Gastronomische ervaringenEen vakantie naar Turkije zou niet compleet zijn zonder te genieten van de overheerlijke Turkse keuken. Proef traditionele gerechten zoals kebab, baklava, pide en köfte, en laat je verleiden door de smaken van de lokale kruiden en specerijen. Bezoek lokale markten om verse ingrediënten te kopen, of dineer in gezellige familierestaurants waar je de authentieke Turkse gastvrijheid ervaart. Bovendien zijn er in de grotere steden tal van restaurants die culinaire hoogstandjes uit de internationale keuken serveren.
Prachtige natuur en diverse landschappen
Turkije heeft een gevarieerd landschap dat reizigers blijft verbazen. Van de zonovergoten stranden aan de Egeïsche en Middellandse Zee tot de besneeuwde bergtoppen in het oosten, er is voor ieder wat wils. Ontdek het bijzondere landschap van Cappadocië met haar feeërieke schoorstenen en ondergrondse steden, of verken de watervallen en kloven van het Taurusgebergte. Het land biedt talloze mogelijkheden voor natuurliefhebbers en avonturiers om te wandelen, fietsen en raften.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => vakanties-naar-turkije-weer-erg-in-trek
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/85/85_1.jpg
)
[2] => stdClass Object
(
[newsId] => 84
[date] => 2023-05-04
[title] => Welke reisverzekeringen kun je allemaal afsluiten?
[text] => Als je op reis gaat, kun je overwegen om daar een verzekering voor af te sluiten. Er zijn immers een aantal zaken die voor onvoorziene kosten kunnen zorgen, en het is heel denkbaar dat je jezelf daarvoor wilt indekken. Dat kan bijvoorbeeld met behulp van een reisverzekering bij Allianz Direct. Maar op wat voor manieren kun je je allemaal verzekeren voor een reis?
Kortlopende reisverzekering
Wil je een reisverzekering afsluiten voor één specifieke reis? Dan kun je kiezen voor een kortlopende reisverzekering. Zo’n verzekering sluit je af voor een afgebakende periode. Een kortlopende reisverzekering biedt dekking voor onvoorziene gebeurtenissen op en rondom je reis, zoals diefstal, verlies van bagage, medische kosten en annulering van de reis. Kortlopende reisverzekeringen zijn verhoudingsgewijs aan de dure kant.
Doorlopende reisverzekering
Ga je regelmatig op reis en wil je niet iedere keer een kortlopende reisverzekering hoeven te regelen? Dan kun je ervoor kiezen om een doorlopende reisverzekering te nemen. Dan heb je een reisverzekering waar je maandelijks een klein bedrag voor betaalt en van toepassing is op alle reizen die je maakt. Dat is voordeliger als je regelmatig op reis gaat dan telkens een kortlopende reisverzekering afsluiten en de dekking is in principe hetzelfde.
Annuleringsverzekering
Het kan zijn dat je het niet zo noodzakelijk vindt om een reisverzekering af te sluiten voor zaken als diefstal, verlies van bagage en medische kosten, maar dat je je wel zorgen maakt over het verliezen van je geld bij annulering van je reis. In dat geval kun je er ook voor kiezen om een speciale annuleringsverzekering af te sluiten. Deze worden vaak ook bij het boeken van reizen aangeboden. Zo’n annuleringsverzekering dekt de kosten die je maakt als je reis geannuleerd moet worden door onvoorziene omstandigheden, zoals ziekte, overlijden of werkgerelateerde redenen.
Bagageverzekering
Net zoals je je alleen voor annulering kunt verzekeren, kun je ook alleen je bagage verzekeren, namelijk met behulp van een bagageverzekering. Zo’n verzekering biedt dekking voor verlies, diefstal of beschadiging van je bagage tijdens je reis, inclusief persoonlijke eigendommen zoals sieraden en elektronica. Dit kan vooral handig zijn als je veel waardevolle spullen meeneemt op reis, of als je naar een bestemming gaat waar het risico op diefstal hoger is. Het is belangrijk om vooraf goed te controleren wat er precies gedekt wordt door de verzekering en wat de voorwaarden zijn. Vaak geldt er bijvoorbeeld een maximumbedrag per item of per reis en is er een eigen risico van toepassing.
Medische reisverzekering
Je kunt ook medische kosten die je maakt tijdens je reis naar het buitenland verzekeren met een medische reisverzekering. Bijvoorbeeld wanneer je in het buitenland ziek wordt of een ongeluk krijgt en medische hulp nodig hebt. Een medische reisverzekering kan ook de kosten dekken voor spoedeisende repatriëring naar huis, als dat medisch noodzakelijk is. Het is belangrijk om te weten dat je reguliere zorgverzekering niet altijd alle medische kosten in het buitenland dekt. Een medische reisverzekering kan daarom een goede aanvulling zijn op je reguliere zorgverzekering.
Kijk bij het afsluiten van een reisverzekering altijd goed naar de voorwaarden. Per verzekeraar en verzekering kunnen de voorwaarden immers sterk uit elkaar lopen. Je wilt wel daadwerkelijk goed verzekerd zijn voor jouw persoonlijke behoeftes.
[picture] => no
[pic1title] =>
[pic2title] =>
[pic3title] =>
[pic4title] =>
[pic5title] =>
[titleSlugified] => welke-reisverzekeringen-kun-je-allemaal-afsluiten
[imageLink105x105] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_105x105.jpg
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/icons/news_50x50.png
[imageUrl] => https://cdn.easyapps.nl/578/img/slideshow/reisinspiratie/84/84_1.jpg
)
)
[topCountries] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 55
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 10307
[position] => 1
[countryName] => Egypte
[countryIsoCode] => EG
[continentName] => Afrika
)
[1] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 128
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 21847
[position] => 2
[countryName] => Marokko
[countryIsoCode] => MA
[continentName] => Afrika
)
[2] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 191
[reportCount] => 2
[pictureCount] => 47254
[position] => 3
[countryName] => Oeganda
[countryIsoCode] => UG
[continentName] => Afrika
)
[3] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 71
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 4
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => GH
[continentName] => Afrika
)
[4] => stdClass Object
(
[continentId] => 1
[countryId] => 167
[reportCount] => 1
[pictureCount] => 65535
[position] => 5
[countryName] => Zuid-Afrika
[countryIsoCode] => ZA
[continentName] => Afrika
)
)
[countryId] => 71
[countryName] => Ghana
[continentId] => 1
[continentName] => Afrika
[countryPopulation] => 0
[countrySurface] => 0
[capitalCityLongitude] => 0.000000
[capitalCitylatitude] => 0.000000
[portalReports] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-29
[title] => Terug naar huis
[message] => Niet eerder zijn we met zoveel bagage terug naar huis gegaan. Uiteraard met een flinke Ghanese voedselvoorziening (hamsteren!!) maar ook met mooie dingen voor in het nieuwe huis in Engeland. We rijden met twee wagens naar het vliegveld vandaag (onderweg as we speak). De kinderen doen een Japanse powernap in de auto. Rond 22:30 uur zal het vliegtuig vertrekken richting London Heathrow. We hebben het twee maanden enorm naar ons zin gehad. Genoten van de vrijheid, geen stress van werk en mooie dingen gezien en meegemaakt.
Vertrekken is altijd moeilijk, voor Charles omdat hij zijn moedertje moet achterlaten, de kinderen oma en voor mij omdat Ghana zich gewoonweg in mijn hart heeft genesteld.
We have never gone back home with this amount of luggage. Of course we are bringing back the necessary Ghanaian culinary goodies but we also got our hands on some nice items for our new home in England. We are driving to the airport with two cars (on the way as we speak). The kids are taking a Japanese powernap. Departure is around 22:30 local time. We have had a great time the last two months. We have enjoyed the freedom, not having any work related stress and we have seen and experienced wonderful things. Saying goodbye is always difficult, Charles has to leave his mum behind, the kids their grandma and for me because Ghana nestled itself in my heart.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091955
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 190
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,accra
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terug-naar-huis
)
[1] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-28
[title] => Laatste dagen…
[message] => De laatste dagen van onze reis hebben we de verjaardag gevierd van tante Roselyn, ze is 50 geworden! De voorbereidingen voor haar verjaardagsmaal begon al vroeg. We zijn in de avond wat gaan drinken aan de zee. Maandag hebben we de laatste inkopen gedaan in Accra om mee te nemen naar huis. Ook hebben we foto’s genomen bij Black Star Square. Dinsdag zullen we alles gaan inpakken, woensdag avond vliegen we terug naar Londen.
During the last days of our trip we celebrated auntie Roselyn’s birthday, she turned 50! The preparations for her birthday meal started early in the morning. In the evening we went for a drink at the beach. We went to Accra to get the last things on our shopping list for home. We also took a few pictures at Black Star Square. Packing will start on Tuesday. On Wednesday evening we will fly back to London.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091933
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/469_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => laatste-dagen
)
[2] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-22
[title] => Cape Coast/Kakum/Elmina
[message] => Na ons bezoek aan Kumasi zijn we terug naar het zuiden gereden, naar Cape Coast. We hebben daar een aantal ontspannen dagen gehad in het KoSa beach resort. We hebben volop van het strand kunnen genieten en zijn naar het regenwoud (Kakum National Park) geweest om de canopy walk te doen. Charles had als verrassing nog een traditional foto shoot geregeld voor de kinderen. Op de laatste dag zijn we naar Elmina gegaan en hebben daar de Nederlandse begraafplaats bezocht. Nog een paar dagen en dan zitten onze twee maanden Ghana er weer op.
After our trip to Kumasi we drove back south, to Cape Coast. We’ve had some laid back days. We stayed at the KoSa beach resort. We enjoyed the beach to the fullest and went to the rainforest (Kakum National Park) to do the canopy walk. Charles arranged a nice surprise, a traditional photo shoot for the kids. On the last day we went to Elmina and visited the Dutch cemetery. Just a few days left of our two month stay in Ghana.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091932
[countryId] => 71
[pictureCount] => 33
[visitorCount] => 60
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Cape Coast
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/454_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cape-coast-kakum-elmina
)
[3] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-19
[title] => Kumasi
[message] => We zijn een paar dagen in ‘The garden city’ Kumasi! We slapen in het Tumi Hostel. Een bijzonder hostel met ‘women empowerment’ als doel. De vrouwen runnen het hostel, geven cursussen en maken de mooiste creaties van lokale kente en de bekende Dutch wax stoffen. We hebben de dierentuin gezien, de beroemde Kejetia market, het paleis van de Ashanti koning en zijn naar de wijk gegaan waar hout wordt bewerkt.
We are spending a few days in ‘The garden city’ Kumasi! We are staying at Tumi Hostel. It’s a special hostel with ‘women empowerment’ as a goal. The women run the hostel, organize courses and make the most beautiful creations with the local kente and well known Dutch wax fabrics. We have seen the zoo, the famous Kejetia market, the Ashanti king palace and went to the woodcarving village in the city.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091801
[countryId] => 71
[pictureCount] => 25
[visitorCount] => 72
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Kumasi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/369_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => kumasi
)
[4] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-15
[title] => Volta Region
[message] => We zijn naar de beeldschone Volta regio gereden. Daar hebben we een wandeling gemaakt naar de top van Mount Gemi, we hebben de waterval van Ote bezocht en de aapjes van Tafi Atome.
We visited the beautiful Volta Region. We hiked to the top of Mount Gemi, visited the Ote Falls and the monkeys in Tafi Atome.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091799
[countryId] => 71
[pictureCount] => 34
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Ho
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/330_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volta-region
)
[5] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-13
[title] => Dag 36 en 37
[message] => Twee van oma’s kittens zijn verdwenen in de nacht. Er is een andere kitten terug gekomen… wit met blauwe oogjes. Erg mager en een beetje vies is hij aan komen waaien. Gelukkig laat mama kat de kitten drinken en we hebben hem gewassen. Hij hoort er helemaal bij. We kregen ook ander baby bezoek, neefje Helmond kwam langs.
Two of grandma’s kittens disappeared overnight. A different came back instead… white with blue eyes. He arrived very skinny and dirty. Luckily mommy cat lets him drink her milk and we gave him a bath. We also had another baby visit, cousin Helmond stopped by.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091725
[countryId] => 71
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 68
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/101/848_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-36-en-37
)
[6] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 34, 35
[message] => We zijn naar Accra gereden en zijn weer op bezoek geweest. Dit keer bij een tante van oma. Het was leuk om de generaties bij elkaar te zien.
We drove to Accra and went on another visit. This time we met up with grandma’s auntie. It was nice to see all these generations together.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091533
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 98
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/474_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-34-35
)
[7] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 29 en 30
[message] => Azariah heeft met behulp van de buurjongen leren fietsen!
