bij dit laatste blijkt er een lek te zitten. De diesel drupt er uit en zo wil ik niet vertrekken. Stel dat er echt iets mis is, het lijkt niet de tank zelf te zijn, maar de buis naar de tank, maar toch. We hebben geen zin om ergens 'en plein brousse' zonder diesel te komen staan. Dus, auto afvoeren naar de dichtstbijzijnde 'garage'. Omdat het geen motor probleem is durf ik in dit geval wel een 'onder de mangoboom garage' uit te pikken. Het is er weliswaar een zootje, overal liggen wrakstukken van auto's in diverse staat van ontbinding, het is er smerig van olie en vet en de technici liggen onderuit op wat samenraapsels van autostoelen, gekleed in van olie druipende T-shirts. Niemand is nog echt aan het werk zo vroeg op de ochtend, een vrouw komt langs met broodjes, gevolgd door een man met koffie. Kunnen we toch nog ontbijten... Een iets oudere man met een duidelijk Senegalees accent staat ons te woord. Hij wil er wel even naar kijken. Op mijn vraag of dit snel hersteld kan worden antwoordt hij: ik werk niet snel, wel goed. Dat schept dan weer enige vorm van vertrouwen. Gill en ik worden op een bankje geparkeerd. Achter ons staat een containerwinkel waar auto-onderdelen verkocht worden, ook handig zo vlakbij. Het lekkende onderdeel wordt verwijderd en tot mijn grote schrik zitten er wel drie flinke gaten in de pijp – doorgeroest. Let wel, deze auto is ondertussen 25 jaar oud, hij rijdt nog wel bijzonder goed, maar de carrosserie begint toch wel wat problemen te vertonen. De grootste roestschade heeft hij trouwens in NL opgelopen, niet hier. Het dicht solderen van de gaten mislukt de eerste keer en ze moeten helemaal opnieuw beginnen. Ik stel voor mezelf een deadline, ik wil niet in het donker rijden en reken op 5 uur rijden.
Ondertussen vermaak ik me met de rondhangende mecaniciens. Het is een regionaal zootje: Gambia, Senegal, Guinee Conakry en Guinee Bissau. Grappig genoeg is de gemeenschappelijke taal toch Crioulo. De jongens klagen onderling over de Guinese meiden, zeker zo rond de feestdagen kan je beter geen vriendin hebben, zeggen ze. De verzoeken om nieuwe haren, schoenen, jurken en de betaling voor het Kerst- en/of nieuwjaarsfeest voor de jonge dames zijn dan niet van de poes. Door het jaar vragen ze alleen om geld voor medicijnen voor hun moeders, broers of zusjes, geld voor school, en, vooral, geld voor begrafenissen en ceremonies. Dit laatste begrijpen de buitenlandse jongens iets minder goed. Ze verbazen zich over de hoeveelheden geld die hier aan uitgegeven worden en twijfelen ook wel of het altijd waar is. De jongens voelen zich aan het lijntje gehouden door de meiden en vaak blijken ze niet de enige 'minnaar' te zijn. Deze buitenlanders zweren daarom bij meisjes uit hun eigen land, maar daar krijgen ze dan weer niets voor elkaar...
Afgelopen week praatte ik met een oude kennis over het gedrag van rijke(re) getrouwde mannen die weekendjes op stap gaan met 'quatorzinhas' (letterlijk 14-jarige meisjes). Deze meisjes zijn wel vaak ouder, maar of ze de 18 halen is maar de vraag. Ik kwam zelf ooit in zo'n gezelschap terecht op de eilanden en ben er sindsdien niet meer geweest omdat ik het zo gênant vond. Mijn kennis, Tito vond dat ik wel naar het hele plaatje moest kijken. Want, wie misbruikt wie nu eigenlijk? Die meiden weten echt wel waar ze mee bezig zijn en ook het doel is duidelijk. De ouders stimuleren deze relaties vaak zelfs. Maakt dat het dan wel acceptabel? De basis van dit alles is natuurlijk gewoon armoede en weinig zicht op een toekomst. De kans voor deze meiden om een jongen van hun eigen leeftijd te vinden die hen goed zal behandelen, verzorgen en voor hun kinderen kan zorgen is gering, zeker in de minder gegoede klasse. Dus, wat doe je dan, je wil toch een kind en je wil ook dat iemand zich daar verantwoordelijk voor stelt, schoolgeld betaald en de medische kosten kan dragen. Het is zo makkelijk om vanuit onze maatschappij allerlei praktijken te beoordelen. Elke keer weer realiseer ik me hoe goed we het hebben en ook hoe hard we kunnen zeuren...
Om half 12 kunnen we eindelijk vertrekken, de zon brandt al aardig en Gill bouwt zichzelf in met een kleurige lap, ze verbrandt levend en spuit de auto vol zonnebrandolie. Het reistempo wordt aardig vertraagd door de ondertussen beroemde 'kebra molas' (schokbreker brekers, of verkeersdrempels. Ze worden zelden aangegeven en liggen soms zo maar ergens in het midden van niets. In dorpen zijn ze echt wel nuttig. Het is best moeilijk zonder deze dingen de neiging te onderdrukken om met 100km per uur door de slaperige dorpjes heen te scheuren. Vrijwel alle dorpjes zijn in een lange rij langs de banen gebouwd, het lijkt België wel... Naast kippen, geiten, honden zijn natuurlijk overstekende kleine kinderen of voetballende jongetjes een risico.
Bij Buba gaan we van het asfalt af. Ik schrik eerst even van de staat van de weg. Met Carnaval was dit nog een mooi aangeschoven zandweg, maar het probleem is uiteindelijk minder groot dan in eerste instantie leek. Ik vind het rijden op deze wegen altijd veel leuker dan asfalt rijden, ondanks het feit dat het misschien net iets vermoeiender is. We slingeren en hobbelen aan een redelijk tempo tot aan de afslag waar de weg net weer iets slechter wordt. Je kan je wel voorstellen dat het in de regentijd toch een ander paar mouwen is om hier te rijden. De sporen van riviertjes en diepere sporen van vrachtwagens die vastgelopen geweest zijn spreken boekdelen.
In Empada aangekomen blijkt iedereen te weten dat wij in Anke en Vincente's huis gaan logeren. Er wordt meteen iemand naar Nandjai, de beheerster van de sleutels, gestuurd terwijl er twee stoelen voor ons neergezet worden in de schaduw. De ontvangst is hartelijk en warm en we worden in het huis rondgeleid. Ik heb het eerder gezien toen de laatste hand er aan gelegd werd. Het is een prachtig huis geworden, lekker koel, veel ruimte. Water voor wassen en voor drinken wordt gehaald, er is een kooktoestel en de bedden zijn opgemaakt. Ik kan me wel voorstellen waarom Anke en Vincent dit huis gebouwd hebben. Het is zo rustig, het uitzicht is mooi en de bougainville in de tuin staat in bloei. We hadden al eerder eten besteld en dat werd meteen gebracht, lokale rijst met vis. De hoeveelheid rijst is zoals altijd hier voldoende voor een heel gezin, dat krijgen we dus nooit op. We trekken koude biertjes uit de koelbox en gaan op het terras zitten uitrusten en plannen maken voor ons korte verblijf. Gill en ik hebben heel wat bij te praten over de laatste maanden en we kletsen heel wat af onder een prachtige sterrenhemel. Ik was weer even vergeten hoe indrukwekkend een sterrenhemel kan zijn als er geen licht in de omgeving is, schitterend!
Gill is echt een vogelliefhebber en herkent erg goed de verschillende vogelgeluiden. Ik zou nog niet de helft van de vogels zien als zij er niet bij zou zijn. We wandelen 's ochtends naar de haven of, althans wat er van over is. Jammer genoeg is onderweg vrijwel alles wat ooit bos geweest is omgehakt en vervangen door cashewbomen. Hier en daar zijn nog kleine plukjes bos te vinden. Vogels zijn er daarentegen volop. Onderweg komen we niemand tegen, het is erg stil. Het uitzicht op de rivier is geweldig, je kan zo tot op de bodem van de rivier kijken. Hier en daar drijft een kano, er ligt een wrak van een bootje en verder niets, helemaal niets. Het is heerlijk om daar te zitten, te luisteren naar het gezang van vogels en het zoeken naar de oorsprong van dit gezang.
We besluiten in de namiddag naar het dichtstbijzijnde strandje, Bambaia, te gaan. Fode, de wacht van het huis vergezeld ons. Hij wil zijn broer opzoeken en kan ons tegelijkertijd de weg wijzen. Het valt ons op hoe vriendelijk de mensen in dit dorp zijn. Er is geen haast, iedereen begroet je, de kinderen komen een knuffel halen. Wanneer we op zoek gaan naar de markt komen we langs een trommelend gezelschap, een aantal identiek geklede dames danst uitgelaten. Iets verder staat een podium met wat stoelen. Het is duidelijk dat er iets gaat gebeuren. We staan voor het administratieve gebouw van het dorp en de administrateur komt ons welkom heten. 'Jullie moeten de gasten van Vincent en Anke zijn, welkom in Empada', zegt hij, 'ik ben Mario Joao dos Santos. We verwachten hoog bezoek uit Bissau, daarna kom ik nog wel bij jullie langs.' En dat doet hij. Ook hij is erg relaxed, ongewoon voor mensen in functie. Hij verteld over de onderwijsprojecten, over de samenwerking met Vincent en over de politiek van het land en hoe weinig interesse Bissau heeft voor het binnenland. Hij is duidelijk een betrokken administrateur. Ik voel me hier wel erg goed en ik wil hier zeker een keer wat langer komen zitten. De rust is weldadig. Het is van hier ook mogelijk de oversteek naar Bolama, de oude hoofdstad, te maken en dat wil ik zeker weer eens een keertje doen. Deze uitstap verzoend me al snel weer met het land, ik was zo teleurgesteld over de negatieve sfeer in Bissau – heel begrijpelijk trouwens – het was echt niet wat ik verwacht had na mijn positieve gevoel nog maar 10 maanden geleden.
De volgende dag laten we ons door Nandjai meeslepen naar de bron van Empada. Het is een oude Portugese stijl bron zoals je er daar nog in elk dorp ziet. Deze bron is al in 1946 aangelegd en voorziet velen van drinkwater. Volgens Nandjai is het heilig water, maar het is mij niet helemaal duidelijk waar dit precies op slaat. We nemen afscheid van Nandjai en Fode, van de administrateur en worden nagewuifd door anderen en rijden weer terug naar Bissau.
Mijn verblijf loopt alweer ten einde. Al jaren heb ik hier een koffer staan met allerlei spullen die ik alleen hier gebruik. Deze koffer moet nu leeg en ik moet uitzoeken wat ik weggeef en wat ik mee naar Nederland neem. Van sommige zaken doe ik moeilijker afstand dan van andere, maar het is weer een eind van een periode. Dit fijne huis van Gill en Kemba hier in Bissau zal volgende keer door anderen bewoond worden en ik moet weer een nieuwe plek zoeken. Het is zo fijn om een soort pied à terre te hebben.
Ik ga weg met gemengde gevoelens. Het gaat slecht met het land en het gaat slecht met enkele van mijn goede vrienden. De werkgelegenheid is slecht, de vooruitzichten zo mogelijk nog slechter. Er is geen zicht op de langverwachte beloofde steun van de internationale gemeenschap. De sfeer is helemaal omgeslagen van hoopvol naar leegte. Het is moeilijk om precies te begrijpen wat er aan de hand is. Het land is in de greep van verdeeldheid binnen 'de' partij, van een strijd tussen twee mannen, de president en de afgezette 1ste minister. Wat is feit en wat is fictie, wat zijn roddels en wat is waar, wie is slecht en wie is goed, wie corrupt en wie eerlijk? Iedereen hangt een bepaald geloof aan, ik ook. En al deze geloven zijn gebaseerd op een soort onderbuikgevoel. Door het ontbreken van echte pers en nog meer het ontbreken van bron onderzoek kan gewoon iedereen iemand beschuldigen van diefstal of corruptie. Deze beschuldigingen worden nooit uitgezocht. Het enige hoopgevende is misschien nog dat het leger zich dit keer niet op sleeptouw lijkt te laten nemen voor nog maar eens een staatsgreep waarin hen vanalles beloofd wordt maar waar ze uiteindelijk altijd weer als de booswicht tevoorschijn komen. Geen staatsgreep dit keer dus, althans, voorlopig. Misschien zit Zamora ergens op te broeden...
Mijn goede vriend Idrissa is bedreigd of zelfs mishandeld nadat hij zich op de radio had uitgesproken over de huidige situatie. Gaan er toch weer klappen vallen, doden zelfs? Er heerst angst onder journalisten, ondernemers zijn vertwijfeld en de bevolking is alweer het slachtoffer.
Een lichtpuntje: Sam Maykel, mijn (en die van vele familieleden en vrienden) jarenlange protege, heeft een baan gevonden met heel goede perspectieven! Ik probeer niet te tellen voor hoeveel mensen hij zal moeten zorgen nu hij een inkomen heeft...
Al mijn lezers alweer bedankt. Voor diegenen die meer gedetailleerde politieke info zoeken, de site van Rene van Gussenhoven http://www.renegussenhoven.com/Home/ houdt het allemaal bij...
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4891677
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1159
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => eindelijk-de-stad-uit
)
[24] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-04
[title] => Vreemde gebeurtenissen
[message] => Er is weinig verschil tussen geloof en bijgeloof. Voor geen van beiden zijn bewijzen, toch is het eerste helemaal geaccepteerd en is het tweede iets voor domme mensen. Een vreemd onderscheid toch. Ik heb zelden of nooit Afrikanen ontmoet die niet ergens in geloven. Hier in GBissau heb je moslims en christenen (van alle soorten). Beide groepen hangen daarnaast de meer traditionele geloven aan, animisme. Over het algemeen gaat dit perfect samen en als het ene je al niet beschermt, dan het andere wel (bidden bijvoorbeeld en allerlei touwtjes om je lende of arm binden). Er gebeuren soms wel hele vreemde zaken. Het volgende verhaal is daar een voorbeeld van.
Wanneer ik op bezoek ga bij mijn voormalige chauffeur waar ik al jaren mee bevriend ben valt me op dat het huis bij hem op de hoek helemaal in puin ligt. Het is een vreemd gezicht omdat het niet om een lemen huis ging, maar om een stevig gebouwd, weliswaar oud, huis. Ik herinner me een winkel zoals er hier velen zijn waar alle basisproducten verkocht worden. Ik vraag Domingos dan ook wat er gebeurd is. De kans dat ook dit huis ingestort is door de hevige regens van het afgelopen regenseizoen lijkt me niet aannemelijk. Voor de duidelijkheid nog even, Domingos is praktiserend moslim en iemand die ook echt de religie beleeft en de koran heel aardig kent. Ik praat vaak met hem over religie, ook in het kader van alle discussies over wat er met moslims gebeurt in de wereld en hij heeft hier altijd hele wijze uitspraken over. Terug naar het huis nu. Dit huis werd door een Portugees gebouwd tijdens de koloniale tijd. Het was ook toen al zowel een winkel als een woonhuis. Zoals vaak gebeurde na de bevrijding verdween de Portugees met de noorderzon en nam een Guineer die toen in de winkel werkte bezit van het huis. Hij voerde de winkel verder en er was niets aan de hand. Wat hem en zijn nazaten betreft was het zijn eigendom. Hij was dan ook zeer onprettig verast toen familie van de oorspronkelijke eigenaar het eigendom kwam opeisen. Ze waren in het bezit van de oorspronkelijke documenten en vroegen de bewoners het pand terug te geven. Daar had onze nieuwe eigenaar helemaal geen zin in en ondanks het feit dat hij andere eigendommen heeft waar hij heen kan, geeft hij duidelijk aan niet van plan te zijn het huis op te geven. De Portugese familie gaat uiteindelijk hulp zoeken bij het gerecht en na heel veel getouwtrek winnen ze de zaak. De Guinese familie geeft aan toch niet weg te willen en dreigt ermee het huis te vervloeken. Ik heb niet de juiste terminologie hiervoor, maar ze dreigen er in elk geval mee een Balanta geest in huis te halen waardoor degene die in het huis gaat wonen zal sterven. De Portugezen wenden zich tot de autoriteiten en de politie komt ook inderdaad de bewoners dwingen het huis te verlaten. Dit gaat met het nodige handgemeen gepaard en volgens Domingos komt er zelfs wapengeweld aan te pas. Uiteindelijk moeten de Guineers vertrekken en willen de Portugezen beginnen met de renovatie van het pand. De man van de eigenaresse besluit om zolang zijn intrek in het huis te nemen zodat hij de werkzaamheden kan overzien. De volgende ochtend vinden ze hem, dood! Ik zie helemaal voor me hoe men hier op reageert. Het is duidelijk dat het huis inderdaad vervloekt is. Wat nu?
De eigenaresse besluit dat het in dat geval maar beter is om het huis helemaal af te breken en er een nieuw voor in de plaats te bouwen, dat zou toch voldoende moeten zijn.
Ze zet twee jongens aan het werken die de afbraak op zich nemen. De tweede dag al begint de voet van een van de jongens helemaal op te zwellen, een dag later is ook hij dood! Resultaat: twee doden en een ruine waar niemand meer in wil wonen of op wil bouwen. Er zijn al kopers geweest voor het terrein, maar zodra ze het verhaal horen zien ze er van af.
Wat zo moeilijk is met dit soort zaken is dat je, zelfs als je er niet in gelooft, toch niet meteen je bankrekening plundert om dit perfect gesitueerde stuk grond te kopen, zelfs als de prijs blijft zakken. Volgens Domingos kan alleen een ongelovige (niet moslim bedoeld hij hier) iets met dit stuk grond doen. De grond is nog wat te duur voor mij....
De feesten zijn achter de rug, men is weer aan het werk en uitgefeest. Niemand heeft nog geld en iedereen maakt zich zorgen hoe het nu met carnaval moet, dat valt dit jaar heel erg vroeg en tegen die tijd zijn de financieen nog niet hersteld...
Politiek is het een zootje en ik heb mensen zelden zo gedemotiveerd gezien als nu. Dat komt natuurlijk ook omdat de verwachtingen zo hoog waren na de laatste verkiezingen. Men verwachte wonderen van deze regering en al helemaal na de toezeggingen van de donorconferentie. Eindelijk weer steun van de internationale gemeenschap, daar had iedereen zo lang op gewacht. Maar dat hangt nu allemaal aan een zijden draadje. De ene persconferentie volgt de andere op. De deadline voor een nieuwe stemming over het programma van de regering wordt steeds verplaatst, van 5 naar 21 januari en nu weer naar de 7de. De volgende uitdrukking in het crioulo vertelt hoe mensen zich voelen: populason gossi i suma katcho na mong di menino. Het volk bevind zich als een vogeltje in een kind's hand. Ze kunnen geen kant op, knijpt het kindje te hard, dan zijn ze dood, doet het zijn hand open, dan kunnen ze vliegen. Het zegt veel over hoe afhankelijk mensen zijn van het politieke stelsel. Niet moeilijk dat er hier maar twee onderwerpen van gesprek zijn, politie en voetbal....
Overmorgen hoop ik naar Empada te reizen met Gill die vandaag in Gambia aankomt en morgen doorreist naar Bissau. Ik kijk er erg naar uit, een laaste weekje lekker buiten de stad in een erg mooie groene regio. Dat laaste verhaal houden jullie nog tegoed van me.
Veel warme groeten uit een stoffig Bissau,
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4889501
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 666
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vreemde-gebeurtenissen
)
[25] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-30
[title] => Boas entradas pa todos
[message] => Omdat ik geen alcohol meer drink moet ik op zoek gaan naar
alternatieven. Hier was een lekker fris biertje op zijn tijd altijd
wel welkom dus, wat nu? De speurtocht van Afonso naar alcoholvrij bier
leverde niets op. Door gebrek aan afname vorig jaar wordt dit bier niet
meer geïmporteerd. Ik vond met Carnaval al dat er bijzonder weinig
reclame gemaakt was voor dit toch onbekende nieuwe product (de enige reclame die je hier trouwens ziet is reclame voor telefoon (MTN en Orange), voor reizen naar Europa en Brazilie en voor Canal Plus, een televisie kanaal waarop vooral sport getoond wordt).
Wat men hier "Sumo" (sap) noemt is frisdrank, en daar ben ik niet van
(een glaasje Tonic af en toe daargelaten). Maar er is natuurlijk ook
"Sumo Natural" en, als je op zoek gaat is daar nogal een voorraad van.
Ik begin met "onjo", Bisap in Senegal. Het is thee van de hibiscusbloem. Ooit leerde ik het kennen in Egypte waar ze het op elke
straathoek verkochten, zowel warm als koud. omdat het wat zurig is, is
het ook erg dorstlessend. Daarnaast is het natuurlijk erg simpel om te
maken. Een ander voordeel is dat het niet zo zwaar is, in
tegenstelling tot de meeste andere vruchtensappen hier. Het meest
bekende en meest gedronken sap is dat van de Baobab vrucht. Er wordt
net iets te veel suiker toegevoegd, maar ik leng het nu aan met mijn
ongezoete onjo en dan is het heerlijk. Wel een soort eten en drinken
tegelijk. De houdbaarheid van vers vruchtensap is natuurlijk wel een probleem. Gelukkig is er constant stroom - ik moet daar nog
altijd een beetje aan wennen en thuis staat de vriezer eigenlijk altijd uit. Bij de meest populaire bar van Bissau
severen ze Kaipirinha, maar dan wel op zijn Guinees. Je kan de gewone
variant wel krijgen maar men geeft veelal de voorkeur aan de
kaipirinha tropical zoals ze het noemen. Deze wordt gemaakt met
vruchten van het seizoen. Op dit moment is dat fole (een bosvrucht)
limoen en passievrucht. Maar, er is een variant zonder alcohol en dat
is echt een godendranken. Heerlijk koud met gemalen ijs. Gisteren kreeg
ik bij vrienden gembersap, niet echt bekend hier maar des te meer in
Senegal en de andere zuidelijke kustlanden. Ik moet denken aan Mouna
(onze gembersap leverancier in Nederland). Er zijn dus mogelijkheden
te over en ik mis mijn biertje nog niet...
Drinken is hier wel een sociale must. Als je zegt niet te drinken zijn
er twee mogelijkheden, of je bent ziek of je bent moslim geworden. Ze
verwachten niet dat ik me bekeerd heb, ik zal dan wel ziek zijn. Men is meteen bezorgd. Ik ben dan ook nog eens wat kilo’s afgevallen, nooit een goed teken in Afrika. Ik zou wel eens een vlieg willen zijn om te horen wat ze er nu echt van
denken. Er wordt best wel druk uitgeoefend in sommige milieus om wel te drinken. Niet makkelijk voor mensen die daar gevoelig voor zijn en dat brengt me op
het probleem van alcoholisme hier. Men onderkent niet echt het
verschijnsel, de ziekte. Er zijn gewoon mensen die te veel drinken,
punt uit. Dat het enige alternatief voor hen stoppen is, is ook niet bekend.
Stommiteiten begaan in dronkenschap worden met de mantel der liefde
bedekt. "I bibiba nang", hij/zij kon er niets aan doen, hij/zij had te
veel gedronken. Nog even voor de zekerheid, ik ben niet van de blauwe
knoop geworden, geen angst!
Mijn twee geplande reizen gaan niet door, ik moet nog een alternatief
vinden, een maand in Bissau hangen is niet echt de bedoeling.
Ik krijg bezoek van een jongere vriend van me Joao. hij wil met me
praten en meestal gaat dat om geld of steun voor een of ander, zo
niet dit keer. Het onderwerp ligt nogal gevoelig en er wordt wat rond
de pot gedraaid maar uiteindelijk komt de aap uit de mouw. Joao, 26
jaar en afgestudeerd in informatica heeft al sinds zijn jeugd een
vriendinnetje. Toen hij terug kwam van zijn studie in het buitenland
pikten ze de draad weer op en werd hun relatie serieus. Het meisje
studeert rechten aan de faculteit in Bissau, haar naam krijg ik
vooralsnog niet te horen, ik zou haar misschien kunnen kennen. Op een
dag, een aantal maanden geleden, zat Joao bij kennissen waar schamper
gelachen werd met de stumper die met dit meisje gaat. Joao hield
wijselijk zijn mond, ze bleken niet te weten dat hij het vriendje was, maar hij was natuurlijk wel nieuwsgierig. Volgens het
groepje viel het meisje op vrouwen en had ze zelfs een vaste vriendin
of, zoals ze zeiden, ze doet het met mensen van haar eigen sexe. Joao
was lichtelijk geschokt, temeer omdat dit verhaal daarna van allerlei
kanten bevestigd werd. Op een bepaald momente kwam zelfs zijn vader er
mee aan, die adviseerde hem de relatie zo snel mogelijk te verbreken
omdat mensen er over praatten. Hoewel homosexualiteit hier niet echt
verboden is en er al zeker geen doodstraf op staat zoals in sommige
(buur)landen, is het maatschappelijk alles behalve geaccepteerd. Ik hoor erg
vaak zeggen dat het hier niet bestaat en als het al zou voorkomen is
het gewoon curiositeit die later gewoon overgaat. Voor de schijn wordt daarom vaak een heterosexuele relatie er bij gehouden zodat ze minder in het oog lopen. Dit geeft hen dan ook nog de kans om kinderen te krijgen, belangrijk voor iedereen. Mijn arme vriend Joao vindt
dat zijn vriendin met deze schandelijke en onnatuurlijke relatie moet
ophouden. Hij begrijpt niet dat iemand zo kan zijn, hij denkt dat ze gewoon maar wat experimenteert en dat het overgaat. Hij is echt gek op
zijn vriendin, het soort jongen die aan zijn eerste
vriendinnetje blijft plakken – en ze leefden nog lang en gelukkig... Hij is
natuurlijk niet bereid zich aan een schandpaal te laten nagelen omdat
zijn vriendin een relatie heeft met een vrouw. Het meisje ontkent
vooralsnog dat er iets aan de hand is, maar ondertussen heeft Joao de
sms berichtjes gezien die zij uitwisselen en zelfs de Facebook pagina
bekeken toen ze die niet goed had afgesloten. Het loopt een beetje uit
de hand, en eigenlijk kunnen ze geen van beiden ergens terecht om hen
te helpen. Waar is het COC????????
Ik ken wel meer jongeren waarvan ik vermoed dat ze holebi zijn en vraag me wel eens af hoe ze dat toch kunnen beleven. Ik krijg toch wel met enige regelmaat vragen over holebi huwelijken, dat kan toch niet, ik zou niet naast zo iemand willen zitten, bij ons komt dit niet voor... dat zijn zowat de doorsnee meningen.
Het ziet er naar uit dat er toch nog een reisje in zit. Gill komt 5 januari aan en we willen een paar dagen naar Empada. Nederlandse vrienden hebben daar een huis gebouwd en daar kunnen we gebruik van maken. Ik heb er wel zin in. Eerst natuurlijk nog oudjaar gaan vieren in Canchungo met Ton en Gina. Hier in Bissau is een groot concert, het podium is in opbouw en er is goed geluid beloofd. Ik zal er niet bij zijn.
Gisteren hebben we Belgische avond gehouden. Toevallig zijn alle drie de Belgen van dit land hier. Mariska – eigenaar van Radio Pindjiguiti, Jean-Claude – constructeur en restauranthouder en ik, voorlopig toerist. Een Burundees schuift aan. Hij kent Brussel beter dan ik, dus is hij ook Belg vanavond. Hij is Chef de Mission van de UNHCR, de VN organisatie voor vluchtelingen. Het wordt een interessante discussie over vluchtelingen in Europa (hij woont in Italie en wil daar weg vanwege het vluchtelingenprobleem...) en over Rwanda en Kagame. Natuurlijk komt ook de politiek van GBissau ter sprake. Het is weer een en al ellende en de positieve sfeer van vorig jaar is ver te zoeken. Binnen de heersende partij is ruzie tussen alles en iedereen. De 1ste minister werd afgezet door de President, de rechtban annuleerde daarna de aanstelling van een nieuwe 1st minister door de president, nu vraagt een partijlid het aftreden van de partijvoorzitter (die 1ste minister was in de vorige regering) – kan iemand nog volgen? De ene persconferentie volgt de andere. Iedereen hangt met zijn oor aan de radio en de verhitte discussies op straat lopen soms uit de hand. Iedereen verdedigt zijn standpunt met evenveel verve. Politiek is een soort Braziliaanse Telenovela, veel emoties, veel geschreeuw en altijd wel weer een cliff hanger.
De werknemers van het electriciteitsbedrijf hebben gedreigd water en licht af te sluiten in de hele stad als ze niet betaald worden voor het eind van de werkdag morgen. Dat beloofd. Toch weer een oude en nieuw in het donker ???
Ik wens jullie allemaal het allerbeste in 2016 en blijf genieten van een redelijk donker en overtrokken Bissau.
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888687
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 671
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => boas-entradas-pa-todos
)
[26] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-26
[title] => Reis 14 december 2015 ' 11 januari 2016
[message] => Aankomst Banjul: opvallend weinig lastige taxichauffeurs en dragers op het vliegveld. Ik heb vooraf met mijn vaste taxichauffeur afgesproken om het gezeur te mijden. Omdat we erg vroeg geland zijn is hij er nog niet maar ze laten me verder met rust. Een hele nieuwe ervaring.
Het weerzien met Gina is zoals altijd warm en gezellig. Ze heeft het als naaister natuurlijk erg druk zo vlak voor de Kerst. Hoewel de meerderheid van de Gambianen moslim is zijn er toch genoeg klanten die nieuwe kerstkleding besteld. De president van Gambia heeft kortgeleden het land uitgeroepen tot Islamitische Republiek van de Gambia. Niet iedereen is daar blij mee...
Gina’s vader woont sinds enkele maanden bij haar. Hij wordt 80 volgend jaar. Fysiek zou je hem dat zeker niet geven. Hij klaagt steen en been omdat Gina geen meisjes voor hem regelt. ‘Al 2 jaar heb ik geen vrouw meer aangeraakt’ zeurt hij: hij is hier pas sinds eind maart, maar lijdt aan dementie en heeft het wat dat betreft niet allemaal op een rijtje. Ineens realiseert hij zich dat ik ook een vrouw ben, wel geen meisje, maar goed. ‘Ben jij getrouwd?’ vraagt hij. Wanneer ik hem naar waarheid antwoord van niet, schuift hij zijn stoel meteen achteruit en wil me meetronen naar de slaapkamer. Het is toch onbegrijpelijk dat ik daar niet op in ga. Hij gaat maar door over dit onderwerp en, hoewel het soms hilarisch is krijg ik ook wel medelijden met hem. Over verlies van decorum gesproken. Ik ben blij als hij eindelijk van het onderwerp afdwaalt en over vroeger begint te vertellen. Er is duidelijk niets mis met zijn geheugen over die tijd, de tijd van de Portugezen. Ik vind deze verhalen altijd wel interessant.
Ik besluit meteen de volgende dag af te reizen, hier in Gambia ben ik niets verloren en Gina moet werken. Ik zie haar wel in Bissau rond de feestdagen. De goden zijn weer eens met me op deze reis. Ik vertrek om 7.00 uur bij Gina thuis en sta om 14.30 in Bissau voor de deur van mijn logeeradres. En dit ondanks het feit dat je toch twee grenzen moet oversteken (4 grensposten dus), en twee keer van 7-place zoals de taxi-brousse hier heet moet wisselen. In de 7-place van de grens naar Ziguinchor zitten een viertal Guineers en dat leidt tot geanimeerde gesprekken. Links van mij zit een wat oudere, praatgrage man. Hij is geboren in Gambia maar werd door zijn vader naar GBissau gestuurd om naar school te gaan. In die tijd volgde men 4 jaar lagere school. De kwaliteit van het onderwijs was wel wat hoger dan nu en dat is trouwens een understatement. Na zijn opleiding trok hij toch terug naar Gambia waar hij trouwde en kinderen kreeg. De kinderen trokken later naar Engeland waar zij zich vestigden. Hijzelf is nu onderweg naar Bissau om zijn broer die in Frankrijk woonde te begraven. Het lichaam zou de volgende dag in Bissau aankomen. Hijzelf verklaart dat als hij overlijdt hij in Gambia begraven wil worden. En onverwachte uitspraak voor een Guineer. Meestal willen mensen echt wel op Guinese bodem begraven worden. ‘Gambia heeft mij alles gegeven’ zegt hij. Het land is goed voor hem geweest. Al zijn kinderen hebben kunnen studeren, hij heeft een huis gebouwd en heeft een stuk land waar hij groente verbouwt en kleinvee houdt en waarvan hij kan leven. De twee gezichten van Gambia – goede basisvoorzieningen voor iedereen: scholen die functioneren, toegankelijke gezondheidszorg, prima landbouwvoorzieningen en redelijke infrastructuur voor het transporteren van landbouwproducten en water en stroom. Het andere gezicht: doodstraf voor homo’s, politieke vervolging waarbij regelmatig mensen verdwijnen, een echte dictatuur en niet altijd even verlicht en dan nu dus het uitroepen van de Islamitische staat. Een fout woord op de foute plek is voldoende om het land uitgezet te worden zoals menig NGO de laatste jaren ondervond. Ik ken de situatie te slecht om er echt een oordeel over te hebben, maar het is wel degelijk verwarrend.
Mijn reisgenoot aan mijn rechterzijde is een logistiek medewerker van de Guinese ambassade in Banjul. Hij is van oorspron Guineer maar heeft een Gambiaans paspoort. Hij is onderweg naar Bissau met een stel documenten die gelegaliseerd moeten worden door het ministerie van buitenlandse zaken. Hij is dus een soort diplomatieke koerier. De ambassade heeft wel een auto volgens hem, maar het is duurder om daarmee op en neer te rijden. Milieutechnisch is het natuurlijk helemaal verantwoord om met openbaar vervoer te reizen. Het kost hem wel een halve dag heen en een halve dag terug als hij geluk heeft. Hij moet ook op tijd in Bissau aankomen wil hij de documenten nog kunnen laten legaliseren. Er bestaat geen vlieg- of bootverkeer tussen Banjul en Bissau, dit is dan ook de enige optie.
Beide heren hebben alleen maar positieve verhalen over Gambia en loven de stabiliteit van het land. Ze stellen daar natuurlijk de instabiliteit van GBissau tegenover.
De tijd gaat snel in goed gezelgschap en voor we het weten zijn we in Ziguinchor. We moeten geen enkele keer de bagage openen hoewel er natuurlijk zoals altijd duidelijke aanwezigheid is van militairen. Na een snel kopje Café Touba, volgens mij met Cardemon, maar volgens andere met zwarte piripiri, kunnen we vertrekken. Dit keer met een luxe 4x4 waarin iedereen breeduit kan zitten. Aan een snelheid van 90 tot 100 per uur gaat het lekker snel dus. Dit keer zijn alle passagiers uit Guinee. De vrouw naast me is een vrolijk, luidruchtig iemand die overal commentaar op heeft en steeds grapjes maakt. We komen er snel achter dat we volgens Guinese begrippen familie zijn van elkaar. Zij is namelijk een nicht van een neef van mijn ex.... kunnen jullie nog volgen?? Dat schept natuurlijk een band.
Een maand geleden vertelde iemand me op een Guinees feestje in Rotterdam dat er ‘busladingen’ toeristen uit Gambia naar GBissau kwamen. Ik meende dit met een hele korrel zout te moeten nemen maar het wekte natuurlijk wel mijn interesse. Mijn pogingen om iets in de toerisme sector op te zetten zijn dan wel mislukt, toerisme op zich blijft me wel bezighouden. Toen we Bula binnenreden, een gat op de weg naar Bissau, zag ik plukjes blanken om zich heen kijkend rondlopen. Een beetje een vreemd gezicht, te meer daar er in Bula echt niets te zien is. Even verderop stond een luxe toeristenbus. Ik kon de nummerplaat niet zien, maar in Bissau zijn dit soort bussen erg schaars en zijn er ook niet zomaar een hoop blanken te vinden die met zo’n bus op stap zouden gaan. Later werd het verhaal ook door anderen bevestigd. Dit moet ik toch eens uitzoeken.
Eenmaal in Bissau aangekomen vond ik Kemba al snel zodat ik me in zijn (en Gill’s) huis kon installeren. Niet veel later kwam Afonso langs en ook Sam Maykel had lucht gekregen van mijn aankomst. Radio trottoir !!! Met al dat geklets werd het al avond en om 7 uur realiseerde ik me dat ik sinds mijn ochtendkoffie niets meer gegeten of gedronken had. Hier in huis wordt niet gekookt, dus besloten we naar het dichtstbijzijnde restaurant te gaan ‘Samaritano’. Een supervers gegrild visje met rijst en sla, dat kan er altijd in bij mij ! Om half 10 vielen mijn ogen zowat dicht, vroeg naar bed dus en ik heb geslapen zoals je alleen maar thuis kan slapen.
‘s Nachts is het koel, overdag is het lekker warm en droog. Dit is het ideale klimaat voor mij.
Mijn eerste dag in Bissau bestaat altijd uit wandelen, gewoon op de bonnefooi wat straten in en uit om een gevoel te krijgen voor de sfeer en, misschien meer nog, om mensen tegen te komen. Op zoek naar saldo voor mijn telefoon kom ik Regala tegen (voor de oud SNV-ers geen onbekende). Hij werkte bij het wijkverbeteringsproject jaren geleden en werd er zelfs directeur van toen de laatste Nederlanders vertrokken waren. Hij heeft een aardig draaiend architectenbureau en heeft onder andere het gebouw van de centrale bank van Bissau ontworpen, een mooi gebouw. Het gaat hem ondanks de instabiliteit van het land best voor de wind en hij is erg druk met het afmaken van een aanbesteding voor een andere opdracht. Of deze aanbestedingen even eerlijk beoordeeld worden als zou moeten is maar de vraag, maar ik denk dat Regala wel weet aan welke touwtjes hij moet trekken. We wisselen telefoonnummers uit en spreken af later een keer wat te gaan drinken.
Ik moet geld wisselen en loop daarom naar het postkantoor. Daar staat meestal mijn vaste wisselaar en ik hoop meteen beltegoed te kunnen scoren. Het postkantoor wordt gerestaureerd en de buitenkant is al gezandstraald. Het ziet er ineens heel anders uit. Die oude gebouwen zijn best wel goed gebouwd en kunnen nog een heel aantal jaren mee. Het is de bedoeling dat de post weer een soort spaarbank gaat worden en er wordt ook over andere investeringen nagedacht. Ik begrijp dat er ondersteuning is van de Duitse post.
Ik loop mijn wisselaar zowat in de armen en we gaan even gezellig koffie drinken bij een mobiel koffiebarretje. Een espresso voor 50cfa (0,0015Euroct). Het is wel gewoon Nescafé, maar het wordt met zoveel zwier gepresenteerd dat je er een echt espresso gevoel van krijgt... terwijl ik op het geld wacht om te wisselen loopt er een man op me af die me onderzoekend aankijkt. Ook ik meen iets bekends te herkennen maar heb echt geen idee wie hij is. ‘Ik ben de oprichter van de mensenrechtenorganisatie van Gbissau’ zegt hij, ‘en ik van Mansa Flema’ zeg ik (en secretaresse van SNV natuurlijk). Fernando Gomes, advokaat, politicus, voorzitter van zijn eigen partij etc. Een aantal jaren geleden kwam hij in de problemen hier en ontvluchtte het land maar dat is blijkbaar nooit definitief. Hij is blijkbaar weer in eer hersteld en geeft momenteel cursussen aan magistraten en militairen over mensenrechten in opdracht van de VN. Ook hem gaat het dus voor de wind zo te zien.
Ik ben ondertussen nog geen kilometer van huis verwijderd. Het geeft me zo’n thuis gevoel om op deze manier rond te lopen en hier en daar wat bij te kletsen. Een beetje voor me uit mijmerend loop ik verder. Een jonge man komt pal voor me staan, ik kijk hem aan en roep verbaasd ‘Mamadou ?’. Ben jij hier ?, je was toch in Angola ? Een 5-tal jaren geleden was hij mijn vaste wisselaar. Plots was hij verdwenen, naar Angola zeiden zijn collega’s die maar wat graag zijn plaats innamen. Ik had me daar verder niet veel vragen bij gesteld waarom en hoe hij naar Angola gegaan was. Misschien wel voor een opleiding of zo, dacht ik. Het verhaal kreeg ik nu dus wel te horen en dat was toch wel iets heel anders.
Zoals velen had hij natuurlijk gehoord dat Angola ‘booming’ was. Er zouden mogelijkheden zijn en daar wilde hij ook wel graag een graantje van meepikken. Hij pakte zijn boeltje en vertrok, gewoon met openbaar vervoer, maar zonder enig idee van de route die hij zou moeten gaan en de landen waar hij doorheen moest. Binnen de CDEAO hebben ze geen visa nodig, dat scheelt alvast een hele slok op een borrel, maar na Kameroen is dat toch wel afgelopen. Mamadou spreekt Crioulo, een beetje Portugees en verder Fula en dat laatste maakte deze reis mede mogelijk. Fula’s (of Pheul in het Frans) zijn nomaden en zitten echt over heel Afrika verspreid. Dat geeft het een netwerk waardoor ze altijd overal welkom zijn en een plek vinden om tot hun positieven te komen en informatie te krijgen. Naast Fula zijn ze ook moslims en de moskeeen hebben hele netwerken waarmee ze mensen van de een naar de ander doorsturen. Met taxi’s, busjes, boten en illegale vliegtuigen was hij na een maand en 10 dagen in Angola, geen slecht resultaat zou ik zeggen. Ik moet altijd lachen als ik hoor dat netwerken in Europa zo in is. We doen alsof wij dat uitgevonden hebben, maar hier is dat zo ongeveer de basis van ieder’s bestaan. Zonder netwerken kom je in Afrika nergens. Ik vergeet trouwens 1 trouwe reisgenoot in dit verhaal en dat is Western Union ! Het maakt het mogelijk om met niet al te veel geld te vertrekken en geld te laten toesturen als je het nodig hebt. Sommige stukken van de reis werden door mensensmokkelaars geregeld en waren dus niet goedkoop. Achteraf blijkt het ook een prima investering geweest te zijn. Lachend verteld hij dat hij weliswaar illegaal Angola is binnengekomen, maar legaal met het vliegtuig (met een briefje waarop stond dat zijn paspoort gestolen was...) naar Bissau is teruggekeerd. De moskee regelt voor dit soort migranten een klein winkeltje uitgerust met basis stock. Ze moeten eerst de stock afbetalen en kunnen dan het winkeltje kopen waarna ze volledig voor eigen rekening kunnen gaan werken. Na 5 jaar had hij genoeg geld om 2 huizen te bouwen in Bissau, 1 voor zijn vader en 1 voor hemzelf. Hij is nu terug en staat weer op zijn vaste plek geld te wisselen. Hij is niet alleen twee huizen rijker, hij is ook enorm veel ervaringen rijker en heeft een hele andere blik op de wereld gekregen. Dit is dus nummer drie die het toch wel voor de wind gaat. Ik ben onder de indruk. Voor zo’n onderneming is moed nodig. Als je niets te verliezen hebt neem je risico’s die een ander niet zou nemen, zegt hij wijs. Hij was altijd al anders dan die andere jongens, daarom leerde ik hem natuurlijk ook kennen. Nu nog zien hoe ik het verder aanpak met twee vaste wisselaars...
De dag is nog jong, de voeten zijn nog fris, ik ga weer verder. Ik zoek een plekje om wat telefoontjes te plegen, plannen te maken en wat vocht aan te vullen. Tegen mijn gewoonte in kom ik in Imperio terecht. Het is echt een café waar je heen gaat om gezien te worden en ik hou eigenlijk helemaal niet van de sfeer, ik ben er niet duur en luid genoeg voor. Er zitten groepjes mannen die hier elke dag hun tijd doorbrengen met 1 of 2 kopjes koffie en discussieren over..., ja waarover eigenlijk. Ze houden zich met dingen bezig die niet helemaal kloppen, hier worden allerlei deals gesloten die niet altijd even kosher zijn. Maar goed, het moet zo zijn, ik zoek een tafeltje uit, schuif mijn stoel aan en kijk recht in het gezicht van mijn jarenlange collega secretaresse en vriendin Beatriz. Ze woont al twee jaar in Nigeria met haar man en de kleinkinderen en ik had haar helemaal niet hier verwacht. Tja, bijkletsen natuurlijk, dus nodigt ze me meteen uit voor de lunch. Ik val met mijn gat in de boter zoals ze zeggen want we eten vis en KRAB, haar specialiteit ! Hier wordt een mens toch blij van, of niet ? We spreken een tijd af en ik zet mijn wandeling nog even voort. Ik zie een bord ‘Chinees restaurant’, dat is nieuw, interessant. Op het terras roept iemand mijn naam. Niet alle ontmoetingen zijn even leuk natuurlijk, het is Djabaté, de nagel aan mijn doodskist, ex-mede-eigenaar van Mansa Flema die mij volledig kaalgeplukt heeft. Gelukkig is het leuker om het gezelschap te ontmoeten wat ernaast zit, een stel muzikanten (Sambala Kanute en Eneida Marta), altijd een leuk weerzin. Ze informeren me over een festival dat later deze week zal plaatsvinden in de oude stad. Is dat goed nieuws of niet ? Muziek is altijd belangrijk voor mij hier, dus ik hoop dat het wat wordt. Het is wat lastig dat er geen programma beschikbaar is, maar we zien wel. Vrijdagavond is hiermee ingepland.
Ik loop door, kijk niet uit en bots tegen Necas aan, de buurman van Miguel en familie. Hij komt wel een roet in mijn eten gooien want wat blijkt, vanaf donderdag is een Toca Tchur voor de stiefmoeder van Miguel en daar kan ik met goed fatsoen niet wegblijven. Volgens de regels is ze mijn schoonmoeder. Ik hou niet van deze overlijdens ceremonies (de vrouw zelf is tijdens mijn laatste bezoek overleden). Ik hou er vooral niet van omdat er echt ongelofelijk veel geld uitgegeven wordt, vaak geld dat ze moeten lenen. Het meeste gaat naar de dieren die geslacht moeten worden, maar ook naar drank en eten voor de bezoekers. Ik herinner me dat Miguel 10 miljoen nodig had voor de Toca Tchur van zijn vader, dat is toch zo’n slordige 15.000Euro ! Als je rekent dat vrijwel niemand en fatsoenlijk betaalde baan heeft is dit wel een extreme vorm van kapitaalvernietiging. Ik besluit wel mijn gezicht te laten zien en wat bij te dragen in de vorm van drank, maar verder gewoon te verdwijnen. Op zich is zo’n ceremonie best wel interessant, de dansen, het slachten etc., maar niet als je verplichtingen hebt. De familie kent mijn standpunt ondertussen gelukkig wel, ik wil best zorgen voor de levenden (ziekte en al dat soort zaken), maar niet voor de doden, dat doen ze zelf maar. De overledene was in het begin mijn boosaardige schoonmoeder, maar in de loop der jaren konden we het steeds beter met elkaar vinden en werden we bijna vriendinnen. Dit ondanks het feit dat ze nooit opgaf te proberen de relatie tussen mij en Miguel te herstellen.
Voor dag 1 was dit wel voldoende, en ook deze avond val ik vroeg in slaap. Ik heb ook nog wat slaap in te halen en, niets hoeft... het is vakantie !
Om de hoek van mijn logeeradres is een barretje waar ze Wifi hebben. Het lukt me om mijn mail te lezen op de telefoon en een berichtje naar Nederland te sturen. Ik moet bij de familie langs waar de voorbereidingen voor de Toca Tchur in volle gang zijn. Joaninha is overgekomen uit Engeland waar ze sinds een jaar woont en Zilda uit Portugal. Ik spreek met hen af om vrijdag middag naar Bissalanca te gaan waar de dieren geslacht zullen worden. Ondertussen krijg ik een gegrigld visje met wat sla aangeboden van Mu, de chefkok van het huis, en rijstsoep met citroen en krab na. Nee, echt afzien hier... Misschien kom ik wel naar dit land alleen maar voor het eten.
De zoektocht naar een alternatief voor bier in de vorm van alcoholvrij bier is mislukt, ik moet dus iets anders verzinnen. Ik drink geen frisdrank en om nu een maand op water te leven, dat is ook weer veel gevraagd. Pas dan schiet me te binnen dat er natuurlijk zat alternatieven zijn. Het is hoogseizoen van de limoenen, dat is altijd al een optie, maar daarnaast is er altijd cabaceira (baobab vrucht), onjo (hibiscus bloesem), faroba (geen idee...), veludo (ook zo iets lokaals) en er is fruit in overvloed, sinaasappels, mandarines, tangerines, goyave, papaya, tamarinde, noem maar op. Ik denk dat dit wel goed komt. Op de markt tijdens mijn zoektocht kom ik Bilo tegen. Het lijkt hier af en toe echt op een dorp, maar dit is gewoon de hoofdstad van het land. Bilo ziet er gelukkig goed uit, laatst zag ik foto’s van hem waarop hij een vreemde huidinfectie leek te hebben. Achteraf blijkt dat hij een of ander chemisch landbouwgif op zijn terrein gebruikt heeft zonder enige bescherming. Hij had het spul van iemand gekocht in een plastiek zakje, had het opgelost in water en over de termietenheuvels en omgeving gesproeid. Ik moet er niet aan denken wat hij ingeademd heeft. Het is toch ongelofelijk dat dat spul gewoon zomaar te koop is zonder instructies of wat dan ook, levensgevaarlijk. Bilo zie ik later nog wel, hij heeft weinig tijd.
Terug in de benedenstap kom ik familie van een oud collega tegen. Hij is op weg naar die collega en ik besluit mee te lopen. Alfredo (Handem) is al jaren directeur van SwissAid. Het is een van de weinige organisaties, zo niet de enige, die al die jaren hier gebleven is. Ze ondersteunen vooral kleinschalige projecten op het gebied van landbouw en water. We halen oude herinneringen op en als je er zo op terugkijkt waren het toch betere tijden dan wat er de laatste 15 jaar gebeurd is. Het valt niet mee om dat toe te geven. Op dit moment is iedereen best wel negatief. Men verwacht dat de regering gaat vallen en is erg teleurgesteld. Hing hier een paar maanden geleden echt een sfeer van hoop, die is nu toch wel ver te zoeken. Men is erg onzeker over de nabije toekomst en het land ligt voor de zoveelste keer stil.
Wanneer ik bij Jan, Wil, Zeetje en Evelyn op het terras zit komt het nieuws binnen dat het programma van de regering niet door het parlement is. Dit komt hard aan en de hoop vervliegt. Ik krijg er niet echt een vinger achter wat er precies aan de hand is. Dit programma is het programma waarmee ze meer dan 1 miljard Euro hebben toegezegd gekregen op de donorconferentie in maart. Hier hebben ze zo hard aan gewerkt en nu stemmen ineens een 15-tal PAIGC leden tegen. Men gist, zijn ze omgekocht, wie heeft hier baat bij, wat gaat er nu gebeuren. Binnen 15 dagen wordt er opnieuw gestemd, ondertussen zal er gelobyd worden en er zal zeker wat geld van de ene hand in de andere verdwijnen. De regering hangt aan een zijden draadje en daarmee volgens mij ook al dat geld. Realiseren ze zich niet hoeveel hier van af hangt, ik weet het niet. Wij zeggen wel eens dat politiek vuil is, maar hier is betreft het toch een vergrotende trap van smerigheden. Zoals eigenlijk altijd is politiek ‘het’ onderwerp van gesprek (naast voetbal natuurlijk..., maar daar heb ik weinig te bieden) en ik meng me daar altijd graag in. Zo ook afgelopen Kerstnacht. Miguel, Maria en ik zijn de enige ouderen, de rest is allemaal tussen de 20 en de 30 jaar oud en daarmee dus de generatie die het meest behoefte heeft aan een betere toekomst. Ik probeer het voorbeeld van Burkina te promoten, gewoon jongeren de straat op en protesteren tegen het huidige regime. Tot mijn verbazing, en misschien vooral mijn teleurstelling, zien ze er niets in om de straat op te gaan. Het ontbreekt hen aan eenheid en organisatie, maar wat nog veel erger is, ze zeggen zelf dat zoiets hier nooit kan lukken omdat ze allemaal omkoopbaar zijn. Geef ons wat geld en we houden onze mond en gaan in een hoekje zitten, dat is zo’n beetje de bottom line van de discussie. Niet een van hen die er anders over denkt en ik sta letterlijk paf. ‘Wat voor toekomst willen jullie dan?’ vraag ik. ‘Anos, no misti so vida facil’ is het antwoord (wij willen gewoon een makkelijk leventje). Ik ben geschokt en besef natuurlijk wel dat dit maar een groepje jong volk is en daarmee niet representatief, maar toch. De gelatenheid waarmee ze zichzelf ook omschrijven is gewoon pijnlijk. Wat is dit? Zijn ze lamgeslagen? Is het leven hier te makkelijk? Je vind namelijk altijd wel iemand die je te eten geeft of geld of onderdak. Kan onderlinge solidariteit ook moordend zijn voor inititatief? ‘Willen jullie geen vaste baan, recht op werk, een inkomen?’ Hm, niet per sé, hier en daar een klusje is ook prima. Waw, ik kan er echt niet over uit. Deze jongeren wonen dan ook allemaal thuis, sommigen hebben kinderen en daar draaien hun eigen ouders voor op. Ze eten thuis, slapen thuis en hebben geen zorg op de wereld en leven van dag op dag. In tegenstelling tot wat ik altijd dacht vinden ze dit blijkbaar prima. Geen spoor van ambitie te vinden. Het beroemde verhaal van de Amerikaan die naast het arme vissertje gaat zitten en hem probeert te overtuigen om harder te werken, een bedrijf op te richten, mensen in dienst te nemen, rijk te worden en dan tijdens schaarse vakanties lekker rustig met een hengeltje aan het meer te gaan vissen schiet me te binnen. Wie is er gek? Mensen hier die van dag naar dag leven of wij die vergeten vandaag te leven omdat we constant bezorgd zijn over morgen met onze verzekeringen, spaarpotjes en pensioenen. Wij geloven vast in maakbaarheid, hier geloven ze in het lot. Vandaag arm, morgen rijk, overmorgen weer arm – i sorte so – het is het lot, je geluk, een lot uit de loterij. Je bent niet verantwoordelijk voor wat je overkomt. Wat gebeurt, dat gebeurt.
In de loop van de afgelopen week heeft al drie keer iemand tegen me gezegd ‘wij leven van jullie belastingen, er zal wel een dag komen dat jullie daar genoeg van krijgen’. Dit steeds naar aanleiding van een ander onderwerp. Het is voor het eerst dat ik dit hoor. Het is natuurlijk koren op de molen van anti-ontwikkelingssamenwerking lobby. Ik ben verward.
Het is ook een soort onthechting, iets wat mij erg aanspreekt. Hier werkt dat ook op een bizarre manier. Bijvoorbeeld: iedereen wil een mobiele telefoon hebben, het liefst natuurlijk een waarmee je gezien kan worden, niet zo’n domme oude Nokia zoals ik hier gebruik. Ondertussen geloof je niet hoe vaak ik hoor dat iemand zijn telefoon kwijt is, in het water heeft laten vallen, in de taxi heeft laten liggen, ergens vergeten is. Maar dit gaat dan gepaard met een soort glimlach van, mijn broer, zus, neef etc. geeft me wel weer een andere. Hetzelfde geldt trouwens voor auto’s, een ding wat hier echt verheven is tot een bijzondere status. Iedereen wil er een en als ze eindelijk het geluk hebben er een op de kop getikt te hebben (gekregen voor bepaalde diensten bijvoorbeeld – dat gaat dan meestal om steun tijdens verkiezingscampagnes) rijden ze hem echt binnen het jaar aan gort. Dat ik met een auto van 25 jaar rondrijd vinden ze lichtelijk belachelijk, dat mijn auto zelden of nooit bij de garage staat ondanks die leeftijd vinden ze vreemd en dat dat alleen maar komt omdat er onderhoud aan die auto gepleegd wordt en water en olie gecontroleerd worden is natuurlijk te belachelijk voor woorden.
Ik ben echt ontdaan door dit verhaal. Het gevoeld dat ik me heb laten gebruiken voor sommige dingen borrelt op en ik ben er niet blij mee. 20 jaar lang heb ik schoolgeld betaald en, de uitzondering daargelaten, er is geen ambitie om daar dan ook iets mee te doen. Een volgend verzoek voor het betalen van studiekosten ligt weer op de loer en ik weet niet goed wat ik daar nu mee aan moet. Misschien is het tijd om eens voor mijn eigen toekomst te gaan zorgen, die ziet er niet zo schitterend uit en ik word er niet jonger op of toch doen en zo mensen aan me binden. Want het is natuurlijk wel zo dat er ook voor mij gezorgd zal worden als dat nodig is.
Lang leve de dilema’s ...
Morgen Buba, dat kan niet missen....
Ik wens iedereen ondertussen fijne dagen
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888092
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 737
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => reis-14-december-2015-11-januari-2016
)
[27] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-10
[title] => Vakantie februari 2015 - 05
[message] => Onlangs zag ik op Televisie een programma over het toekennen van een minimumsalaris aan iedereen. Er zijn voor- en tegenstanders van dit idee natuurlijk, ook economen en anderen met kennis van zaken die dit idee verdedigen en anderen die het veroordelen. Wat ik erg interessant vond was een experiment in Namibië waar in een dorp dat hoofdzakelijk uit golfplaat en karton bestond een basissalaris werd ingevoerd. Het precieze bedrag kan ik me niet meer herinneren, maar alle inwoners kregen de garantie van een Euro of 20 per maand. Ondertussen, een paar jaar later, wonen de meeste mensen in een stenen huis en is het dorp veranderd in een welvarende gemeenschap met handeltjes en fabriekjes. De oorspronkelijke angst dat mensen lui zouden worden omdat ze toch genoeg geld hadden om te overleven bleek ongegrond.
Tijdens mijn verblijf hier speelt dit voorbeeld toch een aantal keer door mijn hoofd en ondertussen heb ik erg veel twijfels of het hier zou werken. De meeste mensen die ik ken ontvangen al jaren maandelijkse bedragen van familieleden en vrienden uit Europa of de USA. Western Union doet gouden zaken hier. In plaats van dit geld te investeren om iets op te zetten, wordt het meestal gewoon geconsumeerd. Ik erger me wel eens aan uitspraken van Guineeërs die klagen dat hun broer/zus/tante/oom zo weinig geld stuurt uit Portugal. Ze vinden dat ze daar recht op hebben en daar zit volgens mij precies het probleem. Deze maatschappij is erg gebaseerd op solidariteit. Wie heeft moet delen of, zoals Vincent zonet heel gevat zei, wie niet heeft, heeft het recht om te krijgen. Het is niet de bedoeling dat je meer hebt dan je buurman, dat zou namelijk het evenwicht verstoren.
Toch is er een ander verschijnsel dat niet helemaal strookt met het voorgaande en dat is de graaicultuur van de leiders van dit land. Hoe is het mogelijk dat iemand die net 6 maanden minister is ineens een huis heeft staan, in een dikke, spiksplinternieuwe auto rijdt, zich een generator heeft aangeschaft en natuurlijk nog een vriendinnetje of twee in de zijlijn heeft geïnstalleerd. Een ministerssalaris is echt niet hoog hier, ruimschoots onder de Balkenende-norm, en zeker niet genoeg voor dit soort investeringen. Ze zijn natuurlijk nooit zeker over de looptijd van hun functie, wijzigingen binnen de regering gebeuren ad hoc en onverwacht, je kan dus maar beter snel beginnen met graaien.
Naast bovenstaande investeringen maken ze ook reisjes naar Portugal om gezondheidsredenen en delen ze studiebeurzen uit aan familieleden. Onder andere daarom is er weinig interesse in het verbeteren van het onderwijs- of gezondheidssysteem, zij maken er zelf toch geen gebruik van.
Het vervolg op de huwelijksceremonie was toch nog interessanter dan ik in eerste instantie dacht. De bruid zit de volgende dag om 18.00 uur nog steeds in afzondering, de bruidegom huppelt gewoon vrij rond. Wanneer ik aankom hoor ik een 'mandjundade' groep zingen en klappen. Mandjundades zijn leeftijdsgroepen, ze zingen traditionele liederen en laten zich begeleiden door handgeklap (meestal vervangen door houten handjes – palmes) en djembés, ciko's (een traditioneel vierkanten trommelinstrument) of een tina (een calebas in water). Een vrouw zingt voor en de groep antwoordt. Deze liederen gaan over van generatie op generatie, het zijn wijze levenslessen en verhalen en er komen er ook steeds nieuwe bij. In het midden van de groep zangers wordt gedanst, met de voeten wordt het ritme van de palmes meegedanst, de stofwolken stijgen hoog op.
Wanneer de bruidegom eindelijk arriveert wordt ook de bruid uit haar afzondering gehaald. Ze loopt verborgen onder een dikke geweven doek achter één van de oudere vrouwen die haar begeleiden. Deze oude vrouwen hebben haar de afgelopen uren alles over het huwelijk verteld. Op hun hoofden dragen ze een kralen band waarmee ze ritmisch bewegen. Het is een chaos van herrie, muziek, geroffel, kleur en geur, jammer genoeg niet echt op een foto te zetten. Ik probeer wat te filmen maar omdat ik weinig ervaring heb wordt het allemaal wat warrig.
Bruid en bruidegom worden geknield op geweven rieten matten tegenover elkaar gezet. Tussen hen in staat een calebas met ceremonieel eten. Het wordt mij niet helemaal duidelijk wat de regels van het spel precies zijn, maar er is een soort wedstrijd in wie eerst iets uit de calebas kan graaien. De bruidegom wint door zijn bruid af te leiden en dit wordt natuurlijk toegejuicht – of dit een goed begin is van het huwelijk is maar de vraag natuurlijk. Er volgen nog vier calebassen, elk gevuld met een ander soort ceremonieel eten, elk met zijn betekenis. Hoewel deze tradities in stand gehouden worden valt het met steeds meer op dat de jongere generatie zich wel aan deze tradities houdt maar de betekenis niet meer kent. Mijn vragen worden dan ook vaak met een schouderophalen beantwoordt. Ik vind het wel jammer want ik zou wel meer willen weten van deze zaken. Soms krijg je niets te horen omdat er veel geheimen omheen hangen, soms omdat ze het zelf niet zo goed weten.
De bezoekers krijgen in eerste instantie ook een soort ceremonieel gerecht voorgeschoteld, heel sober maar, zoals altijd, erg lekker. Later volgen een eindeloze reeks schotels met eten, ik probeer overal een beetje van te proeven, de variëteit is enorm, vlees, vis en kip met allerlei sausjes, garnaalhapjes, visrolletjes, het houdt gewoon niet op. Je zou verwachten dat de kosten voor dit soort feesten de pan uitrijzen, maar, elk groepje, of het nu familie is of het zijn vrienden, leggen geld samen. Afhankelijk van het niveau van inkomen dragen ze bij, en dat werkt erg goed.
Plots ontstaat er een drukte en een geschreeuw: 'de bruid is gestolen, de bruid is gestolen....'. In een sneltreinvaart wordt alles ingepakt en opgeruimd, de tafels worden uit elkaar gehaald, de koelboxen worden in auto's gezet en iedereen probeert een lift te regelen. De éne auto na de andere scheurt weg, de bruid achterna. Dit deel van de ceremonie was ik helemaal vergeten. Het is zo'n beetje de afsluiting. We vinden elkaar allemaal weer terug in haar huis en daar wordt het feest doorgezet. Er volgt nog een laatste sessie met adviezen over een goed huwelijk en langzaam maar zeker beginnen mensen te vertrekken. Ik krijg een lift naar huis en val uitgeteld in slaap.