Azariah learned how to ride his bike with help of the boy next door!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091532
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 49
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,sege
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-29-en-30
)
[8] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-27
[title] => Dag 27 en 28
[message] => Op de dagen dat de kinderen naar school gaan zijn we meestal thuis. We hebben dan de tijd om kleding te wassen (dat doen we hier met de hand) en gaan soms even naar de markt voor boodschappen. De kip van oma heeft kuikens gekregen!
On the days the kids go to school we stay at home most of the time. We have time to do the laundry (by hand) and sometimes go to the market for groceries. Grandma’s chicks hatched!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091531
[countryId] => 71
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 51
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/463_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-27-en-28
)
[9] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-26
[title] => Dag 25 en 26
[message] => We zijn naar Adidome gereden om op bezoek te gaan. De rit was al reden genoeg om het te bestempelen als een leuke dag. Mooie omgeving, palm wijn, lekker eten en watermeloen op de terug weg.
We drove to Adidome for a visit. The drive on its own was already enough to call this a lovely day. Beautiful surroundings, palm wine, nice food and watermelon on the way home.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091529
[countryId] => 71
[pictureCount] => 10
[visitorCount] => 48
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Adidome
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/456_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-25-en-26
)
[10] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-25
[title] => Dag 24
[message] => Hier in Sege is de eerste regen in 4 maanden gevallen vannacht. En wanneer het valt, valt het hard!
We zijn ook al een aardig stuk verder met de bouw.
Last night the first rain in four months fell in Sege. And when it rains, it pours.
We have also made quite some progress with building.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091182
[countryId] => 71
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 97
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/098/306_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-24
)
[11] => stdClass Object
(
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2023-02-22
[title] => Oeganda
[message] => In februari had ik zowel een bezoek aan Oeganda als Ghana op het programma staan. Voor beide landen was een visum nodig. Mijn paspoort was nog op de ambassade van Ghana, terwijl de datum van mijn reis naar Oeganda bijna was aangebroken. De dag voor vertrek, 2 februari, kon ik gelukkig mijn paspoort ophalen in Den Haag. Mijn vader vergezelde me. We maakten een wandeling door de stad, met mooie architectuur. Het Vredespaleis, Binnenhof, het torentje, Mauritshuis, Paleis Noordeinde. Vele ambassades, van Argentinië, Griekenland, Portugal, Sri Lanka, Rusland, Canada en noem maar op. Mooie, historische gebouwen. We komen niet zo vaak in de plaats waar de regering zetelt.
Aangezien ik vrijdag 3 februari in alle vroegte op Schiphol moest zijn, bracht ik de nacht in Amsterdam door. Op het vliegveld ontmoette ik mijn reisgenoot Anne. World Servants heeft voor elk land een tweetal vrijwilligers dat zogenaamde setupreizen uitvoert, waarbij projecten van het huidige jaar voorbereid worden, projecten van voorgaande jaren bezocht en van volgende jaren alvast gelocaliseerd. Een van de mannen kon helaas niet mee, waardoor we met z’n tweeën waren.
Een prachtig uitzicht vanuit het vliegtuig. Eerst de besneeuwde bergtoppen in Europa. Duitsland, Oostenrijk, Kroatië, langs de Adriatische Zee, Griekenland. Heel mooi. Toen de bruine woestijn, met zand, stenen en zo nu en dan een rivier. Het vliegtuig maakte een tussenstop in Kigali, Rwanda. Kigali lijkt heel mooi gelegen te zijn, zelfs in het donker. Het ligt in de heuvels, aan de hoogteverschillen te zien. Zo konden we mooi uitkijken op lichtjes, wegen, auto’s, gebouwen. Het ging verder naar Entebbe, Uganda, voor de laatste 340 kilometer. Eerst werden onze bewijzen van inenting tegen gele koorts bekeken. Daarna door migratie. Buiten zag Anne zijn naam op een briefje staan. Een man in net pak met daaronder slippers kwam ons ophalen. De shuttle was een eenvoudige, lage auto. De chauffeur zei dat hij het parkeren moest betalen. Verderop stopte hij zonder iets te zeggen en stapte uit de auto. Blijkbaar moest hij even wat bij een supermarkt halen... Moet kunnen. Op grote borden bij het vliegveld was te lezen: “Uganda, pearl of Africa.” Van Haïti, de parel van de Antillen, naar de parel van Afrika.
Om half twaalf ‘s avonds waren we bij Central Inn hotel, Church Road. Na enkele uren slaap liepen we de halve traptreden af. Vanuit de kamer zicht op een mooie oranje lucht, zonsopgang. Vogels tjirpten. Om acht uur waren drie mannen van African Evangelistic Enterprise (AEE) Uganda er, de partnerorganisatie van World Servants. Eerst water halen bij een supermarkt en pinnen bij een bank. Grote bedragen, aangezien de wisselkoers ongeveer 3800 shilling voor een euro is.
Toen begon de reis naar Arua, in het noorden, waar we zo’n 12 uur over gedaan hebben. Het straatbeeld leek heel bekend, vergeleken met Haïti en ook met Kenia. Van alles aan de kant van de weg: bedden, watertanks, schoenen, kleren, fruit, plastic teilen, houtskool, markten. Gebouwen van betonblokken maar vooral van bakstenen. Stapels bakstenen aan de kant van de weg. Busjes als openbaar vervoer. Christelijke teksten, waarvan een achterop een truck las: “Relax, Jesus is in control.” Ik herkende ‘pigeon peas’ op de akkers (een soort erwten), zag bananenbomen. Verder worden er vooral bonen, maïs, cassava en zoete aardappelen verbouwd. In Luweero stopten we om ananas te kopen. Daar werden ook geroosterde bananen verkocht.
De hele rit ging over asfaltwegen. Op een gegeven moment kwamen er wel meer gaten in de weg, maar vergeleken bij Haïti kon ik het geen slechte wegen noemen... Bij Entebbe en Kampala was eerst zelfs een stukje snelweg. Verderop richting het noorden deels grind en veel stof. Ik zag mensen water pompen en jerrycans vullen. Veel rode grond. We stopten voor lunch bij Kabalega diner. Bekende ingrediënten maar andere vormen. Kip in pittige curry, chapati en rijst, ananassap.
Oeganda was een van de eerste landen dat als kind al mijn belangstelling had. Ik weet nog dat ik las over Lord’s Resistance Army en kindsoldaten. Deze kinderen werden in het noorden van Oeganda ontvoerd en ingelijfd in dit leger. Met andere woorden, in het gebied waar wij naartoe gingen. De leider is nooit opgepakt en houdt zich nog steeds ergens verborgen. Het leger zelf is niet langer actief in Oeganda. Ik heb een boek hierover gekocht in een boekwinkel in Kampala. Een afschuwelijk relaas van meisjes die ontvoerd werden van hun school in Aboke.
AEE heeft diverse kantoren in Oeganda (en daarbuiten), waaronder in de hoofdstad Kampala, Arua, en richting het oosten (Jinja). De focus ligt op onderwijs en livelihoods. Het laatste heeft te maken met groepen mensen die hun middelen bij elkaar leggen om samen te sparen en leningen te verstrekken, terwijl ze training volgen over diverse onderwerpen, leren over bodembescherming (vruchtbaarheid, erosie, compost, natuurlijke insecticide). AEE heeft ook drie vakscholen en een kliniek. Het onderwijs gaat vooral om kwaliteit, met training voor docenten, beschikbaarheid van lesmaterialen, maar ook training over het gebruik van braille en doventolken, en versneld onderwijs voor kinderen die pas op latere leeftijd naar school zijn gegaan. Red een Kind is een belangrijke partner van AEE die deze programma’s mogelijk maakt.
World Servants draagt bij aan de bouw van klaslokalen. AEE werkt samen met de overheid, ook op het gebied van bouwnormen. Er zijn weinig natuurrampen, afgezien van hevige wind of regen, of aardverschuivingen. Muren worden gebouwd van bakstenen, die ter plekke gemaakt worden van aarde, waarna ze in een soort ovenvorm opgestapeld worden en er een daglang vuur onder gestookt wordt om de stenen te bakken.
We reden langs Karuma en staken de rivier de Nijl over. We zagen koeien met hele lange hoorns, bavianen. Er verschenen een aantal giraffes aan de kant van de weg en verderop een olifant. Dit is in de buurt van een nationaal park. Engels is jarenlang de enig officiële taal van Oeganda geweest, hoewel er in totaal maar liefst 41 talen worden gesproken. Vorig jaar is Kiswahili als tweede officiële taal aangenomen. Aangezien Idi Amin deze taal echter gebruikt om mensen te martelen, zijn veel mensen geen liefhebber van Swahili. De huidige president is al sinds 1986 president. Alle minister-presidenten hebben hun termijnen volbracht, zo heel anders dan in Haïti.
Oeganda is het land met de meeste migranten in Afrika en heeft wereldwijd op twee landen na de meeste migranten. Ze hebben een open beleid. Migranten kunnen handel drijven, werken, grond kopen, naar school gaan. Er wordt niet gediscrimineerd, Oegandezen zijn vriendelijk en verwelkomend naar migranten. In andere landen wordt gevraagd: wanneer vertrek je?
Vanuit het noorden van Oeganda is veel handel/export naar Zuid-Soedan. We zaten in het grensgebied met Zuid-Soedan en Democratische Republiek Congo. Er zijn tevens veel internationale organisaties die hun kantoren in Arua en omgeving hebben en van daaruit in Zuid-Soedan werken. Hier en daar liggen oude treinsporen, niet langer in gebruik, hoewel het plan is om weer een treinnetwerk op te zetten. Het land exporteert vis en koffie.
Onderwijs begint met drie jaar kleuterschool, dan 7 jaar basisschool, gevolgd door 6 jaar middelbare school. Na 4 jaar middelbare school kan een leerling overstappen op beroepsonderwijs, na 6 jaar kan men verder met de universiteit. Het is echter moeilijk om werk te vinden. Er zijn ontzettend veel jonge mensen die werk zoeken. Daarom komt er meer en meer nadruk op het leren van praktische vaardigheden. Veel scholen zijn kostscholen, vooral middelbaar onderwijs, maar ook basisonderwijs.
Via Nebbi en Dubai kwamen we uiteindelijk rond half negen ’s avonds in Arua aan, waar we in een keurig onderkomen verbleven, Hunter’s nest. Mooi terrein, kleurige bomen en bloemen. Prachtige zonsondergang vanuit de auto. In de avond en nachte koelde het wat af. Het is zomer in Oeganda om deze tijd van het jaar, op het zuidelijk halfrond. Entebbe ligt op 1180 meter hoogte en Arua op 1196 meter. Veiligheid is verbeterd in Oeganda, het is nu geen enkel probleem om in het donker te reizen. Het tegenovergestelde van Haïti. De naam Arua komt van een voormalige gevangenis. Aru betekent gevangenis. Het is eveneens de regio waar Idi Amin vandaan komt, die van 1971 tot 1979 een terreurbewind heeft gevoerd.
Zondagochtend na een ontbijt waarbij vooral warm eten lag (gebakken plantains, aardappels, chapati, maar ook banaan, watermeloen, thee en verse sap) voegde Mary zich bij ons om ons mee te nemen naar de kerk. Het was mooi om de mensen met wie ik digitaal kennis had gemaakt nu in levende lijve te kunnen ontmoeten. We gingen naar Emmanuel Cathedral, een grote kerk, Church of Uganda (Anglican Church). Dit is de grootste kerk van Oeganda, erfenis van kolonisatie door het Verenigd Koninkrijk. Het leek veel op een katholieke dienst. Het was de tweede Engelse dienst van de dag. Er werden bekende melodieën gezongen. Er was een koor en instrumenten. Er werd gelezen uit 2 Timotheus 3, Mattheus 15. Een vrouw preekte over Anglicaanse tradities en met name over homoseksualiteit, wat in Oeganda verboden is.
De middag gebruikten we om de rest van de week voor te bereiden, onder het genot van thee met gember en melk. We bespraken alle te bezoeken projecten een voor een, met name de twee waar dit jaar een groep jongelui naartoe gaat. Het was een goede, amicale sfeer.
Maandag 6 februari begonnen we met onze bezoeken. Het was de eerste dag van het nieuwe schooljaar. De drie bezoeken van deze dag waren allemaal aan gemeenschappen die steun hadden gevraagd voor het bouwen van een kleuterschool. De overheid is meer betrokken bij het bouwen van basisscholen, maar minder bij kleuterscholen. Vandaar de vraag aan AEE om hulp.