De tijd is voorbij gevlogen. Ik probeer nog zoveel mogelijk mensen even te zien, maar anderen zullen een jaartje moeten wachten vrees ik. Gelukkig krijg ik de belangrijkste mensen nog te pakken. Vanochtend zelfs onverwacht veel Nederlands gesproken. Bij de bank kwam ik Reinder tegen, bankzaken gaan hier nog niet via het internet en het duurt allemaal uren, ik kan me eerlijk gezegd niet herinneren wanneer ik voor het laatst in Nederland bij de bank ben geweest. Het valt me elke keer weer op hoe gemakkelijk wij onze zaken kunnen regelen in Europa: automatische overschrijvingen, internetbankieren, maar ook water, gas en licht, autopapieren, documenten zoals geboorteakten etc. Het kost hier allemaal dagen. Het is niet voor niets dat organisaties een logistiek medewerker in dienst hebben. Deze regelneven zijn echt onontbeerlijk en pas als je zelf probeert dingen voor elkaar te krijgen realiseer je je hoe ingewikkeld zaken hier kunnen zijn.
Na de bank kom ik deze laatste blog schrijven, mijn computer geef ik morgen weg. Afonso komt even langs en, omdat hij bij Jan langs moet besluit ik meteen even mee te gaan. Ik heb geluk en tref zowel Jan als Evelien en Marie José. Weer iets dat ik van mijn lijstje kan schrappen. Ik krijg een rondleiding en hoor de toekomstplannen. Er is toch weer hoop. Het land is eigenlijk sinds de oorlog in 1998 alleen maar achteruit geboerd, misschien is dat nu eindelijk een halt toegeroepen.
Het wachten is nu nog op Bilo, oude vriend, Linda, mijn werkster, Jorge, broer van Ampa, snel nog kalenders kopen bij Tiniguena en dan is het wel zo'n beetje rond voor vandaag. Vanmiddag lunchen bij Dacia, en dan blijft morgen over om de koffers te pakken.
Zoals altijd valt het afscheid nemen zwaar, ik mis het nu al....
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4812288
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1058
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-05
)
[28] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-08
[title] => Vakantie februari 2015 - 04
[message] => Ik ben als getuige uitgenodigd voor een traditionele trouwceremonie. Zowel de bruid als de bruidegom zijn vrienden. Op deze ceremonie geven de ouders en familieleden van de bruid hun toestemming voor het huwelijk. Er is al eerder overleg geweest tussen beide families, er is dus veel kans dat de toestemming gewoon gegeven wordt. De bruidegom zelf mag niet aanwezig zijn bij deze ceremonie. Ook de bruid is in eerste instantie niet aanwezig bij het palaver.
Wanneer ik aankom zitten beide delegaties, een twintigtal personen, al te wachten in een kleine ruimte waar met moeite nog een plekje voor mij gevonden wordt op de armleuning van een zetel. Het is flink heet en vooral de nogal zeer gezette vrouwen zitten het zweet van hun voorhoofd te vegen. In het midden van de krappe ruimte staat een enorme afgedekte kalebas. Daarin zit de gift van de bruidegom aan de familie van de bruid.
De familieleden/vrienden van de bruidegom openen de bijeenkomst. Dit is allemaal erg formeel en iedereen zit er met uitgestreken gezichten bij. 'Wij zijn hier vandaag nogmaals bij elkaar om te bespreken dat onze bruidegom de hand van uw bruid komt vragen. Hiervoor hebben we alle familieleden en vrienden bij elkaar geroepen om toestemming te geven voor dit verbond tussen deze twee mensen. Wij zijn er van overtuigd dat zowel de bruid als de bruidegom om elkaar geven en hopen dan ook dat de familie van de bruid het eens kan zijn met ons voorstel. Hiervoor hebben wij de afgesproken zaken meegebracht.' Elk van ons moet iets zeggen in het voordeel van de bruidegom. De ene doet dat wat uitgebreider dan de andere. Ik moet ook een woordje doen en leg uit dat ik de bruidegom al lang ken en zeker ben dat hij zijn best zal doen een goede echtgenoot te zijn. Hierna komt de familie van de bruid aan het woord. Haar ouders zijn al overleden, maar er zijn nog heel wat familieleden aanwezig die hun zegje willen doen. Het zijn ooms en tantes, maar ook de mensen waarbij de bruid gewoond heeft of die haar studie betaald hebben. Op volgorde van leeftijd nemen ze één voor één het woord.
'Een huwelijk is niet eenvoudig! Het kost heel veel inzet van beide partijen om een huwelijk in stand te houden. De echtgenoten moeten elk hun taak vervullen, de vrouw moet zich ten dienste stellen van de man. Als de man kwaad is en roept, moet de vrouw proberen hem te sussen. Zij moet niet tegen hem gaan schreeuwen. De vrouw moet respect hebben voor haar man, hij zal dan ook respect hebben voor haar. Problemen tussen de partners moeten 's ochtends binnenshuis besproken worden en niet met collega's of vriendinnen. Het zullen juist die vriendinnen zijn die er dan met hun man vandoor zullen gaan en het huwelijk stuk zullen maken.' Iedereen luistert met respect naar elke spreker hoewel er buiten ongelofelijk veel lawaai, geklap en gezang is. Soms kan ik dan ook niet precies horen wat er gezegd wordt. De bruid wordt voorgesteld als een rustige vrouw waarmee het samenleven makkelijk zal zijn. Ik moet erg lachen om deze uitspraak, ze is een hoogopgeleide zelfverzekerde vrouw die altijd haar mening duidelijk en helder heeft en zeker geen discussie uit de weg gaat. De volgende spreker is een oudere vrouw: 'Het huwelijk is zwaar voor een vrouw. Wij vrouwen moeten kunnen afzien, als we dat niet kunnen kan er geen goed huwelijk zijn. Wij vrouwen moeten ons schikken naar de wil van de man. Een huwelijk is tot de dood en dat is niet eenvoudig. Ik ben wel erg benieuwd of de giften in de kalebas wel volstaan. Als het te weinig is, dan gaat het feest niet door; als het teveel is, dan gaat het ook niet door. Het moet precies goed zijn.' Hierop wordt toch een beetje ontevreden gereageerd, de kalebas is nog bedekt, we kunnen er toch niet van uitgaan dat er iets niet klopt met de inhoud.
Een tante neemt het woord: Elk moeder, elke vader kijkt uit naar de dag dat iemand haar/zijn dochter ten huwelijk vraagt. Het is een hele eer dat we hier nu vandaag samen zitten om te kijken of deze twee mensen met elkaar kunnen trouwen. God heeft deze mensen bij elkaar gebracht, zij moeten er voor zorgen dat ze ook bij elkaar blijven. De tijden veranderen. Ook onze vrouwen werken nu buitenshuis. Als dat het geval is moet het werk in huis ook verdeeld worden. Als de vrouw kookt doet de man de vaat, als de vrouw de was doet, veegt de man de vloer. Ze moeten samen een huishouden draaiend houden en dat kan alleen zo.' Dit wordt niet echt in dank afgenomen en ook daarna is het nogal een bron van discussie. Ik moet erg lachen om een van onze vrienden die hier toch wel een beetje over ontdaan is. Hij staat namelijk ook op het punt om te trouwen, zijn vrouw heeft een dikke baan bij de EU en hij werkt ook maar het is wel duidelijk dat hij niet van plan is om de vloer te gaan vegen. De vrienden stellen hem gerust, zij kunnen toch gewoon een werkster aannemen, probleem opgelost. In Europa is het te duur om een werkster aan te nemen, daarom moeten mannen daar de vaat doen. Geweldig deze interpretatie.
Het palaveren gaat lang door terwijl eigenlijk iedereen het eens is met dit huwelijk. Het leiden van een vrouw in een huwelijk komt bijzonder veel aan bod, het is me een raadsel waarom je er onder deze omstandigheden dan aan zou beginnen. Dat zal wel mijn westerse gedachte zijn...
Eindelijk mag de bruid binnenkomen. Ze is traditioneel gekleed in een prachtig geborduurde wikkelrok en een witte blouse, ze is bedekt met een grote traditioneel geweven lap stof (Titina Sila voor de kenners) zodat je haar gezicht niet kan zien. Ze moet voor de kalebas knielen en de doek er afhalen. Eén voor één worden de geschenken er uitgehaald en getoond. Een aantal zaken zijn echt traditioneel en worden door vrijwel alle bevolkingsgroepen in dit land gebruikt: kolanoten, tabak, garen en naalden, kaarsen en lucifers, een draagdoek voor baby's, geweven lappen en cana (traditionele rum). Daarnaast zit de kalebas vol met andere drank, van elke fles twee: gin, whiskey, champagne, wijn, porto, in totaal wel een fles of 20, daarnaast ook nog wat bierflesjes en wat frisdrank. De tabak is verdwenen en moet opnieuw gekocht worden, maar wat veel erger is, er is geen cana. De jonge generatie vindt dat gin – veel duurder – daarvoor in de plaats gebruikt kan worden, maar daar zijn de ouderen het helemaal niet mee eens. Dat gin misschien wel 30 Euro per fles kost en cana maar 1,5 Euro doet helemaal niet ter zake.
De familie accepteert de gift en daarmee ook het huwelijk. De bruid verdwijnt weer in afzondering en eigenlijk is hiermee het huwelijk gesloten. Dat er morgen een grote lunch wordt georganiseerd hoort niet bij de traditie, het is weer iets van de jongere generatie en er is veel kans dat de nabije familie daar niet eens bij zal zijn.
Morgen is het 8 maart, internationale vrouwendag en dat wordt hier meestal uitgebreid gevierd. Het is de enige dag in het jaar dat de mannen naar de markt gaan en koken. Omdat 8 maart op een zondag valt is maandag een vrije dag, dat komt iedereen erg goed uit... Wat vakantiedagen betreft zijn ze hier echt niet flauw, alle christelijke feestdagen en islamitische feestdagen worden door iedereen gevierd. Dan zijn er nog al die politieke dagen, onafhankelijkheid, dag van de partij, van het leger, van Amilcar Cabral, noem maar op. En als een feestdag dus op een zondag of een zaterdag valt krijgen ze die alsnog op de daaropvolgende maandag.
Vanochtend is de stad zich al aan het opmaken voor allerlei feestelijkheden. Zoals bij alles wordt ook dit feest gewoon aan de PAIGC opgehangen. En dat terwijl je toch niet echt kan zeggen dat ze verschrikkelijk vrouwvriendelijk zijn of erg vrouwvriendelijke programma's hebben. Er is natuurlijk de vrouwenvereniging van de partijd – Udemu – die veel van de organisatie op zich neem. De fanfare is aan het repeteren en de straten zijn afgesloten. Het feest kan beginnen.
Mijn laatste week is alweer ingegaan en ik wil nog zoveel mensen zien. Ik moet nog een aantal zaken regelen ook. Misschien heb ik een lift naar Gambia, dat scheelt ook alweer. Ik reken er niet op, dan kan het alleen maar meevallen.
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4811667
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 459
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-04
)
[29] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-04
[title] => Vakantie februari 2015 - 03
[message] => Het zuiden
6.00 's ochtends, het is nog donker en lekker koel. Het is altijd weer spannend om naar het zuiden te reizen en we hebben er erg veel zin in. De motor van mijn auto klinkt als een goed geoliede machine; als ik ergens geen spijt van heb is het wel de aankoop van dit oude ding. Ondertussen is hij zelfs helemaal nieuw geverfd en ziet er uit alsof hij een paar jaar oud is in plaats van 25 jaar! De controles van militaire politie en andere onduidelijke uniformen die de laatste jaren alleen maar toenamen zijn verdwenen en we kunnen goed doorrijden. Achter in de auto staat de koelbox het bier lekker te koelen, er is niets heerlijker na een lange stoffige reis dan een pilsje.
In Quebo stoppen we om te ontbijten, brood, ei en Nestcafé. Hier gaan we van asfalt af en beginnen naar het zuiden te rijden. Na een kwartier zien we voor ons een gekantelde vrachtwagen over de breedte van de hele weg liggen. Dat zou wel eens het eind van de reis kunnen betekenen. Wanneer we dichterbij komen zien we dat er al een paadje om de vrachtwagen heen gehakt is, wat een opluchting. De chauffeur en zijn helpers zitten er verslagen bij. Het is moeilijk te begrijpen hoe ze hier zo terecht zijn gekomen. De vracht ligt over de hele weg verspreid en zo op het eerste gezicht lijkt het wel alsof ze heel erg overladen waren. Tientallen opengescheurde zakken liggen in het rond en de vrachtwagen zelf is waarschijnlijk alleen nog goed voor het stort.
We groeten en vervolgen onze weg. Nog geen 5 minuten later steekt een chimpansee de weg over. Dit is echt heel bijzonder, zo dicht bij dit dichtbevolkte gebied. Mijn dag is al goed!
Bij Guiledji slaan we de weg in naar Jembereng. Nog 36 km staat er op het bord.... maar er staat niet bij wat voor kilometers. De weg is een regelrechte ramp en moet volledig onbruikbaar zijn in de regentijd, je ziet de geulen die door waterstromen zijn uitgesleten. Afonso is een geweldige chauffeur en hij vindt steeds weer een manier om de diepste gaten te omzeilen. Soms lijkt het wel alsof je een trap moet beklimmen. We komen slechts stapvoets vooruit. Voor ons duikt een zeer vreemd voertuig op, een soort camper bovenop een onderstel van een vrachtwagen. Het ding is erg hoog en zwiept dan ook van links naar rechts. We zijn stomverbaasd dat hij tot hier gekomen is. Ruimschoots twee uur later komen we eindelijk in Jembereng aan. We zitten onder het stof en zien er niet meer uit, maar dat is geen probleem, want hier, midden in het oerwoud kunnen we douchen onder een echte douche – erg luxe. Tijd voor een biertje!
Dan komt het slechte nieuws. Niemand mag het oerwoud in omdat de Nalu's (de oorspronkelijke bewoners van dit gebied) een ceremonie in het bos houden. Dit betekent dus geen zoektocht naar chimpansees dit keer terwijl dat toch een beetje het doel van de reis is. Wat nu?
Afonso komt oorspronkelijk uit deze streek. Zijn broer die een aantal jaren geleden overleden is had hier een grote plantage en hij wil graag het eigendom hiervan vast laten leggen en legaliseren. Een deel van deze plantage valt binnen het beschermde natuurgebied van Cantanhez en het is onduidelijk of ze hier nog aanspraak op kunnen maken. We besluiten om er dan maar een familiebezoek van te maken nu we hier toch zijn. Hoe iemand zich hier kan oriënteren is mij een raadsel (is het dat niet altijd voor mij...) maar uiteindelijk belanden we op het erf van Afonso's tante. Ze zit voor het huis op de grond, later blijkt dat ze niet meer kan lopen ten gevolge van een ernstig ongeluk waarbij ze onder een boom terecht kwam. Wanneer ze de littekens op armen en benen laat zien ben ik stomverbaasd dat ze dit overleefd heeft; geen idee hoe ver het van hier naar het naar een ziekenhuis is en daarnaast, hoe kom je aan transport. Wij zijn op de hele route vanaf Quebo tot hier geen enkel voertuig tegengekomen behalve de Italiaanse camper. Het weerzien is warm en er komen nog wat vrouwen hier en daar vandaan om ons welkom te heten. Ik kijk om me heen en vraag me voor de zoveelste keer af hoe mensen hier leven en overleven. Al hun eten verbouwen ze zelf of ruilen ze onderling. Ze verbouwen rijst als het kan, alle vrouwen maken palmolie, er zijn wat veldjes waarop maniok en pinda's worden verbouwd. De krukjes waarop we zitten zijn handgemaakt, de manden waarmee de palmpitten worden gewand zijn handgevlochten. De huizen zijn van leem en worden met gras bedekt, de materialen hiervoor komen gewoon uit het bos. Hier en daar zijn toch tekenen van gekochte waar, plastic teilen, kleding, een ring, een armbandje. We verkassen naar een ander groepje huizen waar Afonso's neef woont. Hij heet Amilcar, maar ze noemen hem ook vaak Cabral; hij draagt dan ook de beroemde Cabral muts. Samen met Amilcar zitten er nog 5 mannen op een soort verhoogde bank palmwijn te drinken. Het zijn allemaal vissers en ze wachten tot het tij goed is om uit te varen. Uiteindelijk zal dat niet gebeuren want ze drinken zoveel palmwijn dat uitvaren niet echt meer een optie is. De wijn hier is puur en zoet en vooral in de ochtend zit er nog weinig alcohol in – dat verandert in de loop van de dag met de genoemde gevolgen van dien. Er worden verhalen verteld over vroeger, er wordt veel gelachen, om ons heen de geluiden van het oerwoud, getsjirp, geblaf (van apen vooral), vogels vliegen af en aan, het is een soort paradijs, maar of het dat ook is om in te leven? Het eten wordt opgediend, lokale rijst (niet te versmaden en niet te vergelijken met de witte importrijst), palmolie en gegrilde vis. We eten met zijn allen uit een grote schaal en het is heerlijk!
Amilcar laat ons het terrein van Vieira, Afonso's broer zien, het is enorm! Ik ben niet goed in schatten, maar we lopen toch wel 15 minuten om van de ene punt naar de andere te komen. Het hele terrein grenst aan het water. Aan het uiteinde staat een klein dorpje met 'tijdelijke' hutjes. Hier wonen vissers uit Guinee Conakry. De huisjes staan hutje mutje bovenop elkaar, er zit geen echt erf bij, het is dan ook niet de bedoeling dat ze hier iets anders komen doen dan vissen. De tijdelijkheid van de nederzetting is relatief. De eerste migrant woont hier al 27 jaar... Een kampement niet ver hier vandaan is pasgeleden door natuurbeheer afgebrand. De bewoners weigerden te vertrekken hoewel ze verschillende keren gewaarschuwd waren dat ze weg moesten. Het is toch wel schrikbarend hoeveel immigranten uit Conakry in dit gebied zijn neergedaald. Wanneer ik vraag naar de reden van deze immigratie blijkt dat het vooral gaat omdat ze hier kunnen doen en laten wat ze willen terwijl visserij bijvoorbeeld in hun eigen land sterk aan regels gebonden is. Langzaam maar zeker wordt de eigen bevolking verdrukt. De oorspronkelijke bewoners, de Nalu, hebben de bossen en de omgeving altijd beschermd, zij leven van wat het bos en het water opbrengt maar kappen het bos niet voor bijvoorbeeld rijstbouw of andere landbouw. Het is dan ook aan hen te danken dat dit gebied nog zo puur en onaangetast is. Balanta's en Fula's, elk met hun eigen landbouwmethoden, hebben deze fragiele balans verstoord. De Balanta's hebben rijstvelden aangelegd, dit heeft niet eens zo'n enorme impact op het gebied, het zijn vooral de Fula's die met hun 'slash and burn' methode het bos stukje bij beetje vernielen. Als nomaden maakt het hen niet uit hoe ze een gebied achterlaten.
Teruggekomen in Jembereng ontmoeten we de Italiaan met zijn camper weer. Hij heeft alleen maar wat in de omgeving rondgelopen en heeft ondertussen een sleep van kinderen achter zich aanhangen. Later op de avond blijkt dat hij opnames gemaakt heeft met jongens uit het dorp en de jongen die met hem mee reist. Deze laatste maakt rap-muziek en ze hebben de kinderen uit het dorp het refrein leren rappen. Het is echt geweldig om te zien hoe die gastjes dit opgepikt hebben, ze zingen met volle overgave tegen de achtergrond van de prachtige natuur. De Italiaan is een gepensioneerde technicus die hier en daar wat ondersteuning geeft en projectjes financiert. Ondanks het feit dat hij af en toe echt wat mindere uitlatingen doet over de intelligentie van de doorsnee Guineeër heeft hij zijn hart wel op de goede plek zitten. Het is natuurlijk wel weer zo'n verhaal van iemand die denkt te weten waar mensen op zitten te wachten zonder hen zelf iets te vragen. Het risico van alweer een mislukt project ligt op de loer.
Bij het vallen van de avond komen eindelijk de apen waar ik gisteren met spanning op zat te wachten. Ik ken de naam van dit ras niet, het zijn mooie een beetje roodbruine slanke beesten. Ze zijn niet echt bang van mensen, maar ook niet zo brutaal dat je op je spullen moet letten. Ze slingeren van de ene boom naar de andere en vechten en ravotten dat het een lieve lust is. Jammer genoeg dit keer geen kolobus apen, naast de chimpansees toch mijn favoriet.
Tijdens een gesprek met Abubacar, de coördinator van het Jembereng project, horen we dat er sinds de vorige coup, nu ongeveer twee jaar geleden, bijna geen gasten meer hier geweest zijn. Daarnaast is natuurlijk ook nog eens de president van de NGO overleden, hij was het hart en de ziel van al de activiteiten van de NGO en dat is duidelijk te merken. Er zijn conflicten in het gebied, de bevolking is ontevreden omdat ze geen gebruik meer mogen maken van wat het bos hen gaf en ze niets in ruil hebben ontvangen. Een school en een waterput kan je niet eten, en dat was wat ze in ruil kregen. Er is een sterk iemand nodig om deze discussie tot een goed eind te brengen, het is maar de vraag of ze die kunnen vinden. De landelijke politiek helpt hier ook niet. Ze laten alles over aan de NGO's, maar die kunnen de wetten niet toepassen en staan dus eigenlijk met lege handen. De huisjes in Jembereng beginne duidelijk tekenen van verval te vertonen. Als er nu niets gebeurt staat er binnen een paar jaar alweer een ruïne van een mislukt project...
Er wordt gewacht op de ronde tafelconferentie in Brussen eind maart. Afhankelijk daarvan zal er misschien weer geld beschikbaar komen. De ruzie tussen de President en de 1ste minister zijn slechte tekenen, de bevolking maakt zich zorgen maar maakt zich ook erg kwaad. Hoe is het mogelijk dat binnen 1 partij op die manier publiekelijk ruzie gemaakt wordt? Een terechte vraag.
We hebben nog een dagje uitgetrokken om in Buba langs te gaan. Oud collega Albino woont en werkt daar al jaren en het is een vaste prik tijdens mijn vakanties om daar even een bezoekje te brengen. Ongelofelijk maar waar, op de terugweg komen we twee chimpansees tegen en daarna nog een groepje apen. Dat laatste was vroeger heel normaal, maar tegenwoordig is het erg zeldzaam geworden. Mijn dag is alweer goed.
In Buba is net als in Quebo het oude quartel (kazerne) weer helemaal opgeknapt, je ziet veel minder soldaten rondlopen. Er is wel een hoop geld tegen deze restauratie aan gegooid terwijl ik me toch sectoren kan voorstellen waar dat geld harder nodig is. Toch is het goed te horen dat de militairen zich echt in hun kazernes hebben teruggetrokken en zich niet meer mengen met politieke zaken. Dit natuurlijk tot het weer mis gaat...
We brengen een gezellige avond door bij Albino, hij is fanatiek in zijn werk toch heb ik wat vragen bij het nieuwe project van 'Effective Intervention' waar hij al jaren voor werkt. Het gezondheidsproject is zo goed als afgerond en nu richten ze zich op onderwijs. Ik heb alweer het gevoel dat het hen eigenlijk alleen te doen is om onderzoek en helemaal niet om de mensen die ze onderzoeken. Of dit ethisch verantwoord is weet ik niet. Het onderwijsonderzoek houdt hetvolgende in. Groepjes leerlingen in diverse dorpjes krijgen 1 jaar kleuterschool en daarna 3 jaar onderwijs in het Portugees. Tijdens de kleuterschool wordt nog Creolo of andere lokale talen gebruikt, vanaf de lagere school niet meer. Ze gaan onderzoeken of dit geen betere vorm van onderwijs is. Dat er in binnen- en buitenland stapels onderzoeken uitgevoerd zijn naar de voordelen van onderwijs in eigen taal is hem niet bekend! Hij coördineert het project maar is er natuurlijk inhoudelijk niet verantwoordelijk voor. Toch erger ik me er aan dat er alweer onderzoek gedaan wordt naar een bekende weg. Daarnaast vraag ik me eerlijk gezegd af wat het doel is van Portugees spreken in een land waar nog geen 10% van de bevolking deze taal machtig is. Zou het niet nuttiger zijn onderwijs te geven in landbouw en natuurbescherming zodat kinderen niet naar de stad vluchten om daar op de markt te gaan zitten met 1 pakje sigaretten die per stuk verkocht worden. Wat gebeurt er met deze kinderen na de derde klas? In hun omgeving is er dan geen school te vinden die op hun niveau les kan geven, de kans dat ze verder zullen studeren is minimaal end aar zitten ze dan met hun mooie Portugees (er van uitgaand dat ze dit inderdaad zullen leren). Ik beloof Albino alvast om de studie van Mart en Djalo (ea.) aan hem door te sturen. Lijkt me toch redelijk interessante lectuur. Hierbij aansluitend nog een beetje schokkend verhaal. Het project heeft een 40tal leraren getraind om les te gaan geven in deze scholen. Tijdens hun training kregen ze betaald en de enige voorwaarde was dat ze daarna 1 jaar voor het project zouden gaan werken. Toen ze na de cursus hun contract voorgelegd kregen waarin stond dat ze 150.000 CFA (230Euro) zouden verdienen plus zeker 50.000 aan extra inkomsten omdat ze in de dorpen moeten logeren, weigerden ze allemaal. Het was niet genoeg. Een leraar van het ministerie verdient de helft hiervan en krijgt geen extra's! In het binnenland zijn de kosten van levensonderhoud vrijwel nihil, ze houden dus echt geld over, een luxe die maar weinig mensen hier hebben. Ik sta echt versteld en het lijkt op het verhaal dat ik eerder thuis al hoorde. Toen ik gisteren van Johannes, de Nederlandse administratieve directeur van het Ziekenhuis Raoul Follereau (TBC en Aids) hoorde dat dit meer was dan hij verdiende moest ik toch ook even slikken...
Ik ben weer terug in Bissau en heb weer toegang tot internet. Even snel dit verhaaltje op het internet zetten en dan op naar Canchungo voor twee dagen. De tijd vliegt, ik moet nog heel wat mensen bezoeken en spreken, het zal niet allemaal lukken. Volgend jaar vraag ik 6 weken vrij..... (haahahahahaha).
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4810662
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 558
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-03
)
)
)
[_currentItemCount:protected] => 15
[_currentItems:protected] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[15] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-10-01
[title] => Ook de tweede stageweek overleefd!
[message] => Inmiddels zijn we alweer 2,5 week in Gambia en merken dat we al goed beginnen te wennen aan het ooh zo warme, arme en verre Gambiaanse land. We merken ook dat we steeds minder de nijging hebben om te schrijven over de dingen die we hier zien. Niet omdat dit niet nog steeds erg raar is, maar we accepteren het meer en kijken er veel minder van op dan in het begin! Een aantal dingen doen wij dan ook al zelf, terwijl we hadden gezworen om deze dingen nooit te doen. Grenzen verleggen we continue, maar dat moet ook wel. We merken goed dat Gambia nog niet heel bekend is als toeristisch land. Dit merken we vooral aan alle kinderen die op ons afstormen en de hele tijd Toebap schreeuwen. Dit betekend voor hun blanke. Je moet dan ook vooral niet opkijken als er 6 kinderen aan je beide armen hangen terwijl je er maar twee hebt. Gelukkig hebben we ook nog twee benen en een rug waar op te klimmen is. De moedervlekjes zijn ‘viezigheden’ en proberen de kinderen dan ook van onze huid af te vegen. Wanneer dit niet lukt gaan ze gewoon naar het volgende moedervlekje totdat ze eindelijk doorhebben dat dit niet gaat. Ons haar is ook een bijzonder fenomeen en word dan ook niet voorzichtig mee omgegaan. We voelen ons soms een beetje aapjes, met erg veel bezoekers, alleen de kooi om ons heen mist.
De afgelopen stageweek hebben wij ook veel dingen gedaan die wij eigenlijk absoluut niet wilden doen! Op de surgery ward (afdeling chirurgie) liggen veel kleine kindjes van een paar maand tot een paar jaar oud met flinke brandwonden. Deze hebben zij opgelopen doordat er een pot of pan met kokend water van de oh zo stabiele gaspit is gevallen. Deze kinderen zijn dan ook vaak voor de helft van hun lichaam verbrand. Erg sneu en je voelt gewoon de pijn door alleen al naar ze te kijken. De kindjes beginnen dan ook al met krijzen wanneer er een zuster of broeder naar ze toe komt, dit komt omdat ze eigenlijk getroumatiseerd zijn vanwege “dressing”, dit is de wondzorg. Tijdens de dressing wordt er niet aan pijnmedicatie gedaan, al hebben we dat eigenlijk überhaupt nog niet met ook maar iets gezien hier op de afdeling. De brandwonden worden besproeid met een zoutoplossing wat ontsmettend moet werken en worden daarna schoongeboend met watjes. Dit gaat ongeveer op dezelfde manier als dat je een aangekoekte pan moet schoonboenen. Hierbij schreeuwen de kinderen het dan ook uit van de pijn wat wij erg naar vinden om te zien en er bijna zelf van beginnen te huilen. De ouders zijn erg streng en proberen hun kinderen te laten stoppen met huilen door tegen de kinderen te gaan schreeuwen. Alsof er echt nul komma nul begrip is voor de pijn van het kind. Er wordt hier dan ook absoluut niet betuttelend gedaan naar kinderen toe. Volwassenen en kinderen worden op dezelfde manier aangepakt door de verpleegkundigen. Op gegeven moment werden wij door een verpleegkundige gepusht en ze zei dat wij ook de dressing moesten gaan doen. De eerste patiënt deed zij voor, en daarna mochten wij. De eerste patiënt was een volwassen vrouw en wij keken elkaar de hele tijd aan met de woorden dat wij dit eigenlijk absoluut niet wilden gaan doen. Dit is niet de manier van wondzorg zoals wij dat in Nederland leren en wij vonden het ook wat onmenselijk. Daarbij waren de volgende patiënten de kindjes! Toch deden wij maar een schort om en probeerden deze grens te overwinnen met het idee dat wij toch nog wel ergere dingen zouden moeten doen hier in Gambia. Een van de kindjes begon toebab, toebab, toebab te krijsen tijdens de dressing, dit raakt je toch wel enorm. Samen hebben we van de brandwonden van 3 jonge kindjes verzorgd. De laatste patiënt voor de dressing was een vrouw met een enorme hap uit haar been door een wond die was veroorzaakt door diabetes. Deze wond was begonnen met een heel klein wondje waar de arts in eerste instantie niets aan wilde doen. Nu was de wond ongeveer zo breed als een volleybal geworden en was geler dan geel door infectie. Daarbij was er ook nog wat dood weefsel te vinden in deze wond wat met een mesje weggesneden moest worden. Gelukkig kreeg deze vrouw pijnstillers, geintje natuurlijk. De vrouw was in het Gambiaans met van alles aan het vloeken waardoor een andere patiënt die tegenover haar lag erg moest lachen, zij was natuurlijk al aan de beurt geweest. Aniek trok wit weg en wist niet hoe snel ze erbij moest gaan zitten. Marije mocht ondertussen verder gaan met snijden in het been van de mevrouw, maar wilde dit natuurlijk echt niet doen! Na de wondzorg mocht deze mevrouw diclofenac toegediend krijgen in haar bovenarm. Marije wilde dit wel doen, maar als blikken konden doden dan was Marije nu doder dan dood geweest. De mevrouw vond haar niet meer zo aardig na de heftige wondzorg en dan ook nog eens een injectie. Ja… sorry. Later is Marije maar even weer naar de mevrouw toe gegaan om haar excuses aan te bieden dat ze zoveel pijn moest lijden. Ze lachte (gelukkig) alweer, want we zijn tenslotte in “The smiling coast of Africaaaa!”.
Op de afdeling is ook een man binnengekomen die op de fiets is aangereden door een taxi. Tijdens dit ongeluk is hij met zijn hoofd op een steen terecht gekomen, waardoor er een grote glip in zijn hoofd is gekomen. We konden heel diep in zijn hoofd kijken. De familie van de man woont een eindje verderop en tijdens het ongeval had de man geen telefoon bij zich. Oftewel… de man kon zijn familie niet vertellen dat hij in het ziekenhuis lag. Familie doet erg veel voor patiënten. Familie helpt met douchen, geven de patiënten te eten en noem maar op. De familie van deze man weet nergens van en dus heeft hij geen schone kleding om aan te trekken… Niemand die dit voor hem regelt…. Ook heeft de man geen geld bij zich. In het ziekenhuis waar wij werken zijn een aantal medicijnen gratis aanwezig, moet een patiënt andere medicatie krijgen dan moet familie dit kopen bij een pharmacy. Voor deze patiënt gold dus, geen geld, geen medicijnen. Toen deze man ongeveer een dag op onze stageafdeling lag vroegen wij ons af of hij wel eten kreeg… maar ook hierbij gold geen familie geen voedsel! Het ziekenhuis deelt wel 2x per dag een maaltijd uit (die er overigens echt heel vies uitzien), maar aangezien de man geen kopje en lepel bij zich had zou hij niks krijgen. Ongelofelijk niemand die zich druk maakt. Daarom hebben wij maar een oplossing bedacht.
Op onze vrije zaterdag zijn wij uitgenodigd door een medewerker van het hostel waarin wij verblijven. Hij nodigde ons uit om bij zijn gezin thuis te komen. We hadden het vermoeden dat deze man het niet zo heel erg breed had. Toen de taxi ons naar zijn huis bracht werd deze gedachte bevestigd. We kwamen echt in een achterstandswijkje terecht waar huizen op hutjes lijken en kindjes op bloten voeten en veel te grote kleren rondlopen. We hebben een grote zak rijst gekocht voor zijn vrouw en maakten de kinderen blij met wat speelgoed en kleding uit Nederland! De man heeft 3 kinderen, maar kan helaas alleen zijn oudste dochter naar school sturen. Om 1 kind naar school te kunnen sturen betaal je 500 Dalasie per 3 maanden, dus 10 euro. Hier schrokken we wel even van. In Nederland kopen wij Nike schoenen voor 120 euro. Of een winterjas voor meer dan 100 euro… En regelmatig een reep Tony Chocolony chocola voor 3 euro (wat een kind een maand lang naar school kan sturen)… We hebben er even aan zitten denken om een deze mensen een bedrag te geven zodat de kinderen naar school kunnen gaan. Maar voor de kinderen zou de teleurstelling waarschijnlijk nog veel groter zijn zodra dat geld op is en ze daarom niet meer verder kunnen op school. Daarom hebben we dit maar niet gedaan. Ondanks dat deze mensen het best slecht hebben werden we verast met een heerlijke maaltijd. Sla, komkommer, tomaat, ui, vis (inclusief kop natuurlijk) en AARDAPPELS!! Het was echt heerlijk en we zaten bomvol! Tot onze verbazing kregen we hierna nog een bord met eten!! Dit zag er alleen iets anders uit… sterker nog het zag er precies hetzelfde uit als het ziekenhuisvoedsel, fijn geperste rijst met gele melk, verschrikkelijk. We vonden het heel erg onbeleefd, maar kregen hiervan echt geen 2 happen door onze keel. Gelukkig geloofden ze dat we erg vol zaten en zaten er 30 hongerige kindjes toe te kijken die ons heel graag wilden helpen met eten!
Aanstaande maandag beginnen wij voor twee weken op de pediatric ward, de kinderafdeling!! Hier hebben wij ontzettend veel zin aan!
PS: Bedankt voor de leuke reacties die worden geplaatst onder de verhalen! We vinden het erg leuk om te lezen dat er zo met ons wordt meegeleefd.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4945306
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1091
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => ook-de-tweede-stageweek-overleefd
)
[16] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-25
[title] => Een terugweg om NOOOOIT meer te vergeten
[message] => Op zondag hadden wij ons laatste vrije dagje alweer en wilden deze goed besteden op een luxe plek van Serekunda. Wij zochten het beste hotel van Serekunda op en konden hier zwemmen en genieten van het strand. Onze vriend van het hotel had een taxi voor ons geregeld (een betrouwbare). De chauffeur zette ons af bij het hotel en we spraken af dat hij ons om 18:30 uur weer op moest halen. Elke ochtend wordt er in het hotel van 11:00 uur tot 11:30 uur gieren gevoerd. Dit konden wij dan ook zien en er kwamen wel dertig gieren op het eten af. Hierna gingen we lekker aan het zwembad liggen tot een uurtje of 17:30. En toen begon het avontuur…
De taxichauffeur zou ons om 18:30 uur komen ophalen op dezelfde plek als hij ons had afgezet. Tegen de tijd dat wij op de afgesproken plek stonden was het nog maar 18:00 uur en moesten we dus eventjes wachten. Na wel 100 keer aangesproken te zijn geweest, nee te hebben geschud en hebben laten weten dat wij niks willen kopen, geen taxi willen, geen tweede vriendje willen of wat anders begonnen wij ons toch wel zorgen te maken of meneer de taxichauffeur wel zou komen opdagen. Inmiddels was het ook al 18:45 uur geweest en probeerde Marije de man te smsen, maar helaas, geen saldo meer! “Oké, hij zou vast wel komen” zeiden we tegen onszelf. Er kwam een Gambiaanse vent voorbijgelopen met een Nederlands shirt aan. Hij zag dat wij Nederlands waren en was helemaal enthousiast over Nederland (hij was er alleen nog nooit geweest). De vent probeerde Marije te versieren door een ketting bij haar om te doen, maar NATUURLIJK was deze niet gratis. Wij probeerden de vent duidelijk te maken dat wij geen geld bij ons hadden en dit vond hij geen punt. Als we morgen weer kwamen konden we morgen wel betalen. Maar nee, hier trapten wij natuurlijk niet in. Tenslotte wilden wij graag naar ons hotel toe en wisten niet zo goed hoe we dit moesten gaan doen. Wij waren gewaarschuwd door Sankung (onze begeleider) dat je hier in Gambia niet zomaar een taxi moest pakken, omdat ze ons dan veel en veel teveel zouden laten betalen en ze niet te vertrouwen waren. De vent van de ketting stond nog bij ons en had door dat wij ons zorgen maakten of wij wel thuis zouden komen. “I’ll help you!” zei hij. “I like you girls and I like Holland so I will help you”. Vol vertrouwen liepen wij met deze vent mee naar de plaatselijke Bush Bush (boesj boesj). Dit koste maar 8 dalasi per persoon (16 eurocent). Vol vertrouwen stapten wij de Bush Bush in en de vent stapte hier ook bij in… “You can go now, we will be fine” vertelde we hem. Hij keek verbaast op en zei: “But, what do I have now???” Al snel kwamen we er achter dat ook de weg wijzen naar de taxi niet geheel gratis was voor hem! Hierop hebben wij hem nogmaals duidelijk gemaakt dat wij geen geld hadden net zoals dat wij hem dat verteld hadden bij het verkopen van de ketting. De vent keek niet erg vrolijk en stapte de boesj uit. Eindelijk zaten we in een busje op weg naar huis, dachten we… Een van de mensen in de taxi vroeg aan ons naar welk ziekenhuis wij toe moesten. Het Serekunda Hospital, ja oké, maar er zijn er twee! En denk je dat die twee ziekenhuizen andere namen hebben? Nee, er zijn twee Serekunda Hospitals hier. Na dus ongeveer tien meter te hebben gereden schreeuwden wij dat wij er weer uit moesten en sprongen snel uit de bus en bedankten de mensen die er zo alert op waren dat wij in de verkeerde taxi zijn gaan zitten. “Oké, hoe komen we nu thuis?”
Ondertussen werd het donker en hing er onweer in de lucht. Marije raakte al in paniek en Aniek scheet eigenlijk ook al in haar broek maar probeerde zich groot te houden voor Marije. We hielden een taxi aan en vroegen de man of hij wist waar het Serekunda Hospital is. “Yeah ofcourse!” zei hij. We vroegen hem wat hij ervoor wilde hebben en hij vroeg maar 150 dalasi (3 euro). Na nog een keer duidelijk nagevraagd te hebben of hij wist waar het Serekunda Hospital is, stapten we bij hem in. Al snel werd het duidelijk dat de taxichauffeur de verkeerde kant op reed. Na een tijdje begon het ook enorm te regenen en was het buiten al donkerder dan donker. Overal waar je keek liepen zwarte mensen en we hebben nog nooit zoveel auto’s bij elkaar gezien en iedereen stak zomaar over, links van de auto, rechts van de auto, van achteren en van voren. We begonnen er een beetje aan de twijfelen of we vanavond nog wel thuis zouden komen. Marije zag het al helemaal niet meer zitten en Aniek loog dat zij er van verzekerd was dat wij wel thuis zouden komen.
Op gegeven moment klonk er een heeeeeel raar geluid onder de auto. Waarop Aniek aan de man vroeg wat het was. “It is the rain”… Als dat waar was zouden wij onze schoen op eten. Ondertussen begonnen mensen naar ons te seinen en schreeuwde een man op een motor naar ons dat er iets niet goed zat. Toen geloofde toch ook eindelijk de taxichauffeur dat er misschien toch iets mis was. Er bleek een HELE GROTE sherrycan vast te zitten onder de auto. De taxichauffeur moest hiervoor uit de auto en onder de auto kruipen. Dus de chauffeur parkeerde de taxi ergens midden op de weg en kroop onder de auto. Het regende zo ontiegelijk hard dat in de dertig seconden dat hij de sherrycan heeft weggehaald, de chauffeur helemaal doorweekt was. We konden weer verder rijden.
Eenmaal duidelijk te hebben gemaakt dat de chauffeur niet naar het goede ziekenhuis was gereden, reed hij naar het andere Serekunda Hospital toe. Ondertussen was het al 19:30 geweest en waren wij nog steeds niet thuis. Langzamerhand werden de wegen steeds bekender voor ons en werden wij opgelucht dat wij toch nog thuis zouden komen. Eenmaal bij het Hotel moesten wij nog uit de auto, terwijl het abnormaal hard regende, waaide en onweerde. Voor ons leek het meer op een orkaan, zo hard! We betaalden de man, pakten de spullen en sprinten naar de trap toe. Marije droeg de tas (die niet zo heel erg ligt was) en was dus niet de snelste. Aniek hield het al voor gezien en sprintte naar boven toe. Ondertussen is het al 20.30 en typen wij dit verslag met buikpijn van het lachen. Elke dag maken we weer wat nieuws mee en vragen ons af of er ooit een moment komt waarbij we gaan wennen aan deze manier van leven.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4944102
[countryId] => 79
[pictureCount] => 20
[visitorCount] => 1172
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/305/283_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => een-terugweg-om-nooooit-meer-te-vergeten
)
[17] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-22
[title] => De eerste stageweek zit er weer op
[message] => Dat wij veel verschillen zouden gaan opmerken tussen Nederland en Gambia dat wisten we, maar dat er ZOVEEL verschil zou zijn vinden wij toch echt wel schokkend. Een aantal dingen (eigenlijk een hele lijst) zullen wij vertellen in dit nieuwe verslag.
Op de Surgery ward liggen veel patiënten met abcessen (een ontsteking in het lichaam). Deze patiënten krijgen allemaal antibiotica. Een van deze patiënten was een klein meisje van zeven maanden, echt een cutie, met een abces onder haar oksel. Bij haar kon je erg duidelijk een grote bult zien die onder de huid zat. Wij wisten vanuit ervaring en theorie dat dit weggehaald moest worden en dat gebeurde dan ook op (pas) de derde dag dat zij in het ziekenhuis lag. De arts vroeg hierbij om assistentie van de studenten en zij moesten het kleine meisje vasthouden. Hold her like a man! Zei de arts, waarschijnlijk omdat de arts wist dat het meisje veel pijn zou gaan krijgen. In Nederland is het normaal om verdoving te krijgen wanneer er iets pijnlijks moet gebeuren. In Gambia denken ze daar helaas anders over… de arts begon zonder verdoving te snijden en het meisje begon erg te krijsen. Er kwam echt ongeloooooofelijk veel pus uit de abces, het leek wel een fontein (en dit werd gewoon op haar bed gedaan met een plastic zakje eronder om het op te vangen). Het was net als bij die filmpjes die je wel eens tegenkomt op Facebook of Youtube maar dan real live. Toen de arts klaar was met de behandeling kreeg het meisje verband op de plek. Het plekje was niet groter dan een duimafdruk, maar het meisje werd voor de helft van haar lichaam ingepakt met verband. 5 lagen verband worden vervolgd door een hele rol tape, wat ook weer pijnlijk wordt voor het meisje als ze eraf gehaald moeten worden. Wij begrijpen totaal niet waarom hier niet wat beter over wordt nagedacht en hebben erg moeite met het weinige inlevingsvermogen wat sommige artsen en verpleegkundigen hier hebben. Taken worden zonder communicatie naar de patiënt uitgevoerd en er wordt niet half gekeken naar of een taak wel goed is uitgevoerd.
Iedere ochtend worden de vitale functies gedaan (bloeddruk, pols, temperatuur en ademhaling), alleen wordt er vervolgens niks met deze uitslagen gedaan. Het blaadje wordt opzij gelegd en ‘vergeten’. Wanneer wij aangeven dat er een bloeddruk is van 80/50 (normaal 120/80), dan wordt hier nauwelijks naar omgekeken. Verder wordt er niet aan de patiënt gevraagd hoe het met hem of haar gaat, terwijl dat in onze ogen soms nog wel belangrijker is dan het meten van de vitale functies. Wanneer je echter aan een patiënt vraagt hoe hij/zij zich voelt, zeggen ze allemaal en elke dag dat het goed gaat! Er ligt werkelijk een doodzieke man op de afdeling die al weken niet meer kan eten doordat een tumor in de maag de doorgang van de maag naar de darmen blokkeert. Ook deze man zegt; I’m feeling okay! Terwijl hij voor ons gevoel een wandelen skelet is. De patiënten hier bijten echt op hun tanden en hoeveel pijn ze ook hebben, je zult ze niet snel horen. Een pijnpoli is dan ook iets waar ze werkelijk nog nooit van gehoord hebben.
Ook het doorspoelen van de naalden op de handen, armen en voeten van de patiënten is elke keer weer een uitdaging. Meer dan de helft van deze naalden zitten gewoon verstopt en mogen eigenlijk helemaal niet meer gebruikt worden. Toch wordt dit wel gewoon gedaan waardoor dit voor de patiënt erg pijnlijk is! Wij leren op school dat dit erg risicovol is en dat patiënten op die manier ontstekingen kunnen krijgen wat kunnen leiden tot een ontsteking van het bloed (sepsis)! De vloeistof wordt er met alle kracht in gespoten en soms ontstaat er hierdoor een grote bult onder de huid. Wanneer de patiënten een kick geven, wordt dit niet gewaardeerd door de verpleegkundigen. Lay down! Keep calm! Wordt er dan een aantal keer gezegd. Veel van deze dingen proberen wij aan te geven bij een soort hoofdverpleegkundige, maar in haar ogen zijn wij allemaal verpleegkundigen en doen wij allemaal ons werk op dezelfde manier! Wij hebben nu de nijging om die verpleegkundige een vliegticket naar Nederland te kopen om haar eens te laten zien hoe dat zeker wel anders gaat in de praktijk.
Tijdens het uitdelen van de medicijnen staan wij echt elke keer weer versteld. Flacons die moeilijk open te krijgen zijn worden gewoon op de tafel stuk geslagen waardoor er glassplinters door de kamer vliegen. Er wordt ondertussen gebeld met de mobiele telefoon. Als patiënt zijnde moet je ook erg alert zijn of je wel de goede medicatie in handen krijgt en of dit niet per ongeluk de medicatie van de buurman is. Er staan namelijk geen naamkaartjes op de bedden van de patiënten en geloof ons, de mensen heten hier geen Piet of Kees. Bepaalde namen komen vaak voor, de gemiddelde mens heet hier alles omtrent Fatoemata, Fatoemanta, Fatiemata, Fatamanka en ook Fatoe. Om het even makkelijk te maken.
Op zich staan wij er beste wel van te kijken wat wij in de afgelopen drie jaar hebben geleerd. Wij zijn toch wel trots op onszelf dat wij zoveel opmerken wat verkeerd gaat. Dit hadden wij drie jaar geleden waarschijnlijk nog niet kunnen doen. We beseffen ons hier na iedere stagedag weer hoe blij wij mogen zijn dat we in Nederland zijn geboren! Dit vangwege de ziekenhuisomstandigheden, maar ook vanwege het gewone leven. Na stage vinden wij dat wij wel wat quality time hebben verdient en gaan dan zonnen op het dakterras (heel erg vervelend). De zon die hier bijna altijd aanwezig is droogt dan ondertussen ons zelfgewassen wasjes. Het zweet druipt ons werkelijk van het hele lichaam af (hoeven we gelukkig ook niet meer te sporten). Het enige moment dat wij een warme douche hebben is dan ook laat op de middag wanneer de brandende zon de tank met water goed heeft kunnen verwarmen. Juist op het moment dat je dus verlangt naar een koude douche krijg je een warme en andersom.
Op donderdag begon onze 4e en laatste stagedag van de week. Zoals eerder beschreven hebben we het niet zo heel erg naar onze zin op de surgery ward, dus besloten we om het vandaag anders aan te pakken. We hebben de afdelingen geholpen met opstarten zoals iedere ochtend, maar rond het tijdstip waarop iedereen gaat slapen of eten vroegen wij aan een arts of we met hem mee mochten. Voor de dokter stonden 2 operaties gepland. De plek waar de operaties gebeuren heet het ´theater´, dit is een apart gebouw. Het ziekenhuis is helemaal open gebouwd. Alle afdelingen zijn een apart gebouw en als je naar een ander gebouw moet loop je dus via de buitenlucht. Ook het theater is een apart gebouw en patiënten die geopereerd moeten worden, worden via de buitenlucht de operatiezaal ingereden. In het theater zijn 2 operatiezalen. We hebben het idee dat de ene gebruikt wordt voor geplande operaties en de andere voor spoedgevallen.
De eerste patiënt die geopereerd werd was een jongetje van 16 jaar. Zijn testikel was niet ingedaald en daarom moest hij geopereerd worden. Hij kwam de operatiezaal binnen gelopen en werd met zijn armen vastgebonden op het bed. Hij kreeg plaatselijk wat verdoving en midazolam (rustgevend) via zijn infuus. Eindelijk heeft hij dus de hele operatie meegemaakt. Halverwege bleek hij wel erg veel pijn te hebben en kreeg daarom nog iets extra’s. De operatie zelf vonden wij niet eng om te zien, maar het was naar om iemand zoveel pijn te zien hebben. De operatiezaal is ook een bijzonder verhaal op zich. Er lopen continue dokters, verpleegkundigen en andere medewerkers in en uit de ruimte. Iedereen is met elkaar aan het praten terwijl de arts zich probeert te concentreren. Gambianen hebben nogal harde en vele stemmen dus praten lijkt meer op schreeuwende ruzie. In de operatiekamer gaat het er wel duidelijk sterieler aan toe dan op de afdeling. Er zijn veel dokters in dienst vanuit Cuba en wij denken dat zij er gelukkig nogal streng in zijn. Wel moet je er niet vanop kijken als een van de medewerkers onder de operatie in een hoekje gaat liggen slapen. Ook lopen er verpleegkundigen met muziekoortjes in. Verder gaat er af en toe en telefoon af en zijn er mensen die eten.
De tweede patiënt werd geopereerd aan in grote hernia. Deze patiënt kreeg wel een ruggenprik en heeft daarom minder gemerkt als de vorige patiënt. Het was erg interessant om dit te zien. Toen de operaties gedaan waren zagen we opeens dat er in de andere operatiekamer iets gaande was! Het bleek te gaan om een keizersnede en deze zou net gaan beginnen! We mochten zo van de ene operatiekamer in de andere lopen en deze keizersnede bijwonen. (De aller eerste!!) De buik van de moeder werd erg snel open gesneden. Hierna werd er een paar keer hard op de bovenbuik van de vrouw gedrukt en toen kwam er super snel een hoofdje uitsteken! Na een paar keer drukken op de buik kwam ook de rest van het lichaam. Hier worden wij nou gelukkig van!!! Het kindje werd een klein bedje gelegd, maar huilde niet. Dit duurde even en we schrokken hier van. Ook leken de verpleegkundigen even in paniek en hielden het kindje op de kop. Het kreeg een paar harde klappen op de onderkant van de voeten en toen kwam gelukkig het verlossende geluid van een huilende baby! Als je dacht dat dit het einde was heb je het fout. De buik van de vrouw moest nog worden dichtgemaakt. De dokter was net begonnen en toen viel de stroom uit….. Het kan allemaal hier. Het werd pikdonker in de ruimte en de buik bloedde door. De dokter zei: I need light, she’s bleeding!!! Aniek had toevallig haar telefoon opzak en stond nog geen seconde later een keizersnede bij te schijnen met de zaklamp van haar telefoon. Wie had dat kunnen bedenken….. ongelofelijk, maar blij dat we konden helpen. Gelukkig duurde de stroom uitval niet lang. Na deze operatie zat onze stage dag er al weer zo goed als op.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4943469
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1643
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => de-eerste-stageweek-zit-er-weer-op
)
[18] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-20
[title] => Stagelopen in het Serekunda ziekenhuis
[message] => Op 19 sep. 2016 begon onze eerste stagedag. Officieel is dit van 8:00 uur tot 14:00 uur. Sangkung vertelde ons om op de eerste dag niet voor 8.30 uur te komen, omdat iedereen standaard te laat is en wij anders als eerste zullen zijn. Zelfs nog voordat de security aanwezig is. We kregen een enorme rondleiding door het ziekenhuis en gingen ieder kantoortje af. Overal stelden we onszelf voor en we kregen van iedereen dezelfde vragen: Hello, how are you? Where are u from? How long do you stay here? Welkom to The Gambia! We hebben alles gezien, de grote keuken, de linnenruimte, de tandarts, gynaecologen etc. Hierna werden we 2 om 2 naar onze afdeling gebracht. Marije en ik starten op de surgery ward. Hannalie en Naomi beginnen op de medical ward en na 2 weken zullen wij wisselen. Kort gezegd liggen er op de surgery ward patiënten met o.a. brandwonden (vaak vanwege het koken op open vuur), veel diabetes, HIV, urologische- en gynaecologische problemen. Eigenlijk ligt er dus van alles door elkaar. De mannen liggen met elkaar in een grote zaal van 16 bedden en de vrouwen liggen samen in een grote zaal van 8 bedden. Als alle vrouwen bedden vol liggen komen ze bij de mannen te liggen, ze krijgen dan het achterste bed omdat ze dan nog een beetje privacy hebben…… andersom gaan ook de mannen naar de vrouwen kant. Als alle bedden vol liggen komen er meer mensen in 1 bed te liggen! Toen wij binnenkwamen werden we niet opgevangen door een verpleegkundige. Er liepen ongeveer 10 studenten om ons heen die ook hun eerste dag hadden en ook zoals ons niet wisten wat ze moesten doen. Verder waren er een aantal vaste medewerkers. Vrijwel meteen werden we mee geroepen omdat er iets zou gebeuren. We liepen naar een man wiens katheter moest worden verwisseld. Er stonden al 10 studenten om hem heen en eigenlijk schaamden we ons dood dat wij ook nog zouden meekijken. Samen met de studenten moesten we een soort muur vormen, zodat mede patiënten niks zouden zien!! Het geslachtsdeel van de man was een tijd geleden geïnfecteerd en hier was niks aan gedaan en dus zag dit er uiteindelijk zo erg uit dat alle huid was verdwenen. De katheter van de man zat niet meer goed en werd daarom vervangen. Hij zag eruit alsof hij immens veel pijn had en dat geloofden wij meteen! De katheter werd vervangen door 1 verpleegkundige, terwijl dit normaal in Nederland door zeker 2 verpleegkundigen word gedaan omdat je elkaar de steriele materialen aan moet geven. De verpleegkundige gaf aan dat het bij deze man niet steriel hoefde, omdat hij toch al geïnfecteerd was. Ja, schokkend!! De ballon die in je blaas zit om de katheter op z’n plek te houden werd leeggehaald met een spuitje en het water werd gewoon uit het raam gespoten!! Even later toen wij weer waren gaan zitten hoorden we opeens buiten en vrouw ontzettend hard huilen. Dit was echt een hartverscheurend geluid. We vroegen ons af wat er aan de hand was, tot dat we door hadden dat er iemand was overleden. Blijkbaar gebeurt dit 1 of 2 keer op een dag. De overledene was een vrouw van 35 jaar oud met HIV. De vrouw die buiten huilde was haar moeder. De overleden dame had 2 kleine kindjes en ook hun vader was al overleden….. De verpleegkundige begon haar te verzorgen. Ze drukte met een hand op haar gezicht om haar ogen en mond te sluiten. De vrouw werd in een doek gewikkeld en werd daarom alle kanten op gerold. Het hoofd wiebelde van links naar rechts op en de ogen en mond gingen telkens weer open. Erg naar om te zien. Ook haar infuus werd er nog snel uitgehaald. In Nederland zou je dit niet meer doen omdat de patiënt dan leeg kan bloeden aangezien er geen antistolling meer word aangemaakt door het lichaam. De grote tenen van de vrouw werden aan elkaar gebonden en toen ook haar hoofd ingepakt was kwam nog snel haar vader binnen. Hij was net op tijd om afscheid te nemen. De vrouw lag als een mummie in de doek en deze werd nog eens extra hard vastgeknoopt om haar nek. De vrouw zou vandaag of morgen al begraven worden, dit moet volgens het islamitische geloof al binnen 24 uur gebeuren. We stonden half huilend toe te kijken terwijl we deze onbekende vrouw helemaal niet kenden. Ondertussen lagen de andere patiënten nog gewoon in hun bed erom heen. Toen kwam een karretje binnen gereden en ze werd meegenomen… Hierna zat ons hoofd bomvol en hadden we last van hoofdpijn. Het laatste uurtje hebben we op de stoel gezeten net als alle andere studenten die gewoon met hun telefoon zaten te spelen. We waren blij toen het 14.00 uur uur was en we konden gaan. Teveel informatie en ontzettend indrukwekkend.
Met alle goede hoop gingen wij de tweede stagedag tegemoet. We trokken dezelfde werkkleding aan als de eerste stagedag aangezien we niet zoveel uniforms hebben meegenomen. Dit vinden ze echter geen probleem. We begonnen met het “schoonmaken” van de nachtkastjes van alle patiënten. Daarna werden met alle studenten de vitale functies gemeten (temperatuur, bloeddruk, pols, ademhaling). Er was echter maar één bloeddrukmeter en één thermometer op de afdeling. Hierdoor stonden er minstens zes studenten om een patiënt heen. Hierbij stond de helft op hun mobiel te spelen en namen Aniek en ik dit maar even over. Het bloeddruk apparaat gaf soms bijzondere uitslagen was dus helemaal niet betrouwbaar was. Sommige mensen waren zo dun, dat de band van de bloeddrukmeter te groot was. Deze moesten we dan maar even vasthouden en de kindjes werden overgeslagen, omdat er geen bloeddrukmeter aanwezig was voor kleine kinderen… De temperatuur werd gemeten onder de oksel. In Nederland wordt dit via het oor gedaan aangezien de temperatuur onder de oksel…. Wanneer iemand een temperatuur heeft van …. Kan het dus maar zo zijn dat diegene koorts heeft. Ook erg betrouwbaar. Veel patiënten hadden hierdoor een temperatuur van 35 graden. Hier werd dan ook niet raar van opgekeken en we moesten het maar gewoon accepteren. Na iedere patiënt moest je de thermometer schoonmaken met watjes en alcohol. Deze waren echter al op de helft van de patiënten op. Hier waren dan ook geen nieuwe voor. De oude watjes werden weer gebruikt. Er wordt vrijwel niet gevraagd aan de patiënt hoe het gaat met hem of haar. Er wordt geen pijnscore of niks bijgehouden. Het meten van de vitale functies duurde zo’n anderhalf uur! Verder regelt de familie het ontbijt en zorgt de familie dat de patiënt gewassen wordt. Iedere patiënt gaat in de ochtend onder de douche. Wij zagen een aantal wonden die wij persoonlijk niet onder die douche zouden hebben gezet. De douches zagen er smerig uit en hiervan zal de wond echt gaan infecteren. De wonden zitten vol met vliegen (ramen staan wagenwijd open) en er loopt een kat rond op de afdeling. Wij zien hier veel mensen met pijn, alleen zeggen de meeste patiënten dat het wel oké gaat. Hier doen de verpleegkundigen dan ook eigenlijk niks aan. Toen het ongeveer 11.00 uur was vond een van de verpleegkundigen dat ze wel genoeg gedaan had en ging eerst uitgebreid picknicken waarna ze tot en met het einde van de dienst ging slapen. Het einde van de dienst is om 14 uur! Overigens is onze laatste student-collega pas om 10.30 uur binnengekomen. Alleen wij keken hier van op. Dit is allemaal erg normaal.
De wondzorg werd gedaan door een speciale verpleegkundige. Zij wreef echter met de watjes wel tien keer over dezelfde plek van de wond wat erg pijnlijk was voor de patiënten. Wij gaven haar aan dat zij beter kon deppen, omdat dit anders te pijnlijk is. Een van de patiënten was het hier hélémaal mee eens! Do it like the Holland way! Zei hij. Hier was de verpleegkundige het alleen niet helemaal mee eens en boende vrolijk verder.
Om 12.00 uur werden de medicijnen volgens schema uitgedeeld. Alleen moest natuurlijk eerst nog wel alle medicatie worden opgeschreven en worden opgehaald in de apotheek. Hierdoor werden de medicijnen iets vertraagd en had de laatste patiënt pas om 14.00 uur de medicatie gekregen. Medicijnen die niet aanwezig zijn in de apotheek, moeten worden gekocht door de familie bij een andere apotheek. Wanneer zij hier geen geld voor hebben, krijgt de patiënt dit medicijn niet.
We merken dat we onze kennis goed los kunnen laten op alles wat ze hier eigenlijk fout doen. We worden erg op de proef gesteld als we spreken over geduld… In Nederland zouden we alles wat we vandaag hebben gedaan in ongeveer drie uurtjes moeten doen.
Wij hopen een beetje te kunnen wennen aan de groter verschillen tussen Gambia en Nederland. Ook hopen wij dat jullie dit dan ook snel zullen lezen in onze reisverslagen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942976
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1451
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => stagelopen-in-het-serekunda-ziekenhuis
)
[19] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-17
[title] => Leven in de Gambiaanse cultuur
[message] => Zoals beloofd zouden we in ons derde reisverslag verder vertellen over de vismarkt in Serekunda. Ook dit was een hele beleving voor ons. Onderweg merkten we al snel dat het een drukke bezigheid was. Ook kwam er een geur op ons af waar we even een paar keer bij moesten nadenken wat die geur nou precies was. Hier kwamen wij snel genoeg achter toen er een aantal vissen in de zon lagen met wel honderden vliegen erop. Hierbij vroegen wij dan ook aan Sangkung of hij wel eens vis kocht op de markt. Yeah ofcourse! Reageerde hij met een grote glimlach. We kochten de potjes en pannetjes die we dachten nodig te hebben voor de komende maanden en Sangkung ging druk in de weer om de gevraagde prijs een heel stuk af te dingen. Op deze momenten zijn we echt ontzettend blij dat hij bij ons is, anders zouden we echt veel en veel te veel betalen. Na alle spulletjes bij elkaar te hebben gepakt gingen we door naar de supermarkt voor eten. Ondertussen is Aniek nog steeds niks anders aan het doen dan klagen klagen klagen!
‘S avonds hebben we onze eerste eigen maaltijd gekookt met de pannetjes die we op de markt gehaald hebben. We koken op een 1 klein gaspitje dat op een kleine gasfles staat, erg wiebelig. We hebben rijst gekookt met wat groentes en vlees. De saus was gigantische heet en het zweet brak ons uit. Naomi houdt wel van pittig eten en dat konden wij dan ook goed merken. De dag erna (zaterdag) gingen we naar het strand. De afspraak was dat wij om 10:00 uur door Sangkung werden opgehaald. Toen kwamen we er al snel achter wat de tijd hier in Gambia betekend, aangezien we uiteindelijk pas om 16:00 uur naar het strand vertrokken! In de tussentijd hebben wij gewacht in zijn huis en op de kinderen gepast. Ook kregen wij lunch bij Sangkung, dit was rijst met vis/vlees gemengd en heeeel veeeeel kruiden! Ook zaten hier de graten nog overal bij tussendoor. Een van de kinderen at met de handen ze smakten zo hard! Beetje apart en hier moeten we wel echt aan wennen. Het hongergevoel wordt hier niet echt beter van.