Onze eerste bestemming was Tuku (wat betekent: de plaats waar niks groeit...). Peter van AEE had al tegen me gezegd dat ik wat Lugbara moest leren, om me voor te kunnen stellen. Ik hou van talen dus ik heb m’n best gedaan om wat woorden op te pikken. Al is het enkel een groet of een dank, mensen waarderen de moeite en kunnen erom lachen. De gesprekken vonden plaats in de schaduw van een grote boom. In Tuku is men naast een basisschool een kleuterschool begonnen, al was er geen ruimte voor. De peuters krijgen tijdelijk les in een gebouwtje van de kerk. De basisschool telt maar liefst 700 leerlingen, in onvoldoende klaslokalen. Vooral in de eerste klas zitten veel leerlingen. Tijdens COVID-19 waren scholen 2 jaar gesloten, waardoor leerlingen niet naar school konden. Daardoor zijn er nu in de eerste klas veel meer leerlingen. Van plaatselijke materialen (hout voornamelijk) is een speelplaatsje gemaakt met schommels en een klimrek. Aanwezigen legden uit waarom een kleuterschool belangrijk is, wat vooral te maken heeft met het leren van Engels maar ook met zelfvertrouwen en respect. Officiële examens zijn in het Engels.
We bekeken het gebouwtje van de kleuterschool, waar kinderen op een zeildoek op de grond zitten, met weinig tot geen lesmaterialen. Ook de basisschool bezochten we, evenals potentiële accommodatie voor een groep jongelui.
Vandaar ging het naar Alianda 1. Deze kleuterschool was recent opgericht, vorig jaar, en functioneerde met 1 klas in plaats van de gebruikelijke 3 klassen (baby, middle, top). Ook hier kregen de leerlingen les in een rond gebouwtje dat van de kerk is, met een laaghangend rieten dak en open rechthoeken als ramen. Ik werd gewezen op lokaal gemaakte bijenkorven, die in bomen worden gehangen. Honing is een van de specialiteiten van dit gebied. ‘Shea butter’ is een tweede. Er wordt veel cassava verbouwd in dit gebied. Ook zagen we ‘jackfruit’ in een boom.
Daarna lunch op het kantoor van AEE in Terego. Een soort maïsdeeg wordt met de handen door saus gehaald. Witte bonen erbij, kip, iets dat lijkt op spinazie, tomaat. Banaan en ananas na.
Bij de tweede Alianda was de situatie weer heel anders. Er is een kerk, waarin de kleuters les krijgen, gescheiden door gordijnen. Er staan nog een paar kleine hutten van bakstenen en met een rieten dak omheen, waar 4 klassen van de basisschool les krijgen. Het zijn kleine, lage ruimtes. En nu waren er nog maar weinig leerlingen, omdat het de eerste schooldag was. Een van de klassen krijgt les onder een boom, waar een bord tegenaan stond.
Hier ontmoetten we een oud-docent van Peter. De aanwezigen vertelden over het belang van de kleuterschool, om Engels te leren, respect te leren, jonger en sneller te leren, maar ook om te leren vergeven, netter te leren schrijven, in kleinere groepen beter gecontroleerd te kunnen worden, meer zelfvertrouwen te krijgen en in het openbaar te spreken. De oud-docent van Peter herinnerde zich hoe moeilijk het was voor Peter zelf om lessen te volgen, gezien de omstandigheden. Hij zei: “Van waar de zon opgaat tot waar de zon ondergaa,t zijn mensen de kans op onderwijs kwijtgeraakt.” Graag willen ze daar in Alianda een verandering in maken. “Als we samenwerken, kan deze plaats gaan stralen,” zo werd er gezegd. De oud-docent van Peter heeft zijn huis aangeboden als eventuele accommodatie. Het waren mooie gesprekken, ook met grapjes, goede, ontspannen sfeer. Als men het ergens mee eens is, klapt men instemmend.
AEE heeft 320 werknemers. De meerderheid hiervan is betrokken bij drie vakscholen en een ziekenhuis. 57 werken aan andere programma’s. De chauffeur die ons reed, werkt al sinds 1981 voor AEE. Ze hebben nauwe samenwerking met overheidsinstanties. ’s Avonds kwam een onderwijsvertegenwoordiger van het districtkantoor bij ons op bezoek in Arua.
Dinsdag kregen we een ‘rolex’ als ontbijt. Niet een horloge, maar een rol van ei met groente in deeg. Deze dag begonnen we bij St. John’s school in Aripezu village. We werden door een zacht zingend groepje kinderen ontvangen, die het schoolgebouw uit kwamen lopen. Deze school is opgericht in 2019 en bestaat uit zowel kleuteronderwijs als basisonderwijs. De kerk en een ander gebouwtje worden gebruikt, terwijl een aantal klassen les krijgen op de rotsen onder een boom. We zaten in principe in hun ‘buitenluchtlokaal’, dus de leerlingen luisterden vanaf de stenen mee. “Als het regent, sturen we ze naar huis.” Kinderen moesten voorheen ver lopen naar school, met alle risico’s vandien, en twijfels van de ouders of de leerlingen wel daadwerkelijk naar school gingen.
Ook hier werd accommodatie aangeboden voor een eventuele groep jongelui, al maakt men zich overal wel wat zorgen of de Nederlandse jongelui hun eten wel kunnen eten, en of ze wel op matten kunnen slapen in plaats van matrassen. Er lag al een hele partij bakstenen klaar voor een toekomstig gebouw. Vrouwen waren bezig de geoogste sorghum te bewerken.
Vandaar ging het naar Omgboa, waar in augustus drie lokalen gebouwd gaan worden voor kleuters. We troffen ze nu op de grond aan, buiten, op een zeildoek, onder een boom, waar een leraar op een bord dingen voor hen tekende. De basisschool zat ernaast, in een oud kerkgebouw met zulke gehalveerde muren dat je van buiten zo naar binnen kijkt. Er zaten ook een aantal leerlingen onder een rieten afdakje, met stenen als stoelen.
We gingen in gesprek met een groep mannen en vrouwen, die een aantal jonge kinderen bij zich hadden. Eentje kwam met een grote grijns steeds wat dichter naar ons toe. Ook hier is men al druk bezig met stenen bakken. De groep gaat slapen in het nieuwe kerkgebouw, waar nu nog geen dak op zit. Tegen die tijd zal de omgeving groen zijn, als het regent. Nu was het dor en droog. Ook hier zijn de gevolgen van klimaatverandering merkbaar, met regenseizoenen op andere momenten dan voorheen en minder vruchtbare grond.
Vervolgens een tussenstop bij het sub-county kantoor in Bileafe, voor een beleefdheidsbezoek aan de plaatselijke overheid. De man was positief over AEE en zei: “Jullie hebben een hele goede partner gekozen in AEE. Als je naar ze kijkt, zie je eerlijkheid en hoop in hun gezichten. Ze werken goed en zijn goed georganiseerd. Ze hebben werkelijk een impact op de levens van de gemeenschappen. Jullie steun vindt de juiste mensen.” Het was voor mij verrassend dat de overheid hulp aanbiedt aan organisaties, in plaats van hulp vraagt. Ze bieden kantoorruimte aan en betalen salarissen van docenten en zorgen voor bouw van basisscholen.
Wederom lunch op het kantoor van AEE in Terego. Daarna naar Turupa Cell, John Baptist Odama nursery and primary school. Dit is in Ayivu county, een gebied waar AEE nog niet werkt maar vanaf volgend jaar hoopt te gaan werken. Het was vooral een kennismakingsbezoek. Deze gemeenschap is de sloop van bestaande gebouwen tegengegaan en heeft een ervan in gebruik als kleuterklas. Ze zijn er inmiddels ook een basisschool begonnen, alhoewel er aan de overkant van het voetbalveld nog een basisschool is. Die geeft les in de lokale taal (Lugbara), terwijl de school die wij bezochten in het Engels onderwijst.
Bij terugkomst in Arua zijn we naar een markt geweest. We liepen door een wirwar van smalle, benauwde steegjes, om ergens kleurrijke stoffen te bekijken.
Een volgende keer hoop ik verder te vertellen over al wat ik geleerd heb in het boeiende land Oeganda. Inmiddels ben ik aan een volgende reis begonnen, in Ghana. Vanuit Haïti blijft er droevig nieuws binnenkomen. De reguliere route richting het noorden, via Canaan, is al tijden te risicovol. Nu is ook de alternatieve route via Artibonite (Desarmes, waar MCC een kantoor heeft) gebied van bendes geworden. Twee bussen werden onderschept die onderweg waren van Port-au-Prince naar Saint Marc en Port-de-Paix. Zo’n 50 passagiers werden ontvoerd, plus de chauffeurs. In Deschapelles werden inwoners ’s nachts opgeschrikt door beroving en ontvoeringen. De politie heeft hun posten in Verrettes en Liancourt verlaten. Als gevolg heeft het ziekenhuis Albert Schweitzer voor het eerst sinds de oprichting de deuren moeten sluiten. Een belangrijk ziekenhuis in Port-au-Prince, GHESKIO, is eveneens gesloten, na de ontvoering van twee stafleden.
Mijn vrienden in Grande Savanne schrijven me dat ze niet langer veilig zijn. Ik ben vele malen van Kenscoff naar Grande Savanne gelopen. Nu hebben bandieten ook de markt in Greffin in handen, Duvier, Fort Jacques en Fermathe. Vitalhomme Innocent wordt in de vlaktes achterna gezeten door de politie en zoekt het nu hogerop in de bergen. Een advocaat van de vrouw van de in 2021 vermoorde president Jovenel Moïse is doodgeschoten achter het stuur van zijn auto, nabij zijn woning in Thomassin 30. Bandieten openden het vuur vanuit een auto op een station met motortaxi’s, waarbij minsten 5 personen zijn overleden. Ontvoeringen gaan her en der door. Zelfs bij het eiland La Gonâve worden boten aangevallen, in beslag genomen, mensen ontvoerd. Ook de directeur van Centre National des Equipements (CNE) werd ontvoerd. Zelfs in Panama vielen Haïtiaanse slachtoffers, toen een bus met migranten verongelukte. Een aardbeving van 5.5 sterkte vond plaats in Bombardopolis. En dan nog wordt er deze week carnaval gevierd. Mensen slaan uit angst op de vlucht en het stressniveau ligt hoog. Dit terwijl ik in alle vrede in Oeganda mocht zijn, een land dat conflicten heeft gekend maar nu vrede ervaart, het tegenovergestelde van Haïti.
[userId] => 139012
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091129
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 207
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Nalerigu
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,nalerigu
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => oeganda
)
[12] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-21
[title] => Dag 19
[message] => Vandaag zijn we heel vroeg vertrokken richting Aburi Botanical Gardens. De rit erheen was al erg indrukwekkend, vanuit de stad ineens de heuvels in. Het was een prachtige dag. Later zijn we nog langs het Akosombo meer gereden, hebben we kilometers lange velden met mangobomen gezien en zelfs bavianen op de weg.
Today we left early to visit Aburi Botanical Gardens. The drive itself was already impressive, from the city you drive straight into the hills. It was a beautiful day. Later on we drove passed lake Akosombo, drove passed miles of fields full of mango trees and we even saw some baboons on the road.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091100
[countryId] => 71
[pictureCount] => 29
[visitorCount] => 91
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Aburi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/809_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-19
)
[13] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-17
[title] => Dag 17
[message] => Verder bouwen, naar school en spelen.
The building continues, going to school and play.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091013
[countryId] => 71
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/318_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-17
)
[14] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-16
[title] => Dag 15 16
[message] => In en om het huis…
In and around the house…
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5090993
[countryId] => 71
[pictureCount] => 13
[visitorCount] => 77
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/254_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-15-16
)
)
)
[reportsPaginator] => Zend_Paginator Object
(
[_cacheEnabled:protected] => 1
[_adapter:protected] => TravelLog\PaginatorAdapter Object
(
[_count:protected] => 60
[_array:protected] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-29
[title] => Terug naar huis
[message] => Niet eerder zijn we met zoveel bagage terug naar huis gegaan. Uiteraard met een flinke Ghanese voedselvoorziening (hamsteren!!) maar ook met mooie dingen voor in het nieuwe huis in Engeland. We rijden met twee wagens naar het vliegveld vandaag (onderweg as we speak). De kinderen doen een Japanse powernap in de auto. Rond 22:30 uur zal het vliegtuig vertrekken richting London Heathrow. We hebben het twee maanden enorm naar ons zin gehad. Genoten van de vrijheid, geen stress van werk en mooie dingen gezien en meegemaakt.
Vertrekken is altijd moeilijk, voor Charles omdat hij zijn moedertje moet achterlaten, de kinderen oma en voor mij omdat Ghana zich gewoonweg in mijn hart heeft genesteld.
We have never gone back home with this amount of luggage. Of course we are bringing back the necessary Ghanaian culinary goodies but we also got our hands on some nice items for our new home in England. We are driving to the airport with two cars (on the way as we speak). The kids are taking a Japanese powernap. Departure is around 22:30 local time. We have had a great time the last two months. We have enjoyed the freedom, not having any work related stress and we have seen and experienced wonderful things. Saying goodbye is always difficult, Charles has to leave his mum behind, the kids their grandma and for me because Ghana nestled itself in my heart.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091955
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 190
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,accra
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terug-naar-huis
)
[1] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-28
[title] => Laatste dagen…
[message] => De laatste dagen van onze reis hebben we de verjaardag gevierd van tante Roselyn, ze is 50 geworden! De voorbereidingen voor haar verjaardagsmaal begon al vroeg. We zijn in de avond wat gaan drinken aan de zee. Maandag hebben we de laatste inkopen gedaan in Accra om mee te nemen naar huis. Ook hebben we foto’s genomen bij Black Star Square. Dinsdag zullen we alles gaan inpakken, woensdag avond vliegen we terug naar Londen.
During the last days of our trip we celebrated auntie Roselyn’s birthday, she turned 50! The preparations for her birthday meal started early in the morning. In the evening we went for a drink at the beach. We went to Accra to get the last things on our shopping list for home. We also took a few pictures at Black Star Square. Packing will start on Tuesday. On Wednesday evening we will fly back to London.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091933
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/469_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => laatste-dagen
)
[2] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-22
[title] => Cape Coast/Kakum/Elmina
[message] => Na ons bezoek aan Kumasi zijn we terug naar het zuiden gereden, naar Cape Coast. We hebben daar een aantal ontspannen dagen gehad in het KoSa beach resort. We hebben volop van het strand kunnen genieten en zijn naar het regenwoud (Kakum National Park) geweest om de canopy walk te doen. Charles had als verrassing nog een traditional foto shoot geregeld voor de kinderen. Op de laatste dag zijn we naar Elmina gegaan en hebben daar de Nederlandse begraafplaats bezocht. Nog een paar dagen en dan zitten onze twee maanden Ghana er weer op.
After our trip to Kumasi we drove back south, to Cape Coast. We’ve had some laid back days. We stayed at the KoSa beach resort. We enjoyed the beach to the fullest and went to the rainforest (Kakum National Park) to do the canopy walk. Charles arranged a nice surprise, a traditional photo shoot for the kids. On the last day we went to Elmina and visited the Dutch cemetery. Just a few days left of our two month stay in Ghana.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091932
[countryId] => 71
[pictureCount] => 33
[visitorCount] => 60
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Cape Coast
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/454_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cape-coast-kakum-elmina
)
[3] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-19
[title] => Kumasi
[message] => We zijn een paar dagen in ‘The garden city’ Kumasi! We slapen in het Tumi Hostel. Een bijzonder hostel met ‘women empowerment’ als doel. De vrouwen runnen het hostel, geven cursussen en maken de mooiste creaties van lokale kente en de bekende Dutch wax stoffen. We hebben de dierentuin gezien, de beroemde Kejetia market, het paleis van de Ashanti koning en zijn naar de wijk gegaan waar hout wordt bewerkt.
We are spending a few days in ‘The garden city’ Kumasi! We are staying at Tumi Hostel. It’s a special hostel with ‘women empowerment’ as a goal. The women run the hostel, organize courses and make the most beautiful creations with the local kente and well known Dutch wax fabrics. We have seen the zoo, the famous Kejetia market, the Ashanti king palace and went to the woodcarving village in the city.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091801
[countryId] => 71
[pictureCount] => 25
[visitorCount] => 72
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Kumasi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/369_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => kumasi
)
[4] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-15
[title] => Volta Region
[message] => We zijn naar de beeldschone Volta regio gereden. Daar hebben we een wandeling gemaakt naar de top van Mount Gemi, we hebben de waterval van Ote bezocht en de aapjes van Tafi Atome.
We visited the beautiful Volta Region. We hiked to the top of Mount Gemi, visited the Ote Falls and the monkeys in Tafi Atome.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091799
[countryId] => 71
[pictureCount] => 34
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Ho
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/330_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volta-region
)
[5] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-13
[title] => Dag 36 en 37
[message] => Twee van oma’s kittens zijn verdwenen in de nacht. Er is een andere kitten terug gekomen… wit met blauwe oogjes. Erg mager en een beetje vies is hij aan komen waaien. Gelukkig laat mama kat de kitten drinken en we hebben hem gewassen. Hij hoort er helemaal bij. We kregen ook ander baby bezoek, neefje Helmond kwam langs.
Two of grandma’s kittens disappeared overnight. A different came back instead… white with blue eyes. He arrived very skinny and dirty. Luckily mommy cat lets him drink her milk and we gave him a bath. We also had another baby visit, cousin Helmond stopped by.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091725
[countryId] => 71
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 68
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/101/848_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-36-en-37
)
[6] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 34, 35
[message] => We zijn naar Accra gereden en zijn weer op bezoek geweest. Dit keer bij een tante van oma. Het was leuk om de generaties bij elkaar te zien.
We drove to Accra and went on another visit. This time we met up with grandma’s auntie. It was nice to see all these generations together.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091533
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 98
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/474_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-34-35
)
[7] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 29 en 30
[message] => Azariah heeft met behulp van de buurjongen leren fietsen!
Azariah learned how to ride his bike with help of the boy next door!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091532
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 49
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,sege
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-29-en-30
)
[8] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-27
[title] => Dag 27 en 28
[message] => Op de dagen dat de kinderen naar school gaan zijn we meestal thuis. We hebben dan de tijd om kleding te wassen (dat doen we hier met de hand) en gaan soms even naar de markt voor boodschappen. De kip van oma heeft kuikens gekregen!
On the days the kids go to school we stay at home most of the time. We have time to do the laundry (by hand) and sometimes go to the market for groceries. Grandma’s chicks hatched!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091531
[countryId] => 71
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 51
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/463_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-27-en-28
)
[9] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-26
[title] => Dag 25 en 26
[message] => We zijn naar Adidome gereden om op bezoek te gaan. De rit was al reden genoeg om het te bestempelen als een leuke dag. Mooie omgeving, palm wijn, lekker eten en watermeloen op de terug weg.
We drove to Adidome for a visit. The drive on its own was already enough to call this a lovely day. Beautiful surroundings, palm wine, nice food and watermelon on the way home.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091529
[countryId] => 71
[pictureCount] => 10
[visitorCount] => 48
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Adidome
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/456_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-25-en-26
)
[10] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-25
[title] => Dag 24
[message] => Hier in Sege is de eerste regen in 4 maanden gevallen vannacht. En wanneer het valt, valt het hard!
We zijn ook al een aardig stuk verder met de bouw.
Last night the first rain in four months fell in Sege. And when it rains, it pours.
We have also made quite some progress with building.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091182
[countryId] => 71
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 97
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/098/306_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-24
)
[11] => stdClass Object
(
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2023-02-22
[title] => Oeganda
[message] => In februari had ik zowel een bezoek aan Oeganda als Ghana op het programma staan. Voor beide landen was een visum nodig. Mijn paspoort was nog op de ambassade van Ghana, terwijl de datum van mijn reis naar Oeganda bijna was aangebroken. De dag voor vertrek, 2 februari, kon ik gelukkig mijn paspoort ophalen in Den Haag. Mijn vader vergezelde me. We maakten een wandeling door de stad, met mooie architectuur. Het Vredespaleis, Binnenhof, het torentje, Mauritshuis, Paleis Noordeinde. Vele ambassades, van Argentinië, Griekenland, Portugal, Sri Lanka, Rusland, Canada en noem maar op. Mooie, historische gebouwen. We komen niet zo vaak in de plaats waar de regering zetelt.
Aangezien ik vrijdag 3 februari in alle vroegte op Schiphol moest zijn, bracht ik de nacht in Amsterdam door. Op het vliegveld ontmoette ik mijn reisgenoot Anne. World Servants heeft voor elk land een tweetal vrijwilligers dat zogenaamde setupreizen uitvoert, waarbij projecten van het huidige jaar voorbereid worden, projecten van voorgaande jaren bezocht en van volgende jaren alvast gelocaliseerd. Een van de mannen kon helaas niet mee, waardoor we met z’n tweeën waren.
Een prachtig uitzicht vanuit het vliegtuig. Eerst de besneeuwde bergtoppen in Europa. Duitsland, Oostenrijk, Kroatië, langs de Adriatische Zee, Griekenland. Heel mooi. Toen de bruine woestijn, met zand, stenen en zo nu en dan een rivier. Het vliegtuig maakte een tussenstop in Kigali, Rwanda. Kigali lijkt heel mooi gelegen te zijn, zelfs in het donker. Het ligt in de heuvels, aan de hoogteverschillen te zien. Zo konden we mooi uitkijken op lichtjes, wegen, auto’s, gebouwen. Het ging verder naar Entebbe, Uganda, voor de laatste 340 kilometer. Eerst werden onze bewijzen van inenting tegen gele koorts bekeken. Daarna door migratie. Buiten zag Anne zijn naam op een briefje staan. Een man in net pak met daaronder slippers kwam ons ophalen. De shuttle was een eenvoudige, lage auto. De chauffeur zei dat hij het parkeren moest betalen. Verderop stopte hij zonder iets te zeggen en stapte uit de auto. Blijkbaar moest hij even wat bij een supermarkt halen... Moet kunnen. Op grote borden bij het vliegveld was te lezen: “Uganda, pearl of Africa.” Van Haïti, de parel van de Antillen, naar de parel van Afrika.
Om half twaalf ‘s avonds waren we bij Central Inn hotel, Church Road. Na enkele uren slaap liepen we de halve traptreden af. Vanuit de kamer zicht op een mooie oranje lucht, zonsopgang. Vogels tjirpten. Om acht uur waren drie mannen van African Evangelistic Enterprise (AEE) Uganda er, de partnerorganisatie van World Servants. Eerst water halen bij een supermarkt en pinnen bij een bank. Grote bedragen, aangezien de wisselkoers ongeveer 3800 shilling voor een euro is.
Toen begon de reis naar Arua, in het noorden, waar we zo’n 12 uur over gedaan hebben. Het straatbeeld leek heel bekend, vergeleken met Haïti en ook met Kenia. Van alles aan de kant van de weg: bedden, watertanks, schoenen, kleren, fruit, plastic teilen, houtskool, markten. Gebouwen van betonblokken maar vooral van bakstenen. Stapels bakstenen aan de kant van de weg. Busjes als openbaar vervoer. Christelijke teksten, waarvan een achterop een truck las: “Relax, Jesus is in control.” Ik herkende ‘pigeon peas’ op de akkers (een soort erwten), zag bananenbomen. Verder worden er vooral bonen, maïs, cassava en zoete aardappelen verbouwd. In Luweero stopten we om ananas te kopen. Daar werden ook geroosterde bananen verkocht.
De hele rit ging over asfaltwegen. Op een gegeven moment kwamen er wel meer gaten in de weg, maar vergeleken bij Haïti kon ik het geen slechte wegen noemen... Bij Entebbe en Kampala was eerst zelfs een stukje snelweg. Verderop richting het noorden deels grind en veel stof. Ik zag mensen water pompen en jerrycans vullen. Veel rode grond. We stopten voor lunch bij Kabalega diner. Bekende ingrediënten maar andere vormen. Kip in pittige curry, chapati en rijst, ananassap.
Oeganda was een van de eerste landen dat als kind al mijn belangstelling had. Ik weet nog dat ik las over Lord’s Resistance Army en kindsoldaten. Deze kinderen werden in het noorden van Oeganda ontvoerd en ingelijfd in dit leger. Met andere woorden, in het gebied waar wij naartoe gingen. De leider is nooit opgepakt en houdt zich nog steeds ergens verborgen. Het leger zelf is niet langer actief in Oeganda. Ik heb een boek hierover gekocht in een boekwinkel in Kampala. Een afschuwelijk relaas van meisjes die ontvoerd werden van hun school in Aboke.