Toen was het dan eindelijk tijd om naar het strand te gaan. Het is echter regenseizoen in Gambia tot en met half oktober. Af en toe komt het geheel onverwacht met bakken uit de lucht vallen. Soms duurt het een paar minuutjes en soms veeeeel langer. Sankung wilde in eerste instantie niet mee zwemmen, omdat hij het niet kan. Hier in Gambia kennen ze geen zwemlessen. Kinderen gaan met vriendjes naar het strand, zonder ouders en gaan gewoon de zee in wat dus eigenlijk best gevaarlijk is. Uiteindelijk hebben we Sangkung zover gekregen dat hij mee is gaan zwemmen toen wij hem beloofde om hem zwemles te geven. De zwemles was erg lachwekkend! Opeens werden we voor het eerst verrast door het regenseizoen en kwam het keihard uit de lucht vallen. Hier zouden we letterlijk in kunnen douchen. Voor het eerst wisten we weer hoe het was om kou te voelen. Alhoewel de regen ook warm aanvoelde.
Op zondag werden we uitgenodigd door Sangkungs vrouw om samen met haar een traditionele Afrikaanse maaltijd te maken. Ze was niet bang om ons aan het werk te zetten…. We hebben van 10:30 uur tot 14:00 gekookt. We maakten de maaltijd genaamd: Suppa. Dit was een gerecht waar de vissen in gingen waar wij afgelopen vrijdag op de markt mee hadden kennis gemaakt (ja, die met die vliegen). Op een of andere manier leek het toch minder erg op het moment dat wij hier zelf mee aan de slag gingen. De vis rook nog wel vers en we mochten dit zelf bereiden. De vrouw van Sangkung, Omie, haalden de schubben van de vis en de ingewanden eruit en toen mochten wij de vis verder schoonmaken en hier sneetjes in maken. De hele vis werd dan ook gebruikt in de Suppa, ogen en kop, alles ging erin. Op dit moment vertrok de eetlust van Marije enorm, Aniek ging vrolijk verder. Het smaakte al met al best goed! Wel erg pittig, waar we aan moeten wennen. Naomi en Hannalie schijnen niet echt moeite te hebben met de manier van eten en bereiden, waardoor wij soms wel worden gemotiveerd om door te gaan met de Gambiaanse manier van leven.
In de avond zijn we naar de Crocodile pool geweest. Dit lag ergens afgelegen in echt wat je noemt een krottenwijk! Het was een hele safari om er te komen met de auto, de regen heeft veel impact gehad op de wegen. De straten stonden blank en waren glibberig. Sangkung heeft de auto geparkeerd en we gingen te voet verder. Het park is voor de Gambianen een soort heilig park waar zieke mensen, onvruchtbare vrouwen en studenten komen om te bidden. In hun ogen brengt dit geluk. De krokodillen zijn volgens de bevolking ook tam vanwege dat het park heilig is. Dit was dan ook onze enige zekerheid dat de krokodillen tam waren en ons niet zouden bijten. Na heel wat moed hebben wij de krokodillen kunnen aaien. Je kunt merken dat het een heilig park is, aangezien er met veel liefde voor de krokodillen wordt gezorgd. Er leven er maar liefst 100 en krijgen 2,5 kilo vis per krokodil op een dag te eten. Hiervoor moet dus dagelijks 250 kilo aan vis worden gehaald. In een schriftje kon je een donatie geven voor het voedsel van de krokodillen.
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942975
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1214
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => leven-in-de-gambiaanse-cultuur
)
[20] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-16
[title] => Om over naar huis te schrijven...
[message] => Niet, niet, niet om over naar huis te schrijven! Dit vonden wij eigenlijk wel een goede titel voor onze eerste indrukken samengevat. Onze eerste paar uurtjes bestonden dan ook vooral uit ongeloof en shock. Inmiddels zitten we nu naast elkaar op bed dit tweede reisverhaal te typen, dus hebben dit allemaal goed kunnen verwerken (waarbij Marije al met hoofdpijn is wakker geworden, teveel indrukken!). Er is echt al zoveel op ons afgekomen dat het tijd wordt om weer iets te schrijven.
We waren gebleven bij de vlucht vanaf Marokko naar Gambia. We dachten dat dit een rechtstreekse vlucht was, maar het vliegtuig heeft ook nog een technische stop gemaakt in Guinnea- Bissau. Dit is een klein landje in de buurt van Gambia. Echt precies kunnen we het jullie niet vertellen, want we hebben geen internet! In Guinnea- Bissau zijn we een half uurtje gestopt, hier stapten een aantal mensen uit en weer in het vliegtuig. Daarna konden we weer doorvliegen naar Gambia. De laatste uurtjes van onze vlucht waren ZWAAR. We waren ondertussen al bijna 24 uur wakker en konden niet slapen in het vliegtuig, want echt bijna iedere Gambiaan die in het vliegtuig zat had minsten 3 kinderen bij zich. Het was ongeveer vergelijkbaar met een babyboom, maar dan in een vliegtuig… Tijdens het vliegen hebben we daarom een klaag uurtje ingelast en voelden we ons al steeds meer opvallen tussen al die donkere mensen in kleurrijke gewaden en bijzondere hoofdversieringen. Eenmaal aangekomen komt het besef toch steeds meer dat we echt héél ver van huis af zijn en dat wij hier niet maar een weekje op vakantie zijn. Totaal andere wereld! Toen wij het vliegtuig uitstapte plakten we vrijwel meteen van de warmte. De luchtvochtigheid is erg goed voelbaar (bij deze klagen wij nooit meer over de drukkende luchtvochtigheid in Nederland…). Er stond bij binnenkomst van het vliegveld een poortje wat iets weg had van de Nederlandse douane van het jaar nul. Wij moesten een formulier invullen met onze naam en paspoort nummer en wat we hier wel niet kwamen doen. Nadat we dit ingevuld hadden mochten we doorlopen en kregen onze eerste stempel in het paspoort! Toen kwamen we er direct achter wat corruptie in Gambia betekend. Onze koffers werden gescand en van ons allebei kreeg een van de twee koffers een grote S met krijt erop getekend. Dit betekende dat wij onze koffers moesten laten controleren. Dit ging echter wel even wat anders dan hoe dat bij ons in Nederland zou gaan. Alleen de koffer van Aniek werd meegenomen en ze mocht kiezen, €20 betalen, of de koffer openmaken voor inspectie. Aangezien wij niks te verbergen hebben, kozen we voor het laatste. De koffer werd geopend en van alles werd eruit gehaald. Ziekenhuishandschoenen??? Vroeg de man, heb je daar een vergunning voor? Maar natuurlijk hadden wij dat niet, aangezien het in Nederland doodnormaal is als je een pak handschoenen meeneemt als verpleegkundige. Ook had hij werkelijk geen idee wat een stethoscoop was. Dit vond hij dan ook wel een opvallend verdacht voorwerp. De man nam uitgebreid te tijd om alles open te trekken en te bekijken. Ondertussen was er al een Gambiaan naar Marije gestapt met; Helloooow, how are you? Your first time here? You Married? Hier gaf Marije natuurlijk uit fatsoen gewoon antwoord op en de Gambiaan was ongeveer op slag verliefd (logisch, rijke Europeanen willen hem vast wel mee terug nemen naar Nederland). Marije gaf aan bij de man dat zij en haar vriendin Aniek niet begrepen waarom de koffer zo werd doorzocht. Wij kwamen hier echter voor werk en waren verpleegkundigen in het ziekenhuis van Serekunda. Toen viel voor hem het kwartje en liep naar zijn collega toe. It’s enough it’s enough zei die tegen zijn collega. De koffer hoefde niet meer doorgezocht te worden. Gelukkig maar, want ondertussen brak Aniek al en wilde zo snel mogelijk weg daar. Gelukkig stond onze chauffeur Yankuba al op ons te wachten. Don’t cry! Welcome to the Gambia! Toen wij naar zijn busje liepen werden onze koffers al voor ons gedragen (niet dat wij hier om hebben gevraagd) en bovenop het busje van Yankuba gezet. Gelukkig werden deze vastgemaakt met iets wat op een touw leek (leek echter meer op een flosdraadje).
Na een stukje rijden arriveerden wij bij ons hostel. Hier liggen wij gezamenlijk op onze kamer wat samenvattend onze titel is geworden… niet om over naar huis te schrijven. De bedden hebben een lattenbodem wat lijkt op hoe wij vroeger onze boomhutten bouwden. Het toilet beschikt over een halve wc-bril die prima nog een ronde mee kan, als je geen erge verwondingen op wilde lopen kon je hier beter niet op gaan zitten. De koelkast konden wij niet aanzetten aangezien het stopcontact uit de muur kwam vallen en het eerst volgende stopcontact zat op drie meter hoog in de muur. Verder kwam de deur van de kledingkast uit zijn scharnieren vallen. Voor de rest zijn lekkagevlekken, afgebladerde verf en dode muggen op de muur helemaal niet opvallend meer hier. Het water is koud en voor een aantal uur per dag hebben wij geen stroom. Toen begon de ellende (Ja het werd steeds erger), het was ondertussen al zes uur in de ochtend, waren ongelooflijk moe en bezweet en moesten eigenlijk alles even verwerken. Het bed werd opgemaakt en de klamboes werden in elkaar gezet die ergens opgehangen moesten worden. Maaar waaaaaaaaaaar? Aangezien het plafond drie meter hoog is en Aniek 1,50 meter hebben wij onze creativiteit er al op los moeten laten. Op elkaars nek? Nee, niet verstandig. Op de tafel gaan staan? Nee die wiebelt. Marije ging dus maar op het bed staan en maakte kennis met de lattenbodem. Niet om over naar huis te schrijven. Oké denk denk denk! Ja! Zei Aniek, jij had toch een selfiestick bij je? En warempel kwam de selfiestick tot aan het plafond. Hierbij was Aniek even vergeten dat de enige luxe die wij hadden gekregen een ventilator was die aan het plafond hing. Met het geluid van een oerknal kwam de selfiestick hierin terecht en vloog in twee stukken door de kamer. Na bijna in de broek te hebben geplast van het lachen hebben wij de onderdelen weer bij elkaar gezocht en de selfiestick weer laten herboren. Uiteindelijk hingen de klamboes! Het was ondertussen al half acht….
We hebben geslapen tot half elf en hebben de koffers uitgepakt waarbij we veel improvisatie nodig hadden in dit kleine hok wat wij wel een beetje op een gevangenis vinden lijken. Yankuba en Sangkung (die we ondertussen ook al hadden ontmoet) stonden om twaalf uur op ons te wachten om naar een supermarkt te gaan voor water en om naar de Samsung winkel te gaan om een simkaart te kopen. In de Samsung winkel maakten we meteen kennis met de Afrikaanse mentaliteit. Alles gaat hier 10x zo langzaam als in Nederland en ons geduld werd aardig op de proef gesteld. Inmiddels hadden we al vanaf de maaltijd in het vliegtuig niet meer gegeten en gedronken dus werd het ook tijd voor een broodje. De twee mannen namen ons mee naar een soort restaurantje waar we een broodje aten. Deze was echt heel erg lekker! Hierna nam Sangkung ons mee naar het strand. Dit was echt prachtig. Er hing een windje en we konden afkoelen in de zee. Het zeewater was echter bijna warm, maar zorgde wel voor afkoeling. Overal lopen kleine donkere kindjes rond die zonder ouders aan het zwemmen zijn. Ook spelen jongeren voetbal en volleybal. Verder proberen veel mensen je iets te verkopen of vragen om geld. Zelfs als je een foto maakt van een paard of Afrikaanse vrouw moet je betalen. Het strand heeft ons goed gedaan en we hebben hier echt van genoten.
Eenmaal terug op de kamer hebben we even geklaagd over alles wat kapot was. In de loop van de dag werd hier meteen aan gewerkt en is werkelijk alles gemaakt. Uiteindelijk stonden er 3 negers en een ladder in onze kamer om een lamp te vervangen. De mensen zijn heel behulpzaam, ontzettend lief en ze proberen echt hun best voor ons te doen. Ons hostel wordt 24 uur per dag bewaakt door beveiliging dus echt bang voor het verlies van onze spullen zijn wij niet. We realiseren dat dit misschien wel het belangrijks is en dat de rest wel zal wennen. Het klinkt raar, maar het lijkt alsof we al een beetje gewend raken. Savonds zijn we samen met Sangkung en Yankuba uiteten geweest omdat we nog geen gaspitje en pannen hadden om zelf te koken. We aten pizza’s en pasta’s alsof we in Spanje waren en het was heerlijk. De tweede nacht hebben we langer en beter geslapen. Smorgens wordt je wel op tijd wakker omdat het te warm wordt.
Zo meteen gaan we samen met Sankung naar de grote markt in Serekunda. Dit moet echt een bezienswaardigheid zijn, zoek maar eens op via google!
In het volgende reisverslag laten we jullie weten hoe dit was!
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942973
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1169
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,gambia
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => om-over-naar-huis-te-schrijven
)
[21] => stdClass Object
(
[username] => MarijeAniekGambia
[datePublication] => 2016-09-15
[title] => Off to the Gambia!
[message] => Lieve Familie, vrienden, vriendinnen, kennissen, (oud-)collega’s en andere mensen!
Op dit moment volgen wij allebei de opleiding HBO-V in Enschede. We zitten nu in het vierde en laatste leerjaar. In het eerste leerjaar hebben wij tijdens een introductiedag te horen gekregen dat het mogelijk zou zijn om oooooit op buitenlandse stage te gaan. Meteen waren wij vol enthousiast en wilden we dit heel erg graag gaan doen. Ondertussen zijn we 3 jaar verder en schrijven we nu ons eerste reisverslag terwijl we onderweg zijn naar GAMBIA.
We hebben gekozen voor Gambia, omdat het ons erg aantrok om naar een ontwikkelingsland te gaan en hier veel te kunnen betekenen voor de mensheid. Daarbij is Gambia een van de veiligste landen van Afrika, wat onze ouders ook wel op prijs stelden
We hebben erg veel moeten voorbereiden om daadwerkelijk op buitenlandse stage te kunnen gaan. We hebben bijvoorbeeld maar liefst 12 inentingen moeten ondergaan!
- Hepatitis A 2 spuiten
- Hepatitis B 3 spuiten
- Rabiës (hondsdolheid) 3 spuiten
- Cholera (buiktyfus) 1 spuit
- DTP (Difterie, Tetanus, Polio) 1 spuit
- Meningococcen (Meningitis, hersenvliesontsteking) 1 spuit
- Gele koorts 1 spuit
Ja… Je moet er wat voor over hebben. Ook komt in Gambia de malariamug voor, waarvoor wij het medicijn Lariam wekelijks in moeten nemen. Ook hebben wij een geïmpregneerde klamboe aangeschaft. Je moet echt voorkomen dat je wordt gestoken, want zelfs met medicatie kun je aan de gevolgen van malaria overlijden. Het neemt niet weg dat malaria gewoon te genezen is als je hier op tijd bij bent.
Verder kwamen er nog een heleboel andere zaken bij kijken. We hebben het een en ander moeten regelen zoals het aanvragen van een paspoort, regelen van werkkleding, een stethoscoop en bloeddrukmeter, regelen van verzekering en uitwonende beurs etc. etc. etc… Dit is het natuurlijk allemaal wel waard! Wat we daarentegen niet hoefde te regelen van tevoren, is het visum. Het visum kun je gratis in Gambia aanvragen wanneer je er langer dan 28 dagen verblijft. Daarbij is de verloopdatum vaak een datum die helemaal niet bestaat (bijvoorbeeld 31 april).
Op 14 september was het dan zover en zijn wij vertrokken naar Gambia voor onze buitenlands stage. Na ongeveer drie uur in de auto te hebben gezeten , met maar liefst 35 graden buiten, kwamen wij aan in Brussel airport Zaventem. Na een zwaar en toch wel emotioneel afscheid zijn wij samen door de poortjes gelopen, op weg naar ons avontuur met veel apen en krokodillen!! Wij vlogen om 17:40 uur vanuit Brussel naar Cassablanca Marokko. In het vliegtuig hebben we vooral kennis gemaakt met de twee andere dames (Naomi & Hannalie), waarmee wij deze stage mogen gaan lopen. Onderweg kregen we een maaltijd, we denken dat het cous- cous was, maar het smaakte naar droge paneermeel. Om 21:00 uur zijn we aangekomen in Marokko. Deze vlucht is letterlijk voorbij gevlogen. Op dit moment is het hier kouder dan dat het vandaag in Nederland was, zo’n 10 graden kouder, helaas hadden we onze winterjas thuisgelaten dus haalden we onze lange broeken en vesten maar uit de tas!! (Geintje natuurlijk) Op dit vliegveld moeten we wachten op onze overstap tot maar liefst 01:00uur (HELPPPP, we zijn elkaar nu al zat)
Op dit moment is het niet alleen buiten erg donker, maar ook binnen en nee het ligt niet aan de verlichting. (Als jullie begrijpen wat we bedoelen) We kunnen zo al een beetje wennen aan het gevoel om een bezienswaardigheid te zijn, totdat we echt aankomen in GAMBIAGAMBIA.
Omdat wij hier nu zitten te wachten en ons een beetje vervelen hebben we voor jullie een paar weetjes op gezocht over Gambia, misschien leuk om te lezen en zo niet……. Zie kruisje rechts bovenin.
Weetjes:
1. Gambia is het kleinste land in Afrika en wordt bijna geheel omringd door Senegal. Gambia is slechts 250 kilometer lang en enkele tientallen kilometers breed. De totale oppervlakte van Gambia is 11.295 km2. Hierbij is Nederland met een oppervlakte van 41.543 km2 iets minder dan vier keer groter als Gambia.
2. Mochten jullie ons willen komen opzoeken? En hebben jullie geen geld voor een ticket? Dan kunnen jullie er altijd voor kiezen om met de auto te komen. Je bent dan ongeveer 67 uur onderweg. Je moet er wat voor over hebben! Mocht je dit mee vinden vallen, dan kun je het natuurlijk ook lopend doen in 1.142 uurtjes.
3. Gambia heeft een tropische klimaat met veel vogels, apen en krokodillen. De temperatuur verlaagt zich ‘s nachts meestal niet onder de 20 graden en is overdag te vinden tussen de 30 en 40 graden.
4. Op het moment dat wij aankomen in Gambia is het regenseizoen nog aan de gang. Dit betekend dat er daar een gemiddelde neerslag van meer dan 200mm valt! Dus bij deze klagen wij denken we nooit meer over de regen in Nederland. Toch wel prettig… die 20mm die in Nederland valt. Het is niet zo dat het dan de hele dag met bakken uit de lucht valt. Vaak komt het totaal onverwacht opeens uit de lucht vallen en duurt ongeveer het maar een kwartiertje. Met de waterstand en de temperaturen in Gambia is de luchtvochtigheid te vinden tussen 80 en 90%.
5. Weetjes over de bevolking: De levensverwachting van de Gambianen is gemiddeld 58 jaar. In Nederland ligt dit rond de 80 jaar. Ze kennen er geen leerplicht en de slavernij is pas sinds 1906 afgeschaft. Het komt vaak voor dat de kinderen moeten meehelpen aan het inkomen. Deze kinderen werken hierom van jongs af aan al en kunnen niet naar school.
6. Er zijn wel enkele rijscholen in Gambia, maar je bent niet wettelijk verplicht om rijlessen te nemen voordat je de weg op gaat. Je hoeft dus geen examen of toetsen te maken om te checken of je wel over voldoende kennis en vaardigheden beschikt. Tot een aantal jaren geleden was er in heel Gambia zelfs maar 1 stoplicht te vinden. (Deze hebben we ondertussen ook al gezien, eigenlijk niets bijzonder aan, maar voor de Afrikanen blijft het bijzonder)
7. Het gemiddelde Gambiaanse maandloon ligt rond de 700-1000 Dalasi per MAAND, dit is ongeveer 25-35 euro!! Als je ergens €1,50 fooi geeft, staat dit dus gelijk aan een goed dagloon.
Dit was het dan voor nu, over ongeveer twee uurtjes vliegen wij door naar Gambia waar wij vervolgens tot en met december ons moeten zien te vermaken. Wij hopen dat er straks een grote zwarte neger, genaamd Yankuba (onze chauffeur gedurende ons verblijf) op ons staat te wachten. Wij hopen niet dat hij, zoals bij de voorgaande studenten, maar liefst een hele dag te laat was. In Gambia werkt het nou eenmaal allemaal wat rustiger en kalmer dan bij ons in Nederland. Wij moesten er daarom ook echt niet van staan te kijken dat dit ons ook heel erg goed kan overkomen! Wij streven ernaar om minstens elke week een verslag uit te brengen. We zien graag jullie reacties tegemoet.
Liefs Aniek en Marije
[userId] => 430162
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4942972
[countryId] => 79
[pictureCount] => 18
[visitorCount] => 1293
[author] => Aniek Grashof en Marije Hummelink
[cityName] => Gambia
[travelId] => 507285
[travelTitle] => Nursing internship in The Gambia
[travelTitleSlugified] => nursing-internship-in-the-gambia
[dateDepart] => 2016-09-15
[dateReturn] => 2016-12-31
[showDate] => yes
[goalId] => 8
[goalName] => Stage of afstuderen in het buitenland
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/312/231_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/430/162_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => off-to-the-gambia
)
[22] => stdClass Object
(
[username] => NicvanderRiet
[datePublication] => 2016-08-21
[title] => BEZOEK AAN GTTI ANNEX MANSA KONKO, Gambia.
[message] => Dit reisverslag gaat over twee bezoeken aan Gambia, die in okt 2015 en jan/febr 2016 hebben plaatsgevonden.
Mijn volgende reis gaat naar Santiago de Compostela. Per fiets vertrek ik a.s. zaterdag, 27 aug 2016. Hierover volgt een aparte aankondiging.
Maar nu eerst Gambia.
DE SCHOOL IN MANSA KONKO.
De belangrijkste reden was, dat ik gevraagd ben om namens de Stichting MANSAKONKO een aantal zaken te regelen:
- de overdracht van een container met bouwmachines en -gereedschap
- de betaling van het schoolgeld voor 50 studenten
- het sealen van het dak van het schoolgebouw.
In okt 2015 was er vooral de overdracht van de container. Van Stichting Gered Gereedschap en de Vliegende Meubelmakers hadden wij deze container ontvangen. De vraag van hen was of wij een betrouwbare partner konden vinden die het gereedschap en de machines goed kon gebruiken.
De studenten van de Middelbare Beroepsopleiding, o.a. bouwkunde, kunnen hier heel goed gebruik van maken. Er is te weinig goed gereedschap en de tafels en stoelen die ook meegeleverd werden kwamen goed van pas. Bovendien wordt het geheel beheerd door het management en de docenten van het GTTI (Gambian Technical Training Institute).
Er volgde een officiële overdracht. Dit had ik van te voren afgesproken. Ook was afgesproken dat het vervoer deels door GTTI zou worden betaald. Wij hebben het vervoer (1900 euro) betaald van Gouda tot Banjul, de hoofdstad en havenplaats van Gambia. GTTI heeft de inklaringskosten en het vervoer (1400 euro) naar Mansa Konko betaald. Mansa Konko ligt zo'n 180 km ten oosten van Banjul.
Het grote voordeel hiervan was, los van het geld, dat GTTI de verantwoordelijkheid had om de inklaring zo kort mogelijk te laten duren. Wat normaal enkele weken kan duren was nu snel gebeurd. De container was al na 1 dag op de plaats van bestemming.
De overdracht was goed geregeld door directie en docenten van de school. De 50 studenten, waarvoor wij hadden toegezegd het schoolgeld voor het eerste jaar te betalen zaten allemaal keurig in het gelid klaar. Voor hen een lange tafel met daarachter de locatie-directeur de heer Fatty, de Imam van het dorp, een vertegenwoordiger van het dorp en een docent. Mij werd verzocht in het midden plaats te nemen.
De reden dat de Stichting Mansakonko heeft toegezegd het schoolgeld te betalen voor het eerste jaar van 50 studenten, is dat de meeste gezinnen het zich niet kunnen veroorloven om hun (oudere) kinderen naar vervolgonderwijs te laten gaan. De jaarlijkse kosten zijn voor jongens 100 euro en voor meisjes 70 euro. (Sommige duurdere opleidingen 120 euro). Ik had al gezien bij mijn vorige bezoek in febr 2015 dat er maar 11 studenten op school zaten. Wij hebben nu met de directie afgesproken dat de eerste 50 door ons worden betaald (5000 euro), maar alleen voor het eerste jaar. Voor het tweede jaar wordt door GTTI een sponsor gezocht. In ieder geval is het hun verantwoordelijkheid. Er wordt niemand van school gestuurd is door hen toegezegd.
De Imam opende de bijeenkomst met gebed. De directeur hield een praatje over hard werken en je diploma behalen. De vertegenwoordiger van het dorp zei iets soortgelijks en ik vertelde dat door een vakopleiding zij wellicht werk kunnen vinden of zelf een bedrijf kunnen starten. Ook vertelde ik dat het schoolgebouw wat er nu staat (3 lokalen) met sponsorgeld van de Stichting Mansakonko is gefinancierd en door andere studenten van GTTI en lokale mensen gebouwd is. Ook studenten van de bouw- en metaal afdeling van het ROC van Amsterdam hebben hieraan meegewerkt. Wij gaan nu verder met fundraisen voor de overige 3 lokalen, zodat over enkele jaren het hele gebouw af is. Maar jullie worden wel geacht aan de bouw mee te werken, gaf ik nog als toevoeging.
Mijn vervolgbezoek aan de directie van GTTI in Kanifing en de school in Mansa Konko was in febr 2016.
GTTI heeft zo`n 2500 studenten in vooral de technische vakken, ook ICT. Er zijn 3 locaties: Kanifing (ruim 2000 studenten), Banjul (300 studenten) en Mansa Konko (72 studenten). Er wordt nog een locatie gebouwd meer in het oosten van het land. Veel meisjes volgen bouwkunde en electrotechniek. Meisjes betalen 70% van het schoolgeld. Dit om hen te stimuleren om de technische vakken te volgen. Vergeleken met Nederland volgen er verhoudingsgewijs meer meisjes deze vorm van Middelbaar Beroepsonderwijs.
Met de directie sprak ik de fundraising door van de Stichting Mansakonko en overhandigde het beloofde geld. Wij hadden tussen november 2015 en januari 2016 ruim 4500 euro opgehaald.
Daarvoor, in april 2015, hadden wij ook al een fundraisingavond gehouden met Gambiaanse maaltijd en percussionmmuziek.
De opbrengst was uiteindelijk 4400 euro. Onze donateurs hebben in 2015 dus in totaal rond de 9000 euro opgebracht, daarvoor iedereen nogmaals heel hartelijk dank.
Voor 20 studenten hadden wij al betaald aan de school in oktober 2015. Voor de overige studenten hadden wij toegezegd te gaan betalen.
"Laat ze aub alvast hun lessen volgen, wij komen wel met het geld."
M.a.w. nu eens een keer niet het verhaal of gedoneerde gelden wel goed worden gebruikt, nee, deze school in Gambia kreeg van ons de toezegging dat wij het schoolgeld voor de overige 30 studenten alsnog zouden betalen (3200 euro). (zie ook: www.mansakonko.nl).
Tevens overhandigde ik 400 euro, zijnde de helft van de materiaalkosten om het dak (tijdelijk) te sealen.
Met de directie en andere mensen van GTTI zijn we in een grote bus met veel materiaal op het dak, naar Mansa Konko gereden. Eens per jaar gaat de centrale directie de verschillende locaties bezoeken. De studenten worden dan toegesproken, de vorderingen van hen worden besproken met de docenten en de benodigde leermiddelen worden er naar toe gebracht. Voor deze keer hadden ze deze bijeenkomst naar voren gehaald, kon ik mee om ook daar een praatje te houden. De hele busreis duurde ruim 4 uur, was een hele onderneming in de hitte van Gambia. Onderweg gaat er allemaal eten mee en was het reuze gezellig. Ik had een journalist gevraagd om mee te gaan en een verslag te maken van de bijeenkomst.
Eenmaal gearriveerd in Mansa Konko werden de studenten weer in slagorde opgesteld en sprak de directie hen toe. Weinig tot geen interactie. In mijn praatje probeerde ik het nog. Veel studenten kenden mij van de eerste keer in okt 2015. Om niet in herhaling te vallen (directie sprak veel over hard werken en je diploma behalen) gooide ik het over een andere boeg: ik sprak over integriteit, zeg wat je doet, en doe wat je zegt. Dit gebruikte ik ook altijd in mijn trainingen als docent op het ROC van Amsterdam.
In Gambia maak ik mee, maar net zo goed in Nederland, dat mensen hun afspraken lang niet altijd nakomen, betrouwbaarheid is dan ver te zoeken. Geen enkel bedrijf, school of samenleving kan functioneren zonder integriteit.
De studenten stelden mij de vraag, wie er voor het tweede jaar van hun opleiding betaalt. Deze vraag heb ik meteen doorgespeeld naar de directie. Nu is iedereen er getuige van dat het door de school wordt geregeld. Over integriteit gesproken.....
Na afloop kwamen een aantal studenten mij persoonlijk bedanken dat de Stichting Mansakonko voor hen het schoolgeld voor dit jaar betaald heeft. Op dat moment werd het voor mij duidelijk dat de leeftijd van de studenten uiteen loopt van 16 - 32 jaar. Velen hebben deze vorm van gratis onderwijs aangegrepen als een tweede kans. En hopelijk weerhoudt deze vakopleiding de jongeren ervan om de backway te nemen.....
Inmiddels is het dak door studenten en docenten waterdicht gemaakt en trotseert het de vele regenbuien. In Gambia regent het behoorlijk tussen juli en okt. Dit deel van het projekt is wat ons betreft ook geslaagd. GTTI en onze stichting hebben de reparatie van het dak gezamenlijk gefinancierd en ons voorstel om er een leerlingprojekt van te maken heeft de school overgenomen.
ANDERE BEZOEKEN.
Naast dit officiële bezoek heb ik een aantal privé bezoeken afgelegd. Heb me door Salieu met de fiets laten brengen naar een kliniek, door een Britse organisatie gesponsord en naar een names-giving-day van een baby van een paar weken oud.
Salieu is een 26 jarige fietser, die toeristen begeleidt en op plaatsen brengt waar je met de touroperators nooit komt. Heb hem 2 jaar geleden leren kennen bij mijn eerste wat langere fietstocht door Gambia. Inmiddels is hij begonnen aan een toeristen-opleiding. Geponsord door mij en een andere Nederlander. Door deze opleiding krijgt hij een officiële vergunning en kan hij zich melden bij hotels en touroperators. Hij wil daar zijn living van maken. Heb net 5 fietsen verzameld, gekregen van vrienden, voor Salieu. Zijn nu (dec 2016) onderweg naar Gambia. Hij kan deze dan meteen verhuren aan toeristen.
Op de names-giving-day van een 4 weken oude baby sprak ik de moeder. Bleek dat ze vrijwel geen Engels spreekt, dus geen opleiding heeft gevolgd. Engels wordt alleen op school geleerd. Ze was bovendien pas 16 jaar, dus waarschijnlijk sprake van uithuwelijking.
Zo'n 10% van de kinderen in Gambia gaan niet naar school. De basisschool is weliswaar gratis, maar kinderen moeten wel 2 uniformen hebben, een tas en schoenen. Daar komen dan nog boeken bij en er wordt op school eten gegeven. Dit betekent dat het eerste jaar rond de 90 euro kost, het tweede en volgende jaren 45 euro. Salieu zijn vader is 3 jaar geleden overleden. Samen met de armoede, die het gezin toch al teisterde, heeft dit tot gevolg gehad dat hij zijn school niet heeft afgemaakt en zijn 3 zussen ook niet. Zij zijn 9, 16 en 22 jaar nu (nov 2016). Nu gaan ze wel naar school en hebben ze weer enigszins een toekomst.