AEE heeft diverse kantoren in Oeganda (en daarbuiten), waaronder in de hoofdstad Kampala, Arua, en richting het oosten (Jinja). De focus ligt op onderwijs en livelihoods. Het laatste heeft te maken met groepen mensen die hun middelen bij elkaar leggen om samen te sparen en leningen te verstrekken, terwijl ze training volgen over diverse onderwerpen, leren over bodembescherming (vruchtbaarheid, erosie, compost, natuurlijke insecticide). AEE heeft ook drie vakscholen en een kliniek. Het onderwijs gaat vooral om kwaliteit, met training voor docenten, beschikbaarheid van lesmaterialen, maar ook training over het gebruik van braille en doventolken, en versneld onderwijs voor kinderen die pas op latere leeftijd naar school zijn gegaan. Red een Kind is een belangrijke partner van AEE die deze programma’s mogelijk maakt.
World Servants draagt bij aan de bouw van klaslokalen. AEE werkt samen met de overheid, ook op het gebied van bouwnormen. Er zijn weinig natuurrampen, afgezien van hevige wind of regen, of aardverschuivingen. Muren worden gebouwd van bakstenen, die ter plekke gemaakt worden van aarde, waarna ze in een soort ovenvorm opgestapeld worden en er een daglang vuur onder gestookt wordt om de stenen te bakken.
We reden langs Karuma en staken de rivier de Nijl over. We zagen koeien met hele lange hoorns, bavianen. Er verschenen een aantal giraffes aan de kant van de weg en verderop een olifant. Dit is in de buurt van een nationaal park. Engels is jarenlang de enig officiële taal van Oeganda geweest, hoewel er in totaal maar liefst 41 talen worden gesproken. Vorig jaar is Kiswahili als tweede officiële taal aangenomen. Aangezien Idi Amin deze taal echter gebruikt om mensen te martelen, zijn veel mensen geen liefhebber van Swahili. De huidige president is al sinds 1986 president. Alle minister-presidenten hebben hun termijnen volbracht, zo heel anders dan in Haïti.
Oeganda is het land met de meeste migranten in Afrika en heeft wereldwijd op twee landen na de meeste migranten. Ze hebben een open beleid. Migranten kunnen handel drijven, werken, grond kopen, naar school gaan. Er wordt niet gediscrimineerd, Oegandezen zijn vriendelijk en verwelkomend naar migranten. In andere landen wordt gevraagd: wanneer vertrek je?
Vanuit het noorden van Oeganda is veel handel/export naar Zuid-Soedan. We zaten in het grensgebied met Zuid-Soedan en Democratische Republiek Congo. Er zijn tevens veel internationale organisaties die hun kantoren in Arua en omgeving hebben en van daaruit in Zuid-Soedan werken. Hier en daar liggen oude treinsporen, niet langer in gebruik, hoewel het plan is om weer een treinnetwerk op te zetten. Het land exporteert vis en koffie.
Onderwijs begint met drie jaar kleuterschool, dan 7 jaar basisschool, gevolgd door 6 jaar middelbare school. Na 4 jaar middelbare school kan een leerling overstappen op beroepsonderwijs, na 6 jaar kan men verder met de universiteit. Het is echter moeilijk om werk te vinden. Er zijn ontzettend veel jonge mensen die werk zoeken. Daarom komt er meer en meer nadruk op het leren van praktische vaardigheden. Veel scholen zijn kostscholen, vooral middelbaar onderwijs, maar ook basisonderwijs.
Via Nebbi en Dubai kwamen we uiteindelijk rond half negen ’s avonds in Arua aan, waar we in een keurig onderkomen verbleven, Hunter’s nest. Mooi terrein, kleurige bomen en bloemen. Prachtige zonsondergang vanuit de auto. In de avond en nachte koelde het wat af. Het is zomer in Oeganda om deze tijd van het jaar, op het zuidelijk halfrond. Entebbe ligt op 1180 meter hoogte en Arua op 1196 meter. Veiligheid is verbeterd in Oeganda, het is nu geen enkel probleem om in het donker te reizen. Het tegenovergestelde van Haïti. De naam Arua komt van een voormalige gevangenis. Aru betekent gevangenis. Het is eveneens de regio waar Idi Amin vandaan komt, die van 1971 tot 1979 een terreurbewind heeft gevoerd.
Zondagochtend na een ontbijt waarbij vooral warm eten lag (gebakken plantains, aardappels, chapati, maar ook banaan, watermeloen, thee en verse sap) voegde Mary zich bij ons om ons mee te nemen naar de kerk. Het was mooi om de mensen met wie ik digitaal kennis had gemaakt nu in levende lijve te kunnen ontmoeten. We gingen naar Emmanuel Cathedral, een grote kerk, Church of Uganda (Anglican Church). Dit is de grootste kerk van Oeganda, erfenis van kolonisatie door het Verenigd Koninkrijk. Het leek veel op een katholieke dienst. Het was de tweede Engelse dienst van de dag. Er werden bekende melodieën gezongen. Er was een koor en instrumenten. Er werd gelezen uit 2 Timotheus 3, Mattheus 15. Een vrouw preekte over Anglicaanse tradities en met name over homoseksualiteit, wat in Oeganda verboden is.
De middag gebruikten we om de rest van de week voor te bereiden, onder het genot van thee met gember en melk. We bespraken alle te bezoeken projecten een voor een, met name de twee waar dit jaar een groep jongelui naartoe gaat. Het was een goede, amicale sfeer.
Maandag 6 februari begonnen we met onze bezoeken. Het was de eerste dag van het nieuwe schooljaar. De drie bezoeken van deze dag waren allemaal aan gemeenschappen die steun hadden gevraagd voor het bouwen van een kleuterschool. De overheid is meer betrokken bij het bouwen van basisscholen, maar minder bij kleuterscholen. Vandaar de vraag aan AEE om hulp.
Onze eerste bestemming was Tuku (wat betekent: de plaats waar niks groeit...). Peter van AEE had al tegen me gezegd dat ik wat Lugbara moest leren, om me voor te kunnen stellen. Ik hou van talen dus ik heb m’n best gedaan om wat woorden op te pikken. Al is het enkel een groet of een dank, mensen waarderen de moeite en kunnen erom lachen. De gesprekken vonden plaats in de schaduw van een grote boom. In Tuku is men naast een basisschool een kleuterschool begonnen, al was er geen ruimte voor. De peuters krijgen tijdelijk les in een gebouwtje van de kerk. De basisschool telt maar liefst 700 leerlingen, in onvoldoende klaslokalen. Vooral in de eerste klas zitten veel leerlingen. Tijdens COVID-19 waren scholen 2 jaar gesloten, waardoor leerlingen niet naar school konden. Daardoor zijn er nu in de eerste klas veel meer leerlingen. Van plaatselijke materialen (hout voornamelijk) is een speelplaatsje gemaakt met schommels en een klimrek. Aanwezigen legden uit waarom een kleuterschool belangrijk is, wat vooral te maken heeft met het leren van Engels maar ook met zelfvertrouwen en respect. Officiële examens zijn in het Engels.
We bekeken het gebouwtje van de kleuterschool, waar kinderen op een zeildoek op de grond zitten, met weinig tot geen lesmaterialen. Ook de basisschool bezochten we, evenals potentiële accommodatie voor een groep jongelui.
Vandaar ging het naar Alianda 1. Deze kleuterschool was recent opgericht, vorig jaar, en functioneerde met 1 klas in plaats van de gebruikelijke 3 klassen (baby, middle, top). Ook hier kregen de leerlingen les in een rond gebouwtje dat van de kerk is, met een laaghangend rieten dak en open rechthoeken als ramen. Ik werd gewezen op lokaal gemaakte bijenkorven, die in bomen worden gehangen. Honing is een van de specialiteiten van dit gebied. ‘Shea butter’ is een tweede. Er wordt veel cassava verbouwd in dit gebied. Ook zagen we ‘jackfruit’ in een boom.
Daarna lunch op het kantoor van AEE in Terego. Een soort maïsdeeg wordt met de handen door saus gehaald. Witte bonen erbij, kip, iets dat lijkt op spinazie, tomaat. Banaan en ananas na.
Bij de tweede Alianda was de situatie weer heel anders. Er is een kerk, waarin de kleuters les krijgen, gescheiden door gordijnen. Er staan nog een paar kleine hutten van bakstenen en met een rieten dak omheen, waar 4 klassen van de basisschool les krijgen. Het zijn kleine, lage ruimtes. En nu waren er nog maar weinig leerlingen, omdat het de eerste schooldag was. Een van de klassen krijgt les onder een boom, waar een bord tegenaan stond.
Hier ontmoetten we een oud-docent van Peter. De aanwezigen vertelden over het belang van de kleuterschool, om Engels te leren, respect te leren, jonger en sneller te leren, maar ook om te leren vergeven, netter te leren schrijven, in kleinere groepen beter gecontroleerd te kunnen worden, meer zelfvertrouwen te krijgen en in het openbaar te spreken. De oud-docent van Peter herinnerde zich hoe moeilijk het was voor Peter zelf om lessen te volgen, gezien de omstandigheden. Hij zei: “Van waar de zon opgaat tot waar de zon ondergaa,t zijn mensen de kans op onderwijs kwijtgeraakt.” Graag willen ze daar in Alianda een verandering in maken. “Als we samenwerken, kan deze plaats gaan stralen,” zo werd er gezegd. De oud-docent van Peter heeft zijn huis aangeboden als eventuele accommodatie. Het waren mooie gesprekken, ook met grapjes, goede, ontspannen sfeer. Als men het ergens mee eens is, klapt men instemmend.
AEE heeft 320 werknemers. De meerderheid hiervan is betrokken bij drie vakscholen en een ziekenhuis. 57 werken aan andere programma’s. De chauffeur die ons reed, werkt al sinds 1981 voor AEE. Ze hebben nauwe samenwerking met overheidsinstanties. ’s Avonds kwam een onderwijsvertegenwoordiger van het districtkantoor bij ons op bezoek in Arua.
Dinsdag kregen we een ‘rolex’ als ontbijt. Niet een horloge, maar een rol van ei met groente in deeg. Deze dag begonnen we bij St. John’s school in Aripezu village. We werden door een zacht zingend groepje kinderen ontvangen, die het schoolgebouw uit kwamen lopen. Deze school is opgericht in 2019 en bestaat uit zowel kleuteronderwijs als basisonderwijs. De kerk en een ander gebouwtje worden gebruikt, terwijl een aantal klassen les krijgen op de rotsen onder een boom. We zaten in principe in hun ‘buitenluchtlokaal’, dus de leerlingen luisterden vanaf de stenen mee. “Als het regent, sturen we ze naar huis.” Kinderen moesten voorheen ver lopen naar school, met alle risico’s vandien, en twijfels van de ouders of de leerlingen wel daadwerkelijk naar school gingen.
Ook hier werd accommodatie aangeboden voor een eventuele groep jongelui, al maakt men zich overal wel wat zorgen of de Nederlandse jongelui hun eten wel kunnen eten, en of ze wel op matten kunnen slapen in plaats van matrassen. Er lag al een hele partij bakstenen klaar voor een toekomstig gebouw. Vrouwen waren bezig de geoogste sorghum te bewerken.
Vandaar ging het naar Omgboa, waar in augustus drie lokalen gebouwd gaan worden voor kleuters. We troffen ze nu op de grond aan, buiten, op een zeildoek, onder een boom, waar een leraar op een bord dingen voor hen tekende. De basisschool zat ernaast, in een oud kerkgebouw met zulke gehalveerde muren dat je van buiten zo naar binnen kijkt. Er zaten ook een aantal leerlingen onder een rieten afdakje, met stenen als stoelen.
We gingen in gesprek met een groep mannen en vrouwen, die een aantal jonge kinderen bij zich hadden. Eentje kwam met een grote grijns steeds wat dichter naar ons toe. Ook hier is men al druk bezig met stenen bakken. De groep gaat slapen in het nieuwe kerkgebouw, waar nu nog geen dak op zit. Tegen die tijd zal de omgeving groen zijn, als het regent. Nu was het dor en droog. Ook hier zijn de gevolgen van klimaatverandering merkbaar, met regenseizoenen op andere momenten dan voorheen en minder vruchtbare grond.
Vervolgens een tussenstop bij het sub-county kantoor in Bileafe, voor een beleefdheidsbezoek aan de plaatselijke overheid. De man was positief over AEE en zei: “Jullie hebben een hele goede partner gekozen in AEE. Als je naar ze kijkt, zie je eerlijkheid en hoop in hun gezichten. Ze werken goed en zijn goed georganiseerd. Ze hebben werkelijk een impact op de levens van de gemeenschappen. Jullie steun vindt de juiste mensen.” Het was voor mij verrassend dat de overheid hulp aanbiedt aan organisaties, in plaats van hulp vraagt. Ze bieden kantoorruimte aan en betalen salarissen van docenten en zorgen voor bouw van basisscholen.
Wederom lunch op het kantoor van AEE in Terego. Daarna naar Turupa Cell, John Baptist Odama nursery and primary school. Dit is in Ayivu county, een gebied waar AEE nog niet werkt maar vanaf volgend jaar hoopt te gaan werken. Het was vooral een kennismakingsbezoek. Deze gemeenschap is de sloop van bestaande gebouwen tegengegaan en heeft een ervan in gebruik als kleuterklas. Ze zijn er inmiddels ook een basisschool begonnen, alhoewel er aan de overkant van het voetbalveld nog een basisschool is. Die geeft les in de lokale taal (Lugbara), terwijl de school die wij bezochten in het Engels onderwijst.
Bij terugkomst in Arua zijn we naar een markt geweest. We liepen door een wirwar van smalle, benauwde steegjes, om ergens kleurrijke stoffen te bekijken.
Een volgende keer hoop ik verder te vertellen over al wat ik geleerd heb in het boeiende land Oeganda. Inmiddels ben ik aan een volgende reis begonnen, in Ghana. Vanuit Haïti blijft er droevig nieuws binnenkomen. De reguliere route richting het noorden, via Canaan, is al tijden te risicovol. Nu is ook de alternatieve route via Artibonite (Desarmes, waar MCC een kantoor heeft) gebied van bendes geworden. Twee bussen werden onderschept die onderweg waren van Port-au-Prince naar Saint Marc en Port-de-Paix. Zo’n 50 passagiers werden ontvoerd, plus de chauffeurs. In Deschapelles werden inwoners ’s nachts opgeschrikt door beroving en ontvoeringen. De politie heeft hun posten in Verrettes en Liancourt verlaten. Als gevolg heeft het ziekenhuis Albert Schweitzer voor het eerst sinds de oprichting de deuren moeten sluiten. Een belangrijk ziekenhuis in Port-au-Prince, GHESKIO, is eveneens gesloten, na de ontvoering van twee stafleden.
Mijn vrienden in Grande Savanne schrijven me dat ze niet langer veilig zijn. Ik ben vele malen van Kenscoff naar Grande Savanne gelopen. Nu hebben bandieten ook de markt in Greffin in handen, Duvier, Fort Jacques en Fermathe. Vitalhomme Innocent wordt in de vlaktes achterna gezeten door de politie en zoekt het nu hogerop in de bergen. Een advocaat van de vrouw van de in 2021 vermoorde president Jovenel Moïse is doodgeschoten achter het stuur van zijn auto, nabij zijn woning in Thomassin 30. Bandieten openden het vuur vanuit een auto op een station met motortaxi’s, waarbij minsten 5 personen zijn overleden. Ontvoeringen gaan her en der door. Zelfs bij het eiland La Gonâve worden boten aangevallen, in beslag genomen, mensen ontvoerd. Ook de directeur van Centre National des Equipements (CNE) werd ontvoerd. Zelfs in Panama vielen Haïtiaanse slachtoffers, toen een bus met migranten verongelukte. Een aardbeving van 5.5 sterkte vond plaats in Bombardopolis. En dan nog wordt er deze week carnaval gevierd. Mensen slaan uit angst op de vlucht en het stressniveau ligt hoog. Dit terwijl ik in alle vrede in Oeganda mocht zijn, een land dat conflicten heeft gekend maar nu vrede ervaart, het tegenovergestelde van Haïti.
[userId] => 139012
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091129
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 207
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Nalerigu
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,nalerigu
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => oeganda
)
[12] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-21
[title] => Dag 19
[message] => Vandaag zijn we heel vroeg vertrokken richting Aburi Botanical Gardens. De rit erheen was al erg indrukwekkend, vanuit de stad ineens de heuvels in. Het was een prachtige dag. Later zijn we nog langs het Akosombo meer gereden, hebben we kilometers lange velden met mangobomen gezien en zelfs bavianen op de weg.
Today we left early to visit Aburi Botanical Gardens. The drive itself was already impressive, from the city you drive straight into the hills. It was a beautiful day. Later on we drove passed lake Akosombo, drove passed miles of fields full of mango trees and we even saw some baboons on the road.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091100
[countryId] => 71
[pictureCount] => 29
[visitorCount] => 91
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Aburi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/809_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-19
)
[13] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-17
[title] => Dag 17
[message] => Verder bouwen, naar school en spelen.
The building continues, going to school and play.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091013
[countryId] => 71
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/318_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-17
)
[14] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-16
[title] => Dag 15 16
[message] => In en om het huis…
In and around the house…
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5090993
[countryId] => 71
[pictureCount] => 13
[visitorCount] => 77
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/254_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-15-16
)
)
)
[_currentItemCount:protected] => 15
[_currentItems:protected] => ArrayIterator Object
(
[storage:ArrayIterator:private] => Array
(
[0] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-29
[title] => Terug naar huis
[message] => Niet eerder zijn we met zoveel bagage terug naar huis gegaan. Uiteraard met een flinke Ghanese voedselvoorziening (hamsteren!!) maar ook met mooie dingen voor in het nieuwe huis in Engeland. We rijden met twee wagens naar het vliegveld vandaag (onderweg as we speak). De kinderen doen een Japanse powernap in de auto. Rond 22:30 uur zal het vliegtuig vertrekken richting London Heathrow. We hebben het twee maanden enorm naar ons zin gehad. Genoten van de vrijheid, geen stress van werk en mooie dingen gezien en meegemaakt.
Vertrekken is altijd moeilijk, voor Charles omdat hij zijn moedertje moet achterlaten, de kinderen oma en voor mij omdat Ghana zich gewoonweg in mijn hart heeft genesteld.
We have never gone back home with this amount of luggage. Of course we are bringing back the necessary Ghanaian culinary goodies but we also got our hands on some nice items for our new home in England. We are driving to the airport with two cars (on the way as we speak). The kids are taking a Japanese powernap. Departure is around 22:30 local time. We have had a great time the last two months. We have enjoyed the freedom, not having any work related stress and we have seen and experienced wonderful things. Saying goodbye is always difficult, Charles has to leave his mum behind, the kids their grandma and for me because Ghana nestled itself in my heart.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091955
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 190
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,accra
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => terug-naar-huis
)
[1] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-28
[title] => Laatste dagen…
[message] => De laatste dagen van onze reis hebben we de verjaardag gevierd van tante Roselyn, ze is 50 geworden! De voorbereidingen voor haar verjaardagsmaal begon al vroeg. We zijn in de avond wat gaan drinken aan de zee. Maandag hebben we de laatste inkopen gedaan in Accra om mee te nemen naar huis. Ook hebben we foto’s genomen bij Black Star Square. Dinsdag zullen we alles gaan inpakken, woensdag avond vliegen we terug naar Londen.
During the last days of our trip we celebrated auntie Roselyn’s birthday, she turned 50! The preparations for her birthday meal started early in the morning. In the evening we went for a drink at the beach. We went to Accra to get the last things on our shopping list for home. We also took a few pictures at Black Star Square. Packing will start on Tuesday. On Wednesday evening we will fly back to London.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091933
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/469_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => laatste-dagen
)
[2] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-22
[title] => Cape Coast/Kakum/Elmina
[message] => Na ons bezoek aan Kumasi zijn we terug naar het zuiden gereden, naar Cape Coast. We hebben daar een aantal ontspannen dagen gehad in het KoSa beach resort. We hebben volop van het strand kunnen genieten en zijn naar het regenwoud (Kakum National Park) geweest om de canopy walk te doen. Charles had als verrassing nog een traditional foto shoot geregeld voor de kinderen. Op de laatste dag zijn we naar Elmina gegaan en hebben daar de Nederlandse begraafplaats bezocht. Nog een paar dagen en dan zitten onze twee maanden Ghana er weer op.
After our trip to Kumasi we drove back south, to Cape Coast. We’ve had some laid back days. We stayed at the KoSa beach resort. We enjoyed the beach to the fullest and went to the rainforest (Kakum National Park) to do the canopy walk. Charles arranged a nice surprise, a traditional photo shoot for the kids. On the last day we went to Elmina and visited the Dutch cemetery. Just a few days left of our two month stay in Ghana.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091932
[countryId] => 71
[pictureCount] => 33
[visitorCount] => 60
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Cape Coast
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/103/454_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => cape-coast-kakum-elmina
)
[3] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-19
[title] => Kumasi
[message] => We zijn een paar dagen in ‘The garden city’ Kumasi! We slapen in het Tumi Hostel. Een bijzonder hostel met ‘women empowerment’ als doel. De vrouwen runnen het hostel, geven cursussen en maken de mooiste creaties van lokale kente en de bekende Dutch wax stoffen. We hebben de dierentuin gezien, de beroemde Kejetia market, het paleis van de Ashanti koning en zijn naar de wijk gegaan waar hout wordt bewerkt.
We are spending a few days in ‘The garden city’ Kumasi! We are staying at Tumi Hostel. It’s a special hostel with ‘women empowerment’ as a goal. The women run the hostel, organize courses and make the most beautiful creations with the local kente and well known Dutch wax fabrics. We have seen the zoo, the famous Kejetia market, the Ashanti king palace and went to the woodcarving village in the city.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091801
[countryId] => 71
[pictureCount] => 25
[visitorCount] => 72
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Kumasi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/369_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => kumasi
)
[4] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-15
[title] => Volta Region
[message] => We zijn naar de beeldschone Volta regio gereden. Daar hebben we een wandeling gemaakt naar de top van Mount Gemi, we hebben de waterval van Ote bezocht en de aapjes van Tafi Atome.
We visited the beautiful Volta Region. We hiked to the top of Mount Gemi, visited the Ote Falls and the monkeys in Tafi Atome.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091799
[countryId] => 71
[pictureCount] => 34
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Ho
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/102/330_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => volta-region
)
[5] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-13
[title] => Dag 36 en 37
[message] => Twee van oma’s kittens zijn verdwenen in de nacht. Er is een andere kitten terug gekomen… wit met blauwe oogjes. Erg mager en een beetje vies is hij aan komen waaien. Gelukkig laat mama kat de kitten drinken en we hebben hem gewassen. Hij hoort er helemaal bij. We kregen ook ander baby bezoek, neefje Helmond kwam langs.
Two of grandma’s kittens disappeared overnight. A different came back instead… white with blue eyes. He arrived very skinny and dirty. Luckily mommy cat lets him drink her milk and we gave him a bath. We also had another baby visit, cousin Helmond stopped by.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091725
[countryId] => 71
[pictureCount] => 6
[visitorCount] => 68
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/101/848_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-36-en-37
)
[6] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 34, 35
[message] => We zijn naar Accra gereden en zijn weer op bezoek geweest. Dit keer bij een tante van oma. Het was leuk om de generaties bij elkaar te zien.
We drove to Accra and went on another visit. This time we met up with grandma’s auntie. It was nice to see all these generations together.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091533
[countryId] => 71
[pictureCount] => 11
[visitorCount] => 98
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Accra
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/474_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-34-35
)
[7] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-03-09
[title] => Dag 29 en 30
[message] => Azariah heeft met behulp van de buurjongen leren fietsen!
Azariah learned how to ride his bike with help of the boy next door!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091532
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 49
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,sege
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-29-en-30
)
[8] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-27
[title] => Dag 27 en 28
[message] => Op de dagen dat de kinderen naar school gaan zijn we meestal thuis. We hebben dan de tijd om kleding te wassen (dat doen we hier met de hand) en gaan soms even naar de markt voor boodschappen. De kip van oma heeft kuikens gekregen!
On the days the kids go to school we stay at home most of the time. We have time to do the laundry (by hand) and sometimes go to the market for groceries. Grandma’s chicks hatched!
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091531
[countryId] => 71
[pictureCount] => 7
[visitorCount] => 51
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/463_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-27-en-28
)
[9] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-26
[title] => Dag 25 en 26
[message] => We zijn naar Adidome gereden om op bezoek te gaan. De rit was al reden genoeg om het te bestempelen als een leuke dag. Mooie omgeving, palm wijn, lekker eten en watermeloen op de terug weg.
We drove to Adidome for a visit. The drive on its own was already enough to call this a lovely day. Beautiful surroundings, palm wine, nice food and watermelon on the way home.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091529
[countryId] => 71
[pictureCount] => 10
[visitorCount] => 48
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Adidome
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/100/456_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-25-en-26
)
[10] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-25
[title] => Dag 24
[message] => Hier in Sege is de eerste regen in 4 maanden gevallen vannacht. En wanneer het valt, valt het hard!