In de periode jan/febr 2016 zijn mijn kinderen Timo en Tessa ook een week mee geweest. Voor vakantie en om de baby, Muhammed Lamin Nic van Bakary en Ngoneh te zien. Bakary is in 2013 drie weken bij ons in Nederland geweest. We zijn met z`n vieren op hun bruiloft geweest in febr 2015.
Mijn sponsorzoon Bakary, inmiddels 30 jaar, heeft enige tijd geleden zijn ICT opleiding afgerond en nu een goede baan gevonden. Voel me erg vereerd dat hij zijn zoon naar mij heeft vernoemd. In Gambia noemen velen mij Lamin, eerstgeborene.
De andere bijnaam die ik daar gekregen heb is: mr. Check & Doublecheck.
Ik probeer hen te stimuleren om alles uitvoerig te controleren, dit geldt ook voor opleidingen die zij willen volgen. Veel opleidingen geven onvoldoende aan op welk niveau zij opleiden en of het voldoende is om er werk mee te krijgen. Ook probeer ik hen aan te moedigen meer initiatief te tonen om zo de regie over hun leven terug te nemen. Armoede en jaren met corruptie en geheime politie maken dat je wantrouwig en moedeloos wordt. Ik sponsor alleen kinderen en jongeren om weer naar school te gaan en voor het starten van een eigen onderneming. Daarbij zijn adviezen van groot belang. En afspraken met de ouders wanneer zij zelf het schoolgeld weer kunnen betalen. Voor jonge mensen, die een bedrijf willen starten, is de eerste opdracht altijd: schrijf maar een businessplan. Op het moment dat ik deze aanvulling schrijf (2 dec 2016), zijn net de verkiezingen gewonnen door Adama Barrow van de gezamenlijke oppositiepartijen: de Coalition. Dit kan tot een verbetering leiden voor Gambia en de Gambianen. Dankzij eensgezind optreden van Gambianen, allemaal te volgen via de sociale media, is deze overwinning er gekomen. Hopelijk pakt iedereen dit goed op, nu begint het pas.
Bakary heeft nu het plan opgevat om in 2017 wederom een bezoek af te leggen aan ons in Amsterdam. Maar nu voor zijn eigen rekening!
Heb ook de lagere school bezocht waar Muhammed, de broer van Bakary, stage loopt. Hij leert voor onderwijzer, is bijna klaar met zijn opleiding. Ik mocht een les bijwonen bij hem.
Hiernaast volgt hij ook een bouwkunde opleiding op het GTTI. Hij heeft veel mogelijkheden straks.
Timo, Tessa en ook ik werden behoorlijk ziek na 4 dagen. Mijn kinderen bleken griep te hebben, gelukkig geen malaria. En ik bleek, pas 2 maanden na thuiskomst, al die tijd spierreuma te hebben. Ben redelijk hersteld, zodat ik met mijn fietstocht naar Santiago de Compostela op 27 aug 2016 kan beginnen.
[userId] => 350767
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4937101
[countryId] => 79
[pictureCount] => 75
[visitorCount] => 1382
[author] =>
[cityName] => Gambia
[travelId] => 487568
[travelTitle] => The GAMBIA
[travelTitleSlugified] => the-gambia
[dateDepart] => 2015-02-21
[dateReturn] => 2016-03-07
[showDate] => yes
[goalId] => 6
[goalName] => Een korte vakantie
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/122/385/396_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/350/767_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => bezoek-aan-gtti-annex-mansa-konko-gambia
)
[23] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-16
[title] => Eindelijk de stad uit!
[message] => Nog even twijfel ik of de reis naar Empada wel door gaat. We hebben weinig tijd en Gill komt pas dinsdag uit Gambia aan en ziet deze korte reis misschien wel helemaal niet meer zitten. Maar gelukkig, net als ikzelf heeft ze zich op deze uitstap verheugd. We besluiten vroeg te vertrekken, de temperaturen zijn niet bijzonder hoog deze tijd van het jaar, maar de zon is ongelofelijk fel. Vertrek 8 uur, nog bier inslaan voor Gill (en ja, ik heb toch nog de laatste reserve alcoholvrij bier uit Libanon op de kop kunnen tikken!) en tanken en bij dit laatste blijkt er een lek te zitten. De diesel drupt er uit en zo wil ik niet vertrekken. Stel dat er echt iets mis is, het lijkt niet de tank zelf te zijn, maar de buis naar de tank, maar toch. We hebben geen zin om ergens 'en plein brousse' zonder diesel te komen staan. Dus, auto afvoeren naar de dichtstbijzijnde 'garage'. Omdat het geen motor probleem is durf ik in dit geval wel een 'onder de mangoboom garage' uit te pikken. Het is er weliswaar een zootje, overal liggen wrakstukken van auto's in diverse staat van ontbinding, het is er smerig van olie en vet en de technici liggen onderuit op wat samenraapsels van autostoelen, gekleed in van olie druipende T-shirts. Niemand is nog echt aan het werk zo vroeg op de ochtend, een vrouw komt langs met broodjes, gevolgd door een man met koffie. Kunnen we toch nog ontbijten... Een iets oudere man met een duidelijk Senegalees accent staat ons te woord. Hij wil er wel even naar kijken. Op mijn vraag of dit snel hersteld kan worden antwoordt hij: ik werk niet snel, wel goed. Dat schept dan weer enige vorm van vertrouwen. Gill en ik worden op een bankje geparkeerd. Achter ons staat een containerwinkel waar auto-onderdelen verkocht worden, ook handig zo vlakbij. Het lekkende onderdeel wordt verwijderd en tot mijn grote schrik zitten er wel drie flinke gaten in de pijp – doorgeroest. Let wel, deze auto is ondertussen 25 jaar oud, hij rijdt nog wel bijzonder goed, maar de carrosserie begint toch wel wat problemen te vertonen. De grootste roestschade heeft hij trouwens in NL opgelopen, niet hier. Het dicht solderen van de gaten mislukt de eerste keer en ze moeten helemaal opnieuw beginnen. Ik stel voor mezelf een deadline, ik wil niet in het donker rijden en reken op 5 uur rijden.
Ondertussen vermaak ik me met de rondhangende mecaniciens. Het is een regionaal zootje: Gambia, Senegal, Guinee Conakry en Guinee Bissau. Grappig genoeg is de gemeenschappelijke taal toch Crioulo. De jongens klagen onderling over de Guinese meiden, zeker zo rond de feestdagen kan je beter geen vriendin hebben, zeggen ze. De verzoeken om nieuwe haren, schoenen, jurken en de betaling voor het Kerst- en/of nieuwjaarsfeest voor de jonge dames zijn dan niet van de poes. Door het jaar vragen ze alleen om geld voor medicijnen voor hun moeders, broers of zusjes, geld voor school, en, vooral, geld voor begrafenissen en ceremonies. Dit laatste begrijpen de buitenlandse jongens iets minder goed. Ze verbazen zich over de hoeveelheden geld die hier aan uitgegeven worden en twijfelen ook wel of het altijd waar is. De jongens voelen zich aan het lijntje gehouden door de meiden en vaak blijken ze niet de enige 'minnaar' te zijn. Deze buitenlanders zweren daarom bij meisjes uit hun eigen land, maar daar krijgen ze dan weer niets voor elkaar...
Afgelopen week praatte ik met een oude kennis over het gedrag van rijke(re) getrouwde mannen die weekendjes op stap gaan met 'quatorzinhas' (letterlijk 14-jarige meisjes). Deze meisjes zijn wel vaak ouder, maar of ze de 18 halen is maar de vraag. Ik kwam zelf ooit in zo'n gezelschap terecht op de eilanden en ben er sindsdien niet meer geweest omdat ik het zo gênant vond. Mijn kennis, Tito vond dat ik wel naar het hele plaatje moest kijken. Want, wie misbruikt wie nu eigenlijk? Die meiden weten echt wel waar ze mee bezig zijn en ook het doel is duidelijk. De ouders stimuleren deze relaties vaak zelfs. Maakt dat het dan wel acceptabel? De basis van dit alles is natuurlijk gewoon armoede en weinig zicht op een toekomst. De kans voor deze meiden om een jongen van hun eigen leeftijd te vinden die hen goed zal behandelen, verzorgen en voor hun kinderen kan zorgen is gering, zeker in de minder gegoede klasse. Dus, wat doe je dan, je wil toch een kind en je wil ook dat iemand zich daar verantwoordelijk voor stelt, schoolgeld betaald en de medische kosten kan dragen. Het is zo makkelijk om vanuit onze maatschappij allerlei praktijken te beoordelen. Elke keer weer realiseer ik me hoe goed we het hebben en ook hoe hard we kunnen zeuren...
Om half 12 kunnen we eindelijk vertrekken, de zon brandt al aardig en Gill bouwt zichzelf in met een kleurige lap, ze verbrandt levend en spuit de auto vol zonnebrandolie. Het reistempo wordt aardig vertraagd door de ondertussen beroemde 'kebra molas' (schokbreker brekers, of verkeersdrempels. Ze worden zelden aangegeven en liggen soms zo maar ergens in het midden van niets. In dorpen zijn ze echt wel nuttig. Het is best moeilijk zonder deze dingen de neiging te onderdrukken om met 100km per uur door de slaperige dorpjes heen te scheuren. Vrijwel alle dorpjes zijn in een lange rij langs de banen gebouwd, het lijkt België wel... Naast kippen, geiten, honden zijn natuurlijk overstekende kleine kinderen of voetballende jongetjes een risico.
Bij Buba gaan we van het asfalt af. Ik schrik eerst even van de staat van de weg. Met Carnaval was dit nog een mooi aangeschoven zandweg, maar het probleem is uiteindelijk minder groot dan in eerste instantie leek. Ik vind het rijden op deze wegen altijd veel leuker dan asfalt rijden, ondanks het feit dat het misschien net iets vermoeiender is. We slingeren en hobbelen aan een redelijk tempo tot aan de afslag waar de weg net weer iets slechter wordt. Je kan je wel voorstellen dat het in de regentijd toch een ander paar mouwen is om hier te rijden. De sporen van riviertjes en diepere sporen van vrachtwagens die vastgelopen geweest zijn spreken boekdelen.
In Empada aangekomen blijkt iedereen te weten dat wij in Anke en Vincente's huis gaan logeren. Er wordt meteen iemand naar Nandjai, de beheerster van de sleutels, gestuurd terwijl er twee stoelen voor ons neergezet worden in de schaduw. De ontvangst is hartelijk en warm en we worden in het huis rondgeleid. Ik heb het eerder gezien toen de laatste hand er aan gelegd werd. Het is een prachtig huis geworden, lekker koel, veel ruimte. Water voor wassen en voor drinken wordt gehaald, er is een kooktoestel en de bedden zijn opgemaakt. Ik kan me wel voorstellen waarom Anke en Vincent dit huis gebouwd hebben. Het is zo rustig, het uitzicht is mooi en de bougainville in de tuin staat in bloei. We hadden al eerder eten besteld en dat werd meteen gebracht, lokale rijst met vis. De hoeveelheid rijst is zoals altijd hier voldoende voor een heel gezin, dat krijgen we dus nooit op. We trekken koude biertjes uit de koelbox en gaan op het terras zitten uitrusten en plannen maken voor ons korte verblijf. Gill en ik hebben heel wat bij te praten over de laatste maanden en we kletsen heel wat af onder een prachtige sterrenhemel. Ik was weer even vergeten hoe indrukwekkend een sterrenhemel kan zijn als er geen licht in de omgeving is, schitterend!
Gill is echt een vogelliefhebber en herkent erg goed de verschillende vogelgeluiden. Ik zou nog niet de helft van de vogels zien als zij er niet bij zou zijn. We wandelen 's ochtends naar de haven of, althans wat er van over is. Jammer genoeg is onderweg vrijwel alles wat ooit bos geweest is omgehakt en vervangen door cashewbomen. Hier en daar zijn nog kleine plukjes bos te vinden. Vogels zijn er daarentegen volop. Onderweg komen we niemand tegen, het is erg stil. Het uitzicht op de rivier is geweldig, je kan zo tot op de bodem van de rivier kijken. Hier en daar drijft een kano, er ligt een wrak van een bootje en verder niets, helemaal niets. Het is heerlijk om daar te zitten, te luisteren naar het gezang van vogels en het zoeken naar de oorsprong van dit gezang.
We besluiten in de namiddag naar het dichtstbijzijnde strandje, Bambaia, te gaan. Fode, de wacht van het huis vergezeld ons. Hij wil zijn broer opzoeken en kan ons tegelijkertijd de weg wijzen. Het valt ons op hoe vriendelijk de mensen in dit dorp zijn. Er is geen haast, iedereen begroet je, de kinderen komen een knuffel halen. Wanneer we op zoek gaan naar de markt komen we langs een trommelend gezelschap, een aantal identiek geklede dames danst uitgelaten. Iets verder staat een podium met wat stoelen. Het is duidelijk dat er iets gaat gebeuren. We staan voor het administratieve gebouw van het dorp en de administrateur komt ons welkom heten. 'Jullie moeten de gasten van Vincent en Anke zijn, welkom in Empada', zegt hij, 'ik ben Mario Joao dos Santos. We verwachten hoog bezoek uit Bissau, daarna kom ik nog wel bij jullie langs.' En dat doet hij. Ook hij is erg relaxed, ongewoon voor mensen in functie. Hij verteld over de onderwijsprojecten, over de samenwerking met Vincent en over de politiek van het land en hoe weinig interesse Bissau heeft voor het binnenland. Hij is duidelijk een betrokken administrateur. Ik voel me hier wel erg goed en ik wil hier zeker een keer wat langer komen zitten. De rust is weldadig. Het is van hier ook mogelijk de oversteek naar Bolama, de oude hoofdstad, te maken en dat wil ik zeker weer eens een keertje doen. Deze uitstap verzoend me al snel weer met het land, ik was zo teleurgesteld over de negatieve sfeer in Bissau – heel begrijpelijk trouwens – het was echt niet wat ik verwacht had na mijn positieve gevoel nog maar 10 maanden geleden.
De volgende dag laten we ons door Nandjai meeslepen naar de bron van Empada. Het is een oude Portugese stijl bron zoals je er daar nog in elk dorp ziet. Deze bron is al in 1946 aangelegd en voorziet velen van drinkwater. Volgens Nandjai is het heilig water, maar het is mij niet helemaal duidelijk waar dit precies op slaat. We nemen afscheid van Nandjai en Fode, van de administrateur en worden nagewuifd door anderen en rijden weer terug naar Bissau.
Mijn verblijf loopt alweer ten einde. Al jaren heb ik hier een koffer staan met allerlei spullen die ik alleen hier gebruik. Deze koffer moet nu leeg en ik moet uitzoeken wat ik weggeef en wat ik mee naar Nederland neem. Van sommige zaken doe ik moeilijker afstand dan van andere, maar het is weer een eind van een periode. Dit fijne huis van Gill en Kemba hier in Bissau zal volgende keer door anderen bewoond worden en ik moet weer een nieuwe plek zoeken. Het is zo fijn om een soort pied à terre te hebben.
Ik ga weg met gemengde gevoelens. Het gaat slecht met het land en het gaat slecht met enkele van mijn goede vrienden. De werkgelegenheid is slecht, de vooruitzichten zo mogelijk nog slechter. Er is geen zicht op de langverwachte beloofde steun van de internationale gemeenschap. De sfeer is helemaal omgeslagen van hoopvol naar leegte. Het is moeilijk om precies te begrijpen wat er aan de hand is. Het land is in de greep van verdeeldheid binnen 'de' partij, van een strijd tussen twee mannen, de president en de afgezette 1ste minister. Wat is feit en wat is fictie, wat zijn roddels en wat is waar, wie is slecht en wie is goed, wie corrupt en wie eerlijk? Iedereen hangt een bepaald geloof aan, ik ook. En al deze geloven zijn gebaseerd op een soort onderbuikgevoel. Door het ontbreken van echte pers en nog meer het ontbreken van bron onderzoek kan gewoon iedereen iemand beschuldigen van diefstal of corruptie. Deze beschuldigingen worden nooit uitgezocht. Het enige hoopgevende is misschien nog dat het leger zich dit keer niet op sleeptouw lijkt te laten nemen voor nog maar eens een staatsgreep waarin hen vanalles beloofd wordt maar waar ze uiteindelijk altijd weer als de booswicht tevoorschijn komen. Geen staatsgreep dit keer dus, althans, voorlopig. Misschien zit Zamora ergens op te broeden...
Mijn goede vriend Idrissa is bedreigd of zelfs mishandeld nadat hij zich op de radio had uitgesproken over de huidige situatie. Gaan er toch weer klappen vallen, doden zelfs? Er heerst angst onder journalisten, ondernemers zijn vertwijfeld en de bevolking is alweer het slachtoffer.
Een lichtpuntje: Sam Maykel, mijn (en die van vele familieleden en vrienden) jarenlange protege, heeft een baan gevonden met heel goede perspectieven! Ik probeer niet te tellen voor hoeveel mensen hij zal moeten zorgen nu hij een inkomen heeft...
Al mijn lezers alweer bedankt. Voor diegenen die meer gedetailleerde politieke info zoeken, de site van Rene van Gussenhoven http://www.renegussenhoven.com/Home/ houdt het allemaal bij...
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4891677
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1159
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => eindelijk-de-stad-uit
)
[24] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2016-01-04
[title] => Vreemde gebeurtenissen
[message] => Er is weinig verschil tussen geloof en bijgeloof. Voor geen van beiden zijn bewijzen, toch is het eerste helemaal geaccepteerd en is het tweede iets voor domme mensen. Een vreemd onderscheid toch. Ik heb zelden of nooit Afrikanen ontmoet die niet ergens in geloven. Hier in GBissau heb je moslims en christenen (van alle soorten). Beide groepen hangen daarnaast de meer traditionele geloven aan, animisme. Over het algemeen gaat dit perfect samen en als het ene je al niet beschermt, dan het andere wel (bidden bijvoorbeeld en allerlei touwtjes om je lende of arm binden). Er gebeuren soms wel hele vreemde zaken. Het volgende verhaal is daar een voorbeeld van.
Wanneer ik op bezoek ga bij mijn voormalige chauffeur waar ik al jaren mee bevriend ben valt me op dat het huis bij hem op de hoek helemaal in puin ligt. Het is een vreemd gezicht omdat het niet om een lemen huis ging, maar om een stevig gebouwd, weliswaar oud, huis. Ik herinner me een winkel zoals er hier velen zijn waar alle basisproducten verkocht worden. Ik vraag Domingos dan ook wat er gebeurd is. De kans dat ook dit huis ingestort is door de hevige regens van het afgelopen regenseizoen lijkt me niet aannemelijk. Voor de duidelijkheid nog even, Domingos is praktiserend moslim en iemand die ook echt de religie beleeft en de koran heel aardig kent. Ik praat vaak met hem over religie, ook in het kader van alle discussies over wat er met moslims gebeurt in de wereld en hij heeft hier altijd hele wijze uitspraken over. Terug naar het huis nu. Dit huis werd door een Portugees gebouwd tijdens de koloniale tijd. Het was ook toen al zowel een winkel als een woonhuis. Zoals vaak gebeurde na de bevrijding verdween de Portugees met de noorderzon en nam een Guineer die toen in de winkel werkte bezit van het huis. Hij voerde de winkel verder en er was niets aan de hand. Wat hem en zijn nazaten betreft was het zijn eigendom. Hij was dan ook zeer onprettig verast toen familie van de oorspronkelijke eigenaar het eigendom kwam opeisen. Ze waren in het bezit van de oorspronkelijke documenten en vroegen de bewoners het pand terug te geven. Daar had onze nieuwe eigenaar helemaal geen zin in en ondanks het feit dat hij andere eigendommen heeft waar hij heen kan, geeft hij duidelijk aan niet van plan te zijn het huis op te geven. De Portugese familie gaat uiteindelijk hulp zoeken bij het gerecht en na heel veel getouwtrek winnen ze de zaak. De Guinese familie geeft aan toch niet weg te willen en dreigt ermee het huis te vervloeken. Ik heb niet de juiste terminologie hiervoor, maar ze dreigen er in elk geval mee een Balanta geest in huis te halen waardoor degene die in het huis gaat wonen zal sterven. De Portugezen wenden zich tot de autoriteiten en de politie komt ook inderdaad de bewoners dwingen het huis te verlaten. Dit gaat met het nodige handgemeen gepaard en volgens Domingos komt er zelfs wapengeweld aan te pas. Uiteindelijk moeten de Guineers vertrekken en willen de Portugezen beginnen met de renovatie van het pand. De man van de eigenaresse besluit om zolang zijn intrek in het huis te nemen zodat hij de werkzaamheden kan overzien. De volgende ochtend vinden ze hem, dood! Ik zie helemaal voor me hoe men hier op reageert. Het is duidelijk dat het huis inderdaad vervloekt is. Wat nu?
De eigenaresse besluit dat het in dat geval maar beter is om het huis helemaal af te breken en er een nieuw voor in de plaats te bouwen, dat zou toch voldoende moeten zijn.
Ze zet twee jongens aan het werken die de afbraak op zich nemen. De tweede dag al begint de voet van een van de jongens helemaal op te zwellen, een dag later is ook hij dood! Resultaat: twee doden en een ruine waar niemand meer in wil wonen of op wil bouwen. Er zijn al kopers geweest voor het terrein, maar zodra ze het verhaal horen zien ze er van af.
Wat zo moeilijk is met dit soort zaken is dat je, zelfs als je er niet in gelooft, toch niet meteen je bankrekening plundert om dit perfect gesitueerde stuk grond te kopen, zelfs als de prijs blijft zakken. Volgens Domingos kan alleen een ongelovige (niet moslim bedoeld hij hier) iets met dit stuk grond doen. De grond is nog wat te duur voor mij....
De feesten zijn achter de rug, men is weer aan het werk en uitgefeest. Niemand heeft nog geld en iedereen maakt zich zorgen hoe het nu met carnaval moet, dat valt dit jaar heel erg vroeg en tegen die tijd zijn de financieen nog niet hersteld...
Politiek is het een zootje en ik heb mensen zelden zo gedemotiveerd gezien als nu. Dat komt natuurlijk ook omdat de verwachtingen zo hoog waren na de laatste verkiezingen. Men verwachte wonderen van deze regering en al helemaal na de toezeggingen van de donorconferentie. Eindelijk weer steun van de internationale gemeenschap, daar had iedereen zo lang op gewacht. Maar dat hangt nu allemaal aan een zijden draadje. De ene persconferentie volgt de andere op. De deadline voor een nieuwe stemming over het programma van de regering wordt steeds verplaatst, van 5 naar 21 januari en nu weer naar de 7de. De volgende uitdrukking in het crioulo vertelt hoe mensen zich voelen: populason gossi i suma katcho na mong di menino. Het volk bevind zich als een vogeltje in een kind's hand. Ze kunnen geen kant op, knijpt het kindje te hard, dan zijn ze dood, doet het zijn hand open, dan kunnen ze vliegen. Het zegt veel over hoe afhankelijk mensen zijn van het politieke stelsel. Niet moeilijk dat er hier maar twee onderwerpen van gesprek zijn, politie en voetbal....
Overmorgen hoop ik naar Empada te reizen met Gill die vandaag in Gambia aankomt en morgen doorreist naar Bissau. Ik kijk er erg naar uit, een laaste weekje lekker buiten de stad in een erg mooie groene regio. Dat laaste verhaal houden jullie nog tegoed van me.
Veel warme groeten uit een stoffig Bissau,
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4889501
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 666
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vreemde-gebeurtenissen
)
[25] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-30
[title] => Boas entradas pa todos
[message] => Omdat ik geen alcohol meer drink moet ik op zoek gaan naar
alternatieven. Hier was een lekker fris biertje op zijn tijd altijd
wel welkom dus, wat nu? De speurtocht van Afonso naar alcoholvrij bier
leverde niets op. Door gebrek aan afname vorig jaar wordt dit bier niet
meer geïmporteerd. Ik vond met Carnaval al dat er bijzonder weinig
reclame gemaakt was voor dit toch onbekende nieuwe product (de enige reclame die je hier trouwens ziet is reclame voor telefoon (MTN en Orange), voor reizen naar Europa en Brazilie en voor Canal Plus, een televisie kanaal waarop vooral sport getoond wordt).
Wat men hier "Sumo" (sap) noemt is frisdrank, en daar ben ik niet van
(een glaasje Tonic af en toe daargelaten). Maar er is natuurlijk ook
"Sumo Natural" en, als je op zoek gaat is daar nogal een voorraad van.
Ik begin met "onjo", Bisap in Senegal. Het is thee van de hibiscusbloem. Ooit leerde ik het kennen in Egypte waar ze het op elke
straathoek verkochten, zowel warm als koud. omdat het wat zurig is, is
het ook erg dorstlessend. Daarnaast is het natuurlijk erg simpel om te
maken. Een ander voordeel is dat het niet zo zwaar is, in
tegenstelling tot de meeste andere vruchtensappen hier. Het meest
bekende en meest gedronken sap is dat van de Baobab vrucht. Er wordt
net iets te veel suiker toegevoegd, maar ik leng het nu aan met mijn
ongezoete onjo en dan is het heerlijk. Wel een soort eten en drinken
tegelijk. De houdbaarheid van vers vruchtensap is natuurlijk wel een probleem. Gelukkig is er constant stroom - ik moet daar nog
altijd een beetje aan wennen en thuis staat de vriezer eigenlijk altijd uit. Bij de meest populaire bar van Bissau
severen ze Kaipirinha, maar dan wel op zijn Guinees. Je kan de gewone
variant wel krijgen maar men geeft veelal de voorkeur aan de
kaipirinha tropical zoals ze het noemen. Deze wordt gemaakt met
vruchten van het seizoen. Op dit moment is dat fole (een bosvrucht)
limoen en passievrucht. Maar, er is een variant zonder alcohol en dat
is echt een godendranken. Heerlijk koud met gemalen ijs. Gisteren kreeg
ik bij vrienden gembersap, niet echt bekend hier maar des te meer in
Senegal en de andere zuidelijke kustlanden. Ik moet denken aan Mouna
(onze gembersap leverancier in Nederland). Er zijn dus mogelijkheden
te over en ik mis mijn biertje nog niet...
Drinken is hier wel een sociale must. Als je zegt niet te drinken zijn
er twee mogelijkheden, of je bent ziek of je bent moslim geworden. Ze
verwachten niet dat ik me bekeerd heb, ik zal dan wel ziek zijn. Men is meteen bezorgd. Ik ben dan ook nog eens wat kilo’s afgevallen, nooit een goed teken in Afrika. Ik zou wel eens een vlieg willen zijn om te horen wat ze er nu echt van
denken. Er wordt best wel druk uitgeoefend in sommige milieus om wel te drinken. Niet makkelijk voor mensen die daar gevoelig voor zijn en dat brengt me op
het probleem van alcoholisme hier. Men onderkent niet echt het
verschijnsel, de ziekte. Er zijn gewoon mensen die te veel drinken,
punt uit. Dat het enige alternatief voor hen stoppen is, is ook niet bekend.
Stommiteiten begaan in dronkenschap worden met de mantel der liefde
bedekt. "I bibiba nang", hij/zij kon er niets aan doen, hij/zij had te
veel gedronken. Nog even voor de zekerheid, ik ben niet van de blauwe
knoop geworden, geen angst!
Mijn twee geplande reizen gaan niet door, ik moet nog een alternatief
vinden, een maand in Bissau hangen is niet echt de bedoeling.
Ik krijg bezoek van een jongere vriend van me Joao. hij wil met me
praten en meestal gaat dat om geld of steun voor een of ander, zo
niet dit keer. Het onderwerp ligt nogal gevoelig en er wordt wat rond
de pot gedraaid maar uiteindelijk komt de aap uit de mouw. Joao, 26
jaar en afgestudeerd in informatica heeft al sinds zijn jeugd een
vriendinnetje. Toen hij terug kwam van zijn studie in het buitenland
pikten ze de draad weer op en werd hun relatie serieus. Het meisje
studeert rechten aan de faculteit in Bissau, haar naam krijg ik
vooralsnog niet te horen, ik zou haar misschien kunnen kennen. Op een
dag, een aantal maanden geleden, zat Joao bij kennissen waar schamper
gelachen werd met de stumper die met dit meisje gaat. Joao hield
wijselijk zijn mond, ze bleken niet te weten dat hij het vriendje was, maar hij was natuurlijk wel nieuwsgierig. Volgens het
groepje viel het meisje op vrouwen en had ze zelfs een vaste vriendin
of, zoals ze zeiden, ze doet het met mensen van haar eigen sexe. Joao
was lichtelijk geschokt, temeer omdat dit verhaal daarna van allerlei
kanten bevestigd werd. Op een bepaald momente kwam zelfs zijn vader er
mee aan, die adviseerde hem de relatie zo snel mogelijk te verbreken
omdat mensen er over praatten. Hoewel homosexualiteit hier niet echt
verboden is en er al zeker geen doodstraf op staat zoals in sommige
(buur)landen, is het maatschappelijk alles behalve geaccepteerd. Ik hoor erg
vaak zeggen dat het hier niet bestaat en als het al zou voorkomen is
het gewoon curiositeit die later gewoon overgaat. Voor de schijn wordt daarom vaak een heterosexuele relatie er bij gehouden zodat ze minder in het oog lopen. Dit geeft hen dan ook nog de kans om kinderen te krijgen, belangrijk voor iedereen. Mijn arme vriend Joao vindt
dat zijn vriendin met deze schandelijke en onnatuurlijke relatie moet
ophouden. Hij begrijpt niet dat iemand zo kan zijn, hij denkt dat ze gewoon maar wat experimenteert en dat het overgaat. Hij is echt gek op
zijn vriendin, het soort jongen die aan zijn eerste
vriendinnetje blijft plakken – en ze leefden nog lang en gelukkig... Hij is
natuurlijk niet bereid zich aan een schandpaal te laten nagelen omdat
zijn vriendin een relatie heeft met een vrouw. Het meisje ontkent
vooralsnog dat er iets aan de hand is, maar ondertussen heeft Joao de
sms berichtjes gezien die zij uitwisselen en zelfs de Facebook pagina
bekeken toen ze die niet goed had afgesloten. Het loopt een beetje uit
de hand, en eigenlijk kunnen ze geen van beiden ergens terecht om hen
te helpen. Waar is het COC????????
Ik ken wel meer jongeren waarvan ik vermoed dat ze holebi zijn en vraag me wel eens af hoe ze dat toch kunnen beleven. Ik krijg toch wel met enige regelmaat vragen over holebi huwelijken, dat kan toch niet, ik zou niet naast zo iemand willen zitten, bij ons komt dit niet voor... dat zijn zowat de doorsnee meningen.
Het ziet er naar uit dat er toch nog een reisje in zit. Gill komt 5 januari aan en we willen een paar dagen naar Empada. Nederlandse vrienden hebben daar een huis gebouwd en daar kunnen we gebruik van maken. Ik heb er wel zin in. Eerst natuurlijk nog oudjaar gaan vieren in Canchungo met Ton en Gina. Hier in Bissau is een groot concert, het podium is in opbouw en er is goed geluid beloofd. Ik zal er niet bij zijn.
Gisteren hebben we Belgische avond gehouden. Toevallig zijn alle drie de Belgen van dit land hier. Mariska – eigenaar van Radio Pindjiguiti, Jean-Claude – constructeur en restauranthouder en ik, voorlopig toerist. Een Burundees schuift aan. Hij kent Brussel beter dan ik, dus is hij ook Belg vanavond. Hij is Chef de Mission van de UNHCR, de VN organisatie voor vluchtelingen. Het wordt een interessante discussie over vluchtelingen in Europa (hij woont in Italie en wil daar weg vanwege het vluchtelingenprobleem...) en over Rwanda en Kagame. Natuurlijk komt ook de politiek van GBissau ter sprake. Het is weer een en al ellende en de positieve sfeer van vorig jaar is ver te zoeken. Binnen de heersende partij is ruzie tussen alles en iedereen. De 1ste minister werd afgezet door de President, de rechtban annuleerde daarna de aanstelling van een nieuwe 1st minister door de president, nu vraagt een partijlid het aftreden van de partijvoorzitter (die 1ste minister was in de vorige regering) – kan iemand nog volgen? De ene persconferentie volgt de andere. Iedereen hangt met zijn oor aan de radio en de verhitte discussies op straat lopen soms uit de hand. Iedereen verdedigt zijn standpunt met evenveel verve. Politiek is een soort Braziliaanse Telenovela, veel emoties, veel geschreeuw en altijd wel weer een cliff hanger.