We zijn ook al een aardig stuk verder met de bouw.
Last night the first rain in four months fell in Sege. And when it rains, it pours.
We have also made quite some progress with building.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091182
[countryId] => 71
[pictureCount] => 2
[visitorCount] => 97
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/098/306_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-24
)
[11] => stdClass Object
(
[username] => margotdegreef
[datePublication] => 2023-02-22
[title] => Oeganda
[message] => In februari had ik zowel een bezoek aan Oeganda als Ghana op het programma staan. Voor beide landen was een visum nodig. Mijn paspoort was nog op de ambassade van Ghana, terwijl de datum van mijn reis naar Oeganda bijna was aangebroken. De dag voor vertrek, 2 februari, kon ik gelukkig mijn paspoort ophalen in Den Haag. Mijn vader vergezelde me. We maakten een wandeling door de stad, met mooie architectuur. Het Vredespaleis, Binnenhof, het torentje, Mauritshuis, Paleis Noordeinde. Vele ambassades, van Argentinië, Griekenland, Portugal, Sri Lanka, Rusland, Canada en noem maar op. Mooie, historische gebouwen. We komen niet zo vaak in de plaats waar de regering zetelt.
Aangezien ik vrijdag 3 februari in alle vroegte op Schiphol moest zijn, bracht ik de nacht in Amsterdam door. Op het vliegveld ontmoette ik mijn reisgenoot Anne. World Servants heeft voor elk land een tweetal vrijwilligers dat zogenaamde setupreizen uitvoert, waarbij projecten van het huidige jaar voorbereid worden, projecten van voorgaande jaren bezocht en van volgende jaren alvast gelocaliseerd. Een van de mannen kon helaas niet mee, waardoor we met z’n tweeën waren.
Een prachtig uitzicht vanuit het vliegtuig. Eerst de besneeuwde bergtoppen in Europa. Duitsland, Oostenrijk, Kroatië, langs de Adriatische Zee, Griekenland. Heel mooi. Toen de bruine woestijn, met zand, stenen en zo nu en dan een rivier. Het vliegtuig maakte een tussenstop in Kigali, Rwanda. Kigali lijkt heel mooi gelegen te zijn, zelfs in het donker. Het ligt in de heuvels, aan de hoogteverschillen te zien. Zo konden we mooi uitkijken op lichtjes, wegen, auto’s, gebouwen. Het ging verder naar Entebbe, Uganda, voor de laatste 340 kilometer. Eerst werden onze bewijzen van inenting tegen gele koorts bekeken. Daarna door migratie. Buiten zag Anne zijn naam op een briefje staan. Een man in net pak met daaronder slippers kwam ons ophalen. De shuttle was een eenvoudige, lage auto. De chauffeur zei dat hij het parkeren moest betalen. Verderop stopte hij zonder iets te zeggen en stapte uit de auto. Blijkbaar moest hij even wat bij een supermarkt halen... Moet kunnen. Op grote borden bij het vliegveld was te lezen: “Uganda, pearl of Africa.” Van Haïti, de parel van de Antillen, naar de parel van Afrika.
Om half twaalf ‘s avonds waren we bij Central Inn hotel, Church Road. Na enkele uren slaap liepen we de halve traptreden af. Vanuit de kamer zicht op een mooie oranje lucht, zonsopgang. Vogels tjirpten. Om acht uur waren drie mannen van African Evangelistic Enterprise (AEE) Uganda er, de partnerorganisatie van World Servants. Eerst water halen bij een supermarkt en pinnen bij een bank. Grote bedragen, aangezien de wisselkoers ongeveer 3800 shilling voor een euro is.
Toen begon de reis naar Arua, in het noorden, waar we zo’n 12 uur over gedaan hebben. Het straatbeeld leek heel bekend, vergeleken met Haïti en ook met Kenia. Van alles aan de kant van de weg: bedden, watertanks, schoenen, kleren, fruit, plastic teilen, houtskool, markten. Gebouwen van betonblokken maar vooral van bakstenen. Stapels bakstenen aan de kant van de weg. Busjes als openbaar vervoer. Christelijke teksten, waarvan een achterop een truck las: “Relax, Jesus is in control.” Ik herkende ‘pigeon peas’ op de akkers (een soort erwten), zag bananenbomen. Verder worden er vooral bonen, maïs, cassava en zoete aardappelen verbouwd. In Luweero stopten we om ananas te kopen. Daar werden ook geroosterde bananen verkocht.
De hele rit ging over asfaltwegen. Op een gegeven moment kwamen er wel meer gaten in de weg, maar vergeleken bij Haïti kon ik het geen slechte wegen noemen... Bij Entebbe en Kampala was eerst zelfs een stukje snelweg. Verderop richting het noorden deels grind en veel stof. Ik zag mensen water pompen en jerrycans vullen. Veel rode grond. We stopten voor lunch bij Kabalega diner. Bekende ingrediënten maar andere vormen. Kip in pittige curry, chapati en rijst, ananassap.
Oeganda was een van de eerste landen dat als kind al mijn belangstelling had. Ik weet nog dat ik las over Lord’s Resistance Army en kindsoldaten. Deze kinderen werden in het noorden van Oeganda ontvoerd en ingelijfd in dit leger. Met andere woorden, in het gebied waar wij naartoe gingen. De leider is nooit opgepakt en houdt zich nog steeds ergens verborgen. Het leger zelf is niet langer actief in Oeganda. Ik heb een boek hierover gekocht in een boekwinkel in Kampala. Een afschuwelijk relaas van meisjes die ontvoerd werden van hun school in Aboke.
AEE heeft diverse kantoren in Oeganda (en daarbuiten), waaronder in de hoofdstad Kampala, Arua, en richting het oosten (Jinja). De focus ligt op onderwijs en livelihoods. Het laatste heeft te maken met groepen mensen die hun middelen bij elkaar leggen om samen te sparen en leningen te verstrekken, terwijl ze training volgen over diverse onderwerpen, leren over bodembescherming (vruchtbaarheid, erosie, compost, natuurlijke insecticide). AEE heeft ook drie vakscholen en een kliniek. Het onderwijs gaat vooral om kwaliteit, met training voor docenten, beschikbaarheid van lesmaterialen, maar ook training over het gebruik van braille en doventolken, en versneld onderwijs voor kinderen die pas op latere leeftijd naar school zijn gegaan. Red een Kind is een belangrijke partner van AEE die deze programma’s mogelijk maakt.
World Servants draagt bij aan de bouw van klaslokalen. AEE werkt samen met de overheid, ook op het gebied van bouwnormen. Er zijn weinig natuurrampen, afgezien van hevige wind of regen, of aardverschuivingen. Muren worden gebouwd van bakstenen, die ter plekke gemaakt worden van aarde, waarna ze in een soort ovenvorm opgestapeld worden en er een daglang vuur onder gestookt wordt om de stenen te bakken.
We reden langs Karuma en staken de rivier de Nijl over. We zagen koeien met hele lange hoorns, bavianen. Er verschenen een aantal giraffes aan de kant van de weg en verderop een olifant. Dit is in de buurt van een nationaal park. Engels is jarenlang de enig officiële taal van Oeganda geweest, hoewel er in totaal maar liefst 41 talen worden gesproken. Vorig jaar is Kiswahili als tweede officiële taal aangenomen. Aangezien Idi Amin deze taal echter gebruikt om mensen te martelen, zijn veel mensen geen liefhebber van Swahili. De huidige president is al sinds 1986 president. Alle minister-presidenten hebben hun termijnen volbracht, zo heel anders dan in Haïti.
Oeganda is het land met de meeste migranten in Afrika en heeft wereldwijd op twee landen na de meeste migranten. Ze hebben een open beleid. Migranten kunnen handel drijven, werken, grond kopen, naar school gaan. Er wordt niet gediscrimineerd, Oegandezen zijn vriendelijk en verwelkomend naar migranten. In andere landen wordt gevraagd: wanneer vertrek je?
Vanuit het noorden van Oeganda is veel handel/export naar Zuid-Soedan. We zaten in het grensgebied met Zuid-Soedan en Democratische Republiek Congo. Er zijn tevens veel internationale organisaties die hun kantoren in Arua en omgeving hebben en van daaruit in Zuid-Soedan werken. Hier en daar liggen oude treinsporen, niet langer in gebruik, hoewel het plan is om weer een treinnetwerk op te zetten. Het land exporteert vis en koffie.
Onderwijs begint met drie jaar kleuterschool, dan 7 jaar basisschool, gevolgd door 6 jaar middelbare school. Na 4 jaar middelbare school kan een leerling overstappen op beroepsonderwijs, na 6 jaar kan men verder met de universiteit. Het is echter moeilijk om werk te vinden. Er zijn ontzettend veel jonge mensen die werk zoeken. Daarom komt er meer en meer nadruk op het leren van praktische vaardigheden. Veel scholen zijn kostscholen, vooral middelbaar onderwijs, maar ook basisonderwijs.
Via Nebbi en Dubai kwamen we uiteindelijk rond half negen ’s avonds in Arua aan, waar we in een keurig onderkomen verbleven, Hunter’s nest. Mooi terrein, kleurige bomen en bloemen. Prachtige zonsondergang vanuit de auto. In de avond en nachte koelde het wat af. Het is zomer in Oeganda om deze tijd van het jaar, op het zuidelijk halfrond. Entebbe ligt op 1180 meter hoogte en Arua op 1196 meter. Veiligheid is verbeterd in Oeganda, het is nu geen enkel probleem om in het donker te reizen. Het tegenovergestelde van Haïti. De naam Arua komt van een voormalige gevangenis. Aru betekent gevangenis. Het is eveneens de regio waar Idi Amin vandaan komt, die van 1971 tot 1979 een terreurbewind heeft gevoerd.
Zondagochtend na een ontbijt waarbij vooral warm eten lag (gebakken plantains, aardappels, chapati, maar ook banaan, watermeloen, thee en verse sap) voegde Mary zich bij ons om ons mee te nemen naar de kerk. Het was mooi om de mensen met wie ik digitaal kennis had gemaakt nu in levende lijve te kunnen ontmoeten. We gingen naar Emmanuel Cathedral, een grote kerk, Church of Uganda (Anglican Church). Dit is de grootste kerk van Oeganda, erfenis van kolonisatie door het Verenigd Koninkrijk. Het leek veel op een katholieke dienst. Het was de tweede Engelse dienst van de dag. Er werden bekende melodieën gezongen. Er was een koor en instrumenten. Er werd gelezen uit 2 Timotheus 3, Mattheus 15. Een vrouw preekte over Anglicaanse tradities en met name over homoseksualiteit, wat in Oeganda verboden is.
De middag gebruikten we om de rest van de week voor te bereiden, onder het genot van thee met gember en melk. We bespraken alle te bezoeken projecten een voor een, met name de twee waar dit jaar een groep jongelui naartoe gaat. Het was een goede, amicale sfeer.
Maandag 6 februari begonnen we met onze bezoeken. Het was de eerste dag van het nieuwe schooljaar. De drie bezoeken van deze dag waren allemaal aan gemeenschappen die steun hadden gevraagd voor het bouwen van een kleuterschool. De overheid is meer betrokken bij het bouwen van basisscholen, maar minder bij kleuterscholen. Vandaar de vraag aan AEE om hulp.
Onze eerste bestemming was Tuku (wat betekent: de plaats waar niks groeit...). Peter van AEE had al tegen me gezegd dat ik wat Lugbara moest leren, om me voor te kunnen stellen. Ik hou van talen dus ik heb m’n best gedaan om wat woorden op te pikken. Al is het enkel een groet of een dank, mensen waarderen de moeite en kunnen erom lachen. De gesprekken vonden plaats in de schaduw van een grote boom. In Tuku is men naast een basisschool een kleuterschool begonnen, al was er geen ruimte voor. De peuters krijgen tijdelijk les in een gebouwtje van de kerk. De basisschool telt maar liefst 700 leerlingen, in onvoldoende klaslokalen. Vooral in de eerste klas zitten veel leerlingen. Tijdens COVID-19 waren scholen 2 jaar gesloten, waardoor leerlingen niet naar school konden. Daardoor zijn er nu in de eerste klas veel meer leerlingen. Van plaatselijke materialen (hout voornamelijk) is een speelplaatsje gemaakt met schommels en een klimrek. Aanwezigen legden uit waarom een kleuterschool belangrijk is, wat vooral te maken heeft met het leren van Engels maar ook met zelfvertrouwen en respect. Officiële examens zijn in het Engels.