De werknemers van het electriciteitsbedrijf hebben gedreigd water en licht af te sluiten in de hele stad als ze niet betaald worden voor het eind van de werkdag morgen. Dat beloofd. Toch weer een oude en nieuw in het donker ???
Ik wens jullie allemaal het allerbeste in 2016 en blijf genieten van een redelijk donker en overtrokken Bissau.
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888687
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 671
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => boas-entradas-pa-todos
)
[26] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-12-26
[title] => Reis 14 december 2015 ' 11 januari 2016
[message] => Aankomst Banjul: opvallend weinig lastige taxichauffeurs en dragers op het vliegveld. Ik heb vooraf met mijn vaste taxichauffeur afgesproken om het gezeur te mijden. Omdat we erg vroeg geland zijn is hij er nog niet maar ze laten me verder met rust. Een hele nieuwe ervaring.
Het weerzien met Gina is zoals altijd warm en gezellig. Ze heeft het als naaister natuurlijk erg druk zo vlak voor de Kerst. Hoewel de meerderheid van de Gambianen moslim is zijn er toch genoeg klanten die nieuwe kerstkleding besteld. De president van Gambia heeft kortgeleden het land uitgeroepen tot Islamitische Republiek van de Gambia. Niet iedereen is daar blij mee...
Gina’s vader woont sinds enkele maanden bij haar. Hij wordt 80 volgend jaar. Fysiek zou je hem dat zeker niet geven. Hij klaagt steen en been omdat Gina geen meisjes voor hem regelt. ‘Al 2 jaar heb ik geen vrouw meer aangeraakt’ zeurt hij: hij is hier pas sinds eind maart, maar lijdt aan dementie en heeft het wat dat betreft niet allemaal op een rijtje. Ineens realiseert hij zich dat ik ook een vrouw ben, wel geen meisje, maar goed. ‘Ben jij getrouwd?’ vraagt hij. Wanneer ik hem naar waarheid antwoord van niet, schuift hij zijn stoel meteen achteruit en wil me meetronen naar de slaapkamer. Het is toch onbegrijpelijk dat ik daar niet op in ga. Hij gaat maar door over dit onderwerp en, hoewel het soms hilarisch is krijg ik ook wel medelijden met hem. Over verlies van decorum gesproken. Ik ben blij als hij eindelijk van het onderwerp afdwaalt en over vroeger begint te vertellen. Er is duidelijk niets mis met zijn geheugen over die tijd, de tijd van de Portugezen. Ik vind deze verhalen altijd wel interessant.
Ik besluit meteen de volgende dag af te reizen, hier in Gambia ben ik niets verloren en Gina moet werken. Ik zie haar wel in Bissau rond de feestdagen. De goden zijn weer eens met me op deze reis. Ik vertrek om 7.00 uur bij Gina thuis en sta om 14.30 in Bissau voor de deur van mijn logeeradres. En dit ondanks het feit dat je toch twee grenzen moet oversteken (4 grensposten dus), en twee keer van 7-place zoals de taxi-brousse hier heet moet wisselen. In de 7-place van de grens naar Ziguinchor zitten een viertal Guineers en dat leidt tot geanimeerde gesprekken. Links van mij zit een wat oudere, praatgrage man. Hij is geboren in Gambia maar werd door zijn vader naar GBissau gestuurd om naar school te gaan. In die tijd volgde men 4 jaar lagere school. De kwaliteit van het onderwijs was wel wat hoger dan nu en dat is trouwens een understatement. Na zijn opleiding trok hij toch terug naar Gambia waar hij trouwde en kinderen kreeg. De kinderen trokken later naar Engeland waar zij zich vestigden. Hijzelf is nu onderweg naar Bissau om zijn broer die in Frankrijk woonde te begraven. Het lichaam zou de volgende dag in Bissau aankomen. Hijzelf verklaart dat als hij overlijdt hij in Gambia begraven wil worden. En onverwachte uitspraak voor een Guineer. Meestal willen mensen echt wel op Guinese bodem begraven worden. ‘Gambia heeft mij alles gegeven’ zegt hij. Het land is goed voor hem geweest. Al zijn kinderen hebben kunnen studeren, hij heeft een huis gebouwd en heeft een stuk land waar hij groente verbouwt en kleinvee houdt en waarvan hij kan leven. De twee gezichten van Gambia – goede basisvoorzieningen voor iedereen: scholen die functioneren, toegankelijke gezondheidszorg, prima landbouwvoorzieningen en redelijke infrastructuur voor het transporteren van landbouwproducten en water en stroom. Het andere gezicht: doodstraf voor homo’s, politieke vervolging waarbij regelmatig mensen verdwijnen, een echte dictatuur en niet altijd even verlicht en dan nu dus het uitroepen van de Islamitische staat. Een fout woord op de foute plek is voldoende om het land uitgezet te worden zoals menig NGO de laatste jaren ondervond. Ik ken de situatie te slecht om er echt een oordeel over te hebben, maar het is wel degelijk verwarrend.
Mijn reisgenoot aan mijn rechterzijde is een logistiek medewerker van de Guinese ambassade in Banjul. Hij is van oorspron Guineer maar heeft een Gambiaans paspoort. Hij is onderweg naar Bissau met een stel documenten die gelegaliseerd moeten worden door het ministerie van buitenlandse zaken. Hij is dus een soort diplomatieke koerier. De ambassade heeft wel een auto volgens hem, maar het is duurder om daarmee op en neer te rijden. Milieutechnisch is het natuurlijk helemaal verantwoord om met openbaar vervoer te reizen. Het kost hem wel een halve dag heen en een halve dag terug als hij geluk heeft. Hij moet ook op tijd in Bissau aankomen wil hij de documenten nog kunnen laten legaliseren. Er bestaat geen vlieg- of bootverkeer tussen Banjul en Bissau, dit is dan ook de enige optie.
Beide heren hebben alleen maar positieve verhalen over Gambia en loven de stabiliteit van het land. Ze stellen daar natuurlijk de instabiliteit van GBissau tegenover.
De tijd gaat snel in goed gezelgschap en voor we het weten zijn we in Ziguinchor. We moeten geen enkele keer de bagage openen hoewel er natuurlijk zoals altijd duidelijke aanwezigheid is van militairen. Na een snel kopje Café Touba, volgens mij met Cardemon, maar volgens andere met zwarte piripiri, kunnen we vertrekken. Dit keer met een luxe 4x4 waarin iedereen breeduit kan zitten. Aan een snelheid van 90 tot 100 per uur gaat het lekker snel dus. Dit keer zijn alle passagiers uit Guinee. De vrouw naast me is een vrolijk, luidruchtig iemand die overal commentaar op heeft en steeds grapjes maakt. We komen er snel achter dat we volgens Guinese begrippen familie zijn van elkaar. Zij is namelijk een nicht van een neef van mijn ex.... kunnen jullie nog volgen?? Dat schept natuurlijk een band.
Een maand geleden vertelde iemand me op een Guinees feestje in Rotterdam dat er ‘busladingen’ toeristen uit Gambia naar GBissau kwamen. Ik meende dit met een hele korrel zout te moeten nemen maar het wekte natuurlijk wel mijn interesse. Mijn pogingen om iets in de toerisme sector op te zetten zijn dan wel mislukt, toerisme op zich blijft me wel bezighouden. Toen we Bula binnenreden, een gat op de weg naar Bissau, zag ik plukjes blanken om zich heen kijkend rondlopen. Een beetje een vreemd gezicht, te meer daar er in Bula echt niets te zien is. Even verderop stond een luxe toeristenbus. Ik kon de nummerplaat niet zien, maar in Bissau zijn dit soort bussen erg schaars en zijn er ook niet zomaar een hoop blanken te vinden die met zo’n bus op stap zouden gaan. Later werd het verhaal ook door anderen bevestigd. Dit moet ik toch eens uitzoeken.
Eenmaal in Bissau aangekomen vond ik Kemba al snel zodat ik me in zijn (en Gill’s) huis kon installeren. Niet veel later kwam Afonso langs en ook Sam Maykel had lucht gekregen van mijn aankomst. Radio trottoir !!! Met al dat geklets werd het al avond en om 7 uur realiseerde ik me dat ik sinds mijn ochtendkoffie niets meer gegeten of gedronken had. Hier in huis wordt niet gekookt, dus besloten we naar het dichtstbijzijnde restaurant te gaan ‘Samaritano’. Een supervers gegrild visje met rijst en sla, dat kan er altijd in bij mij ! Om half 10 vielen mijn ogen zowat dicht, vroeg naar bed dus en ik heb geslapen zoals je alleen maar thuis kan slapen.
‘s Nachts is het koel, overdag is het lekker warm en droog. Dit is het ideale klimaat voor mij.
Mijn eerste dag in Bissau bestaat altijd uit wandelen, gewoon op de bonnefooi wat straten in en uit om een gevoel te krijgen voor de sfeer en, misschien meer nog, om mensen tegen te komen. Op zoek naar saldo voor mijn telefoon kom ik Regala tegen (voor de oud SNV-ers geen onbekende). Hij werkte bij het wijkverbeteringsproject jaren geleden en werd er zelfs directeur van toen de laatste Nederlanders vertrokken waren. Hij heeft een aardig draaiend architectenbureau en heeft onder andere het gebouw van de centrale bank van Bissau ontworpen, een mooi gebouw. Het gaat hem ondanks de instabiliteit van het land best voor de wind en hij is erg druk met het afmaken van een aanbesteding voor een andere opdracht. Of deze aanbestedingen even eerlijk beoordeeld worden als zou moeten is maar de vraag, maar ik denk dat Regala wel weet aan welke touwtjes hij moet trekken. We wisselen telefoonnummers uit en spreken af later een keer wat te gaan drinken.
Ik moet geld wisselen en loop daarom naar het postkantoor. Daar staat meestal mijn vaste wisselaar en ik hoop meteen beltegoed te kunnen scoren. Het postkantoor wordt gerestaureerd en de buitenkant is al gezandstraald. Het ziet er ineens heel anders uit. Die oude gebouwen zijn best wel goed gebouwd en kunnen nog een heel aantal jaren mee. Het is de bedoeling dat de post weer een soort spaarbank gaat worden en er wordt ook over andere investeringen nagedacht. Ik begrijp dat er ondersteuning is van de Duitse post.
Ik loop mijn wisselaar zowat in de armen en we gaan even gezellig koffie drinken bij een mobiel koffiebarretje. Een espresso voor 50cfa (0,0015Euroct). Het is wel gewoon Nescafé, maar het wordt met zoveel zwier gepresenteerd dat je er een echt espresso gevoel van krijgt... terwijl ik op het geld wacht om te wisselen loopt er een man op me af die me onderzoekend aankijkt. Ook ik meen iets bekends te herkennen maar heb echt geen idee wie hij is. ‘Ik ben de oprichter van de mensenrechtenorganisatie van Gbissau’ zegt hij, ‘en ik van Mansa Flema’ zeg ik (en secretaresse van SNV natuurlijk). Fernando Gomes, advokaat, politicus, voorzitter van zijn eigen partij etc. Een aantal jaren geleden kwam hij in de problemen hier en ontvluchtte het land maar dat is blijkbaar nooit definitief. Hij is blijkbaar weer in eer hersteld en geeft momenteel cursussen aan magistraten en militairen over mensenrechten in opdracht van de VN. Ook hem gaat het dus voor de wind zo te zien.
Ik ben ondertussen nog geen kilometer van huis verwijderd. Het geeft me zo’n thuis gevoel om op deze manier rond te lopen en hier en daar wat bij te kletsen. Een beetje voor me uit mijmerend loop ik verder. Een jonge man komt pal voor me staan, ik kijk hem aan en roep verbaasd ‘Mamadou ?’. Ben jij hier ?, je was toch in Angola ? Een 5-tal jaren geleden was hij mijn vaste wisselaar. Plots was hij verdwenen, naar Angola zeiden zijn collega’s die maar wat graag zijn plaats innamen. Ik had me daar verder niet veel vragen bij gesteld waarom en hoe hij naar Angola gegaan was. Misschien wel voor een opleiding of zo, dacht ik. Het verhaal kreeg ik nu dus wel te horen en dat was toch wel iets heel anders.
Zoals velen had hij natuurlijk gehoord dat Angola ‘booming’ was. Er zouden mogelijkheden zijn en daar wilde hij ook wel graag een graantje van meepikken. Hij pakte zijn boeltje en vertrok, gewoon met openbaar vervoer, maar zonder enig idee van de route die hij zou moeten gaan en de landen waar hij doorheen moest. Binnen de CDEAO hebben ze geen visa nodig, dat scheelt alvast een hele slok op een borrel, maar na Kameroen is dat toch wel afgelopen. Mamadou spreekt Crioulo, een beetje Portugees en verder Fula en dat laatste maakte deze reis mede mogelijk. Fula’s (of Pheul in het Frans) zijn nomaden en zitten echt over heel Afrika verspreid. Dat geeft het een netwerk waardoor ze altijd overal welkom zijn en een plek vinden om tot hun positieven te komen en informatie te krijgen. Naast Fula zijn ze ook moslims en de moskeeen hebben hele netwerken waarmee ze mensen van de een naar de ander doorsturen. Met taxi’s, busjes, boten en illegale vliegtuigen was hij na een maand en 10 dagen in Angola, geen slecht resultaat zou ik zeggen. Ik moet altijd lachen als ik hoor dat netwerken in Europa zo in is. We doen alsof wij dat uitgevonden hebben, maar hier is dat zo ongeveer de basis van ieder’s bestaan. Zonder netwerken kom je in Afrika nergens. Ik vergeet trouwens 1 trouwe reisgenoot in dit verhaal en dat is Western Union ! Het maakt het mogelijk om met niet al te veel geld te vertrekken en geld te laten toesturen als je het nodig hebt. Sommige stukken van de reis werden door mensensmokkelaars geregeld en waren dus niet goedkoop. Achteraf blijkt het ook een prima investering geweest te zijn. Lachend verteld hij dat hij weliswaar illegaal Angola is binnengekomen, maar legaal met het vliegtuig (met een briefje waarop stond dat zijn paspoort gestolen was...) naar Bissau is teruggekeerd. De moskee regelt voor dit soort migranten een klein winkeltje uitgerust met basis stock. Ze moeten eerst de stock afbetalen en kunnen dan het winkeltje kopen waarna ze volledig voor eigen rekening kunnen gaan werken. Na 5 jaar had hij genoeg geld om 2 huizen te bouwen in Bissau, 1 voor zijn vader en 1 voor hemzelf. Hij is nu terug en staat weer op zijn vaste plek geld te wisselen. Hij is niet alleen twee huizen rijker, hij is ook enorm veel ervaringen rijker en heeft een hele andere blik op de wereld gekregen. Dit is dus nummer drie die het toch wel voor de wind gaat. Ik ben onder de indruk. Voor zo’n onderneming is moed nodig. Als je niets te verliezen hebt neem je risico’s die een ander niet zou nemen, zegt hij wijs. Hij was altijd al anders dan die andere jongens, daarom leerde ik hem natuurlijk ook kennen. Nu nog zien hoe ik het verder aanpak met twee vaste wisselaars...
De dag is nog jong, de voeten zijn nog fris, ik ga weer verder. Ik zoek een plekje om wat telefoontjes te plegen, plannen te maken en wat vocht aan te vullen. Tegen mijn gewoonte in kom ik in Imperio terecht. Het is echt een café waar je heen gaat om gezien te worden en ik hou eigenlijk helemaal niet van de sfeer, ik ben er niet duur en luid genoeg voor. Er zitten groepjes mannen die hier elke dag hun tijd doorbrengen met 1 of 2 kopjes koffie en discussieren over..., ja waarover eigenlijk. Ze houden zich met dingen bezig die niet helemaal kloppen, hier worden allerlei deals gesloten die niet altijd even kosher zijn. Maar goed, het moet zo zijn, ik zoek een tafeltje uit, schuif mijn stoel aan en kijk recht in het gezicht van mijn jarenlange collega secretaresse en vriendin Beatriz. Ze woont al twee jaar in Nigeria met haar man en de kleinkinderen en ik had haar helemaal niet hier verwacht. Tja, bijkletsen natuurlijk, dus nodigt ze me meteen uit voor de lunch. Ik val met mijn gat in de boter zoals ze zeggen want we eten vis en KRAB, haar specialiteit ! Hier wordt een mens toch blij van, of niet ? We spreken een tijd af en ik zet mijn wandeling nog even voort. Ik zie een bord ‘Chinees restaurant’, dat is nieuw, interessant. Op het terras roept iemand mijn naam. Niet alle ontmoetingen zijn even leuk natuurlijk, het is Djabaté, de nagel aan mijn doodskist, ex-mede-eigenaar van Mansa Flema die mij volledig kaalgeplukt heeft. Gelukkig is het leuker om het gezelschap te ontmoeten wat ernaast zit, een stel muzikanten (Sambala Kanute en Eneida Marta), altijd een leuk weerzin. Ze informeren me over een festival dat later deze week zal plaatsvinden in de oude stad. Is dat goed nieuws of niet ? Muziek is altijd belangrijk voor mij hier, dus ik hoop dat het wat wordt. Het is wat lastig dat er geen programma beschikbaar is, maar we zien wel. Vrijdagavond is hiermee ingepland.
Ik loop door, kijk niet uit en bots tegen Necas aan, de buurman van Miguel en familie. Hij komt wel een roet in mijn eten gooien want wat blijkt, vanaf donderdag is een Toca Tchur voor de stiefmoeder van Miguel en daar kan ik met goed fatsoen niet wegblijven. Volgens de regels is ze mijn schoonmoeder. Ik hou niet van deze overlijdens ceremonies (de vrouw zelf is tijdens mijn laatste bezoek overleden). Ik hou er vooral niet van omdat er echt ongelofelijk veel geld uitgegeven wordt, vaak geld dat ze moeten lenen. Het meeste gaat naar de dieren die geslacht moeten worden, maar ook naar drank en eten voor de bezoekers. Ik herinner me dat Miguel 10 miljoen nodig had voor de Toca Tchur van zijn vader, dat is toch zo’n slordige 15.000Euro ! Als je rekent dat vrijwel niemand en fatsoenlijk betaalde baan heeft is dit wel een extreme vorm van kapitaalvernietiging. Ik besluit wel mijn gezicht te laten zien en wat bij te dragen in de vorm van drank, maar verder gewoon te verdwijnen. Op zich is zo’n ceremonie best wel interessant, de dansen, het slachten etc., maar niet als je verplichtingen hebt. De familie kent mijn standpunt ondertussen gelukkig wel, ik wil best zorgen voor de levenden (ziekte en al dat soort zaken), maar niet voor de doden, dat doen ze zelf maar. De overledene was in het begin mijn boosaardige schoonmoeder, maar in de loop der jaren konden we het steeds beter met elkaar vinden en werden we bijna vriendinnen. Dit ondanks het feit dat ze nooit opgaf te proberen de relatie tussen mij en Miguel te herstellen.
Voor dag 1 was dit wel voldoende, en ook deze avond val ik vroeg in slaap. Ik heb ook nog wat slaap in te halen en, niets hoeft... het is vakantie !
Om de hoek van mijn logeeradres is een barretje waar ze Wifi hebben. Het lukt me om mijn mail te lezen op de telefoon en een berichtje naar Nederland te sturen. Ik moet bij de familie langs waar de voorbereidingen voor de Toca Tchur in volle gang zijn. Joaninha is overgekomen uit Engeland waar ze sinds een jaar woont en Zilda uit Portugal. Ik spreek met hen af om vrijdag middag naar Bissalanca te gaan waar de dieren geslacht zullen worden. Ondertussen krijg ik een gegrigld visje met wat sla aangeboden van Mu, de chefkok van het huis, en rijstsoep met citroen en krab na. Nee, echt afzien hier... Misschien kom ik wel naar dit land alleen maar voor het eten.
De zoektocht naar een alternatief voor bier in de vorm van alcoholvrij bier is mislukt, ik moet dus iets anders verzinnen. Ik drink geen frisdrank en om nu een maand op water te leven, dat is ook weer veel gevraagd. Pas dan schiet me te binnen dat er natuurlijk zat alternatieven zijn. Het is hoogseizoen van de limoenen, dat is altijd al een optie, maar daarnaast is er altijd cabaceira (baobab vrucht), onjo (hibiscus bloesem), faroba (geen idee...), veludo (ook zo iets lokaals) en er is fruit in overvloed, sinaasappels, mandarines, tangerines, goyave, papaya, tamarinde, noem maar op. Ik denk dat dit wel goed komt. Op de markt tijdens mijn zoektocht kom ik Bilo tegen. Het lijkt hier af en toe echt op een dorp, maar dit is gewoon de hoofdstad van het land. Bilo ziet er gelukkig goed uit, laatst zag ik foto’s van hem waarop hij een vreemde huidinfectie leek te hebben. Achteraf blijkt dat hij een of ander chemisch landbouwgif op zijn terrein gebruikt heeft zonder enige bescherming. Hij had het spul van iemand gekocht in een plastiek zakje, had het opgelost in water en over de termietenheuvels en omgeving gesproeid. Ik moet er niet aan denken wat hij ingeademd heeft. Het is toch ongelofelijk dat dat spul gewoon zomaar te koop is zonder instructies of wat dan ook, levensgevaarlijk. Bilo zie ik later nog wel, hij heeft weinig tijd.
Terug in de benedenstap kom ik familie van een oud collega tegen. Hij is op weg naar die collega en ik besluit mee te lopen. Alfredo (Handem) is al jaren directeur van SwissAid. Het is een van de weinige organisaties, zo niet de enige, die al die jaren hier gebleven is. Ze ondersteunen vooral kleinschalige projecten op het gebied van landbouw en water. We halen oude herinneringen op en als je er zo op terugkijkt waren het toch betere tijden dan wat er de laatste 15 jaar gebeurd is. Het valt niet mee om dat toe te geven. Op dit moment is iedereen best wel negatief. Men verwacht dat de regering gaat vallen en is erg teleurgesteld. Hing hier een paar maanden geleden echt een sfeer van hoop, die is nu toch wel ver te zoeken. Men is erg onzeker over de nabije toekomst en het land ligt voor de zoveelste keer stil.
Wanneer ik bij Jan, Wil, Zeetje en Evelyn op het terras zit komt het nieuws binnen dat het programma van de regering niet door het parlement is. Dit komt hard aan en de hoop vervliegt. Ik krijg er niet echt een vinger achter wat er precies aan de hand is. Dit programma is het programma waarmee ze meer dan 1 miljard Euro hebben toegezegd gekregen op de donorconferentie in maart. Hier hebben ze zo hard aan gewerkt en nu stemmen ineens een 15-tal PAIGC leden tegen. Men gist, zijn ze omgekocht, wie heeft hier baat bij, wat gaat er nu gebeuren. Binnen 15 dagen wordt er opnieuw gestemd, ondertussen zal er gelobyd worden en er zal zeker wat geld van de ene hand in de andere verdwijnen. De regering hangt aan een zijden draadje en daarmee volgens mij ook al dat geld. Realiseren ze zich niet hoeveel hier van af hangt, ik weet het niet. Wij zeggen wel eens dat politiek vuil is, maar hier is betreft het toch een vergrotende trap van smerigheden. Zoals eigenlijk altijd is politiek ‘het’ onderwerp van gesprek (naast voetbal natuurlijk..., maar daar heb ik weinig te bieden) en ik meng me daar altijd graag in. Zo ook afgelopen Kerstnacht. Miguel, Maria en ik zijn de enige ouderen, de rest is allemaal tussen de 20 en de 30 jaar oud en daarmee dus de generatie die het meest behoefte heeft aan een betere toekomst. Ik probeer het voorbeeld van Burkina te promoten, gewoon jongeren de straat op en protesteren tegen het huidige regime. Tot mijn verbazing, en misschien vooral mijn teleurstelling, zien ze er niets in om de straat op te gaan. Het ontbreekt hen aan eenheid en organisatie, maar wat nog veel erger is, ze zeggen zelf dat zoiets hier nooit kan lukken omdat ze allemaal omkoopbaar zijn. Geef ons wat geld en we houden onze mond en gaan in een hoekje zitten, dat is zo’n beetje de bottom line van de discussie. Niet een van hen die er anders over denkt en ik sta letterlijk paf. ‘Wat voor toekomst willen jullie dan?’ vraag ik. ‘Anos, no misti so vida facil’ is het antwoord (wij willen gewoon een makkelijk leventje). Ik ben geschokt en besef natuurlijk wel dat dit maar een groepje jong volk is en daarmee niet representatief, maar toch. De gelatenheid waarmee ze zichzelf ook omschrijven is gewoon pijnlijk. Wat is dit? Zijn ze lamgeslagen? Is het leven hier te makkelijk? Je vind namelijk altijd wel iemand die je te eten geeft of geld of onderdak. Kan onderlinge solidariteit ook moordend zijn voor inititatief? ‘Willen jullie geen vaste baan, recht op werk, een inkomen?’ Hm, niet per sé, hier en daar een klusje is ook prima. Waw, ik kan er echt niet over uit. Deze jongeren wonen dan ook allemaal thuis, sommigen hebben kinderen en daar draaien hun eigen ouders voor op. Ze eten thuis, slapen thuis en hebben geen zorg op de wereld en leven van dag op dag. In tegenstelling tot wat ik altijd dacht vinden ze dit blijkbaar prima. Geen spoor van ambitie te vinden. Het beroemde verhaal van de Amerikaan die naast het arme vissertje gaat zitten en hem probeert te overtuigen om harder te werken, een bedrijf op te richten, mensen in dienst te nemen, rijk te worden en dan tijdens schaarse vakanties lekker rustig met een hengeltje aan het meer te gaan vissen schiet me te binnen. Wie is er gek? Mensen hier die van dag naar dag leven of wij die vergeten vandaag te leven omdat we constant bezorgd zijn over morgen met onze verzekeringen, spaarpotjes en pensioenen. Wij geloven vast in maakbaarheid, hier geloven ze in het lot. Vandaag arm, morgen rijk, overmorgen weer arm – i sorte so – het is het lot, je geluk, een lot uit de loterij. Je bent niet verantwoordelijk voor wat je overkomt. Wat gebeurt, dat gebeurt.
In de loop van de afgelopen week heeft al drie keer iemand tegen me gezegd ‘wij leven van jullie belastingen, er zal wel een dag komen dat jullie daar genoeg van krijgen’. Dit steeds naar aanleiding van een ander onderwerp. Het is voor het eerst dat ik dit hoor. Het is natuurlijk koren op de molen van anti-ontwikkelingssamenwerking lobby. Ik ben verward.
Het is ook een soort onthechting, iets wat mij erg aanspreekt. Hier werkt dat ook op een bizarre manier. Bijvoorbeeld: iedereen wil een mobiele telefoon hebben, het liefst natuurlijk een waarmee je gezien kan worden, niet zo’n domme oude Nokia zoals ik hier gebruik. Ondertussen geloof je niet hoe vaak ik hoor dat iemand zijn telefoon kwijt is, in het water heeft laten vallen, in de taxi heeft laten liggen, ergens vergeten is. Maar dit gaat dan gepaard met een soort glimlach van, mijn broer, zus, neef etc. geeft me wel weer een andere. Hetzelfde geldt trouwens voor auto’s, een ding wat hier echt verheven is tot een bijzondere status. Iedereen wil er een en als ze eindelijk het geluk hebben er een op de kop getikt te hebben (gekregen voor bepaalde diensten bijvoorbeeld – dat gaat dan meestal om steun tijdens verkiezingscampagnes) rijden ze hem echt binnen het jaar aan gort. Dat ik met een auto van 25 jaar rondrijd vinden ze lichtelijk belachelijk, dat mijn auto zelden of nooit bij de garage staat ondanks die leeftijd vinden ze vreemd en dat dat alleen maar komt omdat er onderhoud aan die auto gepleegd wordt en water en olie gecontroleerd worden is natuurlijk te belachelijk voor woorden.
Ik ben echt ontdaan door dit verhaal. Het gevoeld dat ik me heb laten gebruiken voor sommige dingen borrelt op en ik ben er niet blij mee. 20 jaar lang heb ik schoolgeld betaald en, de uitzondering daargelaten, er is geen ambitie om daar dan ook iets mee te doen. Een volgend verzoek voor het betalen van studiekosten ligt weer op de loer en ik weet niet goed wat ik daar nu mee aan moet. Misschien is het tijd om eens voor mijn eigen toekomst te gaan zorgen, die ziet er niet zo schitterend uit en ik word er niet jonger op of toch doen en zo mensen aan me binden. Want het is natuurlijk wel zo dat er ook voor mij gezorgd zal worden als dat nodig is.
Lang leve de dilema’s ...
Morgen Buba, dat kan niet missen....
Ik wens iedereen ondertussen fijne dagen
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4888092
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 737
[author] => Lieve
[cityName] => Bissau
[travelId] => 498822
[travelTitle] => Reis december - januari 2015-2016
[travelTitleSlugified] => reis-december-januari-2015-2016
[dateDepart] => 2015-12-14
[dateReturn] => 2016-01-11
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => reis-14-december-2015-11-januari-2016
)
[27] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-10
[title] => Vakantie februari 2015 - 05
[message] => Onlangs zag ik op Televisie een programma over het toekennen van een minimumsalaris aan iedereen. Er zijn voor- en tegenstanders van dit idee natuurlijk, ook economen en anderen met kennis van zaken die dit idee verdedigen en anderen die het veroordelen. Wat ik erg interessant vond was een experiment in Namibië waar in een dorp dat hoofdzakelijk uit golfplaat en karton bestond een basissalaris werd ingevoerd. Het precieze bedrag kan ik me niet meer herinneren, maar alle inwoners kregen de garantie van een Euro of 20 per maand. Ondertussen, een paar jaar later, wonen de meeste mensen in een stenen huis en is het dorp veranderd in een welvarende gemeenschap met handeltjes en fabriekjes. De oorspronkelijke angst dat mensen lui zouden worden omdat ze toch genoeg geld hadden om te overleven bleek ongegrond.
Tijdens mijn verblijf hier speelt dit voorbeeld toch een aantal keer door mijn hoofd en ondertussen heb ik erg veel twijfels of het hier zou werken. De meeste mensen die ik ken ontvangen al jaren maandelijkse bedragen van familieleden en vrienden uit Europa of de USA. Western Union doet gouden zaken hier. In plaats van dit geld te investeren om iets op te zetten, wordt het meestal gewoon geconsumeerd. Ik erger me wel eens aan uitspraken van Guineeërs die klagen dat hun broer/zus/tante/oom zo weinig geld stuurt uit Portugal. Ze vinden dat ze daar recht op hebben en daar zit volgens mij precies het probleem. Deze maatschappij is erg gebaseerd op solidariteit. Wie heeft moet delen of, zoals Vincent zonet heel gevat zei, wie niet heeft, heeft het recht om te krijgen. Het is niet de bedoeling dat je meer hebt dan je buurman, dat zou namelijk het evenwicht verstoren.
Toch is er een ander verschijnsel dat niet helemaal strookt met het voorgaande en dat is de graaicultuur van de leiders van dit land. Hoe is het mogelijk dat iemand die net 6 maanden minister is ineens een huis heeft staan, in een dikke, spiksplinternieuwe auto rijdt, zich een generator heeft aangeschaft en natuurlijk nog een vriendinnetje of twee in de zijlijn heeft geïnstalleerd. Een ministerssalaris is echt niet hoog hier, ruimschoots onder de Balkenende-norm, en zeker niet genoeg voor dit soort investeringen. Ze zijn natuurlijk nooit zeker over de looptijd van hun functie, wijzigingen binnen de regering gebeuren ad hoc en onverwacht, je kan dus maar beter snel beginnen met graaien.