We bekeken het gebouwtje van de kleuterschool, waar kinderen op een zeildoek op de grond zitten, met weinig tot geen lesmaterialen. Ook de basisschool bezochten we, evenals potentiële accommodatie voor een groep jongelui.
Vandaar ging het naar Alianda 1. Deze kleuterschool was recent opgericht, vorig jaar, en functioneerde met 1 klas in plaats van de gebruikelijke 3 klassen (baby, middle, top). Ook hier kregen de leerlingen les in een rond gebouwtje dat van de kerk is, met een laaghangend rieten dak en open rechthoeken als ramen. Ik werd gewezen op lokaal gemaakte bijenkorven, die in bomen worden gehangen. Honing is een van de specialiteiten van dit gebied. ‘Shea butter’ is een tweede. Er wordt veel cassava verbouwd in dit gebied. Ook zagen we ‘jackfruit’ in een boom.
Daarna lunch op het kantoor van AEE in Terego. Een soort maïsdeeg wordt met de handen door saus gehaald. Witte bonen erbij, kip, iets dat lijkt op spinazie, tomaat. Banaan en ananas na.
Bij de tweede Alianda was de situatie weer heel anders. Er is een kerk, waarin de kleuters les krijgen, gescheiden door gordijnen. Er staan nog een paar kleine hutten van bakstenen en met een rieten dak omheen, waar 4 klassen van de basisschool les krijgen. Het zijn kleine, lage ruimtes. En nu waren er nog maar weinig leerlingen, omdat het de eerste schooldag was. Een van de klassen krijgt les onder een boom, waar een bord tegenaan stond.
Hier ontmoetten we een oud-docent van Peter. De aanwezigen vertelden over het belang van de kleuterschool, om Engels te leren, respect te leren, jonger en sneller te leren, maar ook om te leren vergeven, netter te leren schrijven, in kleinere groepen beter gecontroleerd te kunnen worden, meer zelfvertrouwen te krijgen en in het openbaar te spreken. De oud-docent van Peter herinnerde zich hoe moeilijk het was voor Peter zelf om lessen te volgen, gezien de omstandigheden. Hij zei: “Van waar de zon opgaat tot waar de zon ondergaa,t zijn mensen de kans op onderwijs kwijtgeraakt.” Graag willen ze daar in Alianda een verandering in maken. “Als we samenwerken, kan deze plaats gaan stralen,” zo werd er gezegd. De oud-docent van Peter heeft zijn huis aangeboden als eventuele accommodatie. Het waren mooie gesprekken, ook met grapjes, goede, ontspannen sfeer. Als men het ergens mee eens is, klapt men instemmend.
AEE heeft 320 werknemers. De meerderheid hiervan is betrokken bij drie vakscholen en een ziekenhuis. 57 werken aan andere programma’s. De chauffeur die ons reed, werkt al sinds 1981 voor AEE. Ze hebben nauwe samenwerking met overheidsinstanties. ’s Avonds kwam een onderwijsvertegenwoordiger van het districtkantoor bij ons op bezoek in Arua.
Dinsdag kregen we een ‘rolex’ als ontbijt. Niet een horloge, maar een rol van ei met groente in deeg. Deze dag begonnen we bij St. John’s school in Aripezu village. We werden door een zacht zingend groepje kinderen ontvangen, die het schoolgebouw uit kwamen lopen. Deze school is opgericht in 2019 en bestaat uit zowel kleuteronderwijs als basisonderwijs. De kerk en een ander gebouwtje worden gebruikt, terwijl een aantal klassen les krijgen op de rotsen onder een boom. We zaten in principe in hun ‘buitenluchtlokaal’, dus de leerlingen luisterden vanaf de stenen mee. “Als het regent, sturen we ze naar huis.” Kinderen moesten voorheen ver lopen naar school, met alle risico’s vandien, en twijfels van de ouders of de leerlingen wel daadwerkelijk naar school gingen.
Ook hier werd accommodatie aangeboden voor een eventuele groep jongelui, al maakt men zich overal wel wat zorgen of de Nederlandse jongelui hun eten wel kunnen eten, en of ze wel op matten kunnen slapen in plaats van matrassen. Er lag al een hele partij bakstenen klaar voor een toekomstig gebouw. Vrouwen waren bezig de geoogste sorghum te bewerken.
Vandaar ging het naar Omgboa, waar in augustus drie lokalen gebouwd gaan worden voor kleuters. We troffen ze nu op de grond aan, buiten, op een zeildoek, onder een boom, waar een leraar op een bord dingen voor hen tekende. De basisschool zat ernaast, in een oud kerkgebouw met zulke gehalveerde muren dat je van buiten zo naar binnen kijkt. Er zaten ook een aantal leerlingen onder een rieten afdakje, met stenen als stoelen.
We gingen in gesprek met een groep mannen en vrouwen, die een aantal jonge kinderen bij zich hadden. Eentje kwam met een grote grijns steeds wat dichter naar ons toe. Ook hier is men al druk bezig met stenen bakken. De groep gaat slapen in het nieuwe kerkgebouw, waar nu nog geen dak op zit. Tegen die tijd zal de omgeving groen zijn, als het regent. Nu was het dor en droog. Ook hier zijn de gevolgen van klimaatverandering merkbaar, met regenseizoenen op andere momenten dan voorheen en minder vruchtbare grond.
Vervolgens een tussenstop bij het sub-county kantoor in Bileafe, voor een beleefdheidsbezoek aan de plaatselijke overheid. De man was positief over AEE en zei: “Jullie hebben een hele goede partner gekozen in AEE. Als je naar ze kijkt, zie je eerlijkheid en hoop in hun gezichten. Ze werken goed en zijn goed georganiseerd. Ze hebben werkelijk een impact op de levens van de gemeenschappen. Jullie steun vindt de juiste mensen.” Het was voor mij verrassend dat de overheid hulp aanbiedt aan organisaties, in plaats van hulp vraagt. Ze bieden kantoorruimte aan en betalen salarissen van docenten en zorgen voor bouw van basisscholen.
Wederom lunch op het kantoor van AEE in Terego. Daarna naar Turupa Cell, John Baptist Odama nursery and primary school. Dit is in Ayivu county, een gebied waar AEE nog niet werkt maar vanaf volgend jaar hoopt te gaan werken. Het was vooral een kennismakingsbezoek. Deze gemeenschap is de sloop van bestaande gebouwen tegengegaan en heeft een ervan in gebruik als kleuterklas. Ze zijn er inmiddels ook een basisschool begonnen, alhoewel er aan de overkant van het voetbalveld nog een basisschool is. Die geeft les in de lokale taal (Lugbara), terwijl de school die wij bezochten in het Engels onderwijst.
Bij terugkomst in Arua zijn we naar een markt geweest. We liepen door een wirwar van smalle, benauwde steegjes, om ergens kleurrijke stoffen te bekijken.
Een volgende keer hoop ik verder te vertellen over al wat ik geleerd heb in het boeiende land Oeganda. Inmiddels ben ik aan een volgende reis begonnen, in Ghana. Vanuit Haïti blijft er droevig nieuws binnenkomen. De reguliere route richting het noorden, via Canaan, is al tijden te risicovol. Nu is ook de alternatieve route via Artibonite (Desarmes, waar MCC een kantoor heeft) gebied van bendes geworden. Twee bussen werden onderschept die onderweg waren van Port-au-Prince naar Saint Marc en Port-de-Paix. Zo’n 50 passagiers werden ontvoerd, plus de chauffeurs. In Deschapelles werden inwoners ’s nachts opgeschrikt door beroving en ontvoeringen. De politie heeft hun posten in Verrettes en Liancourt verlaten. Als gevolg heeft het ziekenhuis Albert Schweitzer voor het eerst sinds de oprichting de deuren moeten sluiten. Een belangrijk ziekenhuis in Port-au-Prince, GHESKIO, is eveneens gesloten, na de ontvoering van twee stafleden.
Mijn vrienden in Grande Savanne schrijven me dat ze niet langer veilig zijn. Ik ben vele malen van Kenscoff naar Grande Savanne gelopen. Nu hebben bandieten ook de markt in Greffin in handen, Duvier, Fort Jacques en Fermathe. Vitalhomme Innocent wordt in de vlaktes achterna gezeten door de politie en zoekt het nu hogerop in de bergen. Een advocaat van de vrouw van de in 2021 vermoorde president Jovenel Moïse is doodgeschoten achter het stuur van zijn auto, nabij zijn woning in Thomassin 30. Bandieten openden het vuur vanuit een auto op een station met motortaxi’s, waarbij minsten 5 personen zijn overleden. Ontvoeringen gaan her en der door. Zelfs bij het eiland La Gonâve worden boten aangevallen, in beslag genomen, mensen ontvoerd. Ook de directeur van Centre National des Equipements (CNE) werd ontvoerd. Zelfs in Panama vielen Haïtiaanse slachtoffers, toen een bus met migranten verongelukte. Een aardbeving van 5.5 sterkte vond plaats in Bombardopolis. En dan nog wordt er deze week carnaval gevierd. Mensen slaan uit angst op de vlucht en het stressniveau ligt hoog. Dit terwijl ik in alle vrede in Oeganda mocht zijn, een land dat conflicten heeft gekend maar nu vrede ervaart, het tegenovergestelde van Haïti.
[userId] => 139012
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091129
[countryId] => 71
[pictureCount] => 0
[visitorCount] => 207
[author] => Margot de Greef
[cityName] => Nalerigu
[travelId] => 139012
[travelTitle] => Mijn eerste reis
[travelTitleSlugified] => mijn-eerste-reis
[dateDepart] => 2008-04-12
[dateReturn] => 0000-00-00
[showDate] => yes
[goalId] => 9
[goalName] => Werken in het buitenland
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://loremflickr.com/g/640/480/ghana,nalerigu
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/139/012_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => oeganda
)
[12] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-21
[title] => Dag 19
[message] => Vandaag zijn we heel vroeg vertrokken richting Aburi Botanical Gardens. De rit erheen was al erg indrukwekkend, vanuit de stad ineens de heuvels in. Het was een prachtige dag. Later zijn we nog langs het Akosombo meer gereden, hebben we kilometers lange velden met mangobomen gezien en zelfs bavianen op de weg.
Today we left early to visit Aburi Botanical Gardens. The drive itself was already impressive, from the city you drive straight into the hills. It was a beautiful day. Later on we drove passed lake Akosombo, drove passed miles of fields full of mango trees and we even saw some baboons on the road.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091100
[countryId] => 71
[pictureCount] => 29
[visitorCount] => 91
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Aburi
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/809_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-19
)
[13] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-17
[title] => Dag 17
[message] => Verder bouwen, naar school en spelen.
The building continues, going to school and play.
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5091013
[countryId] => 71
[pictureCount] => 5
[visitorCount] => 67
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/318_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-17
)
[14] => stdClass Object
(
[username] => ghnlfamilytrip
[datePublication] => 2023-02-16
[title] => Dag 15 16
[message] => In en om het huis…
In and around the house…
[userId] => 441845
[photoRevision] => 0
[reportId] => 5090993
[countryId] => 71
[pictureCount] => 13
[visitorCount] => 77
[author] => Charles, Ellen, Maxime, Azariah
[cityName] => Sege
[travelId] => 528374
[travelTitle] => Ghana 2023
[travelTitleSlugified] => ghana-2023
[dateDepart] => 2023-01-29
[dateReturn] => 2023-03-29
[showDate] => yes
[goalId] => 4
[goalName] => Een verre reis
[countryName] => Ghana
[countryIsoCode] => gh
[imageLink640x480] => https://cdn.easyapps.nl/pictures/000/000/000/123/097/254_640x480.jpg?r=0
[imageLink50x50] => https://cdn.easyapps.nl/users/000/000/000/000/441/845_50x50.jpg?r=0
[titleSlugified] => dag-15-16
)
)
)
[_currentPageNumber:protected] => 1
[_filter:protected] =>
[_itemCountPerPage:protected] => 15
[_pageCount:protected] => 4
[_pageRange:protected] => 10
[_pages:protected] => stdClass Object
(
[pageCount] => 4
[itemCountPerPage] => 15
[first] => 1
[current] => 1
[last] => 4
[next] => 2
[pagesInRange] => Array
(
[1] => 1
[2] => 2
[3] => 3
[4] => 4
)
[firstPageInRange] => 1
[lastPageInRange] => 4
[currentItemCount] => 15
[totalItemCount] => 60
[firstItemNumber] => 1
[lastItemNumber] => 15
)
[_view:protected] =>
)
[breadcrumb] =>
>
Reisverslagen
[styleSheet] => https://cdn.easyapps.nl/578/css/style.css
)
Accra - Ghana 