Naast bovenstaande investeringen maken ze ook reisjes naar Portugal om gezondheidsredenen en delen ze studiebeurzen uit aan familieleden. Onder andere daarom is er weinig interesse in het verbeteren van het onderwijs- of gezondheidssysteem, zij maken er zelf toch geen gebruik van.
Het vervolg op de huwelijksceremonie was toch nog interessanter dan ik in eerste instantie dacht. De bruid zit de volgende dag om 18.00 uur nog steeds in afzondering, de bruidegom huppelt gewoon vrij rond. Wanneer ik aankom hoor ik een 'mandjundade' groep zingen en klappen. Mandjundades zijn leeftijdsgroepen, ze zingen traditionele liederen en laten zich begeleiden door handgeklap (meestal vervangen door houten handjes – palmes) en djembés, ciko's (een traditioneel vierkanten trommelinstrument) of een tina (een calebas in water). Een vrouw zingt voor en de groep antwoordt. Deze liederen gaan over van generatie op generatie, het zijn wijze levenslessen en verhalen en er komen er ook steeds nieuwe bij. In het midden van de groep zangers wordt gedanst, met de voeten wordt het ritme van de palmes meegedanst, de stofwolken stijgen hoog op.
Wanneer de bruidegom eindelijk arriveert wordt ook de bruid uit haar afzondering gehaald. Ze loopt verborgen onder een dikke geweven doek achter één van de oudere vrouwen die haar begeleiden. Deze oude vrouwen hebben haar de afgelopen uren alles over het huwelijk verteld. Op hun hoofden dragen ze een kralen band waarmee ze ritmisch bewegen. Het is een chaos van herrie, muziek, geroffel, kleur en geur, jammer genoeg niet echt op een foto te zetten. Ik probeer wat te filmen maar omdat ik weinig ervaring heb wordt het allemaal wat warrig.
Bruid en bruidegom worden geknield op geweven rieten matten tegenover elkaar gezet. Tussen hen in staat een calebas met ceremonieel eten. Het wordt mij niet helemaal duidelijk wat de regels van het spel precies zijn, maar er is een soort wedstrijd in wie eerst iets uit de calebas kan graaien. De bruidegom wint door zijn bruid af te leiden en dit wordt natuurlijk toegejuicht – of dit een goed begin is van het huwelijk is maar de vraag natuurlijk. Er volgen nog vier calebassen, elk gevuld met een ander soort ceremonieel eten, elk met zijn betekenis. Hoewel deze tradities in stand gehouden worden valt het met steeds meer op dat de jongere generatie zich wel aan deze tradities houdt maar de betekenis niet meer kent. Mijn vragen worden dan ook vaak met een schouderophalen beantwoordt. Ik vind het wel jammer want ik zou wel meer willen weten van deze zaken. Soms krijg je niets te horen omdat er veel geheimen omheen hangen, soms omdat ze het zelf niet zo goed weten.
De bezoekers krijgen in eerste instantie ook een soort ceremonieel gerecht voorgeschoteld, heel sober maar, zoals altijd, erg lekker. Later volgen een eindeloze reeks schotels met eten, ik probeer overal een beetje van te proeven, de variëteit is enorm, vlees, vis en kip met allerlei sausjes, garnaalhapjes, visrolletjes, het houdt gewoon niet op. Je zou verwachten dat de kosten voor dit soort feesten de pan uitrijzen, maar, elk groepje, of het nu familie is of het zijn vrienden, leggen geld samen. Afhankelijk van het niveau van inkomen dragen ze bij, en dat werkt erg goed.
Plots ontstaat er een drukte en een geschreeuw: 'de bruid is gestolen, de bruid is gestolen....'. In een sneltreinvaart wordt alles ingepakt en opgeruimd, de tafels worden uit elkaar gehaald, de koelboxen worden in auto's gezet en iedereen probeert een lift te regelen. De éne auto na de andere scheurt weg, de bruid achterna. Dit deel van de ceremonie was ik helemaal vergeten. Het is zo'n beetje de afsluiting. We vinden elkaar allemaal weer terug in haar huis en daar wordt het feest doorgezet. Er volgt nog een laatste sessie met adviezen over een goed huwelijk en langzaam maar zeker beginnen mensen te vertrekken. Ik krijg een lift naar huis en val uitgeteld in slaap.
De tijd is voorbij gevlogen. Ik probeer nog zoveel mogelijk mensen even te zien, maar anderen zullen een jaartje moeten wachten vrees ik. Gelukkig krijg ik de belangrijkste mensen nog te pakken. Vanochtend zelfs onverwacht veel Nederlands gesproken. Bij de bank kwam ik Reinder tegen, bankzaken gaan hier nog niet via het internet en het duurt allemaal uren, ik kan me eerlijk gezegd niet herinneren wanneer ik voor het laatst in Nederland bij de bank ben geweest. Het valt me elke keer weer op hoe gemakkelijk wij onze zaken kunnen regelen in Europa: automatische overschrijvingen, internetbankieren, maar ook water, gas en licht, autopapieren, documenten zoals geboorteakten etc. Het kost hier allemaal dagen. Het is niet voor niets dat organisaties een logistiek medewerker in dienst hebben. Deze regelneven zijn echt onontbeerlijk en pas als je zelf probeert dingen voor elkaar te krijgen realiseer je je hoe ingewikkeld zaken hier kunnen zijn.
Na de bank kom ik deze laatste blog schrijven, mijn computer geef ik morgen weg. Afonso komt even langs en, omdat hij bij Jan langs moet besluit ik meteen even mee te gaan. Ik heb geluk en tref zowel Jan als Evelien en Marie José. Weer iets dat ik van mijn lijstje kan schrappen. Ik krijg een rondleiding en hoor de toekomstplannen. Er is toch weer hoop. Het land is eigenlijk sinds de oorlog in 1998 alleen maar achteruit geboerd, misschien is dat nu eindelijk een halt toegeroepen.
Het wachten is nu nog op Bilo, oude vriend, Linda, mijn werkster, Jorge, broer van Ampa, snel nog kalenders kopen bij Tiniguena en dan is het wel zo'n beetje rond voor vandaag. Vanmiddag lunchen bij Dacia, en dan blijft morgen over om de koffers te pakken.
Zoals altijd valt het afscheid nemen zwaar, ik mis het nu al....
Lieve
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4812288
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 1058
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-05
)
[28] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-08
[title] => Vakantie februari 2015 - 04
[message] => Ik ben als getuige uitgenodigd voor een traditionele trouwceremonie. Zowel de bruid als de bruidegom zijn vrienden. Op deze ceremonie geven de ouders en familieleden van de bruid hun toestemming voor het huwelijk. Er is al eerder overleg geweest tussen beide families, er is dus veel kans dat de toestemming gewoon gegeven wordt. De bruidegom zelf mag niet aanwezig zijn bij deze ceremonie. Ook de bruid is in eerste instantie niet aanwezig bij het palaver.
Wanneer ik aankom zitten beide delegaties, een twintigtal personen, al te wachten in een kleine ruimte waar met moeite nog een plekje voor mij gevonden wordt op de armleuning van een zetel. Het is flink heet en vooral de nogal zeer gezette vrouwen zitten het zweet van hun voorhoofd te vegen. In het midden van de krappe ruimte staat een enorme afgedekte kalebas. Daarin zit de gift van de bruidegom aan de familie van de bruid.
De familieleden/vrienden van de bruidegom openen de bijeenkomst. Dit is allemaal erg formeel en iedereen zit er met uitgestreken gezichten bij. 'Wij zijn hier vandaag nogmaals bij elkaar om te bespreken dat onze bruidegom de hand van uw bruid komt vragen. Hiervoor hebben we alle familieleden en vrienden bij elkaar geroepen om toestemming te geven voor dit verbond tussen deze twee mensen. Wij zijn er van overtuigd dat zowel de bruid als de bruidegom om elkaar geven en hopen dan ook dat de familie van de bruid het eens kan zijn met ons voorstel. Hiervoor hebben wij de afgesproken zaken meegebracht.' Elk van ons moet iets zeggen in het voordeel van de bruidegom. De ene doet dat wat uitgebreider dan de andere. Ik moet ook een woordje doen en leg uit dat ik de bruidegom al lang ken en zeker ben dat hij zijn best zal doen een goede echtgenoot te zijn. Hierna komt de familie van de bruid aan het woord. Haar ouders zijn al overleden, maar er zijn nog heel wat familieleden aanwezig die hun zegje willen doen. Het zijn ooms en tantes, maar ook de mensen waarbij de bruid gewoond heeft of die haar studie betaald hebben. Op volgorde van leeftijd nemen ze één voor één het woord.
'Een huwelijk is niet eenvoudig! Het kost heel veel inzet van beide partijen om een huwelijk in stand te houden. De echtgenoten moeten elk hun taak vervullen, de vrouw moet zich ten dienste stellen van de man. Als de man kwaad is en roept, moet de vrouw proberen hem te sussen. Zij moet niet tegen hem gaan schreeuwen. De vrouw moet respect hebben voor haar man, hij zal dan ook respect hebben voor haar. Problemen tussen de partners moeten 's ochtends binnenshuis besproken worden en niet met collega's of vriendinnen. Het zullen juist die vriendinnen zijn die er dan met hun man vandoor zullen gaan en het huwelijk stuk zullen maken.' Iedereen luistert met respect naar elke spreker hoewel er buiten ongelofelijk veel lawaai, geklap en gezang is. Soms kan ik dan ook niet precies horen wat er gezegd wordt. De bruid wordt voorgesteld als een rustige vrouw waarmee het samenleven makkelijk zal zijn. Ik moet erg lachen om deze uitspraak, ze is een hoogopgeleide zelfverzekerde vrouw die altijd haar mening duidelijk en helder heeft en zeker geen discussie uit de weg gaat. De volgende spreker is een oudere vrouw: 'Het huwelijk is zwaar voor een vrouw. Wij vrouwen moeten kunnen afzien, als we dat niet kunnen kan er geen goed huwelijk zijn. Wij vrouwen moeten ons schikken naar de wil van de man. Een huwelijk is tot de dood en dat is niet eenvoudig. Ik ben wel erg benieuwd of de giften in de kalebas wel volstaan. Als het te weinig is, dan gaat het feest niet door; als het teveel is, dan gaat het ook niet door. Het moet precies goed zijn.' Hierop wordt toch een beetje ontevreden gereageerd, de kalebas is nog bedekt, we kunnen er toch niet van uitgaan dat er iets niet klopt met de inhoud.
Een tante neemt het woord: Elk moeder, elke vader kijkt uit naar de dag dat iemand haar/zijn dochter ten huwelijk vraagt. Het is een hele eer dat we hier nu vandaag samen zitten om te kijken of deze twee mensen met elkaar kunnen trouwen. God heeft deze mensen bij elkaar gebracht, zij moeten er voor zorgen dat ze ook bij elkaar blijven. De tijden veranderen. Ook onze vrouwen werken nu buitenshuis. Als dat het geval is moet het werk in huis ook verdeeld worden. Als de vrouw kookt doet de man de vaat, als de vrouw de was doet, veegt de man de vloer. Ze moeten samen een huishouden draaiend houden en dat kan alleen zo.' Dit wordt niet echt in dank afgenomen en ook daarna is het nogal een bron van discussie. Ik moet erg lachen om een van onze vrienden die hier toch wel een beetje over ontdaan is. Hij staat namelijk ook op het punt om te trouwen, zijn vrouw heeft een dikke baan bij de EU en hij werkt ook maar het is wel duidelijk dat hij niet van plan is om de vloer te gaan vegen. De vrienden stellen hem gerust, zij kunnen toch gewoon een werkster aannemen, probleem opgelost. In Europa is het te duur om een werkster aan te nemen, daarom moeten mannen daar de vaat doen. Geweldig deze interpretatie.
Het palaveren gaat lang door terwijl eigenlijk iedereen het eens is met dit huwelijk. Het leiden van een vrouw in een huwelijk komt bijzonder veel aan bod, het is me een raadsel waarom je er onder deze omstandigheden dan aan zou beginnen. Dat zal wel mijn westerse gedachte zijn...
Eindelijk mag de bruid binnenkomen. Ze is traditioneel gekleed in een prachtig geborduurde wikkelrok en een witte blouse, ze is bedekt met een grote traditioneel geweven lap stof (Titina Sila voor de kenners) zodat je haar gezicht niet kan zien. Ze moet voor de kalebas knielen en de doek er afhalen. Eén voor één worden de geschenken er uitgehaald en getoond. Een aantal zaken zijn echt traditioneel en worden door vrijwel alle bevolkingsgroepen in dit land gebruikt: kolanoten, tabak, garen en naalden, kaarsen en lucifers, een draagdoek voor baby's, geweven lappen en cana (traditionele rum). Daarnaast zit de kalebas vol met andere drank, van elke fles twee: gin, whiskey, champagne, wijn, porto, in totaal wel een fles of 20, daarnaast ook nog wat bierflesjes en wat frisdrank. De tabak is verdwenen en moet opnieuw gekocht worden, maar wat veel erger is, er is geen cana. De jonge generatie vindt dat gin – veel duurder – daarvoor in de plaats gebruikt kan worden, maar daar zijn de ouderen het helemaal niet mee eens. Dat gin misschien wel 30 Euro per fles kost en cana maar 1,5 Euro doet helemaal niet ter zake.
De familie accepteert de gift en daarmee ook het huwelijk. De bruid verdwijnt weer in afzondering en eigenlijk is hiermee het huwelijk gesloten. Dat er morgen een grote lunch wordt georganiseerd hoort niet bij de traditie, het is weer iets van de jongere generatie en er is veel kans dat de nabije familie daar niet eens bij zal zijn.
Morgen is het 8 maart, internationale vrouwendag en dat wordt hier meestal uitgebreid gevierd. Het is de enige dag in het jaar dat de mannen naar de markt gaan en koken. Omdat 8 maart op een zondag valt is maandag een vrije dag, dat komt iedereen erg goed uit... Wat vakantiedagen betreft zijn ze hier echt niet flauw, alle christelijke feestdagen en islamitische feestdagen worden door iedereen gevierd. Dan zijn er nog al die politieke dagen, onafhankelijkheid, dag van de partij, van het leger, van Amilcar Cabral, noem maar op. En als een feestdag dus op een zondag of een zaterdag valt krijgen ze die alsnog op de daaropvolgende maandag.
Vanochtend is de stad zich al aan het opmaken voor allerlei feestelijkheden. Zoals bij alles wordt ook dit feest gewoon aan de PAIGC opgehangen. En dat terwijl je toch niet echt kan zeggen dat ze verschrikkelijk vrouwvriendelijk zijn of erg vrouwvriendelijke programma's hebben. Er is natuurlijk de vrouwenvereniging van de partijd – Udemu – die veel van de organisatie op zich neem. De fanfare is aan het repeteren en de straten zijn afgesloten. Het feest kan beginnen.
Mijn laatste week is alweer ingegaan en ik wil nog zoveel mensen zien. Ik moet nog een aantal zaken regelen ook. Misschien heb ik een lift naar Gambia, dat scheelt ook alweer. Ik reken er niet op, dan kan het alleen maar meevallen.
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4811667
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 459
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-04
)
[29] => stdClass Object
(
[username] => lievejacques
[datePublication] => 2015-03-04
[title] => Vakantie februari 2015 - 03
[message] => Het zuiden
6.00 's ochtends, het is nog donker en lekker koel. Het is altijd weer spannend om naar het zuiden te reizen en we hebben er erg veel zin in. De motor van mijn auto klinkt als een goed geoliede machine; als ik ergens geen spijt van heb is het wel de aankoop van dit oude ding. Ondertussen is hij zelfs helemaal nieuw geverfd en ziet er uit alsof hij een paar jaar oud is in plaats van 25 jaar! De controles van militaire politie en andere onduidelijke uniformen die de laatste jaren alleen maar toenamen zijn verdwenen en we kunnen goed doorrijden. Achter in de auto staat de koelbox het bier lekker te koelen, er is niets heerlijker na een lange stoffige reis dan een pilsje.
In Quebo stoppen we om te ontbijten, brood, ei en Nestcafé. Hier gaan we van asfalt af en beginnen naar het zuiden te rijden. Na een kwartier zien we voor ons een gekantelde vrachtwagen over de breedte van de hele weg liggen. Dat zou wel eens het eind van de reis kunnen betekenen. Wanneer we dichterbij komen zien we dat er al een paadje om de vrachtwagen heen gehakt is, wat een opluchting. De chauffeur en zijn helpers zitten er verslagen bij. Het is moeilijk te begrijpen hoe ze hier zo terecht zijn gekomen. De vracht ligt over de hele weg verspreid en zo op het eerste gezicht lijkt het wel alsof ze heel erg overladen waren. Tientallen opengescheurde zakken liggen in het rond en de vrachtwagen zelf is waarschijnlijk alleen nog goed voor het stort.
We groeten en vervolgen onze weg. Nog geen 5 minuten later steekt een chimpansee de weg over. Dit is echt heel bijzonder, zo dicht bij dit dichtbevolkte gebied. Mijn dag is al goed!
Bij Guiledji slaan we de weg in naar Jembereng. Nog 36 km staat er op het bord.... maar er staat niet bij wat voor kilometers. De weg is een regelrechte ramp en moet volledig onbruikbaar zijn in de regentijd, je ziet de geulen die door waterstromen zijn uitgesleten. Afonso is een geweldige chauffeur en hij vindt steeds weer een manier om de diepste gaten te omzeilen. Soms lijkt het wel alsof je een trap moet beklimmen. We komen slechts stapvoets vooruit. Voor ons duikt een zeer vreemd voertuig op, een soort camper bovenop een onderstel van een vrachtwagen. Het ding is erg hoog en zwiept dan ook van links naar rechts. We zijn stomverbaasd dat hij tot hier gekomen is. Ruimschoots twee uur later komen we eindelijk in Jembereng aan. We zitten onder het stof en zien er niet meer uit, maar dat is geen probleem, want hier, midden in het oerwoud kunnen we douchen onder een echte douche – erg luxe. Tijd voor een biertje!
Dan komt het slechte nieuws. Niemand mag het oerwoud in omdat de Nalu's (de oorspronkelijke bewoners van dit gebied) een ceremonie in het bos houden. Dit betekent dus geen zoektocht naar chimpansees dit keer terwijl dat toch een beetje het doel van de reis is. Wat nu?
Afonso komt oorspronkelijk uit deze streek. Zijn broer die een aantal jaren geleden overleden is had hier een grote plantage en hij wil graag het eigendom hiervan vast laten leggen en legaliseren. Een deel van deze plantage valt binnen het beschermde natuurgebied van Cantanhez en het is onduidelijk of ze hier nog aanspraak op kunnen maken. We besluiten om er dan maar een familiebezoek van te maken nu we hier toch zijn. Hoe iemand zich hier kan oriënteren is mij een raadsel (is het dat niet altijd voor mij...) maar uiteindelijk belanden we op het erf van Afonso's tante. Ze zit voor het huis op de grond, later blijkt dat ze niet meer kan lopen ten gevolge van een ernstig ongeluk waarbij ze onder een boom terecht kwam. Wanneer ze de littekens op armen en benen laat zien ben ik stomverbaasd dat ze dit overleefd heeft; geen idee hoe ver het van hier naar het naar een ziekenhuis is en daarnaast, hoe kom je aan transport. Wij zijn op de hele route vanaf Quebo tot hier geen enkel voertuig tegengekomen behalve de Italiaanse camper. Het weerzien is warm en er komen nog wat vrouwen hier en daar vandaan om ons welkom te heten. Ik kijk om me heen en vraag me voor de zoveelste keer af hoe mensen hier leven en overleven. Al hun eten verbouwen ze zelf of ruilen ze onderling. Ze verbouwen rijst als het kan, alle vrouwen maken palmolie, er zijn wat veldjes waarop maniok en pinda's worden verbouwd. De krukjes waarop we zitten zijn handgemaakt, de manden waarmee de palmpitten worden gewand zijn handgevlochten. De huizen zijn van leem en worden met gras bedekt, de materialen hiervoor komen gewoon uit het bos. Hier en daar zijn toch tekenen van gekochte waar, plastic teilen, kleding, een ring, een armbandje. We verkassen naar een ander groepje huizen waar Afonso's neef woont. Hij heet Amilcar, maar ze noemen hem ook vaak Cabral; hij draagt dan ook de beroemde Cabral muts. Samen met Amilcar zitten er nog 5 mannen op een soort verhoogde bank palmwijn te drinken. Het zijn allemaal vissers en ze wachten tot het tij goed is om uit te varen. Uiteindelijk zal dat niet gebeuren want ze drinken zoveel palmwijn dat uitvaren niet echt meer een optie is. De wijn hier is puur en zoet en vooral in de ochtend zit er nog weinig alcohol in – dat verandert in de loop van de dag met de genoemde gevolgen van dien. Er worden verhalen verteld over vroeger, er wordt veel gelachen, om ons heen de geluiden van het oerwoud, getsjirp, geblaf (van apen vooral), vogels vliegen af en aan, het is een soort paradijs, maar of het dat ook is om in te leven? Het eten wordt opgediend, lokale rijst (niet te versmaden en niet te vergelijken met de witte importrijst), palmolie en gegrilde vis. We eten met zijn allen uit een grote schaal en het is heerlijk!
Amilcar laat ons het terrein van Vieira, Afonso's broer zien, het is enorm! Ik ben niet goed in schatten, maar we lopen toch wel 15 minuten om van de ene punt naar de andere te komen. Het hele terrein grenst aan het water. Aan het uiteinde staat een klein dorpje met 'tijdelijke' hutjes. Hier wonen vissers uit Guinee Conakry. De huisjes staan hutje mutje bovenop elkaar, er zit geen echt erf bij, het is dan ook niet de bedoeling dat ze hier iets anders komen doen dan vissen. De tijdelijkheid van de nederzetting is relatief. De eerste migrant woont hier al 27 jaar... Een kampement niet ver hier vandaan is pasgeleden door natuurbeheer afgebrand. De bewoners weigerden te vertrekken hoewel ze verschillende keren gewaarschuwd waren dat ze weg moesten. Het is toch wel schrikbarend hoeveel immigranten uit Conakry in dit gebied zijn neergedaald. Wanneer ik vraag naar de reden van deze immigratie blijkt dat het vooral gaat omdat ze hier kunnen doen en laten wat ze willen terwijl visserij bijvoorbeeld in hun eigen land sterk aan regels gebonden is. Langzaam maar zeker wordt de eigen bevolking verdrukt. De oorspronkelijke bewoners, de Nalu, hebben de bossen en de omgeving altijd beschermd, zij leven van wat het bos en het water opbrengt maar kappen het bos niet voor bijvoorbeeld rijstbouw of andere landbouw. Het is dan ook aan hen te danken dat dit gebied nog zo puur en onaangetast is. Balanta's en Fula's, elk met hun eigen landbouwmethoden, hebben deze fragiele balans verstoord. De Balanta's hebben rijstvelden aangelegd, dit heeft niet eens zo'n enorme impact op het gebied, het zijn vooral de Fula's die met hun 'slash and burn' methode het bos stukje bij beetje vernielen. Als nomaden maakt het hen niet uit hoe ze een gebied achterlaten.
Teruggekomen in Jembereng ontmoeten we de Italiaan met zijn camper weer. Hij heeft alleen maar wat in de omgeving rondgelopen en heeft ondertussen een sleep van kinderen achter zich aanhangen. Later op de avond blijkt dat hij opnames gemaakt heeft met jongens uit het dorp en de jongen die met hem mee reist. Deze laatste maakt rap-muziek en ze hebben de kinderen uit het dorp het refrein leren rappen. Het is echt geweldig om te zien hoe die gastjes dit opgepikt hebben, ze zingen met volle overgave tegen de achtergrond van de prachtige natuur. De Italiaan is een gepensioneerde technicus die hier en daar wat ondersteuning geeft en projectjes financiert. Ondanks het feit dat hij af en toe echt wat mindere uitlatingen doet over de intelligentie van de doorsnee Guineeër heeft hij zijn hart wel op de goede plek zitten. Het is natuurlijk wel weer zo'n verhaal van iemand die denkt te weten waar mensen op zitten te wachten zonder hen zelf iets te vragen. Het risico van alweer een mislukt project ligt op de loer.
Bij het vallen van de avond komen eindelijk de apen waar ik gisteren met spanning op zat te wachten. Ik ken de naam van dit ras niet, het zijn mooie een beetje roodbruine slanke beesten. Ze zijn niet echt bang van mensen, maar ook niet zo brutaal dat je op je spullen moet letten. Ze slingeren van de ene boom naar de andere en vechten en ravotten dat het een lieve lust is. Jammer genoeg dit keer geen kolobus apen, naast de chimpansees toch mijn favoriet.
Tijdens een gesprek met Abubacar, de coördinator van het Jembereng project, horen we dat er sinds de vorige coup, nu ongeveer twee jaar geleden, bijna geen gasten meer hier geweest zijn. Daarnaast is natuurlijk ook nog eens de president van de NGO overleden, hij was het hart en de ziel van al de activiteiten van de NGO en dat is duidelijk te merken. Er zijn conflicten in het gebied, de bevolking is ontevreden omdat ze geen gebruik meer mogen maken van wat het bos hen gaf en ze niets in ruil hebben ontvangen. Een school en een waterput kan je niet eten, en dat was wat ze in ruil kregen. Er is een sterk iemand nodig om deze discussie tot een goed eind te brengen, het is maar de vraag of ze die kunnen vinden. De landelijke politiek helpt hier ook niet. Ze laten alles over aan de NGO's, maar die kunnen de wetten niet toepassen en staan dus eigenlijk met lege handen. De huisjes in Jembereng beginne duidelijk tekenen van verval te vertonen. Als er nu niets gebeurt staat er binnen een paar jaar alweer een ruïne van een mislukt project...
Er wordt gewacht op de ronde tafelconferentie in Brussen eind maart. Afhankelijk daarvan zal er misschien weer geld beschikbaar komen. De ruzie tussen de President en de 1ste minister zijn slechte tekenen, de bevolking maakt zich zorgen maar maakt zich ook erg kwaad. Hoe is het mogelijk dat binnen 1 partij op die manier publiekelijk ruzie gemaakt wordt? Een terechte vraag.
We hebben nog een dagje uitgetrokken om in Buba langs te gaan. Oud collega Albino woont en werkt daar al jaren en het is een vaste prik tijdens mijn vakanties om daar even een bezoekje te brengen. Ongelofelijk maar waar, op de terugweg komen we twee chimpansees tegen en daarna nog een groepje apen. Dat laatste was vroeger heel normaal, maar tegenwoordig is het erg zeldzaam geworden. Mijn dag is alweer goed.
In Buba is net als in Quebo het oude quartel (kazerne) weer helemaal opgeknapt, je ziet veel minder soldaten rondlopen. Er is wel een hoop geld tegen deze restauratie aan gegooid terwijl ik me toch sectoren kan voorstellen waar dat geld harder nodig is. Toch is het goed te horen dat de militairen zich echt in hun kazernes hebben teruggetrokken en zich niet meer mengen met politieke zaken. Dit natuurlijk tot het weer mis gaat...
We brengen een gezellige avond door bij Albino, hij is fanatiek in zijn werk toch heb ik wat vragen bij het nieuwe project van 'Effective Intervention' waar hij al jaren voor werkt. Het gezondheidsproject is zo goed als afgerond en nu richten ze zich op onderwijs. Ik heb alweer het gevoel dat het hen eigenlijk alleen te doen is om onderzoek en helemaal niet om de mensen die ze onderzoeken. Of dit ethisch verantwoord is weet ik niet. Het onderwijsonderzoek houdt hetvolgende in. Groepjes leerlingen in diverse dorpjes krijgen 1 jaar kleuterschool en daarna 3 jaar onderwijs in het Portugees. Tijdens de kleuterschool wordt nog Creolo of andere lokale talen gebruikt, vanaf de lagere school niet meer. Ze gaan onderzoeken of dit geen betere vorm van onderwijs is. Dat er in binnen- en buitenland stapels onderzoeken uitgevoerd zijn naar de voordelen van onderwijs in eigen taal is hem niet bekend! Hij coördineert het project maar is er natuurlijk inhoudelijk niet verantwoordelijk voor. Toch erger ik me er aan dat er alweer onderzoek gedaan wordt naar een bekende weg. Daarnaast vraag ik me eerlijk gezegd af wat het doel is van Portugees spreken in een land waar nog geen 10% van de bevolking deze taal machtig is. Zou het niet nuttiger zijn onderwijs te geven in landbouw en natuurbescherming zodat kinderen niet naar de stad vluchten om daar op de markt te gaan zitten met 1 pakje sigaretten die per stuk verkocht worden. Wat gebeurt er met deze kinderen na de derde klas? In hun omgeving is er dan geen school te vinden die op hun niveau les kan geven, de kans dat ze verder zullen studeren is minimaal end aar zitten ze dan met hun mooie Portugees (er van uitgaand dat ze dit inderdaad zullen leren). Ik beloof Albino alvast om de studie van Mart en Djalo (ea.) aan hem door te sturen. Lijkt me toch redelijk interessante lectuur. Hierbij aansluitend nog een beetje schokkend verhaal. Het project heeft een 40tal leraren getraind om les te gaan geven in deze scholen. Tijdens hun training kregen ze betaald en de enige voorwaarde was dat ze daarna 1 jaar voor het project zouden gaan werken. Toen ze na de cursus hun contract voorgelegd kregen waarin stond dat ze 150.000 CFA (230Euro) zouden verdienen plus zeker 50.000 aan extra inkomsten omdat ze in de dorpen moeten logeren, weigerden ze allemaal. Het was niet genoeg. Een leraar van het ministerie verdient de helft hiervan en krijgt geen extra's! In het binnenland zijn de kosten van levensonderhoud vrijwel nihil, ze houden dus echt geld over, een luxe die maar weinig mensen hier hebben. Ik sta echt versteld en het lijkt op het verhaal dat ik eerder thuis al hoorde. Toen ik gisteren van Johannes, de Nederlandse administratieve directeur van het Ziekenhuis Raoul Follereau (TBC en Aids) hoorde dat dit meer was dan hij verdiende moest ik toch ook even slikken...
Ik ben weer terug in Bissau en heb weer toegang tot internet. Even snel dit verhaaltje op het internet zetten en dan op naar Canchungo voor twee dagen. De tijd vliegt, ik moet nog heel wat mensen bezoeken en spreken, het zal niet allemaal lukken. Volgend jaar vraag ik 6 weken vrij..... (haahahahahaha).
[userId] => 164268
[photoRevision] => 0
[reportId] => 4810662
[countryId] => 79
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 558
[author] =>
[cityName] => Bissau
[travelId] => 487373
[travelTitle] => Reis februari 2015
[travelTitleSlugified] => reis-februari-2015
[dateDepart] => 2015-02-13
[dateReturn] => 2015-03-13
[showDate] => yes
[goalId] => 99
[goalName] => Iets anders...
[countryName] => Guinea-Bissau
[countryIsoCode] => gw
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/guinea-bissau,bissau
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/164/268_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => vakantie-februari-2015-03
)
)
)
[_currentPageNumber:protected] => 2
[_filter:protected] =>
[_itemCountPerPage:protected] => 15
[_pageCount:protected] => 4
[_pageRange:protected] => 10
[_pages:protected] => stdClass Object
(
[pageCount] => 4
[itemCountPerPage] => 15
[first] => 1
[current] => 2
[last] => 4
[previous] => 1
[next] => 3
[pagesInRange] => Array
(
[1] => 1
[2] => 2
[3] => 3
[4] => 4
)
[firstPageInRange] => 1
[lastPageInRange] => 4
[currentItemCount] => 15
[totalItemCount] => 60
[firstItemNumber] => 16
[lastItemNumber] => 30
)
[_view:protected] =>
)
[breadcrumb] =>
>
Reisverslagen
[styleSheet] => https://cdn.easyapps.nl/578/css/style.css
)